جنبش اعتراضی تحول تاریخ زنان افغانستان اعلام کرده است که برای حدود ۸۰ دختر بازمانده از مکتب، زمینهی آموزش را فراهم کرده است. این جنبش با نشر اعلامیهای گفته است که جنبش تحول تاریخ زنان افغانستان از سه ماه پیش دو صنف درسی را برای دختران دانشآموز صنفهای هفتم تا دوازدهم ایجاد کرده است. در اعلامیه آمده است که در این دو صنف، مضامین درسی مکاتب از صنفهای هفتم تا دوازدهم توسط دو آموزگار زن تدریس میشود. رقیه ساعی، مسوول این جنبش میگوید که این صنفها بدون هیچگونه حمایت مالی داخلی و خارجی و دور از چشمان نیروهای حکومت سرپرست برای آموزش دختران ایجاد شدهاند. او تاکید کرد که ایجاد فرصتهای آموزشی برای دختران بازمانده از مکتب و دانشگاه، نوعی مقاومت و اعتراض در برابر محدودیتها بر زنان و دختران است. این در حالی است که پس از تسلط دوبارهی حکومت سرپرست بر افغانستان، حقوق و آزادیهای زنان و دختران به شدت محدود شد و علاوه بر ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم، زنان و دختران از حضور در دانشگاهها نیز محروم شدهاند. محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
برچسب: محدودیت
منابع محلی از ولایت هرات میگویند که نیروهای امر به معروف و نهی از منکر تمام کافههای ویژه زنان را در هرات بستهاند. دستکم سه منبع تأیید کردهاند که تمام کافههای ویژه زنان از سوی ریاست امر به معروف حکومت سرپرست در هرات بسته شده است. منبع گفت که پس از محرومیت دختران از آموزش و تحصیل، شماری از دختران و زنان اقدام به ایجاد کافههای مخصوص زنان کرده بودند. براساس معلومات موجود، دستکم پنج کافه ویژه زنان در هرات فعالیت میکردند که در روزهای اخیر مأموران امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست به اتهام پخش موسیقی و رفتوآمد زنان آنها را مسدود کردهاند. مسوولان محلی حکومت سرپرست در هرات تا اکنون بهطور رسمی در این باره چیزی نگفتهاند. این در حالی است که زنان و دختران بیش از سه سال تسلط حکومت فعلی با سرکوب سیستماتیک روبرو شدهاند. محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
اوچا یا دفتر هماهنگکننده کمکهای بشردوستانه سازمان ملل متحد میگوید که زنان و دختران در افغانستان با محدودیتهای شدید روبرو هستند. این نهاد امروز (سهشنبه، ۶ قوس) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که صدای زنان افغانستان خاموش شده است. در ادامه آمده است که حقوق زنان و دختران افغانستان نقض شده و آنان بیشتر آسیبپذیر شدهاند. دفتر هماهنگکننده کمکهای بشردوستانه سازمان ملل متحد همچنان از کارزار ۱۶ روزه جهانی مبارزه با خشونت علیه زنان حمایت کرده است. اوچا از همه خواسته است که با اشتراک در این کمپین جهانی از پایان خشونت علیه زنان حمایت کنند. این در حالی است که پس از تسلط دوباره حکومت سرپرست بر افغانستان، این گروه محدودیتهای شدیدی را علیه شهروندان کشور، بهویژه زنان وضع کرده است. همچنین پیش از این نیز مدافعان حقوق زنان و برخی از نهادهای بینالمللی از افزایش نقض حقوق زنان از سوی حکومت فعلی نگرانی کرده بودند.
در آستانهی روز جهانی محو خشونت علیه زنان، زنان معترض و اعضای جنبشهای اعتراضی بار دیگر بر لزوم مبارزه با آپارتاید جنسیتی و حمایت جهانی از حقوق زنان و دختران افغانستان تاکید کردند. جنبش زنان عدالتخواه افغانستان کنفرانسی را در اسلامآباد، پایتخت پاکستان برگزار کرده که محور اصلی آن بررسی پیامدهای آپارتاید جنسیتی علیه زنان و دختران افغانستان و تلاش برای ایجاد انسجام میان فعالان حقوق زنان بوده است. این کنفرانس با حضور فعالان حقوق زنان و حقوق بشر برگزار شده و اشتراککنندگان بر ضرورت همبستگی جهانی برای مقابله با سیاستهای محدودکنندهی حکومت فعلی تأکید کردند. همچنین اعضای جنبش فانوس آزادی زنان در اعلامیهای به همین مناسبت، حکومت فعلی را مسوول ایجاد «آپارتاید جنسیتی» و نقض سیستماتیک حقوق زنان دانستند. آنان تاکید کردند زنان افغانستان از تمامی حقوق انسانی خود مانند تحصیل، کار و آزادی اجتماعی محروم شدهاند. این جنبش از جامعهی جهانی خواست تا با اعمال فشار بر حکومت فعلی ، حقوق اساسی زنان را بازگرداند و از مبارزات آنها حمایت عملی کند. روز جهانی محو خشونت علیه زنان، که هر ساله در ۲۵ نوامبر گرامی داشته میشود، فرصتی برای افزایش آگاهی در مورد اشکال مختلف خشونت علیه زنان و تلاش برای پایان دادن به این معضل جهانی است. این روز، یادآور مقاومت خواهران میرابال است که در راه مبارزه با دیکتاتوری در جمهوری دومینیکن جان باختند و اکنون به نمادی جهانی برای مبارزه با خشونت تبدیل شدهاند.
خبرگزاری فرانسپرس گزارش داده است که طی بیش از سه سال گذشته شمار زیادی از زنان و دختران در افغانستان به دلیل محرومیت از آموزش و کار به تجارتهای کوچک رو آوردهاند. این خبرگزاری امروز (یکشنبه، ۴ قوس) با نشر گزارشی گفته است که زنان و دختران تجارتپیشه برای رفع نیازمندی خانوادههایشان تلاش میکنند. یکی از این زنان زینب فیروزی است که از طریق قالینبافی هزینه خانواده خود را تأمین میکند و به خبرگزاری فرانسپرس گفته است که دهها زن و دختری را که شغل خود را از دست داده یا به دلیل محدودیتها از آموزش و تحصیل محروم شدهاند در این کارخانه کوچک استخدام کرده است. در ادامه آمده است که پس از تسلط دوبارهی حکومت سرپرست بر افغانستان، اشتغال زنان بهشدت کاهش یافته است. همچنین گزارش به نقل از بخش زنان سازمان ملل متحد نوشته است که پیش از تسلط حکومت فعلی، زنان ۲۶ درصد از کارمندان بخش دولتی را تشکیل میدادند که این رقم در حال حاضر به صفر کاهش یافته است. همچنان، طوبا زاهد ۲۸ ساله، مادر یک فرزند در شهر کابل است که پس از ممنوعیت تحصیل زنان و دختران به تهیه مربا و ترشی رو آورده است. وی گفته است: «من وارد دنیای تجارت شدم تا فرصتهای شغلی برای زنان ایجاد کنم تا بتوانند درآمدی داشته باشند که حداقل نیازهای فوری آنها را مرفوع کند.» قابل ذکر است که پس از تسلط دوباره حکومت سرپرست بر کشور، این گروه محدودیتهای شدید آموزشی و کاری را بر زنان وضع کرده است. این محدودیتها بیشتر به خانوادههای آسیب رسانده است که نانآور آنان زنان هستند.
دفتر کارزار مبارزه با پولیو درتازهترین مورد اعلام کرده، قرار است کارزار تطبیق واکسن پولیو یا بیماری فلج کودکان از فردا (دوشنبه، ۵ عقرب) در برخی مناطق از کشور آغاز شود. صفحهی «فری پولیو افغانستان» در در حساب کاربری ایکس خود دربارهی اینکه این کارزار در کدام ولایتها تطبیق میشود و برای چند روز ادامه دارد، جزئیات نداده است. باید گفت که موارد مثبت پولیو بیشتر از ولایتهای جنوبی و جنوبشرقی افغانستان گزارش شده است. براساس آخرین گزارش سازمان جهانی صحت، در سال جاری میلادی ۲۳ مورد مثبت پولیو در افغانستان ثبت شده است. درحالیکه سال گذشته میلادی شش مورد مثبت گزارش شده بود که همه در ولایت ننگرهار بود. طبق اطلاعات منابع، در سال ۲۰۲۴ تنها ۱۲ مورد مثبت بیماری پولیو در قندهار ثبت شده است. موارد مثبت پولیو در ولایتهای ارزگان، هلمند، کنر و نورستان نیز ثبت شده است. همچنین سازمان جهانی صحت در گزارشی که در ۲۰ نوامبر نشر کرده گفته است که شش مورد محیطی پولیو بهتازگی در ولایتهای قندهار، هلمند و هرات شناسایی شده است. بهگفتهی این سازمان، تعداد موارد محیطی پولیو در سال ۲۰۲۴ در افغانستان به ۹۱ مورد رسیده است. در حال حاضر افغانستان و پاکستان تنها کشورهای جهان اند که بیماری پولیو را ریشهکن نتوانستهاند. سازمان جهانی صحت گزارش داده است که موارد انسانی پولیو در پاکستان در سال ۲۰۲۴ به ۴۹ مورد و موارد محیطی آن به ۴۸۳ مورد رسیده است. با این وجود، حکومت سرپرست بر تطبیق واکسن بهطور خانهبهخانه و کار زنان واکسیناتور محدودیت وضع کرده است.
بنیاد مارتین انالز اعلام کرده است که ژولیا پارسی، از زنان معترض افغانستان، همراه با منوچهر خالق نظراوف، فعال حقوق بشر اهل تاجیکستان، برندهی جایزه این بنیاد در سال ۲۰۲۴ شده است. این بنیاد با نشر اعلامیهای گفته است که این دو نفر جایزهی خود را روز پنجشنبه هفتهی جاری در شهر جنیوا سوئیس دریافت خواهند کرد. در اعلامیه آمده است که هیأت داوران متشکل از ده نهاد بینالمللی حقوق بشری، از جمله سازمان عفو بینالملل و دیدبان حقوق بشر، این دو نفر را برندهی جایزه امسال ماریتن انالز دانستهاند. اعلامیه به نقل از هانس تولن، رییس هیأت داوران این جایزه نوشته است: «ما بسیار مفتخریم که از این دو برنده استثنایی تقدیر کنیم. آنان بهای بسیار زیادی برای احترام به عدالت و برابری در افغانستان و تاجیکستان پرداختهاند و جامعهی جهانی باید بهجای مبارزه با منافع ژئواستراتژیک در منطقه، از تلاشهای آنان حمایت کند.» قابل ذکر است که ژولیا پارسی از سوی نهاد حقوق بشری «فریدمنو» نامزد دریافت این جایزه شده بود. همچنین آندریا پراسو، مدیر اجرایی «فریدمنو» گفته است که آنان از اینکه خانم پارسی برندهی این جایزه شده است، خوشحال هستند. وی تاکید کرد: «این جایزه قدردانی از عزم تزلزلناپذیر ژولیا و تعهد ثابت او برای دفاع از حقوق زنان علیرغم تلاشهای حکومت فعلی برای ساکت کردن او است. این همچنین یادآور مبارزات جاری تمام زنان افغانستان علیه سرکوبگران و نیاز جامعهی جهانی به حمایت از آنان در تلاشهایشان برای بازپسگیری حقوقشان است.» «جایزه مارتین انالز» در سال ۱۹۹۳ میلادی برای بزرگداشت از مارتین انالز، دبیرکل سابق سازمان عفو بینالملل پایهگذاری شد. این جایزه که معروف به جایزه «نوبل حقوق بشر» است، همه ساله به یکی از شاخصترین مدافعان حقوق بشر اعطا میشود. باید گفت که ژولیا پارسی پس از تسلط دوبارهی حکومت سرپرست بر افغانستان، در اعتراضات خیابانی زنان معترض در کابل علیه این گروه حضور برجسته داشت. ژولیا پارسی که عضو رهبری جنبش اعتراضی خودجوش زنان معترض بود، اولین بار در تاریخ ۳ سپتامبر ۲۰۲۱، با گروهی از دختران معترض دست به اعتراض خیابانی زد و تا زمان دستگیریاش دستکم در ۳۸ برنامه اعتراض اشتراک داشته است. او در پنجم ماه میزان سال گذشتهی خورشیدی همراه با پسرش از سوی حکومت فعلی در کابل بازداشت شد و پس از حدود سه ماه، در ۲۷ ماه قوس از زندان آزاد شد.
نیلا ابراهیمی، دختر ۱۷ سالهی اهل افغانستان به دلیل تلاشهایش برای حقوق زنان و دختران، برندهی جایزه بینالمللی صلح کودکان موسسه «حقوق کودکان» شد. نهاد حمایت از حقوق کودکان در هالند با نشر اعلامیهای گفته است که نیلا بهعنوان یکی از بنیانگذاران پلتفرم «قصه او یا Her Story» برندهی جایزه صلح کودکان ۲۰۲۴ شده است. در اعلامیه آمده است که نیلا ابراهیمی از میان ۱۶۵ نامزد از ۴۸ کشور جهان برندهی این جایزه شده است. در ادامه آمده است که «قصه او» بستری امن برای روایت داستانهای دختران و زنان افغانستان، شناخته میشود. نهاد حمایت از حقوق کودکان تاکید کرد که از طریق برنامهی «قصه او»، نیلا پتانسیل، توانایی و مقاومت دختران اهل افغانستان، چه در داخل و چه در خارج از افغانستان، را برجسته میکند. این نهاد افزود که او برای حق آموزش تمام دختران و زنانی که به دلیل ممنوعیتهای تبعیضآمیز حکومت فعلی از تحصیل محروم شدهاند، مبارزه میکند. همچنین در بخشی از اعلامیه آمده است که نیلا ابراهیمی قبل از تسلط حکومت فعلی، بهمنظور اعمال فشار بر مقامات معارف کابل برای لغو ممنوعیت آواز خواندن دختران دانشآموز در محضر عام، آوازخوانی خود را ضبط و در شبکههای اجتماعی منتشر کرد. اعلامیه به نقل از مارک دولارت، موسس و رییس بنیاد حقوق کودکان نوشته است: «زنان و دختران در سراسر افغانستان در حال حاضر با ظلم غیرقابل تحملی روبرو هستند. ممنوعیت آموزش بالاتر از دوره ابتدایی منجر به محرومیت حیرتآور ۲.۵ میلیون دختر در افغانستان از مکتب شده است. کار الهامبخش نیلا برای ارائهی صدایی که در سراسر جهان شنیده میشود، او را به برندهی واقعا شایستهی بیستمین جایزه بینالمللی صلح امسال تبدیل میکند.» مارک دولارت تاکید کرده است که نیلا ابراهیمی بهدلیل رهبری یک جنبش اعتراضی موسیقی در افغانستان و همچنین الهامبخشی به دیگر دختران افغانستان برای مطالبهی حقوقشان و مبارزه با بیعدالتی، از طریق سخنرانیهای عمومی و فعالیتهای بینالمللی، مورد تقدیر قرار گرفته است. قابل ذکر است که جایزه بینالمللی صلح کودکان هر ساله توسط یکی از برندگان جایزه صلح نوبل اعطا میشود و امسال توکل عبدالسلام خالد کرمان این جایزه را به نیلا ابراهیمی اهدا کرد. در حالی خانم ابراهیمی برندهی این جایزه میشود که دختران بالاتر از صنف ششم از آموزش منع شدهاند. محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
فوزیه کوفی، نمایندهی پیشین پارلمان افغانستان، همزمان با پایان سال آموزشی در ولایتهای سردسیر کشور، از آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد خواسته است که هرچه زودتر اقدامهای جدی و معناداری را برای لغو ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم در افغانستان رویدست بگیرد. خانم کوفی با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود، از ادامهدار بودن ممنوعیت آموزش دختران در افغانستان ابراز نگرانی کرده است. وی تاکید کرد: «برخی از دختران صنف ششم عمداً تلاش میکنند که در آزمونهای سالانه شرکت نکنند و تصمیم دارند سال آینده نیز به مکتب ادامه دهند. این چه نوع ناامیدی است که افراد را وادار میکند تا عمداً آیندهی خود را به خطر بیندازند؟» نمایندهی پیشین پارلمان افغانستان در ادامه از آنتونیو گوترش خواسته است تا برای بهبود وضعیت آموزشی و بازگرداندن امیدهای از دست رفتهی زنان و دختران افغانستانی، هرچه زودتر اقدام کند. او افزود: «سخنان و همدردیهای رهبران جهان نه کافی است و نه تأثیرگذار. زمان آن فرارسیده که برای بازگرداندن اعتماد دختران بیصدای افغانستان که امیدهای شان عمیقاً به سازمانهای چندجانبه و هنجارهای بینالمللی گره خورده، اقدامهای مؤثر و معناداری صورت گیرد.» باید گفت که این نگرانیها در حالی مطرح میشود که اکنون در افغانستان، یک هزار و ۱۵۵ روز میشود که دروازههای مکتب به روی دختران بالاتر از صنف ششم بسته است. طی بیش از سه سال گذشته حکومت سرپرست افغانستان خواست جامعهی جهانی، سازمانهای حقوق بشری و دانشآموزان مبنی بر بازگشایی مکتبها را نپذیرفته است. حکومت فعلی آموزش دختران را مسئلهی داخلی افغانستان عنوان کرده و میگویند که نه سازمان ملل و نه جامعهی جهانی «حق مداخله» در این زمینه را دارند.
همزمان با روز جهانی دانشآموز سفارت ایالات متحده آمریکا برای افغانستان گفته است که باوجود چالشها، دانش آموزان و آموزگاران این کشور همچنان برای دانش و رشد تلاش میکنند. این سفارت روز (دوشنبه، ۲۸ عقرب) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود گفته است که آموزش یک «حق اساسی و کلید یک» آینده روشنتر و صلحآمیزتر برای افغانستان است. سفارت ایالات متحده برای افغانستان بر ادامه حمایت از دانشآموزان در افغانستان تاکید کرده است. قابل ذکر است که هفدهم نوامبر در برخی کشورهای اروپایی و آسیایی، روز جهانی دانش آموز نامگذاری شده است. همزمان با روز جهانی آموزش و با فرا رسیدن آزمون سالانه در مکتبها، برخی از دانشآموزان دختر میگویند که حکومت سرپرست نباید در سال آموزشی جدید مکتبها را به روی دختران بسته نگه دارند. همچنین شماری از دختران صنف ششم از جامعهی جهانی میخواهند تا برای برداشتن محدودیتهای آموزشی در افغانستان، بر حکومت سرپرست فشار بیاورد. بیش از یک هزار ۱۵۱ روز از بسته ماندن مکتبهای دخترانه بالاتر از صنف ششم در افغانستان میگذرد و در این چند میلیون دختر افغان از آموزش باز ماندهاند.