نویسنده: رسانه‌ای گوهر شاد

3 هفته قبل - 182 بازدید

در سال‌های اخیر، والدین با یک دوگانگی مهم در تربیت فرزندان خود روبه‌رو شده‌اند: آیا باید با فرزندان خود مانند یک دوست رفتار کنند یا در جایگاه یک مرجع قدرتمند و هدایت‌گر قرار بگیرند؟ این پرسش، یکی از بحث‌برانگیزترین موضوعات در روان‌شناسی کودک و تربیت والدین است. پاسخ اما سیاه‌وسفید نیست؛ بلکه نیازمند درک عمیق‌تری از مفهوم «رابطه‌ی سالم» است. دوست بودن با کودک به چه معناست؟ وقتی از دوستی با کودک صحبت می‌کنیم، منظور این نیست که والدین باید تمامی مرزها را کنار بگذارند و نقش راهنمایی و هدایت‌گری خود را رها کنند؛ بلکه این نوع دوستی به‌معنای ایجاد رابطه‌ای صمیمی، باز و قابل‌اعتماد است که در آن کودک احساس امنیت کند تا بتواند افکار، احساسات و ترس‌هایش را بدون نگرانی از سرزنش شدن بیان کند. در چنین رابطه‌ای، والد در کنار کودک است نه در مقابل او؛ گوش می‌دهد، همراهی می‌کند، به احساسات او احترام می‌گذارد و او را همان‌گونه که هست می‌پذیرد. کودکانی که رابطه‌ای دوستانه و عاطفی با والدین خود دارند، در بسیاری از موارد از اعتمادبه‌نفس بالاتری برخوردارند و مشکلات خود را راحت‌تر با خانواده در میان می‌گذارند. نقش مرجع قدرت بودن از سوی دیگر، والدین نه‌تنها همراه کودک، بلکه راهنمای اصلی او در زندگی هستند. کودکان برای رشد سالم به چهارچوب، مرزهای مشخص، قوانین روشن و قابل درک و راهنمایی نیاز دارند. در غیاب این مرزها، احساس سردرگمی، اضطراب و ناامنی در کودک افزایش می‌یابد. یک مرجع قدرت سالم، کسی است که باثبات، پیش‌بینی‌پذیر، حمایت‌گر و مهربان باشد؛ نه کنترل‌گر یا سخت‌گیر. مرجع قدرت بودن به‌معنای توانایی هدایت کودک به‌سوی رفتارهای درست، بدون تحقیر، تهدید یا تنبیه شدید است. کودکان نیاز دارند احساس کنند والدین‌شان قدرت تصمیم‌گیری مفید دارند، به شرایط مسلط هستند و می‌توانند از آن‌ها در موقعیت‌های دشوار محافظت کنند. خطرات افراط در هر یک از نقش‌ها اگر والدین بیش‌ازحد در نقش دوست فرو بروند، ممکن است اقتدار خود را به‌طور کامل از دست بدهند و کودک دچار سردرگمی شود. در این حالت، کودک تصور می‌کند که مسئولیت تمام تصمیم‌گیری‌ها با خود اوست، بدون آن‌که آمادگی ذهنی و روانی لازم را داشته باشد. این وضعیت می‌تواند به مشکلات رفتاری، لجبازی، بی‌توجهی به قوانین خانواده و کاهش احترام نسبت به والدین منجر شود. در مقابل، اگر والدین صرفاً در نقش یک مرجع قدرت با قواعد و قوانین خشک و سخت‌گیرانه باقی بمانند، ممکن است کودک از آن‌ها فاصله بگیرد، احساس ترس و بی‌اعتمادی در رابطه شکل بگیرد و از بیان مشکلات و احساسات خود خودداری کند. چنین کودکانی ممکن است به‌ظاهر فرمان‌بردار باشند، اما در درون خود پر از خشم‌های سرکوب‌شده یا اضطراب باشند. رهبری گرم و قاطع روان‌شناسان توصیه می‌کنند والدین به‌جای انتخاب مطلق بین دوست بودن و مرجع قدرت بودن، رویکردی به نام «رهبری گرم و قاطع» را در پیش بگیرند. در این مدل، والد همدل و شنواست، احساسات کودک را جدی می‌گیرد و درعین‌حال با قاطعیت و ثبات، قوانین خانواده را اجرا می‌کند. برای مثال، اگر کودک رفتار نادرستی داشته باشد، والد می‌تواند با حفظ آرامش و احترام، به او توضیح دهد که چرا آن رفتار قابل‌قبول نیست و چه پیامدی دارد. این یعنی نه فریاد و تهدید، و نه چشم‌پوشی از اشتباه؛ بلکه واکنشی تربیتی، متعادل و مؤثر. اعتماد؛ کلید رابطه‌ی موفق رابطه‌ای که در آن هم محبت وجود دارد و هم چهارچوب، بهترین نوع رابطه میان والد و کودک است. در چنین رابطه‌ای، کودک هم احساس دوست‌داشته شدن می‌کند و هم احترام می‌گذارد. او می‌داند که می‌تواند در موقعیت‌های دشوار به والد خود اعتماد کند و درعین‌حال در قبال رعایت قوانین خانه، مسئولیت دارد. همچنین این احساس را دارد که نظراتش شنیده می‌شوند و در صورت درست بودن، حتی به آن‌ها عمل نیز خواهد شد. اعتماد صرفاً از طریق محبت یا کنترل به‌دست نمی‌آید؛ بلکه نتیجه‌ی یک رابطه‌ی پایدار، گفت‌وگوهای سالم، گوش دادن‌های فعال و ثبات رفتاری والدین است. مراحل رشد و نیازهای متفاوت نکته‌ی مهم آن است که نیازهای کودک در هر دوره‌ی رشد در حال تغییر است. در دوران خردسالی، کودک بیش‌تر به مرزبندی، حمایت‌های فیزیکی و ابراز محبت‌های ملموس و قابل مشاهده نیاز دارد؛ در حالی که در سال‌های میانی و نوجوانی، نیاز به استقلال، دیده شدن و اعتماد افزایش می‌یابد. بنابراین، والدین باید با آگاهی از این تفاوت‌ها، انعطاف‌پذیر باشند و سبک رابطه و تربیت خود را متناسب با سن کودک تنظیم کنند. والدین سالم کسانی‌اند که کودک بتواند به آن‌ها اعتماد کند، به آن‌ها تکیه کند و درعین‌حال از آن‌ها حساب ببرد و بداند که تسلط والدین بر زندگی‌اش واقعی است. ایجاد چنین رابطه‌ای نیازمند آگاهی، تمرین، تجربهٔ خطا و گاه اصلاح مسیر است. نویسنده: مرضیه بهروزی «روانشناس بالینی»

ادامه مطلب


3 هفته قبل - 201 بازدید

منابع می‌گویند که نسیمه سادات، فعال حقوق بشر و از زنان معترضی که پس از افزایش محدودیت‌ها به پاکستان پناه برده بود، از سوی پولیس این کشور بازداشت شده است. دست‌کم دو منبع از میان زنان معترض و فعالان حقوق بشر به رسانه گوهرشاد گفته‌اند که نسیمه سادات اکنون در معرض بازگشت اجباری به افغانستان قرار دارد. زنان معترض و فعالان حقوق بشر از نهادهای حقوق بشری خواسته‌اند که برای جلوگیری از اخراج این زن معترض به افغانستان، اقدام فوری و مؤثر انجام دهند. نسیمه سادات، از جمله زنانی است که در واکنش به سیاست‌ها و محدودیت‌ها در برابر زنان و دختران افغانستان، در اعتراض‌های خیابانی شرکت کرده بود. او پس از سرکوب این اعتراض‌ها، در دیگر گردهمایی‌های اعتراضی نیز حضور داشته و در نهایت ناچار به ترک افغانستان شده است. در حالی‌ که روند اخراج مهاجران افغانستانی از سوی حکومت پاکستان از بیش از یک سال پیش آغاز شده، نگرانی‌ها درباره‌ی سرنوشت فعالان حقوق بشر، زنان معترض، روزنامه‌نگاران و کارمندان پیشین نظام جمهوری نیز افزایش یافته است. همچنین پس از جنگ ایران و اسرائيل، جمهوری اسلامی روند اخراج گسترده مهاجران افغانستانی را روی دست گرفته است. تهران می‌گوید که تنها مهاجران افغان بدون مدرک را اخراج می‌کند اما مهاجران گزارش می‌دهند که پولیس مدارک آن‌ها از جمله ویزا و پاسپورت‌شان را پاره کرده و با وجود اسناد قانونی آن‌ها را اخراج کرده‌اند. سازمان ملل متحد و نهادهای بین‌المللی خواستار کمک‌های مالی فوری برای رسیدگی به مهاجران و جوامع میزبان آنان شده است.

ادامه مطلب


3 هفته قبل - 118 بازدید

برنامه جهانی غذا هشدار داده است که بحران گرسنگی در نوار غزه به مرحله‌ای «بی‌سابقه» رسیده و عملیات امدادرسانی به‌دلیل محدودیت‌های شدید، تقریباً از کار افتاده است و از هر سه نفر، یک نفر چند روز را بدون خوردن غذا سپری می‌کند. کارل اسکائو، معاون اداره‌کننده این نهاد، پس از چهارمین سفرش به غزه در نشست خبری در نیویورک گفته است: «وضعیت از هر زمان دیگری که دیده‌ام بدتر است.» وی در ادامه تاکید کرد که «نیازهای بشری هیچ‌گاه تا این اندازه گسترده نبوده» و همزمان، توان نهادهای بین‌المللی برای رسیدگی به این نیازها به‌شدت محدود شده است. معاون اداره‌کننده برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد با اشاره به افزایش فزاینده‌ی سوءتغذیه در میان کودکان گفت که دست‌کم ۹۰ هزار کودک نیاز فوری به درمان دارند. کار اسکائو در ادامه هشدار داد: «از هر سه نفر در غزه، یک نفر روزهایی را بدون خوردن غذا سپری می‌کند.» با این حال شبکه خبری الجزیره به نقل از منابع بهداشتی گزارش داد که دست‌کم ۴۵ فلسطینی از جمله ۱۱ نفر که در صف دریافت کمک غذایی بودند از صبح جمعه در حملات اسرائیل کشته شده‌اند. فیلیپ لازارینی، رئیس آژانس سازمان ملل برای آورگان فلسطینی اسرائیل را متهم کرد که «بی‌رحمانه‌ترین طرح کشتار» را در غزه اجرا می‌کند. او گفت غزه به «گورستان کودکان و مردم گرسنه» تبدیل شده است.

ادامه مطلب


3 هفته قبل - 146 بازدید

نمایندگی اتحادیه اروپا در افغانستان همزمان با فرا رسیدن ۱۱ جولای، روز جهانی جمعیت، بر اهمیت آموزش فراگیر در افغانستان تاکید کرده و می‌گوید که باور دارد آموزش فراگیر پایه اصلی آینده افغانستان را تشکیل می‌دهد. اتحادیه اروپا با نشر اعلامیه‎‌ای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که در کنار مردم افغانستان ایستاده و بر تعهد پایدار و قوی خود برای حمایت از رفاه افغان‌ها، رسیدگی به نیازهای اساسی، بهبود معیشت و کار برای ساختن آینده‌ای تاب‌آور و پایدار برای همه تاکید می‌کند. در اعلامیه آمده است که اتحادیه اروپا در کنار شرکای خود خدمات بهداشتی نظیر مراقبت‌های مادر، نوزاد و کودک، صحت روانی، تغذیه، آب و بهداشت و کنترول بیماری‌ها را به مردم افغانستان ارائه می‌کند. نمایندگی اتحادیه اروپا تاکید کرده است که با بازسازی مکاتب و فراهم کردن غذای روزانه برای دانش‌آموزان، از فرصت‌های آموزشی و مسلکی برای همه افغان‌ها حمایت می‌کند. همچنین هیأت اتحادیه اروپا در افغانستان می‌گویند که از بی‌جاشدگان و مهاجران بازگشته در بخش‌های آموزش، حفاظت، ایجاد مقاومت اقتصادی، ایجاد فرصت‌های کاری و حمایت‌های حیاتی دیگر از آن‌ها پشتیبانی می‌کند. این اتحادیه گفت که سرمایه‌گذاری روی معیشت و تاب‌آوری اقتصادی برای آینده افغانستان حیاتی است. در اعلامیه با اشاره به این‌که افغانستان یک کشور زراعت‌محور است، اما خشک‌سالی و بحران اقلیمی چالش‌های بزرگی را ایجاد کرده، بر حمایت از دهقانان و جوامع روستایی تاکید شده است.

ادامه مطلب


3 هفته قبل - 142 بازدید

عرفات جمال، نماینده‌ی کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان می‌گوید که ‏بازگشت‌کنندگان، به‌ویژه زنان و دختران، پس از بازگشت به افغانستان با یک تغییر تکان‌دهنده ‏روبرو می‌شوند.‏ آقای جمال گفته است که زنان و دختران در کشورهای میزبان‌شان، از خودمختاری نسبی ‏برخوردار بودند، در افغانستان با محدودیت‌های شدید حکومت سرپرست مواجه می‌شوند، اما آنچه اوضاع را پیچیده‌تر می‌کند این واقعیت است که بسیاری از ‏بازگشت‌کنندگان، به‌ویژه زنان و کودکان به کشوری برمی‌گردند که به سختی آن را ‏می‌شناسند.‏ وی تاکید کرده است: «آنان از افغانستان هستند، اما اهل افغانستان نیستند. اغلب در خارج از کشور با تحصیلات بهتر و هنجارهای فرهنگی ‏متفاوت متولد شده‌اند. دیدگاه آنان با افغانستان امروزی متفاوت و اغلب در تضاد است.» او تصریح کرد که موج آشفته‌ی بازگشت مهاجران از ایران و پاکستان، ‏ظرفیت شکننده‌ی افغانستان را تحت فشار قرار داده و ثبات منطقه‌ای را ‏تهدید می‌کند.‏ طبق گزارش کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد، بیش از ۱.۶ میلیون شهروند افغانستان تنها در سال ‌‏۲۰۲۴ از هر دو کشور همسایه بازگشته‌اند؛ رقمی که از پیش‌بینی‌های قبلی برای کل سال ‏پیشی گرفته است.‏ نماینده‌ی کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان گفته است که در حال حاضر شمار بازگشت‌کنندگان روزانه به حدود ۵۰ هزار نفر افزایش یافته است که بسیاری ‏از آنان پس از سفرهای دشوار، سردرگم و خسته هستند.‏ این مقام سازمان ملل افزوده است: «بسیاری از این بازگشت‌کنندگان به‌طور ناگهانی از خانه‌های خود آواره ‏شده‌اند و سفرهای دشوار، طاقت‌فرسا و تحقیرآمیزی را پشت سر گذاشته‌اند. آنان خسته، ‏سردرگم، مورد ظلم و ستم و اغلب ناامید به مقصد می‌رسند و در گرمای اغلب ۴۰ درجه ‏سانتی‌گراد (۱۰۴ درجه فارنهایت) در یک مرکز شلوغ پراکنده می‌شوند.»‏ او خواستار آرامش و همکاری برای فراهم کردن مسیری آبرومندانه برای میلیون‌ها شهروند آواره‌ی ‏افغانستان است‎.‎ این در حالی است که نهادهای کمک‌رسان با کمبود بودجه مواجه‌ اند.‏

ادامه مطلب


3 هفته قبل - 76 بازدید

رسانه‌های ایرانی درتازه‌ترین مورد گزارش داده‌اند که استخدام مهاجران غیرقانونی افغانستان در بازار کار تهران ممنوع شده است. خبرگزاری صدا و سیمای ایران به نقل از وحید گلی‌کانی، سرپرست اداره کل امور اتباع و مهاجران خارجی تهران گزارش داده است که اشتغال مهاجران غیرقانونی اهل افغانستان از این پس در شهر تهران ممنوع است. آقای گلی‌کانی در ادامه تاکید کرده است: «یکی از اولویت‌های اساسی ما، پیشگیری از به‌کارگیری اتباع غیرمجاز در بازار کار است. این امر به‌ویژه در راستای رعایت ضوابط قانونی و حفظ حقوق نیروی کار، حائز اهمیت است.» این مقام ایرانی افزوده است که برنامه نظارت و شناسایی مهاجران غیرقانونی اهل افغانستان در تهران به‌زودی عملی خواهد شد. این در حالی است که پولیس ایران روند اخراج مهاجران افغانستانی را افزایش داده است و روزانه هزاران تن به افغانستان برگردانده می‌شوند. در همین حال، سخنگوی پولیس ایران گفته است که مهاجران اهل افغانستان برای مطالبه حقوق خود می‌توانند نزد پولیس شکایت کنند. براساس روایت مهاجران افغانستانی، بیش‎‌تر کارفرمایان ایرانی و مقام‌های این کشور اجازه انتقال اموال آنان را نمی‌دهند. قابل ذکر است که پس از جنگ ایران و اسرائيل، جمهوری اسلامی روند اخراج گسترده مهاجران افغانستانی را روی دست گرفته است. تهران می‌گوید که تنها مهاجران افغان بدون مدرک را اخراج می‌کند اما مهاجران گزارش می‌دهند که پولیس مدارک آن‌ها از جمله ویزا و پاسپورت‌شان را پاره کرده و با وجود اسناد قانونی آن‌ها را اخراج کرده‌اند. سازمان ملل متحد و نهادهای بین‌المللی خواستار کمک‌های مالی فوری برای رسیدگی به مهاجران و جوامع میزبان آنان شده است.

ادامه مطلب


3 هفته قبل - 102 بازدید

کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان در تازه‌ترین مورد هشدار داده است که تا پایان سال میلادی، سه میلیون مهاجر اهل افغانستان از ایران و پاکستان به کشور بازمی‌گردند؛ روندی که بحران انسانی را تشدید می‌کند. عرفات جمال، نماینده کمیساریای عالی سازمان ملل در افغانستان این اظهارات را روز (جمعه، ۲۰ سرطان) در یک نشست خبری آنلاین از کابل مطرح کرده و گفته است که تا اکنون بیش از ۱.۶ میلیون مهاجر، عمدتاً از ایران، به کشور بازگشته‌اند. آقای جمال در ادامه تاکید کرد: «بازگشت‌ها به‌شکل بی‌نظم، تحقیرآمیز و گسترده جریان دارد و بسیاری از این خانواده‌ها خسته، آشفته و ناامید به افغانستان می‌رسند.» براساس آمار سازمان ملل، تنها از مسیر مرز اسلام‌قلعه، روزانه بیش از ۳۰ هزار نفر وارد افغانستان می‌شوند. کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان گفته است که در واکنش به این وضعیت، اقداماتی اضطراری برای تامین آب، خدمات بهداشتی، تغذیه و واکسیناسیون برای هزاران نفر در روز آغاز شده است. کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل تاکید کرده است که این روند، بدون برنامه‌ریزی و آماده‌گی کافی، می‌تواند وضعیت آسیب‌پذیر هزاران خانواده اهل افغانستان را بیشتر از پیش بحرانی کند و خواستار کمک‌های فوری بشردوستانه شده است. سازمان ملل متحد و نهادهای بین‌المللی خواستار کمک‌های مالی فوری برای رسیدگی به مهاجران و جوامع میزبان آنان شده است. قابل ذکر است که پس از جنگ ایران و اسرائيل، جمهوری اسلامی روند اخراج گسترده مهاجران افغانستانی را روی دست گرفته است. تهران می‌گوید که تنها مهاجران افغان بدون مدرک را اخراج می‌کند اما مهاجران گزارش می‌دهند که پولیس مدارک آن‌ها از جمله ویزا و پاسپورت‌شان را پاره کرده و با وجود اسناد قانونی آن‌ها را اخراج کرده‌اند.

ادامه مطلب


3 هفته قبل - 152 بازدید

فرماندهی پولیس ولایت بدخشان در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که در پی وقوع یک حادثه ‏ترافیکی در این ولایت، پنج عضو یک خانواده به شمول عروس و داماد جان باخته‌اند. ‏ احسان الله کامگار، سخنگوی فرماندهی بدخشان گفته است که این رویداد در ساحه پل تشکان در مسیر تشکان – کشم رخ داده است. آقای کامگار تاکید کرده است که یک موتر نوع کرولا که حامل یک تازه‌عروس و ‏تازه‌داماد بود، از جاده منحرف و واژگون ‏شده است. سخنگوی فرماندهی پولیس بدخشان افزوده است که در این حادثه پنج نفر به‌شمول عروس و داماد و یک کودک جان ‏باخته‌اند و یک نفر دیگر زخم برداشته است.‏ مسوولان در فرماندهی پولیس بدخشان به دلیل وقوع این حادثه که روز (پنج‌شنبه، ۱۹ سرطان) رخ داده است، اشاره نکرده‌اند. همچنین در مورد وضعیت صحی فرد زخمی نیز جزییات ارائه نشده است. قابل ذکر است که حوادث ترافیکی سالانه جان صدها نفر را در سراسر افغانستان می‌گیرد و صدها زخمی برجای می‌گذارد. علت وقوع اکثر این حوادث سرعت غیرمجاز، بی‌احتیاطی رانندگان، خرابی جاده‌ها و نبود علایم ترافیکی گفته می‌شود.

ادامه مطلب


4 هفته قبل - 155 بازدید

آفتاب تازه به لبِ بام رسیده بود که یاسر کفش‌های کهنه‌ و بی‌جورابش را به پا کرد. بوجی (گونی) بزرگ سفیدی را که چند جایش وصله خورده بود، از گوشه‌ی اتاق برداشت و آرام از در بیرون رفت. نامش یاسر بود، دوازده سال داشت، قدش کوتاه بود اما دلی بزرگ‌تر از سن و سالش داشت. خانه‌شان در حاشیه‌ی شهر هرات، در محله‌ای خاکی و ساکت قرار داشت؛ یک چهاردیواری از خشت خام که سقفش را با پلاس و تکه‌های چادر پوشانده بودند. مادرش که در گوشه‌ای از اتاق نشسته بود، با صدایی نگران گفت: «یاسر، نان خشک یادت نره!» این جمله‌ای بود که مادرش تقریباً هر روز تکرار می‌کرد. یاسر سر تکان داد و با بوجی‌اش راهی کوچه شد. کوچه‌ها پر از خاک و بوی دود موتورسیکلت‌ها بود. یاسر می‌دانست که باید زودتر از بقیه به محل‌های همیشگی برسد، چون کودکان دیگری هم مثل او زباله‌گردی می‌کردند و رقابت برای پیدا کردن چیز بهتر، شدید بود. مسیر هر روزه‌اش مشخص بود: کوچه‌ها و خیابان‌های مختلف، کنار دیوارها، پشت دکان‌ها، نانوایی‌ها و سطل‌های بزرگ زباله. دست‌هایش همیشه بوی بد می‌داد و ناخن‌هایش سیاه بود، اما از این موضوع خجالت نمی‌کشید و می‌گفت: «کار کردن شرم نیست، دزدی شرم است.» با این حال، در دلش رویاهایی هم داشت. گاهی خودش را جای معلمی تصور می‌کرد که به بچه‌ها نوشتن یاد می‌دهد و گاهی در لباس سفید دکتری که زخم فقرا را درمان می‌کند. اما بوی زباله‌ها و نگاه‌های بی‌اعتنای مردم، او را به سرعت به واقعیت برمی‌گرداند. یک بار نزدیک بازار پل ملک، وقتی به دکانی نزدیک شد تا شاید کارتن خالی پیدا کند، صاحب دکان با ترش‌رویی سرش فریاد زد: «برو بچه! گم شو از اینجا! بوی کثافت می‌دهی.» یاسر نگاهش را پایین انداخت. به این برخوردها عادت داشت، اما باز هم در دلش چیزی شکست. با خود فکر کرد: «مگر من انسان نیستم؟ مگر گرسنگی جرم است؟» ظهر که شد، از پولی که جمع کرده بود دو قرص نان خشک خرید. کنار حوض شهرداری نشست تا یکی از نان‌ها را بخورد. همان‌جا پسری هم‌سن‌وسالش که لباس‌های مرتب‌تری داشت، نزدیکش آمد و پرسید: «تو همیشه زباله جمع می‌کنی؟» یاسر سرش را بلند کرد و با لبخندی بی‌رمق گفت: «آره. هر روز.» پسر گفت: «من به مکتب (مدرسه) می‌روم. پدرم دکان دارد. می‌خواهی درس بخوانی؟» دل یاسر لرزید. نگاهی به دستان چرکینش انداخت و گفت: «نمی‌دانم... ما پول نداریم. باید برای خانه نان ببرم.» پسرک گفت: «من یک کتابچه‌ی اضافی دارم. اگر خواستی، عصر بیا پارک شیدایی. به تو خواندن یاد می‌دهم.» یاسر با سر قبول کرد. امید کوچکی در دلش جوانه زد. عصر که به خانه برگشت، مادرش هنوز همان‌جا نشسته بود. نان را به او داد. مادر آهی کشید و گفت: «یاسر جان، خدا چیزی را که لیاقتش را داری نصیبت کند.» شب‌ها، زیر نور کم‌سوی چراغ نفتی، با کتابچه‌ای که از آن پسر گرفته بود، تمرین می‌کرد. صدای زباله‌ها هنوز در گوشش بود، اما حالا صدای دیگری هم در ذهنش جان گرفته بود؛ صدای حروف الفبا. روزها به همین ترتیب گذشت. یاسر صبح‌ها کار می‌کرد و عصرها خودش را به پارک می‌رساند. پسرک بازار با حوصله به او الفبا و خواندن کلمات ساده را یاد می‌داد. یک شب بارانی، وقتی خیس به خانه برگشت، مادرش با نگرانی گفت: «کجا بودی؟ هوا خراب است.» یاسر کتابچه‌اش را نشان داد و با خوشحالی گفت: «یاد گرفتم. حالا می‌توانم بنویسم "نان"، "مادر"، "خانه".» اشک در چشمان مادرش جمع شد و گفت: «خدا تو را حفظ کند.» یاسر هیچ‌وقت زباله‌گردی را ترک نکرد، اما حالا دنیایش فرق کرده بود. او علاوه بر زباله، کلمات را هم جمع می‌کرد و هر کلمه‌ی جدید، چراغی در دلش روشن می‌کرد. روزی یکی از معلمان شهر که از طریق همان پسرک از ماجرای درس خواندن یاسر باخبر شده بود، او را به یک مکتب شبانه معرفی کرد. وقتی یاسر برای اولین بار وارد کلاس شد، قلبش از خوشحالی می‌تپید. نگاهش پر از نور بود. او دیگر فقط یک کودک کار نبود؛ دانش‌آموزی بود با دستان زحمت‌کش و ذهنی روشن. فقر هنوز در خانه‌شان بود، اما یاسر راه نجات را پیدا کرده بود. یک شب به مادرش گفت: «مادر، یک روز دکتر می‌شوم و برای همه‌ی بچه‌هایی که مثل من زباله جمع می‌کنند، کمک می‌کنم.» مادرش لبخند زد. انگار آینده‌ی روشنی را می‌دید که در آن، دیگر خبری از بوی زباله و صدای خرد شدن پلاستیک‌ها نیست. و این‌گونه بود که در زندگی یاسر، صدای ناخوشایند زباله‌ها، کم‌کم جای خود را به صدای امیدبخش کتاب و آینده‌ای روشن‌تر داد. نویسنده: سارا کریمی

ادامه مطلب


4 هفته قبل - 316 بازدید

مقام‌های محلی حکومت سرپرست در ‏ولایت ارزگان می‌گویند که ‏یک مرد در ولسوالی ‏چهارچینو، دخترش را همراه با یک ‏مرد به اتهام «روابط ‏نامشروع» به قتل رسانده ‏است.‏ بلال ارزگانی، سخنگوی ‏فرماندهی پولیس ارزگان گفته است که این ‏رویداد صبح امروز (جمعه، ‌‏۲۰ سرطان) در منطقه ‌‏«ساخر» از مربوطات ولسوالی چهارچینو ‏رخ داده است.‏ وی تاکید کرده است که نیروهای ‏حکومتی به محل رسیده و افراد ‏دخیل در این حادثه را ‏بازداشت کرده‌اند.‏ او جزئیات بیشتر درباره‌ی این ‏رویداد ارایه نکرده است.‏ قابل ذکر است که رابطه خارج از ازدوج زن و ‏مرد که «رابطه نامشروع» ‏توصیف می‌شود، پیش از این ‏هم منجر به قتل شده است. این ‏چنین قتل‌ها، «قتل‌های ‏ناموسی» عنوان می‌شود.‏ پس از تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان، قتل‌های مرموز زنان، کودکان و جوان در در سراسر کشور افزایش کم‌پیشینه یافته است. بیماری‌های روانی، خصومت شخصی، ازدواج‌های اجباری، خشونت خانوادگی و فشار‎های روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی این قتل‌ها بیان شده است.

ادامه مطلب