دفتر نمایندگی اتحادیه‌ی اروپا برای افغانستان، از خانواده‌ها خواسته که برای آینده‌ی روشن‌تر افغانستان، از آموزش دختران‌ و پسران‌شان پشتیبانی کنند. این سازمان این اظهارات را به مناسب روز جهانی «خانواده/والدین»، با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود مطرح کرده و نوشته است که از خانواده‌ها برای پشتیبانی از آموزش فرزندان شان حمایت می‌کند. نمایندگی اتحادیه‌ی اروپا برای افغانستان تاکید کرده است که از خانواده و فرزندان‌شان از طریق ایجاد شغل، آموزش و سلامت پشتیبانی می‌کند. در بخش از پیام این نهاد آمده است: «برای آینده‌ی روشن‌تر افغانستان، مسوولیت ما به عنوان والدین حمایت از آموزش همه‌ی کودکان – دختران و پسران است.» قابل ذکر است که اتحادیه‌ی اروپا، در حالی بر حمایت از آموزش، شغل و سلامت تاکید کرده که حکومت فعلی، پس از به دست گرفتن قدرت، محدودیت‌های فزاینده‌ای بر زنان و دختران صادر کرده اند. در نتیجه‌ی اجرایی‌شدن این محدودیت‌ها، دختران بالاتر از ۱۲ سال از فراگیری علم در سراسر کشور محروم شده و زنان نیز، از کار در بسیاری از بخش منع شده اند. باید گفت که روز جهانی والدین که از ۲۰۱۲ میادی توسط سازمان ملل به رسمیت شناخته شده امسال، با شعار «پرورش والدین» تأکید دارد که «والدگری» یک مهارت آموختنی است و خانواده‌ها باید برای ایفای بهتر نقش خود، از پشتیبانی‌‌های آموزشی و اجتماعی برخوردار باشند.

تحقیق تازه‌ موسسه «رائول والنبرگ» نشان می‌دهد که بسته شدن خانه‌های امن در افغانستان زنان را به شرایط ناامن، ازدواج‌های اجباری و فشارهای اجتماعی بازگردانده است. این موسسه‌ی سویدنی با نشر تحقیق نوشته است که این وضعیت باعث شده که بسیاری از زنان به جای حمایت دوباره در چرخه خشونت و محدودیت‌های اجتماعی گرفتار شوند. در گزارش آمده است: «با بازگشت حکومت فعلی به قدرت و بسته شدن خانه‌های امن و مراکز حمایت از زنان، آسیب‌پذیری زنان در برابر خشونت‌های مبتنی بر جنسیت به‌طور چشم‌گیری افزایش یافته است.» بر اساس این پژوهش: «این وضعیت صرفا یک شکست انسانی را نشان نمی‌دهد، بلکه بیانگر فرسایش نظام‌مند سازوکارهای حمایتی برای زنان است. مسئله‌ای که ریشه در بی‌ثباتی سیاسی و مقاومت اجتماعی در برابر خودمختاری زنان دارد.» در این تحقیق ۷۴ صفحه‌ای، یکی از کارکنان پیشین خانه‌ امن در ولایت قندوز گفته است که طی چند سال اخیر، بازماندگان خشونت را با خطراتی بی‌سابقه روبرو کرده است. همچنین در بخشی از گزارش آمده است که بسته شدن مراکز حمایت از زنان (WPC) بخشی از الگوی گسترده‌تری در راستای محدودسازی آزادی‌ها و گزینه‌های در دسترس زنان در نظام حکومت فعلی بوده است. مصاحبه‌شوندگان در این گزارش توضیح داده‌اند که چالش‌های فیزیکی و امنیتی پس از بسته شدن این مراکز همچنان ادامه دارد و بازگشت اجباری بسیاری از زنان به خانواده، آنان را در معرض آسیب‌هایی چون ازدواج‌های اجباری قرار داده است. همچنین رنا، پرستاری از یکی از مراکز حمایت از زنان در غرب افغانستان، در یک مصاحبه آنلاین در سال ۲۰۲۴ گفت: «برخی از خانواده‌ها این زنان را پذیرفتند اما خیلی زود آن‌ها را به عقد مردانی درآوردند تا به‌زعم خودشان مشکل را حل کنند.» مصاحبه‌شوندگان تاکید کرده‌اند که این ازدواج‌ها نه‌تنها حمایت‌کننده نبودند بلکه چرخه‌ کنترول و خشونت را تداوم بخشیده‌اند. این تحقیق نشان می‌دهد که وابستگی اقتصادی، فشارهای اجتماعی و فقدان مسیرهای جایگزین، زنان را ناچار به پذیرش تصمیمات خانواده کرده است. موسسه رائول والنبرگ، یک نهاد تحقیقاتی و دانشگاهی است که به نام دیپلمات سویدنی که در پایان جنگ جهانی دوم جان ده‌ها هزار یهودی و دیگر افراد در معرض خطر در مجارستان را نجات داد، نام‌گذاری شده است. این موسسه همزمان با انتشار این گزارش که بر ضرورت فوری بازسازی ساختارهای حمایتی برای زنان افغان تاکید دارد، پژوهش دیگری را نیز با عنوان «زنان پیشگام اوزبیک در روند آموزشی در افغانستان» منتشر کرده است.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد اعلام کرده است که چهار میلیون کودک در افغانستان به دلیل نبود ساختمان‌های مناسب آموزشی، آب آشامیدنی سالم، و کمبود معلم به‌ویژه معلمان زن، از مکتب محروم هستند. این سازمان امروز (دوشنبه، ۱۲ جوزا) با نشر گزارشی گفته است که کودکان اغلب به دلیل موانع اقتصادی ترک تحصیل می‌کنند و گاهی اوقات برای کمک به خانواده‌هایشان در امرار معاش، مجبور به کار اجباری می‌شوند. یونیسف تاکید کرده است که این نهاد تمرکز بیشتری بر استخدام معلمان زن دارد و خانواده‌ها نیز از نگاه فرهنگی، این گزینه را برای فرزندان خود مناسب‌تر می‌دانند. در گزارش آمده که شماری از آموزگاران با پشتیبانی این نهاد، تلاش دارند که با روش‌های خلاقانه، حضور دختران پایین‌تر از صنف ششم را در افغانستان افزایش دهند. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل تاکید کرده است که اکنون چهار میلیون کودک در افغانستان به آموزش دست‌رسی ندارند. در بخشی از گزارش آمده که یونیسف، به هدف کاهش این محرومیت و تقویت کیفیت آموزش، با پشتیبانی مالی دولت‌های جاپان و کوریای جنوبی، ده‌ها آموزگار زن را در چندین ولایت آموزش داده است. این سازمان در این گزارش به داستان آموزگار زنی پرداخته که با پس از شرکت در یک دوره آموزشی حمایت‌ شده از سوی یونیسف، توانسته با بازی‌ها و فعالیت‌های گروهی، دانش‌آموزان بیشتری را به مکتب جذب کند. لیما عزیزی، آموزگار صنف سوم در لیسه حضرت ابوبکر صدیق، گفته در یک ماه اخیر، میزان حضور دانش‌آموزان در صنف‌های این مکتب، ۵ درصد افزایش یافته است. پیش از این، صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد، گفته بود که از هر سه کودک در افغانستان، یک تن از آموزش محروم مانده و حدود ۶۰ درصد این کودکان دختران اند. این گزارش در حالی نشر می‌شود که به دلیل سیاست‌های حکومت سرپرست افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم برای چهارمین سال متوالی از ادامه‌ی آموزش‌های شان محروم مانده‌اند. پیش از این، سازمان عفو بین‌الملل گفته بود که پس از ممنوعیت بر آموزش دختران بالاتر از صنف ششم، تا اکنون حدود سه‌ونیم میلیون دختر از آموزش محروم شده‌اند.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که بیش از ۲۲ میلیون نفر در افغانستان، از جمله ۱۲ میلیون کودک، به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که در جریان یک دوره مشخص، بیش از ۸۲۹ هزار کودک برای شناسایی سوء‌تغذیه حاد بررسی شده‌اند که از میان آن‌ها، ۳۷ هزار کودک شامل ۵۹ درصد دختر، تحت درمان قرار گرفته‌اند. در گزارش صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد تاکید کرده است که این نهاد از ارائه خدمات صحی ابتدایی، ثانوی و تخصصی در ۳۴ ولایت افغانستان از طریق دو هزار و ۴۰۶ مرکز صحی ثابت حمایت می‌کند. در بخشی از این گزارش آمده است که از ۱۵ هزار و ۷۷۵ صنف آموزشی در سطح جامعه در ۳۲ ولایت حمایت کرده و از این طریق، زمینه آموزش را برای بیش از ۳۴۸ هزار کودک شامل ۶۶ درصد دختر فراهم کرده است. در ادامه آمده است که در کنار خدمات صحی و آموزشی، بیش از ۴۷ هزار کودک و مراقب آن‌ها نیز به خدمات محافظت از کودکان دسترسی یافته‌اند. این در حالی است که مقام‌های یونیسف بارها نسبت به کاهش منابع مالی و تاثیر آن بر خدمات بشردوستانه هشدار داده‌اند. براساس گزارش‌های موجود کمک‌های بشری به افغانستان کاهش یافته است. آمریکا که بزرگ‌ترین کمک‌کننده به این کشور بود، پس از روی‌کارآمدن دونالد ترمپ کمک‌هایش را به افغانستان و سایر کشورهای فقیر قطع کرده است. در کنار آن، محدودیت وضع شده بر زنان و دختران نیز به اقتصاد بحرانی افغانستان ضربه‌ی سنگین وارد کرده است. همچنین اخراج مهاجران افغانستان از کشورهای ایران و پاکستان ادامه دارد؛ امری که منجر به وخامت وضعیت می‌شود.

حامد کرزی، رییس‌جمهور پیشین افغانستان پس از فراغت پسرش میرویس از صنف ۱۲ از مکتب «افغان-ترک» ابراز امیدواری کرده است که دخترش، ملالی نیز بتواند در کشور تا صنف ۱۲ در کشور درس بخواند. آقای کرزی با نشر عکس‌هایی در حساب کاربری فیس‌بوک خود نوشته است که پسرش میرویس دوره مکتب را به پایان رسانده و روز (پنج‌شنبه، ۸ جوزا) فراغتش را جشن گرفته است. رییس‌جمهور پیشین کشور در ادامه تاکید کرده است: «دخترم ملالی هم دوره ابتدایی را به پایان رسانده و برای تعلیم در مراحل بالاتر آماده و مصمم است.» وی افزوده است: «امیدوارم او نیز همراه با تمام خواهران هموطن خود، دوره مکتب را تا صنف دوازدهم در داخل کشور تکمیل نمایند و با تحصیلات عالی در پوهنتون به آرزوهای‌شان دست یافته و برای خود، خانواده و کشور عزیز خود مصدر خدمت شوند.» حکومت سرپرست آموزش دختران بالاتر از صنف ششم را منع کرده‌ و بر این اساس، دختر رییس‌جمهور پیشین کشور هم نمی‌تواند به آموزش خود در داخل کشور ادامه دهد. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. در این میان، فعالیت‌هایی چون صنایع‌دستی، خیاطی و کارهای محدود خانگی، از معدود گزینه‌های باقی‌مانده برای آنان به شمار می‌رود. یونیسف و شماری از نهادهای بین‌المللی تلاش دارند از طریق همین فرصت‌های محدود، راهی برای توان‌مندسازی زنان و دختران در افغانستان باز کنند.

ناجیه جلال، فعال اجتماعی و بنیان‌گذار نهاد مردمی «هدیه برای دختران» با اجرای پروژه‌های آموزشی و حمایتی برای زنان و دختران در شرایط بحرانی، موفق به کسب جایزه نخست جشنواره علمی بین‌المللی E³UDRES² ۲۰۲۵ در اتریش شد. ناجیه جلال، دانشجوی کارشناسی ارشد رشته حقوق بشر، سیاست و قانون از دانشگاه علمی‌کاربردی فولدا در آلمان و موسسه نهاد «هدیه برای دختران» توانست با پروژه‌های تأثیرگذار خود نظر داوران و مخاطبان را جلب کرده و مقام نخست جشنواره علمی بین‌المللی E³UDRES² 2025 را از آن خود کند. این جشنواره با شعار «ضربان محلی، امواج جهانی» به میزبانی دانشگاه علوم کاربردی سنت پولتن در اتریش و با همکاری دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی از سراسر اروپا در روزهای ۱۹ و ۲۰ می برگزار گردید. در ادامه آمده است که در این رویداد، ۲۰ پروژه از دانشجویان کشورهای مختلف اتحادیه اروپا رقابت کردند. نهاد «هدیه برای دختران» که توسط ناجیه جلال تاسیس شده است، با اجرای طرح‌های موثری مانند حمایت از مکاتب زیرزمینی برای دختران در افغانستان و ارائه خدمات روان‌درمانی و حمایت‌های روانی-اجتماعی به زنان و دختران در بحران، توانست نظر داوران و شرکت‌کنندگان را جلب کند. پروژه «هدیه برای دختران» که توسط ناجیه جلال بنیان‌گذاری شده، بر دو محور اصلی تمرکز دارد: ۱. ایجاد و حمایت از مکتب‌های زیرزمینی برای دختران در افغانستان که در شرایط سرکوب آموزشی فعالیت دارند. ۲. ارائه خدمات روان‌درمانی و حمایت‌های روانی-اجتماعی به زنان و دختران در شرایط بحرانی، به‌ویژه در محیط‌هایی با محدودیت شدید دسترسی به خدمات بهداشتی و روانی. پروژه در رقابتی فشرده با ۱۹ طرح دیگر از دانشجویان سراسر اتحادیه اروپا، در دو مرحله رأی‌گیری آنلاین و حضوری (۱۹ و ۲۰ می ۲۰۲۵) بیشترین آرا را به خود اختصاص داد. E³UDRES² یک اتحادیه متشکل از ۹ موسسه آموزش عالی و ده‌ها نهاد علمی و پژوهشی در اروپا است که با هدف ترویج نوآوری اجتماعی، توسعه پایدار و همکاری‌های بین‌المللی فعالیت می‌کند. این موفقیت، گامی مهم در راستای حمایت از حقوق زنان و کودکان در شرایط دشوار و نشان‌دهنده تأثیرگذاری علم در حل چالش‌های جهانی است.

شماری از زنان معترض و اعضای جنبش زنان «پنجره‌ امید» به از اظهارات اخیر شرل بنارد، همسر زلمی خلیل‌زاد، نماینده پیشین آمریکا در امور صلح افغانستان واکنش تند نشان داده و اظهارات او را «بی‌پایه و بی‌رحمانه» خوانده‌اند. شرل بنارد، نویسنده آمریکایی به‌تازگی در مقاله‌ای نگرانی‌ها در مورد اخراج مهاجران افغانستان از آمریکا را «بی‌اساس» خوانده و گفته است که افغا‌نستان اکنون امن‌ترین وضعیت خود را تجربه می‌کند. شرل بنارد با اشاره به وضعیت زنان افغانستان در مقاله‌اش نوشته است که تنها مکتب‌های دولتی به‌روی دختران بالاتر از صنف ششم مسدود است و مکتب‌های خصوصی «تا هر سطحی» می‌توانند فعالیت کنند و این می‌تواند یک گزینه برای بازگشت‌کنندگان باشد. همسر زلمی خلیل‌زاد محدودیت‌های حکومت سرپرست بر پوشش زنان و دختران در افغانستان را نیز رد کرده و تاکید کرده است: «برخلاف روایت رسانه‌های غربی که می‌گویند زنان باید کاملا محجبه و همراه با محرم مرد در انظار عمومی ظاهر شوند، من زنان بسیاری را دیدم که تنها با روسری، بدون پوشاندن صورت، به تنهایی یا در گروه‌های زنانه در خیابان بودند.» این اظهارات شرل بنارد با انتقادهای گسترده‌ای مواجه شده است. اعضای جنبش زنان «پنجره امید» با نشر اعلامیه‌ای گفته‌اند که شرل بنارد با استفاده از جایگاه خود در نهادهای فکری و رسانه‌ای غرب، بارها کوشیده است حکومت فعلی را به‌عنوان قدرتی مشروع و «قابل تعامل» معرفی کند. در اعلامیه آمده است که سخنان شرل بنارد درباره‌ی زنان نه تنها بی‌پایه، بلکه بی‌رحمانه است. اعلامیه اظهارات بنارد را توهین آشکار به درد و رنج زنان می‌خواند. اعضای جنبش «پنجره امید» می‌گویند که بنارد که در امنیت و رفاه است، حق‌ ندارد از زبان زنانی صحبت‌ کنند که فرصت فریاد‌‌زدن ندارند.

شماری از زنان معترض به اظهارات اخیر شرل بنارد، همسر زلمی خلیل‌زاد، فرستاده‌ی پیشین ایالات متحده در امور صلح افغانستان واکنش نشان داده که در آن ادعا کرده بود اجبار حجاب و همراهی محرم مرد با زنان در افغانستان واقعیت ندارد و همچنان مکتب‌های خصوصی به روی همه‌ی دختران افغانستانی باز است. جنبش آینده‌ی نوین زنان افغانستان امروز (پنج‌شنبه، ۱ جوزا) با نشر اعلامیه‌ای این سخنان را «بی‌رحمانه»، «غیرواقعی» و «خیانت به زنان افغانستان» توصیف کرده و از اظهارات شرل بنارد به شدت انتقاد کرده‌اند. در اعلامیه آمده است: «زنان و دختران افغانستان امروزه تنها به «جرم زن بودن، رؤیا داشتن و مطالبه‌ی ابتدایی‌ترین حقوق انسانی، با زندان، شکنجه و سرکوب مواجه‌اند.» در بخشی از این اعلامیه آمده است که در عصری که حقیقت با یک کلیک در دسترس است، انکار رنج و درد زنان افغانستان با چنین صراحت و بی‌پروایی، اقدامی حیرت‌آور و غیرقابل توجیه است. اعضای این جنبش در اعلامیه‌ی خود با اشاره به نقش زلمی خلیل‌زاد در مذاکرات با حکومت فعلی، اظهارات همسر او را غیرقابل تحمل دانسته و خطاب به شرل بنارد نوشته‌اند: «نه، خانم بنارد! آن‌چه غیرواقعی‌ست، دنیای امن و بی‌دغدغه‌ی شماست، نه رنج ما.» جنبش آینده‌ی نوین زنان افغانستان تاکید کرده است: « ما نمی‌بخشیم و فراموش نمی‌کنیم و هشدار می‌دهیم که تاریخ، از خیانت‌هایی مانند این سخنان با نفرت یاد خواهد کرد.» در ادامه آمده است: «هر دروغی که به نام ما گفته شود، با خون، مقاومت و حقیقت پاسخ داده خواهد شد.» قابل ذکر است که شرل بنارد، همسر زلمی خلیل‌زاد، نماینده‌ی ویژه‌ی پیشین آمریکا در امور افغانستان، ادعا کرده که تنها مکتب‌های دولتی به‌روی دختران بالاتر از صنف ششم در افغانستان بسته‌اند و مکتب‌های خصوصی «در هر سطحی» می‌توانند فعالیت داشته باشند. بانو شرل محدودیت‌ها بر پوشش زنان و دختران در افغانستان را نیز رد کرده و گفته است که اقتصاد افغانستان «در حال تثبیت» است و زنان در آن نقش دارند. همچنین وی حمایت جامعه‌ی جهانی از زنان افغانستانی را «گزینشی» توصیف کرده و گفته است که به‌عنوان نمونه، رفتار حکومت فعلی با زنان در افغانستان از وضعیت زنان در هند «به مراتب کم‌تر وحشیانه» است.