رزا اتنبایوا، رییس یوناما یا نماینده‌ی ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در افغانستان می‌گوید که در پی کاهش کمک‌های بشردوستانه به این کشور بیش از ۲۰۰ مرکز صحی طی ماه گذشته مسدود شده است. او این اظهارات را در نشست شورای امنیت که دیشب (دوشنبه، ۳۰ حوت) برگزار شده بود، گفته است که مردم افغانستان در حال حاضر با یک بحران انسانی شدید مواجه هستند که ناشی از درگیری، فقر ریشه‌دار، شوک‌های ناشی از تغییر اقلیمی و رشد زیاد جمعیت است. وی تاکید کرده است که در سال ۲۰۲۵ میلادی، بیش از ۵۰ درصد از جمعیت افغانستان به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند، اما این کمک‌ها به سرعت در حال کاهش است. رییس یوناما افزوده است که کاهش بودجه‌ی کمک‌ها تأثیر قابل توجهی بر مردم افغانستان داشته و خواهد داشت. رزا اتنبایوا گفته است که بیش از ۲۰۰ مرکز بهداشتی بسته شده است که ۱.۸ میلیون نفر از تعطیلی این مراکز متأثر شده‌اند. همچنان خدمات ضروری سوءتغذیه برای کودکان هم محدود شده است. او در این نشست تصریح کرده است که بانک جهانی هفته‌ی گذشته ۲۴۰ میلیون دالر برای حمایت از بخش بهداشت افغانستان تا نوامبر ۲۰۲۶ اختصاص داده است. او از این کمک تشکر کرد. این مقام سازمان ملل متحد گفت که اهداکنندگان در سال گذشته‌ی میلادی ۱.۶ میلیارد دالر بودجه برای ارائه‌ی کمک‌های بشردوستانه کمک کرده‌اند که تأثیر مثبت برای دسترسی به خدمات اولیه و ایجاد معیشت داشته است. همچنین او در بخشی از صحبت‌هایش هشدار داده است که اگر این کمک‌ها متوقف شود، پیشرفت شکننده‌ی سه سال گذشته از بین خواهد رفت و بسیاری از شهروندان افغانستان مجبور به مهاجرت خواهند شد. نماینده‌ی ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در افغانستان می‌گوید که اقتصاد افغانستان در سال ۲۰۲۴ میلادی، حدود ۲.۷ درصد رشد کرد و سرمایه‌گذاری‌ها، به‌ویژه در زیرساخت‌ها، با حمایت کشورهای منطقه انجام می‌شود. رییس یوناما گفت که مسوولان حکومت فعلی نمی‌توانند به چشم‌انداز اقتصادی خود دست یابند، مگر این که موانع جاری بر سر راه ادغام مجدد در نظام بین‌المللی حل شود.

شماری از فعالان حقوق بشر در نشستی گفته‌اند که زنان و دختران افغانستان در بند سرکوب، فقر، نابرابری و ستم قرار گرفته‌ و دست‌آوردهایی که در دو دهه گذشته با تلاش و مبارزه به دست آورده بودند، اکنون از بین رفته است. فعالان حقوق بشر این اظهارات را در نشستی که از سوی «هزاره‌های حوزه نیو انگلند» در شهر بوستون ایالت ماساچوست آمریکا برگزار شده بود، مطرح کرده و گفته‌اند که زنان در افغانستان روزی در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی همتراز با مردان نقش ایفا می‌کردند، اما امروز از تمامی حقوق انسانی خود محروم شده‌اند. در قطع‌نامه‌ای که از سوی هزاره‌های حوزه نیو انگلند منتشر شده، آمده است که سیاست حکومت سرپرست نه‌تنها سرنوشت میلیون‌ها دختر را به تاریکی کشانده، بلکه آینده‌ی افغانستان را نیز با بحران عمیقی مواجه کرده‌است. در قطع‌نامه آمده است که حکومت فعلی فرصت‌های شغلی را از زنان گرفته، آنان را از مشارکت در سیاست، اقتصاد و اجتماع محروم کرده است. فعالان حقوق بشر در قطع‌نامه گفته‌اند: «زنان افغانستان نه‌تنها از حقوق اولیه خود بی‌بهره‌اند، بلکه هرگونه اعتراض یا مطالبه‌ی برابری [آنان] با خشونت سرکوب می‌شود.» این فعالان حقوق بشر گفته‌اند که مبارزه برای حقوق زنان، یک وظیفه جهانی و ضروری و به‌عنوان انسان‌های متمدن، همبستگی خود را با تمامی زنان جهان که برای آزادی، عدالت و برابری مبارزه می‌کنند، اعلام می‌کند. فعالان حقوق بشر از سازمان ملل متحد، اتحادیه‌ی اروپا، سازمان همکاری‌های اسلامی، نهادهای مدافع حقوق بشر، رسانه‌های بین‌المللی و تمامی کشورهای متعهد به ارزش‌های انسانی خواسته است که سیاست‌های محدودکننده‌ علیه زنان افغانستان را محکوم کنند. این فعالان حقوق بشر از جامعه‌ی جهانی و سازمان‌های مدافع حقوق بشر نیز خواسته‌اند که رفتار حکومت فعلی با زنان را به عنوان آپارتاید جنسیتی به رسمیت بشناسند و برای جرم‌انگاری آن، تحت قوانین بین‌المللی، از جمله در پیش‌نویس کنوانسیون جنایات علیه بشریت، تلاش کنند. همچنین داکتر سیما سمر، رییس پیشین کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در این نشست گفته است که حکومت فعلی زنان را در افغانستان با وضع محدویت‌های شدید علیه حقوق و آزادی‌های اساسی شان «به اسارت» گرفته‌اند. رییس پیشین کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در این نشست گفته است که هیچ صلحی در جهان بدون مشارکت زنان پایدار بوده نمی‌تواند.

تونی بلر، نخست‌وزیر پیشین بریتانیا، همبستگی خود را با زنان افغانستان اعلام کرده و سرکوب سیستماتیک آن‌ها را محکوم کرده و می‌گوید که هیچ کشوری نمی‌تواند در شرایطی که نیمی از جمعیت آن از حقوق اساسی محروم است، به شکوفایی برسد. آقای بلر در پیامی به مناسبت روز جهانی زن، بر استقامت و پایداری زنان افغانستانی تاکید کرده و مبارزه آن‌ها برای عدالت و برابری را ضرورتی برای آینده‌ی افغانستان دانسته است. وی تاکید کرد: «پس از بازگشت حکومت سرپرست به قدرت، زنان افغانستان با سرکوب سیستماتیک مواجه شده‌اند؛ از حق تحصیل محروم شده، از زندگی عمومی کنار گذاشته شده و از آزادی‌های اساسی خود بی‌بهره مانده‌اند. با این حال، وی مقاومت آن‌ها را استثنایی توصیف کرده است.» او با اشاره به دو دهه گذشته افغانستان، گفت که این کشور در مسیری متفاوت قرار داشت؛ مسیری که در آن، زنان نقش حیاتی در شکل‌دهی آینده آن ایفا می‌کردند. تونی بلر افزوده است: «البته چالش‌های بزرگی وجود داشت، اما کشور پیشرفت‌های قابل‌توجهی به‌ویژه برای زنان داشت. دختران در مکتب بودند، زنان در دولت، تجارت و بازار کار حضور داشتند. این پیشرفت نباید و نمی‌تواند بی‌ثمر بماند.» نخست‌وزیر پیشین بریتانیا می‌گوید که فداکاری‌های مردم افغانستان و جامعه بین‌المللی نباید به فراموشی سپرده شود. وی افزود که دو دهه گذشته نشان داده است که زنان افغانستان، در صورت برخورداری از فرصت، به پیشرفت و تعالی دست می‌یابند. همچنین او در بخشی از پیامش اطمینان داده است: «مبارزه زنان افغانستان نادیده گرفته نشده و از پایداری و شجاعت آن‌ها قدردانی کرده است. شجاعت شما در برابر سرکوب، جهان را تحت تأثیر قرار داده است. مبارزه شما برای آزادی و کرامت نادیده گرفته نمی‌شود.» در حالی تونی بلر از حقوق زنان و دختران افغانستان دفاع می‌کند که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب، دانشگاه و ورزش منع کرده‌ است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. قابل ذکر است که در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران تیراندازی نیروهای پاکستانی بر سه خبرنگار اهل افغانستان را در گذرگاه تورخم به شدت محکوم کرده است. این فدراسیون امروز (سه‌شنبه، ۲۱ حوت) با نشر اعلامیه‌ای گفته است که رسانه‌ها باید ایمنی خبرنگاران را هنگام ایفای وظیفه تضمین کنند. عزیزالله حسنی، گزارشگر رادیو حریت طالبان، ولی محمد شینوار، فلم‌بردار خبرگزاری پژواک، و هدایت‌الله هدایت، خبرنگار تلویزیون شمشاد در تیراندازی نیروهای پاکستانی در گذرگاه تورخم زخمی شده بودند. این رویداد پنج روز پیش در پی درگیری میان نیروهای حکومت سرپرست و نیروهای مرزی پاکستان رخ داده بود. فدراسیون بین‌المللی روزنامه‌نگاران گفته است که این خبرنگاران برای درمان به شفاخانه ولایت ننگرهار منتقل شده‌اند. همچنین مرکز خبرنگاران افغانستان (AFJC) نیز در اعلامیه‌ای زخمی شدن این سه خبرنگار را تایید کرده بود. این مرکز گفته بود که خبرنگاران هنگام پوشش رویدادهای جنگی، تدابیر امنیتی را رعایت کنند. در اعلامیه آمده است: «تیم اجرایی مرکز خبرنگاران افغانستان ضمن ابراز نگرانی از بروز این حادثه، برای خبرنگاران آسیب دیده شفای عاجل تمنا می‌کند. مرکز خبرنگاران افغانستان درعین حال از خبرنگاران می‌خواهد هنگام کار، به ویژه در پوشش درگیری‌ها خیلی محتاط باشند و ضمن استفاده از تجهیزات ایمنی ویژه خبرنگاران، تدابیر امنیتی را به طور جدی رعایت کنند.» قابل ذکر است که مرز تورخم از ۱۸ روز به این سو بسته است و در این مدت نیروهای مرزی حکومت فعلی با مرزبانان پاکستانی چندین بار درگیر شده‌اند. منابع محلی گفته‌اند که دو طرف در این درگیری از سلاح‌های سبک و سنگین استفاده کرده‌اند. بازمحمد عبدالرحمن، مدیر امور پناهندگان و عودت‌کنندگان حکومت فعلی در ننگرهار گفته که ده‌ها خانواده در چند روز گذشته به دلیل درگیری‌های مداوم مرزی، از خانه‌های‌شان آواره شده‌اند.

سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که از ماه عقرب تا حوت سال جاری خورشیدی ۱۴.۸ میلیون نفر در افغانستان ناامنی غذایی را تجربه کرده‌اند. سازمان ملل با نشر گزارشی تحت عنوان «چشم‌انداز محصولات زراعتی و وضعیت غذایی در جهان» گفته است که کاهش بارندگی و رکود اقتصادی در این کشور بحران ناامنی را تشدید می‌کند. در این گزارش که وضعیت ده‌ها کشور بررسی شده، آمده است که در پنج ماه گذشته ۳۲ درصد از جمعیت افغانستان با ناامنی غذایی در سطح بحران اضطراری مواجه بوده‌اند. همچنین در بخشی از این گزارش از کمبود مواد غذایی در این مدت ابراز نگرانی شده و آمده است که رکود اقتصادی، کاهش فرصت‌های معیشتی و کاهش بودجه و کمک‌های بشردوستانه از عوامل بروز این وضعیت بوده‌اند. سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد پیش‌بینی کرده است که میزان بارندگی در افغانستان از مارچ تا می سال جاری میلادی (ماه حوت تا ثور) کمتر از حد اوسط برای فصل کشت گندم است. سازمان ملل نوشته است که این مشکل می‌تواند تولید گندم در سال ۲۰۲۵ میلادی را تحت تاثیر قرار داده و شرایط ناامنی غذایی را تشدید کند. اداره‌ هماهنگی کمک‌های بشردوستانه‌ سازمان ملل متحد با اشاره به کمبود بودجه برای کمک‌رسانی افزوده است که تنها ۹.۹ میلیون از ۱.۰۹ میلیارد دالر بودجه‌ مورد نیاز برای پاسخ‌گویی به این بحران جمع‌آوری شده است. این دفتر خواهان افزایش کمک‌های بشردوستانه به افغانستان شده است. این درحالی است که پیش از این نیز برخی مردم در افغانستان در صحبت با رسانه گوهرشاد از افزایش قیمت مواد غذایی و نبود راه درآمد همزمان با فرارسیدن ماه رمضان ابراز نگرانی کردند. پس از روی‌کارآمد حکومت سرپرست در افغانستان، توانایی شمار زیادی از شهروندان افغانستان در تأمین نیازهای زندگی شان کاهش و میزان نیازمندی به کمک‌های انسان‌دوستانه افزایش یافته است؛ چیزی که سازمان ملل متحد و نهادهای مربوط به این سازمان همواره از آن نگرانی کرده اند.

آماندا مک‌گرگور، نماینده‌ی ویژه استرالیا در امور افغانستان نسبت به تشدید محدودیت‌ها علیه زنان و دختران افغانستان هشدار داد و خواستار اقدام جهانی برای حمایت از حقوق آنان شده است. خانم مک‌گرگور این اظهارات را در یک گردهمایی به مناسبت روز جهانی زن در دوحه-قطر مطرح کرده و از محدودیت‌های مداوم حکومت سرپرست در برابر زنان و دختران، از جمله ممنوعیت تحصیل، خدمات درمانی، اشتغال و حضور در زندگی اجتماعی انتقاد کرده است. براساس اعلامیه‌ای که از سوی هیأت موقت استرالیا در امور افغانستان مستقر در دوحه منتشر شده، آمده است که این مراسم با هدف تجلیل از مقاومت و دستاوردهای فرهنگی زنان افغانستان برگزار شد. آماندا مک‌گرگور در سخنرانی خود به نگرانی‌های مشترک وزیران خارجه‌ی زن از ۱۸ کشور اشاره کرد که با صدور بیانیه‌ای مشترک، نقض نظام‌مند حقوق زنان در افغانستان را محکوم کرده‌اند. او بر تعهدات افغانستان در چارچوب قوانین جهانی، به‌ویژه کنوانسیون رفع کلیه اشکال تبعیض علیه زنان که این کشور همچنان یکی از امضاکنندگان آن است، تاکید کرد. در این مراسم، برنامه‌های متنوعی مثل شعرخوانی یک زن جوان، نمایش آثار هنری آب‌رنگ و عکس‌هایی از نمایشگاه «یک داستان دست‌ساز» سازمان ملل ارایه شده است. در این برنامه، ریاض بات، معروف به «مرد فرش»  که تجارت فرش را در دوحه دارد، در مورد دنیای شگفت‌انگیز فرش‌های دست‌ساز و زنان هنرمند افغانستان معلومات ارایه کرده است.

رسانه‌ها گزارش داده‌اند که قرار است خورشید محمدی و تمنا مبارز، دو ورزشکار دختر افغانستان در مسابقات جهانی بوکس که تحت نظر انجمن بین‌المللی این رشته ورزشی (IBA) در شهر نیش صربستان برگزار می‌شود، حضور داشته باشند. در گزارش‌ها آمده است که این رقابت‌ها در دوازده وزن از ٤٥ تا ٨١ کیلوگرام و از روز ۱۸ تا ۲۷ حوت، ۱۴۳۰ شمسی برگزار شود. در ادامه آمده است که این رقابت‌ها قرار بود در سال ٢٠٢٤ در شهر آستانه قزاقستان برگزار شود؛ اما به تعویق افتاد و به صربستان منتقل شد. گفته می‌شود که قرار است در این رقابت‌ها نزدیک به سه میلیون دالر جایزه در دوازده وزن بین قهرمانان وزن‌ها و ورزشکارانی که مدال طلا، نقره و برنز می‌گیرند، توزیع شود. در حالی این دو دختر افغانستانی در این رقابت‌ها شرکت می‌کنند که دختران در داخل کشور از ورزش‌های مختلف منع شدند. همچنان حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب، دانشگاه و ورزش منع کرده‌ است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. قابل ذکر است که در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

نمایندگی اتحادیه اروپا در افغانستان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که در سال گذشته به ارزش ۴.۸ میلیون یورو به زنان و دختران کارآفرین در افغانستان کمک فراهم کرده است. اتحادیه اروپا این موضوع را امروز (دوشنبه، ۲۰ حوت) در کارزار پنج‌روزه‌ای که برای حمایت از زنان افغانستان برگزار شده بود، مطرح کرده و گفته است که از توانمندسازی اقتصادی زنان و دختران افغانستان حمایت می‌کند. در ادامه آمده است که دو هزار و ۵۴ زن در افغانستان را از طریق پروژه «مالا» در زمینه تجارت‌های کوچک آموزش داده است. نمایندگی اتحادیه اروپا تاکید کرده است که افزون بر این، پروژه «مالا» تا سال ۲۰۲۵ میلادی حدود ۱۴ هزار و ۵۰۰ شغل را حفظ کرده است. این در حالی است که حکومت فعلی زنان را از کار کردن در نهادهای دولتی و غیردولتی حذف کرده است. همچنین حکومت سرپرست در بیش از سه سال گذشته محدودیت‌های زیادی علیه شهروندان کشور، به‌ویژه زنان و دختران وضع کرده است. در حال حاضر دختران و زنان از رفتن به مکتب، دانشگاه و کار منع شده و از ابتدایی‌ترین حقوق‌شان نیز محرومند. در کنار آن زنان و دختران از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان نیز منع شده‌اند. حکومت سرپرست در افغانستان بارها گفته که حقوق شهروندان، از جمله حقوق زنان در چارچوب احکام اسلامی در کشور بیشتر از پیش تأمین شده است.

برنامه جهانی غذا درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که هیچ کودکی نباید گرسنه به مکتب برود. برنامه جهانی غذا این اظهارات را در پیامی به مناسبت روز جهانی غذای مکتب در حساب کاربری ایکس خود مطرح کرده و گفته است که سه سال شده که دختران در افغانستان فقط می‌توانند به مکتب ابتدایی بروند و اینجا جایی است که آن‌ها تنها غذای مغذی را که در طول روز می‌خورند، دریافت می‌کنند. این نهاد تاکید کرده است که روزانه به هزاران کودک دانش‌آموز در افغانستان خوراکی‌های مغذی توزیع می‌کند. همچنین این نهاد ماه دلو به مناسبت روز جهانی آموزش هم تاکید کرده بود که هیچ کودکی نباید مجبور شود میان نان و آموزش یکی را انتخاب کند. برنامه جهانی غذا پنجم دلو اعلام کرد که روزانه به ۷۰۰ هزار کودک دانش‌آموز افغان میان وعده‌های مغذی توزیع می‌کند. این در حالی است که حکومت سرپرست در بیش از سه سال گذشته محدودیت‌های زیادی علیه شهروندان کشور، به‌ویژه زنان و دختران وضع کرده است. در حال حاضر دختران و زنان از رفتن به مکتب، دانشگاه و کار منع شده و از ابتدایی‌ترین حقوق‌شان نیز محرومند. در کنار آن زنان و دختران از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان نیز منع شده‌اند. حکومت سرپرست در افغانستان بارها گفته که حقوق شهروندان، از جمله حقوق زنان در چارچوب احکام اسلامی در کشور بیشتر از پیش تأمین شده است.