سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان اقدام اخیر حکومت سرپرست مبنی ‌بر ممنوعیت حضور خبرنگاران زن بدون «محرم» در محل کارشان در ننگرهار را «زن‌ستیزانه» خواند و آن را به شدت محکوم کرده است. این سازمان با نشر اعلامیه‌ای گفته است که این تصمیم نقض آشکار حقوق اساسی زنان و همچنان ضربه‌ای جدی به آزادی رسانه‌ها و مشارکت زنان در اطلاع‌رسانی است. سازمان حمایت از خبرنگاران تاکید کرده است: «زنان خبرنگار با وجود تمامی چالش‌ها و تهدیدها، همواره نقش برجسته‌ای در انعکاس صدای مردم، به‌ویژه زنان و اقشار آسیب‌پذیر ایفا کرده‌اند.» «کمیته دادخواهی بانوان خبرنگار» سازمان حمایت از خبرنگاران، افزوده است که منع زنان از حضور بدون «محرم» در محل کارشان، زمینه حذف تدریجی آنان از صحنه رسانه‌ای کشور را فراهم می‌کند. این سازمان از ملل متحد و نهادهای حامی رسانه‌ها خواسته است در برابر سیاست‌های «زن‌ستیزانه» سکوت نکنند و برای حمایت از حضور آزاد، مؤثر و امن زنان در رسانه‌ها اقدام کنند. سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان می‌گوید: «ما از مقامات می‌خواهیم تا به جای اعمال محدودیت‌های خودسرانه و تبعیض‌آمیز، زمینه مشارکت برابر و محترمانه زنان را در تمامی عرصه‌ها، به ویژه در رسانه‌ها، فراهم سازند. ادامه این روند تنها موجب انزوای بیشتر افغانستان در سطح بین‌المللی خواهد شد.» این در حالی است که منابع محلی می‌گویند که ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت ننگرهار گفته است که خبرنگاران زن نمی‌توانند بدون محرم به محل کار خود بروند. ریاست اطلاعات و فرهنگ در ننگرهار علاوه بر ممنوعیت حضور زنان خبرنگار بدون محرم در محل کار، محدودیت‌هایی را برای حضور آنها در برنامه‌های زنده با مردان نیز وضع کرده است. حکومت سرپرست به تدریج محدودیت‌ها بر رسانه‌ها، خبرنگاران به ویژه خبرنگاران زن را افزایش داده است. در برخی ولایت‌ها، نشر تصاویر زنده از رسانه‌ها ممنوع شده که در نتیجه آن، شماری از تلویزیون‌های محلی فعالیت خود را متوقف کردند.

خالد حنفی، سرپرست وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست درتازه‌ترین مورد دست‌درازی مأموران این وزارت به موبایل شخصی و جیب شهروندان را ممنوع کرده است. آقای حنفی اظهارات را در یک سمینار درباره‌ی چگونگی اجرای «احتساب» در ایام عید به مأموران امر به معروف مطرح کرده و گفته است: «دین مبارک اسلام اجازه نمی‌دهد که به حریم شخصی کسی تجاوز شود، بنابراین بدون اجازه‌ی شخص دست‌درازی به موبایل، جیب یا خانه‌ای کسی جایز نیست.» وزیر امر به معروف به مأموران این وزارت تاکید کرده است: «آنان برای اجرای نظام اسلامی برگزیده شده‌اند.» وزیر امر به معروف و نهی از منکر از این مأموران خود خواسته است: «به مسوولیت‌های خود توجه کنید و امور خود را به‌گونه‌ای پیش ببرید که برای جامعه رهنما باشید.» قابل ذکر است که مأموران امر به معروف و نهی از منکر در حال حاضر بر پوشش، ظاهر و رفتار شهروندان نظارت می‌کنند. شهروندان همواره از برخورد این مأموران شکایت کرده و آنان را متهم به نقض حریم خصوصی و آزادهای‌شان می‌کنند. «قانون امر به معروف و نهی از منکر» حکومت سرپرست که در ماه اسد سال گذشته توشیح شد، محدودیت‌های گسترده‌ای بر زندگی عمومی و فردی شهروندان وضع کرده است. همچنین یوناما یا دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان می‌گوید که در قانون امر به معروف و نهی از منکر با شهروندان افغانستان به‌عنوان «افراد تحت سلطه» برخورد شده و نه شهروندانی با حقوق مشخص.

خالده پوپل، ملی‌پوش پیشین فوتبال زنان افغانستان در مراسم رسمی معرفی بهترین کتاب‌های ورزشی سال ۲۰۲۵ میلادی که در لندن برگزار شد با کتاب «خواهران زیبای من»، جایزه عنوان برترین کتاب ورزشی سال را کسب کرد. کتاب «خواهران زیبای من» روایت پرقدرتی از مبارزه، بقا و امید در دوران حکومت فعلی است و داستان زندگی خالده پوپل را از کاپیتانی تیم ملی فوتبال زنان افغانستان تا تبدیل‌شدن به مدافع جهانی حقوق زنان شرح می‌دهد. این کتاب موفق به دریافت جایزه «ویکی اورویس» برای نویسندگی ورزشی زنان نیز شده است. همچنین ملاله یوسف‌زی، برنده صلح نوبل، این اثر را «الهام‌بخش و بسیار مهم» توصیف کرده است. در این رویداد که با حضور چهره‌های شناخته‌شده‌ای از دنیای ورزش و رسانه برگزار شد، سر کریس هوی نیز با کتاب زندگی‌نامه‌اش «همه آنچه اهمیت دارد» برنده جایزه بهترین زندگی‌نامه سال شد. همچنین جانی سکستون برای کتاب «وسواس» جایزه بهترین کتاب راگبی سال را از آن خود کرد. در ادامه رادی بلومفیلد، پیشکسوت نشر کتاب‌های ورزشی، با دریافت جایزه یک عمر دستاورد، مورد تجلیل قرار گرفت. باید گفت که این مراسم با حمایت برند چارلز ترویت و با حضور مهمانانی مانند دنی کر، استف هوتون، گی‌یم بالاگه و دیگر چهره‌های سرشناس برگزار شد. باید گفت که از زمان تسلط حکومت فعلی، قوانین سخت‌گیرانه‌ای علیه زنان وضع شده است؛ حضور زنان در ورزشگاه‌ها ممنوع و فعالیت در بسیاری از رشته‌های ورزشی زنان ممنوع شده است.

مطیع‌الحق خالص، رییس اداره حفاظت از محیط زیست حکومت سرپرست می‌گوید که تغییرات اقلیمی و وضعیت بد محیط زیست بیشترین آسیب را به زنان افغانستان وارد می‌کند. آقای خالص این اظهارات را در نشستی در کابل مطرح کرده و گفته است که نهادهای بین‌المللی نباید زنان را در تهیه آمار و گزارش‌های خود نادیده بگیرند و همچنان این نهادها نباید کمک‌های خود را با مسائل سیاسی گره بزنند و باید به کمک‌های‌شان ادامه دهند. وی تاکید کرده است: «مردم افغانستان بخشی از جامعه بشری جهانی‌ هستند و درد این ملت، درد همه است و مشکلات این مردم، مشکلات همه‌اند.» این مقام حکومتی در حالی از آسیب‌های وارده به زنان افغان سخن می‌گوید که حکومت فعلی با ممنوعیت کار زنان در نهادهای داخلی و بین‌المللی، یکی از عوامل اصلی محدودیت و آسیب به زنان به‌شمار می‌رود. پیش از این، سازمان ملل متحد در گزارشی اعلام کرده بود که محدودیت‌ها و ممنوعیت‌ها علیه حقوق زنان و دختران باعث شده است که کشورهای جهانی به‌طور چشم‌گیری کمک‌های مالی خود را کاهش دهند. دفتر هماهنگی کمک‌های بشری سازمان ملل (اوچا) نیز می‌گوید که در ماه اپریل خشونت علیه کارکنان کمک‌رسان افزایش یافته است. طبق گزارش اوچا، در ماه اپریل هفت مورد شامل بازداشت حدود ۲۹ کارمند توسط نیروهای حکومت فعلی و دو مورد دیگر شامل تهدید و آزار لفظی ثبت شده‌اند. این حوادث ظرفیت و توانمندی کارکنان سازمان‌های بشردوستانه را برای فعالیت‌های مؤثر و امن به‌شدت محدود کرده است.

منابع محلی از ولایت سمنگان می‌گویند که یک زن توسط شوهرش در ولسوالی خلم این ولایت به شکل فجیع به قتل رسیده است. دست‌کم دو منبع با تایید این رویداد گفته‌اند که این زن را (یک‌شنبه‌شب، ۱۱ جوزا) شوهر ۴۷ ساله‌اش خفه کرده و به قتل رسانده است. منبع تاکید کرده است که شوهر این زن توسط نیروهای حکومت سرپرست در ولایت سمنگان بازداشت شده است. همچنین حشمت‌الله رحمانی، سخنگوی فرماندهی پولیس سمنگان قتل این زن را تایید کرده و از بازداشت شوهرش خبر داده است. آقای رحمانی تاکید کرده است که این مرد نیمه‌های شب در خانه‌‌اش همسرش را با دست‌مال خفه کرده و به قتل رسانده است. او دلیل و انگیزه‌ی قتل را مشکلات خانوادگی خوانده اما جزئیات ارائه نکرده است. پس از تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان، قتل‌های مرموز زنان، کودکان و جوان در در سراسر کشور افزایش کم‌پیشینه یافته است. بیماری‌های روانی، خصومت شخصی، ازدواج‌های اجباری، خشونت خانوادگی و فشار‎های روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی این قتل‌ها بیان شده است. همچنین با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمی‌توانند برای خشونت‌های وارده‌ی شان شکایت کنند و این‌گونه خشونت‌‌ها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا می‌کند.

جشنواره یا گروه هنری «دف باما» اعلام کرده است که آریانا سعید، آوازخوان و فعال حقوق بشر برنده‌ی دو جایزه «بهترین هنرمند افغانستان» و «بشردوستی» جشنواره بین‌المللی موسیقی این گروه در آلمان شده است. خانم سعید امروز (دوشنبه، ۱۲ جوزا) با نشر چند تصویر در حساب کاربری اینستاگرام خود از دریافت این دو جایزه خبر داده و نوشته است که دریافت این دو جایزه، افتخار بزرگی است و او «سال‌های سال» آن را گرامی خواهد داشت. همچنین جشنواره دف باما نیز در اعلامیه‌ای نوشته است: «تعهد تزلزل‌ناپذیر آریانا به دفاع از حقوق زنان و دختران افغانستان همچنان الهام‌بخش ماموریت ماست‌.» در ادامه آمده است: «این تقدیر نه‌تنها صدای او را گرامی می‌دارد، بلکه نوری بر مبارزه مداوم برای عدالت، برابری و آزادی در افغانستان می‌تاباند. ما در این مسیر با افتخار در کنار او ایستاده‌ایم و همچنان متعهد به تقویت صدای زنان و دخترانی هستیم که حاضر به سکوت نیستند.» جشنواره بین‌المللی موسیقی «دف باما» یک رویداد بین‌المللی موسیقی است که توسط شرکت Daf Entertainment در هامبورگ آلمان برگزار می‌شود. هدف برگزاری این جشنواره تجلیل از هنرمندان برجسته از سراسر جهان و ایجاد همبستگی فرهنگی از طریق موسیقی عنوان شده است. باید گفت که پیش از این فرهاد دریا، آوازخوان شناخته‌شده‌ی کشور نیز، موفق به دریافت جایزه «آیکون بین‌المللی موسیقی» از این جشنواره شده است.

جان آیلیف، مدیر منطقه‌ای برنامه جهانی غذا در آسیا و اقیانوسیه هشدار داد که کودکان بیشترین فشار را از ناحیه بحران گرسنگی در افغانستان متحمل می‌شوند. آقای آیلیف این اظهارات را در گفتگو با رسانه بین‌المللی چینی «CGTN» مطرح کرده و گفته است که امسال احتمالا حدود ۳.۵ میلیون کودک دختر و پسر زیر پنج سال دچار سوءتغذیه شوند و او از کودکان افغان به عنوان «نخستین قربانیان و آسیب‌دیدگان» بحران گرسنگی در افغانستان یاد کرده است. وی تاکید کرده است: «ما شاهد افزایش بی‌سابقه سوءتغذیه در افغانستان هستیم و پیش‌بینی می‌شود امسال ۳.۵ میلیون دختر و پسر زیر پنج سال دچار سوءتغذیه شوند.» او افزوده است: «این آمار ۵۰۰ هزار نفر بیشتر از سال گذشته است، بنابراین روند سوءتغذیه در افغانستان متاسفانه صعودی است.» در گزارش این رسانه آمده است که کودکان در افغانستان درگیر بحران شدید گرسنگی شده‌اند و بسیاری از آنان مجبورند از سنین پایین کار کنند تا خانواده‌های‌شان را حمایت کنند. این رسانه به نقل از ابراهیم محمدی، کودک کار ۱۱ ساله افغانستانی نوشته است: «صبح‌ها ساعت ۵:۳۰ زود بیدار می‌شوم. دست‌ها و صورتم را می‌شویم و به مدت یک‌ونیم ساعت به محل کارم می‌رسم. وقتی اینجا کار می‌کنم و زغال را خرد می‌کنم، گاهی دست‌ها و پاهایم درد می‌گیرند. بعد مجبورم یک روز استراحت کنم.» مدیر منطقه‌ای برنامه جهانی غذا در آسیا و اقیانوسیه گفت: «وقتی بچه‌هایی هم‌سن خودم را می‌بینم که مجبور نیستند مثل من کار کنند، آرزو می‌کنم من هم مجبور نبودم کار کنم. اما باید کار کنم.» قابل ذکر است که در اواخر ماه جوزای ۱۴۰۳ دفتر هماهنگ کننده کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل در افغانستان اعلام کرد که ۱۹ درصد از کودکان در افغانستان کار می‌کنند. پیش از این نیز پیشتر، این سازمان اعلام کرد که پس از تسلط حکومت فعلی بر افغانستان، بیش از یک‌سوم کودکان وادار به کار شده‌اند. این سازمان با استناد به داده‌های اخیر سازمان بین‌المللی کار گزارش داد که از هر ۱۰ کودک در سراسر افغانستان، یک کودک کار می‌کند. تشدید بحران گرسنگی زنگ خطر را برای میلیون‌ها نیازمند در افغانستان به‌صدا درآورده است؛ سازمان ملل هشدار داده است حدود یک‌سوم جمعیت افغانستان به کمک غذایی نیاز دارند و ۳.۱ میلیون نفر در آستانه قحطی قرار دارند.

دفتر نمایندگی اتحادیه‌ی اروپا برای افغانستان، از خانواده‌ها خواسته که برای آینده‌ی روشن‌تر افغانستان، از آموزش دختران‌ و پسران‌شان پشتیبانی کنند. این سازمان این اظهارات را به مناسب روز جهانی «خانواده/والدین»، با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود مطرح کرده و نوشته است که از خانواده‌ها برای پشتیبانی از آموزش فرزندان شان حمایت می‌کند. نمایندگی اتحادیه‌ی اروپا برای افغانستان تاکید کرده است که از خانواده و فرزندان‌شان از طریق ایجاد شغل، آموزش و سلامت پشتیبانی می‌کند. در بخش از پیام این نهاد آمده است: «برای آینده‌ی روشن‌تر افغانستان، مسوولیت ما به عنوان والدین حمایت از آموزش همه‌ی کودکان – دختران و پسران است.» قابل ذکر است که اتحادیه‌ی اروپا، در حالی بر حمایت از آموزش، شغل و سلامت تاکید کرده که حکومت فعلی، پس از به دست گرفتن قدرت، محدودیت‌های فزاینده‌ای بر زنان و دختران صادر کرده اند. در نتیجه‌ی اجرایی‌شدن این محدودیت‌ها، دختران بالاتر از ۱۲ سال از فراگیری علم در سراسر کشور محروم شده و زنان نیز، از کار در بسیاری از بخش منع شده اند. باید گفت که روز جهانی والدین که از ۲۰۱۲ میادی توسط سازمان ملل به رسمیت شناخته شده امسال، با شعار «پرورش والدین» تأکید دارد که «والدگری» یک مهارت آموختنی است و خانواده‌ها باید برای ایفای بهتر نقش خود، از پشتیبانی‌‌های آموزشی و اجتماعی برخوردار باشند.

محمد نصیری، مدیرکل بهزیستی ولایت تهران درتازه‌ترین مورد اعلام کرد که در یک سال گذشته دو هزار کودک کار اهل افغانستان به همراه خانواده‌های‌شان از ایران اخراج شده‌اند. آقای نصیری گفته است که در یک سال گذشته نزدیک چهار هزار و ۲۰۰ کودک در تهران شناسایی شده‌اند که از این تعداد ۸۶ درصد اهل افغانستان بودند. مدیرکل بهزیستی ولایت تهران افزوده است که مرکزی برای کودکان کار در تهران با هماهنگی ادارات مختلف از جمله دادگستری، اداره کل اتباع و نیروی انتظامی ایجاد شده است. همچنین علی القاصی، رییس کل دادگستری تهران سال گذشته ۸۲ درصد از کودکان آسیب‌دیده در این استان را اهل افغانستان اعلام کرده بود. علی القاصی‌ گفته بود که نزدیک به ۳ هزار و ۷۰۰ کودک آسیب‌دیده در تهران شناسایی شده‌اند که ۸۲ درصد آن‌ها «اتباع بیگانه‌» هستند. مقام‌ها و رسانه‌های جمهوری اسلامی اغلب برای مهاجران اهل افغانستان ساکن ایران از عبارت «اتباع بیگانه» استفاده می‌کنند. علی کاظمی، دبیر مرجع ملی کودکان جمهوری اسلامی گفته بود مشکل بازماندن از آموزش و مشکلات مالی سبب می‌شود که کودکان به کار در جاده‌های تهران روی بیاورند. قابل ذکر است که کودکان مهاجر عمدتاً مصروف جمع‌آوری زباله هستند. برخی از این کودکان بی‌سرپرست یا از خانواده‌های کم‌‌درآمد هستند که به دلیل بحران اقتصادی در افغانستان به ایران رفته‌اند. در حال حاضر روند اخراج مهاجران از ایران جریان دارد. این کشور تصمیم دارد حدود دو میلیون مهاجر را اخراج کند. روند اخراج مهاجران افغان از کشورهای همسایه در حالی ادامه دارد که نبود فرصت‌های شغلی و محدودیت‌های وضع‌شده، شهروندان افغانستان را به مهاجرت واداشته است. قابل ذکر است که پس از تسلط دوباره‌ی حکومت فعلی بر افغانستان شمار زیاد فعالان مدنی، مدافعان حقوق بشر و حقوق زن، خبرنگاران، دگرباشان جنسی، نظامیان پیشین و افغان‌هایی که با نیروهای خارجی در افغانستان همکار بودند، به دلیل هراس از انتقام‌جویی و یا هم رسیدگی به درخواست‌های پناهندگی‌شان به کشورهای اروپایی و آمریکایی به پاکستان و ایران رفته‌اند که برخی از آنان هنوز هم منتظر طی مراحل درخواست‌های پناهندگی‌شان اند.

تحقیق تازه‌ موسسه «رائول والنبرگ» نشان می‌دهد که بسته شدن خانه‌های امن در افغانستان زنان را به شرایط ناامن، ازدواج‌های اجباری و فشارهای اجتماعی بازگردانده است. این موسسه‌ی سویدنی با نشر تحقیق نوشته است که این وضعیت باعث شده که بسیاری از زنان به جای حمایت دوباره در چرخه خشونت و محدودیت‌های اجتماعی گرفتار شوند. در گزارش آمده است: «با بازگشت حکومت فعلی به قدرت و بسته شدن خانه‌های امن و مراکز حمایت از زنان، آسیب‌پذیری زنان در برابر خشونت‌های مبتنی بر جنسیت به‌طور چشم‌گیری افزایش یافته است.» بر اساس این پژوهش: «این وضعیت صرفا یک شکست انسانی را نشان نمی‌دهد، بلکه بیانگر فرسایش نظام‌مند سازوکارهای حمایتی برای زنان است. مسئله‌ای که ریشه در بی‌ثباتی سیاسی و مقاومت اجتماعی در برابر خودمختاری زنان دارد.» در این تحقیق ۷۴ صفحه‌ای، یکی از کارکنان پیشین خانه‌ امن در ولایت قندوز گفته است که طی چند سال اخیر، بازماندگان خشونت را با خطراتی بی‌سابقه روبرو کرده است. همچنین در بخشی از گزارش آمده است که بسته شدن مراکز حمایت از زنان (WPC) بخشی از الگوی گسترده‌تری در راستای محدودسازی آزادی‌ها و گزینه‌های در دسترس زنان در نظام حکومت فعلی بوده است. مصاحبه‌شوندگان در این گزارش توضیح داده‌اند که چالش‌های فیزیکی و امنیتی پس از بسته شدن این مراکز همچنان ادامه دارد و بازگشت اجباری بسیاری از زنان به خانواده، آنان را در معرض آسیب‌هایی چون ازدواج‌های اجباری قرار داده است. همچنین رنا، پرستاری از یکی از مراکز حمایت از زنان در غرب افغانستان، در یک مصاحبه آنلاین در سال ۲۰۲۴ گفت: «برخی از خانواده‌ها این زنان را پذیرفتند اما خیلی زود آن‌ها را به عقد مردانی درآوردند تا به‌زعم خودشان مشکل را حل کنند.» مصاحبه‌شوندگان تاکید کرده‌اند که این ازدواج‌ها نه‌تنها حمایت‌کننده نبودند بلکه چرخه‌ کنترول و خشونت را تداوم بخشیده‌اند. این تحقیق نشان می‌دهد که وابستگی اقتصادی، فشارهای اجتماعی و فقدان مسیرهای جایگزین، زنان را ناچار به پذیرش تصمیمات خانواده کرده است. موسسه رائول والنبرگ، یک نهاد تحقیقاتی و دانشگاهی است که به نام دیپلمات سویدنی که در پایان جنگ جهانی دوم جان ده‌ها هزار یهودی و دیگر افراد در معرض خطر در مجارستان را نجات داد، نام‌گذاری شده است. این موسسه همزمان با انتشار این گزارش که بر ضرورت فوری بازسازی ساختارهای حمایتی برای زنان افغان تاکید دارد، پژوهش دیگری را نیز با عنوان «زنان پیشگام اوزبیک در روند آموزشی در افغانستان» منتشر کرده است.