برچسب: رسانه گوهرشاد

3 هفته قبل - 111 بازدید

ملل متحد: بودجه برای کمک‌رسانی به بازگشت‌کنندگان ‏در حال اتمام است

کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان اعلام کرده است که در ‏حال ارائه‌ی کمک‌های اضطراری برای مهاجران بازگشته به افغانستان است، ‏اما بودجه تهیه شده، در حال اتمام است‎.‎ این نهاد امروز (یک‌شنبه، ۲۶ اسد) با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که ‏خانواده‌ها با بازگشت از ایران یا پاکستان به کشور بحران‌زده، با ‏آینده‌ای نامعلوم در افغانستان روبرو هستند. کمیساریای عالی سازمان ملل متحد خواستار حمایت فوری از مهاجران بارگشت‌کننده از ایران و پاکستان شده است. قابل ذکر است که جمهوری اسلامی ایران پس از جنگ با اسرائیل، اخراج مهاجران افغانستان را تشدید ‌‏کرد و تا اکنون بیش از یک میلیون و ‌‏۱۰۰ ‏هزار مهاجر بدون مدرک به افغانستان اخراج شده‌اند.‏ همچنین پاکستان نیز اقامت بیش از یک میلیون مهاجر را تمدید نکرده و این ‌‏دسته از مهاجران در معرض اخراج قرار دارند.‏ سازمان بین‌المللی مهاجرت نیز با نشر گزارشی گفته است که طی دو سال اخیر حدود ‏چهار ‏میلیون مهاجر از ایران و پاکستان بازگشته‌اند.‏ در گزارش آمده است که بدون همکاری منطقه‌ای و حمایت فوری ‌‏‌‏بین‌المللی، بحران بازگشت مهاجران می‌تواند به یک بحران انسانی ‏گسترده‌تر با ‌‏عواقب شدید برای افغانستان و فراتر از آن تبدیل شود.‏ باید گفت که در حال حاضر یکی از مشکلات جدی بازگشت‌کنندگان، نبود سرپناه، کار و عدم ادغام با اجتماع ‏است. پس ‏از آغاز موج گسترده‌ی بازگشت، شهرهای افغانستان با کمبود ‏خانه مواجه شده‌اند و ‏اجاره ملک‌ به‌شدت افزایش یافته است.‏

ادامه مطلب


3 هفته قبل - 98 بازدید

سازمان ملل: زنان افغانستان از حقوق و کرامت خود محروم مانده‌اند

جورجت گاگنون، معاون نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در امور افغانستان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که با گذشت چهار سال از حکومت سرپرست، زنان و دختران از حقوق و کرامت انسانی خود محروم شدند. خانم گاگنون گفته است که با توجه به اعمال ممنوعیت‌های آموزشی و تحصیلی علیه زنان، این روند ضایعه‌ای بزرگ نه‌فقط برای دختران و خانواده‌های‌شان، بلکه برای کل جامعه افغانستان می‌باشد. وی در ادامه تاکید کرده است: «تا پیش از این، صدها دختر در سراسر کشور به مکتب و دانشگاه می‌رفتند و دست‌کم نیمی از دانشجویان دانشگاه کابل دختر بودند، اما اکنون چنین شرایطی وجود ندارد.» معاون نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل افزوده است که سازمان ملل به تلاش‌های خود برای دفاع از حقوق زنان و دختران اهل افغانستان ادامه خواهد داد. قابل ذکر است که حکومت سرپرست در چهار سال گذشته زنان و دختران را از تمامی عرصه‌های آموزشی، سیاسی و اجتماعی حذف کرده و محدودیت‌های گسترده‌ای علیه شهروندان وضع کرده است. باید گفت که این اقدام‌های حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

ادامه مطلب


3 هفته قبل - 334 بازدید

ترومای جمعی چیست ؟

وقتی دوره‌ای از زندگی‌یک جامعه با رویدادهای دشوار و ویرانگر سپری می‌‌شود که اثرات بد آن برای کل آن نسل برجای می‌‌ماند، به آن تروما‌یا آسیب جمعی ( به عبارت دیگر ترومای مشترک) می‌گویند. ما انسان‌ها وقتی رویدادهای مثبت‌یا منفی را با هم تجربه می‌کنیم با خاطرات مشترک آن  تجربه به‌یکدیگر متصل می‌شویم. برای مثال زندگی همه‌ی ما تحت تاثیر جنگ‌ها، انفجارات، ویروس کرونا و سایر مواردی که به خاطر می‌آورید تغییر کرده است. مهم نیست که چه کسی و در چه جایگاهی بوده اید، در هر صورت نمی‌توانستید از تاثیرات بد این اتفاقات کاملا ایمن باشید. با درک واکنش هر جامعه نسبت به تجربیات تلخ گذشته می‌فهمیم که طرز فکر و زندگی ما چگونه ممکن است در نتیجه‌ی رویدادهای گوناگون تغییر کند. تروما‌یا آسیب جمعی به معنای شرایط بد روحی و روانی در گروهی از انسان‌هاست که در پاسخ به حادثه‌ی تلخ مشترکی رخ می‌دهد. با استناد به تحقیقی که در 2018 در نشریه‌ی پیشگامان روانشناسی به چاپ رسید: " ترومای جمعی فرایندی روانشناختی، اجتماعی و پویا می‌باشد که در درجه‌ی اول به ساخت مفهومی‌ جدید منجر می‌‌شود". به عبارت دیگر ترومای جمعی رویدادی است که باعث می‌‌شود افراد گروه به درک و تصوری مشترک از رویداد آسیب‌زا برسند. خبر خوب این است که این چالش‌ها از‌یک نظر عاملی برای رشد و تغییرات مثبت نیز هستند. همانطور که آسیب‌ها در سطح فردی باعث رشد و فهم ما از مسائل می‌شوند جوامعی که در برخورد با تروما از خود سازگاری بیشتری نشان می‌دهند شانس بیشتری برای رشد نیز خواهند داشت. دلایل اصلی ترومای جمعی: هر رویداد تلخی که گروه بزرگی از انسان‌ها تجربه می‌کنند، مشاهده می‌کنند و‌یا تحت تاثیر آن قرار می‌گیرند ممکن است باعث ترومای جمعی شود. چنین تجربیاتی اغلب باعث افزایش سرعت تغییرات در سیاست، احساسات ملی و حتی تصمی‌مات شخصی افراد مانند بچه دار شدن و‌یا نشدن می‌‌شود؛ چرا که به عقیده‌ی موریس هولباخ، فیلسوف و روانشناس فرانسوی، حافظه‌ی انسان معمولا در بافت جمعی عمل می‌کند، اتفاقاتی که در طول تاریخ رخ می‌دهند چه شامل ترومای جمعی باشند که نباشند در حافظه‌ی جوامع باقی می‌مانند و شخصیت اجتماعی افراد آن جوامع را شکل می‌دهند. خاطره‌ی این رویدادها مدت‌ها پس از خود آسیب، در حافظه‌ی جمعی ما زنده می‌مانند و در نحوه‌ی زندگی افراد، تصمیماتی که می‌گیرند و ارزشهای که برای مسائل قائل می‌شوند تاثیر می‌گذارد. در ادامه چند نمونه از رویدادهای که باعث آسیب جمعی می‌شوند را لیست می‌کنیم: جنگ و اشغالگری حملات تروریستی رکود اقتصادی نسل کشی و آزار و اذیت‌های مذهبی آسیب‌های نژادی، تبعیض‌های جنسیتی و طبقاتی کشتارهای دسته جمعی طوفان، سیل ، زلزله و سایر بلایای طبیعی مثال ترومای جمعی و درک تجربه‌ی جمعی بدون دیدن آن از نزدیک و صرفا بصورت انتزاعی می‌تواند دشوار باشد. برای این منظور نگاهی به چند نمونه‌ی واقعی از آسیب‌های تاریخی که نسل‌ها را تحت تاثیر قرار داده اند می‌ اندازیم: رکود بزرگ: در دهه‌ی 1930 شدیدترین رکود تاریخ مدرن امریکا بود. بسیاری از ما به تاثیر روانی این تجریه در نسل‌های پیشین آگاهی داریم. " کودکان دوران افسردگی" با توجه به خاطرات بد خود از دوران رکود به طور مشهودی به ثبات اهمیت می‌دهند و همچنین افرادی مدبر و انعطاف پذیر اند. هولوکاست: آزار و اذیت و نسل کشی، که‌ یهودیان اروپا به دست حزب نازی تجربه کرده اند تاثیری بر جای گذاشت که تا نسل‌ها ادامه داشت. تحقیقات بر روی بازماندگان هولوکاست نشان داد که علائم اختلال اضطراب پس از سانحه و‌یا PTSD و کاهش احساس رفاه چندین دهه ادامه داشت. و با وجود تاثیرات منفی حادثه‌ی هولوکاست باعث افزایش احساس همبستگی و تعلقات مذهبی در می‌ان جمعیت‌یهودی شد. ویروس کرونا: تروماهای جمعی به خاطر وسعت تاثیر گذاری‌شان از‌یک‌دیگر متمایز می‌شوند، اما به ندرت حادثه‌ی رخ می‌دهد که در کل جهان تاثیر بگذارد. همه‌گیری ویروس کرونا‌ یکی از آن دسته حوادث‌یک مرتبه‌ی در ‌یک قرن بود. این بیماری همه‌گیر باعث افزایش احساس اضطراب و ترس در میان جمعیت جهان شد. قرنطینه‌های طولانی باعث افزایش احساس انزوا، افسردگی، اضطراب و خشم در بزرگسالان و کودکان شد. اما برخی تحقیقات نشان می‌دهند که برخی مؤلفه‌های مثبت مانند: خودآگاهی، همدلی، اعتماد، مدیریت اضطراب و توانایی حل مشکل در طول همه گیری این ویروس تقویت شدند. آثار ترومای جمعی در سلامت روان: آثار ترومای جمعی ممکن است به زندگی روزمره‌ی ما نفوذ کند؛ اگر نتوانیم آنها را شناسایی کنیم در بهبود این تاثیرات نیز ناتوان خواهیم بود که موارد زیر مثال‌های از مشکلات سلامت روان هستند که در نتیجه‌ی ترومای جمعی افزایش می‌‌یابند: پریشانی روانی اختلالات اضطرابی عزت نفس پایین بحران موجودیت بیگانه هراسی مشکلات تربیتی و نسلی بی اعتمادی و خشونت در نسخۀ بعدی این مقاله به توضیح مفصل هر یک موارد اخیر و راهبردهای درمانی خواهیم پرداخت. نویسنده: مرضیه بهروزی «روانشناس بالینی»

ادامه مطلب


3 هفته قبل - 77 بازدید

سازمان ملل: نیمی از جمعیت افغانستان به کمک‌های حیاتی نیاز دارند

استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که پس از چهار سال تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان، بیش از نیمی از جمعیت این کشور به کمک‌های حیاتی نیاز دارند. آقای دوجاریک این اظهارات را در یک نشست خبری مطرح کرده و با اشاره به محدودیت‌های حکومت فعلی گفته است که دختران و زنان در افغانستان آسیب‌پذیراند. وی در ادامه تاکید کرده است که حکومت سرپرست مجموعه‌ای از سیاست‌های محدودکننده را اعمال کرده‌اند که زنان و دختران را از آموزش، نیروی کار و زندگی عمومی محروم کرده است. سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد کمک‌های بشردوستانه به زنان و دختران را یک راه نجات عنوان کرده است. اخراج مهاجران از ایران و پاکستان همچنین استفان دوجاریک در بخشی دیگر از اظهارات خود هشدار داد که با افزایش تعداد بازگشت‌کنندگان به افغانستان، نیازهای حیاتی در این کشور در حال افزایش است. او افزوده است که طبق آمارهای ارائه شده، از آغاز سال جاری میلادی ۱.۷ میلیون شهروند افغانستان از ایران و پاکستان به کشور بازگشته‌اند. وی تصریح کرد که اکثر بازگشت‌کنندگان ارتباط محدودی با جوامع محلی دارند و برای یافتن سرپناه و فرصت‌های اقتصادی تلاش می‌کنند. همچنین او در بخشی از صحبت‌هایش خبر داد که برای حمایت از مهاجران، صندوق مرکزی واکنش اضطراری اخیرا ۱۰ میلیون دالر اختصاص داده است و بودجه اضافی از صندوق بشردوستانه افغانستان در حال بررسی است. سخنگوی دبیرکل سازمان ملل با استناد به اوچا یا دفتر بشردوستانه سازمان ملل در افغانستان اوچا گفت که بودجه اضافی برای حمایت از مردم افغانستان یک نیاز فوری است. اوچا ماه جوزای امسال هشدار داد که با کاهش شدید بودجه مواجه است.

ادامه مطلب


3 هفته قبل - 127 بازدید

وزارت خارجه ایرلند: آینده امن افغانستان تنها با احترام به حقوق بشر ممکن است

وزارت امور‌ خارجه‌ی ایرلند اعلام کرده است که آینده‌ای امن برای افغانستان تنها با احترام کامل به حقوق سیاسی، مدنی، فرهنگی شهروندان و تشکیل حکومت فراگیر امکان‌پذیر است. این وزارت روز (جمعه، ۲۴ اسد) با نشر اعلامیه‌ای به مناسب چهارمین سال‌گرد تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان، بر تعهد به تشکیل حکومتی فراگیر و مردم‌سالار در افغانستان تاکید کرده و گفته است که ایرلند از طریق اتحادیه اروپا و سازمان ملل برای دستیابی به آینده‌ای امن و مبتنی بر حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در افغانستان تلاش می‌کند. در بخشی از اعلامیه آمده است که این کشور اروپایی اعمال محدودیت‌ها بر آزادی‌ مردم از سوی حکومت فعلی را «وحشتناک و بی‌سابقه» توصیف کرده است. همچنین وزارت امور خارجه‌ی ایرلند تاکید کرده است که این کشور ۱۵ آگوست را روز یادآور رنج و محرومیت مردم افغانستان توصیف کرده است. در اعلامیه آمده است که زنان، دختران، اقلیت‌های قومی و مذهبی، دگرباشان جنسیتی و سایر گروه‌های آسیب‌پذیر با «نقض وحشتناک» حقوق بشر روبرو هستند. ایرلند نقض گسترده حقوق بشر توسط حکومت فعلی را محکوم کرده و اعلام کرده که در حفظ توجه اتحادیه اروپا و جامعه‌ی جهانی به وضعیت حقوق بشر در افغانستان نقش فعالی ایفا می‌کند. وزارت امور خارجه‌ی ایرلند در بخشی از اعلامیه افزوده است که از زنان و دختران افغانستان حمایت می‌کند و تا لغو کامل احکام تبعیض‌آمیز و سرکوبگر به تلاش‌های خود ادامه خواهد داد. قابل ذکر است که حکومت سرپرست از زمان تسلط دوباره بر افغانستان محدودیت‌های گسترده بر حقوق و آزادی‌های اساسی زنان وضع و آنان را از آموزش و کار محروم کرده‌اند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

ادامه مطلب


3 هفته قبل - 204 بازدید

نهاد‌های حقوق بشری خواهان توقف اخراج خبرنگاران افغان از ایران، پاکستان و ترکیه شدند

۵۰ نهاد حقوق بشری با نشر یک اعلامیه‌ای مشترک از کارزار حمایت از خبرنگاران اهل افغانستان در ایران، پاکستان و ترکیه استقبال کردند و خواستار توقف فوری اخراج اجباری و بازداشت آنان شدند. این نهادها با نشر اعلامیه‌ای خواسته‌اند که با اقدام فوری، امنیت و حق حیات خبرنگاران افغانستان را تضمین کنند. همچنین این سازمان‌های حقوق بشری در بخشی از اعلامیه‌اش نسبت به وضعیت زندگی روزنامه‌نگاران اهل افغانستان در این کشورها ابراز نگرانی کردند و تاکید کردند که این شرایط با تعهدات بین‌المللی کشورها نسبت به مهاجران در تضاد است. آنها خواستار بررسی کامل پرونده‌های این خبرنگاران و فراهم شدن امکان انتقال آنان به کشورهای امن شدند. این نهادها از سازمان‌های حامی خبرنگاران خواسته‌اند تا موارد نقض حقوق روزنامه‌نگاران افغان را مستندسازی کنند. این فعالان حقوق بشری از سازمان ملل خواسته‌اند برنامه‌ای ویژه و اضطراری برای اسکان و حفاظت از خبرنگاران افغانستانی در ایران، ترکیه و پاکستان اجرا کند. در بخشی از اعلامیه‌ آمده است: «هرگونه کوتاهی در این زمینه، چشم‌پوشی بر تهدید علیه آزادی، عدالت و کرامت انسانی خواهد بود.» بر اساس ماده‌ی هفدهم قانون امر به معروف و نهی از منکر که در ماه اسد سال گذشته توسط هبت‌الله آخوندزاده توشیح شد، نشر تصاویر جانداران ممنوع اعلام شده است. این ممنوعیت تا اکنون در ۱۷ ولایت به اجرا درآمده است. بر بنیاد شاخص جهانی آزادی رسانه‌ها در سال ۲۰۲۵ میلادی، افغانستان با امتیاز ۱۷.۸۸ در جایگاه ۱۷۵ قرار گرفته است، در حالی‌که در رده‌بندی سال ۲۰۲۴ در جایگاه ۱۷۸ قرار داشت. گزارش‌گران بدون مرز با نشر این رده‌بندی گفته است که در سال ۲۰۲۴ میلادی، دست‌کم ۱۲ رسانه به دلیل محدودیت‌ها مجبور به تعطیلی شدند.

ادامه مطلب


3 هفته قبل - 118 بازدید

یونسکو: طی چهار سال گذشته، ۲.۲ میلیون دختر از آموزش محروم شدند

یونسکو یا سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی ملل متحد درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که طی چهار سال حاکمیت حکومت سرپرست، ۲.۲ میلیون دختر در افغانستان از حق آموزش محروم شدند. این نهاد با نشر گزارشی نوشته است که حکومت فعلی پس از بازگشت دوباره‌ به قدرت در ماه آگوست ۲۰۲۱ میلادی، بیش از ۷۰ فرمان علیه زنان و دختران افغانستان صادر شده و آن‌ها را از زندگی عمومی حذف شدند. سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی ملل متحد تاکید کرده است که افغانستان تنها کشور در جهان است که در آن دختران حق آموزش بالاتر از صنف ششم و تحصیلات در دانشگاه‌ها را ندارد. یونسکو در ادامه افزوده است که در حاکمیت حکومت فعلی، زنان روزنامه‌نگار در افغانستان نیز به‌تدریج از فعالیت در بخش روزنامه‌نگاری حذف می‌شوند و طی چهار سال گذشته، بیش از ۸۰ درصد از زنان خبرنگار و شاغل در رسانه‌ها، شغل خود را از دست داده‌اند. همچنین یونسکو در بخشی از گزارشش با اشاره به قانون امر به معروف حکومت سرپرست گفته است که بر مبنای این قانون، نشر تصاویر زنده‌جان در رسانه‌ها و پخش صدای زنان از طریق رادیو ممنوع می‌باشد. این نهاد وابسته به سازمان ملل متحد حق آموزش را غیر قابل مذاکره خوانده و از جامعه‌ی جهانی خواسته است که به‌طور بی‌وقفه خواستار بازگشایی فوری و بدون قید و شرط مکاتب و دانشگاه‌ها برای دختران و زنان افغانستان شوند. حکومت سرپرست از زمان تسلط دوباره بر افغانستان محدودیت‌های گسترده بر حقوق و آزادی‌های اساسی زنان وضع و آنان را از آموزش و کار محروم کرده‌اند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

ادامه مطلب


3 هفته قبل - 109 بازدید

سیلاب در نورستان؛ پنج تن به‌شمول زنان و کودکان جان باختند

منابع محلی از ولایت نورستان می‌گویند که در پی جاری شدن سیلاب و بارش شدید باران در این ولایت، پنج تن از جمله زنان و کودکان جان خود را از دست داده‌اند. دست‌کم دو منبع امروز (شنبه، ۲۵ اسد) گفته‌اند که این رویداد دو روز پیش در منطقه «پتیگل» از مربوطات از ولسوالی کامدیش ولایت نورستان رخ داده است. منبع تاکید کرد که در پی جاری شدن سیلاب سه کودک، یک زن و یک مرد جان باخته‌اند. رسانه‌های محلی نیز گزارش داده‌اند که در نتیجه این سیل، خانه‌ها، جاده‌ها و کانال‌های آبی آسیب دیده و تخریب شده‌اند. خانواده‌های آسیب‌دیده از این سیل در نورستان خواهان کمک‌های فوری شده‌اند. قابل ذکر است که دو روز پیش، بارندگی و احتمال سیل در ولایت نورستان پیش‌بینی شده بود. قابل ذکر است که در هفته‌های اخیر، چندین ولایت افغانستان شاهد طوفان‌های شدید، بارش‌های سنگین و سیلاب بوده‌اند. این رویدادهای طبیعی در ولایت‌های شرقی، از جمله خوست، کنر و میدان وردک، تلفات جانی و خسارات گسترده‌ای برجای گذاشته است.

ادامه مطلب


3 هفته قبل - 148 بازدید

مریم؛ دختری که قربانی فقر خانواده شد!

در یکی از کوچه‌های تنگ و خاموش کابل، جایی که بوی خاک نم‌زده و دود چراغ تیل باهم آمیخته، عمره با چهار کودک خردسال و شوهرش در یک خانه نیمه‌ویران زندگی می‌کند. خانه‌ای که نه دروازه‌اش درست بسته می‌شود، نه بامش در برابر باران و برف پناهی دارد. دیوارهای کاه‌گلی‌اش ترک خورده که هر گوشه‌اش حکایت از سال‌ها فرسودگی دارد. کوچه‌ای که عمره و خانواده‌اش در آن زندگی می‌کردند، از آن کوچه‌هایی بود که اگر یک‌بار پای آدم به آن می‌افتاد، دیگر دلش نمی‌خواست دوباره آمدن به آن کوچه را تجربه کند. دیوارهای کاه‌گلی فرسوده، با لکه‌های سیاه دود، و بوی گند فاضلابی که از جوی‌چه باریکی در وسط کوچه جاری بود، هر عابری را بی‌اختیار وادار می‌کرد تا نفسش را حبس کند. خانه‌ها به هم چسبیده بودند، دروازه‌های چوبی پوسیده، و پنجره‌هایی که شیشه نداشت و با پلاستیک یا تخته پوشانده شده بود. خانه‌ی عمره، در آخر همین کوچه قرار داشت؛ خانه‌ای نیمه‌خرابه که روزگاری شاید پناه یک خانواده پرصدا و پرخنده بوده، اما حالا فقط سایه‌ای از زندگی در آن مانده بود. بام خانه سوراخ‌سوراخ بود، و وقتی باران می‌بارید، آب از سقف چکه می‌کرد و روی گلیم کهنه‌ای که سال‌ها پیش از یک همسایه به عنوان وسایل اضافه‌ گرفته بودند، لکه‌های تیره می‌انداخت. پس از تغییر حکومت، روزگار مثل دیواری که ناگهان فرو بریزد، بر سرشان آوار شد. عمره پیش‌تر هر روز صبح، بعد از نماز، چادر را بر سر می‌کرد و به خانه‌های مردم می‌رفت. لباس می‌شست، ظرف پاک می‌کرد، گاهی هم برای‌شان نان می‌پخت یا فرش می‌شست. کار سخت بود، اما دست‌کم شب که به خانه می‌آمد، می‌توانست با پول آن روز، کمی برنج یا آرد بخرد. شوهرش بسم‌الله، در یک دکان ابزارفروشی شاگردی می‌کرد و مزد اندکی می‌گرفت، اما همان اندک، برای سرپا ماندن‌شان کافی بود. حالا اما، همه‌چیز بسته شده بود. دکان‌ها کارگر لازم نداشتند، خانه‌ها خدمتکار نمی‌خواستند، و هر کس فقط به فکر مشکلات خودش بود. یک هفته می‌شد که غذای خانه‌شان فقط نان خشک و آب سرد بود. عمره نان‌ها را از دکان قرض می‌گرفت، گاهی هم با شرمندگی از همسایه‌ها؛ و بعد با آب خیس می‌کرد تا کمی نرم شود. بچه‌ها دورش می‌نشستند، هر کدام نانی در دست، و چشم‌های‌شان گاهی به دیگ خالی وسط اتاق می‌افتاد. کوچک‌ترین‌شان مریم، با صدای نازک و معصومانه می‌پرسید: «مادر، دیگ را چی وقت پخته می‌کنی؟» و عمره، با لبخندی که مثل زخمی تازه روی صورتش بود، می‌گفت: «زود… خدا بزرگ است.» اما خدا در آن روزها، انگار خیلی دور شده بود. شب‌ها، وقتی همه خوابیده بودند، عمره به سقف نم‌زده خانه خیره می‌شد. صدای نفس‌کشیدن بچه‌ها و خرخر خسته شوهرش را می‌شنید، اما در دلش غوغایی برپا بود. حساب می‌کرد که چه چیزی مانده که بتواند بفروشد. طلا؟ نداشت. قالین؟ همان کهنه‌ای که زیرپای‌شان پهن بود و به طرز عجبی کهنه بود. نیمه‌ی یک شب، فکری به سرش زد که حتی خودش هم از ترس لرزید… فروش یکی از اعضای بدنش. کلیه، یا حتی یک چشم… دیگر برایش هیچ چیز فرقی نداشت، مهم این بود که پولی پیدا کند تا بچه‌هایش شکم سیر داشته باشند. وقتی این فکر را با بسم‌الله در میان گذاشت، مرد با صدایی لرزان گفت: «نه… هرگز. این کار را نکن. این یعنی آخر خط… یعنی قبول کنیم که مرده‌ایم.» عمره چیزی نگفت، اما در دلش می‌دانست که گرسنگی مرز نمی‌شناسد. روزها پشت سرهم می‌گذشت، و قرض‌ها روی هم تلنبار می‌شد. صاحب‌خانه برای بار سوم نیز هشدار داده بود که اگر پول ندهند، همین زمستان از خانه بیرون‌شان می‌کند. زمستان کابل، با باد سردی که از کوه‌ها می‌آید، بی‌رحم‌تر از هر دشمنی است. در یکی از شب‌های سرد ماه جدی، وقتی باد از لای دروازه پوسیده به داخل می‌زد و گوشه لحاف را بلند می‌کرد، عمره با شوهرش دوباره حرف زد. این‌بار صدایش آرام بود، مثل کسی که تصمیمش را گرفته: – بسم‌الله… ما نمی‌توانیم همه را زنده نگه داریم. اگر… یکی از فرزندان‌مان را بدهیم به خانواده‌ای که پول دارند، شاید باقی بمانند. بسم‌الله اول با خشم نگاهش کرد، اما بعد سرش را پایین انداخت. سکوتی سنگین بین‌شان افتاد، سکوتی که بوی تسلیم می‌داد. فردا صبح، با دل‌هایی شکسته، تصمیم‌شان را عملی کردند. عمره چادر کهنه‌اش را بر سر کرد، بچه‌ها را آماده کرد، و با بسم‌الله راهی بازار شدند. آنجا، میان صدای فروشنده‌هایی که به زور مشتری می‌کشیدند، آن‌ها دنبال کسی می‌گشتند که بچه بخواهد… یا بهتر بگویم، بخرد. ساعت‌ها گذشت تا مردی میانسال با ریش خاکستری نزدیک شد. از لباس و کفش‌هایش پیدا بود که توان مالی دارد. نگاهش روی مریم، کوچک‌ترین بچه، ثابت ماند. گفت: «ما بچه نداریم. او را می‌خواهیم. اما پول زیادی نمی‌دهیم.» عمره حس کرد زمین زیر پایش خالی شد. شوهرش کمی چانه زد، اما در نهایت، مبلغی گرفتند که برای چند ماه نان و کرایه‌خانه کافی بود. لحظه خداحافظی، مریم دامن مادر را گرفت و گریه کرد. عمره زانو زد، او را بوسید، و گفت: «جان مادر، برو… آنجا برایت نان هست، لباس هست…» اما اشک‌هایش روی صورت کوچک دختر می‌چکید. مرد، مریم را بغل کرد و رفت… صدای گریه‌اش در پیچ کوچه گم شد. آن شب، سفره‌شان پرتر از همیشه بود، اما عمره هیچ لقمه‌ای نخورد. جایش به‌سختی گرم‌تر شده بود، اما دلش یخ کرده بود. نگاهش به جای خالی مریم دوخته شده بود. دعا می‌کرد که دخترش جایی باشد که شکم سیر و پناه امن داشته باشد… اما در اعماق قلبش می‌دانست که چیزی در وجودش برای همیشه مرده است. نویسنده: سارا کریمی

ادامه مطلب


4 هفته قبل - 167 بازدید

تنها ۱۰۰ سال اول زندگی سخت است!

پژوهشگران طی یک مطالعه جدید، به بررسی ارتباط افراد صد ساله با انواع بیماری پرداختند. این روزها ممکن است انسان‌ها به طور متوسط ​​بیشتر عمر کنند، اما تنها بخش کوچکی از ما تولد صد سالگی خود را جشن خواهیم گرفت. با این حال، دلایل اینکه چرا فقط عده‌ای معدود به صد سالگی می‌رسند، هنوز برای دانشمندان یک راز باقی مانده است. دانشمندان اکنون یک عامل را کشف کرده‌اند که ممکن است کلید طول عمر صدساله‌ها باشد. این مطالعه به سرپرستی «کارین مودیگ»(Karin Modig) دانشیار اپیدمیولوژی در «موسسه کارولینسکا»(Karolinska) انجام شده است. به نقل از ساینس‌آلرت، این تیم دریافت که افرادی که ۱۰۰ سال عمر می‌کنند، ظاهراً توانایی فوق‌العاده‌ای در جلوگیری از بیماری دارند. افراد صد ساله‌ از این جهت برای دانشمندان بسیار جالب هستند که ممکن است کلید درک چگونگی عمر طولانی‌تر و زندگی طولانی‌تر با سلامتی بهتر را در خود داشته باشند. برخی از سوالاتی که دانشمندان مدت‌هاست در مورد آن تأمل کرده‌اند این است که آیا یکی از کلیدهای تاب‌آوری صدساله‌ها عمدتاً در توانایی آنها برای به تعویق انداختن بیماری‌های بزرگ نهفته است یا اینکه آنها در بقا بهتر عمل می‌کنند؟ یا آیا ممکن است آنها به طور کلی از بیماری‌های خاصی اجتناب کنند؟ درک پاسخ این سوالات پژوهشگران را حداقل یک قدم به کشف عوامل خاصی که در طول عمر نقش دارند، نزدیک‌تر می‌کند. بنابراین این تیم مطالعاتی شروع به بررسی این موضوع کردند تا ببینند آیا می‌توانند پاسخ‌ها را پیدا کنند یا خیر. آنها افراد با عمر طولانی‌ و کوتاه‌ را که در یک سال متولد شده بودند، بررسی و مقایسه کردند. نتایج آنها نشان داد که صدساله‌ها نه تنها در طول زندگی خود به طور کلی کمتر دچار بیماری می‌شوند، بلکه بیماری‌ها را نیز آهسته‌تر توسعه می‌دهند. آنها همچنین در مقایسه با همسالان کوتاه‌عمر خود، کمتر در معرض بیماری‌های کشنده مانند بیماری‌های قلبی-عروقی شدید قرار می‌گیرند. پژوهشگران خطرات سکته مغزی، حمله قلبی، شکستگی لگن و انواع سرطان را برای هر شرکت‌کننده محاسبه کردند و کسانی را که تا صدسالگی زنده ماندند با همتایان کوتاه‌عمرتر خود مقایسه کردند. آنها دریافتند که صدساله‌ها نه تنها در اواخر میانسالی نرخ پایین‌تری از بیماری داشتند، بلکه در طول زندگی خود نیز نرخ پایین‌تری از بیماری را حفظ کردند. به عنوان مثال، در سن ۸۵ سالگی، تنها ۴ درصد از کسانی که به صدسالگی رسیدند، دچار سکته مغزی شده بودند. در مقایسه، حدود ۱۰ درصد از کسانی که تقریباً صدساله شدند، در سن ۸۵ سالگی دچار سکته مغزی شده بودند. علاوه بر این، با وجود عمر طولانی‌تر، خطر ابتلای آنها به اکثر بیماری‌ها در طول زندگی هرگز به اندازه همسالان کوتاه‌عمرشان نرسید. حدود ۱۲/۵ درصد از صدساله‌ها در سن صدسالگی، دچار حمله قلبی شده بودند. این نشان می‌دهد که صدساله‌ها بیماری‌های عمده مرتبط با سن را به تأخیر می‌اندازند و در بسیاری موارد حتی از آنها جلوگیری می‌کنند، نه اینکه صرفاً به طور مؤثرتری از آنها جان سالم به در ببرند. یکی از محدودیت‌های این مطالعه این است که فقط بر تحلیل تشخیص‌های جدی‌تر بیماری‌های عمده تمرکز داشت، اما اگر کلید واقعی طول عمر این باشد که این افراد می‌توانند از ابتلا به بیماری‌های جدی جلوگیری کنند، چه؟ پژوهشگران برای بررسی این موضوع، مطالعه دیگری را انجام دادند که شامل ۴۰ وضعیت پزشکی مختلف بود. این وضعیت‌ها از خفیف تا شدید مانند فشار خون بالا، نارسایی قلبی، دیابت و حملات قلبی متغیر بودند. آنها ۲۷۴ هزار و ۱۰۸ شرکت‌کننده را که بین سال‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۲۲ در سوئد متولد شده بودند، مطالعه کردند و آنها را از سن ۷۰ سالگی تا زمان مرگشان یا تا ۱۰۰ سالگی پیگیری کردند. در مجموع ۴ هزار و ۳۳۰ نفر صدساله شدند. نتایج مطالعه دوم هم با مطالعه اول یکسان بود؛ صدساله‌ها کمتر دچار بیماری می‌شوند و نرخ تجمع بیماری در طول عمر آنها کندتر است. دانشمندان همچنین دریافتند که صدساله‌ها بیشتر احتمال داشت که وضعیت‌هایی داشته باشند که به یک ارگان بدن محدود می‌شود. این نشانه‌ای از سلامت و تاب‌آوری این گروه است، زیرا بیماری‌هایی که یک ارگان را تحت تأثیر قرار می‌دهند، در درازمدت بسیار راحت‌تر درمان و مدیریت می‌شوند. صدساله‌ها همچنین در طول زندگی خود تاب‌آوری بیشتری در برابر اختلالات اعصاب و روان مانند افسردگی و زوال عقل نشان دادند. اگرچه اکثر صدساله‌ها در نهایت به چندین اختلال سلامتی مبتلا شدند، اما این اتفاق بسیار دیرتر از افراد غیرصدساله افتاد. این به لطف داشتن بیماری‌های کمتر و نرخ کندتر تجمع بیماری بود. نکته قابل توجه این است که افراد غیرصدساله معمولاً در سال‌های پایانی عمر خود افزایش شدیدی در تعداد وضعیت‌های سلامتی که با آنها دست و پنجه نرم می‌کردند، تجربه می‌کردند، اما صدساله‌ها این کاهش شدید سلامتی را تجربه نکردند. راز زندگی طولانی چیست؟ این یافته که افراد صدساله‌ با وجود عمر طولانی‌تر، موفق به تأخیر انداختن و در برخی موارد جلوگیری از بیماری می‌شوند، هم جذاب و هم دلگرم‌کننده است. این امر نشان می‌دهد که می‌توان آهسته‌تر از حد معمول پیر شد و باور رایج را مبنی بر اینکه زندگی طولانی‌تر به ناچار با بیماری بیشتر همراه است، به چالش کشید. یافته‌های دانشمندان نشان می‌دهد که طول عمر استثنایی فقط به تعویق انداختن بیماری نیست، بلکه الگوی متمایزی از پیری را منعکس می‌کند، اما اینکه آیا این امر به دلیل ژنتیک، سبک زندگی، محیط یا ترکیبی از این عوامل است، هنوز مشخص نیست. گام بعدی در مطالعات، بررسی این خواهد بود که چه عواملی پیش‌بینی‌کننده رسیدن به صدسالگی هستند و این عوامل چگونه در طول زندگی یک فرد عمل می‌کنند. درک مکانیسم‌های پشت افزایش سن به شکل سالم در صدساله‌ها ممکن است بینش‌های ارزشمندی را برای ترویج زندگی طولانی‌تر و سالم‌تر برای همه ارائه دهد. این مطالعه در مجله The Conversation منتشر شده است.

ادامه مطلب