بخش زنان سازمان‌ ملل اعلام کرده است که پس از حاکمیت حکومت سرپرست تمام دست‌آوردهای زنان و دختران در افغانستان از بین رفته و افغانستان با وخیم‌ترین بحران حقوق زنان در سطح جهان مواجه شده است. این سازمان با نشر گزارشی از عزم و مقاومت زنان و دختران افغانستان در برابر محدودیت‌های گسترده ستایش کرد و آن را الهام‌بخش خوانده است. در بخشی از گزارش بخش زنان سازمان ملل آمده است تا حدود چهار سال قبل یک زن در افغانستان می‌توانست از منظر قانونی برای ریاست‌جمهوری نامزد شود، تحصیل و ورزش کند، اما با بازگشت حکومت فعلی تمامی حقوق انسانی و اساسی آنان سلب شده است. در گزارش آمده است که زنان اهل افغانستان به‌رغم محدودیت‌های حکومت فعلی، هنوز به دنبال راه‌هایی برای کسب‌وکار در حوزه‌هایی نظیر امدادگری و روزنامه‌نگاری‌اند. شاخص جنسیتی افغانستان در سال ۲۰۲۴ میلادی تایید می‌کند که این کشور به‌طور فاجعه‌باری از برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان عقب مانده است. حدود ۸۰ درصد زنان جوان اهل افغانستان از آموزش‌های عادی و حرفه‌ای و همچنین اشتغال محروم‌اند. حکومت سرپرست با صدور بیش از ۸۰ فرمان به گونه مستقیم حقوق و استقلال زنان را هدف قرار داده است. همچنین سوزان فرگوسن، نماینده ویژه ملل متحد در امور زنان می‌گوید: «سازمان‌ ملل در حال سرمایه‌گذاری برای رهبری و مقاومت زنان اهل افغانستان است. ما برای حفظ حقوق زنان ایستاده‌ایم و زمینه‌ شنیده‌شدن صدای آنان را فراهم می‌کنیم.» بخش زنان سازمان‌ ملل گفته است که همچنان متعهد به حمایت از زنان افغانستانی است و در کنار آنان خواهد ایستاد تا تاریخ را به مسیری بازگرداند که خودشان می‌خواهند.

دفتر اتحادیه اروپا برای افغانستان در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که تجارت‌های کوچک، ‏ستون رشد و تاب‌آوری اقتصادی کشور هستند‎.‎ این دفتر این اظهارات را در روز جهانی ‏تجارت‌های کوچک با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود مطرح کرده و گفته است که اتحادیه اروپا از ‏تجارت‌های کوچک در افغانستان حمایت می‌کند. ‏ نمایندگی دفتر اتحادیه اروپا تاکید کرده است: «با همکاری شریکان خود، ما ‏به این کسب‌وکارها آموزش، سرمایه، ابزار و دسترسی به ‏بازار را ارائه می‌‌کنیم تا رشد فراگیر و بازسازی محلی ‏تقویت شود.»‏ این نمایندگی در ادامه افزوده است که کسب‌وکارهای کوچک ‏به رهبری زنان، برای توسعه‌ فراگیر در افغانستان حیاتی‌اند‎.‎ در نمایندگی اتحادیه اروپا تجارت‌های کوچک را ستون رشد و تاب‌آوری اقتصاد افغانستان عنوان می‌کند که حکومت سرپرست از زمان تسلط دوباره بر افغانستان محدودیت‌های گسترده بر حقوق و آزادی‌های اساسی زنان وضع و آنان را از آموزش و کار محروم کرده‌اند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. اتحادیه اروپا گفته است که با همکاری نهادهای جهانی به ‏زنان افغانستان مهارت می‌آموزد، ابزارهای مالی و حمایت ‏کارآفرینی می‌دهد تا آنان را از نظر اقتصادی توانمند سازند.‏ در اعلامیه آمده است که با نهادهای سازمان ملل متحد، برای ‏کارآفرینی برای بازگشت‌کنندگان و آوارگان نیز کمک ‏می‌کند تا اقتصاد محلی و تاب‌آوری اقتصادی تقویت شود.‏ همزمان با تشدید اخراج مهاجران افغانستان از ایران و ‏پاکستان، ‏دفتر سازمان ملل متحد در کابل هشدار داده است ‏که افغانستان با یک ‏بحران بشری گسترده روبرو است. این ‏دفتر خواستار اقدام فوری ‏جامعه‌ی جهانی برای حمایت از ‏بازگشت‌کنندگان شده است.‏

ذکیه خدادادی، پاراتکواندوکار اهل افغانستان و برنده‌ی نخستین مدال تاریخ تیم پناهندگان کمیته بین‌المللی المپیک درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که تندیس «موفقیت زنان» را در فرانسه دریافت کرده است. خانم خدادادی با نشر چند تصویر در حساب کاربری اینستاگرام خود از دریافت این تندیس خبر داده و گفته است که تندیس موفقیت زنان را در مراسم دهمین دوره France Euro Méditerranée که در مجلس سنای فرانسه برگزار شده بود، دریافت کرده است. خانم خدادادی با نشر پیامی این جایزه را در کنار زنانی از کشورهای الجزایر و عربستان سعودی دریافت کرده و از آن به‌عنوان لحظه‌ای فراموش‌نشدنی یاد کرده است. این دختر افغانستانی افزوده است: «این تندیس را به هموطنان خود و تمام دخترانی تقدیم می‌کنم که بدون توجه به موانع، با شجاعت و امید به جلو حرکت می‌کنند.» این در حالی است که ذکیه خدادادی در هشتم جوزای سال روان خورشیدی اعلام کرد که برنده مدال برنز مسابقات آزاد پاراتکواندوی اوپن (Rio Open G2 2025) کشور برازیل شده است. همچنین او در اوایل سال جاری خورشیدی نیز به‌دلیل حمایت از حقوق زنان در افغانستان، به‌ویژه حق آموزش و ورزش دختران، برنده‌ی رده رهبری نوظهور جایزه‌ی روز جهانی زن ۲۰۲۵ میلادی کمیته بین‌المللی پارالمپیک شد. قابل ذکر است که ذکیه خدادادی، نخستین زن ورزشکار افغانستانی بود که در بازی‌های پارالمپیک توکیو ۲۰۲۰ میلادی شرکت و لقب زن شجاع این رقابت ورزشی را از آن خود کرد. او پیش از این مدال طلای مسابقات قهرمانی پاراتکواندوی اروپا، مدال برنز مسابقات جایزه‌ی بزرگ جهانی سال ۲۰۲۲ میلادی، مدال نقره مسابقات بین‌المللی در کشور البانیا و مدال برنز مسابقات پاراتکواندو مصر در سال ۱۳۹۵ را به گردن آویخته است.

مقام‌های محلی حکومت سرپرست در ولایت هلمند از نکاح اجباری یک دختر هفت‌ساله با یک مرد ۴۵ ساله ‏در ولسوالی مارجه این ولایت خبر می‌دهند. سیف خیبر، سخنگوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی شام روز گذشته (جمعه، ۶ سرطان) در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این دختر توسط پدرش در ازای پول به نکاح ‏مرد ۴۵ ساله درآمده بود. آقای خیبر تاکید کرده است که کودک دختر از سوی پدرش به مردی که او را نکاح کرده بود ‏تحویل داده شده بود، اما مأموران امر به معروف مداخله کردند و مرد ‌‏۴۵ ساله و پدر دختر را بازداشت کردند‎.‎ او افزوده است که این موضوع به ‏دادگاه در هلمند سپرده شده است‎.‎ همچنین منابع می‌گویند که این مرد که دو همسر دیگر نیز دارد، چند ماه پیش ‏یک کودک دختر را به عقد خود درآورده بود‎.‎ منبع افزوده است که کودک در خانه پدرش بود و مرد مذکور به خانه پدر ‏او رفت‌وآمد داشت‎.‎ اداره امر به معروف و نهی از منکر در ولسوالی مارجه ولایت هلمند نیز ‏گفته است که مأموران این اداره روز (پنج‌شنبه، ۵ سرطان) نکاح ‏این کودک را فسخ کردند‎.‎ براساس گزارش‌های موجود، از زمان به قدرت‌رسیدن دوباره حکومت فعلی در کشور، موارد خشونت علیه ‏زنان و دختران، از جمله ازدواج‌های اجباری، افزایش یافته است‎.‎ سازمان‌های حقوق بشری، از جمله سازمان ملل متحد، بارها اعلام ‏کرده‌اند که کودک‌همسری در میان دختران به دلیل فقر و ممنوعیت ‏آموزش افزایش یافته است‎.‎

رسانه‌های ایرانی درتازه‌ترین مورد گزارش داده‌اند که فرماندهی انتظامی این کشور دستور اخراج تمام مهاجران غیرقانونی اهل افغانستان را صادر کرده است. خبرگزاری مهر امروز (جمعه، ۶ سرطان) با نشر گزارشی گفته است که احمدعلی گودرزی، فرمانده مرزبانی فراجا، دستور اخراج مهاجران اهل افغانستان از ایران را خواست مردم عنوان کرده است. در ادامه آمده است که طبق دستور، هرگونه منزل و ملکی که به شهروندان‌های افغانستان اجاره داده شود، قول‌نامه آن باطل خواهد بود. این در حالی است که ایران در دو روز گذشته بیش از ۶۰ هزار مهاجر اهل افغانستان را از طریق مرزهای هرات اخراج کرده است. دفتر والی در هرات اعلام کرده است که روز (‏پنج‌شنبه، ۵ سرطان)، برای دومین روز متوالی بیش از ۳۰ ‏هزار مهاجر از طریق مرز اسلام قلعه به کشور بازگشته‌اند.‏ روز چهارشنبه نیز بیش از ۳۰ هزار نفر وارد هرات شده بودند. در خبرنامه‌ی دفتر والی در هرات آمده است که کمیته ‏امور مهاجران در مرز، برای رسیدگی به بازگشت‌کنندگان ‏تدابیر لازم و ضروری را روی ‌دست گرفته است.‏ به گفته‌ی این دفتر، بازگشت‌کنندگان پس از دریافت خدمات ‏ابتدایی به مناطق اصلی‌شان انتقال داده می‌شوند‎.‎ چندی پیش، مقام‌های ایرانی تاکید کرده بودند که روند اخراج مهاجران افغان در روزهای اخیر چهار برابر افزایش یافته است. در همین حال، مهاجران به‌ویژه زنان و فعالان حقوق بشر از اخراج گسترده ابراز نگرانی کرده و خواهان حمایت نهادهای بین‌المللی شده‌اند. براساس گزارش‌ها، پولیس ایران تلفن‌های همراه مهاجران افغان را به اتهام جاسوسی بررسی می‌کند.

دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که بررسی الگوی مصرف مواد مخدر در افغانستان نشان می‌دهد که مردان اغلب مصرف مواد مخدر را در سنین پایین‌تر و با چرس و زنان اغلب با تریاک شروع می‌کنند. این دفتر امروز (پنج‌شنبه، ۵ سرطان) با نشر گزارشی، اماکن عمومی مصرف مواد مخدر، الگوهای مصرف، نحوه‌ی مصرف و دسترسی مصرف‌کنندگان مواد مخدر در افغانستان به درمان را مورد بررسی قرار داده است. داده‌های این گزارش براساس مطالعات انجام‌شده در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ جمع‌آوری شده است. دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل تاکید کرده است که بررسی‌ها نشان می‌دهد که مصرف‌کنندگان معمولا مصرف چرس را در ۱۹ سالگی، تریاک را در ۲۳ سالگی، و هیروئین و شیشه (مت‌آمفتامین) را در ۲۵ سالگی شروع کرده‌اند. در بخشی از گزارش آمده است که در میان مردان مصرف «اوپیات‌ها»، به‌ویژه تریاک و هروئین، و محرک‌ها، به‌ویژه شیشه و چرس بیشتر رایج بود. در حالی که در میان زنان، تریاک بیشترین مصرف را داشت، سپس شیشه، هروئین و آرام‌بخش‌ها. در ادامه آمده است که مصرف چرس در میان زنان «بسیار کم» است. این دفتر افزوده است که در سال ۲۰۲۲ میلادی ۶۵۱ نقطه‌ی تجمع برای مصرف مواد مخدر در ۳۲ ولایت افغانستان، به استثنای خوست و پکتیا، وجود داشت که احتمالا اکنون به‌دلیل اقدامات حکومت سرپرست محدود شده است. مطابق این گزارش، بیشترین تعداد این نقاط در شهر قندهار (۶۴ نقطه) و شهر کابل (۵۵ نقطه) بود، بااین‌حال، ولایت‌های نیمروز، زابل و نورستان بالاترین نرخ نقاط تجمع را به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت داشتند. در گزارش دفتر مبارزه با جرم و مواد مخدر سازمان ملل متحد آمده است که در سطح ملی، به‌طور میانگین در هر «نقطه‌ی تجمع» حدود ۴۱ نفر مصرف‌کننده‌ی مواد مخدر حضور داشتند. براساس این گزارش، کابل با چهار هزار و ۷۰۰ نفر بیشترین تعداد مصرف‌کننده در نقاط تجمع را داشت و پس از آن فاریاب با سه هزار و ۲۰۰ نفر مصرف‌کننده در جایگاه بعدی قرار داشت. همچنین در بخشی از گزارش آمده است که میانگین سنی شش هزار و ۸۹۳ نفر از افرادی که در تحقیق این نهاد شرکت کردند، ۳۵ سال بود و در مقایسه با جمعیت عمومی افغانستان، در وضعیت اقتصادی-اجتماعی پایین‌تری قرار داشتند. مطابق این گزارش، نیمی از آنان هیچ‌گونه تحصیلات رسمی نداشتند، ۶۰ درصدشان متأهل و هشت درصد مطلقه یا جدا شده بودند. دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد گفته است که بیش از یک‌پنجم پاسخ‌دهندگان در نقاط تجمع، بی‌خانمان بودند، حدود ۷۰ درصد شاغل بودند، اما سه‌چهارم آنان در مشاغل غیررسمی و موقت فعالیت داشتند. براساس گزارش این نهاد، ۴۳ درصد این افراد از خانواده و دوستان حمایت مالی دریافت می‌کردند و یک‌سوم برای تأمین هزینه‌ی مواد مخدر خود، مرتکب جرم می‌شدند. دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد در گزارش خود گفته است که نیمی از پاسخ‌دهندگان در مطالعات این نهاد (۵۳ درصد مردان و ۲۹ درصد زنان) سابقه‌ی دریافت درمان برای اختلال مصرف مواد را داشتند.

برنامه توسعه سازمان‌ ملل نسبت به تشدید بحران آب و خشکسالی‌های بلندمدت در بسیاری از مناطق افغانستان به‌ویژه در ولایت‌های هرات، فراه، سمنگان و قندهار هشدار داده است. این سازمان امروز (پنج‌شنبه، ۵ سرطان) با نشر گزارشی تحت عنوان بحران کم‌آبی در افغانستان نوشته است که کمبود آب باعث کاهش برداشت محصولات و درآمد خانواده‌ها شده است. گزارش به نقل از کشاورزان نوشته است که برای مقابله با بحران کم‌آبی مجبور به حفر چاه‌های عمیق شده‌اند که باعث افت شدید سطح آب‌های زیرزمینی شده است. فضل احمد، از روستای تولک ولایت غور، به دفتر توسعه سازمان‌ ملل گفته است: «ما در سال‌های اخیر با کمبود آب مواجه بودیم که ناشی از خشکسالی پی‌درپی در این منطقه بود. کاهش میزان آب در رودخانه‌ها و چشمه‌های‌مان، تامین آب برای محصولات کشاورزی را بسیار دشوار کرده بود.» همچنین در بخشی از گزارش آمده است که به‌دلیل نبود سد، دیوار محافظ یا کانال‌های ایمن، بسیاری از مناطق در معرض سیلاب‌های ناگهانی قرار دارند و سیلاب‌ها علاوه بر نابودی محصولات کشاورزی، خانه‌ها، جاده‌ها و چاه‌های آب را هم نابود می‌کند. شیراحمد باشنده ولایت هرات گفت: «روستای ما از سیلاب‌های ناگهانی آسیب جدی دیده است؛ سیلاب‌هایی که خانه‌ها، زمین‌های کشاورزی و کانال‌های آبیاری را تخریب کرده‌اند.» کانال‌های سنتی، فرسوده و ناکارآمد از دیگر چالش‌های است که در این گزارش به آن اشاره شده است؛ نبود سد، مخزن و دیواره‌های محافظ باعث هدر رفتن منابع آبی و کاهش بهره‌وری و کشاورزی شده است. برنامه توسعه سازمان‌ملل با استناد به اظهارات کشاورزان تصریح کرده که بسیاری از خانواده‌ها به‌دلیل نبود سیستم لوله‌کشی یا چاه، از آب باران، رودخانه‌ها یا چشمه‌ها استفاده می‌کنند که منجر به افزایش بیماری‌های چون اسهال، تب و بیماری‌های پوستی شده است. عبدالخالق از روستای چشمه دراز، سمنگان گفته است: «کودکان ساعت‌ها وقت صرف آوردن آب می‌کنند و تحصیل‌شان فدای این کار شده است. مشکلات بهداشتی، از جمله شیوع گسترده اسهال ناشی از آب باران آلوده، در این ولایت شایع است.» برنامه توسعه سازمان‌ ملل می‌گوید از اکتبر ۲۰۲۱ تا دسامبر ۲۰۲۴ زیرساخت‌های آبی را برای بیش از ۶۱۷ هزار خانواده فراهم ساخته و بیش از ۲۲۹ هزار هکتار زمین نیز آبیاری شده است.

شبکه پژوهشی و دادخواهی زنان و کودکان اعلام کرده است که بیش از ۹۰ درصد زنان و دختران در افغانستان پس از تسلط حکومت سرپرست شغل خود را از دست و فرمان‌های محدودکننده به محرومیت زنان از تمام عرصه‌های زندگی انجامیده است. شبکه پژوهشی و دادخواهی زنان و کودکان با نشر گزارشی گفته است که فرمان‌های حکومت فعلی به مشکلات روانی، اقتصادی، خشونت و محرومیت زنان و دختران از تحصیل منجر شده است. در اعلامیه آمده است که این پژوهش با عنوان تاثیر فرمان‌های حکومت سرپرست بر زنان و دختران در افغانستان بین اکتبر ۲۰۲۴ تا مارچ ۲۰۲۵ میلادی در ولایات بلخ، کابل، بدخشان، هرات، ننگرهار، وردک، غزنی، غور، لوگر و بامیان انجام شده است. بر اساس یافته‌های این پژوهش، ۳۶ درصد زنان و دختران خشونت‌های روانی، اقتصادی، جسمی و جنسی را تجربه کرده‌اند و ۶۵.۴ درصد شاهد خشونت علیه زنان بوده‌اند، اما به دلیل نبود حمایت قانونی، ترس از تشدید خشونت، نگرانی‌های خانوادگی و کمبود حمایت اجتماعی، اغلب قربانیان سکوت کردند. این شبکه که در کانادا مستقر است، در گزارشش نوشته است که بیش از ۹۵ درصد زنان و دختران از حق سفر بدون محرم و استفاده از حمل‌ونقل عمومی محروم‌اند که این محدودیت‌ها به فقر، ناامیدی، افزایش خشونت خانگی و انزوای زنان و دختران دامن زده است. این شبکه از جامعه‌ی جهانی خواسته است آپارتاید جنسیتی در افغانستان را به رسمیت بشناسد. در حالی این شبکه از محدودیت‌ها انتقاد می‌کند که حکومت سرپرست از زمان تسلط دوباره بر افغانستان محدودیت‌های گسترده بر حقوق و آزادی‌های اساسی زنان وضع و آنان را از آموزش و کار محروم کرده‌اند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

شورای هماهنگی نمایندگی‌های سیاسی و قنسولی افغانستان درتازه‌ترین حمله به یک کودک اهل افغانستان در میدان هوایی «شرمتیوو» در مسکو‌ روسیه را به شدت محکوم کرده و خواستار تحقیقات فوری، شفاف و همه‌جانبه در این مورد شده است. این شورا امروز (پنج‌شنبه، ۵ سرطان) با نشر اعلامیه‌ای، حمله به این کودک را «وحشیانه و غیرانسانی» عنوان کرده و گفته است که این حمله منجر به جراحت شدید جسمی و آسیب مغزی به این کودک شده است. شورای هماهنگی نمایندگی‌های سیاسی و قنسولی افغانستان در ادامه تاکید کرده است که این حادثه ضرورت توجه جامعه‌ی جهانی به وضعیت نگران‌کننده‌ی پناه‌جویان افغانستان و حفاظت از جان و کرامت آنان را برجسته می‌سازد. این در حالی است که روز دوشنبه این هفته گزارش شد که یک مرد ۳۱ ساله‌ی اهل بلاروس، در میدان هوایی «شرمتیووی» مسکو به یک کودک دوساله اهل افغانستان حمله کرده و او را به زمین کوبیده است. همچنین در ویدیویی که الجزیزه از این رویداد منتشر کرده، دیده می‌شود که این مرد کودک را بغل می‌گیرد و سپس به زمین می‌کوبد. براساس گزارش الجزیره، این کودک اکنون از شکستگی ستون فقرات و جمجمه رنج می‌برد و در شفاخانه بستری است. در گزارش این رسانه آمده است که این کودک همراه با مادرش از جنگ ایران و اسرائیل فرار کرده و وارد روسیه شده بود. در گزارش آمده است که پولیس مسکو این مرد بلاروسی را به اتهام اقدام به قتل بازداشت کرده و اکنون تحت تحقیق قرار دارد. انگیزه این حمله به کودک اهل افغانستان تا اکنون مشخص نشده است. این ویدیو در شبکه‌های اجتماعی بازتاب گسترده‌ای پیدا کرده و کاربران، این رفتار را وحشیانه خوانده‌اند. سفارت حکومت سرپرست در مسکو تا اکنون به این رویداد واکنشی نشان نداده است.