رسانه‌های گزارش داده‌اند که فرماندهی پولیس ولایت خوست از ریاست اطلاعات و فرهنگ این ولایت خواسته است که پس از این به کسی اجازه سرودن شعر به‌طور «خودسرانه» را ندهد. رسانه‌ها روز گذشته (سه‌شنبه، ۱۳ سنبله) گزارش داده‌اند که فرمانده پولیس ولایت خوست این اظهارات در یک نشست با خبرنگاران مطرح کرده است. در گزارش‌ها آمده است که پس از این، اشعار در نشست‌های فرهنگی و مشاعره‌ها ابتدا از سوی ریاست اطلاعات و فرهنگ در خوست بررسی و سپس اجازه سرودن آن داده خواهد شد. همچنین در این نشست توصیه شده است که نام هیچ کشوری به‌گونه مستقیم در اشعار و سخنرانی‌ها ذکر نشود و اگر کسی آن را ذکر کند، «جرم» محسوب می‌شود. این در حالی است که روز یک‌شنبه هفته روان نیز منابع محلی از ولایت خوست گزارش داده بودند که ریاست اطلاعات و فرهنگ در این ولایت در واکنش به شعرخوانی در وصف گلیه‌من وزیر، عضو پیشین جنبش تحفظ پشتون‌ها، خواهان بازداشت و شکنجه شاعران شده است. حکومت سرپرست پس از تسلط دوباره‌شان بر افغانستان، محدودیت‌های شدیدی را علیه شاعران و نویسندگان وضع کرده است. وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست چند وقت پیش اعلام کرده بود که در یک سال اخیر ۲۱ هزار و ۳۲۸ آله‌ی موسیقی را در سراسر افغانستان از بین برده است. در جریان یک سال اخیر بارها گزارش‌هایی از جمع‌آوری و آتش‌زدن آلات موسیقی از سوی حکومت سرپرست در ولایت‌های مختلف کشور نشر شده است. این گروه شنیدن موسیقی را «حرام» و از جمله‌ی منکرات می‌داند و به‌ همین دلیل آلات موسیقی را جمع‌آوری و آتش می‌زند.

مسوولان محلی ولایت سرپل از گشایش و بهره‌برداری یک مکتب دخترانه در ولسوالی سانچارک این ولایت خبر داده و می‌گویند که این مکتب به هزینه‌ی ۱۰۰ هزار دالر آمریکایی ساخته شده است. محمد رحمانی، رییس معارف سرپل گفته است که این مکتب در روستای «چاروح» ولسوالی سانچارک، با هزینه‌ی شخصی یک تاجر ساخته شده است. آقای رحمانی تاکید کرد که این مکتب در ساحه‌ی ۱۲۰۰ مترمربع و در یک طبقه، به گونه‌ی پخته و اساسی ساخته شده است. او افزود که این مکتب داراری ۹ صنف درسی است. محمد رحمانی گفت که سرمایه‌گذاری یک تاجر در ساخت یک مکتب در ولسوالی سانچارک، نه تنها اثری کوچک نیست؛ بل روشنایی را برای آینده‌ای روشن‌تر ایجاد می‌کند. شماری از بزرگان قومی و باشندگان سرپل، از اقدام این تاجر در راستای ساخت این مکتب دخترانه می‌ستایند و از دیگر تاجران ملی و افراد خیر می‌خواهند که در راستای ساخت مکتب‌ها در مرکز و ولسوالی‌های این ولایت اقدام کنند. در حالی یک مکتب دخترانه در ولایت سرپل ساخته می‌شود که حکومت سرپرست پس از بازگشت به قدرت در افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از تحصیل محروم و سپس دانش‌جویان دختر را از رفتن به دانشگاه‌ها منع کردند. باید گفت که محدودیت‌‌های حکومت فعلی، باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

دولت اسپانیا از دادگاه لاهه خواسته است که «سرکوب» زنان و دختران افغانستان توسط حکومت سرپرست را «جنایت علیه بشریت» اعلام کند. دیپلمات‌ اسپانش امروز (سه‌شنبه، ۱۳ سنبله) با نشر گزارشی گفته است که نهاد زیر نام «MásDemocracia» در حال جمع‌آوری امضا برای به محاکمه کشاندن سران حکومت سرپرست افغانستان به دادگاه لاهه است. این نهاد تاکید کرده است که مقام‌های حکومت فعلی باید به دلیل نقض حقوق بشر در دادگاه کیفری بین‌المللی (لاهه) محاکمه شوند. همچنین این نهاد از دادگاه لاهه خواسته است که «سرکوب» زنان و دختران توسط حکومت فعلی را «جنایت علیه بشریت» اعلام کند. باید گفت که حکومت سرپرست طی سه سال گذشته از سوی نهادهای بین‌المللی و برخی از کشورها متهم به نقض حقوق بشر، به‌ویژه حقوق زنان و دختران شده‌اند. در حالی این درخواست مطرح می‌شود که سال گذشته میلادی نیز دیدبان حقوق بشر در گزارشی اعلام کرده بود که خشونت‌های مبتنی بر جنسیت از سوی حکومت فعلی به‌عنوان مصداق جنایت علیه بشریت باید از سوی دادگاه لاهه بررسی شود. این نهاد در آن زمان گفته بود که مقام‌های حکومت فعلی باید به هر نوع سرکوب و تبعیضی که زنان و دختران را از حقوق اساسی‌شان محروم می‌کند، نقطه پایان بگذارند. قابل ذکر است که دادگاه بین‌المللی کیفری در اکتوبر ۲۰۲۲ به دادستانش اجازه داده بود تا وضعیت حقوق بشری در افغانستان زیر سلطه حکومت سرپرست را مورد بررسی قرار دهد. همچنین  حکومت سرپرست پس از بازگشت به قدرت در افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از تحصیل محروم و سپس دانش‌جویان دختر را از رفتن به دانشگاه‌ها منع کردند. باید گفت که محدودیت‌‌های حکومت فعلی، باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. همچنین به تازگی، قانون جدید امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی حتا صدای زنان را «عورت» عنوان کرده است. بخش زنان سازمان ملل پیش از این نیز گفته بود که محدودیت‌ها بر زنان تاثیر مخربی بر زندگی آنان در افغانستان داشته است.

شورای امنیت سازمان ملل متحد در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که در ماه روان میلادی (سپتامبر) نشستی در مورد افغانستان برگزار می‌کند. شورای امنیت سازمان ملل با نشر اعلامیه‌ای گفته است که انتظار می‌رود در این نشست رزا اوتونبایوا، رییس یوناما و سیما باهوس، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد و مدیر اجرایی زنان این سازمان توضیحاتی ارائه کنند. در اعلامیه آمده است که یک نماینده جامعه مدنی نیز ممکن است در این نشست شرکت کرده و سخنرانی کند. با این حال، تاریخ دقیق برگزاری این نشست و محتوای آن مشخص نیست. این نشست همزمان با توشیح و نشر قانون جدید امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست برگزار می‌شود. قانونی که واکنش‌های گسترده‌ای را به همراه داشته است. یوناما از این قانون انتقاد کرد و به مسوولان حکومت فعلی هشدار داد که مانع از توسعه روابط جهان با حکومت این گروه خواهد شد. آخرین بار، رزا اوتنبایوا در ماه سرطان گزارش خود را به اعضای شورای امنیت ارائه کرد. او در این گزارش بار دیگر در مورد وضعیت زنان و دختران به ویژه ممنوعیت آموزش آنان ابراز نگرانی کرد. نماینده دبیرکل سازمان ملل گفته بود که فضا برای فعالیت‌های سیاسی و مدنی در افغانستان تنگ‌تر شده و حکومت فعلی ده‌ها حزب و سیاسی را ممنوع کرده است.

سیگار یا اداره‌ی بازرس ویژه‌ی ایالات متحده‌ی آمریکا برای افغانستان از توشیح قانون امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست، انتقاد کرده و می‌گوید که تطبیق این قانون تاثیر «خیلی بد و منفی» را بر وضعیت حقوق بشری در افغانستان به‌ویژه وضعیت زنان و دختران می‌گذارد. این نهاد امروز (یک‌شنبه، ۱۱ سنبله) با نشر مطلبی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که حکومت فعلی از طریق «دستورالعمل‌های نامشخص، بدون هماهنگی، غیرقابل پیش‌بینی و تشدید مجازات‌های شان اقلیم ترس و ارعاب» را در افغانستان ایجاد کرده است. اداره‌ی بازرس ویژه‌ی آمریکا تاکید کرد که قانون حکومت فعلی به سرنوشت زنان و دخترانی که از حقوق ابتدایی شان از جمله حق اشتغال، دسترسی به فضاهای عمومی، آزادی رفت‌و‌آمد و مراقبت‌های بهداشتی محروم هستند، تاثیرات «غیرقابل جبران» خواهد گذاشت. این انتقاد‌ها در حالی مطرح می‌شود که حکومت فعلی در سومین سال از حاکمیت شان قانون «امر به معروف و نهی از منکر» خود را توشیح کرده‌ و اکنون در سراسر کشور نافذ است. این قانون شامل یک مقدمه، چهار فصل و ۳۵ ماده است. باید گفت که ماده‌ی سیزدهم این قانون که دارای هشت بند است به «احکام مربوط به حجاب زن» اختصاص داده شده است. براساس قانون اعلام شده، در بند اول این ماده آمده است که «ستر تمام بدن زن لازمی است»، در بند دوم هم ذکر شده است که «پنهان کردن روی زن به سبب ترس از فتنه، ضروری است و در بند سوم آن تاکید شده که «صدای زنان (بلند خواندن آهنگ‌ها، نعت‌ها و قرائت در مجمع) عورت است.» همچنین در بند چهارم این ماده آمده است که «لباس زنان نازک، کوتاه و چسپ نباشد»، در بند پنجم آمده است که «زنان مسلمان مکلف‌اند که بدن و روی خویش را از مردان نامحرم پنهان کنند» و در بند ششم هم آمده است که «ستر زنان مسلمان و صالح از زنان کافر و فاسق از ترس فتنه واجب» است. این قانون واکنش‌هایی را نیز در پی داشته است. زنان و دختران افغانستان در اعتراض علیه این قانون و عورت خواندن صدای زنان، به‌گونه‌ی نمادین با زمزمه‌ی سروده‌ها و اشعار، اعتراض خود را ابراز کردند. روز گذشته کارشناسان سازمان ملل متحد نیز گفته بودند که قانون جدید امر به معروف و نهی از منکر نشان‌دهنده «عقب‌گرد جدی» حقوق بشر در افغانستان است. با این وجود، مسوولان حکومت فعلی واکنش‌های بین‌المللی نسبت به تصویب این قانون را «گستاخی» خواندند.