بنیاد مارتین انالز اعلام کرده است که ژولیا پارسی، از زنان معترض افغانستان، همراه با منوچهر خالق نظراوف، فعال حقوق بشر اهل تاجیکستان، برندهی جایزه این بنیاد در سال ۲۰۲۴ شده است. این بنیاد با نشر اعلامیهای گفته است که این دو نفر جایزهی خود را روز پنجشنبه هفتهی جاری در شهر جنیوا سوئیس دریافت خواهند کرد. در اعلامیه آمده است که هیأت داوران متشکل از ده نهاد بینالمللی حقوق بشری، از جمله سازمان عفو بینالملل و دیدبان حقوق بشر، این دو نفر را برندهی جایزه امسال ماریتن انالز دانستهاند. اعلامیه به نقل از هانس تولن، رییس هیأت داوران این جایزه نوشته است: «ما بسیار مفتخریم که از این دو برنده استثنایی تقدیر کنیم. آنان بهای بسیار زیادی برای احترام به عدالت و برابری در افغانستان و تاجیکستان پرداختهاند و جامعهی جهانی باید بهجای مبارزه با منافع ژئواستراتژیک در منطقه، از تلاشهای آنان حمایت کند.» قابل ذکر است که ژولیا پارسی از سوی نهاد حقوق بشری «فریدمنو» نامزد دریافت این جایزه شده بود. همچنین آندریا پراسو، مدیر اجرایی «فریدمنو» گفته است که آنان از اینکه خانم پارسی برندهی این جایزه شده است، خوشحال هستند. وی تاکید کرد: «این جایزه قدردانی از عزم تزلزلناپذیر ژولیا و تعهد ثابت او برای دفاع از حقوق زنان علیرغم تلاشهای حکومت فعلی برای ساکت کردن او است. این همچنین یادآور مبارزات جاری تمام زنان افغانستان علیه سرکوبگران و نیاز جامعهی جهانی به حمایت از آنان در تلاشهایشان برای بازپسگیری حقوقشان است.» «جایزه مارتین انالز» در سال ۱۹۹۳ میلادی برای بزرگداشت از مارتین انالز، دبیرکل سابق سازمان عفو بینالملل پایهگذاری شد. این جایزه که معروف به جایزه «نوبل حقوق بشر» است، همه ساله به یکی از شاخصترین مدافعان حقوق بشر اعطا میشود. باید گفت که ژولیا پارسی پس از تسلط دوبارهی حکومت سرپرست بر افغانستان، در اعتراضات خیابانی زنان معترض در کابل علیه این گروه حضور برجسته داشت. ژولیا پارسی که عضو رهبری جنبش اعتراضی خودجوش زنان معترض بود، اولین بار در تاریخ ۳ سپتامبر ۲۰۲۱، با گروهی از دختران معترض دست به اعتراض خیابانی زد و تا زمان دستگیریاش دستکم در ۳۸ برنامه اعتراض اشتراک داشته است. او در پنجم ماه میزان سال گذشتهی خورشیدی همراه با پسرش از سوی حکومت فعلی در کابل بازداشت شد و پس از حدود سه ماه، در ۲۷ ماه قوس از زندان آزاد شد.
برچسب: رسانه گوهرشاد
نمایندگی اتحادیه اروپا در افغانستان همزمان با روز جهانی کودک، اعلام کرده است که متعهد به حمایت از کودکان افغانستان از طریق برنامههای آموزشی، مراقبتهای صحی و حفاظتی است. این اتحادیه با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که کودکان آیندهی افغانستان هستند. نمایندگی اتحادیه اروپا تاکید کرد که در کنار مردم افغانستان، بهویژه کودکان و مادران، محکم میایستد. قابل ذکر است که امروز، (چهارشنبه، ۲۰ نوامبر برابر با ۳۰ عقرب) مصادف با روز جهانی کودک است. همچنین افغانستان از ناامنترین مکانها برای کودکان شناخته میشود. در حال حاضر بحرانهای اقتصادی و اقلیمی بیشتر کودکان را متأثر میکنند. شاخص جهانی فقر چندبعدی (امپیآی) گزارش داده بود که ۵۸.۹ درصد فقیران در افغانستان را کودکان تشکیل میدهند. در این گزارش که چندی پیش منتشر شد، آمده است که تعداد کودکان فقیر حدود پنج میلیون بیشتر از بزرگسالان است. همچنین در افغانستان زیر حاکمیت حکومت فعلی، کودکان دختر از حق آموزش محروم شده و با ازدواجهای زودهنگام مواجه هستند. محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
نیلا ابراهیمی، دختر ۱۷ سالهی اهل افغانستان به دلیل تلاشهایش برای حقوق زنان و دختران، برندهی جایزه بینالمللی صلح کودکان موسسه «حقوق کودکان» شد. نهاد حمایت از حقوق کودکان در هالند با نشر اعلامیهای گفته است که نیلا بهعنوان یکی از بنیانگذاران پلتفرم «قصه او یا Her Story» برندهی جایزه صلح کودکان ۲۰۲۴ شده است. در اعلامیه آمده است که نیلا ابراهیمی از میان ۱۶۵ نامزد از ۴۸ کشور جهان برندهی این جایزه شده است. در ادامه آمده است که «قصه او» بستری امن برای روایت داستانهای دختران و زنان افغانستان، شناخته میشود. نهاد حمایت از حقوق کودکان تاکید کرد که از طریق برنامهی «قصه او»، نیلا پتانسیل، توانایی و مقاومت دختران اهل افغانستان، چه در داخل و چه در خارج از افغانستان، را برجسته میکند. این نهاد افزود که او برای حق آموزش تمام دختران و زنانی که به دلیل ممنوعیتهای تبعیضآمیز حکومت فعلی از تحصیل محروم شدهاند، مبارزه میکند. همچنین در بخشی از اعلامیه آمده است که نیلا ابراهیمی قبل از تسلط حکومت فعلی، بهمنظور اعمال فشار بر مقامات معارف کابل برای لغو ممنوعیت آواز خواندن دختران دانشآموز در محضر عام، آوازخوانی خود را ضبط و در شبکههای اجتماعی منتشر کرد. اعلامیه به نقل از مارک دولارت، موسس و رییس بنیاد حقوق کودکان نوشته است: «زنان و دختران در سراسر افغانستان در حال حاضر با ظلم غیرقابل تحملی روبرو هستند. ممنوعیت آموزش بالاتر از دوره ابتدایی منجر به محرومیت حیرتآور ۲.۵ میلیون دختر در افغانستان از مکتب شده است. کار الهامبخش نیلا برای ارائهی صدایی که در سراسر جهان شنیده میشود، او را به برندهی واقعا شایستهی بیستمین جایزه بینالمللی صلح امسال تبدیل میکند.» مارک دولارت تاکید کرده است که نیلا ابراهیمی بهدلیل رهبری یک جنبش اعتراضی موسیقی در افغانستان و همچنین الهامبخشی به دیگر دختران افغانستان برای مطالبهی حقوقشان و مبارزه با بیعدالتی، از طریق سخنرانیهای عمومی و فعالیتهای بینالمللی، مورد تقدیر قرار گرفته است. قابل ذکر است که جایزه بینالمللی صلح کودکان هر ساله توسط یکی از برندگان جایزه صلح نوبل اعطا میشود و امسال توکل عبدالسلام خالد کرمان این جایزه را به نیلا ابراهیمی اهدا کرد. در حالی خانم ابراهیمی برندهی این جایزه میشود که دختران بالاتر از صنف ششم از آموزش منع شدهاند. محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
فوزیه کوفی، نمایندهی پیشین پارلمان افغانستان، همزمان با پایان سال آموزشی در ولایتهای سردسیر کشور، از آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد خواسته است که هرچه زودتر اقدامهای جدی و معناداری را برای لغو ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم در افغانستان رویدست بگیرد. خانم کوفی با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود، از ادامهدار بودن ممنوعیت آموزش دختران در افغانستان ابراز نگرانی کرده است. وی تاکید کرد: «برخی از دختران صنف ششم عمداً تلاش میکنند که در آزمونهای سالانه شرکت نکنند و تصمیم دارند سال آینده نیز به مکتب ادامه دهند. این چه نوع ناامیدی است که افراد را وادار میکند تا عمداً آیندهی خود را به خطر بیندازند؟» نمایندهی پیشین پارلمان افغانستان در ادامه از آنتونیو گوترش خواسته است تا برای بهبود وضعیت آموزشی و بازگرداندن امیدهای از دست رفتهی زنان و دختران افغانستانی، هرچه زودتر اقدام کند. او افزود: «سخنان و همدردیهای رهبران جهان نه کافی است و نه تأثیرگذار. زمان آن فرارسیده که برای بازگرداندن اعتماد دختران بیصدای افغانستان که امیدهای شان عمیقاً به سازمانهای چندجانبه و هنجارهای بینالمللی گره خورده، اقدامهای مؤثر و معناداری صورت گیرد.» باید گفت که این نگرانیها در حالی مطرح میشود که اکنون در افغانستان، یک هزار و ۱۵۵ روز میشود که دروازههای مکتب به روی دختران بالاتر از صنف ششم بسته است. طی بیش از سه سال گذشته حکومت سرپرست افغانستان خواست جامعهی جهانی، سازمانهای حقوق بشری و دانشآموزان مبنی بر بازگشایی مکتبها را نپذیرفته است. حکومت فعلی آموزش دختران را مسئلهی داخلی افغانستان عنوان کرده و میگویند که نه سازمان ملل و نه جامعهی جهانی «حق مداخله» در این زمینه را دارند.
شفیقه یارقین «دیباج» در مرکز ولایت سرپل در یک خانوادهای روشنفکر و تحصیل کرده به دنیا آمد. پدرش میرزا محمد قاسم قاضیزاده شاعر، وکیل پارلمان در دورهای هفتم شورای ملی افغانستان، شهردار شهر سرپل و کارمند عالیرتبهی وزارت معادن و صنایع افغانستان و از تحصیل یافتهگان دورهای رشدیه زمان امیر امان الله خان بود. پدر بزرگش قاضی محمد اسماعیل و اجداد پدریاش از ۱۳ نسل قاضی شهر سرپل بودند. مادرش بانو «محترمه» خانم خانهدار و دختر «ایشان نذر خان» از افراد سرشناس و محترم ولسوالی صیاد سرپل بود. شفیقه فرزند اول پدر و مادرش بود، اما تربیتش را همسر نخست پدرش بانو «تاجور» دختر تاجرباشی «ناربای» خان، که زنی بسیار محترم، مدبر و مهربان بود، به عهده داشت. شفیقه هنوز سه سال داشت که خانوادهاش از سرپل به شهر مزارشریف کوچیدند. او تا صنف ششم در لیسهی سلطان راضیه در شهر مزار شریف درس خواند و از صنف هفتم بنا بر تغییر محل کار پدرش به کابل، در لیسه رابعهی بلخی درسهایش را ادامه داد تا این که در سال ۱۳۵۱ با اول نمرگی دوره لیسه را به پایان رسانید و پس از سپری کردن امتحان کانکور و اخذ نمرهی عالی در دانشکده دلخواهش، دانشکده ادبیات و علومبشری دانشگاه کابل در رشتهی ژورنالیزم ادامهای تحصیل داد و دانشگاه را با درجهی اعلی تمام کرد. درجه تحصیل نهایی او دكتورای زبان و ادبیات است که در ماه فبروری سال ۱۹۹۹ میلادی در انستیتوت زبان و ادبیات امیرعلی شیرنوایی، آكادمی علوم جمهوری ازبكستان دفاع کرد و دیپلوم PhD خود را به دست آورد. شفیقه یارفین دیباج از سال ۱۳۵۶ تا ۱۳۹۰ در این پستها کار کرده است: معین مسلکی وزارت امور زنان (معاون وزیر)، مدیر برنامههای ادبی رادیو تلویزیون ملی و در عین زمان تهیه کننده و گوینده برنامههای ادبی، عضو علمی و رییس یكی از شعبات آكادمی علوم افغانستان، در بست فوق رتبه با حفظ حقوق كدر علمی اكادمی علوم به حیث ریس عمومی نشرات و تبلیغات مجلس سنا و در عین زمان مدیر مسوول مجلهی ماهانه «سنا» و گوینده و تهیه كننده برنامهی هفتهگی «صدای سنا» در رادیو و تلویزیون ملی افغانستان، رییس شورای اسلامی زنان جوزجان و همزمان با آن استاد در انستیتوت پیداگوژی امیرعلیشیرنوایی جوزجان، مشاور فرهنگی ولایت جوزجان، رییس امور تربیتی وزارت معارف و در عین زمان مدیر مسوول مجلهی «تربیت»، رییس شورای علمی وزارت معارف و مشاور نصاب تعلیمی، آموزگار (در آغاز کار برای مدت یک سال)، نماينده مردم در چند لویه جرگه. او با طنزنویس و پژوهشگر نامدار افغانستان محمد حلیم یارقین ازدواج كرده و دارای یک دختر به نام ویدا (شاعر و آهنگساز) و دو پسر به نامهای سنجر و ارسلان و پنج نواسه به نامهای آيلين، آلتای، سومر، اینجو و اوزل میباشد و در حال حاضر در پایتخت کشور سویدن زندگی میکند. شفیقه یارقین شاعر، داستاننویس، پژوهشگر و مترجم ادبی است که از سال ۱۳۵۷ تا حال شعرها، داستانها، ترجمهها، مقالهها، رسالهها، کتابها و مصاحبههایش در مجلههای معتبر علمی افغانستان، ازبکستان، تاجکستان، ایران، اتریش، ایتالیا، و نشرات برون مرزی چاپ شده است. او به خاطر فعالیتهای علمی- ادبی و اداری اش جوایز، مدالها، نشانها، ترفیعات فوق العاده، تقدیرنامههای درجه اول و مکافات نقدی گرفته است که مهم ترینهای شان قرار ذیل است: جایزهی بین المللی دكتور محمد معین در سال ۱۳۹۰ از کشور جمهوری اسلامی ایران، مدال عالی دولتی افغانستان «ملالی» در سال ۱۳۹۰، مدال عالی دولتی افغانستان «غازی میر بچه خان» در سال ۱۳۸۹، جایزهی بهترین کتاب سال ۱۳۸۷ از کشور جمهوری اسلامی ایران برای کتاب فرهنگ دو جلدی اوزبیکی به فارسی. جایزه و مدال مطلای فوند بین المللی بابر از کشور جمهوری اوزبیکستان در سال ۱۹۹۹، جایزهی «آزادی» مجتمع جامعه مدنی افغانستان «مجما» در سال ۱۳۸۶، جایزهی صلح سیمرغ از سوی بنیاد بین المللی میراثهای فرهنگی آسیا «آرمانشهر» در سال ۲۰۱۹، جایزه و دیپلوم مقام دوم قصهی کودک از مسابقهی آنلاین «بنیاد بین المللی استعدادهای جهان» در جمهوری قزاقستان در اول جون سال ۲۰۲۰، جایزۀ ادبی «حکیم ناصر خسرو بلخی»، جمهوری دموکراتیک افغانستان. دو جایزهی مطبوعاتی وزارت اطلاعات و فرهنگ، چند مدال صداقت، دو نشان افتخار، ترفیعات فوق العاده، تقدیرنامه های درجه اول و تعدادی تحسین نامه از سوی دولت جمهوری دموکراتیک و جمهوری اسلامی افغانستان. تلویزیون سرتاسری ملی آلمان از کار و فعالیتهای دکتور شفیقه یارقین در سال ۱۹۹۶ فلم کوتاه مستند تهیه و بیش از دهبار از شبکه ماهوارهیی جهانی خویش نشر کرده است. شفیقه یارقین به زبان دری و اوزبكی شعر، داستان، مقاله، رساله و کتاب و به زبان پشتو شعر و مقالات پژوهشی و علمی نوشته است كه تعداد زیادی از آنها در مجلهها و نشریههای افغانستان، نظیر: خراسان، كابل، ژوندون، ملیتهای برادر، غرجستان، حجت، تربیت، صدف، چاووش، روزنه، انگار و روزنامه های كابل تایمز، انیس، اصلاح و یولدوز و مقالهها و مصاحبههایش در نشریههای خارج و نشریههای بیرون مرزی (ایران، آلمان، ازبكستان، تاجیكستان، امریکا، اتریش)، همچنان در مجموعهها، تذكرهها و سالنامهها با تخلصهای «یارقین» و «دیباج» به چاپ رسیده است. شفیقه دیباج از سه سال به این سو رهبری یک گروه ۵۰ نفری بانوان و شاعران افغانستان را برای تولید محتوای ادبیات کودک به عهده دارد که محصول آن بیش از ۱۵۰۰ شعر و ۱۸۲ قصه کودک است. این شعرها و داستانها از فیسبوک، وبسایت «شعر و داستان کودک» و فیسبوک دیباج توماریس نشر شده است. کلیپهای ویدیویی بسیاری نیز ازاین نوشتهها در یوتیوب و سایر شبکههای اجتماعی به نشر رسیده است. همچنان در درازنای سالهای گذشته و حال، تعداد زیادی مصاحبههای رادیویی و تلویزیونی با رادیوهای بین المللی (بیبیسی، آزادی، صدای آمریكا، روسیه، تاجكستان، ازبكستان، ایران “ایرنا”…) و تلویزیونهای بینالمللی (تلویزیون سرتاسری ملی آلمان، تلویزیون ملی ایتالیا، صدا و سیمای ایران، شبكههای مختلف تلویزیونهای ازبكستان، تاجكستان، قزاقستان…) و اكثر رادیوها و تلویزیونهای دولتی و شخصی افغانستان انجام داده است. او با زبانهای انگلیسی، سویدی، روسی، ترکی و اردو نیز آشناست و در کارهای پژوهشی خود میتواند از منابع علمی این زبانها استفاده کند. او حدود ۵۰ کتاب و رساله چاپ شده و تعدادی کتاب و رساله آمادهی چاپ دارد که در اخیر همین بیوگرافی فهرست همه آثارش علاوه میشود. دیوان ظهیرالدین محمد بابر (متن انتقادی)، نادره و شعرهای او، بابرگه ارمغان، نصاب الصبیان، بابر منگولیگی، دیوان شاه غریب میرزا غریبی، زندهگانی و آثاركامران میرزا، دیوان بابر (تكلمه بر چاپ كابل دیوان بابر)، دربارهی زبان، خط و فرهنگ نویسی ترکی، رباعیات مولانا جلال الدین محمد بلخی- رومی، نَی تیلماجی و غیره نمونهی سخن: هوای سرد شبانگاهی، صدای شرشر باران بود زنی که غصه صدایش کرد، ز نام خویش گریزان بود گلوی ملتهبش میسوخت، همیشه دردِ نگفتن داشت چه حرفها که به لبهایش، کبوتران هراسان بود نگاه منتظرش هر شب به راه مرد به در میماند مرد پیش زنی دیگر، عزیز کرده و مهمان بود سپیده سرزد و زن مأیوس به روی بستر تنهایش ز سرنوشت خودش بیزار، به حال خویش پریشان بود کنار آینه ایستاد و دو قطره اشک فرو بارید دوای خواب … سرش چرخید، سقوط … نقطهٔ پایان بود… نویسنده: قدسیه امینی
صندوق جمعیت سازمان ملل متحد اعلام کرده است که هوای سرد و بارش برف در مناطق روستایی افغانستان دسترسی زنان به خدمات بهداشتی را دشوار میکند. این سازمان با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود گفته است که امسال به حمایت استرالیا به ۲.۴ میلیون شهروند افغانستان که بیشترشان زنان هستند، خدمات نجاتبخش ارائه کرده است. صندوق جمعیت ملل متحد تاکید کرد که برای مقابله با چالش دسترسی زنان به خدمات بهداشتی در فصل زمستان، در هشت انبار منطقهای در سراسر افغانستان تجهیزات پزشکی ذخیره کرده است. به گفته این سازمان، دسترسی زنان و مادران به مراقبتهای بهداشتی، از جمله حضور کارکنان ماهر برای زایمان و خدمات اولیه در مواقع اضطراری، کاهش پیدا میکند و این موضوع منجر به افزایش مرگومیر و بیماریهای دیگر میشود. صندوق جمعیت ملل متحد افزود: «ما با شرکای خود در حال ارائه خدمات نجاتدهنده سلامت مادران به زنان و دختران در مناطق دورافتاده افغانستان هستیم.» همچنین این سازمان در یادداشتی دیگر نوشته است که از ماه جنوری تا اکتبر سال جاری میلادی، به ۲.۴ میلیون شهروند افغانستان که ۸۰ درصد آنها زنان و دختران بودند، خدمات حیاتی نجاتبخش ارائه کرده است. به گفته این سازمان، این کمکها با حمایت مالی استرالیا به مردم افغانستان فراهم شده است. پیشتر این نهاد وابسته به سازمان ملل از ارائه کمکهای حیاتی به ۳.۵ میلیون مادر و زن باردار در افغانستان خبر داده و تاکید کرده بود که زنان باردار و زنانی که تازه مادر شدهاند، به دلیل بحران جاری با خطرات و آسیبپذیریهای بیشتری روبرو هستند.
دادگاه عالی حکومت سرپرست درتازهترین اعلام کرده است که یک زن را در ولایت بغلان به اتهام «قوادی» در ملاءعام شلاق زده است. این دادگاه امروز (سهشنبه، ۲۹ عقرب) با نشر اعلامیهای گفته است که این زن روز گذشته براساس حکم محکمهی ابتدائیهی شهری بغلان شلاق زده شده است. در ادامه آمده است که این زن ۳۰ ضربه شلاق زده شده و به شش ماه حبس تنفیذی نیز محکوم شده است. دادگاه عالی حکومت فعلی افزود که حکم شلاق بر این زن در حضور کارمندان نظامی و غیرنظامی ادارات محلی و شماری از باشندگان بغلان اجرا شده است. قابل ذکر است که حکومت سرپرست از زمان تسلط دوباره بر افغانستان بارها افراد متهم را در ملاءعام شلاق زدهاند و شش نفر را در حضور صدها تماشاگر اعدام کردهاند. همچنین نهادهای حقوق بشری اعدام و مجازات بدنی افراد متهم را خلاف قوانین بینالمللی و کرامت انسانی میدانند و خواستار توقف آن هستند، اما تا اکنون حکومت فعلی به خواستههای آنان تن نداده است.
همزمان با روز جهانی دانشآموز سفارت ایالات متحده آمریکا برای افغانستان گفته است که باوجود چالشها، دانش آموزان و آموزگاران این کشور همچنان برای دانش و رشد تلاش میکنند. این سفارت روز (دوشنبه، ۲۸ عقرب) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود گفته است که آموزش یک «حق اساسی و کلید یک» آینده روشنتر و صلحآمیزتر برای افغانستان است. سفارت ایالات متحده برای افغانستان بر ادامه حمایت از دانشآموزان در افغانستان تاکید کرده است. قابل ذکر است که هفدهم نوامبر در برخی کشورهای اروپایی و آسیایی، روز جهانی دانش آموز نامگذاری شده است. همزمان با روز جهانی آموزش و با فرا رسیدن آزمون سالانه در مکتبها، برخی از دانشآموزان دختر میگویند که حکومت سرپرست نباید در سال آموزشی جدید مکتبها را به روی دختران بسته نگه دارند. همچنین شماری از دختران صنف ششم از جامعهی جهانی میخواهند تا برای برداشتن محدودیتهای آموزشی در افغانستان، بر حکومت سرپرست فشار بیاورد. بیش از یک هزار ۱۵۱ روز از بسته ماندن مکتبهای دخترانه بالاتر از صنف ششم در افغانستان میگذرد و در این چند میلیون دختر افغان از آموزش باز ماندهاند.
آبمروارید یک ناحیه کدر در عدسی چشم شما (بخش شفاف چشم که به تمرکز نور کمک می کند) است. آبمروارید با افزایش سن بسیار شایع میشود. در واقع، بیش از نیمی از آمریکاییهای 80 ساله یا بالاتر یا آبمروارید دارند یا برای خلاص شدن از شر آبمروارید تحت عمل جراحی قرار گرفتهاند. در ابتدا ممکن است متوجه کاتاراکت نشوید. اما با گذشت زمان، آبمروارید می تواند دید شما را تار، مه آلود یا کم رنگ کند. ممکن است در خواندن یا انجام سایر فعالیتهای روزمره مشکل داشته باشید. با گذشت زمان، آبمروارید می تواند منجر به کاهش بینایی شود. خبر خوب این است که جراحی می تواند آبمروارید را از بین ببرد. جراحی آبمروارید بی خطر است و مشکلات بینایی ناشی از آبمروارید را اصلاح میکند. انواع آبمروارید چیست؟ بیشتر آبمرواریدها به سن مربوط می شوند؛ به دلیل تغییرات طبیعی در چشمان شما با افزایش سن رخ می دهد. اما ممکن است به دلایل دیگری مانند پس از آسیب چشم یا پس از جراحی برای مشکل چشمی دیگر (مانند گلوکوم) به آبمروارید مبتلا شوید. مهم نیست که چه نوع آبمروارید دارید، برای درمان آن به جراحی نیاز خواهید داشت. علائم آبمروارید چیست؟ ممکن است در ابتدا، زمانی که آبمروارید خفیف است، هیچ علامتی نداشته باشید. اما با رشد آن، آبمروارید می تواند تغییراتی در بینایی شما ایجاد کند. برای مثال، ممکن است متوجه شوید که: یک هاله در اطراف چراغ ها میبینید دو برابر می بینید (گاهی اوقات با بزرگتر شدن آبمروارید این مشکل از بین می رود؛ دیدی که ابری، تار، مه آلود یا فیلمی است؛ تغییر در نحوه مشاهده رنگ (رنگ ها ممکن است محو شده یا واضح به نظر نرسند)؛ حساسیت به نور شدید خورشید، چراغ های جلو یا لامپها؛ تابش خیره کننده، از جمله هاله یا رگههای که در اطراف نور ایجاد می شود. مشکل دید در شب. تغییرات در نسخه بینایی شما، از جمله نزدیکبینی که بدتر میشود. برای خواندن به نور روشن تری نیاز دارید. آیا آبمروارید دردناک است؟ آبمروارید معمولاً درد ندارد، اما میتواند با حساس تر کردن چشمان شما به نور باعث ناراحتی شود. چه چیزی باعث آبمروارید میشود؟ علت اصلی آبمروارید، تجزیه تدریجی پروتئینهای عدسی شما است. با این حال، برخی از عوامل ژنتیکی و محیطی میتوانند خطر ابتلا به آن را در سنین پایینتر در مقایسه با دیگران افزایش دهند. عوامل خطر آبمروارید چیست؟ عوامل خطر برای تشکیل آبمروارید به سه گروه اصلی تقسیم می شوند: محیطی، پزشکی و ژنتیکی. عوامل خطرزای محیطی عوامل خطرزای محیطی آنهای هستند که در دنیای اطراف خود با آنها مواجه میشوید. آنها گاهی اوقات مواد سمی هستند که شماآنرا تنفس می کنید یا می بلعید. عوامل محیطی مضر هستند زیرا میزان رادیکال های آزاد را در بدن شما افزایش می دهند. اینها مولکولهای ناپایداری هستند که به سلولهای سالم آسیب میرسانند. رادیکالهای آزاد، با آسیب رساندن به سلولهای عدسی چشم، میتوانند منجر به تشکیل آبمروارید شوند. عوامل خطرزای محیطی عبارت اند از: آلودگی هوا؛ دود تنباکو؛ الکل؛ مواد شیمیایی صنعتی؛ آفت کشها قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه ماوراء بنفش خورشید؛ سابقه پرتودرمانی در قسمت بالایی بدن شما. محدود کردن قرار گرفتن در معرض محیطی ممکن است تشکیل آبمروارید را کند کند. عوامل خطر پزشکی عوامل خطر پزشکی که میتوانند خطر ابتلا به آبمروارید را افزایش دهند عبارتند از: ابتلا به دیابت یا قند خون بالا؛ انجام برخی جراحی های چشم، مانند گلوکوم؛ استفاده از کورتیکواستروئیدها برای درمان برخی شرایط پزشکی (مانند آرتریت روماتوئید)؛ داشتن بیماری های چشمی خاص، مانند پیگمانتوزای شبکیه یا یووئیت. عوامل خطر ژنتیکی سابقه خانوادگی آبمروارید خطر ابتلا به آن را افزایش میدهد. برخی جهشهای ژنتیکی منجر به آبمروارید مادرزادی میشوند (که در بدو تولد وجود دارد). وقتی صحبت از آبمروارید مرتبط با افزایش سن میشود، جهشهای ژنتیکی ممکن است لنز شما را در برابر آسیبهای ناشی از عوامل خطر محیطی آسیب پذیرتر کند. بنابراین، در حالی که نمی توانید خطر ژنتیکی خود را تغییر دهید، دانستن سابقه خانوادگی و به اشتراکگذاری آن با پزشک تان کمک میکند. تشخیص و آزمایشات آبمروارید چگونه تشخیص داده میشود؟ پزشکان چشم و اپتومتریست ها آبمروارید را از طریق یک معاینه جامع چشم تشخیص می دهند. پزشک چشمان شما را از نزدیک بررسی میکند تا علائم آبمروارید را جستجو کند و شدت آن را ارزیابی کند. پزشک شما همچنین از شما در مورد بینایی، سابقه پزشکی و اینکه آیا در انجام کارهای روزمره مشکل دارید، می پرسد. آزمایشاتی برای تشخیص آبمروارید تستهای خاصی که ممکن است داشته باشید عبارت اند از: اندازهگیری قدرت بینایی معاینه شبکیه معاینهی میکروسکوپیک چشم (اسلیت لمپ) نویسنده: داکتر معصومه پارسا
یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد در روز جهانی «دانشآموز» از راهاندازی یک صنف سیار برای دهها دختر دانشآموز خبر داده است. این سازمان با نشر اعلامیهای در حساب کاربری ایکس خود، هدف از راهاندازی این صنف را فراهم کردن زمینهی آموزش برای دختران عنوان کرده است. در بخشی از اعلامیه آمده است: «این صنف به دهها دانشآموز دختر کمک میکند تا به آموزشهای ابتدایی دسترسی پیدا کنند.» رابعه، یکی از دانشآموزان این صنف به صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد گفته است که پیش از این هیچ دسترسی به آموزش نداشته است. رابعه تاکید کرد: «ما مشتاقیم که به اینجا بیایم تا بتوانیم یاد بگیریم، بخوانیم و بنویسیم.» یونیسف اما در مورد موقعیت این صنف جزئیات نداده است. روز یکشنبه با هفدهم نوامبر، برابر با روز جهانی دانشآموز بوده است. این روز در حالی فرارسیده است که اکنون در افغانستان، یک هزار و ۱۵۴ روز میشود که دروازههای مکتب به روی دختران بالاتر از صنف ششم قفل است. حکومت سرپرست تا اکنون خواست جامعهی جهانی، سازمانهای حقوق بشری و دانشآموزان مبنی بر بازگشایی مکتبها را نپذیرفته است. مسوولان حکومت فعلی آموزش دختران را مسئلهی داخلی افغانستان عنوان کرده و میگویند که نه سازمان ملل و نه جامعهی جهانی «حق مداخله» در این زمینه را دارند. باید گفت که محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.