روزا اوتنبایوا، رییس یوناما یا هیأت معاونت سازمان ملل متحد برای افغانستان می‌گوید که بیش از پنج میلیون کودک در این کشور به آموزش دسترسی ندارند. خانم اوتنبایوا این اظهارات را در دیدار با معاون وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت سرپرست مطرح کرده و گفت که بیش از پنج میلیون کودک به آموزش دسترسی ندارند و سوادآموزی در افغانستان یک موضوع مهم و حیاتی است. وی همچنان از راه‌اندازی یک کمپین ملی برای ترویج کتاب‌خوانی در افغانستان خبر داد است. او تاکید کرد که در کنار کمک‌های بشردوستانه، یوناما آماده همکاری در بخش‌های سوادآموزی، کتابخانه‌های عمومی و هنرستان‌ها است. همچنین در این دیدار، عتیق‌الله عزیزی، معاون هنر و فرهنگ وزارت اطلاعات و فرهنگ، از یوناما درخواست کرد که در زمینه ساخت کتابخانه‌های عمومی در ولایات و ولسوالی‌ها، ایجاد سیستم‌های دیجیتال و توسعه کتابخانه‌های سیار به این وزارت کمک کند. وی همچنان از جامعه بین‌المللی هم خواست تا به بازسازی، حفاظت و آموزش کارمندان در حوزه آثار تاریخی افغانستان کمک کنند. بر اساس بیانیه وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت فعلی، دو طرف همچنان درباره حفظ و تقویت آثار تاریخی، جلوگیری از قاچاق و حفاری‌های غیرقانونی در مناطق باستانی و فرهنگی کشور صحبت کردند. در حالی روزا اوتنبایوا از عدم دسترسی بیش از پنج میلیون کودک به آموزش خبر می‌دهد که حکومت فعلی بیشتر از سه سال است که زنان و دختران را از رفتن به مکاتب و دانشگاه‌ها محروم کرده‌ است. باید گفت که محدودیت‌‌های حکومت فعلی، باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد اعلام کرده است که در حال حاضر حدود ۳۰ هزار کارمند صحی اجتماعی تحت حمایت این نهاد در افغانستان فعالیت می‌کنند. یونیسف امروز (یک‌شنبه، ۲۹ میزان) با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این کارمندان با مراجعه به خانه‌ها، خدمات صحی لازم برای کودکان ارائه می‌کنند. شکیبا، یکی از این کارمندان صحی رضاکار یونیسف در بامیان در ویدیویی گفته است که باعث غرور است، می‌بینم یک کودک دچار سوءتغذیه به حالت عادی خود باز می‌گردد. پیش از این سازمان‌های جهانی به‌شمول سازمان بهداشت جهانی در گزارش‌هایی گفته بودند که ممنوعیت کار و فعالیت زنان در نهادهای خارجی توسط حکومت فعلی، ارائه خدمات و کمک‌های بشردوستانه را با چالش‌های متعددی مواجه ساخته است. از طرفی هم این سازمان‌ها می‌گویند که ممنوعیت کار و فعالیت زنان، عرضه خدمات ضروری برای زنان و کودکان در کشور را با مشکل روبرو ساخته است. یونیسف در میزان سال جاری اعلام کرده بود که امسال ۳۴۳ هزار کودک مبتلا به سوءتغذیه حاد برای درمان در شفاخانه‌های افغانستان بستری شده‌اند. این سازمان گفت که غذای درمانی برای بهبود یافتن کودکان حیاتی است و در افغانستان تنها یونیسف این غذا را تامین می‌کند. همچنین برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد در گزارش اخیرش گفت که ۱۲.۴ میلیون نفر در افغانستان در سطح ناامنی غذایی «حاد» قرار دارند. این سازمان گفت که بسیاری از شهروندان افغانستان نمی‌دانند که وعده غذایی بعدی شان را چگونه به دست بیاورند. از طرفی هم برنامه جهانی غذا می‌افزاید که بحران شدید مالی جهت تامین بودجه بسته‌های کمکی پس از حاکمیت دوباره حکومت فعلی و به دلیل ممنوعیت‌های وضع شده از سوی دولت فعلی بر کار زنان، ارائه کمک‌های غذایی را به خطر انداخته است.

کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان اعلام کرده است که بیش از ۱.۶ میلیون شهروند افغانستان از سال ۲۰۲۱ به‌خاطر «امنیت و حفاظت‌شان»  به ایران و پاکستان مهاجرت کردند. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که این دو کشور همسایه میزبان بیش از هشت میلیون شهروند افغانستانی هستند. درگزارش آمده است که شهروندان افغانستان در سال جاری بزرگترین جمعیت پناهندگان در سطح جهان شده‌اند و از پناه‌جویان سوریه پیشی گرفته‌اند. کمیشنری عالی سازمان ملل تاکید کرد که در نیمه اول سال ۲۰۲۴، بیش از ۱۵۶۷ هزار شهروند افغانستان از پاکستان به کشورشان بازگشته‌اند. ملل متحد گفته است که میزبانی  پاکستان نسبت به افرادی که نیاز به پناهندگی داشتند، در سال ۲۰۲۳ به دلیل اجرای طرح «بازگشت اجباری شهروندان خارجی غیرقانونی» توسط دولت به چالش کشیده شد. پاکستان قصد داشت بیش از یک میلیون شهروند خارجی بدون مدارک معتبر را به کشورشان بازگرداند. در گزارش آمده است: « بازگشت اجباری شهروندان خارجی غیرقانونی، حدود ۶۴۷ هزار شهروند افغانستان که بیشتر آنان فاقد مدارک بودند، به دلیل فشار و ترس از بازداشت تا پایان ماه جون سال ۲۰۲۴ به افغانستان بازگشتند.» در ادامه آمده است که ایران در حال حاضر بزرگترین میزبان پناهندگان در جهان است و جمعیتی حداقل ۳.۸ میلیون پناهنده و افراد شبیه پناهنده را در خود جای داده است. براساس گزارش، این آمار شامل بیش از یک میلیون نفری می‌شود که از سال ۲۰۲۱ به این کشور وارد شده‌اند. این در حالی است که مهاجران افغانستان در کشورهای میزبان به‌طور مداوم نگرانی‌های خود را نسبت به بدرفتاری دولت‌های میزبان و چالش‌های موجود مطرح کرده‌اند.

مسوولان محلی در ولایت غزنی می‌گویند که در نتیجه‌ی انفجار یک بمب دستی در ولسوالی قره‌باغ این ولایت، سه کودک جان باخته و سه کودک دیگر زخمی شدند. خالد سرحدی، سخنگوی فرماندهی پولیس غزنی گفته است که این رویداد بعد از ظهر روز گذشته (شنبه، ۲۸ میزان) در روستای «مهرودار» از مربوطات ولسوالی قره‌باغ رخ داده است. آقای سرحدی تاکید کرد که این انفجار زمانی رخ داده است که این کودکان سرگرم برداشت محصول کچالو از زمین‌های کشاورزی‌شان بودند. او در مورد جنسیت و سن این کودکان معلومات ارائه نکرده است. همچنین سخنگوی فرماندهی پولیس غزنی نگفته است که این کودکان اعضای یک فامیل بودند یا خیر. انفجار مواد انفجاری باقی‌مانده از جنگ بارها جان کودکان را در ولایت‌های مختلف کشور گرفته است. به‌دلیل چند دهه جنگ، بخشی از خاک افغانستان آلوده به ماین و مواد انفجاری است. اوچا یا دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های انسان‌دوستانه‌ی سازمان ملل متحد در افغانستان پیشتر گزارش داده بود که ماهانه ۶۰ تن که بیشترشان کودکان هستند، در نتیجه‌ی انفجار ماین‌های به‌جامانده از جنگ در افغانستان کشته یا دچار معلولیت می‌شوند. براساس آخرین گزارش‌ها، نزدیک به ۶۰۶ کیلومتر مربع خاک افغانستان آلوده به ماین و مهمات انفجاری است. همچنین سازمان ملل متحد اعلام کرده است که سه میلیون نفر در افغانستان در شعاع یک کیلومتری ماین‌ها و مواد انفجاری باقی‌مانده از جنگ زندگی می‌کنند.

دفتر معاونت اقتصادی رییس‌الوزرای حکومت سرپرست اعلام کرده است که کمیته جمع‌آوری گداها طی حدود دو سال اخیر ۶۲ هزار و ۱۹۳ گدا را از شهر کابل و نه ولایت دیگر جمع‌آوری کرده است. این دفتر امروز (یک‌شنبه، ۲۹ میزان) با نشر این آمار گفته است که تنها از شهر کابل ۵۷ هزار و ۸۴۱ گدا جمع‌آوری شدند. دفتر معاونت اقتصادی رییس‌الوزرای حکومت سرپرست تاکید کرد که آمارها نشان می‌دهد که ۲۷ هزار و ۷۱۵ نفر گداهای مستحق و ۳۱ هزار و ۱۲۶ نفر دیگر گداهای حرفه‌ای هستند. این دفتر به جنسیت گداها اشاره نکرده است، اما بخش عمده‌ای از افرادی که دست به تکدی‌گری می‌زنند، کودکان و زنان بی‌سرپرست هستند. همچنین براساس اعلامیه‌های قبلی این دفتر، بخشی از گداها را افراد دارای معلولیت تشکیل می‌دهند. قابل ذکر است که حکومت فعلی پیش از این اعلام کرده بود که برای گداهای مستحق کمک مالی می‌کنند. این در حالی است که حکومت فعلی در سال ۱۴۰۱ گدایی‌گری را منع و اقدام به جمع‌آوری گدایان کردند. ملا هبت‌الله آخوندزاده، رهبر حکومت فعلی سندی را تحت عنوان «قانون جمع‌آوری گداها و جلوگیری از گدایی» نیز امضا کرده است. براساس این قانون، اشخاصی که «صحت‌مند و یا کاسب باشند و خوراک یک روز را داشته باشند از عمل گدایی منع شده‌اند و همچنین استفاده از اطفال، معلولان و اشخاص معیوب توسط این افراد به هدف عمل گدایی ممنوع می‌باشد.» به‌گفته‌ی وزارت عدلیه‌، «در این قانون گدایی به‌عنوان حرفه، ممنوع شده و برای مرتکبان آن حبس در نظر گرفته شده است». همچنین برای کسانی که از کودکان، افراد «مجنون» و «معلول» جهت جلب ترحم برای گدایی استفاده کنند و اشخاصی که بعد از دریافت مساعدت گدایی کنند، حبس در نظر گرفته شده است. پس از تسلط حکومت سرپرست در افغانستان فقر و بیکاری در کشور گسترش یافته است. براساس آمار سازمان ملل متحد، ۲۳.۷ میلیون نفر در این کشور به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند. فقر و بیکاری از عوامل گدایی‌گری دانسته می‌شود.

منابع محلی از ولایت ننگرهار می‌گویند که یک زن در این ولایت با هم‌دستی دوست‌پسر سابقش، شوهر خود را به قتل رسانده است. دست‌کم دو منبع به رسانه گوهرشاد گفته‌اند که این زن و شوهر حدود دو هفته قبل ازدواج کرده بودند. منبع امروز (یک‌شنبه، ۲۹ میزان) گفته است که این رویداد روز (جمعه، ۲۷ میزان) در ساحه‌ی «نظرآباد» از مربوطات در ناحیه هفتم شهر جلال‌آباد رخ داده است. منبع تاکید کرد که این زن، شوهرش را دو هفته پس از ازدواج‌شان با همکاری دوست‌پسر سابقش با ضرب چاقو به شکل فجیع به قتل رسانده است. منبع افزود که نیروهای امنیتی حکومت سرپرست، این زن و دوست‌پسر سابقش را بازداشت کرده‌اند. این منبع از مقتول پوپل نام برد و گفت که وی ۱۸ سال سن داشت و دو هفته قبل یا یک دختر ازدواج کرده بود. همچنین صدیق‌الله قریشی، آمر اطلاعات و فرهنگ ننگرهار این قتل را تأیید کرده و از بازداشت یک زن و یک مرد خبر داده است. وی گفت که زن بازداشت‌شده همسر پوپل است که پیش از این با پسر دیگری در ارتباط بوده است. قریشی گفته است که هر دو متهم در بازجویی به انجام قتل اعتراف کرده‌اند. قابل ذکر است که چندی پیش از این نیز یک دختر و پسر از سوی برادران دختر در ننگرهار تیرباران شده بودند. قتل‌های ناموسی هرازگاهی در ولایت مختلف افغانستان رخ می‌دهد. پس از تسلط حکومت سرپرست بر کشور، قتل‌های مرموز در بین زنان به‌گونه بی‌پیشینه افزایش یافته است. بیماری‌های روانی، خصومت شخصی، ازدواج‌های اجباری، خشونت خانوادگی و فشار‎های روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی این قتل‌ها بیان شده است.

شاخص جهانی فقر در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که ۷۰ درصد از کودکان زیر ۱۸ سال در افغانستان در فقر به سر‌ می‌برند. شاخص جهانی فقر، برنامه توسعه سازمان ملل متحد و ابتکار فقر و توسعه انسانی دانشگاه آکسفورد با نشر گزارش مشترک‌ گفته‌اند که افغانستان حدود ۵ میلیون کودک فقیر بیشتر از بزرگسالان دارد. در گزارش آمده است که به طور دقیق، ۱۵.۵ میلیون کودک و ۱۰.۸ میلیون بزرگسال در افغانستان در فقر به سر می‌برند. در ادامه آمده است که محرومیت از آموزش و سوءتغذیه از عوامل اصلی فقر در میان کودکان افغانستان است که ۵۲.۳ درصد از خانوارهای فقیر در افغانستان با کودکی زندگی می‌کنند که از حضور در مکتب محروم است، و ۴۴.۲ درصد از خانوارهای فقیر با کودکی زیر ۵ سال که دچار سوءتغذیه است، زندگی می‌کنند. این گزارش همچنان بر وضعیت فقر در افغانستان تمرکز دارد و نشان می‌دهد که بین سال‌های ۲۰۱۵/۲۰۱۶ تا ۲۰۲۲/۲۰۲۳ میلادی ۵.۳ میلیون نفر به فقر چندبعدی سقوط کرده‌اند. ملل متحد در آخرین به‌روزرسانی شاخص فقر چندبعدی جهانی اعلام کرده است که حدود ۶۴.۹ درصد از جمعیت افغانستان در سال ۲۰۲۲/۲۰۲۳ میلادی در فقر زندگی می‌کردند. این گزارش نشان می‌دهد که ۴۵۵ میلیون نفر از فقیرترین افراد جهان در کشورهایی زندگی می‌کنند که درگیر درگیری‌های خشونت‌آمیز هستند، و این مسئله باعث کندی یا حتی معکوس شدن روند کاهش فقر شده است. بر اساس گزارش، کشورهایی که درگیری‌های مسلحانه را تجربه می‌کنند، به طور کلی کاهش فقر کندتری دارند و سطح فقر در این کشورها اغلب در بالاترین حد باقی می‌ماند. همچنین این گزارش با بررسی آماری فقر چندبعدی در ۱۱۲ کشور جهان و بررسی وضعیت ۶.۳ میلیارد نفر از جمعیت جهانی، تجزیه و تحلیلی دقیق از رابطه بین درگیری‌های مسلحانه و فقر ارائه کرده است. بر اساس یافته‌های جدید، ۱.۱ میلیارد نفر در سراسر جهان در فقر شدید زندگی می‌کنند که ۴۰ درصد از آنان در کشورهایی زندگی می‌کنند که با درگیری، شکنندگی یا صلح ناپایدار مواجه هستند.