بخش زنان سازمان ملل متحد اعلام کرده است که افغانستان اکنون با یکی از شدیدترین بحران‌های حقوق زنان در جهان روبرو است. این نهاد با نشر گزارشی گفته است که بر اساس شاخص جنسیتی این سازمان در ۲۰۲۴ میلادی، زنان در این کشور تنها به ۱۷.۳ درصد از ظرفیت و حقوق انسانی خود دسترسی دارند؛ در حالی که میانگین جهانی ۶۰.۷ درصد است. در گزارش آمده است که این آمار، افغانستان را به دومین کشور با بیش‌ترین شکاف جنسیتی در جهان تبدیل کرده است. در ادامه آمده است که زنان در افغانستان، تقریباً از تمامی عرصه‌های زندگی عمومی حذف شده‌اند و از هر ۱۰ زن جوان، ۸ نفر از آموزش و اشتغال محروم‌اند؛ آماری که تقریباً چهار برابر بیشتر از مردان است. در ادامه آمده است که زنان همچنان اجازه‌ی کار در بسیاری از حوزه‌ها را ندارند، بدون همراهی مرد نمی‌توانند سفر کنند و حتی از ورود به پارک‌ها و فضاهای عمومی نیز منع شده‌اند. گزارش بخش زنان سازمان ملل هشدار می‌دهد که توسعه‌ی افغانستان هم‌چنان به سمت نزول حرکت خواهد کرد، مگر این‌که تمام جمعیت آن، به ویژه زنان، برای پیشرفت توانمند شوند. همچنین در بخشی دیگر این گزارش آمده است که تصمیم‌های جامعه‌ی جهانی نیز به وخامت اوضاع در افغانستان دامن زده است. در سال ۲۰۲۵ میلادی با لغو اداره‌ی توسعه‌ی بین‌المللی ایالات متحده از سوی دولت وقت آمریکا، بیش از ۱.۳ میلیارد دالر از کمک‌های بشردوستانه‌ی جهانی کاهش یافت که ۵۶۲ میلیون دالر آن ویژه‌ی افغانستان بود. بخش زنان سازمان ملل افزوده که یکی از برنامه‌هایی که قربانی این کاهش بودجه شد، صندوق بورسیه‌ی تحصیلی ۵۰ میلیون دالری برای زنان افغانستانی بود؛ صندوقی که به‌صورت مستقل و بدون هیچ هزینه‌ای برای مالیه‌دهندگان اداره می‌شد. این نهاد گفته است که برنامه‌ی جهانی غذا هشدار داده که این کاهش بودجه «می‌تواند به‌معنای حکم مرگ» برای میلیون‌ها انسان در معرض گرسنگی باشد، به‌ویژه زنان و کودکان. صندوق جمعیت سازمان ملل نیز کمک ۲۴ میلیون دالری ویژه‌ی خدمات صحی زنان را از دست داد. در نتیجه، شماری از کلینیک‌ها بسته شده، خدمات بهداشت باروری از بین رفته و توزیع کمک‌های غذایی متوقف شده است. با این حال، سازمان ملل متحد تاکید می‌کند که شاخص جنسیتی تنها یک ابزار سنجش نیست، بلکه نقشه‌ی راهی برای اقدام جهانی به‌شمار می‌رود. حکومت فعلی، در نزدیک به چهار سال گذشته به وضع محدودیت‌های روزافزون زنان و دختران از فضاهای عمومی حذف کرده است. زنان در سایه‌ی فرمان‌های حکومت فعلی از ابتدایی‌ترین حقوق شان نیز منع شده‌اند. کارشناسان سازمان ملل و فعالان حقوق بشر، چنین سیاستی را «آپارتاید جنسیتی» تعریف کرده‌اند.

بخش زنان سازمان ملل متحد درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که یک‌سوم از مهاجران بازگشت‌کننده از ایران زنان هستند. این سازمان روز (سه‌شنبه، ۳۱ سرطان) گفته است که اخراج اجباری از ایران و پاکستان بیشتر زنان و دختران را تهدید می‌کند و پنجره جلوگیری از یک فاجعه انسانی تمام عیار در افغانستان به سرعت در حال بسته شدن است، زیرا تعداد قابل توجهی از افغانستانی‌ها، از جمله بسیاری از زنان و دختران هر هفته از ایران و پاکستان به این کشور بازمی‌گردند. در ادامه آمده است: «زنان و کودکان با توجه به محدودیت‌های شدید در دسترسی آنها به حقوق و خدمات اساسی در افغانستان، با بزرگترین خطرات روبرو هستند.» همچنین این نهاد گفته است که نیمی از مهاجران بازگشت‌کننده از پاکستان را زنان تشکیل می‌دهند. این گزارش از اهداکنندگان کمک‌های بشری خواسته است که حمایت خود را از زنان و دختران افزایش دهند. در گزارش تاکید شده است: «این هشدار جنسیتی که توسط گروه کاری «جنسیت در اقدامات بشردوستانه» (GiHA) در افغانستان تهیه شده است، بر اساس روایت‌های دست اول از زنان و دخترانی که بازگشته‌اند و زنان امدادگر حامی آنها تهیه شده است. این هشدار از اهداکنندگان می‌خواهد تا بودجه زنان و دخترانی را که بازمی‌گردند افزایش دهند و روی زنان امدادگر در خطوط مقدم سرمایه‌گذاری بیشتری کنند.» براساس گزارش‌های حکومت سرپرست از آغاز سال جاری خورشیدی، حدود یک میلیون مهاجر تنها از ایران اخراج شده‌اند. با این حال، کارشناسان سازمان ملل هشدار داده‌اند، مهاجران به کشوری اخراج می‌شوند که حاکمان آن متهم به نقض حقوق بشر هستند.

صندوق جمعیت سازمان ملل متحد (‏یوان‌اف‌پی‌ای) درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که با قطع ‌‏کمک‌های مالی آمریکا، ۹ میلیون زن در افغانستان خدمات بهداشت ‏مادران و خدمات گسترده‌تر را دریافت نخواهند کرد. این صندوق روز (سه‌شنبه، ۳۱ سرطان) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود ‏خواستار ادامه‌ی حمایت مالی شده و گفته است که پیشرفت‌های حاصل‌شده در ‏کاهش میزان مرگ‌ومیر مادران در افغانستان در خطر معکوس‌شدن ‏قرار دارد.‏ در ادامه آمده است: «قطع بودجه‌های آتی علاوه بر اخطارهای فسخی است که صندوق جمعیت سازمان ملل متحد (UNFPA) پیش از این برای بیش از ۴۰ کمک مالی بشردوستانه دریافت کرده است. این کمک‌های مالی که در مجموع حدود ۳۳۵ میلیون دلار است، مراقبت‌های بهداشتی حیاتی مادران، محافظت در برابر خشونت، درمان تجاوز و سایر مراقبت‌های نجات‌بخش را در بیش از ۲۰ کشور و منطقه بحرانی ارائه می‌دهد.» در ادامه آمده اس: «این کاهش بودجه تأثیر مخربی بر زنان و دختران در سراسر جهان خواهد داشت.» این در حالی است که صندوق جمعیت سازمان ملل متحد در بیانیه‌ای که چندی پیش نشر کرده، ‌‏گفته بود با قطع کمک‌های امریکا، بیش از ۶.۳ میلیون زن از خدمات ‌‏بهداشتی مادران و خدمات گسترده‌تر محروم خواهند شد.‏ این نهاد می‌گوید که ایالات متحده به یکی از مهم‌ترین شرکایش ‏تبدیل ‏شده بود و به‌طور متوسط سالانه ۱۸۰ میلیون دالر بودجه ارائه ‏می‌داد.‏ براساس گزارش‌های موجود کمک‌های بشری به افغانستان کاهش یافته است. آمریکا که بزرگ‌ترین کمک‌کننده به این کشور بود، پس از روی‌کارآمدن دونالد ترمپ کمک‌هایش را به افغانستان و سایر کشورهای فقیر قطع کرده است. در کنار آن، محدودیت وضع شده بر زنان و دختران نیز به اقتصاد بحرانی افغانستان ضربه‌ی سنگین وارد کرده است. همچنین اخراج مهاجران افغانستان از کشورهای ایران و پاکستان ادامه دارد؛ امری که منجر به وخامت وضعیت می‌شود.

فیلیپو گراندی، کمیشنر عالی سازمان ملل در امور پناهند‌گان، درتازه‌ترین مورد نسبت به افزایش چشم‌گیر بازگشت اجباری شهروندان افغانستان از ایران هشدار داده و خواستار حمایت فوری جامعه‌ی جهانی شده است. آقای گراندی با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که با رهبری حکومت سرپرست افغانستان درباره وضعیت اضطراری بازگشت‌کنندگان گفتگو کرده است. وی در ادامه تاکید کرده است که پاسخ به این بحران باید ایمن، انسانی و همراه با کرامت باشد، به‌ویژه برای زنان و کودکان که آسیب‌پذیرترین قشر در میان بازگشت‌کنند‌گان هستند. همچنین فیلیپو گراندی در بخشی از پیامش نوشته است که حمایت بین‌المللی بیش‌تری برای مردم افغانستان در این شرایط پرچالش ضروری است. او هشدار داده که پذیرش و ادغام دوباره این بازگشت‌کنند‌گان در افغانستان، چالشی بزرگ و پیچیده خواهد بود. به‌ویژه در مناطقی که ظرفیت کافی برای جذب جمعیت برگشته را ندارند. این سخنان در حالی بیان می‌شود که از آغاز سال ۲۰۲۵ میلادی تا اکنون، بیش از ۱.۴ میلیون مهاجر افغانستان از ایران و پاکستان به کشور بازگشته یا اخراج شده‌اند. این اخراج‌ها در حالی پس از جنگ ایران و اسراییل شدت یافته است که افغانستان با بحران شدید حقوق بشری و انسانی مواجه ا‌ست و بسیاری از اخراج‌شد‌گان، از جمله زنان، خبرنگاران و مدافعان حقوق بشر در معرض خطر واقعی نقض حقوق بشر قرار دارند.

صندوق جمعیت سازمان ملل اعلام کرده است که کوریای جنوبی از ارائه‌ی خدمات بهداشتی و روانی-اجتماعی به زنان و دختران در افغانستان پشتیبانی می‌کند. این سازمان با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که با پشتیبانی دولت کوریای جنوبی، برای شماری از زنان و دختران در فاریاب در بخش خدمات بهداشتی آگاهی‌دهی کرده است. در اعلامیه آمده است: «یک تور مجازی از مرکز بهداشت مادر و کودک در فاریاب برگزار کرد و به شریک‌های کوریایی ما این امکان را داد تا با ارائه‌دهندگان خدمات زن ما تعامل داشته باشند.» صندوق جمعیت سازمان ملل متحد تاکید کرده است که کوریای جنوبی در بخش ارائه‌ی مراقبت‌های بهداشتی به زنان در افغانستان با این صندوق همکاری می‌کند. این همکاری در حالی همگانی می‌شود که سکتور بهداشت افغانستان، با چالش‌های گسترده از جمله کم‌بود بودجه، پزشکان متخصص به ویژه پزشکان زن، کم‌بود تجهیزات و مرکزهای درمانی روبرو است. از این میان، زنان و دختران بیشتر از بحران نظام بهداشت افغانستان متاثر شده و دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی بیش‌تر از هر زمانی دیگری برای آنان دشوار شده است. این در حالی است که وضعیت صحی در افغانستان، به ویژه برای زنان، وخیم گزارش شده است. کم‌بود مرکزهای صحی، محدودیت‌های فرهنگی و کاهش دسترسی به خدمات بهداشتی، چالش‌های جدی برای زنان در سراسر این کشور ایجاد کرده است.

ریچارد بنت، گزارشگر ویژه‌ی حقوق‌‌ بشر سازمان ملل متحد برای افغانستان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که از موج جدید بازداشت زنان و دختران توسط نیروهای امر به معروف و نهی از منکر در کابل، به‌شدت نگران است. آقای بنت شب گذشته (دوشنبه، ۳۰ سرطان) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این بازداشت‌ها، یادآور بازداشت زنان و دختران در اوایل سال ۲۰۲۴ میلادی است، اما طبق گزارش‌ها، این‌بار خشونت‌آمیزتر شده است. وی در ادامه تاکید کرده است: «این بازداشت‌ها نشان‌دهنده‌ی تداوم آزارواذیت سیستماتیک جنسیتی است که باعث ترس شدید در میان شهروندان افغانستان شده است.» این در حالی است که نیروهای امر به معروف و نهی از منکر در روزهای اخیر موج جدید بازداشت دختران جوان را به اتهام «بدحجابی» در بخش‌های مختلف کابل آغاز کرده‌اند. منابع محلی گزارش داده‌اند که مأموران امر به معروف و نهی از منکر، ده‌ها دختر را از چندین منطقه در غرب کابل و شهر نو در مرکز شهر، با خود برده‌اند. وزارت امر به معروف و نهی از منکر بازداشت زنان و دختران را تکذیب کرده، اما گفته است که مأموران این وزارت به ‏زنان و دختران درباره‌ی حجاب توصیه کرده‌اند. باید گفت که نیروهای حکومت فعلی در اوایل سال ۲۰۲۴ میلادی نیز ده‌ها دختر را از منطقه‌ی دشت‌ برچی و خیرخانه در کابل به اتهام «بدحجابی» بازداشت کرده بودند. بازداشت دسته‌جمعی دختران جوان از سوی حکومت سرپرست با واکنش‌های گسترده‌ای مواجه شده است و شمار زیادی از چهره‌های سیاسی آن را محکوم کرده‌اند.

بخش زنان سازمان ملل متحد در افغانستان درتازه‌ترین مورد وضعیت زنان و دختران برگشت‌کننده از ایران و پاکستان را بحرانی توصیف کرده است. این سازمان با نشر گزارشی تحت عنوان «هشدار جنسیتی» در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که زنان و دختران تقریباً یک‌سوم بازگشت‌کنند‌گان از ایران در سال ۲۰۲۵ میلادی و حدود نیمی از بازگشت‌کنندگان از پاکستان را تشکیل می‌دهند. قابل ذکر است که زنان و کودکان در میان بازگشت‌کنندگان، آسیب‌پذیرترین گروه‌های اخراج شده به شمار می‌روند و سازمان ملل این بحران را یک «آزمون برای انسانیت جمعی» خوانده و از جامعه‌ی جهانی خواسته است تا بودجه حمایت از زنان و دختران بازگشت‌کننده را افزایش دهند. در بخشی از گزارش آمده است که از سپتامبر ۲۰۲۳ میلادی، بیش از ۲.۴۳ میلیون افغانستانی بدون مدارک از ایران و پاکستان بازگشته‌اند که بیش از ۱.۱ میلیون نفر از آنها تنها در سال جاری از ایران بازگشته‌اند. این در حالی است که زنان پس از بازگشت به افغانستان با محدودیت‌های گسترده مانند ممنوعیت تحصیل، محرومیت از حق کار و تبعیض جنسیتی روبرو خواهند بود که وضعیت آنان را به‌شدت شکننده و آسیب‌پذیر می‌سازد. این اخراج‌ها در حالی پس از جنگ ایران و اسراییل شدت یافته است که افغانستان با بحران شدید حقوق بشری و انسانی مواجه ا‌ست و بسیاری از اخراج‌شد‌گان، از جمله زنان، خبرنگاران و مدافعان حقوق بشر در معرض خطر واقعی نقض حقوق بشر قرار دارند.

منابع محلی از ولایت کابل می‌گویند که نیروهای امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست ده‌ها زن جوان را بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل کرده‌اند. دست کم چهار منبع در غرب کابل در صحبت با رسانه‌ی گوهرشاد تایید کرده‌اند که این زنان بعدازظهر روز (شنبه، ۲۸ سرطان) از نقاط مختلف دشت برچی بازداشت شده و به مکان نامعلوم منتقل شده‌اند. منبع تاکید کرده است که این زنان و دختران از ساحه‌ی کوچه رسالت، احمدیان و مرکز تجارتی برچی بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شده‌اند. همچنین شماری از رسانه‌ها گزارش داده‌اند که نیروهای امر به معروف و نهی از منکر، این زنان و دختران جوان را به‌دلیل رعایت نکردن «حجاب اسلامی» بازداشت کرده‌اند. در ادامه آمده است که در جریان بازداشت این زنان، هیچ نیروی زن حضور نداشته و آنها توسط نیروهای مرد بازداشت شده‌اند. منبع افزوده است که نیروهای امر به معروف دختران را به سمت قلعه نو انتقال دادند. تا اکنون محل دقیق افراد بازداشت‌شده روشن نیست. قابل ذکر است که امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی طی روزهای اخیر در ساحه شهر نو کابل نیز گروهی از دختران و زنان را بازداشت کرده‌ است. وزارت امر به معروف و نهی از منکر بازداشت زنان و دختران را تکذیب کرده، اما گفته است که مأموران این وزارت به ‏زنان و دختران درباره‌ی حجاب توصیه کرده‌اند.

بخش زنان سازمان ملل متحد (UN Women) اعلام کرده است که حقوق و آزادی‌های زنان و دختران افغانستان به‌گونه‌ای بی‌سابقه و هدفمند از سوی حکومت سرپرست نقض شده است. این نهاد با نشر گزارشی در حساب کاربری ایکس خود گفته است که زنان و دختران در افغانستان تقریباً از تمام عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی و آموزشی کنار زده شده‌اند. بخش زنان سازمان ملل متحد گزارشی تحت عنوان «شاخص جنسیت افغانستان ۲۰۲۴ میلادی» منتشر کرده و در گزارش آمده است که نزدیک به ۸ تن از هر ۱۰ زن جوان در این کشور از آموزش، اشتغال و مهارت‌آموزی محرومند. در این گزارش آمده است که افغانستان دومین کشور دارای بزرگ‌ترین شکاف جنسیتی در جهان است. براساس یافته‌های گزارش سازمان ملل متحد، ۷۶ درصد تفاوت میان زنان و مردان در حوزه‌های سلامت، آموزش، دسترسی مالی و مشارکت در تصمیم‌گیری وجود دارد. بخش زنان سازمان ملل در ادامه هشدار داده است که توسعه پایدار در افغانستان بدون مشارکت و توانمندسازی زنان امکان‌پذیر نیست. این در حالی است که با ادامه محدودیت‌ها، بحران حقوق بشر در افغانستان تشدید یافته و زنان بیش از پیش از آموزش، کار و مشارکت اجتماعی محروم می‌شوند. همزمان، گزارش‌هایی از اخراج تحقیرآمیز مهاجران افغانستان از کشورهای همسایه و به ویژه از ایران و پاکستان و بازداشت دختران به‌دلیل نداشتن محرم، نگرانی‌ها را در مورد وضعیت حقوق بشری در کشور افزایش داده است. همچنین حکومت سرپرست از زمان تسلط دوباره بر افغانستان محدودیت‌های گسترده بر حقوق و آزادی‌های اساسی زنان وضع و آنان را از آموزش و کار محروم کرده‌اند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.