سازمان جهانی صحت اعلام کرده است که دههها جنگ و بیثباتی در افغانستان، بسیاری از شهروندان را در معرض مسائل بهداشت روانی مانند اضطراب، افسردگی و اختلال استرس پس از سانحه قرار داده است. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که این مشکلات روانی به بحران گسترده مصرف مواد مخدر در این کشور دامن زده که اکنون از هر سه خانواده یک خانواده را تحت تأثیر قرار داده است. در گزارش آمده است که روزا اوتونبایو، رییس دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان یا یوناما همراه با لیزا ام بوتنهایم، دستیار دبیرکل برای عملیاتهای پشتیبانی و نمایندگان سازمان بهداشت جهانی و دفتر مقابله با مواد مخدر و جرایم ملل متحد از مرکز درمان و توانبخشی زنان و کودکان در کابل بازدید کردند. این مرکز که با حمایت مالی اتحادیه اروپا فعالیت میکند، خدمات درمانی و آموزشی جامع را به زنان و کودکانی که تحت تأثیر سوءمصرف مواد قرار دارند، ارائه میدهد. خانم اوتونبایوا پس از این بازدید گفت: «من عمیقاً از انعطافپذیری زنان و کودکان اینجا الهام گرفتهام. این مرکز نمادی از قدرت امید و همکاری بینالمللی است که به این افراد فرصتی برای بهبود و آیندهای بهتر میدهد.» وی بر نقش حیاتی حمایت بینالمللی در رسیدگی به بحران مواد مخدر در افغانستان تاکید کرد. دستآوردها و چالشها در گزارش آمده است که در سال ۲۰۲۴ میلادی، این مرکز ۶۴۰ زن و کودک را پذیرفته بود، ۶۰۲ نفر را تحت درمان قرار داده و بیش از ۹۰۰ نفر را پیگیری کرده است. در این گزارش گفته شده در بخش زنان، برنامههای آموزشی مانند خیاطی و حرفهآموزی اجرا میشود تا زنان در روند بهبودی به مهارتهای خودکفایی دست یابند. بر اساس این گزارش طی دو سال گذشته، این سازمانها به بیش از ۱۷۰ هزار نفر خدمات درمانی و آموزشی ارائه کرده و ۸۷ هزار و ۵۵۸ نفر در برنامههای آگاهیبخشی مشارکت داشتهاند. اخیراً، دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل اعلام کرد که تولید تریاک در سال ۲۰۲۴ نسبت به سال گذشته، ۳۰ درصد در افغانستان افزایش یافته است. براساس آمار این دفتر، برخلاف دستور رهبر طالبان، در سال جاری میلادی، ۴۳۳ تن تریاک در افغانستان تولید شده است.
برچسب: رسانه گوهرشاد
با آغاز فصل سخت و سرد زمستان در افغانستان، برنامه جهانی غذا درتازهترین مورد اعلام کرده است که این نهاد قادر به رسیدگی به شش میلیون نیازمند در این فصل است. این سازمان امروز (سهشنبه، ۴ جدی) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که با کمبود شدید بودجه روبرو است و نمیتواند به میلیونها تن دیگر در این فصل مواد غذایی کمک کند. برنامه جهانی غذا تاکید کرده است: «زمستان در افغانستان بیرحم است و ما با کمبود بودجه مواجه هستیم.» قابل ذکر است که این سازمان پیشتر گفته بود برای رسیدگی به نیازمندان در این زمستان، به بیش از ۱۴ میلیون دالر نیاز دارد. این در حالی است که مردم افغانستان تحت حاکمیت حکومت سرپرست هر روز فقیرتر میشوند و حدود ۱۵ میلیون تن نمیدانند وعده غذایی بعدیشان از کجا تأمین خواهد شد. با این وجود اوچا یا دفتر هماهنگکنندهی کمکهای بشردوستانهی سازمان ملل متحد در سال جاری میلادی برای کمکرسانی به مردم افغانستان ۳.۰۶ میلیارد دالر بودجه درخواست کرده بود؛ اما گفته میشود ۳۷.۵ درصد از این بودجه تأمین شده است. بهگفتهی اوچا، بیش از ۲۳ میلیون نفر در افغانستان نیاز به کمک دارند. در همین حال، این دفتر از مسوولان حکومت سرپرست خواسته است که تمام اقدامات محدودکننده خود بر زنان را لغو کرده و به حقوق بشر احترام بگذارند.
رفلاکس معده (GERD) یکی از بیماریهای شایع دستگاه گوارشی است که بر حلقه عضلانی تأثیر میگذارد که بین مری و معده قرار دارد. برای معرفی مفهوم رفلاکس معده لازم است فرآیند آن را برایتان توضیح دهیم. در قسمت فوقانی معده جایی که محل اتصال مری به معده است، دریچهای قرار دارد که در حالت معمول بسته است و زمانی باز میشود که غذا از مری به معده میآید. این دریچه را عضله تنگکننده پایینی مری میگویند که در افراد مبتلا به ریفلاکس معده عملکرد درستی ندارد. یعنی یا دریچه کامل بسته نمیشود یا اینکه گاهی بیموقع باز میشود و نتیجهاش بازگشت محتویات معده به مری است. وجود آنزیمها و اسیدی بودن محتویات معده به مرور زمان به جداره مری آسیب میرساند و فرد به بیماری ریفلاکس معده مبتلا میشود. مشکل ذکرشده که با سوزش و درد در قسمت بالای شکم همراه است در ۳ حالت خفیف، متوسط و شدید بروز پیدا میکند. گاهی شدت و محل درد به حدی است که با درد قلبی اشتباه میگیرند. علل بیماری ریفلاکس اسید یکی از علل شایع این بیماری، فتق هیاتال است. این عارضه زمانی اتفاق میافتد که قسمت بالایی معده و اسفنکتر تحتانی مری (LES) به بالای دیافراگم حرکت میکنند. دیافراگم، عضلهای است که معده را از قفسه سینه جدا میکند و به کنترل اسید معده کمک میکند. در صورت وجود فتق هیاتال، اسید میتواند به مری وارد شده و علائم بیماری ریفلاکس اسید را ایجاد کند. دیگر عوامل خطر برای ریفلاکس اسید عبارتند از: خوردن وعدههای غذایی بزرگ یا دراز کشیدن بلافاصله پس از غذا. اضافه وزن یا چاقی. خوردن وعده غذایی سنگین و سپس دراز کشیدن به پشت یا خم شدن. مصرف میانوعده نزدیک به زمان خواب. نوشیدن برخی نوشیدنیها مانند الکل، نوشابههای گازدار، قهوه یا چای. سیگار کشیدن. بارداری. مصرف برخی داروها مانند آسپرین، ایبوپروفن، شلکنندههای عضلانی و داروهای فشار خون. علائم GERD شایعترین علامت بیماری GERD، سوزش سر دل مداوم است که ممکن است شامل موارد زیر باشد: احساس سوزش در معده که به قفسه سینه، گردن و گلو گسترش مییابد. طعم تلخ یا ترش در پشت دهان. بازگشت غذا یا مایعات از معده به دهان. دیگر علائم احتمالی GERD: احساس پری یا وجود تودهای در پشت گلو. سرفه مزمن. صدای خشن. بوی بد دهان. علائم هشداردهنده GERD در برخی موارد، علائم هشداردهنده مرتبط با GERD ممکن است ظاهر شوند. این علائم معمولاً پایدار بوده و علیرغم درمان پزشکی بهتدریج بدتر میشوند. علائم هشدار شامل موارد زیر است: مشکل در بلع (دیسفاژی). درد هنگام بلع (ادینوفاژی). حالت تهوع یا استفراغ. کاهش وزن. کمخونی. خونریزی. اگر هر یک از این علائم را تجربه میکنید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. عوارض رفلاکس معدهای با گذشت زمان، التهاب مزمن ناشی از ریفلاکس اسید میتواند منجر به عوارض زیر شود: التهاب بافت مری (ازوفاژیت): اسید معده میتواند به بافت مری آسیب برساند و باعث التهاب، خونریزی یا ایجاد زخم شود. ازوفاژیت میتواند دردناک باشد و بلع را دشوار کند. باریک شدن مری (تنگی مری): آسیب مداوم به قسمت تحتانی مری ناشی از اسید معده باعث تشکیل بافت اسکار میشود. این بافت اسکار، مسیر عبور غذا را تنگ کرده و مشکلات بلع ایجاد میکند. تغییرات پیشسرطانی در مری (مری بارت): آسیب طولانیمدت ناشی از اسید میتواند باعث تغییرات سلولی در بافت پوششی قسمت تحتانی مری شود که خطر ابتلا به سرطان مری را افزایش میدهد. آزمایشهای تشخیصی اگر دو بار یا بیشتر در هفته علائم رفلاکس اسید دارید یا داروها تسکین پایداری برایتان ایجاد نمیکنند، باید به پزشک مراجعه کنید. علائم شایع مانند سوزش سر دل، معمولاً برای تشخیص بیماری رفلاکس اسید کافی هستند، بهویژه اگر تغییر سبک زندگی، داروهای ضد اسید یا مسدودکنندههای اسید به کاهش علائم کمک کنند. اگر این روشها مؤثر نبود یا علائم شدید و مکرر داشتید، پزشک ممکن است آزمایشهای زیر را برای تأیید تشخیص و بررسی مشکلات دیگر تجویز کند: رادیوگرافی بلع باریم: بررسی مری و معده پس از نوشیدن مایع حاوی باریم. اندوسکوپی: مشاهده مری و معده با استفاده از یک لوله باریک مجهز به دوربین. تعیین pH مری: اندازهگیری سطح اسیدیته در مری برای شناسایی رفلاکس. فشارسنجی مری: بررسی فشار و حرکت ماهیچههای مری. درمان و پیشگیری درمان دارویی: آنتیاسیدها برای خنثیکردن اسید معده. مهارکنندههای پمپ پروتون مانند پنتوپرازول و امپرازول برای کاهش تولید اسید. داروهای افزایشدهنده تون عضلانی اسفنکتر تحتانی مری. همه این داروها باید با توجه به شرایط بیمار و تشخیص پزشک مصرف شوند. پیشگیری و مراقبت: از نوشیدنیها و خوراکیهای کافئیندار یا اسیدی مانند کاکائو، قهوه، چای، نوشابههای گازدار و مرکبات (پرتقال، لیموترش و...) اجتناب کنید. مصرف الکل، سیگار و مواد مخدر را کنار بگذارید. از دراز کشیدن بلافاصله پس از غذا خوردن پرهیز کنید. مصرف حجم زیادی از مایعات همراه با غذا و غذاهای چرب را کاهش دهید. از غذاهای تند و سبزیجاتی مانند پیاز، سیر و نعناع اجتناب کنید. هنگام خواب، بالاتنه خود را بالاتر از پایینتنه قرار دهید. از پوشیدن لباسها و کمربندهای تنگ خودداری کنید. با رعایت این توصیهها میتوان علائم رفلاکس اسید را کاهش داد و از بروز عوارض آن جلوگیری کرد. نویسنده: داکتر معصومه پارسا
وزارت صحت عامهی حکومت حکومت سرپرست از آغاز پنجمین دور کمپاین فرعی واکسن پولیو (فلج کودکان) در ۱۱ ولایت افغانستان خبر داده و گفته است که این کارزار امروز (دوشنبه، ۳ جدی) آغاز شده و برای سه روز ادامه خواهد یافت. شرافت زمان امرخیل، سخنگوی این وزارت گفته که قرار است در این کمپاین، حدود ۴.۸ میلیون کودک زیر سن پنج سال در حوزههای مرکز، جنوب، شرق، غرب و شمال-شرق افغانستان واکسن دریافت کنند. او تاکید کرد که این کمپاین به ویژه در ولایات، کابل، قندهار، هلمند، ارزگان، زابل، ننگرهار، کنر، لغمان، نورستان، هرات و کندز تطبیق خواهد شد. همچنین در خبرنامه به نقل از جلال جلالی، سرپرست وزارت صحت عامه آمده است:«وزارت صحت عامه متعهد است که به همکاری شرکای کاری خود ویروس وحشی فلج کودکان را در افغانستان توقف نماید...ما تلاش مینمایم و کمپاینهای واکسن پولیو و خدمات صحی را ادامه میدهیم تا به هدف که همانا محو کامل مرض پولیو در سراسر کشور می باشد، برسیم.» مسوولان حکومت فعلی از عالمان دینی، بزرگان قومی و والدین کودکان خواستهاند تا واکسیناتوران را در این ولایات همکاری کنند. به گفتهی وزارت صحت عامه، پولیو یک مرض ویروسی است که قابل درمان نیست و تنها توسط واکسن پولیو وقایه و محو میشود. ابتکار جهانی برای محو پولیو نیز گفته که قرار است کمپاین واکسن پولیو به هدف جلوگیری از افزایش موارد فلج کودکان در مناطق مختلف افغانستان آغاز شود. پیش از این، ابتکار جهانی برای محو پولیو گزارش داده بود که یک مورد جدید فلج اطفال در ولسوالی موسیقلعه ولایت هلمند ثبت شده است. این گفته است که با ثبت این مورد جدید، شمار واقعات مثبت پولیو در سراسر افغانستان به ۲۳ واقعه رسید. در طول چند ماه اخیر، موارد مثبت فلج اطفال در برخی ولایات به ویژه در جنوب افغانستان به طور دوامدار در حال افزایش است. افغانستان و پاکستان دو کشوری در جهان اند که هنوز هم بیماری پولیو از کودکان در آن قربانی میگیرد. پاکستان از ماه جنوری سال روان میلادی تا حالا ۶۳ مورد فلج کودکان را تایید کرده است.
خطوط هوایی آسمان ایران درتازهترین مورد اعلام کرده است که نخستین پرواز مختص به زنان را زیر نام «ایران بانو» به شهر مشهد انجام داده است. رسانهها گزارش دادهاند که شهرزاد شمس، پیلوت زن ایرانی روز گذشته (یکشنبه، ۲ جدی) طیارهی حامل ۱۱۰ زن نخبه را در میدان هوایی هاشمی نژاد شهر مشهد نشست داد. خبرگزاری ایرنا بدون ارایهٔ معلومات کامل در مورد این پرواز به نقل از حسن جعفری، مدیر روابط عمومی میدان هوایی خراسان رضوی گزارش داده که گفته است: «این اولین باری است که در میدان هوایی بینالمللی مشهد مقدس پروازی با مسافران و کادر پرواز زن به زمین مینشیند.» بر اساس این گزارش، این پرواز همزمان با میلاد فاطمه زهرا، دختر پیامبر اسلام، صورت گرفته است. در جریان سالهای اخیر، صنایع هوانوردی ایران شاهد شماری از پیلوتهای زن بوده است، اما در جامعهی ایرانی این امر هنوز هم غیرمعمول باقی مانده است. بر اساس معلومات رسانههای محلی، در ماه اکتوبر سال ۲۰۱۹، نشاط جهانداری، پیلوت و فروز فیروزی، معاون پیلوت، نخستین زنانی بودند که یک طیارهی مسافربری را در تاریخ ایران به پرواز درآوردند. در حالی زنان ایرانی این طیاره را هدایت میکنند که حکومت سرپرست پس از تسلط دوباره بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و سپس درهای دانشگاهها را نیز بهروی دختران بستند. حکومت فعلی در تازهترین اقدام، تحصیل دختران در انستیتوتهای طبی را نیز منع کرده است و به این ترتیب دختران را بهصورت کامل از دسترسی به آموزش رسمی محروم کرده است. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
سازمان عفو بینالملل درتازهترین مورد، بار دیگر از جامعهی جهانی و سازمانهای بینالمللی، خواستار پاسخگو کردن حکومت سرپرست افغانستان در برابر نقض حقوق بشر بهویژه حقوق زنان و دختران شده است. این سازمان با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود تاکید کرده است که جامعهی بینالمللی هرچه زودتر باید بهخاطر لغو «آزارواذيت سیستماتیک» زنان و دختران افغانستان، اقدامهای «جدی و فوری» را روی دست گیرد. در ادامه آمده است: «جامعهی بینالمللی باید به طور فعال عدالت را از طریق پاسخگو کردن اعضای حکومت فعلی، ترویج کند.» سازمان عفو بینالملل از عملکردهای روزافزون حکومت فعلی در برابر زنان انتقاد کرده و میگوید که هدف حکومت فعلی از روی دست گرفتن چنین سیاستهایی، به «حاشیه کشاندن» زنان و دختران است. سازمان عفو بینالملل تاکید کرد: «آزار و اذیت جنسی از سوی حکومت فعلی بهقدری گسترده و سیستماتیک است که به طور کلی به عنوان یک سیاست سرکوبگرایانه شکل گرفته که هدف آن تحت تسلط درآوردن و به حاشیه راندن زنان و دختران در سراسر کشور است.» این در حالی است که حکومت فعلی پس از تسلط بر افغانستان، حدود ۸۰ فرمان محدودکننده بالای زنان و دختران وضع کرده است. در حال حاضر زنان و دختران از تمام حقوق ابتداییشان از جمله حق آموزش، کار، سفر و تفریح محروم هستند. اعضای حکومت فعلی بیشاز سه سال است که از سوی کشورهای جهان بهدلیل عملکردهای شان در برابر زنان و دختران، به نقضکنندگان حقوق بشر متهم هستند.
کارولاین گلک، سخنگوی کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR) درتازهترین مورد گفته است که برگشت مهاجران افغانستانی از ایران باید داوطلبانه باشد. کارولاین گلک با نشر نوار تصویری در حساب کاربری ایکس خود از سفرش به گذرگاه اسلامقلعه ولایت هرات خبر داده و گفته است که سال گذشته صدها هزار مهاجر به افغانستان بازگردانده شدند. او تاکید کرد: «سال گذشته با وجود توصیه کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان برای عدم بازگشت، بسیاری از مهاجران مجبور به بازگشت شدهاند.» سخنگوی کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان افزود که از ماه سپتامبر سال روان میلادی به اینسو، شمار بازگشتکنندگان از ایران بهطور قابل توجهی افزایش یافته است. کارولاین گلک میگوید که موضع کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان این است که هرنوع بازگشت باید داوطلبانه باشد و در مصونیت و عزت انجام شود. همچنین او در بخشی از صحبتهایش تاکید کرد که بهرغم چالشها، کمیساری عالی پناهندگان و شریکان آن در افغانستان در تلاش برای بازسازی زندگی افراد بازگشتکننده از آنها حمایت میکنند. این در حالی است که چندی پیش اسکندر مومنی، وزیر داخله ایران، گفته بود که این کشور دیگر ظرفیت پذیرش مهاجران غیرقانونی افغان را ندارد و اخراج آنها در اولویت قرار دارد.
نهاد همیاری زنان افغانستان از عملکرد حکومت سرپرست افغانستان برای سرکوب رسم و رواجها در کشور به شدت انتقاد کرده و میگوید که فرهنگ و هویت مردم این سرزمین غیرقابل نابودی است. این نهاد (یکشنبهشب، ۲ جدی) این اظهارات را در بیانیهای به مناسبت شب یلدا ابراز کرده و گفته است: «شب یلدا یکی از کهنترین جشنهای این منطقه، نمادی از دوام و استقامت در برابر تاریکی است.» نهاد همیاری زنان افغانستان تاکید کرد که حکومت فعلی تلاش دارند هویتهای فرهنگی مردم افغانستان را نابود کنند، اما ایستادگی زنان و تجلیل با شکوه از این شب تاریک و دراز نشاندهنده تعهد در برابر هرگونه تاریکی است. در بیانیه آمده است که با زنده نگهداشتن این جشن، زنان افغانستان به حکومت فعلی و دنیا نشان دادند که نمیتوانند نور فرهنگ، امید و همبستهگی را خاموش کنند. در ادامه آمده است که زنان و دختران در هر نقطه از جهان که باشند هویت و فرهنگ افغانستان را میتوانند به نسلهای بعدی انتقال دهند. نهاد همیاری زنان افغانستان به این باور است که فرهنگ یک گنجینه زنده است و باید حفظ شود. این زنان میافزایند هر محدودیتی که بر آنها تحمیل شود، انگیزهای برای مبارزه بیشتر و ایستادگی در برابر ظلم خواهد بود. این جنبش در ادامه بیان داشته که در تاریخ افغانستان، زنان نقش برجستهای داشتهاند و این روند ادامه خواهد داشت.
نویسنده: مهدی مظفری مادر، نخستین و مهمترین آموزگار هر کودکی است. از نخستین لحظات زندگی، کودک در آغوش گرم مادر آرامش یافته و مفاهیم اولیه زندگی را از او فرا میگیرد. رفتارها، واکنشها و تعاملات مادر با کودک، به طور مستقیم بر شکلگیری شخصیت، ارزشها و باورهای او تأثیرگذار است. از طریق مادر، کودک با دنیای پیرامون خود آشنا شده و آداب و رسوم اجتماعی را میآموزد. چگونگی برخورد مادر با کودک، الگوی برای او در تعاملات آینده خواهد بود. به همین دلیل، کارشناسان تربیت بر نقش بیبدیل مادر در شکلگیری شخصیت کودک تأکید فراوان دارند. محیط خانه به عنوان اولین مدرسه کودک، تحت تأثیر مستقیم رفتارها و نگرشهای مادر است و الگوهای رفتاری اولیه کودک در همین محیط شکل میگیرد. الف) تربیت جسمانی: در سخنان بزرگان اسلام، فرزند به «گل» تشبیه شده است. پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «الولد الصالح ریحانة من ریاحین الجنّة»؛ «فرزند صالح گلی است از گلهای بهشت». این تشبیه، ظرافت و آسیبپذیری کودک، بهویژه در سالهای نخست زندگی را به خوبی نمایان میسازد. نوزاد، همچون گلی نورسته، جسمی لطیف و روحی حساس و تازه دارد و نیازمند مراقبت ویژه است. غفلت از این مراقبت، میتواند به پژمردگی و آسیبهای جسمی و روانی او منجر شود. متأسفانه، در دنیای امروز شاهد کودکانی هستیم که به دلیل بیتوجهی والدین، از رشد کمی و کیفی بازمانده و دچار نارساییهای گوناگون میشوند. از این رو، توجه جدی به تربیت فرزند و تأمین نیازهای او، هم از منظر شرع و وجدان و هم از دیدگاه عرف، امری ضروری و اجتنابناپذیر است. در این میان، مادر نقشی بیبدیل ایفا میکند. او به دلیل نزدیکی و شناختی که از فرزند خود دارد، بهترین پاسخگو به نیازهای جسمی و روحی اوست. مهر، محبت و رأفت مادرانه، همچون حصاری امن، کودک را در برابر آسیبها حفظ میکند و او را از آلودگیها پاک میسازد. نوازش دستان مادر و لالاییهای او، آرامشی بینظیر به کودک میبخشد. مراقبتهای طاقتفرسای سالهای اولیه زندگی، تنها با عشق و صبوری مادرانه قابل انجام است. تربیت جسمانی، رکن مهمی از تربیت کودک است و نباید از آن غافل شد. جملهٔ «عقل سالم در بدن سالم است» به خوبی اهمیت سلامت جسم را در رشد و تکامل ابعاد دیگر وجود انسان نشان میدهد. جسمی که به درستی رشد نکرده و از سلامت کافی برخوردار نباشد، میتواند مانع رشد روحی و روانی فرد شود. نقش مادر در تأمین سلامت و رشد جسمانی کودک، بسیار حیاتی است و مادران باید با حساسیت و آگاهی، شرایط لازم برای این امر را فراهم آورند. البته پدر و نقش سرپرست خانه در فراهمآوری پیشنیازهای رشد جسمی کودکان کمتر از نقش مادر نیست. تأمین نیازهای مالی خانواده، ایجاد محیطی امن و آرام در خانه، مشارکت در مراقبت از کودک و حمایت عاطفی از مادر، همگی از جمله وظایف پدر است که به طور مستقیم بر رشد و سلامت کودک تأثیرگذارند. ب) تربیت دینی و معنوی: تربیت دینی، از منظر اسلام و قرآن، اهمیتی بنیادین دارد و توجه به آن باید از بدو شکلگیری نطفه و حتی پیش از آن، در تشکیل خانواده، مورد توجه قرار گیرد. این تربیت، فرآیندی مستمر و پویاست که در مراحل مختلف زندگی فرد، از جنینی تا بزرگسالی، ادامه دارد. نقش مادر در این میان، نقشی محوری و بیبدیل است. مادر، به عنوان اولین مربی و الگوی کودک، تأثیری شگرف بر شکلگیری باورها، ارزشها و رفتارهای دینی او دارد. این تأثیرگذاری، نه تنها پس از تولد، بلکه از دوران جنینی آغاز میشود؛ حالات روحی، تغذیه و حتی نیات مادر در این دوران، میتواند بر شکلگیری شخصیت دینی و معنوی جنین مؤثر باشد. پس از تولد، مادر با لالاییها، نوازشها و رفتارهای خود، مفاهیم اولیه دینی را به کودک منتقل میکند. او با بیان داستانهای قرآنی، قصص پیامبران و اهل بیت (علیهمالسلام)، بذرهای ایمان و محبت به خداوند و اولیای او را در دل کودک میکارد. در دوران کودکی، مادر با صبر و حوصله، اصول و فروع دین، مانند نماز، روزه و تلاوت قرآن را به کودک آموزش میدهد و با ایجاد فضایی معنوی در خانه، زمینه را برای رشد و تعالی دینی او فراهم میسازد. در دوران نوجوانی و جوانی که فرد با چالشها و سؤالات بیشتری در زمینه مسائل دینی مواجه میشود، مادر میتواند با گفتگوی صمیمانه، پاسخگویی به شبهات و ارائه الگوهای رفتاری مناسب، او را در مسیر درست هدایت کند. مادر با دعای خیر، حمایت عاطفی و ایجاد ارتباطی قوی و مبتنی بر اعتماد، میتواند فرزند خود را در برابر انحرافات و آسیبهای اجتماعی مصون نگه دارد و او را در مسیر رشد و کمال دینی یاری رساند. به این ترتیب، نقش مادر در تربیت دینی و معنوی فرزند، نقشی چند بعدی و پیوسته است که از پیش از تولد آغاز شده و تا بزرگسالی ادامه مییابد و سنگ بنای یک زندگی ایمانی و سعادتمند را برای فرزند فراهم میآورد. ج) تربیت عاطفی: مادر به عنوان سرچشمهی مهر و محبت، نقش بیبدیلی در تربیت عاطفی فرزند ایفا میکند. ساختار وجودی زن، او را به موجودی حساس و مهربان بدل کرده است که توانایی بالایی در برقراری ارتباط عاطفی صمیمانه دارد. این ویژگی ذاتی مادران، بستری مناسب برای ایجاد پیوند عاطفی قوی بین مادر و فرزند فراهم میآورد و در شکلگیری شخصیت کودک تأثیر بسزایی دارد. اسلام نیز به اهمیت نقش مادر در تربیت عاطفی فرزند تأکید فراوان کرده است. پیامبر اکرم (ص) با بیان این جمله که «خداوند به زنان و مادران مهربانتر از مردان است»، بر جایگاه ویژه مادر در خانواده و جامعه تأکید نمودهاند. مادران با پرورش عواطف مثبت در فرزندان خود، میتوانند به آنها کمک کنند تا به افرادی سالم و شاداب تبدیل شوند. بیتوجهی عاطفی مادر به کودک، عواقب جبرانناپذیری همچون افسردگی، اضطراب و مشکلات رفتاری را به دنبال خواهد داشت. د) تربیت اخلاقی: نقش مادر در تربیت اخلاقی فرزند بر همگان روشن است و نیازی به تبیین ندارد؛ چرا که مادر الگوی رفتاری و اخلاقی برای فرزند است. هر عمل کوچک و بزرگی که او انجام دهد، در منش و نحوه رفتار فرزند با دیگران تأثیر میگذارد. مادر با رفتار الگویی خود، انسانی پرورش میدهد که از ناپاکیها، حسادتها، کینهها و رذایل اخلاقی دوری میکند و در دلش مهر، صفا و خیراندیشی نسبت به همنوعان پدید میآورد. او سرچشمه فضیلتها و خوبیهاست و در محیط خانه میتواند درس تقوا و خداترسی به فرزند بیاموزد و از کودکی ضعیف و ناتوان، شخصیتی بزرگ علمی و اخلاقی بسازد و به جامعه تحویل دهد. در مقابل، اگر مادر به وظیفه خویش عمل نکند و در برابر چشمان کودک دست به رفتارهای نامناسب و ناشایست بزند، طبیعی است که کودک از او تبعیت میکند و در نتیجه، پست و منحرف تربیت خواهد شد. یکی از بزرگان و رهبران دینی در این زمینه میفرماید: «مادرِ خوب، بچه خوب تربیت میکند و خدای نخواسته اگر مادر منحرف باشد، بچه از همان دامن مادر منحرف بیرون میآید؛ و چون بچهها آن علاقهای که به مادر دارند به هیچ کس ندارند و در دامن مادر که هستند، تمام چیزهای که دارند، آرزوهایی که دارند، خلاصه میشود در مادر و همه چیز را در مادر میبینند.» بنابراین، مادران باید با آگاهی از تأثیر رفتار و گفتار خود بر فرزندان، در جهت تقویت ارزشهای اخلاقی و دینی در خانواده بکوشند. آنها میتوانند با ایجاد محیطی سرشار از محبت، صداقت و احترام، زمینهساز رشد شخصیتی سالم و متعادل در فرزندان خود باشند. همچنین، با پرهیز از رفتارهای ناپسند و آموزش عملی فضایل اخلاقی، میتوانند نسلی مسئولیتپذیر و بااخلاق تربیت کنند که در آینده جامعهای سالم و پویا را رقم بزنند.
وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست اعلام کرده است که نیروهایش در ولایت لوگر پس از دریافت شکایات مردمی، یک زن و یک مرد را به اتهام «ترویج فحشا» بازداشت کردهاند. وزارت امر به معروف امروز (یکشنبه، ۲ قوس) با نشر اعلامیهای حساب کاربری ایکس خود نوشته است که زن بازداشتشده از طریق تماسهای تلفنی، جوانان را به اعمال غیراخلاقی و فحشا تشویق میکرد. در اعلامیه آمده است، این زن همراه با یکی از جوانانی که با او در ارتباط بوده، بازداشت شده و تحت بازجویی قرار دارد. وزارت امر به معروف جزئیات بیشتری دربارهی هویت افراد بازداشتشده منتشر نکرده است. قابل ذکر است که نیروهای وزارت امر به معروف و نهی از منکر پیشتر نیز در بسیاری از ولایتهای کشور، زنان، دختران و جوانان را به اتهامهای مختلف، از جمله روابط جنسی خارج از ازدواج و فرار از منزل، بازداشت کردهاند. در بسیاری از موارد، بازداشتشدگان در پروندههای مشابه، یا با قید ضمانت آزاد شدهاند و یا هم در ملاءعام شلاق خورده و به حبس محکوم شدهاند.