سازمان بین‌المللی بینش ناامنی با ابراز نگرانی اعلام کرد که در سال ۲۰۲۳ میلادی در مجموع ۱۰۹ مورد خشونت و ۶۵ مورد بازداشت علیه داکتران و کارمندان صحی در سراسر افغانستان ثبت شده است. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که این رقم در مقایسه با سال ۲۰۲۲ میلادی که تعداد واقعات ثبت شده ۸۷ مورد بود، حدود دو برابر افزایش یافته است. در بخشی از گزارش آمده است که در سال ۲۰۲۳، ۷۵ درصد اختطاف داکتران و کارمندان بخش صحت کاهش یافته است. همچنین به حادثه‌ای در ۱۱ اکتوبر سال جاری میلادی اشاره شده است که در آن، مسوولان محلی حکومت فعلی یک داکتر را به دلیل انتقاد از توقف موتر در پارکینگ یک مرکز صحی در ولسوالی شیندند هرات، مورد لت‌وکوب قرار دادند. پس از این حادثه، کارمندان این مرکز صحی دست به اعتصاب زدند، اما مسوولان حکومتی بعد از دو روز بدون پذیرفتن خواسته‌های آنان، به اعتصاب پایان دادند. سازمان بین‌المللی بینش ناامنی گفته است که شمار زیادی از داکتران و کارمندان صحی در افغانستان تحت حاکمیت حکومت فعلی به اتهام‌های فساد اخلاقی، سفر بدون محرم، جعل اسناد، سرقت، ارتباط با گروه داعش و به دلیل جدا نساختن بخش‌های کاری داکتران زن و مرد و بیماران زن و مرد، بازپرس و زندانی شده‌اند. این در حالی است که حکومت فعلی بر کار زنان در همه ادارات غیر دولتی و بسیاری از ادارات دولتی ممنوعیت وضع کرده است، اما سکتور صحت تنها بخشی است که کار و آموزش زنان در برخی مراکز آموزشی از سوی طالبان اجازه داده شده است. بر اساس گزارش‌های مختلف سازمان جهانی صحت، بیشتر مردم افغانستان به دلیل کمبود داکتران و مراکز صحی به خدمات صحی دسترسی آسان ندارند. سازمان بینش ناامنی می‌گوید از اول جنوری ۲۰۲۴ تا ۳۰ سپتمبر، دو هزار و ۲۲۶۷ حادثه ممانعت یا خشونت علیه ارائه خدمات صحی در ۵۳ کشور ثبت شده است که حدود ۲۳۶ کارمند صحی در ۹۲ حادثه بازداشت شده‌اند.

انجمن خوش‌نویسان هرات از برگزاری نمایشگاه پنج‌روزه‌ تحت عنوان «حدیث دوست» با حضور زنان در این ولایت خبر داده است. جلیل احمد توانا، رییس انجمن خوشنویسان هرات روز گذشته (سه‌شنبه، ۲۲ عقرب) به رسانه گفت که این نمایشگاه به هدف زنده نگه‌داشتن خط اسلامی و اصیل هرات با حضور خوش‌نویسان و هنرمندان برگزار شده است. آقای توانا تاکید کرد که در این نمایشگاه ۴۹ اثر از انواع مختلف خط‌های نستعلیق، نستعلیق شکسته و خط کوفی قرن اول، از سوی امان‌الله پویا، هنرمندی از هرات، خلق شده و به نمایش گذاشته شده است. در ادامه آمده است که نمایشگاه «حدیث دوست» که در سالون علامه صلاح‌الدین سلجوقی برگزار شده، پنج روز به طول می‌انجامد و دو روز آن به خانم‌ها اختصاص داده شده است. از سوی دیگر، حیات‌الله مهاجر فراهی، معین نشراتی وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت سرپرست گفته است که این گروه در تلاش است تا هنرهای اصیل اسلامی را زنده نگه دارد و برای تشویق هنرمندان، زمینه برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی را فراهم کند. این در حالی است که پس از تسلط حکومت سرپرست، محدودیت‌های زیادی بر هنرمندان وضع شده و شماری از آنان به دلیل همین محدودیت‌ها به فعالیت‌های هنری خود پایان داده‌اند. در حالی آثار خوش‌نویسان به نمایش گذاشته‌اند که حکومت در بیش از سه سال گذشته، محدودیت‌های شدیدی علیه دختران و زنان وضع کرده است. در حال حاضر دختران و زنان به مکتب و دانشگاه نمی‌توانند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

سازمان جهانی صحت در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که در سال جاری میلادی، ۷۱ مورد مثبت پولیو (فلج اطفال) در افغانستان و پاکستان ثبت شده است. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که از این تعداد، ۲۳ مورد در افغانستان و ۴۸ مورد در پاکستان توسط سازمان جهانی صحت به ثبت رسیده است. در گزارش آمده است که در هفته جاری سه مورد جدید ابتلا به پولیو در پاکستان گزارش شده است. در گزارش سازمان جهانی صحت آمده است که موارد جدید در ایالات خیبرپختونخواه، بلوچستان و سند شناسایی شده‌اند. طبق گزارش، در سال ۲۰۲۳ تنها شش مورد در افغانستان و شش مورد دیگر در پاکستان ثبت شده بود. سازمان بهداشت جهانی تاکید کرده است که موارد مثبت پولیو نسبت به سال گذشته افزایش یافته است. این در حالی است که حکومت سرپرست از اواسط ماه سنبله سال جاری خورشیدی کارزار تطبیق واکسن پولیو در افغانستان را به تعلیق درآورده بود. باید گفت که مقام‌های حکومت فعلی رسما تعلیق کارزار تطبیق واکسن پولیو را تأیید نکردند، اما منابعی از میان واکسیناتوران دلیل آن را نبود محرم مرد در کنار واکسیناتوران زن گفتند. قابل ذکر است که در حال حاضر افغانستان و پاکستان تنها کشورهای جهان اند که بیماری پولیو را ریشه‌کن نتوانسته‌اند. با این وجود سخنگوی وزارت صحت عامه‌ی حکومت سرپرست در ویدیویی که منتشر کرده، این آمار را رد کرده است. براساس گزارش‌ها در سال جاری خورشیدی تنها ۱۲ مورد مثبت بیماری پولیو در قندهار ثبت شده است. موارد مثبت این بیماری در ولایت‌های ارزگان، هلمند، کنر و نورستان نیز ثبت شده است.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل اعلام کرده است که سال گذشته به ۶.۳ میلیون دختر و پسر در افغانستان وسایل آموزش توزیع کرده است. روشنان مرتضی، معاون نماینده یونیسف در افغانستان گفت که این سازمان در افغانستان بزرگترین برنامه تامین وسایل آموزشی را در سطح جهان دارد. خانم مرتضی در پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که یونیسف متعهد به حمایت از آموزش برای تمام کودکان اهل افغانستان است. او تصویری از یک انبار بزرگ وسایل آموزشی برای کودکان در افغانستان را نیز منتشر کرده است. این در حالی است که کاترین راسل، رییس صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل در نهم عقرب اظهار نگرانی کرده بود که محرومیت از آموزش، دختران افغانستان را در معرض ازدواج زودهنگام قرار داده است. کاترین راسل تاکید کرد که هیچ کشوری نمی‌تواند بدون مشارکت نیمی از جمعیت خود پیشرفت کند. وی تاکید کرد: «آن‌ها که از آموزش در مکاتب کنار گذاشته شده‌اند، در خانه محصور و حقوق‌شان سلب شده است، چشم‌انداز چندانی به جز ازدواج زودهنگام ندارند.» بر اساس آمار یونیسف، از سپتامبر ۲۰۲۱ تا اکنون حدود ۱.۴ میلیون دختر از آموزش فراتر از صنف ششم محروم شده‌اند. یونسکو نیز اعلام کرده بود که در مجموع اکنون ۲.۵ میلیون دختر از آموزش محروم‌اند که این رقم ۸۰ دختران واجد شرایط مکتب در افغانستان را تشکیل می‌دهد.

چندین نهاد بین‌المللی از جمله، سازمان نجات کودکان، صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد و نهاد آموزش افغانستان در تازه‌ترین مورد اعلام کرده‌اند که قرار است سال آینده میلادی ۸.۹ میلیون دانش‌آموز در افغانستان به مکتب بروند. این نهادها امروز (سه‌شنبه، ۲۲ عقرب) با نشر گزارش مشترک گفته‌اند که بربنیاد پیش‌بینی‌ها، سال آینده حضور دانش‌آموزان به مکاتب نسبت به ۲۰۲۴ میلادی حدود ۱۰.۷ درصد افزایش خواهد یافت. در گزارش آمده است که یکی از دلایل افزایش احتمالی دانش‌آموزان ازدیاد نفوس در سراسر افغانستان است. در ادامه آمده است که دانش‌آموزان دختر که در سال جاری از صنف ششم فارغ می‌شوند، از ادامه آموزش محروم خواهند شد. نهادهای بین‌المللی تاکید کردند که که سال آینده شمار زیادی از کودکان در افغانستان در سن مکتب به دلیل چالش‌های اقتصادی و شرایط اجتماعی همچنان از حق آموزش محروم می‌مانند. در گزارش آمده است که نهادهای بین‌المللی روی کودکان آسیب‌پذیر در مکاتب تمرکز خواهند کرد. همچنین در بخشی از گزارش آمده است که قرار است نهادهای بین‌المللی حامی حقوق کودکان سال آینده میلادی از ۴۸۰ هزار دانش‌آموز آسیب‌پذیر افغان پشتی‌بانی کنند. این نهادها می‌گویند که هزینه صنف‌های محلی از دو هزار و ۷۰۰ به دو هزار و ۸۰۰ دالر در ماه افزایش یافته است. این نهادها گفته‌اند که هزینه‌های کودکان آسیب‌پذیر از ۶۳ دالر به ۶۵ و هزینه آموزگاران از ۱۰۰ به ۱۲۰ دالر افزایش یافته است. این در حالی است که چند ماه پیش صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل گفته بود که با گذشت ۱۰۰۰ روز از ممنوعیت دختران بالاتر از صنف ششم از آموزش در افغانستان، آنان سه میلیارد ساعت درسی‌شان را از دست داده‌اند. دختران بیش از سه سال است که از مکتب و دانشگاه محروم شده‌اند. باید گفت که محدودیت‌‌های حکومت فعلی، باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

شماری از زنان معترض و اعضای کارزار جهانی مبارزه علیه «آپارتاید جنسیتی» از تداوم محدودیت‌های حکومت سرپرست در برابر زنان و دختران انتقاد کرده و از جامعه‌ی جهانی و سازمان‌های بین‌المللی خواسته‌اند تا از صدای زنان و دختران «آزادی‌خواه» در افغانستان حمایت کنند. اعضای این کارزار با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که تحت حاکمیت حکومت فعلی، زنان به‌دلیل «آپارتاید جنسیتی» از ابتدایی‌ترین حقوق شان محروم هستند. آنان در اعلامیه از جامعه‌ی جهانی و سازمان‌های بین‌المللی خواسته‌اند که به سکوت خود در برابر عمل‌کردهای حکومت فعلی علیه زنان پایان دهند و از صدای آنان حمایت کنند. در ادامه است: «جهان باید از شجاعت‌ها و مبارزات آزادی‌‌خواه زنان و دختران در افغانستان حمایت کند و صدای آنان را بشنود.» زنان معترض در حالی خواهان حمایت جامعه‌ی جهانی می‌شوند که زنان و دختران در حاکمیت حکومت فعلی، یکی از بدترین بحران‌های حقوق بشری را در سطح جهان تجربه می‌کنند. زنان و دختران از تمامی حقوق و آزادی‌های اساسی و ابتدایی‌شان محروم شده‌اند. این نخستین‌بار نیست که از عمل‌کردهای حکومت فعلی انتقاد می‌شود. در نزدیک به سه سال گذشته، سازمان‌های حقوق بشری و جامعه‌ی جهانی بارها سیاست‌های این گروه را محکوم کرده و از آنان خواستند که حقوق زنان را رعایت کرده و محدودیت‌ها بر زنان را لغو کنند.

اوچا یا دفتر هماهنگ‌کننده کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل متحد می‌گوید که افغانستان یکی از ۱۰ آسیب‌پذیرترین کشورها در برابر تغییرات اقلیمی است. این نهاد با نشر اعلامیه‌ای گفته است که با آن‌که افغانستان کم‌ترین سهم را در تولید گازهای گلخانه‌ای دارد، اما از جمله کشورهای آسیب‌پذیر در برابر تغییرات اقلیمی به شمار می‌رود. دفتر هماهنگ‌کننده کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل متحد تاکید کرد که افغانستان ۰.۱ درصد گازهای گلخانه‌ای جهان را تولید می‌کند. اوچا با ابراز نگرانی در این خصوص گفته است که افغانستان به دلیل موقعیت جغرافیایی و شرایط اقتصادی در برابر تغییرات اقلیمی آسیب‌پذیر شده است. در اعلامیه آمده است که افغانستان در حال حاضر شرایط نامنظم آب و هوایی را تجربه می‌کند. این در حالی است که نشست سالانه تغییرات اقلیمی سازمان ملل روز گذشته (دوشنبه، ۲۱ عقرب)  در آذربایجان آغاز شده و نماینده حکومت سرپرست به‌عنوان عضو ناظر در این نشست شرکت کرده است. گفتنی است که شهروندان افغانستان طی سال‌های اخیر، در کنار تلفات جانی، خسارات هنگفت مالی ناشی از بلایای طبیعی را نیز متحمل شده‌اند.

برنامه جهانی غذا (WFP) در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که ۱۴.۸ میلیون شهروندان افغانستان در زمستان پیش‌رو به کمک‌های فوری نیاز دارند. این نهاد امروز (دوشنبه، ۲۱ عقرب) با نشر گزارش ماه اکتوبر خود گفته است که ناامنی غذایی در افغانستان نسبت به سال ۲۰۲۳ میلادی کاهش یافته است. در گزارش آمده است که با نزدیک شدن زمستان برنامه جهانی غذا، ۸۵ درصد از منابع غذایی مورد نظر خود را برای نیازمندان در افغانستان زیر سلطه حکومت سرپرست فراهم کرده است. در ادامه آمده است که این نهاد بین‌المللی کمک‌های زمستانی خود را برای حمایت از امنیت غذایی ۶.۲ میلیون آسیب‌پذیر در کشور افزایش می‌دهد. برنامه جهانی غذا تاکید کرد که تا اکنون برای ۲.۶ میلیون نیازمند کمک شده است. همچنین در بخشی از گزارش آمده است که از آغاز سال جاری میلادی الی ماه اکتوبر حدود ۱۱.۶ میلیون تن با ناامنی غذایی روبرو بودند. این سازمان می‌گوید که این نهاد برای حمایت از افراد آسیب‌پذیر در افغانستان به ۷۸۷ میلیون دالر نیاز دارد. در ادامه آمده است که برنامه جهانی غذا به هدف رسید‌گی به افراد نیازمند در فصل زمستان، تا اکنون ۵۲ هزار و ۶۱۰  تُن مواد غذایی را برای ۱.۵ میلیون تن در ولایت‌های که گواه برف‌باری شدید است، ارسال کرده است. در گزارش برنامه جهانی غذا آمده است که ولایت‌های بدخشان، بامیان، غور و دایکندی برای ارسال مواد غذایی در اولویت این نهاد بین‌المللی قرار دارد. همچنین برنامه جهانی غذا پیش‌بینی کرده است که در سال ۲۰۲۵ حدود ۳.۵ میلیون کودک زیر پنج سال و ۱.۱۵ میلیون زن باردار و شیرده از سوءتغذیه حاد رنج خواهند برد. برنامه جهانی غذا با اشاره به قانون امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست افزوده است که تأمین امنیت کارمندان زن از اولویت‌های این نهاد است. این در حالی است که چند روز پیش نیز برنامه جهانی غذا بحران اقلیمی را یک «واقعیت تلخ» افغانستان عنوان کرده بود.