برنامه اسکان بشر سازمان ملل متحد درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که بیش از ۹ میلیون تن در افغانستان در مکان‌های غیررسمی زند‌گی می‌کنند. این برنامه امروز (چهارشنبه، ۱۱ سرطان) با نشر گزارشی گفته است که بیش‌تر این افراد در سکونت‌گاه‌های آسیب‌پذیر زندگی می‌کنند که دسترسی به آب پاک و خدمات بهداشتی ندارند. همچنین برنامه اسکان بشر سازمان ملل در بخشی از گزارشش به بازگشت گسترده مهاجران اهل افغانستان از کشورهای همسایه اشاره کرده و تاکید کرده است که بازگشت‌کنندگان در مکان‌های غیررسمی زند‌گی می‌کنند. در گزارش آمده است که از هر پنج تن که در شهرها زند‌گی می‌کنند، چهار تن در سکونت‌گاه‌های غیررسمی ساکن هستند. در بخشی از گزارش آمده است که جمعیت شهری در حال حاضر ۳۰ درصد است و پیش‌بینی می‌شود که در سال ۲۰۶۰ میلادی به ۵۰ درصد برسد. با این حال، برنامه اسکان بشر سازمان ملل بر حمایت از آسیب‌پذیرترین افراد، بهبود تاب‌آوری و مقابله با تغییرات اقلیمی تأکید کرده است. این در حالی است که ایران و پاکستان در سال جاری خورشیدی اخراج مهاجران افغانستانی را به‌صورت چشم‌گیر افزایش داده و مدارک اقامتی میلیون‌ها مهاجر را باطل کرده است. جمهوری اسلامی ایران «برگه سرشماری» حدود دو میلیون مهاجر افغانستانی را باطل اعلام کرده و به این افراد پس از دو بار مراجعه به دفاتر موسوم به «دفتر کفالت» کارت خروج می‌دهد. اخراج مهاجران افغانستانی از ایران در یک ماه اخیر شدت بیشتری گرفته است و اکثر اخراج‌شدگان خانواده‌هایی هستند که سال‌ها در ایران زندگی کرده‌اند.

صندوق جمعیت سازمان ملل متحد درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که خشک‌سالی‌های دوام‌دار، کاهش دسترسی به آب پاک و غذای مغذی، بر سلامت مادران و زنان باردار در افغانستان تاثیر منفی گذاشته است. این سازمان با نشر گزارشی نوشته که تغییر آب‌وهوایی در افغانستان خطر عوارض در دوران بارداری و زایمان را افزایش داده است. در بخشی از گزارش آمده است که بسیاری از دختران در افغانستان در سن پایین ازدواج کرده و مجبور هستند با منبع‌های محدود و زندگی دشوار روزگارشان را سپری کنند. صندوق جمعیت سازمان ملل هشدار داده است که این وضعیت تاثیرهای زیان‌بار بر صحت و بهداشت زنان و دختران می‌گذارد. صندوق جمعیت سازمان ملل با اشاره به محدودیت دسترسی زنان و دختران به خدمات بهداشتی به ویژه در روستاهای دوردست افغانستان و پیامدهای تغییرهای آب‌وهوایی، گفته که گروه‌های سیار صحی در برخی از روستاها برای زنان خدمات بهداشتی ارائه می‌کند. در گزارش آمده است که این گروه‌های سیار، زنان باردار را معاینه کرده، دارو تجویز می‌کنند و به آنان کمک می‌کنند که زایمان امن داشته باشند. همچنین صندوق جمعیت سازمان ملل متحد تاکید کرده است که این گروه‌ها پس از زایمان نیز، به زنان مشوره می‌دهند. به گفته‌ی صندوق جمعیت، سازمان ملل متحد به تازگی ۱۶.۶ میلیون دالر برای کاهش اثرهای خشک‌سالی در شمال و شمال‌شرق افغانستان اختصاص داده است. این در حالی است که افغانستان از دهه‌ها به این سو از خشک‌سالی و پیامدهای آن رنج می‌برد و این وضعیت تاثیرهای زیان‌باری بر شهروندان این کشور در بخش‌های مختلف گذاشته است.

زنان معترض و اعضای جنبش اعتراضی زنان عدالت‌خواه افغانستان از اخراج گسترده‌ی مهاجران افغانستان از ایران به شدت انتقاد کرده و اخراج پناه‌جویان به‌ویژه زنان و کودکان را اقدامی غیرانسانی عنوان کردند. جنبش زنان عدالت‌خواه افغانستان با نشر اعلامیه‌ای نوشته است که شهروندان افغانستان برای یافتن امنیت به ایران پناه برده و اخراج آن‌ها، «ناعادلانه و مغایر با اصول بنیادین حقوق بشر و تعهدات بین‌المللی» می‌باشد. در اعلامیه آمده است: «زنان، کودکان و مردانی که تنها جرم‌‌شان تلاش برای «زنده ماندن» بوده است، امروز در کوچه‌ها و خیابان‌های ایران با تحقیر، خشونت و بازداشت‌های گروهی روبه‌رو می‌شوند.» در اعلامیه‌ی جنبش اعتراضی زنان عدالت‌خواه آمده است که مهاجران افغانستانی به اجبار به سرزمینی بازگردانده می‌شوند که در آن، تهدید و ترس وجود دارد. اعضای این جنبش اعتراضی خواستار توقف رفتار غیرانسانی با مهاجران افغانستانی شده و از نهادهای بین‌المللی، سازمان ملل و کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان خواسته‌اند تا در برابر این بی‌عدالتی خاموش نباشند. زنان معترض سکوت در برابر اخراج مهاجران افغانستانی از ایران را همراهی با ظلم عنوان کردند. آن‌ها از ادامه‌ی روند اخراج مهاجران افغانستانی از ایران هشدار داده و گفته‌اند که ادامه‌ی این روند، زخم عمیقی بر پیکر همبستگی انسانی بر جا خواهد گذاشت. این در حالی است که چند روز پیش کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل هشدار داده و گفته بود که اخراج اجباری مهاجران افغانستان، منطقه و فراتر از آن را بی‌ثبات می‌کند. این نهاد نوشت که بیش از ۱.۲ میلیون شهروند افغانستان در سال ۲۰۲۵ میلادی از ایران و پاکستان مجبور به بازگشت به افغانستان شده‌‌اند که این امر بحران بشری موجود در داخل افغانستان را بیشتر تشدید کرده است.

منابع محلی از ولایت غور می‌گویند که در اثر انفجار یک ماین باقی مانده از دوران جنگ در شهر فیروزکوه، مرکز این ولایت دو کودک جان باخته و یک کودک دیگر زخمی شده است. دست‌کم دو منبع گفته‌اند که این رویداد صبح امروز (سه‌شنبه،۱۰ سرطان) در مسیر بند بایان از مربوطات شهر فیروزکوه، مرکز ولایت غور رخ داده است. منبع تاکید کرده است که این رویداد زمانی رخ داده است که این کودکان مصروف «چراندن» مواشی شان در بیابان بوده‌اند. منبع افزوده است که زخمی این رویداد برای درمان به شفاخانه‌ی ولایتی غور منتقل شده است. منبع در مورد هویت و جنسیت قربانیان این رویداد چیزی نگفته است. منبع در مورد این‌که این افراد، اعضای یک خانواده هستند یا خیر، جزییاتی ارائه نکرده است. مسوولان در غور این رویداد را تایید کرده و گفته‌اند: «این کودکان از اقوام کوچی هستند و زمانی‌که می‌خواستند این سرگلوله راکت را که از جنگ‌های گذشته باقی‌مانده جابه‌جا کنند، منفجر شده‌است.» در سال جاری میلادی به‌دلیل قطع کمک‌های مالی امریکا، بودجه‌ی برنامه‌های بشردوستانه در افغانستان، از جمله برنامه‌ی ماین پاکی، به شدت کاهش یافته است. سازمان ملل متحد بارها از کمبود بودجه و پیامدهای آن هشدار داده و خواستار کمک‌های بیشتر جامعه جهانی شده است. این در حالی است که سه روز پیش در نتیجه‌ی انفجار سرگلوله در ولایت پکتیا، یک کودک جان باخت و چهار تن دیگر زخمی شد. ماین‌ها و مهمات منفجر نشده باقی مانده از دوران‌های جنگ در کشور، سالانه جان‌ ده‌ها تن به‌ویژه کودکان را می‌گیرد.

یافته‌های یک تحقیق تازه نشان می‌دهد که کاهش شدید بودجه آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا و احتمال انحلال آن می‌تواند تا سال ۲۰۳۰ میلادی منجر به مرگ بیش از ۱۴ میلیون نفر شود. مجله پزشکی لانست (The Lancet) در تازه‌ترین گزارشش پیش بینی کرده است که ۴.۵ میلیون این مرگ‌ها را کودکان زیر پنج سال تشکیل خواهند داد. در این تحقیق آمده است که در طول دو دهه گذشته، برنامه‌های تمویل شده توسط آژانس توسعه بین‌المللی امریکا (USAID) از مرگ بیش از ۹۱ میلیون نفر در سراسر جهان به شمول مرگ ۳۰ میلیون کودک جلوگیری کرده‌ است. در بخشی از این پژوهش مجله پزشکی لانست آمده است: «برآوردهای ما نشان می‌دهد اگر کاهش‌های ناگهانی بودجه که در نیمه اول سال ۲۰۲۵ میلادی اعلام و اجرا شده‌، لغو نشود، تعداد چشم‌گیری از مرگ‌های قابل پیشگیری ممکن است تا سال ۲۰۳۰ رخ دهد.» این در حالی است که دونالد ترمپ، ریيس‌جمهور آمریکا با گرفتن سکان قدرت، برنامه‌های کمک‌رسانی از جمله بودجه سازمان توسعه بین‌المللی این کشور را به شدت کاهش داد. ترمپ این کار را در راستای کاهش هزینه‌های غیرضروری انجام داد. بودجه این سازمان در حالی کاهش داده شد که آمریکا بزرگ‌ترین کمک‌کننده کمک‌های بشردوستانه در جهان بود و در سال‌های قبل دست‌کم ۳۸ درصد کمک‌های ارائه شده از سوی سازمان ملل در جهان را تمویل می‌کرد. مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا در ماه مارچ امسال اعلام کرد که دولت ترمپ پس از یک بازبینی شش‌هفته‌ای، بیش از ۸۰ درصد از تمامی برنامه‌های سازمان توسعه بین‌المللی امریکا (USAID) را لغو کرده است. او افزود که حدود ۱۰۰۰ برنامه باقی‌مانده اکنون تحت نظارت وزارت امور خارجه ایالات متحده و با مشورت کنگره، «به‌شیوه‌ای مؤثرتر» اداره خواهند شد.

مسوولان وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست می‌گویند که دو کارمند موسسه‌ی فرهنگی- مذهبی «نما رسانه» در کابل را به اتهام تبلیغ و دعوت مردم به «الحاد، مسیحیت و فمینیسم» بازداشت کرده‌اند. سیف‌الاسلام خیبر، سخنگوی این وزارت ناوقت دیروز (دوشنبه، ۹ سرطان) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود از بازداشت این دو تن توسط نیروهای وزارت امر به معروف خبر داده است. در ادامه تاکید کرده است که کارمندان نما رسانه به جرم خود اعتراف کرده و ویدیوی اعتراف آن‌ها به زودی نشر خواهد شد. براساس معلومات موجود، یکی از این کارمندان فردی به اسم سید رضا باشنده‌ی اصلی ولسوالی بهسود ولایت میدان‌وردک است. از کارمند دیگر نما رسانه جزییاتی در دست نیست. سخنگوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر در مورد زمان دقیق و محل بازداشت کارمندان این موسسه‌ی فرهنگی- مذهبی چیزی ننوشته است. قابل ذکر است که موسسه‌ی فرهنگی- مذهبی نما رسانه در بخش تولید فیلم و سریال زیر نظر وزارت اطلاعات و فرهنگ در کابل فعالیت می‌کند. تا اکنون موسسه‌ی فرهنگی- مذهبی نما رسانه در پیوند به بازداشت کارمندان این موسسه چیزی نگفته است. حکومت سرپرست محدودیت شدیدی بر رسانه‌ها و خبرنگاران وضع کرده‌اند. ‏ بارها خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ها بازداشت و ‏زندانی شده‌اند. براساس آمار مرکز خبرنگاران افغانستان، دست‌کم ۱۰ خبرنگار و ‏یا کارمند رسانه در بازداشت حکومت فعلی به‌سر می‎برند یا دوران حبس ‏خود را می‌گذرانند. از این جمله، شش نفر به مدت هفت ماه تا سه ‏سال زندان محکوم شده‌اند.‏

داکتر تاج‌الدین اویوالی، نماینده‌ی یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد برای افغانستان می‌گوید که یک چهارم مهاجران اخراج شده از ایران، کودکان هستند. آقای اویوالی با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که بسیاری از کودکان اخراج شده از ایران، «بدون همراه» و از خانواده‌های‌شان جدا هستند. وی در ادامه تاکید کرد که در ماه جون سال جاری میلادی، بیش از ۱۶۰ هزار مهاجر اهل افغانستان از طریق مرز اسلام قلعه‌ی هرات به افغانستان بازگردانده شده‌اند. همچنین سنجی ویجیسکرا، مدیر منطقه‌ای صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد نیز در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که از مرز اسلام قلعه دیدن کرده است. او در ادامه افزوده است: «کودکان زیادی اینجا هستند که با فجایع غیرقابل تصوری روبرو شده‌اند و به حمایت ما نیاز دارند.» مدیر منطقه‌ای صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل می‌گوید که در مرز اسلام قلعه با پسر جوانی دیدار کرده که «بزرگترین نگرانی» او این بوده که با دست خالی به خانه باز گشته است. سنجی ویجیسکرا گفته است که یونیسف و شرکای بین‌المللی‌اش در حال ارائه‌ی خدمات حیاتی صحی، تغذیه‌ای، حفاظتی در مرز هستند، اما نیازها بسیار زیاد است. مدیر منطقه‌ای صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل از جامعه جهانی خواستار حمایت از کودکان به‌ویژه کودکان اخراج شده از ایران شده است. ایران پس از برقراری آتش‌بس با اسراییل، روند اخراج مهاجران افغانستان را شدت بخشیده است. براساس آمارهای منتشر شده از سوی حکومت سرپرست، در روزهای اوایل بعد از آتش‌بس روزانه بین ۲۰ تا ۳۰ هزار مهاجر تنها از ایران وارد کشور می‌شود.

تیم بایسکل‌سواری زنان در تور جهانی UCI درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که فریبا هاشمی، بایسکل‌سوار اهل افغانستان، عنوان قهرمانی مسابقات بایسکل‌سواری زنان افغانستان در سال ۲۰۲۵ میلادی را در فرانسه کسب کرده است. این تیم با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود از ختم این مسابقات خبر داده و گفته است که این رقابت‌ها از تاریخ ۲۶ تا ۲۸ جون سال جاری میلادی در فرانسه برگزار شده بود که زنان بایسکل‌سوار افغانستان مسیر ۱۱۵.۵ کیلومتری را که ورزشکاران فرانسه نیز در آن رقابت کردند، رکاب زدند. قابل ذکر است که چندی پیش اتحادیه‌ی بین‌المللی بایسکل‌سواران و کشور فرانسه اعلام کرده بودند که برای همبستگی با زنان افغانستان، مسابقات بایسکل‌سواران اهل افغانستان را در حاشیه‌ی مسابقات جهانی در فرانسه برگزار خواهند کرد. ورزشکاران افغانستان جزو اشتراک‌کنندگان رقابت‌های جهانی نبودند؛ بلکه در این مسابقات برای تعیین قهرمان بایسکل‌سواری زنان افغانستان در سال ۲۰۲۵ میلادی با یکدیگر رقابت کردند. براساس معلومات تیم بایسکل‌سواری زنان در تور جهانی UCI، فریبا هاشمی، یولدوز هاشمی، زهرا رضایی، سمیرا احراری و مهناز محمدی از جمله پنج زن ورزشکار اهل افغانستان شرکت‌کننده در این رقابت‌ها بودند. قابل ذکر است که فریبا هاشمی پیش از این نیز در سال ۲۰۲۲ میلادی، قهرمان مسابقات بایسکل‌سواری زنان افغانستان در سویس شده بود. اتحادیه بین‌المللی بایسکل‌سواران به نقل از فریبا هاشمی، قهرمان مسابقات بایسکل‌سواری سال ۲۰۲۲ میلادی زنان افغانستان در سویس که یکی از پنج زن بایسکل‌سوار شرکت‌کننده در این رقابت‌ها نوشته است که با تمام توان از عنوان قهرمانی خود دفاع می‌کند. خانم هاشمی تاکید کرده است: «آماده دفاع از عنوان قهرمانی هستم. واضح است که امیدوار برنده شدن هستم اما امیدوارم که این رویداد باعث درخشش سایر ورزشکاران شود.» همچنین اعلامیه به نقل از دیوید لاپارتینت، رییس اتحادیه بین‌المللی بایسکل‌سواری نوشته است که دیدن دوباره بهترین بایسکل‌سواران زن افغانستان در رقابت‌های قهرمانی کشورشان «مایه‌ی افتخار» است. این در حالی است که پس از بازگشت دوباره‌ی حکومت سرپرست به قدرت، زنان و دختران در افغانستان به‌طور کامل از فعالیت در تمامی رشته‌های ورزشی منع شده‌ و تیم‌های ملی ورزشی زنان افغانستان از هم پاشیده است. در نتیجه‌ی این اقدام، بسیاری از زنان ورزش‌کار افغانستانی که عضویت تیم ملی را داشتند، ناگزیر به ترک کشور شدند.