نویسنده: رسانه‌ای گوهر شاد

6 ماه قبل - 148 بازدید

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد در افغانستان اعلام کرده است که در سال ۲۰۲۴ میلادی، بیش از ۵۰۰ کودک براثر انفجار مهمات منفجرنشده‌ی باقی‌مانده از جنگ کشته یا زخمی شده‌اند. یونیسف این آمار را امروز (یک‌شنبه، ۱۶ جدی) در یادداشتی در حساب کاربری ایکس خود منتشر کرده است. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد تاکید کرده است که در سال گذشته برای حدود سه میلیون کودک در افغانستان در مورد خطرات ماین‌ها و سایر مهمات منفجر نشده آموزش و آگاهی‌دهی کرده است. بربنیاد گزارش‌ها، میلیون‌ها مترمربع زمین افغانستان با ماین‌ها و سایر مهمات منفجر نشده آلوده است. همچنین به‌تازگی کمیته‌ بین‌المللی صلیب سرخ در افغانستان گفته است که در سال ۲۰۲۴ میلادی ۴۵۵ نفر در حوادث مرتبط به خطرات مهمات انفجاری کشته یا زخمی شده‌اند. این کمیته تاکید کرده است که در سال جاری میلادی ۲۳۴ حادثه‌ی مرتبط با خطرات انفجاری را در افغانستان ثبت کرده است. کمیته‌ بین‌المللی صلیب سرخ افزوده است که افغانستان همچنان یکی از آسیب‌پذیرترین کشور در برابر خطرات انفجاری است. به‌دلیل چند دهه جنگ، بخشی از خاک افغانستان آلوده به ماین و مواد انفجاری است. سازمان ملل متحد می‌گوید که سه میلیون نفر در افغانستان در شعاع یک کیلومتری ماین‌ها و مواد انفجاری باقی‌مانده از جنگ زندگی می‌کنند. کمیته بین‌المللی صلیب سرخ گفته است که همراه با جمعیت هلال احمر افغانستان در سال ۲۰۲۴ میلادی برای بیش از ۲۴۰ هزار نفر در سراسر کشور آگاهی‌دهی کردند. باید گفت که در ماه‌های اخیر آمار قربانیان انفجار ماین به دلیل بازگشت مهاجران اهل افغانستان به کشور افزایش یافته است. نهاد ماین‌روبی «هالوترست» چندی پیش در گزارشی گفته بود که بیش از ۶۵ کیلومترمربع اراضی افغانستان به مواد منفجره دست‌ساز آلوده است. گفتنی است که ده‌ها سال جنگ و حضور گروه‌های مختلف از دلایل کارگزاری این ماین‌ها در افغانستان بوده است.

ادامه مطلب


6 ماه قبل - 153 بازدید

زنان و فعالان مدنی در پی شرایط بحرانی پناهندگان افغانستان در کشورهای همسایه و با تاکید بر وضعیت نگران‌کننده‌ی آنان، خواستار برنامه‌های حمایتی ویژه برای زنان در معرض اخراج اجباری شدند. جنبش‌های اعتراضی زنان، کنش‌گران اجتماعی و سازمان‌های مردم‌نهاد افغانستان در نامه‌ای سرگشاده به آدرس کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان گفته‌اند که این نهاد باید اقداماتی فوری برای حمایت از زنان پناه‌جوی افغانستان در پاکستان و ایران انجام دهد و از بازگشت اجباری آن‌ها به کشور، جلوگیری کند. در نامه آمده است که بسیاری از این افراد بدون بررسی فردی پرونده‌های پناهندگی‌شان، به‌طور خودسرانه از این کشورها اخراج شده‌اند و در معرض خطرات جدی در افغانستان قرار دارند. همچنین نویسندگان این به‌شدت از اخراج‌های اجباری و گروهی پناه‌جویان اهل افغانستان از ایران و پاکستان انتقاد کرده و خواستار توقف این اخراج‌ها شدند. نویسندگان از نهادهای بین‌المللی و نهادهای حامی حقوق پناه‌جویان خواستار شروع مذاکرات جدی با دولت‌های ایران و پاکستان برای جلوگیری از اخراج‌های غیرقانونی و تضمین امنیت پناهندگان شدند. جنبش‌های اعتراضی زنان، کنش‌گران اجتماعی و سازمان‌های مردم‌نهاد افغانستان به گزارش‌های متعدد از نقض حقوق بشر، خشونت، آزار جنسی و بدرفتاری با پناهندگان در این دو کشور اشاره کردند و خواستار آغاز تحقیقات بین‌المللی و اعمال فشار بر ایران و پاکستان برای پاسخ‌گویی در قبال این تخلفات شدند. آنان از کمیساریای عالی پناهندگان خواسته‌اند تا نظارت بیشتری بر رفتار نیروهای امنیتی کشورهای میزبان در برخورد با پناهندگان داشته باشد. زنان و فعالان مدنی همچنان تاکید کرد که زنان پناهنده‌ی افغانستان به دلیل فعالیت‌های مدنی یا تهدیدات حکومت فعلی، در شرایط بسیار خطرناکی قرار دارند و باید برنامه‌های حمایتی ویژه‌ای برای آنها ایجاد شود تا از بازگشت اجباری و تهدیدات امنیتی جلوگیری شود. همچنین نویسندگان در بخشی از این نامه خواستار افزایش فشارهای بین‌المللی بر ایران و پاکستان برای رعایت تعهدات خود در قبال حقوق پناهندگان شدند. آنان می‌گویند که هرگونه تأخیر در این زمینه، جان هزاران پناهنده را در معرض خطرات جبران‌ناپذیر قرار می‌دهد. آن‌ها از کمیساریای عالی پناهندگان خواسته‌اند تا اقدامات فوری و مؤثری برای بهبود وضعیت پناهندگان افغانستان در این دو کشور به‌کار گیرد. این نامه از سوی جنبش‌های اعتراضی زنان و کنش‌گران اجتماعی در حالی به کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان نوشته شده که پولیس پاکستان امروز از چندین نقطه‌ی شهر اسلام‌آباد، پایتخت این کشور شماری از پناه‌جویان افغانستان را بازداشت کرده‌اند.

ادامه مطلب


6 ماه قبل - 155 بازدید

وزارت امور داخله ایران درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که در سه سال گذشته حدود سه میلیون مهاجر افغانستانی از این کشور اخراج شده‌اند. نادریار احمدی، رییس مرکز امور مهاجران وزارت داخله ایران در مجلس شورای اسلامی گفته است که شرایط دشوار در افغانستان باعث شده تا مهاجران اخراج‌شده دوباره وارد ایران شوند. آقای احمدی تاکید کرد که نیروهای امنیتی ایران در تلاش برای اخراج مجدد پناه‌جویان هستند که به صورت غیرمجاز وارد ایران شده‌اند. رییس مرکز امور مهاجران وزارت امور داخله‌ی ایران افزوده است، مهاجران اهل افغانستان که در گذشته در این کشور زند‌گی کرده‌اند، از برخی امتیازات در ایران بهره‌مند می‌شوند. او با اشاره به دانش‌آموخته‌گان افغانستان در ایران گفته است که حدود ۷۰۰ داکتر متخصص در میان این فارغان حضور دارند. وی در ادامه گفته است که دسته دوم، مهاجرانی هستند که به دلیل شرایط جنگی در افغانستان به ایران مهاجرت کرده‌اند. نادریار احمدی تاکید کرده است که شماری از کارفرمایان ایرانی با تخلف از قانون کار، مهاجران را به خدمت گرفته‌اند و آنان امروز خود را «صاحب حق» می‌گیرند و حاضر به خروج از ایران نیستند. او گفت: «ما تلاش داریم تا از طریق مذاکره با کارفرمایان ایرانی و همچنین ایجاد محدودیت برای اتباع غیرمجاز این موضوع را مدیریت کنیم». رییس مرکز امور مهاجران وزارت داخله ایران در مجلس شورای اسلامی گفته است که در حال حاضر روزانه حدود سه تا چهار هزار نفر به‌طور قانونی وارد ایران می‌شوند و به دلیل نامناسب بودن شرایط مرزی، برخی افراد به‌گونه غیرقانونی به ایران می‌آیند. او در ادامه ابراز امیدواری کرده است که با تغییرات در شرایط مرزی آمار ورود این افراد کاهش یابد. این مقام ارشد مهاجرتی جمهوری اسلامی گفته است در سه سال گذشته سالانه حدود یک میلیون مهاجر فاقد مدرک از ایران اخراج شدند که تقریبا نصف از آن‌ها به‌طور داوطلبانه این کشور را ترک کرده‌اند. ایران همواره شهروندان مهاجر افغانستان را به‌طور اجباری از این کشور اخراج کرده و این روند پس از تسلط حکومت سرپرست افزایش یافته است.

ادامه مطلب


6 ماه قبل - 167 بازدید

آمنه محمد، معاون دبیر کل سازمان ملل متحد در تازه‌ترین مورد گفته است که برای دفاع از حقوق زنان و دختران افغانستان در «چارچوب اسلام» متعهد است. خانم محمد با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که حقوق زنان و دختران در افغانستان همچنان به طور مداوم تحت حمله قرار دارد. وی تاکید کرده است که رویکردهای «عقب‌گرد» حکومت سرپرست افغانستان، امسال به حدی رسیده‌اند که زنان و دختران را از یک «زندگی با کرامت» محروم کرده‌اند. معاون دبیر کل سازمان ملل متحد افزوده است: «ما تسلیم نخواهیم شد. تعهد من برای دفاع از حقوق آنان (زنان) در چارچوب اسلام، قاطع و استوار است.» این در حالی است که زنان و دختران در زیر حاکمیت حکومت فعلی از دسترسی به حقوق اساسی‌شان از جمله حق آموزش، کار و آزادی گشت‌وگذار محروم هستند. نهادهای حقوق بشری و کارشناسان، رویکردهای حکومت فعلی در برابر زنان و دختران را «اپارتاید جنسیتی» خوانده‌اند و خواهان به رسمیت‌شناسی آن هستند. همچنین در ماه میزان سال روان هجری خورشیدی، آلمان، استرالیا، هالند و کانادا هشدار دادند که به دلیل نقض شدید حقوق زنان و دختران در افغانستان، حکومت فعلی را به دادگاه بین‌المللی دادگستری در لاهه خواهند کشاند.

ادامه مطلب


6 ماه قبل - 153 بازدید

سازمان عفو بین‌الملل می‌گوید که سال ۲۰۲۴ میلادی، سالی بسیار دشوار برای حقوق بشر و به‌ویژه فعالان حقوق زن بود، زیرا بسیاری از قدرت‌ها توانسته‌اند، گفتمانی را ترویج کنند که تهدیدی جدی برای حقوق اساسی و عدالت به‌شمار می‌آید. این سازمان با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود ژولیا پارسی، فعال حقوق زنان از افغانستان را به عنوان مدافعی معرفی کرده که در سال ۲۰۲۴ میلادی، با به خطر انداختن جان و امنیت خود برای تامین عدالت و حقوق زنان کشورش مبارزه کرده است. سازمان عفو بین‌الملل در ادامه تاکید کرده است که ژولیا پارسی، حتا پس از بازداشت، شکنجه و تبعید نیز به مبارزه علیه تبعیض جنیستی ادامه داده است. در بخشی از این اعلامیه آمده است که تلاش‌های این فعال حقوق زنان نه‌تنها برای تضمین رعایت حقوق بشر؛ بلکه برای دست‌یابی به توسعه‌ای پایدار، عادلانه و فراگیر، امری ضروری است. این سازمان جهانی تاکید کرده است که در سال‌های اخیر، عقب‌نشینی از حقوق بشر و حمله به مدافعان آن در سراسر جهان افزایش یافته و اصول مورد توافق عدالت و حقوق بشر در این سال‌ها بیش‌تر از هر زمان دیگری تحت سوال قرار گرفته است. سازمان عفو بین‌الملل همچنان از دولت‌ها در سراسر جهان خواسته است که در سال ۲۰۲۵ میلادی به تعهدات خود عمل کرده و نقش کلیدی مدافعان حقوق بشر را در مبارزه با بی‌عدالتی نادیده نگیرند و فضای امنی برای آنان فراهم کنند. در حالی سازمان عفو بین‌الملل اعلام می‌کند که سال ۲۰۲۴ میلادی، سال دشوار برای حقوق بشر بوده است که حکومت سرپرست پس از تسلط دوباره بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و سپس درهای دانشگاه‌ها را نیز به‌روی دختران بستند. همچنان حکومت فعلی در تازه‌ترین اقدام، تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی را نیز منع کرده‌ است و به این ترتیب دختران را به‌صورت کامل از دسترسی به آموزش رسمی محروم کرده است. در کنار آن زنان و دختران از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان نیز منع شده‌اند.

ادامه مطلب


6 ماه قبل - 212 بازدید

وزارت منابع بشری و توسعه اجتماعی عربستان سعودی درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که مشارکت زنان در دولت‌داری این کشور افزایش یافته و نرخ بیکاری نسبت به سال‌های گذشته کاهش یافته است. این وزارت روز (جمعه، ۱۴ جدی) در گزارش سالانه خود اعلام کرده است که در سال ۲۰۲۴ میلادی، دست‌کم ۴۳ درصد از شغل‌های ارشد و متوسط در این کشور توسط زنان مدیریت شده است. وزارت منابع بشری و توسعه اجتماعی عربستان سعودی تاکید کرده است که دستمزدها در این کشور در سال ۲۰۲۴ میلادی تا ۴۵ درصد افزایش یافته است. در گزارش سالانه این نهاد آمده است که مشارکت اقتصادی زنان در بازار کار سعودی در این سال به ۳۵.۸ درصد افزایش یافته است. این وزارت تصریح کرده که افزایش مشارکت زنان بیش‌تر از پیش‌بینی‌های طرح توسعه ۱۰ ساله این کشور بوده است. همچنین در بخشی این گزارش گفته شده است که نرخ بیکاری در عربستان سعودی در این سال به ۳.۳ درصد رسید که پایین‌ترین سطح است. براساس گزارش، این کاهش نرخ بیکاری در میان کشورهای گروه ۲۰ در رده پنجم قرار گرفته است. عربستان سعودی در حالی از اختصاص ۴۳ درصد مشاغل به زنان خبر داده است که حکومت سرپرست در افغانستان با شعار برپایی «شریعت اسلامی»، زنان را از تمام عرصه‌های زند‌گی حذف کرده است. حکومت سرپرست پس از تسلط دوباره بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و سپس درهای دانشگاه‌ها را نیز به‌روی دختران بستند. همچنان حکومت فعلی در تازه‌ترین اقدام، تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی را نیز منع کرده‌ است و به این ترتیب دختران را به‌صورت کامل از دسترسی به آموزش رسمی محروم کرده است. در کنار آن زنان و دختران از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان نیز منع شده‌اند.

ادامه مطلب


6 ماه قبل - 160 بازدید

نتیجه یک تحقیق جدید درباره پیامدهای اقتصادی محرومیت زنان و دختران افغانستان از آموزش و کار، نشان می‌دهد که محرومیت وضع شده از سوی حکومت سرپرست، سالانه بیش از ۱.۴ میلیارد دالر به اقتصاد افغانستان ضربه می‌زند. هری آنتونی پاترینوس، رییس سیاست‌گذاری آموزشی در دانشگاه آرکانزاس و راجا بنتاوئه کتان، کارشناس آموزش بانک جهانی به همراه رفیع‌الدین نجم، اقتصاددان دانشگاه آمریکایی نویسندگان این تحقیق هستند. این سه پژوهشگر، نتیجه بررسی خود از تغییرات اقتصادی را با استفاده از داده‌های نیروی کار و خانوار در افغانستان در سال‌های ۲۰۰۷، ۲۰۱۴ و ۲۰۲۰ در سایت کانورسیشن به نشر سپرده‌اند. آنان در تحقیق خود تاکید کردند که زیان مالی محرومیت زنان و دختران از آموزش و کار بیشتر از برآوردهای قبلی است که از سوی صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل انجام شده است. این در حالی است که صندوق کودکان سازمان ملل دو سال پیش با نشر نتایج تحقیقی اعلام کرده بود که ممنوعیت تحصیل برای دختران در دوره ثانوی دستکم ۵۰۰ میلیون دالر به اقتصاد افغانستان آسیب زده است. این تحقیق جدید تاکید کرده است که زیان مالی برآورده شده تنها شامل ضرر مالی است و هزینه‌های اجتماعی ناشی از کاهش سطح تحصیلات زنان مانند تأثیرات منفی بر سلامت، آموزش فرزندان و نابرابری‌های اجتماعی را شامل نمی‌شود. محققان برای وضاحت ضربه اقتصادی وارده از اقدامات حکومت فعلی علیه زنان می‌گویند که تولید ناخالص داخلی افغانستان در سال ۲۰۲۳ تنها ۱۷ میلیارد دالر بود. این کارشناسان تاکید کردند که سرمایه‌گذاری در آموزش زنان نه تنها به رشد اقتصادی منجر می‌شود، بلکه با بهبود سلامت عمومی و کاهش فقر، مزایای اجتماعی طولانی‌مدتی مانند نرخ بالاتر حضور در مکتب و بهبود سلامت فرزندان دارد. نویسندگان پژوهش تاکید دارند که ادامه این ممنوعیت، فرصت‌های آموزشی و اقتصادی نسل‌ها را از بین برده و افغانستان را با چالش‌های عمیق‌تری مواجه خواهد کرد. در بخش از این تحقیق آمده است که سرمایه‌گذاری در آموزش زنان نه تنها بر خود آن‌ها تأثیر می‌گذارد، بلکه مزایای اقتصادی و اجتماعی‌ای به همراه دارد که می‌تواند نسل‌ها ادامه یابد. این مزایا شامل نرخ‌های بالاتر حضور در مکتب و بهبود سلامت فرزندان است. تحقیق درباره تاثیر آموزش و کار زنان در اقتصاد کشور دوره پس از سقوط حکومت فعلی در سال ۲۰۰۱ را با سال ۲۰۲۰ مقایسه کرده است. نتایج نشان می‌دهد که با فراهم شدن فرصت‌های آموزشی برای زنان و دختران، نرخ مرگ و میر کودکان به نیم کاهش یافت و درآمد ملی ناخالص رسانه تقریبا به سه برابر افزایش یافت. پژوهش با بررسی نقش آموزش در رشد اقتصادی کشورها نوشته است که میانگین بازده سرمایه‌گذاری در آموزش در سطح جهانی برای هر سال تحصیل اضافی حدود ۹ درصد است. بررسی نشان می‌دهد که بازدهی سرمایه‌گذاری در آموزش در افغانستان پایین است اما وقتی به آموزش زنان پرداخته می‌شود، این رقم به‌طور قابل‌توجهی بالا می‌رود. طبق نتایج این تحقیق به ازای هر سال تحصیل اضافی برای یک زن، درآمد او به‌طور متوسط ۱۳ درصد افزایش می‌یابد.

ادامه مطلب


6 ماه قبل - 137 بازدید

منابع محلی از ولایت غور می‌گویند که یک کودک بیمار به دلیل برف‌باری و بسته بودن راه‌های ارتباطی به مرکز این ولایت، در مسیر راه جان باخته است. دست‌کم دو منبع به رسانه گوهرشاد گفته‌اند که این کودک به برف‌باری و بسته بودن راه‌های مواصلاتی روز (پنج‌شنبه، ۱۳ جدی) در روستای «رغسکن» از مربوطات ولسوالی بالامرغاب غور جان باخته است. منبع تاکید کرد که به دلیل برف‌باری سنگین و بسته بودن راه‌های ارتباطی ولسوالی‌های غور به مرکز، خانواده این کودک نتوانسته بود وی را به شفاخانه برساند. مسوولان محلی حکومت سرپرست در ولایت غور تا اکنون در این باره چیزی نگفته‌اند. باید گفت که مسیر ولسوالی بالامرغاب غور از دو روز پیش به‌دلیل برف‌باری‌ سنگین مسدود شده بود. این در حالی است که بیش‌تر شاهراه‌های کشور و راه‌های مواصلاتی ولسوالی‌ها به مراکز ولایت‌ها به دلیل برف‌باری‌های دو روز اخیر، مسدود شده‌اند. پیش از این نیز، چندین بیمار در سراسر کشور به دلیل بسته بودن راه‌های مواصلاتی به دلیل برف و باران جان‌شان را از دست داده بودند. همچنین منابع محلی در ولایت غزنی می‌گویند که ده‌ها تن، از جمله زنان و کودکان در ولسوالی قره‌باغ این ولایت در برف گیر مانده‌اند. دست‌کم سه منبع تایید کردند که چندین عراده موتر شخصی و مسافربری با سرنشینان آن‌ها در دشت آغلو، در ساحه تمکی و کوتل زردآلو در ولسوالی قره‌باغ گیر مانده‌اند. منبع تاکید کرد که این مسافران از مرکز غزنی به سوی ولسوالی جاغوری می‌رفتند و از شب گذشته تا زمان نشر این خبر، موفق به عبور از این مسیر نشده‌اند. به گفته‌ی منابع، شماری از باشنده‌گان روستاهای همجوار به گیرمانده‌گان کمک کرده‌اند، اما طالبان تا کنون کمک لازم را به گیرمانده‌گان انجام نداده‌اند. مسوولان حکومت فعلی تا اکنون در این مورد چیزی نگفته‌اند.

ادامه مطلب


6 ماه قبل - 154 بازدید

پژوهشگران دانشگاه کمبریج بریتانیا در گزارشی تازه اعلام کرده‌اند که عصر جدیدی از حکمرانی هوش مصنوعی در راه است. در عصر هوش مصنوعی نه تنها توجه انسان، بلکه نیت‌ها و تصمیم‌گیری‌ها نیز به عنوان کالایی برای خرید و فروش تبدیل خواهد‌ شد. روزنامه گاردین گزارش داده است، این پژوهش که در مرکز لورهولم برای آینده هوش مصنوعی انجام شده، از ظهور پدیده‌ای به نام «اقتصاد نیت» خبر می‌دهد که می‌تواند از انتخاب یک فیلم ساده تا رای شهروندان در انتخابات را تحت تاثیر قرار دهد. اقتصاد توجه، درک مفهوم و عملکرد فعلی به گفته دکتر جانی پن، مورخ فناوری در مرکز لورهولم کمبریج در بریتانیا، برای دهه‌ها، جلب توجه کاربران به عنوان سرمایه اصلی دنیای اینترنت بوده‌ است. او تاکید کرده است که شبکه‌های اجتماعی مانند فیس‌بوک و اینستاگرام با این سرمایه کار می‌کنند، آن‌ها کاربران را ساعت‌ها در پلتفرم‌های خود نگه می‌دارند و در این زمان، تبلیغات مختلف را به آن‌ها نشان می‌دهند. تبلیغ‌کنندگان هم برای خرید این توجه دو راه دارند یا در مزایده‌های آنی شرکت می‌کنند تا تبلیغشان همان لحظه نمایش داده‌ شود، یا مثل رزرو بیلبوردها، از قبل زمان نمایش تبلیغات خود را می‌خرند. اقتصاد نیت، بازار نوظهور پیش‌بینی رفتار انسان پژوهشگران مرکز لورهولم کمبریج می‌گویند «اقتصاد نیت» پدیده‌ای در حال ظهور است و به‌زودی جایگزین اقتصاد توجه خواهد‌ شد. در این اقتصاد جدید، شرکت‌های فناوری با استفاده از هوش مصنوعی، فراتر از جلب توجه ساده کاربران عمل می‌کنند. آن‌ها با تحلیل رفتار کاربران، می‌توانند انگیزه‌ها و نیات آن‌ها را شناسایی و پیش‌بینی کنند و این اطلاعات گران‌بها را به بالاترین پیشنهاد دهنده بفروشند. برای مثال، یک شرکت می‌تواند بفهمد که شما قصد رزرو هتل دارید، به کدام نامزد انتخاباتی علاقه‌مند هستید یا حتی چه برنامه‌های سفری در ذهن دارید. این اطلاعات برای تبلیغ‌کنندگان، کسب‌وکارها و سایر شرکت‌ها بسیار ارزشمند است، چرا که می‌توانند پیش از آنکه شما تصمیم نهایی خود را بگیرید، پیشنهادهای هدفمندی به شما ارائه دهند. محققان از این اتفاق به عنوان دوره تازه «سودجویی» یاد می‌کنند. درست مثل دوران «تب طلا» که با هجوم به معادن طلا همراه شد، شرکت‌های مختلف برای دستیابی به اطلاعات ارزشمند درباره نیت‌ها و قصدهای مردم با یکدیگر رقابت خواهند‌ کرد. شرکت‌هایی که بتوانند نیات انسانی را شناسایی، هدایت و معامله کنند، سود سرشاری به دست خواهند‌ آورد. برای نمونه، در آینده‌ای نه چندان دور، شرکتی مانند متا می‌تواند قصد شما برای رزرو رستوران، پرواز یا هتل را به مزایده بگذارد و به بالاترین پیشنهاد دهنده بفروشد. اگرچه امروز هم صنعتی برای پیش‌بینی و مزایده رفتار انسان وجود دارد، اما مدل‌های هوش مصنوعی این کار را با دقت، پویایی و شخصی‌سازی بیشتری انجام خواهند‌ داد. نقش مدل‌های زبانی بزرگ در شکل‌گیری اقتصاد نیت مدل‌های زبانی بزرگ، که فناوری پایه‌ای ابزارهایی مانند چت‌جی‌پی‌تی هستند، نقش کلیدی در شکل‌گیری اقتصاد نیت خواهند‌ داشت. این مدل‌ها به شیوه‌های مختلف با کاربران تعامل می‌کنند و از این راه، داده‌های رفتاری و روانشناختی آن‌ها را جمع‌آوری، تحلیل و پیش‌بینی می‌کنند. برای مثال، یک مدل زبانی می‌تواند در گفت‌وگو با کاربر، به طور هوشمندانه‌ای پرسش‌هایی هدفمند بپرسد. تصور کنید در حال گفت‌وگو با یک دستیار هوش مصنوعی هستید و او می‌پرسد: «به دیدن فیلم مرد عنکبوتی فکر کرده‌اید؟» یا وقتی از خستگی و فشار کاری صحبت می‌کنید، پیشنهاد می‌دهد: «می‌خواهید برای آن فیلمی که قبلا درباره‌اش صحبت کردیم، بلیت رزرو کنم؟» نکته مهم این است که این پیشنهادها به صورت تصادفی مطرح نمی‌شوند. هر پیشنهاد بر اساس تحلیل دقیق رفتار شخصی کاربر و نمایه روان‌شناختی او تنظیم می‌شود. به عبارت دیگر، مدل زبانی می‌تواند با هزینه کم، از اطلاعات مختلفی مانند سلیقه موسیقایی، گرایش‌های سیاسی، نوع واژگان مورد استفاده، سن، جنسیت و حتی میزان تمایل شما به تعریف و تمجید استفاده کند تا احتمال موفقیت در رسیدن به هدف مورد نظر را افزایش دهد. پژوهشگران می‌گویند این مدل‌ها حتی می‌توانند مکالمات روزمره را طوری هدایت کنند که اطلاعات شخصی بیشتری از کاربر به دست آورند. سپس این اطلاعات را در اختیار تبلیغ‌کنندگان، کسب‌وکارها و دیگر شرکت‌های ثالث قرار دهند تا آن‌ها بتوانند پیشنهادهای خود را با دقت بیشتری به مخاطبان هدف برسانند. نظرات مدیران شرکت‌های بزرگ فناوری نشان می‌دهد که اقتصاد نیت به سرعت در حال شکل‌گیری است. جنسن هوانگ، مدیرعامل شرکت انویدیا که بزرگترین تولیدکننده تراشه‌های هوش مصنوعی در جهان است، می‌گوید در آینده‌ای نزدیک، مدل‌های هوش مصنوعی می‌توانند نیت و خواسته شما را درک کنند و با توجه به شرایط و موقعیتی که در آن قرار دارید، بهترین اطلاعات را به شما ارائه دهند. پیشرفت‌های اخیر نشان می‌دهند این پیش‌بینی چندان دور از ذهن نیست. برای نمونه، شرکت متا مدل هوش مصنوعی به نام «سیسرو» ساخته که می‌تواند بازی پیچیده دیپلوماسی را در سطح انسانی بازی کند. اهمیت این دستاورد در این است که بازی دیپلوماسی به درک عمیق از نیت‌ها و انگیزه‌های طرف مقابل نیاز دارد و موفقیت سیسرو نشان می‌دهد هوش مصنوعی تا چه حد در فهم و پیش‌بینی رفتار انسان پیشرفت کرده‌ است. نگرانی‌های اخلاقی و اجتماعی پژوهشگران دانشگاه کمبریج درباره پیامدهای گسترش اقتصاد نیت هشدار می‌دهند. آن‌ها می‌گویند اگر این فناوری بدون نظارت و مقررات مناسب گسترش یابد، انگیزه‌ها و نیت‌های انسانی به کالایی برای خرید و فروش تبدیل خواهند‌ شد. دکتر جانی پن، از پژوهشگران این مطالعه، می‌گوید باید پیش از آنکه در دام پیامدهای ناخواسته این فناوری گرفتار شویم، تاثیرات احتمالی آن را بر ارزش‌های بنیادین جامعه از جمله انتخابات آزاد و منصفانه، مطبوعات آزاد و رقابت عادلانه در بازار را بررسی کنیم. در غیر این صورت، ممکن است در آینده‌ای نه چندان دور، استقلال تصمیم‌گیری انسان‌ها به طور جدی به چالش کشیده‌ شود.

ادامه مطلب


6 ماه قبل - 200 بازدید

سازمان داکتران بدون مرز برای افغانستان اعلام کرده است که اولین نوزاد متولدشده در سال ۲۰۲۵ در شفاخانه‌های این نهاد در ولایت خوست به دنیا آمده است. این نهاد روز (پنج‌شنبه، ۱۳ جدی) در حساب کاربری ایکس نوشته است که نام این نوزاد دختر «شبانه» بوده و ساعت ۱۲:۰۶ بامداد اول جنوری ۲۰۲۵ به دنیا آمده است. این سازمان تاکید کرده است که شبانه اولین فرزند خانواده‌اش است و وضعیت او و مادرش خوب گزارش شده است. سازمان داکتران بدون مرز افزوده است که چند دقیقه پس از این نوزاد دختر، یک نوزاد پسر به اسم «حقمل» در شفاخانه‌ی این نهاد در شهر «بست» ولایت هلمند به دنیا آمد. قابل ذکر است که در سال ۲۰۲۴ میلادی نیز اولین نوزاد متولدشده در افغانستان در ولایت خوست به دنیا آمده بود. سازمان داکتران بدون مرز نام این نوزاد را «زبیر» گفته بود. شبانه در حالی چشم به جهان می‌گشاید که هم‌نوعانش از هر گونه حقوق بشری، از جمله تحصیل، کار و گشت‌وگذار محروم هستند.

ادامه مطلب