با شروع سال جدید آموزشی در ایران، شورای پناهندگان ناروی در تازهترین مورد اعلام کرده است که ۱.۵ میلیون کودک افغانستانی در این کشور زندگی میکنند. این شورا با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود گفته است که زمینه آموزش با کیفیت را برای همه کودکان اهل افغانستان در ایران، فراهم میکند. سال جدید آموزشی در ایران روز گذشته (یکشنبه، اول میزان) با عدم ثبتنام صدها هزار دانشآموز افغانستانی آغاز شد. همزمان با این، شورای پناهندگان ناروی میگوید: «ما ارائه میدهیم تا اطمینان حاصل کنیم که همه کودکان اهل افغانستان، از جمله کسانی که نتوانستند در مدارس ثبتنام کنند، به آموزش با کیفیت در کنار همسالان ایرانی خود دسترسی داشته باشند.» این شورا تاکید کرده است که با راهاندازی برنامههای آموزشی به همکاری «بنیاد آموزش دورههایی بالاتر از همه»، زمینه آموزش کودکان افغانستانی در ایران را فراهم میکند. این در حالی است که شماری از شهروندان افغانستان روز گذشته در شیراز در مقابل دفتر کمیساری عالی سازمان ملل در امور پناهندگان اعتراض کردند و گفتند که مدارس ایران در سال جدید دانشآموزان افغانستانی را ثبتنام نمیکنند. با این وجود، وزیر آموزش و پرورش جمهوری اسلامی تاکید کرده است که در سراسر ایران ۶۰۰ هزار دانشآموز افغانستانی حضور دارند که پس از تکمیل ثبتنام دانشآموزان ایرانی، آنها نیز ثبتنام خواهند شد. باید گفت که در اواخر ماه سنبله امسال، مدارس در ولایات کرمان، شیراز و کهگیلویه و بویراحمد از ثبتنام کودکان افغان خودداری کردند. مقامهای جمهوری اسلامی به مدیران مدارس در استان کرمان هشدار دادند که حق ندارند پناهجویان بدون مدرک را ثبتنام کنند.
برچسب: رسانه گوهرشاد
نویسنده: مهدی مظفری پارلمان اروپا در واکنش به اقدامات اخیر حکومت سرپرست افغانستان، بهویژه تصویب قانون جنجالی «امر به معروف و نهی از منکر»، نشستی ویژه در روز پنجشنبه 29 سنبله برگزار کرد تا وضعیت اسفبار حقوق بشر، بهویژه وضعیت زنان در افغانستان، را مورد بررسی قرار دهد. این نشست بهخاطر افزایش نگرانیهای بینالمللی در مورد نقض گسترده حقوق بشر در افغانستان و بهویژه محدودیتهای شدیدی که علیه زنان اعمال شده، برگزار شد. نتیجه این نشست، تصویب قطعنامهای قاطع بود که با اکثریت قریب به اتفاق آرا به تصویب رسید. این قطعنامه در حالی به تصویب رسید که فشارهای بینالمللی بر حکومت افغانستان به دلیل اعمال محدودیتهای جنسیتی و نقض حقوق بشر در حال افزایش است. پارلمان اروپا در این نشست تأکید کرد که این نوع قوانین و محدودیتها با هنجارهای بینالمللی در تضاد کامل هستند و منجر به سرکوب شدید حقوق انسانی زنان و دختران افغان میشود. این قطعنامه که با ۵۶۵ رأی موافق، هشت رأی مخالف و ۴۳ رأی ممتنع به تصویب رسید، بهصراحت نقض گسترده هنجارهای بینالمللی توسط حکومت فعلی افغانستان را محکوم میکند. در این قطعنامه، دولت فعلی افغانستان متهم به سرکوب شدید زنان و دختران، اقلیتهای قومی، مدافعان حقوق بشر و اقلیتهای جنسی شده است. این قطعنامه به وضوح نشان میدهد که سیاستهای حکومت کنونی نه تنها باعث بحران انسانی شدیدی در افغانستان شده، بلکه کشور را به انزوای بینالمللی نیز سوق داده است. پارلمان اروپا هشدار داده که این سرکوبهای گسترده و ادامه سیاستهای تنگنظرانه دولت افغانستان میتواند به بحرانی بزرگتر در سطح منطقه و جهان منجر شود. از همین رو، این قطعنامه نشاندهنده یک تغییر رویکرد جدی در مواضع بینالمللی علیه حکومت افغانستان است. آپارتاید جنسیتی وضعیت اسفناک زنان افغان در سایه حکومت سرپرست، ابعاد تازهای از نقض حقوق بشر را آشکار کرده است. پارلمان اروپا در اقدامی مهم، وضعیت کنونی زنان افغانستان را به عنوان «آپارتاید جنسیتی» توصیف کرده و خواستار به رسمیت شناخته شدن آن بهعنوان «جنایت علیه بشریت» در قوانین بینالمللی شده است. این اصطلاح بهطور دقیق به سیستماتیک بودن و فراگیر بودن تبعیضهای جنسیتی در افغانستان اشاره دارد. در واقع، پارلمان اروپا با این قطعنامه تأکید کرده است که سرکوب زنان و محدودیتهای شدید علیه آنها نه تنها یک نقض ساده حقوق بشر است، بلکه به نوعی جنایت علیه بشریت تعبیر میشود که نیازمند واکنش فوری و جامع جامعه جهانی است. این توصیف پارلمان اروپا در راستای نگرانیهای پیشین کارشناسان سازمان ملل، از جمله ریچارد بنت، است که رفتار حکومت افغانستان با زنان را بهعنوان «جنایت علیه بشریت» توصیف کرده بودند. این کارشناسان بر این باورند که اعمال محدودیتهای شدید و سیستماتیک علیه زنان در افغانستان، مصداق بارز آپارتاید جنسیتی است. در شرایط کنونی، زنان معترض افغان نیز بارها با اعتراض به سیاستهای حکومت، خواستار به رسمیت شناخته شدن این وضعیت به عنوان یک جنایت بینالمللی شدهاند. تداوم این اعتراضات نشان میدهد که زنان افغان همچنان در حال مبارزه برای احقاق حقوق خود هستند، اگرچه شرایط فعلی امید به تغییر را به شدت کمرنگ کرده است. در حال حاضر، آپارتاید جنسیتی بهعنوان یک جرم مستقل در قوانین بینالمللی تعریف نشده است، اما با توجه به شرایط بحرانی در افغانستان، تلاشهایی در جریان است تا این مفهوم بهعنوان یک جرم بینالمللی به رسمیت شناخته شود. این تلاشها در چارچوب تعدیل برخی مواد قوانین بینالمللی صورت میگیرد و هدف آن پاسخگویی به این جنایت هولناک و حمایت از حقوق زنان افغان است. به رسمیت شناخته شدن آپارتاید جنسیتی بهعنوان یک جرم بینالمللی، گامی بزرگ در جهت ایجاد مکانیزمهای قانونی برای پیگرد و مجازات عاملان این جنایت خواهد بود و میتواند به اعمال تحریمهای بینالمللی و اقدامات عملی برای محافظت از زنان افغان منجر شود. محکومیت تعامل با سردمداران فعلی افغانستان و درخواست تحریمهای جدید پارلمان اروپا در این اقدام قاطعانه، رفتار دولتهایی را که با تعامل با سردمداران حکومت فعلی افغانستان به تقویت این گروه کمک میکنند، نیز محکوم کرده است. این موضعگیری بر مبنای اصول حقوق بشر و بر پایه تعهدات بینالمللی است که هرگونه تعامل با دولتهایی که در نقض گسترده حقوق بشر مشارکت دارند، را منع میکند. این قطعنامه که با اکثریت قاطع آرا به تصویب رسید، نگرانی عمیق اتحادیه اروپا را نسبت به رویکرد برخی کشورها در قبال حکومت فعلی در افغانستان ابراز میدارد. اگرچه نمایندگان پارلمان بهطور مشخص نامی از کشورها نبردهاند، اما شواهد نشان میدهد که در سالهای اخیر، علاوه بر کشورهای همسایه و منطقهای، برخی از اعضای اتحادیه اروپا نیز بهصورت مستقیم یا غیرمستقیم با حکومتداران افغانستان تعامل داشتهاند. این تعاملات نه تنها مشروعیت حکومت فعلی را تقویت کرده، بلکه زمینهساز ادامه نقض حقوق بشر در این کشور نیز شده است. در کنار محکومیت تعامل با حکومت سرپرست، پارلمان اروپا خواستار تشدید تحریمها علیه اعضای این گروه شده است. اتحادیه اروپا در حال حاضر برخی از مقامات ارشد حکومت افغانستان را تحت تحریمهای فردی قرار داده است، اما پارلمان اروپا معتقد است که این اقدامات کافی نیست و باید تحریمهای گستردهتری علیه این دولت اعمال شود. هنوز مشخص نیست که تحریمهای جدید شامل چه حوزههایی خواهد بود، اما انتظار میرود که این تحریمها بر فعالیتهای اقتصادی حکومت و منابع مالی آنها تأثیرگذار باشد. پارلمان اروپا تأکید کرده است که تحریمها باید بهگونهای اعمال شوند که به مردم عادی آسیب نرسد و تنها سردمداران حکومت تحت فشار قرار گیرند. علاوه بر موضوع تحریمها، پارلمان اروپا بر اهمیت حمایت از زنان و دختران افغان تأکید کرده است. نمایندگان پارلمان خواستار مشارکت فعال زنان افغان در تمامی عرصههای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور شدهاند و از جامعه جهانی خواستهاند تا از حقوق این قشر آسیبپذیر حمایت کنند. همچنین، پارلمان اروپا بر ضرورت ادامه کمکهای بشردوستانه به مردم افغانستان تأکید کرده است و از اتحادیه اروپا خواسته است تا این کمکها را بهطور مستقیم به مردم نیازمند برساند و از رسیدن آن به دست حکومت جلوگیری کند. این رویکرد، نشاندهنده حساسیت ویژه پارلمان اروپا به وضعیت مردم افغانستان و اهمیت دسترسی مستقیم به کمکهای انسانی است. توماس نیکلسن، نماینده ویژه اتحادیه اروپا برای افغانستان، اخیراً اعلام کرده است که اتحادیه اروپا در سال جاری میلادی ۳۰۰ میلیون یورو به افغانستان کمک کرده است و این کمکها بهصورت مستقیم به مردم افغانستان و سازمانهای غیردولتی میرسد. این نوع از کمکهای مستقیم بهویژه در شرایط بحرانی کنونی اهمیت بیشتری پیدا کرده است، زیرا حکومت فعلی افغانستان از این کمکها برای تحکیم قدرت خود استفاده میکند. با این حال، سازمان ملل متحد هشدار داده است که افغانستان همچنان با یک بحران انسانی شدید روبرو است و نیازمند کمکهای بیشتر جامعه جهانی است. در مجموع، قطعنامه پارلمان اروپا نشان میدهد که اتحادیه اروپا نگران وضعیت افغانستان و نقض حقوق بشر در این کشور است. این اتحادیه با محکوم کردن تعامل با سردمداران حکومت و خواستار تشدید تحریمها، پیام روشنی به حکومت افغانستان ارسال کرده است. همچنین، تأکید پارلمان اروپا بر حمایت از زنان و دختران افغان و ادامه کمکهای بشردوستانه نشان میدهد که اتحادیه اروپا متعهد به کمک به مردم افغانستان است. با این حال، برای بهبود وضعیت افغانستان و ایجاد یک دولت فراگیر و پایدار، همکاری بیشتر جامعه جهانی و فشار بر قدرتمندان حکومتی این کشور برای رعایت حقوق بشر و تعهدات بینالمللی ضروری است.
سازمان مشارکت جهانی برای آموزش اعلام کرده است که حکومت سرپرست با بستن مکاتب بالاتر از صنف شش و دانشگاهها به روی دختران افغانستان، آینده آنان را دزدیده است. این سازمان امروز (دوشنبه، ۲ میزان) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که دختران افغانستان سه سال فرصت یادگیری را از دست دادهاند. سازمان مشارکت جهانی برای آموزش تاکید کرد که سه سال از محرومیت دختران افغانستان از مکاتب بالاتر از صنفش و تحصیلات عالی میگذرد. این در حالی است که وزارت معارف حکومت سرپرست، در بیستوهفتم سنبله سال ۱۴۰۱ با پخش اطلاعیهای از دانشآموزان پسر و آموزگاران مرد در افغانستان دعوت کرد تا به مدارس و مکاتب برگردند. وزارت معارف هیچ اشارهای به بازگشت دانشآموزان دختر و آموزگاران زن به مکاتب نکرده بود. از آن زمان تا اکنون مکاتب بالاتر صنف ششم بسته است و دختران اجازه رفتن به دانشگاه را هم ندارند. باید گفت که محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. سازمان ملل متحد و جامعهی جهانی در سه سال اخیر بارها خواستار لغو ممنوعیت حق آموزش و کار زنان در افغانستان شدهاند، اما حکومت سرپرست تا اکنون به این خواستها اعتنا نکرده است. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند. همچنین به تازگی، قانون جدید امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی حتا صدای زنان را «عورت» عنوان کرده است. بخش زنان سازمان ملل پیش از این نیز گفته بود که محدودیتها بر زنان تاثیر مخربی بر زندگی آنان در افغانستان داشته است.
همزمان با شروع سال جدید آموزشی در ایران، شماری از شهروندان افغانستان به ویژه دانشآموزان در شهر شیراز در مقابل دفتر کمیساری عالی سازمان ملل در امور پناهندگان اعتراض کردند. شماری از رسانهها گزارش دادهاند که مکاتب ایران دانشآموزان اهل افغانستان را در سال جدید ثبتنام نمیکنند. شماری از افغانستانیها و دانشآموزان روز (یکشنبه، ۱ میزان) در اعتراض به عدم پذیرش در مکاتب ایران، در مقابل دفتر نمایندگی سازمان ملل در شیراز اعتراض کردند. ویدیوهای که از این اعتراض در شبکههای اجتماعی منتشر شده است، نشان میدهد که شهروندان افغانستان شعار میدهند که «تحصیل حق ما است.» این معترضان از سازمان ملل خواستند زمینه آموزش کودکان افغانستانی را در ایران فراهم کند. مهاجران افغانستانی میگویند که مکاتب به روی دانشآموزان اهل افغانستان بسته است. شهروندان افغانستان میگویند: «بچههای اهل افغانستان را در مدرسه نمیگذارند، مامور میگوید که افغانستانی جای ندارد، درس نخواند، درب مدرسه بسته است و جمع کنید بروید.» در حالی شماری از شهروندان افغانستان و دانشآموزان دست به اعتراض میزنند که علیرضا کاظمی، وزیر آموزش و پرورش ایران روز گذشته اعلام کرد که تمهیدات لازم برای ثبتنام دانشآموزان افغان در نظر گرفته شده است. آقای کاظمی با اشاره به حضور بیش از ۶۰۰ هزار دانشآموز اهل افغانستان در ایران گفت که پس از تکمیل ثبتنام دانشآموزان ایرانی، آنها نیز ثبتنام میشوند. بهرغم وعده مسوولان جمهوری اسلامی مبنی بر ثبتنام دانشآموزان اهل افغانستان در مکاتب ایران، گزارشهای متعددی مبنی بر ممنوعیت ثبتنام دانشآموزان به نشر رسیده است. در اواخر ماه سنبله امسال مکاتب در استانهای کرمان، شیراز و کهگیلویه و بویراحمد از ثبتنام کودکان افغان خودداری کردند. محمد مهدی فداکار، والی کرمان روز (شنبه، ۲۴ سنبله) در جلسه شورای آموزش و پرورش ولایت کرمان اعلام کرد که ثبتنام دانشآموزان اهل افغانستان بدون مدرک در مکاتب این استان به طور جدی پیگیری و ممنوع اعلام شده است. این مقام جمهوری اسلامی به مدیران مکاتب در ولایت کرمان هشدار داد که حق ندارند پناهجویان بدون مدرک را ثبتنام کنند.
سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان در تازهترین مورد اعلام کرده است که حکومت سرپرست در یک اقدام تازه، پخش زنده برنامههای سیاسی را در رسانهها ممنوع کرده است. این سازمان شب گذشته (یکشنبه، ۱ میزان) با نشر اعلامیهای گفته است که حکومت فعلی افراد مورد اعتماد خود را بهعنوان کارشناس در برنامههای تحلیلی و سیاسی رسانهها معرفی کرده است. سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان تاکید کرد که این اقدام حکومت فعلی بار دیگر به سانسور رسانهها منجر شده و آزادی بیان را خفه میکند. این سازمان از نهادهای حامی رسانهها و خبرنگاران خواسته است که در برابر این محدودیتهای حکومت سرپرست موضع قاطع بگیرند. مسوولان حکومت سرپرست تا اکنون در این خصوص اظهار نظر نکردهاند. این در حالی است که حکومت فعلی پس از بازگشت به قدرت در افغانستان، محدودیتهای شدیدی را بر رسانههای داخلی اعمال کرده و خبرنگاران را بهطور مداوم بازداشت و شکنجه کردهاند. براساس آمارهای مرکز خبرنگاران افغانستان، حکومت سرپرست در دو سال اول حاکمیت خود بر افغانستان ۱۴ دستورالعمل محدودکننده علیه رسانهها و خبرنگاران صادر کرده بود. این دستورالعملها طیف وسیعی از امور مربوط به رسانهها را در برمیگیرد که از جملهی آن اجبار مجریان زن به پوشیدن ماسک سیاه و ممنوعیت پخش موسیقی و نام گرفتن از گروه طالبان بهعنوان حکومت افغانستان است.
ملاله یوسفزی، برنده جایزهی صلح نوبل و فعال آموزش دختران میگوید که با شماری از فعالان زن، در مقابل ساختمان سازمان ملل متحد تجمع کرده و خواستار توجه رهبران جهان به وضعیت زنان و دختران در افغانستان، غزه و برخی از کشورهای دیگر شدند. خانم با نشر یک پیام ویدیویی در حساب کاربری ایکس خود، از اشتراککنندگان در ۷۹مین نشست عمومی ملل متحد خواست که باید به وضعیت زنان و دختران توجه جدی کنند. او گفت: «دختران در جهان با مشکلات مختلف روبرو هستند. دختران در افغانستان از مکاتب متوسطه منع شدهاند، دختران در غزه تحت بمباران دوامدار زندگی میکنند، دختران در نایجریا از سیلهای ویرانگر رنج میبرند.» وی همچنان از رهبران جهان خواست که تا اقدامات بیشتری را برای بهبود وضعیت زندگی دختران در سراسر جهان به شمول افغانستان روی دست گیرند. قابل ذکر است که پس از بازگشت حکومت فعلی به قدرت در افغانستان، این گروه مکاتب متوسطه و لیسه را به روی دختران بست. علاوه بر این، حکومت فعلی در دسمبر ۲۰۲۲ تحصیل دختران در دانشگاهها و موسسات تحصیلات عالی را نیز ممنوع کرد. ملاله یوسفزی هفته گذشته از مبارزه زنان و دختران در افغانستان برای تامین حقوق شان، به ویژه تلاش آنان برای باز شدن مکاتب ستایش کرد و گفت که زنان افغانستان در این مبارزه تنها نیستند. او ادامه بستهماندن مکاتب دختران توسط حکومت فعلی را «بیرحمانه و جنایت» خوانده و گفت که برای پاسخگو قراردادن حکومت سرپرست تلاش خواهد کرد و در این راستا، زنان و دختران افغانستان متحدان زیادی در جهان دارند. این در حالی است که ۷۹همین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تاریخ ۱۰ سپتمبر (۲۰ سنبله) آغاز شد و تا اکنون جریان دارد. همزمان با ادامهی نگرانیها از محدودیتهای حکومت فعلی بر زنان و دختران در افغانستان، سهیل شاهین، رییس دفتر سیاسی این گروه در قطر از دعوت نشدن نماینده این گروه در نشست مجمع عمومی ملل متحد انتقاد کرده است.
کاترین راسل، مدیر اجرایی یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل از ادامهی ممنوعیت آموزش دختران در افغانستان انتقاد کرده و میگوید که هیچ بهانهای برای محروم کردن دختران از آموزش وجود ندارد. خانم راسل در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که براساس سیاستهای حکومت سرپرست، سه سال است که دختران در افغانستان از آموزشهای بالاتر از صنف ششم در سراسر این کشور محروم هستند. او تاکید کرد که در حال حاضر ۱.۵ میلیون دختر در افغانستان از حق ادامهی آموزش و دستیابی به حقوق کامل خود محروم ماندهاند. مدیر بخش اجرایی صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد افزود: «هیچ بهانهای برای محروم کردن دختران از حقوق آنان و مزایای جامعهی تحصیلکرده وجود ندارد.» پیشتر همزمان با سهسالگی ممنوعیت آموزش دختران، یونیسف گفته بود که امسال با ادامهی ممنوعیت آموزش دختران ۳۸ هزار دختر دیگر نیز از ادامهی آموزشهای شان محروم میشوند. در حالی کاترین راسل از منع آموزش زنان و دختران افغانستان انتقاد میکند که حکومت سرپرست پس از بازگشت به قدرت در افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از تحصیل محروم و سپس دانشجویان دختر را از رفتن به دانشگاهها دولتی و خصوصی و آموزشگاههای خصوصی منع کردند. باید گفت که محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. سازمان ملل متحد و جامعهی جهانی در سه سال اخیر بارها خواستار لغو ممنوعیت حق آموزش و کار زنان در افغانستان شدهاند، اما حکومت سرپرست تا اکنون به این خواستها اعتنا نکرده است. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند. همچنین به تازگی، قانون جدید امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی حتا صدای زنان را «عورت» عنوان کرده است. بخش زنان سازمان ملل پیش از این نیز گفته بود که محدودیتها بر زنان تاثیر مخربی بر زندگی آنان در افغانستان داشته است.
سرخکان نوعی عفونت سیستم تنفسی است که توسط یک ویروس RNA از خانواده پارامیکسوویریده ایجاد میشود. سرخکان یکی از بیماریهای بسیار مسری است که بهخصوص در میان کودکان شایع است و میتواند به سرعت در جامعه گسترش یابد. این بیماری باعث تب، بثورات قرمز، سرفه و آبریزش چشم میشود و در برخی افراد ممکن است عوارض جدی ایجاد کند. این بیماری با استفاده از واکسیناسیون قابل پیشگیری است و واکسن سرخکان به عنوان بهترین راهحل برای جلوگیری از شیوع و ابتلا به این بیماری شناخته شده است. در دوران پیش از تولید واکسن، سرخکان یکی از علل عمده مرگومیر کودکان بود، اما امروزه با واکسیناسیون گسترده این بیماری تا حد زیادی کنترل شده است. با این حال، در مناطقی که دسترسی به واکسن محدود است، همچنان شاهد شیوع بیماری هستیم که این موضوع نشاندهنده اهمیت پیشگیری از طریق واکسن است. علائم سرخکان علائم سرخکان معمولاً ۱۰ تا ۱۴ روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر میشوند. این علائم اولیه شامل تب، سرفه خشک، آبریزش بینی و گلودرد هستند. همچنین، چشمهای فرد مبتلا ممکن است قرمز و ملتهب شود (التهاب ملتحمه) که این علامت نیز نشانهای از شروع بیماری است. پس از چند روز از شروع این علائم اولیه، بثورات پوستی ظاهر میشود. این بثورات بهصورت لکههای بزرگ و مسطح قرمز هستند که ابتدا روی صورت و سپس بهتدریج به سایر قسمتهای بدن مانند بازوها، قفسه سینه، پشت، رانها، ساق پا و پاها پخش میشوند. این بثورات پوستی اغلب به یکدیگر متصل شده و ظاهری لکهدار به پوست میدهند. در این دوره، تب ممکن است به شدت افزایش یابد و به 40 تا 41 درجه سانتیگراد برسد. شناخت سریع این علائم برای جلوگیری از شیوع بیشتر بیماری و آغاز اقدامات درمانی مناسب بسیار حائز اهمیت است. مراحل عفونت عفونت سرخکان طی ۲ تا ۳ هفته کامل میشود و به مراحل مختلفی تقسیم میشود. در مرحله نهفتگی که ۱۰ تا ۱۴ روز اول پس از عفونت است، ویروس در بدن پخش میشود و هنوز علائم ظاهری ندارد. در این مرحله، بیمار ممکن است بهظاهر سالم به نظر برسد اما همچنان ناقل ویروس باشد. در مرحله بعد، علائم غیر اختصاصی شامل تب خفیف، سرفه مداوم، آبریزش بینی، التهاب چشمها و گلودرد ظاهر میشود که این وضعیت نسبتاً خفیف است و ممکن است ۲ تا ۳ روز ادامه یابد. سپس، بیماری به مرحله حاد میرسد و بثورات پوستی ظاهر میشوند. این مرحله، بیماری حاد نام دارد که همراه با افزایش شدید تب و بروز بثورات است. مرحله بهبودی زمانی آغاز میشود که بثورات بهتدریج از صورت و سپس از بدن محو میشوند. هرچند سایر علائم مانند سرفه ممکن است تا چند روز یا حتی هفتهها ادامه یابد. دوره انتقال ویروس فرد مبتلا به سرخکان میتواند ویروس را به مدت هشت روز به دیگران منتقل کند؛ از چهار روز قبل از ظاهر شدن بثورات پوستی تا چهار روز پس از بروز بثورات. در این دوره، فرد بسیار مسری است و میتواند بیماری را به سرعت به دیگران انتقال دهد، بهخصوص اگر در محیطهای بسته یا جمعهای بزرگ حضور داشته باشد. این موضوع بهویژه در مدارس، مهدکودکها و سایر مکانهایی که کودکان بهصورت گروهی در آن حضور دارند، نگرانکننده است. به همین دلیل، توصیه میشود که در صورت مشاهده علائم اولیه سرخکان، فرد بیمار از حضور در محیطهای عمومی خودداری کرده و قرنطینه شود. همچنین اعضای خانوادهای که واکسن سرخکان دریافت نکردهاند یا در معرض ویروس قرار گرفتهاند، باید اقدامات پیشگیرانهای مانند ایزوله کردن فرد بیمار را انجام دهند تا از گسترش بیماری جلوگیری کنند. عوارض سرخکان سرخکان میتواند در افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند یا به دلایل مختلف مانند سوءتغذیه دچار ضعف هستند، منجر به عوارض جدی شود. این عوارض شامل کوری، التهاب مغز (آنسفالیت)، اسهال شدید، عفونت گوش و ذاتالریه میشود. در موارد شدید، این عوارض میتوانند منجر به مرگ شوند. نوزادان و کودکان کوچک، بهخصوص آنهایی که واکسن دریافت نکردهاند، بیشترین آسیبپذیری را در برابر عوارض سرخکان دارند. همچنین، افراد مبتلا به بیماریهای مزمن یا کسانی که بهطور طبیعی سیستم ایمنی ضعیفی دارند، در معرض خطر بالاتری برای تجربه عوارض این بیماری هستند. توجه به این نکته ضروری است که حتی افرادی که دوره اولیه سرخکان را بهظاهر بهخوبی پشت سر میگذارند، ممکن است در آینده با عوارض جانبی دیرهنگام مواجه شوند. تشخیص و آزمایشات تشخیص سرخکان معمولاً از طریق بررسی علائم بالینی و معاینه فیزیکی صورت میگیرد. پزشک با بررسی دقیق بثورات و پرسیدن سوالاتی در مورد تاریخچه تماس با افراد مبتلا میتواند به تشخیص بیماری برسد. با این حال، برای تأیید نهایی تشخیص، ممکن است پزشک آزمایشهای خاصی مانند آزمایش خون، نمونهبرداری از ترشحات بینی و گلو یا نمونهبرداری از ادرار را تجویز کند. این آزمایشها به شناسایی ویروس سرخکان در بدن کمک میکنند و بهویژه در مواردی که علائم بیماری شبیه به سایر عفونتهای ویروسی باشد، ضروری است. انجام این آزمایشها در محیطهای پزشکی پیشرفته امکانپذیر است و نتایج آن میتواند در مدت کوتاهی به پزشک ارائه شود تا بر اساس آن، اقدامات درمانی و پیشگیرانه لازم صورت گیرد. درمان سرخکان هیچ درمان خاصی برای سرخکان وجود ندارد و ویروس باید دوره خود را طی کند که معمولاً حدود ۱۰ تا ۱۴ روز به طول میانجامد. با این حال، مدیریت علائم میتواند به تسکین بیمار کمک کند. برای کاهش تب و درد، پزشکان معمولاً داروهایی مانند ایبوپروفن یا پاراستامول تجویز میکنند. همچنین، استراحت کافی و مصرف مایعات زیاد به حفظ سلامت عمومی بدن و جلوگیری از کمآبی کمک میکند. غرغره کردن با آبنمک نیز میتواند به تسکین گلودرد کمک کند. اگر فرد دچار حساسیت به نور باشد، اجتناب از نور شدید نیز توصیه میشود. برای جلوگیری از سرایت ویروس به دیگران، فرد بیمار باید در خانه بماند و از تماس با دیگران خودداری کند تا زمانی که دوره بیماری کامل شود. پیشگیری بهترین راه برای جلوگیری از سرخکان، دریافت واکسن سرخکان است. واکسیناسیون از دوران کودکی شروع میشود و این واکسن بهطور معمول در دو دوز به کودکان تزریق میشود. همچنین، افرادی که واکسن دریافت نکردهاند و در معرض سرخکان قرار دارند، باید بهسرعت واکسینه شوند تا از گسترش بیماری جلوگیری شود. واکسیناسیون نقش مهمی در کاهش شیوع سرخکان در سطح جامعه دارد و میتواند از بروز اپیدمیهای بزرگ جلوگیری کند. نویسنده: داکتر معصومه پارسا
یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد میگوید که در سال جاری میلادی بیش از ۳۴۳ هزار کودک در افغانستان برای درمان سوءتغذیه حاد بستری شدند. یونیسف این آمار را امروز (یکشنبه، ۱ میزان) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود اعلام کرده است. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد تاکید کرد که «غذای درمانی» برای درمان سوءتغذیه حاد کودکان حیاتی است و یونیسف تنها نهاد فراهمکنندهی این نوع غذا برای کودکان در افغانستان است. قابل ذکر است که پیش از این برنامه جهانی غذا اعلام کرده بود که حدود چهار میلیون کودک، نوزاد و مادر شیرده در افغانستان به سوءتغذیه مبتلا هستند. افزایش میزان فقر در میان خانوادهها، عدم تغذیه مناسب و کاهش دسترسی به خدمات صحی در افغانستان از عوامل اصلی ابتلای کودکان به سوءتغذیه گفته میشود.
مسوولان در ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت بغلان میگویند که پس از حاکمیت دوبارهی حکومت سرپرست بر افغانستان، بیش از دو هزار زن تجارتپیشه در این ولایت، سرگرم تولید صنایع دستی هستند. عزت میر حقانی، آمر گردشگری ریاست اطلاعات و فرهنگ بغلان گفت که این زنان با پیروی از مقررات حکومت فعلی در مکانهای ویژه، فعالیتهای شان را پیش میبرند. آقای حقانی تاکید کرد که:«دو هزار زن تجارتپیشه در مرکز و ولسوالیها در بخش صنایعدستی مصروف هستند و از همین راه برای خانواده خود درآمدزایی میکنند.» از سویی هم، شماری از زنان تجارتپیشه می گویند که با در آمدی که از این رهگذر بدست میآورند، میتوانند بخشی از هزینه زندگی خانوادههای شان را تامین کنند. مریم یاوری، زن تجارتپیشه گفت: «از وقتی که دانشگاهها و مکاتب به روی زنان و دختران بسته شده است، ما مجبور هستیم که خیاطی کنیم و نفقه فامیل ما را فعلا ما از همین راه پیش میبریم.» مریم تاکید کرد: « فعلا خودم یک سرپرست هستم برادر سه سالهام معیوب است، پدر ندارم، ماردم مریض است.» زنان تجارتپيشه از حکومت سرپرست میخواهند که یک مکان مشخص برای زنان ایجاد کنند تا آنان بتوانند همهروزه تولیداتشان را بفروشند. زنان واردات کالایهای مشابه و محدودیت ویزای سفر و مشکلات در زمینهی مواد خام را از چالشهای کلیدی کارشان عنوان میکنند. آنان گفتهاند هنوز بازار کالاهای وارداتی خارجی در کشور نسبت به کالاهای داخلی گرمتر است. همچنین شماری زیادی از زنان در ولایتهای دیگر نیز، به خاطر تامین هزینه زندگی خانوادههای شان، سرگرم ساخت صنایع دستی هستند و از مسوولان میخواهند که افزون بر پشتیبانی از فعالیتهایشان، به هدف معرفی تولیدات آنان، نمایشگاههای بزرگی را در داخل و بیرون از کشور، راهاندازی کنند. قابل ذکر است که حکومت در بیش از سه سال گذشته، محدودیتهای شدیدی علیه دختران و زنان وضع کرده است. در حال حاضر دختران و زنان به مکتب و دانشگاه نمیتوانند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.