یوناما یا دفتر هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان درتازه‌ترین مورد، خواهان اقدام فوری برای مقابله با تغییرات اقلیمی در این کشور شده است. ایندریکا راتواته، معاون نماینده ویژه دبیر کل سازمان ملل برای افغانستان و هماهنگ‌کننده امور بشردوستانه، امروز (یک‌شنبه، ۵ اسد) با نشر پیامی تصویری گفته است که شهروندان افغانستان هم‌اکنون با خشکسالی شدید روبرو هستند. آقای راتواته در ادامه تاکید کرده است: «به‌عنوان یکی از قربانیان اصلی تغییرات اقلیمی، آینده افغانستان تا حد زیادی به یک انقلاب جهانی در حوزه انرژی وابسته است.» او تصریح کرد که اقدام جهانی برای مردم افغانستان یک امر حیاتی است. به گفته‌ی وی، بحران اقلیمی برای افغانستان یک تهدید دور نیست و اکنون نیز جریان دارد. افغانستان که پیش از این در اثر دهه‌ها جنگ، بحران‌های اقتصادی و انسانی آسیب دیده، اکنون یکی از ده کشور جهان است که بیش‌ترین آسیب‌پذیری را در برابر پیامدهای تغییرات اقلیمی دارد. آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل، سه‌شنبه گذشته خواهان آغاز «فصل جدید انرژی» شد و از گذار عادلانه از سوخت‌های فسیلی به انرژی‌های تجدیدپذیر استقبال کرد. همچنین آنتونیو گوترش در پیامش از گروه ۲۰ کشور صنعتی خواست که در این زمینه پیشگام شوند و بر ضرورت اقدام جدی برای مقابله با آلودگی، جلوگیری از نابودی تنوع زیستی و تأمین منابع مالی لازم برای حفاظت از زمین تاکید کرد. نهادهای مختلف سازمان ملل همواره نسبت به پیامدهای تغییرات اقلیمی در افغانستان هشدار داده‌اند.

خبرگزاری اسوشیتدپرس گزارش داده است که با گذشت سه سال از ممنوعیت آموزش متوسطه و عالی برای دختران در افغانستان، بسیاری از دختران نوجوان که از دسترسی به آموزش رسمی محروم مانده‌اند، اکنون به مدرسه‌ها روی آورده‌اند. این خبرگزاری با نشر گزارشی گفته است که حکومت سرپرست پس از بازگشت به قدرت در سال ۲۰۲۱ میلادی، در اقدامی کم‌سابقه، تنها کشور جهان شدند که به‌طور رسمی دختران را از آموزش متوسطه و عالی منع کرد. در ادامه آمده است که در غیاب هرگونه گزینه آموزشی رسمی، مدرسه‌های دینی به‌تنها پناهگاه آموزشی برای هزاران دختر افغانستان‌ تبدیل شدند. ناهیده، دختر ۱۳ ساله‌ای که هر روز پس از پایان مدرسه ابتدایی در قبرستانی در کابل کار می‌کند، از رویای پزشک شدن می‌گوید: «رویایی که به باور خودش، حالا دیگر دست‌نیافتنی شده است. او تصمیم دارد در سال تحصیلی آینده به یک مدرسه دینی بپیوندد.» ناهیده با ناامیدی به اسوشیتدپرس می‌گوید: «ترجیح می‌دهم به مدرسه بروم، اما نمی‌توانم، بنابراین به مدرسه مذهبی می‌روم.» زاهدالرحمن صاحبی، مدیر مرکز علوم اسلامی «تسنیم نصرت» در کابل، به اسوشیتدپرس می‌گوید: «از آنجایی که مدارس به روی دختران بسته است، آن‌ها این را به‌عنوان فرصتی برای یادگیری می‌بینند.» این مرکز حدود ۴۰۰ دانش‌آموز دارد که ۹۰ درصد آنان زنانی از سنین سه تا ۶۰ سال هستند. آنان قرآن، فقه اسلامی، احادیث و زبان عربی می‌آموزند. وی می‌افزاید که پیش از تعطیلی مکاتب رسمی نیز مدارس مذهبی محبوب بودند، اما اکنون شمار متقاضیان به‌طرز چشمگیری افزایش یافته است. در حال حاضر آمار دقیقی از شمار دخترانی که به مدرسه‌های دینی روی آورده‌اند، وجود ندارد. اما کرامت‌الله آخوندزاده، معاون وزارت معارف، قبلاً اعلام کرده بود که تنها در سال گذشته، بیش از یک میلیون دانش‌آموز جدید در مدرسه‌های مذهبی ثبت‌نام کرده‌اند. او گفت که شمار کل دانش‌آموزان در این نهادها به بیش از سه میلیون تن رسیده است.

نهاد زنان سازمان ملل متحد درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که برای توانمندسازی زنان افغانستان، با سازمان‌های زنان در سراسر کشور همکاری می‌کند و در کنار آنان می‌ماند. این نهاد روز (جمعه، ۳ اسد) با نشر گزارشی گفته است که دستاوردهایی را که زنان افغانستان طی دو دهه گذشته با سختی به‌دست آورده‌اند، اکنون تحت حاکمیت حکومت سرپرست از میان رفته‌اند و افغانستان با بحرانی بی‌سابقه در زمینه‌ حقوق زنان و دختران مواجه است. بخش زنان سازمان ملل در ادامه ایستاد‌گی زنان در برابر محدودیت‌ها موجود را الهام‌بخش توصیف کرده است. این در حالی است که در چهار سال گذشته محدودیت‌های گسترده و دست‌وپاگیری علیه زنان وضع شده است. با وجود درخواست‌های مکرر جامعه جهانی برای تأمین حقوق زنان، حکومت فعلی تا اکنون پاسخ مثبت نداده و ادعا کرده است که حقوق آنان بر اساس شریعت اسلامی رعایت می‌شود. همچنین حکومت سرپرست از زمان تسلط دوباره بر افغانستان محدودیت‌های گسترده بر حقوق و آزادی‌های اساسی زنان وضع و آنان را از آموزش و کار محروم کرده‌اند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

برنامه جهانی غذا در تازه‌ترین مورد هشدار داده است که فرصت‌های کاری در کشور همچنان به‌شدت محدود باقی مانده، دستمزد کارگران پایین بود و قدرت خرید مردم کاهش یافته است. این سازمان گزارش هفتگی بازار افغانستان، که وضعیت بازارها در هفته سوم ماه جولای ۲۰۲۵ میلادی را بررسی کرده و می‌گوید که میانگین روزهای کاری برای نیروی کار فصلی تنها ۲.۴ روز در هفته است؛ در حالی‌که دستمزد روزانه کارگران غیرماهر به‌طور متوسط ۳۱۶ افغانی تعیین شده است. برنامه جهانی غذا تاکید کرده است که این ارقام نشان می‌دهند که از نظر سطح اشتغال و درآمد، در مقایسه با میانگین دو سال گذشته هیچ پیشرفتی حاصل نشده و همچنان رکود اقتصادی و بیکاری گسترده ادامه دارد. در ادامه آمده است که قیمت شماری از اقلام غذایی اساسی در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته در سطح کشور همچنان بالا است‌. این سازمان افزوده است که نمک ۲۰ درصد افزایش قیمت داشته، روغن پخت‌وپز ۱۸ درصد گران‌تر شده، برنج ۹ درصد افزایش یافته و آرد گندم ارزان‌قیمت نیز ۱ درصد گران‌تر شده است. در این گزارش آمده است که میانگین قیمت سبد غذایی غیرنقدی برنامه جهانی غذا در سطح ملی نسبت به هفته گذشته ۰.۳ درصد و نسبت به سال گذشته یک درصد افزایش یافته است. این سبد که شامل نیازهای اولیه غذایی خانواده‌هاست، معیاری برای سنجش توان دسترسی مردم به غذا در شرایط عادی و بحرانی است. همچنین در بخشی از آمده است که سبد غذایی تعیین‌شده توسط کمیته (گروه امنیت غذایی و کشاورزی) که از ماه می ۲۰۲۴ میلادی با قیمت ۵۸۰۰ افغانی تعریف شده بود، اکنون ۵.۱ درصد کاهش یافته اما هنوز به سطحی نرسیده که نیاز به بازنگری یا اصلاح فوری داشته باشد. براساس این گزارش قیمت اقلام کلیدی سبزیجات در هفته سوم جولای کاهش یافته است که عمدتاً به دلیل افزایش تولید داخلی و بهبود دسترسی به بازارها بوده است. به‌طور مشخص قیمت بادنجان رومی ۴.۷ درصد کاهش یافته، پیاز ۱.۴ درصد ارزان‌تر شده و قیمت کچالو با ۱ درصد افزایش همراه بوده است. همچنین در حوزه اقلام غیرخوراکی مانند کودهای شیمیایی و خوراک دام، گزارش نشان می‌دهد که نوسانات هفتگی جزئی وجود داشته است. با این حال، در مقایسه سال‌به‌سال، قیمت کودها کاهش یافته، در حالی‌که خوراک دام کنسانتره و دانه‌های اصلاح‌شده افزایش قیمت داشته‌اند.

رادیو اروپای آزاد درتازه‌ترین مورد گزارش داده است که مقام‌های تاجیکستان روند تازه‌ای از بازداشت و اخراج پناه‌جویان اهل افغانستان را در مناطق نزدیک به شهر دوشنبه آغاز کرده‌اند و ده‌ها تن از مردان، زنان و کودکان افغانستانی از خانه‌های‌شان منتقل شده‌اند. رادیو اروپای آزاد، روز (جمعه، ۳ اسد) با نشر گزارشی گفته است که صدها پناه‌جوی اهل افغانستان در رودکی و شهر وحدت تاجیکستان هشدار دریافت کرده‌اند که اگر ظرف ۱۵ روز این کشور را ترک نکنند، به‌گونه اجباری اخراج خواهند شد. این رادیو به نقل از چند پناه‌جوی افغانستانی در شهر وحدت گزارش داده است که در تاریخ ۱۵ جولای، موترهای حامل نظامیان تاجیک وارد محل سکونت افغانستانی‌ها شده و ده‌ها تن را با خود برده‌اند. رادیو اروپای آزاد به نقل از یکی از این پناه‌جویان نوشته است که نیروهای پولیس اسناد شناسایی شهروندان افغانستان را ضبط کرده و تاریخ مشخصی را برای ترک کشور به آن‌ها تعیین کرده‌اند. قابل ذکر است که براساس آمار کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهند‌گان، تا پایان سال ۲۰۲۴ میلادی حدود ۰ هزار و ۹۰۰ پناه‌جوی اهل افغانستان در تاجیکستان ثبت بوده‌اند. اما برخی تخمین‌ها شمار واقعی پناه‌جویان اهل افغانستان را تا ۱۳ هزار تن نیز برآورد کرده‌اند. در حالی اخراج شهروندان افغانستان از تاجیکستان شروع شده است که ایران و پاکستان تا اکنون صدها هزار مهاجر را به صورت اجباری اخراج کرده است. این اخراج‌ها در حالی پس از جنگ ایران و اسراییل شدت یافته است که افغانستان با بحران شدید حقوق بشری و انسانی مواجه ا‌ست و بسیاری از اخراج‌شد‌گان، از جمله زنان، خبرنگاران و مدافعان حقوق بشر در معرض خطر واقعی نقض حقوق بشر قرار دارند.

بخش زنان سازمان ملل متحد اعلام کرده است که افغانستان اکنون با یکی از شدیدترین بحران‌های حقوق زنان در جهان روبرو است. این نهاد با نشر گزارشی گفته است که بر اساس شاخص جنسیتی این سازمان در ۲۰۲۴ میلادی، زنان در این کشور تنها به ۱۷.۳ درصد از ظرفیت و حقوق انسانی خود دسترسی دارند؛ در حالی که میانگین جهانی ۶۰.۷ درصد است. در گزارش آمده است که این آمار، افغانستان را به دومین کشور با بیش‌ترین شکاف جنسیتی در جهان تبدیل کرده است. در ادامه آمده است که زنان در افغانستان، تقریباً از تمامی عرصه‌های زندگی عمومی حذف شده‌اند و از هر ۱۰ زن جوان، ۸ نفر از آموزش و اشتغال محروم‌اند؛ آماری که تقریباً چهار برابر بیشتر از مردان است. در ادامه آمده است که زنان همچنان اجازه‌ی کار در بسیاری از حوزه‌ها را ندارند، بدون همراهی مرد نمی‌توانند سفر کنند و حتی از ورود به پارک‌ها و فضاهای عمومی نیز منع شده‌اند. گزارش بخش زنان سازمان ملل هشدار می‌دهد که توسعه‌ی افغانستان هم‌چنان به سمت نزول حرکت خواهد کرد، مگر این‌که تمام جمعیت آن، به ویژه زنان، برای پیشرفت توانمند شوند. همچنین در بخشی دیگر این گزارش آمده است که تصمیم‌های جامعه‌ی جهانی نیز به وخامت اوضاع در افغانستان دامن زده است. در سال ۲۰۲۵ میلادی با لغو اداره‌ی توسعه‌ی بین‌المللی ایالات متحده از سوی دولت وقت آمریکا، بیش از ۱.۳ میلیارد دالر از کمک‌های بشردوستانه‌ی جهانی کاهش یافت که ۵۶۲ میلیون دالر آن ویژه‌ی افغانستان بود. بخش زنان سازمان ملل افزوده که یکی از برنامه‌هایی که قربانی این کاهش بودجه شد، صندوق بورسیه‌ی تحصیلی ۵۰ میلیون دالری برای زنان افغانستانی بود؛ صندوقی که به‌صورت مستقل و بدون هیچ هزینه‌ای برای مالیه‌دهندگان اداره می‌شد. این نهاد گفته است که برنامه‌ی جهانی غذا هشدار داده که این کاهش بودجه «می‌تواند به‌معنای حکم مرگ» برای میلیون‌ها انسان در معرض گرسنگی باشد، به‌ویژه زنان و کودکان. صندوق جمعیت سازمان ملل نیز کمک ۲۴ میلیون دالری ویژه‌ی خدمات صحی زنان را از دست داد. در نتیجه، شماری از کلینیک‌ها بسته شده، خدمات بهداشت باروری از بین رفته و توزیع کمک‌های غذایی متوقف شده است. با این حال، سازمان ملل متحد تاکید می‌کند که شاخص جنسیتی تنها یک ابزار سنجش نیست، بلکه نقشه‌ی راهی برای اقدام جهانی به‌شمار می‌رود. حکومت فعلی، در نزدیک به چهار سال گذشته به وضع محدودیت‌های روزافزون زنان و دختران از فضاهای عمومی حذف کرده است. زنان در سایه‌ی فرمان‌های حکومت فعلی از ابتدایی‌ترین حقوق شان نیز منع شده‌اند. کارشناسان سازمان ملل و فعالان حقوق بشر، چنین سیاستی را «آپارتاید جنسیتی» تعریف کرده‌اند.

شبکه‌ی خبری سی‌ان‌ان می‌گوید که پس از قطع کمک‌های ایالات متحده به افغانستان، مرگ‌ومیر نوزادان در کشور سه تا چهار درصد افزایش یافته است. این شبکه‌ی خبری با نشر گزارشی گفته است که صدها شفاخانه و درمانگاه در سراسر افغانستان، از جمله کابل، در چند ماه گذشته به دلیل قطع کمک‌های اداره توسعه جهانی آمریکا (یو‌اس‌ایآیدی) بسته شده‌اند. در ادامه آمده است که در این شفاخانه‌ها ایالات متحده به‌ویژه اداره توسعه جهانی آمریکا هزینه داکتران، نرسان، و دواهای اساسی را تامین می‌کرد؛ اما اکنون همه آن‌ها قطع شده‌اند. گزارشگر سی‌ان‌ان که به یکی از شفاخانه‌ها در کابل رفته، گفته است، در حالی که مشغول صحبت بود، متوجه شد که کودک دیگر نفس نمی‌کشد. در بخشی از این گزارش که یک کودک در حال جان دادن نیز به تصویر کشیده شده، او حین مشاهده وضعیت گفت: «او دارد می‌میرد؟ یا خدای من. او دارد می‌میرد؟ یا خدای من.» این در حالی است که دونالد ترمپ، ریيس جمهور ایالات متحده، پس از برگشت به قصر سفید در ماه جنوری سال جاری میلادی، در فرمان اجرایی تمامی کمک‌های خارجی و توسعه‌ای آمریکا را متوقف ساخت و بر اساس این دستور، اداره توسعه جهانی امریکا نیز با تعطیلی کامل رو‌برو شد. اداره توسعه جهانی ایالات متحده یکی از بزرگترین نهادهای کمک‌کننده به کشورهای فقیر جهان از جمله افغانستان طی سال‌های متمادی بوده است. این نهاد در ۲۴ سال گذشته، بیش از ۱۰۹ میلیارد دالر به افغانستان کمک کرده‌ است. قابل ذکر است که در بیش از سه سال حاکمیت دوباره حکومت سرپرست، سقف کمک‌های «یواس‌آی‌دی» به افغانستان به بیش از ۳.۷ میلیاد دالر رسیده که بیش‌تر از طریق نهادهای ملل متحد برای کمک‌رسانی بشردوستانه انجام شده است.

وزارت کار و امور اجتماعی حکومت سرپرست درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که در ادامه‌ی توافق این وزارت با قطر برای اعزام کارگر، آن کشور هزار و ۳۰۰ فرصت کاری دیگر را نیز به کارگران افغانستان اختصاص داده است. این وزارت روز (چهارشنبه، ۱ اسد) با نشر اعلامیه‌‌ای گفته است که به این ترتیب شمار فرصت‌های کاری قطر برای کارگران افغانستان به دو هزار رسیده است. وزارت کار و امور اجتماعی در ادامه تاکید کرده است که به‌زودی روند ثبت، رشته‌های کاری و سایر جزئیات اعلام خواهد شد. در اعلامیه آمده است که با آغاز اعزام قانونی کارگران از افغانستان به قطر، فرصت‌های کاری بیشتری نیز دریافت خواهد کرد. قابل ذکر است که وزارت کار و امور اجتماعی برای اولین‌بار روز دوشنبه این هفته از توافق با قطر برای اعزام کارگر به آن کشور خبر داد. این در حالی است که پس از تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان، میزان بیکاری در کشور به‌شدت افزایش یافته است. همچنان حکومت فعلی هزاران کارمند دولت را برکنار و افراد خود را جایگزین کرده‌ که به این ترتیب بر شمار افراد بیکار افزوده شده است. این اخراج‌ها در حالی پس از جنگ ایران و اسراییل شدت یافته است که افغانستان با بحران شدید حقوق بشری و انسانی مواجه ا‌ست و بسیاری از اخراج‌شد‌گان، از جمله زنان، خبرنگاران و مدافعان حقوق بشر در معرض خطر واقعی نقض حقوق بشر قرار دارند. این موضوع نیز باعث نگرانی‌های جدید در قسمت بازار کار شده است.