شماری از فعالان حقوق زن و چهره‌های سیاسی با مقام‌های امارات متحده‌ی عربی درباره‌ی «حمایت سیاسی و عملی» این کشور از زنان و دختران افغانستان گفتگو کرده‌اند. سازمان مجمع زنان برای افغانستان با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود، از این دیدار خبر داده و گفته است که دسترسی زنان و دختران در افغانستان به آموزش، خدمات صحی، مشارکت سیاسی و بازار کار به‌شدت محدود شده است. در اعلامیه آمده است که در این دیدار، اعضای این نهاد ازجمله فاطمه گیلانی، نبیله مصلح و اصیلا وردک از مقام‌های ارشد امارات متحده، مانند فرستاده‌ی ویژه‌ی امارات برای افغانستان و مقام‌های وزارت امور خارجه‌ی این کشور، خواسته‌اند تا خواست‌های حقوقی زنان افغانستانی را شامل گفتگوهای دیپلوماتیک با حکومت سرپرست کنند. این فعالان از مقام‌های اماراتی خواسته‌اند که در تنظیم سیاست‌های خود در برابر حکومت فعلی، به خواسته‌ها و پیشنهادهای مختلف زنان افغانستان توجه کنند. همچنین اعضای مجمع زنان برای افغانستان در جریان دیدارهای دو‌روزه‌ی خود، بر حق آموزش دختران، اشتغال زنان و مشارکت آنان در روند گفتگوهای صلح نیز تاکید کرده‌اند. نشست‌های جهانی درباره‌ی وضعیت زنان افغانستان یکی‌ پی دیگری در حالی برگزار می‌شود که حکومت فعلی، با روی کارآمدن درباره‌ی شأن در افغانستان، بیش‌ از ۸۰ فرمان محدود کننده بر زنان و دختران صادر کرده است. اکنون نزدیک به چهار سال است که این زنان از ابتدایی‌ترین حقوق شان از جمله حق کار، آموزش، سفر، تفریح و مشارکت‌های سیاسی محروم هستند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

فوزیه کوفی، عضو پیشین مجلس نمایندگان افغانستان درتازه‌ترین مورد مدعی شده است که حذف زنان و دختران افغانتسانی از مرزهای داخلی این کشور فراتر رفته است. خانم کوفی این اظهارات را در نشست ارائه‌ی چهارمین گزارش دوره‌ای نقض حقوق زنان به کمیته‌ی منع تمامی اشکال تبعیض علیه زنان در سازمان ملل، در جینوا مطرح کرده و گفته است که از زمان بازگشت حکومت سرپرست به قدرت، زنان و دختران به‌طور سیستماتیک از تمام عرصه‌های زندگی عمومی و سیاسی کنار گذاشته شده‌اند. وی افزوده است که این محدودیت‌ها باعث نقض مستقیم مواد ۷ و ۸ کنوانسیون منع تمامی اشکال تبعیض علیه زنان (CEDAW) است. او به عدم نمایندگی زنان افغانستانی در پلتفرم‌های جهانی اشاره کرده و تاکید کرده است: «این حذف از مرزهای داخلی فراتر رفته است. زنان و دختران به‌طور عمدی از نمایندگی‌های بین‌المللی و نقش‌های دیپلماتیک کنار گذاشته شده‌اند. مأموران در برخی سفارت‌خانه‌های افغانستان در خارج، همگی مرد هستند.» همچنین خانم کوفی گفت که در بسیاری از کشورها، گفتگوها بدون حضور مؤثر زنان افغانستان ادامه یافته است، در حالی‌که آن‌ها {کشورها} نقشی حیاتی در ترویج حقوق بشر، انسجام اجتماعی و پاسخ‌گویی در روند‌های دموکراتیک دارند. وی افزوده است که تمام سازوکارهای نهادی و تضمین‌هایی که زمانی مشارکت زنان را در فرآیندهای تصمیم‌گیری در افغانستان ممکن می‌ساخت، از سوی حکومت سرپرست منحل شده‌اند. این فعال حقوق زنان بخش دیگر از صحبت‌هایش تصریح کرد که افراط‌گرایی در افغانستان افزایش یافته و از ۲۰۲۱ تا حال حدود ۱۵ هزار مدرسه دینی ساخته شده که هیچگونه محدودیت سنی برای زنان وجود ندارد در حالی که دختران از رفتن به مکتب و دانشگاه‌ها منع هستند. همچنین حکومت سرپرست از زمان تسلط دوباره بر افغانستان محدودیت‌های گسترده بر حقوق و آزادی‌های اساسی زنان وضع و آنان را از آموزش و کار محروم کرده‌اند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

رسانه‌ها گزارش داده‌اند که یک دختر ۸ ساله اهل افغانستان در پیشاور، پس از سه روز ناپدید شدن، جسدش در خانه یکی از همسایه‌ها پیدا شد. در گزارش رسانه‌ها آمده است که پولیس گفته است، جسد این دختر در داخل یک صندوق پنهان شده بود و پولیس متهم را بازداشت کرده است. در گزارش آمده است که بر اساس تحقیقات اولیه، به‌نظر می‌رسد این دختر پس از تجاوز جنسی کشته شده است. همچنین در بخشی از گزارش‌ها آمده است که مادر این دختر ساکن پیشاور و پدرش تبعه افغانستان است. در ادامه آمده است که فرد متهم در ابتدا در عملیات جستجو برای یافتن دختر با پولیس و مردم همکاری کرده بود، اما بعدا مشخص شد که او این دختر را در خانه خود مورد تجاوز جنسی قرار داده، سپس به قتل رسانده و جسدش را در صندوق پنهان کرده است. خانواده این دختر از حکومت پاکستان خواسته‌اند که شدیدترین مجازات را برای متهم اجرا کند. بر اساس گزارش سازمان حمایت از حقوق کودکان «ساحل»، در پاکستان هر روز به‌طور میانگین حدود ۱۱ کودک با خشونت جنسی، فیزیکی یا روانی روبرو می‌شوند که ۵۳ درصد آن‌ها دختر هستند.

رزا اوتونبایوا، رییس یوناما یا دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان می‌گوید که نباید وضعیت غیرقابل قبول زنان و دختران افغانستان از سوی جامعه‌ی جهانی و نهادهای بین‌المللی فراموش شود. خانم اوتونبایوا این اظهارات در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره وضعیت افغانستان مطرح کرده و گفته است که ممنوعیت ادامه تحصیل دختران بالاتر از صنف ششم، افغانستان را از جهان جدا می‌سازد. وی در این نشست بار دیگر از حکومت سرپرست افغانستان خواست تا ممنوعیت‌ها علیه زنان و دختران را لغو کرده و حق آموزش را به آن‌ها بازگرداند. رییس یوناما در بخشی دیگر از سخنرانی خود گفت که حکومت فعلی همچنان «سیاست‌های محدودکننده و تبعیض‌آمیز گسترده‌ای را بر مردم افغانستان تحمیل می‌کنند.» او اضافه کرد که این سیاست‌ها در «قانون امر به معروف و نهی از منکر» حکومت فعلی بازتاب یافته است؛ قانونی که علاوه بر بر تأثیرات حقوق بشری بر زنان و مردان افغانستان، پیامدهای گسترده‌ای بر اقلیت‌ها، اقتصاد (به ویژه کسب‌وکارهای زنان)، عملیات بشردوستانه و رسانه‌ها دارد. او به اعمال محدودیت‌ها بر رسانه‌های کشور نیز اشاره کرده و تاکید کرده است: «آزادی بیان و فضای رسانه‌های خصوصی بیش از پیش محدود شده‌اند.» همچنین رزا اوتونبایوا در بخشی از صحبت‌هایش با اشاره به وضعیت امنیتی افغانستان گفت که به‌طور کلی شمار رویدادهای امنیتی در کشور پایین است. او افزود که با وجود این، همسایگان افغانستان همچنان در مورد حضور داعش در این کشور ابراز نگرانی می‌کنند. رییس یوناما در گزارش خود به شورای امنیت سازمان ملل گفت که تاکنون بیش از شش‌صد هزار نفر از ایران و پاکستان به افغانستان بازگشته‌اند. خانم اوتونبایوا در این‌باره گفت: «هم‌اکنون بیش از ۶۰۰ هزار افغان از پاکستان و ایران بازگشته‌اند. پیش‌بینی شده که اگر تنش‌ها ادامه یابد، بازگشت‌های بیشتری نیز صورت گیرد؛ در چند روز گذشته، بازگشت‌های روزانه از ایران بیش از ۱۰ هزار نفر بوده است. جامعه و حکومت فعلی برای جذب بازگشت‌کنندگان تلاش کرده‌اند؛ اما بدون کمک بین‌المللی، بازگشت امن و منظم محدود خواهد ماند.»

برنامه‌ی توسعه‌ سازمان ملل متحد اعلام کرده است که با پشتیبانی مالی برای شماری از زنان در بخش‌های استارتاپ‌ها، تجارت‌های کوچک، فرصت‌ آموزش و کسب درآمد را فراهم کرده است. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که با وجود محدودیت‌ها؛ اما زنان و دختران در خط مقدم مبارزه‌ی بازسازی اقتصادی افغانستان قرار دارند. در این گزارش داستان دو زن کارآفرین از هرات و بلخ هم‌چنان شماری از دخترانی که آموزش استارتاپ‌ را فرا گرفته بازتاب داده شده که با پشتیبانی مالی برنامه‌ی توسعه‌ی سازمان ملل، کسب‌وکارهای کوچک ایجاد کرده و از این طریق برای زنان دیگر نیز، زمینه‌ی کار فراهم کرده‌اند. این سازمان با اشاره به کسب‌وکارهای کوچک به رهبری زنان گفته است که این موفقیت‌ها در بستر شکننده‎ به دست آمده است. بر اساس داده‌های سازمان ملل، اقتصاد افغانستان در سال ۲۰۲۳–۲۰۲۴ تنها ۲.۷ درصد رشد داشته و کسری تراز تجاری کشور در ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۴ به ۶.۷ میلیارد دالر رسیده است. گزارش تاکید کرده است که کاهش کمک‌های خارجی، بازگشت اجباری مهاجران و بحران‌های آب‌وهوایی، شرایط را برای کسب‌وکارهای کوچک دشوارتر کرده‌ است. برنامه‌ توسعه‌ سازمان ملل افزوده است که با وجود چالش‌ها، برنامه‌های آموزشی دیجیتال برای زنان جوان در کابل و برخی ولایت‌ها، روزنه‌ای را امید گشوده‌ است. در ادامه آمده است که از طریق برنامه‌ی «راه‌حل‌های دیجیتال برای بازسازی»، زنان مهارت‌هایی در زمینه کدنویسی، تجارت آنلاین و کارآفرینی فرا گرفته‌اند که تا اکنون بیش از ۵۵۰ جوان، بیش‌تر آنان زن هستند، از آموزش‌هایی مانند «دخترانی که کدنویسی می‌کنند»، هوش مصنوعی و علوم داده بهره‌مند شده‌اند. این نهاد سازمان ملل، با اشاره به ممنوعیت کار زنان هشدار داده که تداوم حذف زنان از اقتصاد می‌تواند تا سال ۲۰۲۶ حدود ۹۲۰ میلیون دالر – معادل ۵.۸ درصد تولید ناخالص داخلی – به افغانستان زیان برساند. حکومت سرپرست پس از به دست گرفتن قدرت، عرصه‌های کاری برای زنان و دختران را محدود کرده و آنان حق کار در بسیاری از بخش‌ها را ندارند.

صندوق کمک‌های انسان‌دوستانه افغانستان اعلام کرده است که میلیون‌ها زن برای زنده‌ماندن به کمک‌های انسان‌دوستانه وابسته‌اند و شمار زیادی از خانواده‌های که زنان سرپرست هستند، در ولایت‌هایی چون بادغیس، تنها از طریق کمک‌های نقدی روز را به شب می‌رسانند. این صندوق با نشر گزارشی گفته است که پروژه‌های توزیع نقدی که از سوی امدادگران زن اداره می‌شود، در ولایت‌های مانند بادغیس توانسته‌اند فضای امنی برای دریافت‌کنندگان زن ایجاد کنند. گزارش به نقل از گل‌جان، زنی ۵۵ ساله که سرپرستی نواسه‌هایش را به‌عهده دارد نوشته است: «امروز برای گرفتن پول آمدم. نواسه‌هایم خوش‌حال می‌شوند چون می‌توانم برای‌شان غذای خوب و لباس بخرم.» صندوق کمک‌های انسان‌دوستانه‌ی افغانستان تاکید کرده است که در یک دهه‌ی گذشته بیش از یک میلیارد دالر برای کمک به آسیب‌پذیرترین قشرهای جامعه، به‌ویژه خانواده‌هایی که تحت سرپرستی زنان اند، اختصاص داده است. بر اساس گزارش سازمان ملل، پس از حاکمیت حکومت فعلی، وضعیت اقتصادی در افغانستان وخیم‌تر شده است. به گفته‌ی صندوق کمک‌های انسان‌دوستانه‌ی سازمان ملل برای افغانستان، محدودیت‌های وضع‌شده بر زنان بر اقتصاد این کشور تاثیر گذاشته است. در گزارش آمده که نیمی از جمعیت افغانستان برای ادامه‌ی زندگی به کمک‌های انسان‌دوستانه نیاز دارند که بیش‌تر این نیازمندان زنان و کودکان اند. همچنین کاهش درآمد، خشک‌سالی و ممنوعیت‌های فزاینده بر مشارکت زنان در جامعه، نیازمندی این قشر را به شکل بی‌سابقه‌ای افزایش داده است.

سازمان جهانی صحت از مرگ ۳۱۰ نفر در افغانستان در یک ماه به خاطر ابتلا به بیماری‌های عفونی خبر داد. این افراد بر اثر ابتلا به سرخک، عفونت حاد تنفسی، بیماری تب کنگو و اسهال حاد همراه با کم‌آبی بدن جان باخته‌اند. این سازمان با نشر اعلامیه‎ای گفته است که تنها در ماه می امسال ۹۲ هزار و ۸۶۶ مورد جدید ابتلا به این بیماری را در افغانستان ثبت کرده است. در اعلامیه آمده است که آمار ابتلا به بیماری عفونت حاد تنفسی در ماه می نسبت به ماه اپریل کاهش داشته است. در ادامه آمده است که در ماه اپریل امسال، سازمان بهداشت جهانی ۱۲۸ هزار و ۵۵ مورد جدید بیماری عفونت حاد تنفسی را ثبت کرد و ۲۶۰ نفر هم در اثر ابتلا به این بیماری جان باختند. در گزارش ماه می سازمان جهانی صحت همچنین آمده است که این سازمان ۱۴ هزار و ۶۶۰ مورد جدید مشکوک به سرخک در افغانستان را ثبت کرده است و ۹۳ نفر هم در اثر ابتلا به این بیماری جان باخته‌اند. در گزارش آمده که آمار ابتلا و مرگ ناشی از سرخک در ماه می امسال نسبت به ماه اپریل کاهش یافته است. در ماه اپریل امسال، ۱۸ هزار و ۷۰۳ مورد جدید سرخک در افغانستان ثبت شده و ۱۱۱ نفر هم در اثر ابتلا به این بیماری جان باختند. همچنین در بخشی از گزارش سازمان بهداشت جهانی آمده است که در ماه می امسال ۲۰۰ مورد بیماری تب کنگو هم ثبت شده و ۱۶ نفر در اثر ابتلا به این بیماری جان باخته‌اند. براساس آمار بهداشت جهانی، آمار ابتلا به بیماری تب کنگو در ماه می نسبت به ماه اپریل افزایش یافته است. در ماه اپریل شش تن در اثر این بیماری جان باختند و ۱۰۹ مورد جدید ابتلا به این بیماری ثبت شده است. در ادامه آمده است که دست‌کم شش نفر در ماه می در افغانستان در اثر اسهال حاد همراه با کم‌آبی بدن جان باختند. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که در ماه می امسال پنج هزار و ۱۸۶ مورد ابتلا به بیماری مالاریا، ۵۸۶ مورد ابتلا به ویروس کرونا و ۲۱۶ مورد جدید ابتلا به تب دنگی در افغانستان ثبت شده است. قابل ذکر است که سازمان جهانی بهداشت که هر ماه گزارش ماهانه خود را منتشر می‌کند، ماه حمل امسال هشدار داد که به دلیل توقف کمک‌های ایالات متحده، احتمالا بیش از ۱۰ درصد از جمعیت افغانستان تا پایان امسال از خدمات درمانی محروم خواهند شد.

سوزان فرگوسن، نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور زنان می‌گوید که خدمات نجات‌بخش در افغانستان باید با حمایت زنان این کشور حفظ شوند. خانم فرگوسن با نشر اعلامیه‌ای گفته است: «زنان افغانستان که با نهادهای امدادرسان در سراسر کشور کار می‌کنند، واقعا «شجاع» هستند و شجاعانه کار می‌کنند.» نماینده ویژه ملل متحد در امور زنان تاکید کرده است که مشارکت زنان افغانستان در ارائه این خدمات مهم است. وی در ادامه افزوده است: «آنان (زنان امدادرسان افغانستان) به ارائه کمک‌های حیاتی ادامه می‌دهند. ما باید در کنار زنان افغانستان بایستیم تا این خدمات نجات‌بخش را حفظ کنیم.» این در حالی است که حکومت سرپرست محدودیت‌های شدیدی بر کار زنان در نهادهای ملل متحد وضع کرده‌اند و در این اواخر، این محدودیت‌ها را تشدید کرده است. بر بنیاد گزارش اوچا که پیش از این پخش کرده است، دست‌کم ۲۹ تن از کارکنان بشردوستانه که عمدتاً زنان بوده‌اند، در ماه‌های اخیر توسط نیروهای حکومت فعلی بازداشت و مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند. همچنین حکومت سرپرست از زمان تسلط دوباره بر افغانستان محدودیت‌های گسترده بر حقوق و آزادی‌های اساسی زنان وضع و آنان را از آموزش و کار محروم کرده‌اند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

برنامه‌ی توسعه‌ی سازمان ملل متحد اعلام کرده است که از سال ۲۰۲۱ میلادی تا اکنون، از ۶۰ هزار کسب‌وکار به رهبری زنان و دختران در افغانستان پشتیبانی کرده است. این نهاد امروز (یک‌شنبه، ۱ سرطان) با نشر گزارشی داستان زنانی را که با پشتیبانی این نهاد کسب‌وکارهای‌شان را ایجاد کرده، بازتاب داده است. در گزارش آمده است که پشتیبانی از کسب‌وکارهای ۶۰ هزار زن در افغانستان به زنان تجارت‌پیشه این امکان را فراهم کرده که سرمایه‌گذاری خود را گسترش دهند. این سازمان تاکید کرده است که زنان تجارت‌پیشه در افغانستان، با گسترش سرمایه‌گذاری، کارهای شان را بزرگ‌تر کرده و برای زنان دیگر نیز زمینه‌ی کار را فراهم کرده‌اند. همچنین در بخشی از گزارش آمده است که برنامه‌ی توسعه‌ی سازمان ملل با ارائه‎ی راه‌حل‌های انرژی پایدار در کابل، کارآفرینان و کسب‌وکارهای کوچک را توان‌مند می‌سازد. برنامه‌ی توسعه‌ی سازمان ملل، با اشاره به داستان زنان تجارت‌پیشه در کابل، گفته است که این ابتکار را در سراسر افغانستان گسترش داده است. این نهاد افزوده است که برنامه‌ی توسعه‌ی سازمان ملل با فراهم‌کردن امکان رشد کسب‌وکارها، ایجاد درآمد و تقویت جوامع، تاب‌آوری اقتصادی بلندمدت را برای شهروندان افغانستان ایجاد می‌کند. این در حالی است که حکومت سرپرست، پس از آن که قدرت را به دست گرفت، محدودیت‌های گسترده بر کار زنان در بخش‌های مختلف اجرا کرده است. این محدودیت‌ها فرصت‌های کاری را از زنان گرفته و آنان در درگیر بحران اقتصادی کرده است. کسب‌وکارهای کوچک و خصوصی چون صنایع‌دستی، فروشندگی و قالین‌بافی از محدودیت‌ فرصت‌های کاری باقی‌مانده برای زنان در افغانستان است.

محمد صادق معتمدیان، والی تهران ایران درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که عملیات جمع‌آوری و اخراج مهاجران «غیرمجاز» افغانستان، تشدید یافته است. خبرگزاری مهر گزارش داده است که والی تهران روز (شنبه، ۳۱ جوزا) در بازدید از اردوگاه عسکرآباد این موضوع مطرح کرده و گفته است: «برخورد با حضور غیرقانونی اتباع خارجی در کشور، یک ضرورت امنیتی و اجتماعی است.» وی در ادامه تاکید کرده است که نیروی انتظامی، شهرداری‌ها، مرکز امور اتباع و سایر نهادها، فرآیند شناسایی، جمع‌آوری، انتقال و خروج اتباع غیرمجاز را با سرعت و دقت انجام می‌دهند. محمد صادق معتمدیان افزوده است که شرکت اتوبوس‌رانی ایران این مهاجران را تا مرز افغانستان منتقل می‌کنند. این در حالی است که پس از آغاز جنگ ایران و اسرائیل، گزارش شده است که این کشور مانع خروج شماری از مهاجران افغانستان از جمله دارندگان کارت سرشماری و برگه خروج شده است. شماری از مهاجران افغانستان می‌گویند که به آنان با وجود داشتن برگه‌ی خروج، اجازه خروج از ایران داده نشده است. قابل ذکر است که مقام‌های ایرانی تا اکنون در مورد ممانعت از خروج مهاجران دارای برگه‌ی سرشماری و کارت خروج اظهارنظر نکرده‌اند. باید گفت که ایران در سال جاری خورشیدی برگه سرشماری حدود دو میلیون مهاجر افغانستانی را که به‌عنوان مدرک اقامت قانونی محسوب می‌شد، باطل کرد و به این ترتیب آنان به مهاجران غیرقانونی در آن کشور تبدیل شدند. دولت ایران به این مهاجران پس از دوبار مراجعه به دفترهای موسوم به «دفتر کفالت» برگه خروج از ایران می‌دهد و به آنان هشدار می‌دهد که اگر مطابق مهلت تعیین شده در این برگه خارج نشوند، جریمه و به اجبار اخراج می‌شوند.