آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجهی ایالات متحدهی آمریکا میگوید که لغو فوری محدودیتهای حکومت سرپرست علیه زنان و دختران در افغانستان، یک امر ضروری است. آقای بلینکن با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود به مناسبت دو سالگی تصمیم حکومت فعلی برای ممنوعیت تحصیل زنان و دختران افغانستان در دانشگاهها و منع کار زنان در سازمانهای غیردولتی، به این تصمیم واکنش نشان داده و از آن به شدت انتقاد کرده است. وزیر امور خارجهی آمریکا تاکید کرد که زنان و دختران افغانستان، ستون اصلی برای ساختن افغانستانی باثباتتر، صلحآمیزتر و شکوفاتر هستند. او از مسوولان حکومت فعلی خواسته است تا فوراً این دستورات و محدودیتهای ناعادلانه بر حقوق زنان و دختران را لغو کنند. آقای بلینکن نیز در پیام خود به اهمیت مشارکت زنان در توسعهی افغانستان و نقش آنها در ایجاد صلح و پیشرفت پایدار اشاره کرد و خواستار بازگشت حقوق زنان و دختران به جامعهی افغانستان شده است. وی در حالی این اظهارات را مطرح میکند که فشارهای بینالمللی بر حکومت فعلی برای لغو این محدودیتها همچنان ادامه دارد. قابل ذکر است که حکومت سرپرست پس از تسلط دوباره بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و سپس درهای دانشگاهها را نیز بهروی دختران بستند. حکومت فعلی در تازهترین اقدام، تحصیل دختران در انستیتوتهای طبی را نیز منع کرده است و به این ترتیب دختران را بهصورت کامل از دسترسی به آموزش رسمی محروم کرده است.
برچسب: محدودیت
حامد کرزی، رییسجمهور پیشین کشور درتازهترین مورد گفته است که از درخواست دختران برای بازگشایی مکاتب و دانشگاهها حمایت میکند. آقای کرزی امروز (شنبه، ۱ جدی) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این درخواست را یک حق اولیه میداند و تاکید میکند که افغانستان بدون تحصیل دختران، هرگز نمیتواند آیندهی روشنی داشته باشد. رییسجمهور پیشین کشور تاکید کرده است که خواست و صدای دختران کشور برای علم و دانش، صدای واقعی و صدای یک افغانستان آباد است و برای توانمندسازی نسل جوان، خودکفایی جامعه، رهایی از نیازمندی و پیشرفت و آبادی، تنها راه است. حامد کرزی افزود که تعلیم برای شکوفایی و توسعه افغانستان حیاتی است. وی ابراز امیدواری کرده است که هرچه زودتر درهای مکاتب و دانشگاههای کشور بهروی دختران باز شود. قابل ذکر است که حکومت سرپرست پس از تسلط دوباره بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و سپس درهای دانشگاهها را نیز بهروی دختران بستند. حکومت فعلی در تازهترین اقدام، تحصیل دختران در انستیتوتهای طبی را نیز منع کرده است و به این ترتیب دختران را بهصورت کامل از دسترسی به آموزش رسمی محروم کرده است.
کشورهای عضو جی هفت (G+7) تصمیم حکومت سرپرست برای ممنوعیت آموزش زنان و دختران در انستیتوتهای طبی را به شدت محکوم کرده و میگویند که این ممنوعیت پیامدهای ویرانگری برای سیستم بهداشت افغانستان و سلامت عمومی جامعه، بهویژه برای مادران و کودکان، خواهد داشت. کشورهای عضو جی هفت با نشر اعلامیهای مشترک، حکومت سرپرست افغانستان را به دلیل صدور بیش از ۸۰ فرمان سرکوبگر علیه زنان، از جمله حذف آنها از آموزش و فعالیتهای اقتصادی، به شدت مورد انتقاد قرار داده و خواستار لغو فوری این تصمیمات شدند. فرستادگان و نمایندگان ویژه کانادا، اتحادیه اروپا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، جاپان، ناروی، جمهوری کوریای جنوبی، سوئیس، ترکیه، بریتانیا و ایالات متحده روز (جمعه، ۳۰ قوس) در یک اعلامیهی مشترک، پس از نشستشان که چهار روز پیش در جینوا برگزار شد، این تصمیم حکومت فعلی را محکوم کردند. در اعلامیه آمده است: «این تصمیمات پیامدهای ویرانگری برای همه مردم افغانستان، بهویژه مادران و نوزادان – چه متولدشده و چه متولدنشده – خواهد داشت و سیستم صحی شکننده این کشور را بیشتر به بحران میکشاند. این ممنوعیتها که بر اساس قانون امر به معروف و نهی از منکر در آگوست ۲۰۲۴ وضع شدهاند، به بیش از ۸۰ فرمان سرکوبگر و تبعیضآمیز افزوده میشوند که هدفشان حذف زنان و دختران افغان از آموزش، زندگی عمومی و اقتصادی است. فرستادگان خواستار لغو فوری این سیاستها و اقدامات غیرقابلقبول هستند.» نمایندگان کشورهای عضو جی هفت نگرانی خود را از حملات تروریستی اخیر و تهدیدات مداوم داعش خراسان (ISIS-K) در افغانستان ابراز کرده و از حکومت فعلی خواستند اقدامات جدیتری برای مقابله با این تهدیدات، مطابق با قطعنامه ۲۵۹۳ شورای امنیت سازمان ملل، انجام دهند. در اعلامیه تاکید شده است که ثبات بلندمدت افغانستان نیازمند گفتگوی ملی فراگیر و ایجاد یک نظام سیاسی نماینده و پاسخگو است. همچنین بر اهمیت ادامه کمکهای بشردوستانه به مردم افغانستان، بهویژه گروههای آسیبپذیر از جمله زنان، کودکان و اقلیتهای قومی و مذهبی، تاکید شده است. نمایندگان این کشورها بر ادامه تلاشها برای یافتن راهحلهای پایدار برای بحران افغانستان تاکید کردند. همچنین آنها بر حمایت از افراد آسیبپذیر، بهویژه زنان، خانوادههای تحت سرپرستی زنان، کودکان، و گروههای اقلیت قومی و مذهبی تاکید نمودند.
رینا امیری، نمایندهی ویژه آمریکا در امور زنان و حقوق بشر در افغانستان از مردان افغانستان در داخل و خارج از کشور خواسته است که در کنار همسر، دختران و خواهران خود ایستاده و از آیندهای امیدوارانه و قابل دوام برای افغانستان حمایت کنند. خانم امیری در نامهی سرگشاده در دومین سال ممنوعیت تحصیل دختران در دانشگاهها و کار زنان در نهادهای غیردولتی گفته است که جهان در مورد زنان و دختران افغانستان با آزمون مواجه است. او هشدار داده است که اگر جهان زنان و دختران افغانستان را رها کند، حقوق زنان و دختران در همه جا، بسیار فراتر از افغانستان، به خطر میافتد. وی به این باور است که زنان و دختران افغانستان در نهایت پیروز خواهند شد و این اولین باری نیست که آنان در تاریخ افغانستان با شکست مواجه میشوند. رینا امیری در بخشی از نامهاش تاکید کرده است که برای اطمینان از برتری زنان و دختران افغانستان، باید بهطور جمعی از آنان حمایت شود. نمایندهی ویژه آمریکا در امور زنان و حقوق بشر در افغانستان گفت که مردان افغانستان در داخل و خارج از کشور باید در کنار همسران، دختران و خواهران خود (زنان افغانستان) بایستند تا از آیندهای امیدوارانه و قابل دوام برای کشور حمایت کنند. همچنین او در بخشی از نامهاش نوشته است که جامعهی بینالمللی نیز باید به اولویت دادن به حقوق بشر، بهویژه حقوق زنان و دختران، در هر گونه تعامل با حکومت فعلی ادامه دهد. این مقام آمریکایی گفت که پیشرفت در بهبود روابط دیپلماتیک و اقتصادی باید بهطور معناداری با اقدامات مشخص برای معکوس کردن سیاستهای افراطی که زنان و دختران را هدف قرار میدهد مرتبط باشد. او نوشته است: «تا زمانی که رویاهای زنان و دختران افغان کمرنگ شود، افغانستان در تاریکی خواهد ماند. راه طولانی خواهد بود، اما ناامیدی و دست کشیدن یک گزینه نیست.» این در حالی است که حکومت سرپرست طی سه سال اخیر محدودیتهای شدید بر حقوق و آزادیهای زنان و دختران افغانستان وضع کرده است. در حال حاضر زنان و دختران حق آموزش، کار و آزادی گشتوگذار را ندارند. حکومت فعلی در تازهترین تصمیم خود آموزش طبی را برای زنان و دختران منع کرده که این تصمیم میتواند تأثیر مخربی بر دسترسی زنان و دختران به خدمات بهداشتی و درمانی داشته باشد.
سازمان گزارشگران بدون مرز درتازهترین مورد اعلام کرده است که حکومت سرپرست در سال ۲۰۲۴ میلادی، دستکم ۱۲ رسانه دولتی و خصوصی را بسته است. این سازمان بستن رسانهها را غیرقابل قبول خوانده و خواستار آزادی فوری خبرنگاران از زندانهای حکومت فعلی شده است. سازمان گزارشگران بدون با نشر اعلامیهای گفته است که حکومت فعلی در آخرین اقدام در راستای خاموش کردن صدای رسانهها به تلویزیون آرزو یورش برده و فعالیت این رسانه را متوقف و برخی از کارمندان آن را بازداشت کرده است. گزارشگران بدون مرز اقدامات «سرکوبگرانه» حکومت فعلی علیه رسانهها را محکوم کرده و خواستار رهایی خبرنگاران از زندانها شده است. اعلامیه به نقل از سلیا مرسیه، رییس واحد آسیای جنوبی سازمان گزارشگران بدون مرز میگوید برخوردهای «ایدئولوژیک و سرکوبگرانه» با رسانهها در افغانستان در ماههای پسین شدت یافته است. او تاکید کرد که در پی این برخورد رسانهها یکی پی دیگری تعطیل شدهاند. سازمان گزارشگران بدون مرز افزود که محدودیتها بر رسانهها در افغانستان در پی توشیح قانون امر به معروف و نهی از منکر افزایش یافته است. این سازمان افزود که با ممنوعیت نشر و پخش تصاویر «جانداران» در قانون امر به معروف، نشرات ۷ تلویزیون در ولایات مختلف متوقف شد و سپس تعطیلی شبکههای تلویزیونی به ۱۲ مورد رسید. این سازمان که در حمایت از خبرنگاران و رسانهها فعالیت دارد، گفته است که حکومت فعلی برخی از رسانههای محلی را که به دلیل پخش موسیقی و نشر تصاویر «جانداران» بسته بود، پس از گرفتن تعهد مبنی بر عدم نشر این موارد اجازه فعالیت داده است. سازمان گزارشگران بدون مرز بر آزادی بیقید و شرط تمامی خبرنگاران از زندانهای حکومت فعلی تاکید کرده و اطلاعرسانی بیطرفانه برای مردم را حق رسانهها داخلی افغانستان دانسته است.
همزمان با افزایش محدودیتها در برابر رسانهها، شیرمحمد عباس استانکزی، معین سیاسی وزارت امور خارجهی حکومت سرپرست در تازهترین مورد گفته است که رسانههای افغانستان باید آزاد باشند. آقای استانکزی این اظهارات را روز (چهارشنبه، ۲۸ قوس) طی سخنرانیاش در سمینار «نقش رسانهها در استحکام نظام اسلامی» در کابل مطرح کرده و از محدودیتها در برابر رسانهها انتقاد کرده است. وی در سخنرانیاش هشدار داده است که قیودات و انتقاد زیاد از رسانهها، به جای نفع، زیان به بار میآورد. معین سیاسی وزارت امور خارجهی حکومت فعلی تاکید کرده است: «خواهش من از [طالبان/حکومت سرپرست] این است که رسانههای ما را تقویت کرده و از آنها پشتیبانی کنند.» به گفتهی وی، نیروهای حکومت فعلی نباید در مسایل جزئی برای رسانهها مشکل ایجاد کنند. در حالی آقای استانکزی این اظهارات را مطرح میکند که حکومت فعلی در روزهای اخیر، شماری از تلویزیونها را به دلیل نشر تصاویر موجودات زنده به سمت تعطیلی سوق دادهاند. چندی پیش خانه آزادی بیان در روز جهانی تلویزیون گفته بود که پس از تسلط دوبارهی حکومت فعلی بر افغانستان، فعالیت بیش از ۳۰۰ رسانه متوقف شده است. همچین حکومت فعلی در بیش از سه سال گذشته، محدودیت گستردهای را علیه رسانهها اعمال کرده است.
رابرت دیکسن، کاردار سفارت بریتانیا برای افغانستان درتازهترین مورد اعلام کرده است که در سفر اخیرش به کابل علاوه بر مقامهای حکومت سرپرست، دیدارهای مفیدی با زنان، بخش خصوصی، آژانسهای سازمان ملل متحد و دیپلماتهای خارجی داشته است. آقای دیکسن در حساب کاربری ایکس خود نوشته است: «همهی آنها نسبت به افزایش فقر و سرکوب در افغانستان بسیار نگران بودند.» کاردار سفارت بریتانیا ابراز امیدواری کرده است که در سال ۲۰۲۵ میلادی، راه بهتری برای افغانستان پیدا شود. وی افزود، همانگونه که با سرپرستوزیران حکومت سرپرست بحث کرده «ارزیابی مستقل سازمان ملل متحد و قطعنامهی ۲۷۲۱ شورای امنیت، چشمانداز افغانستانی امنتر و مرفهتر را ارائه میدهد». همچنین رابرت دیکسن در بخشی پیامش گفته است که در ملاقاتهایش با مقامهای حکومت فعلی، نگرانی عمیق خود را در مورد ممنوعیت تحصیل دختران در انستیتوتهای طبی و تأثیر آن بر وضعیت صحی، بهویژه برای زنان و کودکان ابراز کرده است. او تاکید کرده است که در این دیدارها بر اهمیت سازمانهای غیردولتی در ارائهی کمکهای بشردوستانه به مردم افغانستان، بهویژه ۱۶۰ میلیون پوند کمک بریتانیا، نیز تاکید کرده است. این در حالی است که حکومت فعلی حدود ۱۵ روز پیش تحصیل دختران در انستیتوتهای طبی را تا اطلاع ثانی منع کردند. علاوه بر این، گزارشهایی وجود دارد که این گروه تصمیم دارد فعالیت موسسهها و نهادهای بینالمللی را نیز در افغانستان منع کند. توماس نیکلسون، نمایندهی ویژه اتحادیه اروپا برای افغانستان نیز گفته بود که در سفرش به افغانستان این موضوع را با مقامهای حکومت سرپرست در میان گذاشته، اما آنان جزییات بیشتری ارائه نکردهاند. محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بمانند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
آزمون شورای طبی موسوم به «ایگزیت» امسال نیز تنها از دانشآموختگان ذکور رشتههای طب معالجوی و دندانپزشکی اخذ میشود و در آن دختران حضور ندارند. ادارهی ملی امتحانات که تحت مدیریت حکومت سرپرست قرار دارد، جدول زمانی این آزمون را اعلام کرده و در اطلاعیهی خود تنها به اشتراک داوطلبان ذکور اشاره کرده است. این اداره با نشر خبرنامهای گفته است که ثبت معلومات بیومتریک داوطلبان از دوشنبه هفتهی آینده (۳ جدی) آغاز خواهد شد و آزمون نیز بهتاریخ هفتم جدی برگزار میشود. قابل ذکر است که سال گذشته هم آزمون شورای طبی تنها برای پسران برگزار شده بود و دختران در آن حضور نداشتند. شورای طبی گفته بود که در مرحلهی دوم، آزمون از دانشآموختگان دختر اخذ میشود، اما این وعده عملی نشد. باید گفت که بدون پاسکردن آزمون شورای طبی، دانشآموختگان رشتههای طبی نمیتوانند جواز کار اخذ کنند. حکومت سرپرست پس از حاکمیت خود آموزش و تحصیل دختران را منع کرده است. حکومت فعلی در تازهترین محدودیت خود، تحصیل دختران در رشتههای طبی در انستیتوتها را منع کرد. حکومت فعلی در حالی آموزش طبی را برای زنان و دختران منع کرده است که افغانستان با کمبود پرسنل صحی زن مواجه است. در همین حال در برخی مناطق تداوی بیماران زن توسط داکتران مرد نیز منع شده است. محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بمانند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
سفارت آمریکا برای افغانستان درتازهترین مورد، از نقض حقوق بشر، بهویژه حقوق زنان و دختران در افغانستان انتقاد کرده و گفته است که محروم ساختن زنان از دسترسی به آموزش، خدمات پزشکی و آزادی، «توهین و بیحرمتی» به کرامت و انسانیت آنان است. این سفارت با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که زنان و دختران در افغانستان بهطور «روزانه»، با چالشهای جدی در مسیر مبارزه برای دسترسی به حقوق اساسی خود مواجه هستند. سفارت آمریکا برای افغانستان با اشاره به نقل قولی از نلسون ماندیلا، نخستین رییس جمهوری افریقای جنوبی نوشته است: «انکار کردن از حقوق بشری افراد، به معنی زیر سوال بردن انسانیت آنان است.» این اظهارات در حالی از سوی سفارت آمریکا بیان میشود که افغانستان زیر حاکمیت حکومت فعلی با محدودیتهای شدید علیه زنان و دختران مواجه است. از جمله ممنوعیت تحصیل در دانشگاهها، محدودیت در کار و محدودیتهای گسترده در زندگی اجتماعی که همواره با واکنشهای گسترده بینالمللی روبرو شده است. کاردار سفارت آمریکا در افغانستان اکثراً از تصمیمگیریهای حکومت فعلی انتقاد کرده و در بسیاری موارد ابراز نگرانی کرده است. این در حالی است که کارشناسان سازمان ملل متحد بارها اقدامهای حکومت فعلی در برابر زنان افغانستانی را مصداق «آپارتاید جنسیتی» دانسته و خواستار پاسخگوکردن حکومت سرپرست در این زمینه شدهاند.
توماس نیکلسون، نمایندهی ویژه اتحادیه اروپا برای افغانستان اعلام کرده است که در دیدارهایش با مقامهای حکومت سرپرست مسألهی ممنوعیت تحصیل دختران در انستیتوتهای طبی را مطرح کرده، اما آنان نتوانستند توضیحی در مورد علت صدور این دستور بدهند. آقای نیکلسون با نشر اعلامیهای گفته است که او بین روزهای ۱۸ تا ۲۲ قوس در افغانستان بود و با مقامهای حکومت فعلی از جمله مولوی عبدالکبیر، معاون سیاسی نخستوزیر حکومت، سازمان ملل متحد، سازمانهای بینالمللی، اعضای جامعهی مدنی، زنان، تاجران و خبرنگاران دیدار کرد. او تاکید کرد که مقامهای حکومت فعلی در این دیدارها نتوانستند در مورد پیآمدهای «فاجعهبار» ممنوعیت تحصیل دختران در انستیتوتهای طبی بر سلامت زنان و کودکان توضیحی ارائه کنند. نمایندهی ویژه اتحادیه اروپا افزوده است که حکومت فعلی همچنان هیچ برنامهی مشخصی برای لغو این تصمیم و ممنوعیت آموزش دختران در مکاتب متوسطه و لیسه و دانشگاهها ندارند. او افزود که در دیدارهایش با مقامهای حکومت فعلی و سایر افراد، در مورد قانون امر به معروف و نهی از منکر نیز بحث کرده است. وی گفت: «بسیاری از افغانها توضیح دادند که چگونه این قانون کار شرکتها و سازمانها را پیچیدهتر کرده است و تأثیر شدیدی بر توانایی زنان برای رفتوآمد، کار، دسترسی به خدمات و تأمین خانوادههایشان گذاشته است.» این مقام اروپایی میگوید که چالشهای ناشی از قانون امر به معروف و نهی از منکر برای شرکای اتحادیه اروپا، منجر به افزایش هزینههای ارائهی کمک به مردم افغانستان و کاهش فضای عملیاتی شده است. باید گفت که مقامهای حکومت فعلی دو هفته پیش تحصیل دختران در انستیتوتهای طبی را منع کردند و پیش از آن نیز قانون امر به معروف و نهی از منکر را نافذ اعلام کرده بودند که حتا شنیدهشدن صدای زنان در خارج از خانه منع شده است. اتحادیه اروپا پس از تسلط حکومت فعلی بر افغانستان، به ارائهی کمک بشردوستانه به این کشور ادامه داده است، اما همزمان نگرانیهای خود را از نقض حقوقبشر، بهویژه حقوق زنان ابراز کرده است.