سیگار یا دفتر سرمفتش ویژه‌ی ایالات متحده آمریکا در امور بازسازی افغانستان (سیگار) از ادامه‌ی محدودیت‌های حکومت سرپرست بر زنان و دختران در افغانستان انتقاد کرده و گفته است که ادامه این وضعیت، سبب افزایش مرگ و میر مادران در کشور خواهد شد. سیگار امروز (چهارشنبه، ۲۳ عقرب) با استناد به گزارش‌های ملل متحد گفته است که محدودیت‌های کنونی حکومت فعلی بر حقوق زنان دختران، مادران افغانستانی را بیشتر در معرض خطر قرار داده است. این نهاد با ابراز نگرانی گفته است که ممنوعیت ۱.۱ میلیون دانش‌آموز دختر از رفتن به مکتب و کم از کم ۱۰۰ هزار دانشجوی زن از دانشگاه‌ها، سبب افزایش ۴۵ درصدی در زایمان زود هنگام و افزایش ۵۰ درصدی در مرگ‌ومیر مادران خواهد شد. در گزارش آمده است: «افغانستان برای سال‌های متمادی یکی از بدترین ریکاردهای صحت مادران را در جهان داشته است. تا سال ۲۰۲۰، تحت حکومت جمهوری اسلامی، افغانستان با داشتن ۶۲۰ مرگ‌ومیر در هر ۱۰۰هزار زایمان، هشتمین آمار بلند مرگ و میر مادران را در سطح جهانی داشت.» سیگار با اشاره به گزارش‌های اخیر نهادهای بین‌المللی به ویژه سازمان ملل متحد گفته است که ۲۰ هزار زن در افغانستان تنها در هر ماه در محلات دور دست که دسترسی به امکانات صحی در آن مناطق بسیار اندک است، طفل به دنیا می‌آورند. در ادامه آمده است که در حال حاضر تنها، ۶۷ درصد زایمان‌ها در افغانستان در مراکز صحی و تحت نظر قابله‌ها انجام می‌شود. دفتر سرمفتش ویژه ایالات متحده در امور بازسازی افغانستان در حالی از افزایش مرگ‌ومیر مادران در افغانستان ابراز نگرانی کرده است که اخیراً صندوق جمعیت سازمان ملل گفت که در هر دو ساعت، یک مادر به علت عوارض قابل پیشگیری مرتبط به حاملگی و زایمان در این کشور جان می‌بازند. این نهاد به تاریخ (۱۴ عقرب) در گزارشی افغانستان را یکی از دشوارترین کشورها برای مادران عنوان کرد و گفته بود که زنان افغانستان در هنگام بارداری و زایمان، مشکلات زیادی را متحمل می‌شوند. نگرانی‌ها از افزایش مرگ و میر مادران در هنگام ولادت در افغانستان در حالی مطرح می‌شود که با مسلط شدن حکومت فعلی بر افغانستان و کاهش کمک‌های جامعه‌ی جهانی، نظام صحی کشور در پرتگاه سقوط قرار گرفته است. همچنین سازمان جهانی صحت هشدار داده بود که اگر کمبود بودجه در سیستم مراقبت‌های بهداشتی ادامه یابد، دسترسی ۷.۶ میلیون نفر به کمک‌های بهداشتی ضروری و نجات دهنده در افغانستان قطع خواهد شد. به گفته‌ی این سازمان، به ۴۲۳ میلیون دالر برای فراهم‌آوری خدمات صحی در افغانستان در سال‌های ۲۰۲۴ - ۲۰۲۵ نیاز است.

صندوق جمعیت سازمان ملل متحد اعلام کرده است که افغانستان یکی از دشوارترین مکان‌ها در جهان برای زایمان زنان است و هر دو ساعت یک مادر به دلیل عوارض قابل پیش‌گیری باروری جان خود را از دست می‌دهد. این نهاد با نشر گزارشی گفته است که زنان و دختران افغانستانی با چالش‌های ناشی از جنگ طولانی‌مدت و محدودیت‌های حکومت سرپرست روبرو هستند. در گزارش آمده که سازمان جهانی جمعیت در حال ارائه‌ی خدمات به زنان و دختران است تا دسترسی آنان به مراقبت‌های بهداشتی، حمایت و فرصت‌هایی که شایسته‌اش هستند، فراهم شود. به گفته‌ی صندوق جمعیت سازمان ملل متحد، زیرساخت‌های شکننده‌ی بهداشت و درمان و همچنان دسترسی محدود به خدمات بهداشتی و باروری، به‌ویژه در مناطق روستایی، خطرهای جدی را برای مادران و نوزادان در افغانستان ایجاد می‌کند. در گزارش آمده است که در سه سال گذشته، بحران طولانی‌مدت افغانستان با بی‌ثباتی گسترده اقتصادی، محدودیت‌های اعمال‌شده بر کار و تحصیل زنان، بازگشت اجباری مهاجران و جابه‌جایی‌های گسترده، تشدید یافته است. این نهاد تاکید کرده است که در سراسر کشور در هر ماه به بیش از یک میلیون نفر، خدمات بهداشتی ارائه کرده است. همچنین پیو اسمیت، مدیر منطقه‌ای صندوق جمعیت سازمان ملل برای آسیا و اقیانوسیه گفته است: «تنها در سال جاری، صندوق جمعیت سازمان ملل به بیش از ۶۶۰ هزار جوان افغانستانی، که ۸۰ درصد آنان زن هستند، از طریق برنامه‌های ارتباطی ویژه‌ی جوانان کمک کرده است. این برنامه‌ها خدمات بهداشتی و حمایت معیشتی از جمله توسعه‌ی مهارت‌ها را برای جوانان فراهم می‌کند.» در ادامه آمده است که تغییرهای آب‌هوایی نیز وضعیت اضطراری در افغانستان را تشدید کرده است. رویدادهای شدید آب‌وهوایی دسترسی زنان و دختران به خدمات بهداشتی را به‌طور جدی تحت تاثیر قرار داده است. سیلاب‌های اخیر جان افراد را گرفته و برخی از جوامع را از خدمات حیاتی بهداشتی مادران و باروری محروم کرده است. آقای اسمیت می‌گوید که این نهاد برای گسترش کمک‌رسانی به زنان و دختران در سراسر افغانستان به منابع بیش‌تری ضرورت دارد. سازمان جمعیت جهانی همچنان از جامعه‌ی جهانی می‌خواهد که در کنار زنان و جوانان افغانستانی بایستد. سازمان جهانی جمعیت در حالی از مرگ‌ومیر مادران در افغانستان خبر می‌دهد که پیش از این اتحادیه‌ی اروپا نیز از این وضعیت در افغانستان نگرانی کرده بود. باید گفت که افغانستان از سال‌ها به این‌سو که به‌دلیل نظام بهداشت ضعیف، بالاترین نرخ مرگ‌ومیر زنان در هنگام زایمان را دارد.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد اعلام کرده است که در افغانستان یک سوم زنان در خارج از مرکز صحی زایمان می‌کنند. این نهاد با نشر گزارشی گفته است که این وضعیت زندگی زنان افغانستان را با خطر روبرو می‌کند. در ادامه آمده است که در سراسر افغانستان، تنها 67 درصد از تولدها توسط یک متخصص بهداشتی ماهر انجام می‌شود. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل تاکید کرد که مادران باردار باید دست‌کم چهار بار پیش از زایمان به یک پزشک ماهر مراجعه کنند؛ اما تنها یک سوم زنان در افغانستان این کار را انجام می‌دهند. بر اساس این گزارش، زایمان زنان باردار در خارج از مرکزهای بهداشتی و بدون یک متخصص؛ زندگی مادران را در معرض خطر جدی قرار می‌دهد. یونیسف گفت که از طریق مشارکت بانک جهانی و بانک انکشاف آسیایی، بیش ‌از 27 هزار کارمند صحی را در افغانستان حمایت می‌کند. بربنیاد، آمار سازمان ملل متحد، افغانستان هنوز هم یکی از بزرگ‌ترین نرخ مرگ‌ومیر مادران و کودکان را در سراسر جهان دارد. همچنین نبود مرکزهای بهداشتی در برخی ولایت‌ها و روستاها از دیگر عامل‌های گفته می‌شود که دست‌رسی زنان به مرکزهای بهداشتی را محدود کرده است.

فیلیپ ریبیرو، رییس داکتران بدون مرز در افغانستان اعلام کرده است که در هر دو ساعت، یک مادر در هنگام زایمان در این کشور جان خود را از دست می‎‌دهد. فیلیپ ریبیری به خبرگزاری فرانسه ۲۴ گفته است که براساس آخرین آمار سازمان صحی جهان، از سال ۲۰۱۷ به این طرف، سالانه ۶۳۸ زن در افغانستان در ازای ۱۰۰ هزار تولد جان خود را از دست می‌دهند. او گفته است: «دسترسی به مراقبت‌های قبل از زایمان و پس از زایمان برای یک زن در افغانستان همیشه بسیار پیچیده بوده، امروز پیچیده‌تر شده است.» در عین حال، سازمان صحی جهان همچنان گفته که سیستم صحی افغانستان به شدت از کمبود بودجه رنج می‌برد و در حال حاضر میلیون‌ها تن به دلیل فقر در معرض خطر شدید سوءتغذیه قرار دارند و این امر آنان را در معرض بیماری قرار داده است. این سازمان تاکید کرد که بیش از هشت میلیون تن در افغانستان به دلیل کمبود بودجه، دسترسی به کمک‌های صحی ضروری و نجات‌دهنده را از دست خواهند داد. این در حالی است که یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد، افغانستان را همچنان یکی از خطرناک‌ترین مکان‌ها در جهان برای نوزادان و مادران توصیف کرده است. به گفته‌ی یونیسف، افغانستان بالاترین نرخ‌ مرگ‌ومیر مادران را در جهان دارد که سالانه هزاران زن به دلیل بارداری جان خود را از دست می‌دهند که مرگ‌ومیر اکثریت آنان به راحتی قابل پیش‌گیری است. در حالی فیلیپ رویبیرو این موضع را مطرح می‌کند که حکومت سرپرست آموزش و کار زنان و دختران را منع کرده و بر مراجعه زنان در شفاخانه‌ها نیز محدودیت‌های وضع کرده است.