سازمان جهانی بهداشت برای افغانستان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که سال‌ها جنگ و مشکلات اقتصادی در افغانستان، آسیب‌های سنگینی به سلامت روان زنان و کودکان وارد کرده است. این سازمان امروز (چهارشنبه، ۲۴ ثور) با نشر اعلامیه‌ای گفته است که چندین دهه جنگ در افغانستان افراد بسیاری به‌ویژه زنان و کودکان را با استرس، افسردگی، اضطراب پس از سانحه و سایر شرایط مواجه‌ کرده است. در اعلامیه آمده است که این سازمان برای درک این موضوع با حمایت اتحادیه‌ی اروپا، برنامه‌های سلامت روان و حمایت‌های روانی-اجتماعی متحول‌کننده‌ای را برای نیازمندترین افراد ارائه می‌دهد. سازمان جهانی صحت در ادامه تاکید کرده است که از طریق شفاخانه‌ها و مراکز اجتماعی، جلسات مشاوره، گروه‌درمانی و مدیریت استرس را برای هزاران نفر از جمله زنان، کودکان، سالمندان و افراد دارای معلولیت در سراسر کشور ارائه می‌دهد. در اعلامیه آمده است: «با وجود این تلاش‌ها، اکثر ۳۴ شفاخانه‌ دولتی در افغانستان هنوز فاقد خدمات تخصصی سلامت روان هستند.» همچنین دکتر ادوین سنیزا سالوادور، نماینده سازمان جهانی صحت در افغانستان تاکید کرده است که این سازمان موفق شده است تا پایان نوامبر ۲۰۲۵ میلادی، پنج سرویس یکپارچه MHPSS، بستری و سرپایی را حفظ کند و آینده این خدمات نجات‌بخش همچنان نامشخص است.» سازمان جهانی صحت در این اعلامیه به نقل از زنانی نوشته که در مراکز اجتماعی این نهاد خدمات و مشوره سلامت روان دریافت کرده، صحت‌یاب شده و به «زندگی عادی خود» بازگشته‌اند.

نورجلال جلالی، وزیر صحت عامه حکومت سرپرست در دیدار با رییس سازمان پزشکان بدون مرز در افغانستان خواهان افزایش کمک‌ها و خدمات این سازمان در کشور شده است. این وزارت با نشر اعلامیه‌ای از دیداز نورجلال جلالی با میکاییل لیپی، رییس سازمان داکتران بدون مرز در افغانستان، خبر داده است. در اعلامیه آمده است که دو طرف در این دیدار در مورد فعالیت مرکزهای بهداشت این سازمان در افغانستان گفتگو کرده‌اند. نورجلال جلالی در این دیدار همچنان خواهان «بهبود مراکز صحی و خدمات صحی مربوط به داکتران بدون مرز» و تامین شفافیت در ارائه خدمات از سوی این سازمان شده است. همچنین دو رز قبل نیز جلالی در دیدار با ادوین سینیزا سالوادور، رییس سازمان صحی جهان برای افغانستان و مندیپ راتی رییس تیم پولیو در این سازمان، گفته بود که باید روی حل تمام مشکلات در بخش صحت کار شود. پزشکان بدون مرز یکی از معدود سازمان‌های بهداشتی است که در حال حاضر در افغانستان فعالیت می‌کند. این در حالی است که وضعیت صحی در افغانستان، به ویژه برای زنان، وخیم گزارش شده است. کم‌بود مرکزهای صحی، محدودیت‌های فرهنگی و کاهش دسترسی به خدمات بهداشتی، چالش‌های جدی برای زنان در سراسر این کشور ایجاد کرده است. همچنین چند وقت پیش نمایندگی اتحادیه‌ی اروپا برای افغانستان گفته بود که پشتیبانی و ارائه‌ی خدمات ابتدایی پزشکی در بخش جلوگیری و درمان سوتغذیه به زنان و کودکان در افغانستان حیاتی است.

سازمان جهانی بهداشت هشدار داده است که در این فصل، احتمال شیوع بیماری سرخکان افزایش یافته و از خانواده‌ها خواسته شده است تا برای جلوگیری از شیوع این بیماری، هرچه زودتر کودکان خود را واکسن کنند. این نهاد امروز (یک‌شنبه، ۲۱ ثور) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است: «در این فصل خطر بیماری سرخکان زیاد است. منتظر شیوع بیماری در خانواده نباشید. همین حالا در محل خود به مرکز صحی مراجعه و کودکان خود را واکسن کنید.» سازمان بهداشت جهانی تاکید کرده است که این واکسن برای همه کودکان زیر پنج سال به‌گونه رایگان، تطبیق می‌شود. براساس آمار سازمان ملل، در دو ماه اول سال جاری میلادی بیش از ۱۰۰ نفر براثر بیماری سرخکان در افغانستان جان باخته‌اند. همچنین پزشکان بدون مرز نیز هشدار داده است که روزانه یک کودکان در افغانستان براثر این بیماری جان می‌دهد. طبق گزارش اخیر سازمان بهداشت جهانی در ماه فبروری امسال، هشت هزار و ۷۷۶ مورد مشکوک بیماری سرخکان در این کشور ثبت شده است. در ماه فبروری ۶۹ نفر بر اثر این بیماری جان باخته‌اند. این سازمان در گزارشی اعلام کرده بود که بیش از چهار هزار مورد مشکوک به سرخکان در ولایت‌های هرات، بلخ و هلمند، ثبت شده است. مسوولان حکومت سرپرست با رد این گزارش اعلام کرد که کارزار سراسری واکسیناسیون سرخکان را راه‌اندازی می‌کند.

عبدالولی حقانی، معین وزارت صحت عامه حکومت سرپرست می‌گوید که بیش از پنج هزار و ۳۰۰ کودک در کشور به بیماری تالاسمیا مبتلا هستند. آقای حقانی این اظهارات را در نشستی به مناسبت روز جهانی تالاسمیا در کابل مطرح کرده و گفته است که برای حمایت از بیماران مبتلا به این بیماری اقداماتی انجام شده است، از جمله ایجاد مراکز تشخیص در چندین ولایت کشور. تالاسمیا یک بیماری‌ ارثی است که توانایی بدن در تولید هموگلوبین را مختل می‌کند. وی در ادامه تاکید کرد که بیماران تالاسمیا از اولویت‌های وزارت صحت عامه است و این وزارت خدمات تشخیص، درمان، دوا و خون‌رسانی را به‌گونه رایگان به کودکان مبتلا ارائه می‌کند. او در بخشی از صحبت‌هایش از مردم خواست تا با شرکت در کارزارهای اهدای خون، از بیماران تالاسمیا که نیاز مداوم به تزریق خون دارند، حمایت کنند. همچنین عبدالولی حقانی از نهادهای امدادرسان، از جمله کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، نیز خواست تا از تلاش‌ها برای کمک به بیماران تالاسمیا پشتیبانی کنند. با آنکه آمار دقیق از شیوع تالاسمیا در افغانستان در دست نیست، اما یافته‌های برخی مطالعات، تصویری کلی از گستردگی این بیماری ارائه می‌دهد. بر اساس داده‌هایی که در وب‌سایت «ریسرچ گیت» منتشر شده، حدود یک تا یک‌ونیم میلیون تن در افغانستان حامل ژن بتا-تالاسمیا هستند؛ آماری که از نرخ شیوع ۳.۸ درصدی در میان ۳۶۹ بیمار سرپایی به دست آمده است. همچنین طبق همین داده‌ها، نرخ حاملگی آلفا-تالاسمیا در میان زنان باردار حدود ۱۴.۴ درصد و بتا-تالاسمیا نزدیک به ۳ درصد برآورد شده است. یک گزارش در ماه فبروری ۲۰۲۵ که در مجله هماتولوژی و علوم وابسته منتشر شد، نشان می‌دهد که تنها در ولایت ننگرهار، بیش از ۱۵۰۰ کودک مبتلا به تالاسمیا زندگی می‌کنند. همچنین، پژوهشی در جنوری ۲۰۲۴ میلادی که در مجله علوم طبی پایه افغانستان چاپ شده، نشان می‌دهد که ۱۷.۶ درصد کودکان مبتلا به کم‌خونی که در یک شفاخانه کابل مورد بررسی قرار گرفتند، به بتا-تالاسمیا مبتلا بودند. تالاسمیا یک بیماری جنتیکی است که توانایی بدن برای تولید هموگلوبین پروتئینی در گلبول‌های قرمز که وظیفه انتقال اکسیجن را دارد، مختل می‌سازد. کودکانی که به نوع شدید این بیماری مبتلا هستند، معمولاً به تزریق خون مادام‌العمر و مراقبت‌های ویژه نیاز دارند. در صورت عدم درمان مناسب، تالاسمیا می‌تواند منجر به عوارض جدی از جمله آسیب اندام‌ها و مرگ زودرس شود. این بیماری در مناطقی چون آسیای جنوبی، خاورمیانه و حوزه مدیترانه شیوع بیشتری دارد.

سفارت بریتانیا برای افغانستان به مناسبت روز جهانی قابله‌ها هشدار داده است که این کشور دارای یکی از بلندترین میزان‌های مرگ‌ومیر مادران در سطح جهان است. این سفارت با نشر اعلامیه‌ای گفته است که رفع ممنوعیت آموزش طبی برای زنان، به‌ویژه در بخش قابله‌گی، اقدامی حیاتی و فوری برای نجات جان مادران محسوب می‌شود. سفارت بریتانیا برای افغانستان تاکید کرده است که آموزش طبی زنان کلید کاهش مرگ‌ومیر مادران و حفظ سلامت خانواده‌ها است. در این اعلامیه آمده است: «در روز جهانی قابله، این یک یادآوری قوی است که آموزش طبی زنان، به‌ویژه در بخش‌های حیاتی مانند قابل‌گی، برای محافظت از جان مادران و نوزادان ضروری است.» در ادامه آمده است که افغانستان در رتبه‌ی هفتم جهانی از نظر نرخ بالای مرگ‌ومیر مادران قرار دارد. همچنین نمایند‌گی اتحادیه اروپا در افغانستان نیز به مناسبت این روز از تعهد قابله‌های افغان قدردانی کرده است. این نهاد گفته است که توانمندسازی قابله‌های افغانستان، جان‌ها را نجات می‌دهد. در عین حال، سازمان ملل در حساب کاربری ایکس خود نوشته است: «قابله‌ها کلید پایان دادن به مرگ و میر قابل پیشگیری مادران و نوزادان هستند.» سازمان ملل در ادامه نوشت که جهان با کمبود شدید ارائه‌‌دهندگان خدمات ضروری صحی روبرو است. این در حالی است که حکومت سرپرست پس از بازگشت دوباره به قدرت در ماه آگوست ۲۰۲۱ میلادی، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و دروازه‌های دانشگاه‌های دولتی و خصوصی را نیز به روی دختران بستند. با آنکه افغانستان یکی از بالاترین نرخ‌های مرگ‌ومیر مادران و نوزادان در جهان را دارد، اما حکومت فعلی در زمستان ۱۴۰۳ خورشیدی تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی خصوصی را نیز ممنوع اعلام کرد. این تصمیم واکنش‌های سازمان‌ جهانی صحت و سازمان‌های مدافع حقوق بشری را در پی داشت. سازمان جهانی صحت در اعلامیه‌ای نوشت که ممنوعیت تحصيل دختران در انستیتوت‌های طبی می‌تواند سیستم صحی افغانستان را فلج کند.

دفتر نمایندگی اتحادیه اروپا برای افغانستان به مناسبت روز جهانی قابله‌ها گفته است که دسترسی به آموزش برای همه‌ی زنان، به‌ویژه آموزش طبی، نیروی کار قوی‌تری را برای همه ایجاد می‌کند. این دفتر امروز (دوشنبه، ۱۵ ثور) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود از فداکاری قابله‌ها قدردانی کرده و گفته است که توانمندسازی آنان جان‌ها را نجات می‌دهد، مرگ‌ومیر مادران و نوزادان را کاهش می‌دهد و سیستم‌های صحی را تقویت می‌کند. همچنین صندوق جمعیت ملل متحد در افغانستان در روز جهانی قابله‌ها افزوده است که بخش بزرگی مراقبت‌های ضروری را قابله‌ها انجام می‌دهند و در شرایط بحرانی می‌توانند زندگی را نجات دهند. این نهاد تاکید کرده است که زنان در مواقع اضطراری زایمان را متوقف نمی‌کنند، به همین دلیل است که مراقبت‌های بهداشت باروری نیز نمی‌تواند متوقف شود. قابل ذکر است که کمبود کارمند صحی زن، از جمله قابله چالش جدی بخش صحت در افغانستان است. در همین حال حکومت سرپرست افغانستان آموزش زنان و دختران، از جمله تحصیل در بخش طبی را منع کرده‌اند. افغانستان از جمله کشورهای با بالاترین میزان مرگ‌ومیر مادران و نوزادان هنگام زایمان است. کمبود پرسنل و امکانات از چالش‌های عمده در بخش خدمات صحی و به‌ویژه در زمینه‌ی باروری است. این در حالی است که حکومت فعلی آموزش و تحصیل دختران را منع کرده‌اند و ادامه‌ی این ممنوعیت، منجر به بحران جدی کمبود داکتران زن خواهد شد. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

همزمان با روز جهانی قابله‌ها، صندوق جمعیت ملل متحد در افغانستان می‌گوید که بخش بزرگی مراقبت‌های ضروری را قابله‌ها انجام می‌دهند و در شرایط بحرانی می‌توانند زندگی را نجات دهند. این نهاد امروز (دوشنبه، ۱۵ ثور) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود به قابله‌ها در افغانستان ادای احترام کرده است. صندوق جمعیت ملل متحد برای افغانستان تاکید کرده است که زنان در مواقع اضطراری زایمان را متوقف نمی‌کنند، به همین دلیل است که مراقبت‌های بهداشت باروری نیز نمی‌تواند متوقف شود. همچنین این نهاد بین‌المللی با نشر ویدیویی در حساب کاربری ایکس خود از قابله‌ای به‌نام حبیبه در هرات نام برده و نوشته است: «قابله‌ها مانند حبیبه می‌توانند تا ۹۰ درصد مراقبت‌های ضروری را انجام و حتا در شرایط بحرانی زندگی را نجات دهند.» باید گفت که افغانستان از جمله کشورهای با بالاترین میزان مرگ‌ومیر مادران و نوزادان هنگام زایمان است. کمبود پرسنل و امکانات از چالش‌های عمده در بخش خدمات صحی و به‌ویژه در زمینه‌ی باروری است. همچنین حکومت سرپرست آموزش و تحصیل دختران را منع کرده‌اند و ادامه‌ی این ممنوعیت، منجر به بحران جدی کمبود داکتران زن خواهد شد. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که ۹۰ درصد مرگ‌ومیر مادران در افغانستان با امکانات ساده قابل پیش‌گیری است. این سازمان امروز (پنج‌شنبه، ۱۱ ثور) پیام تام فلیچر، معاون دبیرکل سازمان ملل در امور بشردوستانه در حساب کاربری ایکس را بازنشر و تاکید کرده که یونیسف تنها قادر به حمایت از ۶۰ درصد مراکز صحی است. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد هشدار داده است که کاهش کمک‌ها ممکن است توانایی این نهاد در حمایت از زنان باردار را از بین ببرد. همچنین تام فلیچر، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد برای افغانستان نیز نسبت به پیامدهای کاهش کمک‌ها هشدار داده و افزوده است: «زنانی که سه ساعت با دوچرخه راهی بیمارستان می‌شوند تا زایمان کنند، مین‌هایی که پاک‌سازی نشده‌اند، نوزادانی که جان می‌دهند.» این در حالی است که ایالات متحده آمریکا، به‌عنوان بزرگ‌ترین ارایه‌دهنده کمک‌های بشردوستانه به افغانستان، تمامی برنامه‌های خود از جمله حمایت از مادران و نوزادان را قطع کرده است. قطع کمک‌های بشردوستانه آمریکا باعث شده که شماری زیادی از نهادهای بین‌المللی فعالیتش را در افغانستان متوقف کند.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که میزان مرگ‌ومیر نوزادان در قندهار بالاتر از میانگین ملی در کشور است. این سازمان امروز (چهارشنبه، ۱۰ ثور) با بازنشر ویدیوی تام فلچر، معاون دبیرکل سازمان ملل گفته است که برای مراقبت از نوزدان، تجهیزات پزشکی، داروها و آموزش برای کارکنان بهداشتی ارائه می‌کند. یونیسف با تاییاد اظهارات معاون دبیرکل سازمان ملل، هشدار داده است که کاهش بودجه به این معنی است که نوزادان و تعداد بیشتری ممکن است جان خود را از دست بدهند. این در حالی است که تام فلچر، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در امور کمک‌های بشردوستانه در سفرش به قندهار، درباره‌ی کاهش کمک‌‌ها به افغانستان هشدار داده و گفته است که قطع بودجه «برای میلیون‌ها نفر، یک حکم مرگ است.» وی در ادامه تاکید کرده است که طی چند ماه اخیر، ۴۰۰ مرکز صحی در افغانستان تعطیل و بیش از سه میلیون نفر از خدمات صحی اولیه محروم شده‌اند. تام فلچر با اشاره به وضعیت در شفاخانه قندهار، می‌گوید که به‌دلیل تعطیلی مراکز صحی، در این شفاخانه در هر تخت سه تا چهار کودک بستری هستند. این مقام سازمان ملل می‌گوید که کودکان تازه‌متولدشده به خدمات صحی‌ای که نیاز دارند، دسترسی ندارند. تام فلچر می‌گوید که داکتران تصمیم وحشتناکی می‌گیرند که کدام زندگی را نجات دهند. همچنین وی در بخشی از پیامش گفته است که کارمندان صحی نیز می‌گویند که با قطع معاش مواجه‌ هستند.

تام فلچر، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در امور کمک‌های بشردوستانه در سفرش به ولایت قندهار، در مورد کاهش کمک‌‌ها به افغانستان هشدار داده و گفته است که قطع بودجه‌ی این کشور «برای میلیون‌ها نفر، یک حکم مرگ است». آقای فلچر این اظهارات را امروز (چهارشنبه، ۱۰ ثور) با نشر ویدیویی در حساب کاربری ایکس مطرح و بازدید خود از شفاخانه قندهار را تکان‌دهنده توصیف کرده و می‌گوید: «قطع بودجه برای کسانی که به‌شدت نیاز دارند چیزی نیست که بتوان به آن افتخار کرد. برای میلیون‌ها نفر، این حکم اعدام است.» او در این پیام ویدیویی هشدار داده است طی چند ماه اخیر، ۴۰۰ مرکز صحی در افغانستان تعطیل و بیش از سه میلیون نفر از خدمات صحی اولیه محروم شده‌اند. همچنین تام فلچر با اشاره به وضعیت در شفاخانه قندهار، می‌گوید که به‌دلیل تعطیلی مراکز صحی، در این شفاخانه در هر تخت سه تا چهار کودک بستری هستند. معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در امور کمک‌های بشردوستانه تاکید کرده است که کودکان تازه‌متولدشده به خدمات صحی‌ای که نیاز دارند، دسترسی ندارند و داکتران تصمیم وحشتناکی می‌گیرند که کدام زندگی را نجات دهند. او افزوده است که کارمندان صحی نیز می‌گویند که با قطع معاش مواجه‌ هستند. تام فلچر گفته است: «این تأثیر قطع کمک‌ها است… تأثیر کاهش کمک‌ها این است که میلیون‌ها نفر می‌میرند.» همچنین بر اساس آمار سازمان ملل متحد، در سال جاری میلادی ۲۲.۹ میلیون نفر در افغانستان نیاز به کمک‌های بشردوستانه دارند و ۱۶.۸ میلیون نفر آنان برای دریافت کمک در اولویت قرار گرفته‌اند. اوچا یا دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های بشردوستانه‌ی سازمان ملل متحد برای کمک به این افراد ۲.۴۲ میلیارد دالر بودجه درخواست کرده است. این در حالی است که کمک‌های بشری به افغانستان به شدت کاهش یافته است.