سازمان جهانی صحت اعلام کرده است که جاپان ۵۰۰ هزار دالر آمریکایی برای تقویت خدمات صحی ضروری برای جوامع آسیب‌پذیر، به ویژه زنان و کودکان در افغانستان کمک کرده است. این سازمان با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که افغانستان همچنان با چالش‌های مهمی از جمله سیستم شکننده‌ی صحی، ناامنی غذایی، سوء‌تغذیه و بلایای طبیعی دست و پنجه نرم می‌کند. در اعلامیه آمده است که با ۵۰۰ هزار دالر کمکی آمریکا، یک پروژه ۱۲ ماهه را از ماه مارچ ۲۰۲۵ تا فبروری ۲۰۲۶ برای ارائه خدمات صحی ضروری، افزایش خدمات مراقبت از تروما و بهبود دسترسی به مراقبت‌های صحی اولیه در مناطق آسیب‌دیده اجرا خواهد کرد. اعلامیه به نقل از داکتر ادوین سنیزا سالوادور، نماینده سازمان جهانی صحت در افغانستان نوشته است: «این کمک به‌موقع دولت جاپان برای رسیدگی به نیازهای فوری مراقبت‌های صحی افغانستان حیاتی است.» وی تاکید کرده است که کمک ۵۰۰ هزار دالری جاپان سبب می‌شود تا آنان خدمات مراقبت‌های صحی نجات‌دهنده را به نیازمندان ارائه داده و از زندگی زنان و کودکان در افغانستان محافظت کنند. او افزوده است که این بودجه به سازمان جهانی بهداشت اجازه می‌دهد تا تیم‌های پشتیبانی نظارتی را برای افزایش تشخیص بیماری در ۶ زون افغانستان آموزش داده و از در دسترس بودن داروهای ضروری در مراکز صحی اولیه اطمینان یابد. سازمان جهانی صحت در بخشی از اعلامیه‌اش نوشته است که این پروژه با تمرکز بر این مناطق دارای اولویت، به‌دنبال کاهش بار سیستم مراقبت صحی تحت فشار افغانستان و حفظ سلامت جمعیت‌های آسیب‌پذیر است. سفارت جاپان در افغانستان گفته است که این بودجه‌ به هدف حمایت از مردم افغانستان، به‌ویژه زنان و کودکان، غلبه بر چالش‌های بزرگ صحی و تضمین دسترسی آسان به خدمات اولیه مراقبت‌های صحی کمک شده است. این سفارت می‌گوید: «از طریق مشارکت با سازمان جهانی صحت، در تلاش هستیم تا اطمینان حاصل کنیم که خدمات مراقبت‌های صحی به افرادی که بیشتر به آن نیاز دارند، ارایه می‌شود.» جاپان پیش از این نیز بارها به نهادهای سازمان ملل‌ متحد برای رسیدگی به افراد آسیب‌پذیر در افغانستان کمک کرده است.

زهرا عالمی، پزشک اهل افغانستان که اخیراً در فهرست ۳۰ جوان موفق زیر ۳۰ سال دانشگاه هلسینکی در فنلند قرار گرفته است می‌گوید که آرزوی تغییرات بنیادی در نظامی صحی افغانستان را دارد. خانم عالمی خواستار بازگشایی مکاتب و دانشگاه‌ها به روی دختران و زنان در افغانستان شد و بر لزوم فراهم کردن فرصت‌های آموزشی برابر تاکید کرده است. دانشگاه هلسینکی در فنلند روز (پنجشنبه، ۲۵ دلو) با نشر فهرستی از ۳۰ جوان موفق زیر ۳۰ سال، نام یک دختر جوان اهل افغانستان را به پاس فعالیت‌های اکادمیک و اجتماعی‌اش، در آنجا درج کرده است. زهرا عالمی در صحبت با تلویزیون افغانستان اینترنشنال گفته است که دانشگاه هلسینکی او را بدون هیچ تبعیضی و با در نظرداشت فعالیت‌های آکادمیک و اجتماعی‌اش انتخاب کرده است. وی در صحبت‌هایش تاکید کرده است که حدود یک‌سال قبل از دانشکده پزشکی دانشگاه هلسینکی فارغ شده است، هم‌اکنون در یکی از شفاخانه‌های فنلند به عنوان داکتر عمومی کار می‌کند. او افزوده است که در سه ‌سالگی به فنلند مهاجر شده است. زهرا عالمی در ادامه گفت: «یکی از آرزوهای بزرگ من اینست که در زمینه پزشکی برای زنان و کودکان افغان خدمت کنم‌.» خانم عالمی با اشاره به دسترسی اندک زنان و کودکان به مراقبت‌های بهداشتی گفت که مشتاق است در نظام صحی افغانستان تغییرات بنیادی ایجاد کند. همچنین او در بخشی از صحبت‌هایش گفته است: «تحصیل حق اساسی هر انسان است و هیچ جامعه بدون آموزش پیشرفت نمی‌کند.» زهرا عالمی از حکومت فعلی خواسته است تا دروازه مکاتب و دانشگاه‌ها را بر روی دختران و زنان باز کند زیرا به باور او «ملتی قوی و مستقل است که زنان و مردان آن فرصت آموزش برابر را داشته باشند.» این دختر افغانستانی در حالی آرزوی تغییر در نظام بهداشتی افغانستان را دارد که حکومت فعلی کار و آموزش زنان و دختران را ممنوع کرده است. این اقدام حکومت فعلی افغانستان باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بمانند. در کنار آن زنان و دختران از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان نیز منع شده‌اند.

فدراسیون بین‌المللی تنظیم خانواده اعلام کرده که دولت جاپان ۱.۶۵ میلیون دالر برای حمایت از سلامت مادران، کودکان و جوامع آسیب‌پذیر در افغانستان، لبنان و یمن کمک کرده است. این نهاد با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود گفته است که با این کمک، سلامت مادران، کودکان و جمعیت‌های آسیب‌پذیر در ولایت‌های لوگر و پروان افغانستان که تحت تأثیر بحران‌های محلی قرار دارند، محافظت خواهد شد. فدراسیون بین‌المللی تنظیم خانواده تاکید کرده است که هدف از این کمک، فراهم کردن دسترسی به خدمات صحی، سلامت باروری، مراقبت‌های صحی و اطلاعات ضد خشونت مبتنی بر جنسیت است. آلوارو بمجو، مدیرکل فدراسیون بین‌المللی تنظیم خانواده، گفته است که انجمن‌های عضو این فدراسیون از کمک مالی جاپان برای محافظت موثر از سلامت و زند‌گی در افغانستان، لبنان و یمن بهره‌برداری خواهند کرد. آلوارو بمجو افزوده است که با انجام این کار، امنیت انسانی تأمین خواهد شد تا مردم بتوانند با عزت و بدون نگرانی از بیماری و خشونت زنده‌گی کنند. این نهاد قصد دارد تا پایان فبروری ۲۰۲۶، خدمات صحی به ۸۳ هزار و ۵۹۵ تن ارایه کند و ۲۲۲ ارایه‌ دهنده خدمات صحی را در این سه کشور آموزش دهد. قابل ذکر است که با تسلط حکومت سرپرست در افغانستان بسیاری از برنامه‌های صحی محدود شده است. پیش از این، سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان ملل اعلام کرده‌اند که میلیون‌ها تن در این کشور به کمک‌های فوری صحی و غذایی نیاز دارند.

کمیته بین‌المللی صلیب سرخ درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که در سال ۲۰۲۴ میلادی، به ۹۶۴ هزار و ۲۵۹ تن در سراسر افغانستان، خدمات صحی اولیه توسط ۴۷ مرکز تحت حمایت این نهاد ارائه شده است. این کمیته امروز (سه‌شنبه، ۲۳ دلو) با نشر گزارشی گفته است که ۶۵ درصد از این افراد را زنان، دختران و کودکان تشکیل می‌دهند. در گزارش آمده است که هشت هزار و ۷۸۸ کودک مبتلا به سوءتغذیه تحت حمایت برنامه تغذیه کمیته صلیب سرخ قرار گرفته‌اند. کمیته بین‌المللی صلیب سرخ تاکید کرده است که ۲۱۵ هزار و ۲۷۴ بیمار در ۷ مرکز توان‌بخشی فزیکی این نهاد کمک‌های لازم را دریافت کرده‌اند و ۳۱۲ هزار و ۳۷۱ دوز واکسن معمول به افراد مختلف تجویز شده است. این در حالی است که حکومت سرپرست پس از تسلط بر کشور محدودیت‌های شدید علیه زنان و دختران وضع کرده است. همچنان با اعمال محدودیت‌های حکومت فعلی در خصوص تحصیل زنان و دختران در نهادهای آموزشی پزشکی کشور، نگرانی‌ها از وضعیت بحرانی نظام صحی افغانستان، به ویژه در بخش خدمات به مادران و کودکان، افزایش یافته است. همچنین چندی قبل، سازمان ملل متحد نیز نسبت به پیامدهای این تصمیم و تأثیر آن بر فروپاشی نظام صحی در کشور هشدار داده بود.

کلستر جهانی حفاظت یا (GPC) و کمیشنری عالی سازمان ملل برای پناهندگان یا (UNHCR) می‌گویند که حکومت حکومت سرپرست افغانستان در بیش از سه سال گذشته با سیاست‌های سختگیرانه و «تبعیض‌آمیز» زنان و دختران را در کنار بسیاری دیگر از مردم، به‌شدت سرکوب و منزوی کرده است. سازمان‌های بین‌المللی با نشر یک گزارش مشترک گفته‌اند که حکومت فعلی در سال ۲۰۲۴ میلادی، با اجرای این سیاست‌ها مردم افغانستان، به‌ویژه زنان و دختران را از آموزش، کار، خدمات صحی و بسیاری از دیگر تسهیلات محروم کرده و در نتیجه، نیاز آن‌ها به کمک‌های بشردوستانه افزایش یافته است. در این گزارش مشترک با ابراز نگرانی گفته است که حکومت فعلی با ایجاد موانع سیستماتیک، وضعیت بشری را در افغانستان وخیم‌تر کرده است. این گزارش می‌افزاید که زنان، دختران، پسران، افراد دارای معلولیت، اقلیت‌ها، سالمندان، جوانان، آوارگان داخلی، بازگشت‌کنندگان از دیگر کشورها و بسیاری از گروه‌های در معرض تهدید در دسترسی به حقوق، آزادی‌ها، تحرک و زندگی مدنی عمومی با محدودیت‌های شدید مواجه هستند. همچنین در بخشی از گزارش مشترک کلستر جهانی حفاظت و کمیشنری عالی سازمان ملل متحد برای پناهندگان آمده است که افغانستان در سال ۲۰۲۴ با بی‌ثباتی‌های شدید اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مواجه بود و بازگشت مهاجران از ایران، پاکستان و ترکیه، این وضعیت را وخیم‌تر کرده است. در این گزارش سازمان‌های بین‌المللی همچنان بر ارائه کمک‌های بشردوستانه فوری به گروه‌های در معرض خطر و آسیب‌پذیر، و همچنان بر اقدامات فوری از سوی جامعه جهانی تاکید کرده است. قابل ذکر است که با آن که حکومت حکومت فعلی همواره مدعی است که حقوق همه، به ویژه از زنان و دختران، در چهار چوب شریعت در افغانستان تامین است، اما در بیش از سه سال حاکمیت خود در این کشور محدودیت‌های گسترده‌ای را بر زنان از جمله در حوزه آموزش و کار اعمال کرده است.

پیو اسمیت، مدیر بخش آسیا و اقیانوسیه در صندوق جمعیت سازمان ملل می‌گوید که توقف کمک‌های مالی آمریکا میلیون‌ها افغانستانی را از دسترسی به خدمات بهداشتی و باروری محروم خواهد کرد. پیو اسمیت گفته است که ادامه این وضعیت در سه سال آینده، باعث مرگ بیش از هزار مادر براثر زایمان در افغانستان خواهد شد. دونالد ترمپ، رییس‌جمهور آمریکا، ماه گذشته دستور توقف ۹۰ روزه کمک‌های خارجی این کشور را صادر کرد. این تصمیم نگرانی سازمان‌های امدادی در سراسر جهان را که به کمک‌های مالی این کشور وابسته اند، برانگیخته است. هرچند حکومت ترامپ بعدا معافیت‌هایی برای کمک‌های غذایی و سایر کمک‌های فوری بشردوستانه صادر کرد، اما امدادگران می‌گویند که تاثیر این اقدام از هم‌اکنون روی برخی از آسیب‌پذیرترین مردم جهان احساس می‌شود. مدیر بخش آسیا و اقیانوسیه در صندوق جمعیت سازمان ملل تاکید کرده است که بیش از ۹ میلیون نفر در افغانستان و بیش از ۱.۲ میلیون پناهجو و مهاجر افغانستانی در پاکستان به دلیل تعطیلی مراکز بهداشتی، دسترسی خود به خدمات درمانی را از دست خواهند داد. او افزوده است که افغانستان یکی از بالاترین نرخ‌ مرگ‌ومیر مادران بر اثر زایمان در جهان را دارد و هر دو ساعت یک مادر به دلیل عوارض قابل پیشگیری بارداری جان خود را از دست می‌دهد. وی تصریح کرد: «وقتی پروژه‌های ما تامین مالی نشود، زنان مجبورند به‌تنهایی و در شرایط غیربهداشتی زایمان کنند. نوزادان از علل قابل پیشگیری جان خود را از دست می‌دهند. این افراد واقعا آسیب‌پذیرترین مردم جهان هستند.» او افزود: «فقط اگر افغانستان را در نظر بگیریم، بین سال‌های ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۸، تخمین می‌زنیم که عدم حمایت آمریکا منجر به ۱۲۰۰ مورد مرگ‌ومیر مادران در جریان ولادت و بیش از یک صد هزار مورد بارداری ناخواسته خواهد شد.» اسمیت اذعان کرد که کمک‌های مالی آمریکا در سال ۲۰۲۳ از ۳۸۰۰ مورد مرگ در دوران بارداری در سراسر جهان جلوگیری کرده است. او افزود: «فقط در منطقه ما، صندوق جمعیت سازمان ملل امسال به بیش از ۳۰۸ میلیون دالر نیاز دارد تا خدمات اساسی را در افغانستان، بنگلادش و پاکستان ادامه دهد.» همچنین ریوا اسکینازی، مدیر روابط عمومی در فدراسیون بین‌المللی تنظیم خانواده، به رویترز گفت که این فدراسیون نیز مجبور خواهد شد خدمات برنامه‌ریزی خانواده و بهداشت جنسی و باروری را در غرب افریقا متوقف کند. او گفت: «ما شاهد افزایش بارداری‌های ناخواسته و مرگ‌ومیر مادران خواهیم بود. ارسال وسایل پیشگیری از بارداری به اعضای ما با مشکل مواجه خواهد شد. این یک فاجعه است.» فدراسیون بین‌المللی تنظیم خانواده که متشکل از سازمان‌های ملی مدافع بهداشت جنسی و باروری است، تخمین می‌زند که در ۱۳ کشور، عمدتا در افریقا، باید از دریافت حداقل ۶۱ میلیون دالر کمک مالی آمریکا در طول چهار سال آینده صرف‌نظر کند.

صندوق جمعیت سازمان ملل متحد برای افغانستان اعلام کرده است که زنان و دختران در این کشور به‌دلیل عدم دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی، در معرض خطر افزایش مرگ‌ومیر و بیماری‌های مختلف قرار دارند. این نهاد با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود از محدودیت دسترسی زنان و دختران افغانستان به خدمات بهداشتی امن و موثر ابراز نگرانی کرده و گفته است که با همکاری بریتانیا، خدمات نجات‌بخش را برای اطمینان از دسترسی بدون مانع زنان به مراقبت‌های بهداشتی ارائه می‌کند. صندوق جمعیت سازمان ملل متحد به نقل از فوزیه، یکی از زنان در ولایت ننگرهار گفته است: «بچه‌ام خیلی مریض است. دو فرزند دیگر هم دارم که آن‌ها نیز در خانه به دنیا آمدند. بدون پول، نمی‌توانستیم برای کمک پزشکی به جایی برویم.» همچنین ملالی امین، کارمند یک مرکز بهداشتی در این ولایت تاکید کرده است که مردم روستا هزینه‌ی پرداخت تداوی خود در مراکز بهداشتی دورتر را ندارند. ملالی افزوده است: «مردم از ما توقعات زیادی دارند؛ زیرا این کلینیک در منطقه‌ای بسیار دورافتاده واقع شده است. فقر در این‌جا بسیار گسترده است و مردم حتی ۱۰ افغانی برای پرداخت کرایه موتر به‌منظور رفتن به کلینیک‌های دیگر و خرید دارو ندارند.» صندوق جمعیت سازمان ملل متحد در بخشی از این گزارشش بر ضرورت سرمایه‌گذاری پای‌دار برای تضمین دسترسی امن و بدون مانع زنان به مراقبت‌های صحی در افغانستان تاکید کرده است. این سازمان گفت: «به همراه شرکا و اهداکنندگان خود، خدمات بهداشتی نجات‌بخش در زمینه‌های باروری، مادران، نوزادان، کودکان و نوجوانان را به‌منظور مقابله با تاثیرات شدید بحران انسانی بر زنان و دختران ارائه می‌دهیم.» قابل ذکر است که افغانستان یکی از بالاترین نرخ‌های مرگ‌ومیر مادران و نوزادان را در جهان دارد. عواملی هم‌چون کم‌بود کادر درمان متخصص، به‌ویژه پزشکان زن، نبود تجهیزات پزشکی کافی، و کم‌بود بیمارستان‌ها و مراکز درمانی در ولایت‌های دوردست، از مهم‌ترین دلایل افزایش مرگ‌ومیر مادران و نوزادان در این کشور عنوان شده است. همچنین کارشناسان بهداشت و نهادهای بین‌المللی بارها هشدار داده‌اند که بدون حمایت کافی از سیستم بهداشت و درمان، وضعیت سلامت زنان و کودکان در افغانستان وخیم‌تر خواهد شد. در شرایطی که بسیاری از کشورهای جهان در حال کاهش مرگ‌ومیر مادران هستند، افغانستان هم‌چنان با بحرانی عمیق در این زمینه روبه‌رو است.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد اعلام کرده است که در سال ۲۰۲۴ میلادی برای ۲.۵ میلیون دختر در افغانستان قرص آهن توزیع کرده است. این نهاد امروز (یک‌شنبه، ۱۴ دلو) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این قرص‌ها برای دختران نوجوان و زنانی که در معرض خطر کم‌خونی قرار دارند، توزیع شده است. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد تاکید کرده است که دوز روزانه‌ی قرص آهن از کم‌خونی جلوگیری می‌کند. یونیسف در سال ۲۰۲۳ میلادی نیز اعلام کرده بود که برای بیش از چهار میلیون دختر نوجوان در افغانستان قرص آهن توزیع کرده و از آنان در برابر کم‌خونی محافظت کرده است. یونیسف از فاطمه، دختر ۱۰ ساله‌ی افغانستانی یاد کرده و گفته است که وی پس از مصرف قرص‌های اسید فولیک آهن، «احساس انرژی بیشتری» می‌کند. پیش از این، این قرص‌ها توسط کارکنان مرکزهای بهداشتی، در درب خانه‌ها توزیع می‌شود. باید گفت که قرص‌های جلوگیری از کم‌خونی در گذشته در مکتب‌های دخترانه توزیع می‌شد، اما پس از ممنوعیت آموزش دختران و بسته‌ شدن مکتب‌ها بروی دختران بالاتر از صنف ششم توسط حکومت سرپرست، یونیسف آن‌را خانه به خانه برای دختران توزیع می‌کند.

روزنامه فرانسوی لوموند گزارش داده است که تنها از شفاخانه فرانسوی‌ها در کابل تا اکنون ۱۵۶ کادر پزشکی زن کار خود را ترک کرده‌اند. در گزارش آمده است که در این شفاخانه ۲۸۰ کادر پزشکی زن کار می‌کردند، اما در حال حاضر تنها ۱۲۴ نفر سر کار می‌آیند و خالی شدن مراکز پزشکی از کادر درمان زنان «کابوسی» برای مردم افغانستان و به ویژه زنان و دختران می‌باشد. این روزنامه با نشر گزارشی در وضعیت شفاخانه فرانسوی‌ها در کابل نوشته است که اعمال محدودیت‌ها بر کادر صحی زن توسط حکومت سرپرست، نیمی از جمعیت این کشور را در معرض خطر قرار داده است. در ادامه آمده است که از میان ۹ متخصص احیای بیماران در این شفاخانه، ۸ نفر کار خود را رها کرده‌اند. روزنامه فرانسوی لوموند به نقل از اریک چیسون، رییس شفاخانه فرانسوی‌ها در کابل نوشته است: «سیاست‌های زن‌ستیزانه، افغانستان را از کادر صحی زن خالی می‌کند. در حال حاضر مراکز درمانی یکی پس از دیگری در حال بسته شدن‌ هستند.» رییس شفاخانه فرانسوی‌ها در کابل می‌گوید به دلیل کاهش فعالیت مراکز درمانی نهادهای بین‌المللی، شمار مراجعه کنندگان به این بیمارستان به‌طور روزافزون در حال افزایش است. وی در ادامه تاکید کرد: «هجوم روزافزون بیماران به این شفاخانه یک سونامی است.» اریک چیسون افزود که سازمان بین‌المللی صلیب سرخ و پزشکان بدون مرز خدمات بهداشتی و درمانی خود در افغانستان را کاهش داده است. این مقام فرانسوی هشدار داده است که این سازمان‌های بین‌المللی در حال خارج شدن از افغانستان‌ هستند. روزنامه فرانسوی لوموند در این گزارش نوشته است که ماموران امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی برای نظارت در دهلیزها و سایر بخش‌های این شفاخانه حضور دارند. این روزنامه تصریح کرده است که ماموران امر به معروف از جدایی زنان و مردان کارمند و بیمار در این شفاخانه به‌طور مرتب نظارت می‌کنند. در گزارش آمده است که وزارت صحت عامه افغانستان، مسوولان شفاخانه فرانسوی‌ها را مجبور کرد که نقاشی را از دیوار این مرکز صحی پاک کنند که زنی را در حال به آغوش کشیدن کودکش نشان می‌داد. روزنامه لوموند در حالی از کاهش روزافزون کادر صحی زن در افغانستان هشدار داده است که حکومت فعلی اخیراً تنها امکان باقی مانده آموزش پزشکی برای زنان را نیز منع کرد. این در حالی است که حکومت فعلی از سه سال به این سو آموزش‌ زنان و دختران بالاتر از صنف ششم را منع قرار داده است.