بخش زنان سازمان ملل متحد برای افغانستان اعلام کرده است که زنان و دختران در افغانستان خواستار برخورداری از حقوق اولیه، برابری و کرامت انسانی هستند. این نهاد با باز نشرکردن گزارشی تحت عنوان «زنان توقف ناپذیر، جنبش زنان افغان» که از سوی این نهاد تهیه شده بود، نوشته است که زنان افغانستان همان حقوقی را میخواهند که همهی زنان در سراسر جهان میخواهند. در گزارش آمده است که زنان و دختران در افغانستان، خواستار برخورداری از حقوق اولیهی شان هستند. گزارش به نقل از زنان افغانستان نوشته است: «ما نمیخواهیم قلعهای در آسمان ساخته شود. ما حقوق اولیه خود را میخواهیم.» بخش زنان سازمان ملل متحد برای افغانستان نیز نوشته: «آنچه زنان افغانستانی میخواهند، همان چیزیست که همهی زنان میخواهند؛ زندگی به انتخاب خود، با برابری و کرامت داشته باشند.» این نهاد سازمان ملل متحد میگوید که هرچند حکومت فعلی در تلاش حذف زنان افغانستان از جامعه، فضای عمومی، آموزشی و بخشهای تصمیمگیری هستند؛ اما زنان این محدودیتها را نمیپذیرند و از تلاشهایشان دست بر نمیدارند. بخش زنان سازمان ملل متحد، پیش از این افغانستان را یکی از خطرناکترین کشورهای برای زنان و دختران توصیف کرده بود. این در حالی است که حکومت فعلی در نزدیک به سه سال گذشته، با صدور بیش از ۵۰ فرمان زنان و دختران را از تمام حقوقشان محروم کرده و آنان را از زندگی عمومی نیز حذف کرده است.

برچسب: محدودیت

رینا امیری، نماینده ویژه ایالات متحده آمریکا در امور زنان و حقوق بشر افغانستان میگوید که حکومت فعلی باید محدودیتهای «فلجکننده» علیه زنان و دختران در افغانستان را حذف کند. خانم امیری با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود با قربانیان سیلابهای اخیر در سراسر افغانستان ابراز غمشریکی کرده است. او تاکید کرد که این سیلابها جان افراد زیادی را گرفته و خسارات قابل توجهی به بار آورده است. وی افزود که برای مقابله با ویرانیهای تغییرات آب و هوا (تغییرات اقلیمی) حکومت سرپرست باید از قدرت کُل جمعیت استفاده کرده و محدودیتهای فلج کننده علیه زنان و دختران را حذف کند. این در حالی است که در نتیجه سیلابهای ویرانگر اخیر در ولایتهای افغانستان به ویژه در بغلان تا اکنون ۸۰ نفر کُشته و زخمی شده که کودکان و زنان نیز در میان قربانیان این سیلابها هستند.

یک نشست دو روزه تحت عنوان «توانمندسازی زنان از طریق آموزش» در شهر وین پایتخت کشور اتریش، بهمناسبت بیستوهشتمین سالگرد کانون فرهنگ افغانستان در اتریش و دومین سالگرد جشنواره اهدای تندیس رابعه بلخی برگزار شد. گلچهر یفتلی، فعال حقوق زن در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این نشست بهخاطر توانمندسازی و بررسی وضعیت زنان افغانستان در دو محـفل جداگانه در بخشهای متفاوت و با حضور نمایندهی شهرداری شهر وین، اعضای برجستهی احزاب سیاسی، فعالان حقوق بشر، حقوق زنان و خبرنگاران برگزار شده است. خانم یفتلی گفت: «در هر دو روز نشست، همهی اشتراککنندگان روی وضعیت زنان و دختران تحت حاکمیت حکومت سرپرست صحبت کردند و به شرایط دشوار حقوق بشری در این کشور پرداختند.» او میگوید که اشتراککنندگان این نشست از کشورهای غربی بهویژه سیاستمداران اروپایی حاضر در این نشست خواستهاند تا از زنان افغانستان حمایت کنند. این در حالی است که حکومت سرپرست پس از تسلط دوبارهی شان بر افغانستان بیش از ۵۰ فرمان محدودکننده بالای زنان و دختران صادر کرده که همواره این زنان بهخاطر تأمین حقوق خود و توانمندسازی نسل آینده، چی در داخل و چی در بیرون از کشور در مقابل حکومت فعلی صدا بلند کردند. در حالی زنان و دختران علیه سیاستهای تبعیضآمیز حکومت فعلی مبارزه میکنند که حکومت فعلی نزدیک به سه سال گذشته، محدودیتهای شدیدی علیه دختران و زنان وضع کرده است. در حال حاضر دختران و زنان به مکتب و دانشگاه نمیتوانند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.

مرکز خبرنگاران افغانستان درتازهترین مورد اعلام کرده است که رامین امیری، مدیر مسوول تلویزیون «صلح» در هرات پس از ۴۸ روز از زندان حکومت سرپرست آزاد شده است. این مرکز با نشر اعلامیهای گفت که خبر آزادی آقای امیری را جواد امین، نمایندهی بخش رسانههای ریاست عمومی استخبارات حکومت سرپرست در نشستی با خبرنگاران در ریاست اطلاعات و فرهنگ هرات، اعلام کرده است. در اعلامیه آمده است که آقای امیری در ارتباط با یک موضوع مالی از سوی اداره استخبارات حکومت فعلی در هرات بازداشت شده بود و به قید ضمانت آزاد شده است. مرکز خبرنگاران افغانستان تاکید کرد که پروندهاش رامین امیری هنوز باز است و به محکمه فرستاده شده است. این مرکز افزود که مدیر مسوول تلویزیون صلح در دوم ماه حمل از سوی استخبارات حکومت فعلی بازداشت و پس از مدتی به زندان مرکزی هرات منتقل شده بود. مرکز خبرنگاران افغانستان از آزادی رامین امیری استقبال کرده، اما گفته است که احضار و بازداشت طولانی مدت او را بدون اینکه مراحل قانونی رعایت شده باشد، خلاف قانون رسانههای کشور میداند. این مرکز خواستار رسیدگی به شکایت احتمالی از آقای امیری از طریق کمیسیون رسیدگی به شکایات و تخلفات رسانهای تحت مدیریت وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت فعلی شده است. مرکز خبرنگاران افغانستان میگوید که کمیسیون میتواند برمبنای قانون رسانههای همگانی موضوع را بررسی کند و در صورت تشخیص، رأی بدهد که شکایت از طریق نهادهای عدلی و قضایی حکومت فعلی رسیدگی شود. باید گفت که پیش از این، گروهی از خبرنگاران تبعیدی افغان در آمریکایی شمالی و اروپا طی یک نامه سرگشاده از یوناما یا دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد خواسته بودند تا زمینه آزادی رامین امیری از بند حکومت فعلی را فراهم کند. این در حالی است که پیش از این نیز حکومت فعلی ندامحمد نوری، خبرنگار رادیو و تلویزیون ملی پروان زیر را پس از سه روز از زندان آزاد کردند. حکومت سرپرست پس از تسلط دوبارهشان بر افغانستان، محدودیتهای شدیدی بر رسانهها و خبرنگاران وضع کرده است.

فدراسیون بینالمللی فوتبال (فیفا) در اولین ردهبندی رسمی فوتسال خود اعلام کرده است که تیمهای ملی فوتسال مردان و زنان افغانستان در جایگاه ۳۰ و ۴۸ جهان قرار گرفتهاند. فدراسیون بینالمللی فوتبال اولین ردهبندی رسمی فوتسال در بخش مردان و زنان را روز گذشته (دوشنبه، ۱۷ ثور) منتشر کرده است. براساس ردهبندی فدراسیون بینالمللی فوتبال، تیم ملی فوتسال برزیل هم در بخش مردان و هم در بخش زنان، در جایگاه نخست جهان قرار دارد. در این ردهبندی آمده است که در بخش مردان، برزیل، پرتگال، اسپانیا، ایران و آرژانتین، بهترتیب پنج تیم برتر جهان هستند. همچنین در بخش زنان، برزیل، اسپانیا، پرتگال، آرژانتین و کلمبیا پنج تیم برتر جهان هستند. این حالی است که تیم ملی فوتسال مردان افغانستان به تازگی برای اولینبار به جام جهانی صعود کرده است و بزرگترین افتخار ورزشی کشور را رقم زده است. باید گفت که تیم ملی فوتسال زنان افغانستان در حالی در میان ۶۹ کشور، در جایگاه ۴۸ جهان قرار گرفته است که پس از تسلط دوبارهی حکومت سرپرست وضعیت آن روشن نیست. تیم ملی فوتسال زنان افغانستان در زمان حکومت پیشین در رقابتهای مختلف منطقهای شرکت میکرد.

شماری از زنان معترض و اعضای شبکهی (مشارکت سیاسی زنان افغانستان) در روز جهانی آزادی مطبوعات گفتهاند که رسانهها در افغانستان زیر «تیغ سانسور» شدید حکومت سرپرست قرار دارند. اعضای این شبکه به این مناسبت در شهر کابل در مکانهای سربسته نسبت به وضعیت بد رسانهها، خبرنگاران و آزادی بیان در افغانستان دست اعتراض زدند. آنان در این برنامهی اعتراضیشان تاکید کردند که سانسور رسانهها، ممنوعیت آزادی بیان و عدم دسترسی خبرنگاران به اطلاعات، به یکی از بزرگترین چالشهای رسانهها در افغانستان مبدل شده است. زنان معترض میگویند که رسانههای افغانستان به دلیل تلاشهای حکومت سرپرست برای وضع محدودیت و کنترل اطلاعات با محدودیتهای جدی در زمینهی اطلاعرسانی و آزادی بیان مواجه هستند. شبکهی مشارکت سیاسی زنان افغانستان میگوید که خبرنگاران زن در افغانستان امنیت جانی و مصونیت شغلی ندارند و بسیاری از آنها با مشکلات شدید اقتصادی روبرو شدند. این شبکه افزود که حضور خبرنگاران زن در رسانههای افغانستان به عنوان صدای قدرتمند برای حقوق زنان و مسایل مربوط به آنها بسیار مهم و حیاتی است. اعضای این جنبش همچنین میگویند که در حال حاضر هیچ قانونی برای حمایت از جامعهی رسانهای در افغانستان وجود ندارد و خبرنگاران با تهدیدات جدی، آزار و اذیت، شکنجه و زندان مواجه هستند. این در حالی است که پس از تسلط دوبارهی حکومت فعلی در افغانستان، برخی از رسانهها بهدلیل چالشهای اقتصادی و محدودیتهای حکومت بسته شدند و دهها خبرنگار در کشور بهویژه خبرنگاران زن وظیفههایشان را از دست دادند.

ماریو کریفو، سخنگوی سفارت آمریکا برای افغانستان میگوید که آزار و اذیت خبرنگاران توسط حکومت سرپرست، بهطور ناامیدکنندهی افزایش یافته و حضور کمرنگ خبرنگاران زن در رسانههای این کشور نیز نگران کننده است. آقای کریفو همزمان با روز جهانی مطبوعات، در یک کنفرانس خبری از محدودیت دسترسی به اطلاعات در افغانستان ابراز نگرانی کرده و گفت که ممنوعیت کار زنان در حرفهی روزنامهنگاری، سبب شده تا فضای کار رسانهای در افغانستان بیشازپیش به وضعیت ناامیدکنندهتری تبدیل شود. وی از وضعیت خبرنگاران زن افغانستان، ابزار نگرانی کرده و تاکید کرد که حضور زنان در رسانههای افغانستان نیز کاهش یافته است. او افزود: «محیط نظارتی برای رسانهها همچنان مبهم است و دسترسی به اطلاعات مربوط به فعالیتهای دولت محدود شده است.» سخنگوی سفارت آمریکا برای افغانستان که از قطر فعالیت میکند، گفت که ایالات متحده به تعهد خود برای دفاع از آزادی مطبوعات در افغانستان و سراسر جهان ادامه میدهد. از سویی هم بخش زنان سازمان ملل متحد نیز با بازنشر گزارش خود در مورد فعالیتهای رسانهای خبرنگاران زن در افغانستان، گفت که ۸۰ درصد از زنان خبرنگار در افغانستان بهدلیل محدودیتها، آزار و اذیت و ارعاب مجبور به توقف کار شدند. این نهاد تاکید کرد: «آنان در روز جهانی آزادی مطبوعات، به حمایت از ابتکارات رسانهای و روزنامهنگاران زن که برای پیشبرد حقوق زنان و برابری جنسیتی تلاش میکنند، ادامه میدهند.» این در حالی است که پس از تسلط دوبارهی حکومت فعلی در افغانستان، برخی از رسانهها بهدلیل چالشهای اقتصادی و محدودیتهای حکومت بسته شدند و دهها خبرنگار در کشور بهویژه خبرنگاران زن وظیفههایشان را از دست دادند.

مرکز خبرنگاران افغانستان در آستانهی «روز جهانی آزادی مطبوعات» اعلام کرد که در یک سال اخیر ۱۳۶ رویداد نقض آزادی رسانهها و خبرنگاران را ثبت کرده که شامل ۷۳ مورد تهدید و ۶۴ مورد بازداشت خبرنگاران از سوی حکومت سرپرست میشود. این مرکز امروز (پنجشنبه، ۱۳ ثور) با نشر گزارشی گفته است که محدودیتها حکومت فعلی بر رسانهها در یک سال اخیر از لحاظ آماری کاهش یافته، اما از لحاظ ساختاری افزایش یافته است. در ادامه آمده است که در حال حاضر در کنار ادارهی استخبارات حکومت فعلی، ادارهی امر به معروف و نهی از منکر نیز خبرنگاران را احضار، بازجویی و بازداشت میکند. مرکز خبرنگاران افغانستان با ابراز نگرانی از وضعیت موجود تاکید کرد که حکومت فعلی در یک سال اخیر، شکل دیگری از فشار بر رسانهها و خبرنگاران را اجرایی کرده است که عبارت است از تشدید محدودیت بر دسترسی به اطلاعات، نظارت بر نشر گزارشها قبل و بعد از نشر، نظارت از فعالیت خبرنگاران در شبکههای اجتماعی و افزایش فشار اقتصادی بر رسانهها با افزایش مالیات و هزینههای جانبی. این مرکز افزود: «مقامهای حکومت سرپرست به ندرت با رسانهها مصاحبه میکنند و سخنگویان رسمی نیز برای همهی خبرنگاران آزاد و در زمان مناسب قابل دسترس نیستند و یا به سادگی و به راحتی از پاسخگویی به سؤالهای جدی و عمیق خودداری میکنند. در چنین وضعیتی، خبرنگاران اجازه ندارند به منابع مستقل و یا منابع باز و آزاد که روایت متفاوت و غیرهمسو با سیاست حکومت فعلی ارائه کند، اتکا کنند و حتا کارکرد آنان در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی نیز باید بر مبنای دستورالعملهای رسانهای حکومت فعلی باشد.» براساس گزارش این مرکز، در یک سال اخیر از چهار دستورالعمل محدودکنندهی حکومت فعلی علیه خبرنگاران سه دستورالعمل از سوی مقامهای محلی در هلمند، قندهار و خوست صادر شده است. در گزارش آمده است که مقامهای محلی حکومت فعلی در هلمند نشر صدای زنان، در قندهار عکس گرفتن و مصاحبهی ویدیویی و در خوست تماس تلفنی زنان با رسانهها را منع کردهاند. این مرکز از حکومت سرپرست خواسته است که به آزادی رسانهها احترام بگذارند و اجازه دهند که رسانهها و خبرنگاران براساس قانون دسترسی به اطلاعات و قانون رسانههای همگانی فعالیت کنند.

رسانههای کانادایی گزارش دادهاند که برخی از سازمانهای غیردولتی خارجی در این کشور خواستار برداشتن محدودیتهای وضعشده از سوی دولت کانادا بر نهادهای کمکرسان در افغانستان زیر سلطه حکومت سرپرست شدهاند. رسانهها گزارش دادهاند که قرار بود این محدودیتها در جنوری ۲۰۲۳ میلادی برداشته شود. در گزارش آمده است که این سازمانها که بیشتر در زمینه ارائه کمکهای بشردوستانه فعالیت میکند، از برخورد دوگانه دولت کانادا با نهادهای مددرسان انتقاد کردهاند. اسما فیضی، رییس سازمان زنان افغان که برای زنان در کانادا، افغانستان و سایر کشورها فعالیت میکند، میگوید که دولت کانادا فعالیتهای نهاد او را در افغانستان ممنوع کرده است. خانم فیضی افزود: «سازمانهای کانادایی میخواهند در داخل افغانستان فعالیت کنند، اما از این کار منع شدهاند.» او یک پرورشگاه را در کابل نیز حمایت میکند. وی همچنان از برخورد دوگانه دولتها در برابر نهادهای مددرسان غیردولتی انتقاد کرده است. این در حالی است که پارلمان کانادا ماه جولای گذشته لایحهای را با هدف تسهیل کمکهای بشردوستانه به تصویب رسانده بود. این لایحه استثناهایی را برای پروژههای بشردوستانه، از جمله ارائه خدمات صحی و آموزشی در افغانستان ایجاد کرده بود. با این حال، موسسه «ورلد ویژن» کانادا این اقدام دولت را کافی نمیداند. همچنین آمریکا، اتحادیه اروپا و استرالیا در فبروری ۲۰۲۲، حدود شش ماه پس تسلط دوباره حکومت فعلی بر افغانستان، معافیتهایی را برنهادهای مددرسان اعمال کرده بودند. بربنیاد این معافیت، کمککنندگان در صورت پرداخت مالیات به حکومت فعلی مجازات خواهند شد. دولت کانادا پرداخت مالیات به این دولت را به مثابه حمایت مالی از یک «سازمان تروریستی» میداند.

شماری از زنان معترض و اعضای «جنبش شنبههای ارغوانی» به نشر گزارش وزارت خارجهی آمریکا دربارهی حقوق بشر در افغانستان واکنش نشان داده و از ایالات متحده خواسته است که دست از حمایت مادی و معنوی حکومت فعلی بردارد و برای پایان درد و رنج مردم افغانستان صادقانه بر حکومت فشار وارد کند. این جنبش امروز (چهارشنبه، ۵ ثور) با نشر اعلامیهای، گزارش وزارت خارجهی آمریکا دربارهی نقض حقوق بشر در افغانستان را تاکید کرده و گفت که وضعیت زندانیان در زندانهای حکومت فعلی اسفناکتر از آن است که در گزارشها منعکس میشود. این جنبش زندانهای حکومت فعلی را «شکنجهگاه انسان و زنان» توصیف کرده است. زنان معترض خواهان فشار حداکثر و نظارت جدی بر زندانهای حکومت سرپرست شدند. جنبش شنبههای ارغوانی از سازمان ملل متحد و نهادهای مدافع حقوق بشر خواسته است که سرکوبهای حکومت فعلی علیه زندانیان سیاسی و زنان را نادیده نگیرند و با ایجاد مکانیسم حمایتی مشخص از مردم افغانستان و بهویژه زنان زندانی، زمینهی نظارت از زندانهای حکومت فعلی را مساعد سازند. در اعلامیه آمده است که حکومت فعلی تغییرپذیر و انعطافپذیر است و تا زمانی که این حکومت فعلی در قدرت باشد، سرکوب و مرگ تدریجی شهروندان افغانستان، بهویژه زنان و اقوام آسیبپذیر ادامه دارد. این در حالی است که وزارت خارجهی آمریکا در گزارش سالانهی خود دربارهی وضعیت حقوق بشر گفته است که در سال گذشتهی میلادی بهدلیل احکامی که دسترسی زنان به آموزش و اشتغال را محدودتر میکرد، حقوق زنان به میزان قابل توجهی بدتر شد و در نتیجه فعالیت زنان به کارهای خانه محدود شد.