سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که در پی کامل تعلیق کمک‌های خارجی آمریکا دست‌کم ۴۲۰ مرکز صحی در سراسر افغانستان تعطیل شده‌اند. این نهاد با نشر گزارشی گفته است که تعطیلی این مراکز، ۳.۰۵ میلیون نفر را در ۳۰ ولایت افغانستان متأثر کرده است. سازمان بهداشت جهانی با نشر نموداری از تاثیرات تعلیق کمک‌های آمریکا بر ارائه خدمات صحی در افغانستان نوشته است که از ماه فبروری تا اکنون فعالیت دست‌کم ۲۲ نهاد اجرایی همکار با این سازمان متوقف شده است. در ادامه آمده است که در پی تعلیق کمک‌های آمریکا ۱۱ مرکز صحی در کابل، ۶۷ مرکز در مناطق مرکزی، ۸۰ مرکز در شرق، ۶۲ مرکز در شمال‌شرق، ۴۹ مرکز در شمال، ۷۰ مرکز در جنوب‌غرب، ۳۴ مرکز در جنوب و ۴۷ مرکز در غرب کشور تعطیل شده‌اند. گزارش هشدار داده است که توقف کمک‌های آمریکا تاثیرات منفی بر دسترسی مردم به خدمات صحی نجات‌بخش در افغانستان گذاشته است. همچنین این سازمان در بخشی از گزارشش از اهداکنندگان خواست که برای جلوگیری از «وخامت بیشتر اوضاع بشری»، بودجه جایگزینی را به مراکز صحی افغانستان اختصاص دهند. این درحالی است که آمریکا پس از روی‌کارآمدن دونالد ترمپ، کمک‌های خارجی خود را تعلیق کرد. این کشور بزرگترین کمک‌کننده به افغانستان بود. به‌تازگی صندوق جمعیت سازمان ملل متحد در افغانستان هشدار داده است که به دلیل کاهش بودجه، ۶.۳ میلیون نفر که بیشتر آنان زنان و دختران هستند، دسترسی به مراقبت‌های صحی ضروری را از دست خواهند داد. پیش‌تر سازمان جهانی صحت در افغانستان هشدار داده بود که به‌دلیل کمبود بودجه، ۸۰ درصد مراکز صحی تحت حمایت این سازمان در افغانستان تعطیل خواهند شد.

شهرداری شهر «سن‌دیگو» در ایالت کالیفرنیای آمریکا، ۱۹ ماه می را به گونه‌ی رسمی به عنوان «روز فرهنگ هزاره» به رسمیت شناخت. تاد گلوریا، شهردار این شهر با صدور یک اعلامیه‌‌ی رسمی گفته است: «از طرف مردم سن‌دیگو، روز ۱۹ می را به‌عنوان «روز فرهنگ هزاره» اعلام می‌کند. به رسمیت‌شناختن و بزرگداشت روز فرهنگ هزاره، فرصتی را برای ارتقای آگاهی فرهنگی، فراگیری و همبستگی میان همه‌ی ساکنان سن‌دیگو فراهم می‌کند و حس تعلق و درک متقابل را در میان جوامع گوناگون این شهر تقویت می‌نماید.» شهردار سن‌دیگو در ادامه تاکید کرده است که هزاره‌ها در سراسر جهان این روز را با برگزاری جشن‌های سنتی، پوشیدن لباس‌های محلی و رقصیدن بر اساس موسیقی سرزمین‌شان، گرامی می‌دارند. در عین حال، محمد جواد رحیمی، نماینده محلی حزب دموکرات آمریکا در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که او در دیدار با شهردار سن‌دیگو پیشنهاد به رسمیت‌شناختن «روز فرهنگ هزاره» را مطرح کرد و شهردار نیز این پیشنهاد را پذیرفت. آقای رحیمی در ادامه تاکید کرده است: «این امر باعث افزایش آگاهی فرهنگی، وحدت و حس تعلق به جامعه‌ی می‌شود.» او افزوده است: «اعلام ۱۹ می به عنوان روز فرهنگی هزاره در سن‌دیگو بسیار ارزشمند است و نشان دهنده توجه واقعی شهردار به جوامع ما می‌باشد.» قابل ذکر است که هزاره‌های افغانستان از سال ۲۰۱۷ میلادی به این‌سو روز ۱۹ می را به‌عنوان «روز فرهنگ هزاره» در سراسر جهان تجلیل می‌کنند. این روز پیش از این در تقویم کشور پاکستان نیز به‌عنوان «روز فرهنگ هزاره» ثبت شده است.

کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که در یک هفته‌ی گذشته، ۳ هزار و ۶۵ مهاجر به افغانستان بازگشته‌اند که ۴۹ درصد آنان زنان و دختران بوده‌اند. این سازمان روز گذشته (یک‌شنبه، ۴ جوزا) با نشر گزارشی گفته است که این مهاجران از کشورهای پاکستان، ایران و تاجیکستان به افغانستان بازگشته‌اند و برای شماری از این بازگشت‌کنندگان، به‌ویژه زنان و دختران، کمک‌های بشردوستانه نیز ارائه شده است. در گزارش آمده است که از میان بازگشت‌کنندگان، ۳۶ درصد تحت سرپرستی زنان قرار دارند، زنانی که نه‌تنها بار اصلی خانواده را به دوش می‌کشند، بلکه در شرایطی بازمی‌گردند که امکانات اولیه‌ی زندگی، خدمات حمایتی و حقوق ابتدایی‌شان در این کشور محدود یا از آن‌ها سلب شده است. قابل ذکر است که روند بازگشت اجباری مهاجران افغانستانی از پاکستان از آغاز اپریل سال جاری میلادی، وارد مرحله‌ی دوم شده و با وجود هشدارهای نهادهای بین‌المللی، هم‌چنان ادامه دارد. پیشتر، سازمان‌های حقوق بشری نسبت به بازگشت اجباری زنان و دختران هشدار داده و تاکید کرده‌اند که بازگرداندن آنان به کشوری که از حق آموزش، کار و حضور اجتماعی محروم‌اند، نقض جدی حقوق بشر به شمار می‌رود. پاکستان که میزبان یکی از بزرگترین جمعیت پناه‌جویان کشور در درازمدت بوده است، در بحبوحه تیرگی روابط دوجانبه با حکومت فعلی و افزایش نگرانی‌های امنیتی، تصمیم به اخراج مهاجران بدون مدرک کشور گرفته است. با این حال، چالش‌های سیاسی و اقتصادی داخلی، با تأثیرات بلندمدت بر ثبات اجتماعی، باعث دشواری‌های بیش‌تر برای مهاجران بازگشته و جامعه افغانستان شده است. باید گفت که پاکستان از نزدیک به دو ماه به این‌سو مرحله دوم اخراج اجباری مهاجران افغانستان را نیز روی دست گرفته که طی آن، هزاران شهروند افغانستان از این کشور با اجبار به افغانستان برگشت داده شده‌اند. در این میان مهاجران بازگشته از برخورد نادرست، زشت و خلاف ارزش‌های انسانی توسط پولیس پاکستان نیز سخن می‌زنند.

صفحه‌ی «افغانستان عاری از پولیو» درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که کارزار جدید تطبیق واکسن پولیو امروز (دوشنبه، ۵ جوزا) در سراسر کشور آغاز می‌شود. این صفحه با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود از خانواده‌ها خواسته است که «سهم خود را برای افغانستان عاری از پولیو» انجام دهند. براساس معلومات نهادهای بین‌المللی در سال جاری میلادی دو مورد مثبت بیماری فلج اطفال یا پولیو در افغانستان شناسایی شده است. اولین مورد در ولسوالی بالامرغاب ولایت بادغیس و دومین مورد در ولایت هلمند شناسایی شده است. بر اساس آمار سازمان جهانی صحت، همچنین در سال جاری میلادی ۱۸ مورد مثبت ویروس محیطی پولیو در افغانستان ثبت شده است که شامل هشت مورد در قندهار، شش مورد در هلمند و یک‌ مورد در هرکدام از ولایت‌های لغمان، کابل، ننگرهار و زابل می‌شود. در حال حاضر افغا‌نستان و پاکستان تنها کشورهای جهان هستند که ویروس فلج اطفال یا پولیو در آن ریشه‌کن نشده است. این در حالی است که در سال گذشته میلادی، ۲۵ مورد انسانی پولیو و ۱۱۳ مورد محیطی آن در افغانستان ثبت شده بود. از جمله موارد انسانی، ۱۴ مورد در قندهار، هفت مورد در هلمند، دو مورد در ارزگان، یک مورد در کنر و یک مورد در نورستان ثبت شده بود. چند وقت پیش سازمان جهانی صحت اعلام کرده بود که عربستان سعودی متعهد به کمک ۵۰۰ میلیون دالر برای محو فلج اطفال در افغانستان و پاکستان شده است.

سازمان صحی جهان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که از آغاز سال جاری میلادی تا اکنون، بیش از ۵۵ هزار مورد مشکوک به سرخکان در افغانستان گزارش شده است و از این میان، ۳۵۷ تن جان باخته‌اند. این سازمان امروز (یک‌شنبه، ۴ جوزا) با نشر گزارش هفتگی خود گفته است که تنها در هفته بیستم سال جاری، ۲۱ تن جان خود را از دست داده‌اند که ۱۹ تن از آنان کودک بوده‌اند. در گزارش سازمان جهانی صحت آمده است که بیش‌ترین میزان شیوع بیماری در ولایت‌های هلمند، نورستان و بدخشان ثبت شده است. در گزارش آمده است که از میان جان‌باختگان، ۴۶ درصد زن و ۷۸ درصد کودک زیر پنج سال بوده‌اند. همچنین در بخشی از گزارش آمده است که در هفته بیستم سال ۲۰۲۵ میلادی، مجموعاً ۸۳۱ کودک بین سنین نُه تا ۵۹ ماه، در جریان پاسخ به شیوع بیماری، در ۱۳ ولایت واکسن شده‌اند. سازمان صحی جهان تأکید کرده که روند شیوع بیماری سرخکان در افغانستان در سال جاری میلادی از میانگین سه‌ساله گذشته فراتر رفته است. همچنین چندی پیش سازمان داکتران بدون مرز، در گزارشی نوشت که موارد ابتلا به بیماری سرخکان در میان کودکان در هرات، بلخ و هلمند، سه برابر افزایش یافته است. این نهاد افزایش موارد ابتلا به سرخکان را نگرا‌ن‌کننده خوانده و گفته بود که در هشت هفته‌ی اول سال جاری میلادی، در این سه ولایت، چهار هزار و ۷۹۹ کودک با علایم مشکوک به سرخکان شناسایی شده‌ که ۲۵ درصد آنان نیاز به بستری‌ و ۷۵ درصد دیگر نیاز به درمان سرپایی داشتند. در گزارش سازمان داکتران بدون مرز آمده بود که روزانه یک کودک در هر یک از این سه ولایت به دلیل ابتلا به بیماری سرخکان جان می‌دهد. وزارت صحت عامه‌ گزارش سازمان داکتران بدون مرز را رد کرده و نوشت که حدود ۱۶ میلیون کودک در سراسر کشور واکسن سرخکان دریافت خواهند کرد. باید گفت که واکسن نشدن اطفال، نگهداری نشدن واکسن به‌صورت درست و «باورهای غلط رایج بین مردم نسبت به واکسن» از دلایل افزایش بیماری سرخکان در کشور دانسته می‌شود.

منابع محلی از ولایت هرات می‌گویند که یک مرد در ولسوالی ادرسکن این ولایت همسرش را به شکل فجیع سربریده، پدر و مادرش را با چاقو به قتل رسانده است. دست‌کم دو منبع امروز (یک‌شنبه، ۴ جوزا) به رسانه گوهرشاد گفته‌اند که این رویداد شب گذشته در روستای «گله‌توت» از مربوطات ولسوالی ادرسکن هرات رخ داده است. منبع تاکید کرد که تا اکنون دلیل و انگیزه‌ی این قتل‌ها روشن نشده است. اما این قتل زمانی صورت گرفته است که زن و شوهر باهم چند ساعت قبلش جنگ لفظی کرده بودند. قابل ذکر است که تاهنوز مشخص نشده است که قاتل بازداشت شده یا از ساحه فرار کرده است. مسوولان در فرماندهی پولیس ولایت هرات نیز تا اکنون در مورد چیزی نگفته‌اند. روز (جمعه، ۲ جوزا) نیز یک زن جوان توسط شوهرش در مرکز هرات به قتل رسیده بود. در حالی این قتل‌ها در هرات صورت می‌گیرد که سفارت بریتانیا در کابل اعلام کرده است که ۴۶ درصد زنان متاهل در افغانستان با خشونت فیزیکی، ۳۴ درصد با خشونت روانی و ۶ درصد با خشونت جنسی مواجه‌اند. پس از تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان، قتل‌های مرموز زنان، کودکان و جوان در در سراسر کشور افزایش کم‌پیشینه یافته است. بیماری‌های روانی، خصومت شخصی، ازدواج‌های اجباری، خشونت خانوادگی و فشار‎های روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی این قتل‌ها بیان شده است. همچنین با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمی‌توانند برای خشونت‌های وارده‌ی شان شکایت کنند و این‌گونه خشونت‌‌ها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا می‌کند.

ناجیه جلال، فعال اجتماعی و بنیان‌گذار نهاد مردمی «هدیه برای دختران» با اجرای پروژه‌های آموزشی و حمایتی برای زنان و دختران در شرایط بحرانی، موفق به کسب جایزه نخست جشنواره علمی بین‌المللی E³UDRES² ۲۰۲۵ در اتریش شد. ناجیه جلال، دانشجوی کارشناسی ارشد رشته حقوق بشر، سیاست و قانون از دانشگاه علمی‌کاربردی فولدا در آلمان و موسسه نهاد «هدیه برای دختران» توانست با پروژه‌های تأثیرگذار خود نظر داوران و مخاطبان را جلب کرده و مقام نخست جشنواره علمی بین‌المللی E³UDRES² 2025 را از آن خود کند. این جشنواره با شعار «ضربان محلی، امواج جهانی» به میزبانی دانشگاه علوم کاربردی سنت پولتن در اتریش و با همکاری دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی از سراسر اروپا در روزهای ۱۹ و ۲۰ می برگزار گردید. در ادامه آمده است که در این رویداد، ۲۰ پروژه از دانشجویان کشورهای مختلف اتحادیه اروپا رقابت کردند. نهاد «هدیه برای دختران» که توسط ناجیه جلال تاسیس شده است، با اجرای طرح‌های موثری مانند حمایت از مکاتب زیرزمینی برای دختران در افغانستان و ارائه خدمات روان‌درمانی و حمایت‌های روانی-اجتماعی به زنان و دختران در بحران، توانست نظر داوران و شرکت‌کنندگان را جلب کند. پروژه «هدیه برای دختران» که توسط ناجیه جلال بنیان‌گذاری شده، بر دو محور اصلی تمرکز دارد: ۱. ایجاد و حمایت از مکتب‌های زیرزمینی برای دختران در افغانستان که در شرایط سرکوب آموزشی فعالیت دارند. ۲. ارائه خدمات روان‌درمانی و حمایت‌های روانی-اجتماعی به زنان و دختران در شرایط بحرانی، به‌ویژه در محیط‌هایی با محدودیت شدید دسترسی به خدمات بهداشتی و روانی. پروژه در رقابتی فشرده با ۱۹ طرح دیگر از دانشجویان سراسر اتحادیه اروپا، در دو مرحله رأی‌گیری آنلاین و حضوری (۱۹ و ۲۰ می ۲۰۲۵) بیشترین آرا را به خود اختصاص داد. E³UDRES² یک اتحادیه متشکل از ۹ موسسه آموزش عالی و ده‌ها نهاد علمی و پژوهشی در اروپا است که با هدف ترویج نوآوری اجتماعی، توسعه پایدار و همکاری‌های بین‌المللی فعالیت می‌کند. این موفقیت، گامی مهم در راستای حمایت از حقوق زنان و کودکان در شرایط دشوار و نشان‌دهنده تأثیرگذاری علم در حل چالش‌های جهانی است.

موسسه‌ی «واسا افغانستان» درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که با همکاری بخش زنان سازمان ملل متحد، برای ۱۰۰ زن کارآفرین کمک‌های نقدی فراهم کرده است. این سازمان در حساب کاربری فیس‌بوک خود نوشته که به هر یک از این زنان، ۲۶ هزار و ۵۰۰ افغانی کمک نقدی پرداخت شده است. در ادامه آمده است که این پشتیبانی مالی به زنان کارآفرین کمک می‌کند تا کسب‌وکارهای کوچک خود را تجهیز و گسترش دهند. موسسه‌ی واسا تاکید کرده است که اشتغال زنان و دختران در جوامع به استقلال مالی، اعتمادبه‌نفس و مشارکت فعال‌تر آنان می‌انجامد. همچنین در بخشی از این پیام، بر اهمیت توان‌مندسازی زنان و نقش آن در جامعه تاکید شده است: «ما باور داریم که با شکوفایی زنان، جامعه‌ای نیرومندتر ساخته می‌شود. توان‌مندسازی زنان صرفاً یک هدف نیست؛ بلکه مسیر ساختن آینده‌ای روشن‌تر، فراگیرتر و عادلانه‌تر برای همه است.» واسا افغانستان افزوده است که در بیش از ۲۳ سال گذشته در زمینه‌ی توان‌مندسازی زنان و ترویج تغییرات اجتماعی در افغانستان فعالیت کرده و هم‌چنان به آموزش، ارتقای ظرفیت و حمایت از زنان و دختران ادامه خواهد داد. قابل ذکر است که این پروژه‌ها در حالی اجرا می‌شوند که زنان و دختران در افغانستان از حضور در مشاغل رسمی منع شده‌اند و تنها در برخی بخش‌های محدود، از جمله کسب‌وکارهای شخصی، امکان کار و درآمدزایی دارند. در چهار سال گذشته، هم‌زمان با تنگ‌تر شدن فضای کاری، شماری از نهادها و سازمان‌ها تلاش کرده‌اند تا از راه‌های اندک باقی‌مانده، زمینه‌ی اشتغال و کسب درآمد را برای زنان فراهم کنند. همچنین سازمان ملل متحد هشدار داده که افغانستان یکی از بدترین بحران‌های انسانی جهان را تجربه می‌کند و ممنوعیت کار زنان، از دلایل اصلی بحران اقتصادی در این کشور به‌شمار می‌رود.

منابع محلی از ولایت هرات می‌گویند که یک زن جوان در این ولایت از سوی شوهرش به شکل فجیع به قتل رسیده است. دست‌کم دو منبع به رسانه‌ها گفته‌اند که این رویداد روز (جمعه، ۲ جوزا) در مرکز شهر هرات رخ داده است. منبع تاکید کرد که تا اکنون دلیل و انگیزه‌ی این قتل روشن نشده است. مسوولان محلی در ولایت هرات این رویداد را تایید کرده، اما در مورد دلیل و هویت قاتل و مقتول جزییاتی ارائه نکرده‌اند. در حالی این قتل یک زن جوان در هرات صورت می‌گیرد که سفارت بریتانیا در کابل اعلام کرده است که ۴۶ درصد زنان متاهل در افغانستان با خشونت فیزیکی، ۳۴ درصد با خشونت روانی و ۶ درصد با خشونت جنسی مواجه‌اند. پس از تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان، قتل‌های مرموز زنان، کودکان و جوان در در سراسر کشور افزایش کم‌پیشینه یافته است. بیماری‌های روانی، خصومت شخصی، ازدواج‌های اجباری، خشونت خانوادگی و فشار‎های روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی این قتل‌ها بیان شده است. همچنین با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمی‌توانند برای خشونت‌های وارده‌ی شان شکایت کنند و این‌گونه خشونت‌‌ها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا می‌کند.