وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست به گزارش بخش حقوق بشر یوناما واکنش نشان داده و اعمال محدودیت بر زنان بدون محرم از سوی محتسبان این وزارت را رد کرده است. این وزارت امروز (سه‌شنبه، ۹ دلو) با نشر اعلامیه‌‌ای گفته است که این گزارش «دور از واقعیت و مبتنی بر دیدگاه غربی» است. بخش حقوق‌‌ بشر یوناما روز گذشته (دوشنبه، ۸ دلو) با نشر گزارشی گفته است که شرط داشتن محرم برای زنان که در قانون امر به معروف و نهی از منکر به درستی توضیح داده نشده است، باعث ایجاد موانع بیشتر برای زنان، از جمله در دسترسی به خدمات عمومی، کار و انجام فعالیت‌های بیرون از خانه شده است. یوناما گفته است که گزارش‌هایی را دریافت کرده است که محتسبان امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست به کلینیک‌های صحی، دکان‌ها، بازارها و رستورانت‌ها دستور داده‌اند که به زنان بدون محرم خدمات ارائه نکنند. با این وجود، وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست این بخش از گزارش یوناما را «دور از حقیقت» و تلاشی برای بدنام کردن این وزارت دانسته است. این وزارت تاکید کرده است که در قانون امر به معروف و نهی از منکر آنان چنین موردی نیست و محرم برای زنان صرفا در سفرهای بیش از ۷۲ کیلومتر ضروری دانسته شده است. همچنین یوناما در بخشی از گزارشش گفته است که محتسبان امر به معروف و نهی از منکر در برخی از ولایت‌ها محدودیت‌های خودسرانه‌ای که در قانون امر به معروف نیست، وضع می‌کنند. یوناما به‌عنوان مثال گفته است که در ماه اکتبر سال ۲۰۲۴ میلادی، اداره‌ی امر به معروف و نهی از منکر در ولسوالی حضرت سلطان سمنگان به رانندگان دستور کتبی داد که زنان حق ندارند در چوکی پیش‌ روی موتر بنشینند و در ماه نوامبر محتسبان به پرستاران زن یک شفاخانه‌ی خصوصی در کابل که در بخش عاجل کار می‌کردند دستور دادند که دیگر در این بخش کار نکنند و در عوض در بخش‌هایی که برای زنان اختصاص داده شده، همانند نسایی و ولادی کار کنند. وزارت امر به معروف اعمال محدودیت بر حقوق زنان و دختران را رد کرده و گفته است که یوناما باید دست‌آوردهای این وزارت در مورد جلوگیری از خشونت علیه زنان، فراهم کردن زمینه‌ی دسترسی آنان به نفقه، میراث و مهر را نیز گزارش بدهد. وزارت امر به معروف و نهی از منکر همچنان از یوناما خواسته است که در گزارش‌های خود «ارزش‌های دینی و فرهنگی مردم» را در نظر گیرد و از انتقادات دور از واقعیت خودداری کند.

شماری از رسانه‌ها به نقل از منابع محلی در ولایت هرات گزارش داده‌اند که مسوولان محلی حکومت سرپرست به دلیل گرفتن نشان انگشت زنان، روند توزیع کمک‌های نهادهای امدادرسان را در شماری از ولسوالی‌های این ولایت تعطیل کرده‌اند. در گزارش رسانه‌ها آمده‌ است که مسوولان محلی حکومت فعلی در ولایت هرات به نهادهای امدادرسان هشدار داده‌اند که از این پس حق ندارند نشان انگشت زنان را برای توزیع کمک‌های بشری بگیرند. در ادامه آمده است که مسوولان روند توزیع کمک‌ها را تعطیل کرده و به نهادهای امدادرسان دستور داده‌اند تا طرحی را تهیه کنند که به جای زنان، مردان خانواده‌ها کمک دریافت کنند. قابل ذکر است که تا اکنون مسوولان محلی حکومت سرپرست در ولایت هرات و نهادهای امدادرسان در این باره چیزی نگفته‌اند. گفتنی است که حکومت فعلی زنان را از حق آموزش، کار، آزادی‌های فردی و حتا دریافت کمک‌های بشری محروم کرده است. حکومت سرپرست پس از تسلط دوباره بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و سپس درهای دانشگاه‌ها را نیز به‌روی دختران بستند. همچنان در تازه‌ترین اقدام، تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی را نیز منع کرده‌ است و به این ترتیب دختران را به‌صورت کامل از دسترسی به آموزش رسمی محروم کرده است. در کنار آن زنان و دختران از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان نیز منع شده‌اند.

شماری از زنان معترض و اعضای جنبش خودجوش زنان معترض افغانستان خواهان حمایت دونالد ترمپ، رییس‌جمهور آمریکا، از زنان افغانستان و قطع تعامل با حکومت سرپرست شده‌اند. اعضای این جنبش با صدور بیانیه‌ای از دونالد ترمپ، رییس‌جمهور آمریکا خواسته‌اند که حمایت از زنان و دختران افغانستان را در اولویت سیاست‌های این کشور قرار دهد. اعضای این جنبش تاکید کردند: «تعامل با حکومت سرپرست افغانستان به‌معنای مشروعیت‌بخشی به گروهی است که حقوق زنان و دختران را به‌طور سیستماتیک نقض می‌کند.» جنبش خودجوش زنان افغانستان از ترمپ خواسته‌ است که فشار دیپلماتیک و تحریم‌های هدفمند علیه حکومت فعلی را اعمال کند. همچنین در بخشی از بیانیه‌ای جنبش خودجوش زنان افغانستان آمده است که ارسال پول و هر نوع کمک دیگر به حکومت فعلی، باعث تشدید سرکوب بیشتر زنان و دختران خواهد شد. اعضای جنبش از دونالد ترمپ، رییس‌جمهور آمریکا خواسته‌اند که روند انتقال پناه‌جویان اهل افغانستان را متوقف نکند. به گفته‌ی آنان، توقف این روند جان هزاران تن را در معرض خطر جدی قرار می‌دهد. این در حالی است که پیش از این، ترمپ گفته بود که کمک‌های مالی به حکومت فعلی را قطع می‌کند و سلاح‌های به‌جامانده از نیروهای آمریکایی را نیز از افغانستان پس خواهد گرفت. در حالی جنبش خودجوش زنان افغانستان خواستار توجه آمریکا به نقض حقوق زنان و دختران این کشور می‌شود که حکومت سرپرست پس از تسلط دوباره بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و سپس درهای دانشگاه‌ها را نیز به‌روی دختران بستند. همچنان در تازه‌ترین اقدام، تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی را نیز منع کرده‌ است و به این ترتیب دختران را به‌صورت کامل از دسترسی به آموزش رسمی محروم کرده است. در کنار آن زنان و دختران از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان نیز منع شده‌اند.

شورای پناهندگان ناروی با اشاره به کاهش کمک‌ جامعه‌ی جهانی به هدف رسیدگی به بحران بشری در افغانستان، می‌گوید که شهروندان این کشور در بیش از سه سال گذشته بدترین بحران انسانی را تجربه می‌کنند. این شورا با نشر اعلامیه‌ای گفته است که در حال حاضر، میلیون‌ها نفر به شمول زنان و کودکان آسیب‌پذیر در شرایط سخت به سر می‌برند و با آغاز فصل زمستان، آنان شب‌ها و روزها را در سرمای منفی ۱۰ درجه تحمل می‌کنند. در ادامه آمده است که با تشدید بحران بشری در این کشور، نیاز است تا نهادهای بین‌المللی کمک‌رسان در این کشور، تلاش‌های خود را افزایش داده و بیشتر از هر زمان دیگر به نیازمندان در این کشور رسیدگی کنند. یان ایگلند، رییس این شورا که هفته گذشته به افغانستان سفر کرده، گفته است که پس از دهه‌ها درگیری، فروپاشی اقتصادی و تغییرات اقلیمی مخرب، روند بازگشت مهاجران اهل افغانستان از کشورهای منطقه تشدید یافته و میلیون‌ها شهروند در معرض خطر اخراج از کشورهای همسایه‌ی افغانستان قرار دارند. این مقام ارشد شورای پناهندگان ناروی که اخیراً از نقطه‌ی مرزی افغانستان و ایران بازدید کرده، گفته است که بسیاری از شهروندان این کشور که وطن خود را به خاطر زندگی بهتر ترک کرده و به کشورهای همسایه مهاجر شده بودند، در حال حاضر در معرض خطر اخراج اجباری قرار دارند. او تاکید کرده است که این مهاجران در حالی به افغانستان بر می‌گردند که بار دیگر به یک آینده‌ی نامعلوم به شمول بیکاری، فقر و گرسنگی و موارد دیگر مواجه اند. بر بنیاد معلومات شورای پناهندگان ناروی، ایران تلاش دارد تا ماه مارچ امسال، کم از کم دو میلیون مهاجر را اخراج کند و همچنان پاکستان از ماه اکتوبر ۲۰۲۳ میلادی به این‌سو، ۸۰۰ هزار مهاجر اهل افغانستان را از این کشور اخراج کرده است. یان ایگلند همچنان از محدودیت‌های شدید بر زنان و دختران توسط حکومت سرپرست ابراز نگرانی کرده و گفته است که این محدودیت‌ها در بخش‌های مختلف تاثیر منفی خواهد داشت. وی افزوده است که ممنوعیت تازه‌ی حکومت فعلی درباره منع تحصیل دختران در انستیتیوت‌های طبی، تاثیر مستقیم بر سلامت زنان در این کشور خواهد داشت و کار و زندگی آنان را بیشتر از هر زمان دیگر تهدید خواهد کرد. این در حالی است که حکومت فعلی پس از حاکمیت مجدد بر افغانستان، محدودیت‌های زیادی را بر زنان و دختران در افغانستان وضع کرده است. این گروه در سپتمبر ۲۰۲۱، آموزش دختران را در مکاتب متوسطه و لیسه منع و سپس در دسمبر ۲۰۲۲ میلادی زنان را از آموزش در دانشگاه‌ها و کار در سازمان‌های غیرحکومتی محروم کرد.

یان اگلند، دبیرکل شورای پناهند‌گان ناروی می‌گوید که تصمیم دونالد ترمپ، رییس جمهور آمریکا، مبنی بر تعلیق کمک‌های خارجی ایالات متحده نگران‌کننده می‌باشد. آقای اگلند با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این یک خبر بسیار بد برای افغانستان است. وی در ادامه تاکید کرده است: «تعلیق ۹۰ روزه کمک‌های خارجی آمریکا از سوی ترمپ برای دختران آواره و گرسنه افغانستان یک رویداد وحشتناک است.» یان اگلند در ادامه افزوده است که افغانستان باید از این دستور مستثنا باشد. دبیرکل شورای پناهندگان ناروی همچنان تذکر داده است که زنان و دختران در افغانستان با موانع بیش‌تری در زمینه مراقبت‌های صحی و آموزشی مواجه هستند. او در بخشی از پیامش تاکید کرده است که از درخواست جامعه‌ی جهانی برای کمک به افغانستان حمایت می‌کند. قابل ذکر است که شهروندان کشور از دولت جدید آمریکا انتظار دارند تا یک رویکرد مناسب با توجه به منافع مردم در قبال افغانستان اتخاذ شود. آنان از ترمپ می‌خواهند که به حکومت فعلی فشار آورده تا افغانستان از انزواع بین‌المللی و شرایط بحرانی بیرون شود. دونالد ترمپ پس از مراسم تحلیف، دستوری را امضا کرده است که نشان می‌دهد کمک‌های بشری آمریکا به کشورهای خارجی برای مدت ۹۰ روز تعلیق خواهد شد تا بررسی شود که این کمک‌ها به نفع آمریکا است یا خیر. همچنین دونالد ترمپ در تازه‌ترین مورد با نشر اعلامیه‌ای گفته است که کشورش از سازمان جهانی صحت خارج شده است.

رینا امیری، نماینده‌ی ویژه آمریکا در امور زنان و حقوق بشر در افغانستان از پایان مأموریت خود خبر داده است. او شب گذشته (یک‌شنبه، ۳۰ جدی) با نشر نامه‌ی خداحافظی خود در حساب کاربری ایکس نوشته است: «دفاع از زنان و مردان شجاع افغان در خط مقدم مبارزه برای یک افغانستان مبتنی بر حقوق و فراگیر، افتخار بزرگی بوده است.» خانم امیری تاکید کرده است که برای پاسخ‌گویی به حکومت سرپرست افغانستان و استفاده از تلاش‌های رهبران زنان و مدافعان حقوق بشر، کارهای زیادی باید انجام شود. او نوشته است: «ما باید به کار ادامه دهیم تا حکومت فعلی را متقاعد کنیم که احکام مخربی که زنان و دختران را از اختیار، تحرک، تحصیل، معیشت، صدا و دسترسی به مؤسسات طبی نجات‌بخش محروم کرده است، لغو کنند.» نماینده‌ی ویژه آمریکا در امور زنان و حقوق بشر در افغانستان افزود که باید از حکومت فعلی خواسته شود که به حقوق اعضای اقلیت‌های قومی و مذهبی احترام بگذارند و به فرهنگ ترس و ارعاب پایان دهند. او گفته است: «جهان باید در کنار زنان و مردان شجاع افغانستان بایستد که بهترین امیدشان یک افغانستان با ثبات و امن و در صلح با خود و همسایگانش است. این یک ضرورت اخلاقی و راهبردی برای منطقه و جهان است.» رینا امیری با اشاره به دستاوردها در سه سال گذشته در زمینه دادخواهی برای زنان و دختران افغانستان تصریح کرده است که ادامه این روند افغانستان را به سوی یک جامعه روشن و متکی به حقوق بشر سوق خواهد داد. او همچنان خواستار فشارهای بیش‌تر علیه عملکرد حکومت فعلی در زمینه حقوق زنان شده است. قابل ذکر است که رینا امیری در اواخر ۲۰۲۱ میلادی به‌عنوان نماینده‌ی ویژه آمریکا در امور زنان و حقوق بشر در افغانستان انتخاب شد. روشن نیست که فرد جدیدی جایگزین خانم امیری می‌شود یا پست او حذف شده است. به‌تازگی وزارت خارجه‌ی آمریکا پست نماینده‌ی ویژه آمریکا در امور افغانستان را نیز حذف کرده است.

سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد اعلام کرده است که در منطقه جبل‌السراج ولایت پروان به ۳۸۰ زن کشاورز آموزش‌هایی در زمینه‌ی تهیه‌ی ترشی، مربا، آب انگور، رب و دیگر محصولات میوه و سبزی‌ها را ارائه می‌دهد. این سازمان با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود گفته است که این اقدام با هدف افزایش مهارت‌های زنان و بهبود معیشت خانواده‌ها صورت گرفته است. در اعلامیه آمده که با حمایت وزارت خارجه‌ی لوکزامبورگ و همکاری سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد، تا اکنون ۱۹ بسیج‌گر اجتماعی آموزش دیده‌اند. در بخشی از پیام سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد آمده است که این بسیج‌گران توانسته‌اند، ۳۸۰ زن را در مرکزهای مختلف فرآوری محصولات کشاورزی توانمندسازی کنند. سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد تاکید کرده است که این برنامه‌ها به زنان کشاورز کمک می‌کند تا محصولات مازاد خود را به فرآورده‌های قابل فروش تبدیل کنند و از این طریق، درآمد خانواده‌های خود را افزایش دهند. قابل ذکر است که این سازمان پیش از این نیز از اجرای برنامه‌های مختلف برای توان‌مندسازی زنان کشاورز و روستایی خبر داده است. پیشتر سازمان غذا و کشاورزی گفته بود که برای بیش از یک هزار و ۵۰۰ زن روستایی پرورش زنبور عسل را آموزش داده است. بیش‌ترین جمعیت افغانستان در روستاها زندگی می‌کنند و چرخه‌ی زندگی آنان به فرآورده‌های کشاورزی وابسته است. در حالی این نهاد برای زنان زمینه‌ی آموزشی‌های مختلف مهیا می‌سازد که حکومت سرپرست پس از تسلط دوباره بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و سپس درهای دانشگاه‌ها را نیز به‌روی دختران بستند. همچنان در تازه‌ترین اقدام، تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی را نیز منع کرده‌ است و به این ترتیب دختران را به‌صورت کامل از دسترسی به آموزش رسمی محروم کرده است. در کنار آن زنان و دختران از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان نیز منع شده‌اند.

دولت بریتانیا اعلام کرده است که به گروه کشورهایی ملحق شده است که پرونده نقض حقوق زنان و دختران در افغانستان را به دادگاه بین‌المللی دادگستری لاهه ارجاع داده‌اند. آنلیس دادز، وزیر دولت بریتانیا در امور زنان و برابری، در نشستی در پارلمان این کشور از وضعیت وحشت‌ناک حقوق زنان و دختران در افغانستان نگرانی کرده است. این مقام بریتانیایی تاکید کرده است که کشورش در نهم جنوری سال روان میلادی به طرح ارجاع پرونده افغانستان به دادگاه بین‌المللی دادگستری پیوسته است. آنلیس دادز به پرسشی از سوی لیزا اسمارت، نماینده حزب لیبرال دموکرات، در مورد حقوق زنان و دختران در افغانستان زیر حاکمیت حکومت سرپرست و اقدام بریتانیا در برابر ممنوعیت‌های این گروه علیه زنان پاسخ داده است. لیزا اسمارت از دولت بریتانیا خواسته بود که فشار بیش‌تری بر حکومت فعلی وارد کند تا حقوق زنان و دختران در افغانستان به رسمیت شناخته شود و امکان دسترسی آنان به آموزش و زندگی اجتماعی فراهم شود. با این حال، آنلیس دادز در نشست گفته است: «ما از تمامی ابزارهای ممکن برای اعمال فشار بر حکومت فعلی استفاده می‌کنیم و متعهد به حمایت از حقوق زنان در سطح بین‌المللی هستیم.» گفتنی است که بریتانیا با این اقدام به جمع کشورهایی از جمله فرانسه، اسپانیا، مکسیکو و شیلی پیوسته است که پیش‌تر پرونده نقض حقوق زنان در افغانستان را به دیوان بین‌المللی دادگستری در لاهه ارجاع داده‌اند. این کشورها از دادگاه بین‌المللی لاهه خواسته‌اند که به موارد نقض سیستماتیک حقوق زنان توسط حکومت فعلی رسید‌گی کند. پیش از این، ۲۴ کشور دیگر تهدید کرده بودند که در صورت عدم تغییر سیاست‌های حکومت فعلی، علیه این گروه در دادگاه‌های بین‌المللی شکایت خواهند کرد. در حالی بریتانیا به طرح ارجاع پرونده افغانستان به دادگاه بین‌المللی لاهه پیوسته است که حکومت سرپرست پس از تسلط دوباره بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و سپس درهای دانشگاه‌ها را نیز به‌روی دختران بستند. همچنان در تازه‌ترین اقدام، تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی را نیز منع کرده‌ است و به این ترتیب دختران را به‌صورت کامل از دسترسی به آموزش رسمی محروم کرده است. در کنار آن زنان و دختران از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان نیز منع شده‌اند.

صندوق جمعیت سازمان ملل متحد اعلام کرده است که دولت جاپان به‌منظور کمک‌رسانی به افغانستان، ۱.۵ میلیون دالر به این نهاد کمک کرده است که ۶۰ هزار زن و کودک از آن بهره‌مند خواهند. این سازمان با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود گفته است که با این کمک، حدود ۶۰ هزار زن، دختر و کودک زیر پنج سال می‌توانند که به خدمات حیاتی مانند مراقبت‌های بهداشتی باروری مادران، نوزادان و کودکان، هم‌چنین حمایت‌های روانی-اجتماعی دسترسی پیدا کنند. در ادامه آمده است که کمک‌های جاپان در زمانی به دست می‌آید که افغانستان، هم‌چنان با بحران انسانی طولانی‌مدت و رو به رشد مواجه است. در بخشی از این اعلامیه آمده است که این بودجه برای تقویت تلاش‌ها برای رسیدگی به نیازهای مادران، باروری، کودکان، جوانان و نیازهای روانی جوامع محروم در ولایت‌های قندهار، فاریاب و ننگرهار هزینه خواهد شد. صندوق جمعیت سازمان ملل تاکید کرده است که براساس طرح پاسخ نیازهای بشردوستانه‌ی افغانستان در سال ۲۰۲۵، بیش از نیمی از جمعیت این کشور به کمک‌های بشردوستانه نیاز خواهند داشت، از جمله حدود ۱۷ میلیون نفر به خدمات بهداشتی نیازمند خواهند بود. این در حالی است که نظام صحی افغانستان از دهه‌ها به این‌سو به ضعف مالی روبرو بوده و نتوانسته روی پای خود ایستاده شود. در دو دهه‌ی گذشته، نیز نظام بهداشتی افغانستان به کمک‌های انسان‌دوستانه‌ی بین‌المللی وابسته بود. اکنون افغانستان با کمبود بودجه مواجه است و همچنان کمک‌های جهانی قطع شده است، بخش درمانی با کم‌بود پزشکان و متخصصان روبرو است و وضعیت سیستم صحی شکننده‌تر شده است. در بسیاری‌ از روستاهای افغانستان، مرکزهای بهداشتی وجود ندارد. به گفته‌ی بس‌بلو، وابسته به سازمان ملل، بسیاری از زنان در مسیر شفاخانه جان شان را از دست می‌دهند. افغانستان، بالاترین نرخ مرگ‌ومیر مادران را دارد. پیش‌تر نمایندگی اتحادیه‌ی اروپا در افغانستان گفت که هر دو ساعت یک زنان به دلیل بیماری‌های قابل پیش‌گیری در این کشور می‌میرد.