کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان اعلام کرده است که بیش از ۱.۶ میلیون شهروند افغانستان از سال ۲۰۲۱ به‌خاطر «امنیت و حفاظت‌شان»  به ایران و پاکستان مهاجرت کردند. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که این دو کشور همسایه میزبان بیش از هشت میلیون شهروند افغانستانی هستند. درگزارش آمده است که شهروندان افغانستان در سال جاری بزرگترین جمعیت پناهندگان در سطح جهان شده‌اند و از پناه‌جویان سوریه پیشی گرفته‌اند. کمیشنری عالی سازمان ملل تاکید کرد که در نیمه اول سال ۲۰۲۴، بیش از ۱۵۶۷ هزار شهروند افغانستان از پاکستان به کشورشان بازگشته‌اند. ملل متحد گفته است که میزبانی  پاکستان نسبت به افرادی که نیاز به پناهندگی داشتند، در سال ۲۰۲۳ به دلیل اجرای طرح «بازگشت اجباری شهروندان خارجی غیرقانونی» توسط دولت به چالش کشیده شد. پاکستان قصد داشت بیش از یک میلیون شهروند خارجی بدون مدارک معتبر را به کشورشان بازگرداند. در گزارش آمده است: « بازگشت اجباری شهروندان خارجی غیرقانونی، حدود ۶۴۷ هزار شهروند افغانستان که بیشتر آنان فاقد مدارک بودند، به دلیل فشار و ترس از بازداشت تا پایان ماه جون سال ۲۰۲۴ به افغانستان بازگشتند.» در ادامه آمده است که ایران در حال حاضر بزرگترین میزبان پناهندگان در جهان است و جمعیتی حداقل ۳.۸ میلیون پناهنده و افراد شبیه پناهنده را در خود جای داده است. براساس گزارش، این آمار شامل بیش از یک میلیون نفری می‌شود که از سال ۲۰۲۱ به این کشور وارد شده‌اند. این در حالی است که مهاجران افغانستان در کشورهای میزبان به‌طور مداوم نگرانی‌های خود را نسبت به بدرفتاری دولت‌های میزبان و چالش‌های موجود مطرح کرده‌اند.

مسوولان محلی در ولایت غزنی می‌گویند که در نتیجه‌ی انفجار یک بمب دستی در ولسوالی قره‌باغ این ولایت، سه کودک جان باخته و سه کودک دیگر زخمی شدند. خالد سرحدی، سخنگوی فرماندهی پولیس غزنی گفته است که این رویداد بعد از ظهر روز گذشته (شنبه، ۲۸ میزان) در روستای «مهرودار» از مربوطات ولسوالی قره‌باغ رخ داده است. آقای سرحدی تاکید کرد که این انفجار زمانی رخ داده است که این کودکان سرگرم برداشت محصول کچالو از زمین‌های کشاورزی‌شان بودند. او در مورد جنسیت و سن این کودکان معلومات ارائه نکرده است. همچنین سخنگوی فرماندهی پولیس غزنی نگفته است که این کودکان اعضای یک فامیل بودند یا خیر. انفجار مواد انفجاری باقی‌مانده از جنگ بارها جان کودکان را در ولایت‌های مختلف کشور گرفته است. به‌دلیل چند دهه جنگ، بخشی از خاک افغانستان آلوده به ماین و مواد انفجاری است. اوچا یا دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های انسان‌دوستانه‌ی سازمان ملل متحد در افغانستان پیشتر گزارش داده بود که ماهانه ۶۰ تن که بیشترشان کودکان هستند، در نتیجه‌ی انفجار ماین‌های به‌جامانده از جنگ در افغانستان کشته یا دچار معلولیت می‌شوند. براساس آخرین گزارش‌ها، نزدیک به ۶۰۶ کیلومتر مربع خاک افغانستان آلوده به ماین و مهمات انفجاری است. همچنین سازمان ملل متحد اعلام کرده است که سه میلیون نفر در افغانستان در شعاع یک کیلومتری ماین‌ها و مواد انفجاری باقی‌مانده از جنگ زندگی می‌کنند.

دفتر معاونت اقتصادی رییس‌الوزرای حکومت سرپرست اعلام کرده است که کمیته جمع‌آوری گداها طی حدود دو سال اخیر ۶۲ هزار و ۱۹۳ گدا را از شهر کابل و نه ولایت دیگر جمع‌آوری کرده است. این دفتر امروز (یک‌شنبه، ۲۹ میزان) با نشر این آمار گفته است که تنها از شهر کابل ۵۷ هزار و ۸۴۱ گدا جمع‌آوری شدند. دفتر معاونت اقتصادی رییس‌الوزرای حکومت سرپرست تاکید کرد که آمارها نشان می‌دهد که ۲۷ هزار و ۷۱۵ نفر گداهای مستحق و ۳۱ هزار و ۱۲۶ نفر دیگر گداهای حرفه‌ای هستند. این دفتر به جنسیت گداها اشاره نکرده است، اما بخش عمده‌ای از افرادی که دست به تکدی‌گری می‌زنند، کودکان و زنان بی‌سرپرست هستند. همچنین براساس اعلامیه‌های قبلی این دفتر، بخشی از گداها را افراد دارای معلولیت تشکیل می‌دهند. قابل ذکر است که حکومت فعلی پیش از این اعلام کرده بود که برای گداهای مستحق کمک مالی می‌کنند. این در حالی است که حکومت فعلی در سال ۱۴۰۱ گدایی‌گری را منع و اقدام به جمع‌آوری گدایان کردند. ملا هبت‌الله آخوندزاده، رهبر حکومت فعلی سندی را تحت عنوان «قانون جمع‌آوری گداها و جلوگیری از گدایی» نیز امضا کرده است. براساس این قانون، اشخاصی که «صحت‌مند و یا کاسب باشند و خوراک یک روز را داشته باشند از عمل گدایی منع شده‌اند و همچنین استفاده از اطفال، معلولان و اشخاص معیوب توسط این افراد به هدف عمل گدایی ممنوع می‌باشد.» به‌گفته‌ی وزارت عدلیه‌، «در این قانون گدایی به‌عنوان حرفه، ممنوع شده و برای مرتکبان آن حبس در نظر گرفته شده است». همچنین برای کسانی که از کودکان، افراد «مجنون» و «معلول» جهت جلب ترحم برای گدایی استفاده کنند و اشخاصی که بعد از دریافت مساعدت گدایی کنند، حبس در نظر گرفته شده است. پس از تسلط حکومت سرپرست در افغانستان فقر و بیکاری در کشور گسترش یافته است. براساس آمار سازمان ملل متحد، ۲۳.۷ میلیون نفر در این کشور به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند. فقر و بیکاری از عوامل گدایی‌گری دانسته می‌شود.

منابع محلی از ولایت ننگرهار می‌گویند که یک زن در این ولایت با هم‌دستی دوست‌پسر سابقش، شوهر خود را به قتل رسانده است. دست‌کم دو منبع به رسانه گوهرشاد گفته‌اند که این زن و شوهر حدود دو هفته قبل ازدواج کرده بودند. منبع امروز (یک‌شنبه، ۲۹ میزان) گفته است که این رویداد روز (جمعه، ۲۷ میزان) در ساحه‌ی «نظرآباد» از مربوطات در ناحیه هفتم شهر جلال‌آباد رخ داده است. منبع تاکید کرد که این زن، شوهرش را دو هفته پس از ازدواج‌شان با همکاری دوست‌پسر سابقش با ضرب چاقو به شکل فجیع به قتل رسانده است. منبع افزود که نیروهای امنیتی حکومت سرپرست، این زن و دوست‌پسر سابقش را بازداشت کرده‌اند. این منبع از مقتول پوپل نام برد و گفت که وی ۱۸ سال سن داشت و دو هفته قبل یا یک دختر ازدواج کرده بود. همچنین صدیق‌الله قریشی، آمر اطلاعات و فرهنگ ننگرهار این قتل را تأیید کرده و از بازداشت یک زن و یک مرد خبر داده است. وی گفت که زن بازداشت‌شده همسر پوپل است که پیش از این با پسر دیگری در ارتباط بوده است. قریشی گفته است که هر دو متهم در بازجویی به انجام قتل اعتراف کرده‌اند. قابل ذکر است که چندی پیش از این نیز یک دختر و پسر از سوی برادران دختر در ننگرهار تیرباران شده بودند. قتل‌های ناموسی هرازگاهی در ولایت مختلف افغانستان رخ می‌دهد. پس از تسلط حکومت سرپرست بر کشور، قتل‌های مرموز در بین زنان به‌گونه بی‌پیشینه افزایش یافته است. بیماری‌های روانی، خصومت شخصی، ازدواج‌های اجباری، خشونت خانوادگی و فشار‎های روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی این قتل‌ها بیان شده است.

شاخص جهانی فقر در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که ۷۰ درصد از کودکان زیر ۱۸ سال در افغانستان در فقر به سر‌ می‌برند. شاخص جهانی فقر، برنامه توسعه سازمان ملل متحد و ابتکار فقر و توسعه انسانی دانشگاه آکسفورد با نشر گزارش مشترک‌ گفته‌اند که افغانستان حدود ۵ میلیون کودک فقیر بیشتر از بزرگسالان دارد. در گزارش آمده است که به طور دقیق، ۱۵.۵ میلیون کودک و ۱۰.۸ میلیون بزرگسال در افغانستان در فقر به سر می‌برند. در ادامه آمده است که محرومیت از آموزش و سوءتغذیه از عوامل اصلی فقر در میان کودکان افغانستان است که ۵۲.۳ درصد از خانوارهای فقیر در افغانستان با کودکی زندگی می‌کنند که از حضور در مکتب محروم است، و ۴۴.۲ درصد از خانوارهای فقیر با کودکی زیر ۵ سال که دچار سوءتغذیه است، زندگی می‌کنند. این گزارش همچنان بر وضعیت فقر در افغانستان تمرکز دارد و نشان می‌دهد که بین سال‌های ۲۰۱۵/۲۰۱۶ تا ۲۰۲۲/۲۰۲۳ میلادی ۵.۳ میلیون نفر به فقر چندبعدی سقوط کرده‌اند. ملل متحد در آخرین به‌روزرسانی شاخص فقر چندبعدی جهانی اعلام کرده است که حدود ۶۴.۹ درصد از جمعیت افغانستان در سال ۲۰۲۲/۲۰۲۳ میلادی در فقر زندگی می‌کردند. این گزارش نشان می‌دهد که ۴۵۵ میلیون نفر از فقیرترین افراد جهان در کشورهایی زندگی می‌کنند که درگیر درگیری‌های خشونت‌آمیز هستند، و این مسئله باعث کندی یا حتی معکوس شدن روند کاهش فقر شده است. بر اساس گزارش، کشورهایی که درگیری‌های مسلحانه را تجربه می‌کنند، به طور کلی کاهش فقر کندتری دارند و سطح فقر در این کشورها اغلب در بالاترین حد باقی می‌ماند. همچنین این گزارش با بررسی آماری فقر چندبعدی در ۱۱۲ کشور جهان و بررسی وضعیت ۶.۳ میلیارد نفر از جمعیت جهانی، تجزیه و تحلیلی دقیق از رابطه بین درگیری‌های مسلحانه و فقر ارائه کرده است. بر اساس یافته‌های جدید، ۱.۱ میلیارد نفر در سراسر جهان در فقر شدید زندگی می‌کنند که ۴۰ درصد از آنان در کشورهایی زندگی می‌کنند که با درگیری، شکنندگی یا صلح ناپایدار مواجه هستند.

شماری از زنان معترض و اعضای «جنبش شنبه‌های ارغوانی» می‌گویند که مسدود ماندن مکاتب دخترانه فاجعه‌ا‌ی بزرگ برای افغانستان است. اعضای این جنبش امروز (شنبه، ۲۸ میزان) در یک گردهمایی اعتراضی در یک مکان سربسته در مرکز ولایت تخار گفته‌اند که بیش از نیمی از جمعیت کشور تحت حاکمیت حکومت سرپرست از حق آموزش و رشد فکری محروم شده‌اند. زنان معترض هشدار دادند که مکاتب تحت کنترول حکومت فعلی خطرناک‌تر از مسدودبودن مکاتب دخترانه است، زیرا در مکاتب تحت مدیریت حکومت فعلی «افکار و آموزه‌های افراطی و انحصارطلبی ترویج» می‌شود. جنبش شنبه‌های ارغوانی این اظهارات در واکنش به درخواست جرگه اخیر پشتون‌های پاکستان مطرح شده است. جرگه پشتون‌های پاکستان که در خیبرپختوانخوا برگزار شده بود، خواستار دسترسی دختران افغانستان به آموزش شده است. جنبش شنبه‌های ارغوانی تاکید کرد که مسدودبودن مکاتب دخترانه‌ی بالاتر از صنف ششم، به‌ خودی‌ خود یک فاجعه‌ی بزرگ برای افغانستان است، زیرا بیش از نیمی از جمعیت جامعه از حق آموزش و رشد فکری محروم شدند، اما بازگشایی مکاتب دخترانه تحت حاکمیت فعلی فاجعه‌بارتر از آن است. در ادامه آمده است که در مکاتب تحت مدیریت حکومت سرپرست نه تنها از آموزش علمی، عقلانی و انسانی خبری نیست، بلکه افکار و آموزه‌های افراطی ترویج و نسلی از دختران و زنان را تربیت خواهد کرد که به‌جای پذیرش تفاوت‌ها و هم‌زیستی مسالمت‌آمیز، تنها خشونت، ترس، عقب‌گرایی و سلطه‌طلبی را ترویج خواهند کرد. این جنبش تاکید کرد که زنان افغانستان از حقوق انسانی، قانونی و اسلامی خود دست نمی‌کشند و هرگونه تقلیل حقوق آنان را محکوم می‌کنند. زنان معترض از رهبران و نهادهای سیاسی و مدنی پاکستان، به‌ویژه جنبش تحفظ پشتون‌ها  (PTM)، خواسته است که به مرزهای بین‌المللی احترام گذاشته و از حمایت حکومت فعلی بردارند. حکومت فعلی بیشتر از سه سال است که زنان و دختران را از رفتن به مکاتب و دانشگاه‌ها محروم کرده‌ است. باید گفت که محدودیت‌‌های حکومت فعلی، باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

برنامه جهانی غذا در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که افغانستان به کانون گرسنگی در جهان مبدل شده است و سه چهارم کل جمعیت این کشور نمی‌توانند یک وعده غذای درست بخورند. هسیاو وی لی، رییس برنامه جهانی غذا در افغانستان هشدار داده است که حدود ۲۷ میلیون نفر نمی‌توانند غذای کافی بخورند و خانواده‌ها در سراسر این کشور برای سپری کردن زمستان، به کمک‌های فوری غذایی دوامدار نیاز دارند. همچنین فلیپ کروپف، سخنگوی این نهاد به رسانه‎‌ها گفته است که برنامه جهانی غذا برای ادامه فعالیت در ۶ ماه آینده در افغانستان به بیش از ۶۰۰ میلیون دلار نیاز دارد. او تاکید کرد که به لطف کمک دولت چین، توانسته در یک ماه گذشته به ۳۵ هزار خانواده در سراسر افغانستان کمک غذایی توزیع کند. این در حالی است که سال گذشته برنامه جهانی غذا به‌دلیل نداشتن بودجه، «ده میلیون نفر» را از فهرست دریافت کنندگان کمک‎‌هایش در افغانستان بیرون کرد و‌ تابستان امسال یازده میلیون نفر از دریافت کمک ها محروم شدند، از جمله دو میلیون مادر و کودکان‌شان که هیچ مواد غذایی ویژه برای مقابله با سوء تغذیه دریافت نکرده‌اند. چند روز پیش نیز بانک جهانی اعلام کرده بود که افغانستان تحت حکومت سرپرست در میان ۲۶ کشور فقیرترین جهان است. قابل ذکر است که پس از تسلط دوباره حکومت فعلی بر افغانستان، به دلیل محدودیت‌های این گروه علیه شهروندان و کاهش کمک‌های بین‌المللی، اقتصاد خانواده‌ها در کشور به‌شدت کاهش یافته است.