رسانه‌های تحت کنترل حکومت سرپرست افغانستان گزارش داده‌اند که در اثر لغزش کوه در ولسوالی جانی خیل پکتیا، هفت عضو یک خانواده به شمول زنان و کودکان جان باخته‌اند. رادیو و تلویزیون ملی افغانستان گزارش داده است که این رویداد ناوقت روز گذشته (یک‌شنبه، ۳ سرطان) در ولسوالی جان خیل ولایت پکتیا رخ داده است. در گزارش رادیو و تلویزیون ملی افغانستان در آمده است که قربانیان رویداد شامل دو زن و پنج کودک هستند. در گزارش در مورد هویت قربانیان و سن سال آنان جزییات ارائه نکرده است. همچنان در گزارش در مورد جنسیت کودکان جزییات نداده است. باید گفت که حوادث مشابه در سال جاری جان چندین نفر را گرفته و خسارات مالی برجای است. همچنین سایر حوادث طبیعی مانند بارندگی و سیل نیز در بهار امسال تلفات سنگین برجای گذاشته است.

استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد به انتقادها از عدم حضور زنان در نشست سوم دوحه واکنش نشان داده و می‌گوید که حقوق بشر و حقوق زنان و دختران در همه‌ی بحث‌ها برجسته خواهد بود. خبرگزاری رویترز به نقل از آقای دوجاریک نوشته است که جلسات دوحه «بخشی از یک فرآیند است، نه یکبار» و زنان و جامعه‌ی مدنی همچنان بخشی از آن هستند. وی تاکید کرد که هدف نشست دوحه تشویق حکومت سرپرست افغانستان برای تعامل با جامعه‌ی جهانی از طریق یک رویکرد هماهنگ و ساختاریافته به نفع مردم افغانستان است. او افزود: «حقوق بشر و حقوق زنان و دختران در همه‌ی بحث‌ها، قطعا از سوی سازمان ملل برجسته خواهد بود.» باید گفت که سومین نشست نمایندگان ویژه‌ی کشورها در امور افغانستان قرار است در روزهای ۱۰ و ۱۱ ماه جاری خورشیدی برگزار شود. در نشست سوم دوحه رزماری دی‌کارلو، مسوول امور سیاسی سازمان ملل متحد، روزا اوتنبایوا، نماینده‌ی ویژه سازمان ملل متحد در امور افغانستان و فرستادگان کشورهای مختلف حضور خواهند داشت. حکومت سرپرست نیز برای اشتراک در این نشست اعلام آمادگی کرده‌اند؛ اما نمایندگان جامعه‌ی مدنی و زنان در نشست اصلی حضور نخواهند داشت. مقام‌های سازمان ملل متحد می‌گویند که قرار است یک روز قبل و یک روز بعد از نشست، با نمایندگان جامعه‌ی مدنی و زنان گفتگو شود. حذف زنان و نمایندگان جامعه‌ی مدنی از نشست دوحه انتقادهای تند فعالان و نهادهای حقوق بشری را در پی داشته است. برخی از شهروندان افغانستان در خارج برای تحریم این نشست فراخوان اعتراض داده‌اند. با این وجود، روزا اوتنبایوا، نماینده‌ی ویژه سازمان ملل متحد در افغانستان روز جمعه پس از پایان نشست شورای امنیت، از حذف حضور زنان در نشست دوحه دفاع کرده است. وی گفته بود که نشست دوحه بر تجارت بخش خصوصی و مبارزه با مواد مخدر متمرکز خواهد بود، موضوعاتی که او آن‌ها را مرتبط با حقوق زنان توصیف کرده است.

شبکه‌ی تحقیقاتی حمایت از زنان و کودکان افغانستان، از برگزاری نشستی به‌هدف افزایش آگاهی جهان در مورد چالش‌های زنان و دختران این کشور به تاریخ ۲۷ جون در شهر نیویورک آمریکا خبر داد. این شبکه امروز (یک‌شنبه، ۳ سرطان) در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این نشست قرار است، با هم‌کاری نهاد‌های حامی زنان از جمله دفتر سازمان ملل متحد در نیویورک، نهاد ملاله یوسفزی، شبکه‌ی هم‌بستگی فراملی برای پیش‌برد عدالت جنسیتی و نهاد دادرسی استراتژیک برگزار شود. در ادامه آمده است که هدف از راه‌اندازی این نشست، افزایش آگاهی جهان در مورد چالش‌های زنان و اهمیت مشارکت «معنادار» آنان در نشست‌های مرتبط به افغانستان است. همچنان شبکه‌‌ی تحقیقاتی حمایت از زنان و کودکان افغانستان نوشته است که در این نشست، یافته‌‌های را در مورد «ائتلاف جهانی در حمایت از زنان افغانستان» و نامه‌ی سرگشاده‌ی فعالان حقوق زن را به کشورهای عضو و نمایندگان ویژه‌ی دعوت شده به سومین نشست دوحه، ارائه خواهد کرد. باید گفت که سومین نشست دوحه قرار است از تاریخ ۳۰ جون تا اول جولای در قطر با میزبانی سازمان ملل و اشتراک نمایندگان ویژه‌ی کشورها برگزار شود. همچنین این نشست شبکه‌ی تحقیقاتی حمایت از زنان در حالی برگزار می‌شود که حکومت سرپرست افغانستان با روی کار آمدن دوباره‌ی در آگست ۲۰۲۱ در افغانستان و وضع بیش‌از ۵۰ فرمان محدود‌کننده بالای زنان و دختران، آنان را از حق آموزش، کار، سفر، تفریح، ورزش و مشارکت‌های سیاسی محروم ساخته‌اند.

امیر سعید ایروانی، نماینده دایم ایران در سازمان ملل متحد در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که کشورش میزبان شش میلیون پناه‌جوی اهل افغانستان است. آقای ایروانی این موضوع را در نشست شورای امنیت سازمان ملل مطرح کرده و گفت که میزبانی از این شمار پناه‌جویان سالانه حدود ۱۰ میلیارد دالر برای ایران هزینه دارد. وی تاکید کرد که به دلیل شرایط سخت اقتصادی ناشی از تحریم‌های آمریکا و کمبود کمک‌های بین‌المللی برای مهاجران، ایران به تنهایی نمی‌تواند، هجوم پناه‌جویان اهل افغانستان و قاچاق مواد مخدر را که همه منطقه را تحت تاثیر قرار می‌دهد، مدیریت کند. او می‌گوید: «جامعه‌ی جهانی باید حمایت سریع، کافی و دوام‌دار از کشورهای میزبان مانند ایران داشته باشد.» نماینده دایم ایران در سازمان ملل متحد گفت که کشورش به ۷۰۰ هزار دانش‌آموز افغان مقیم ایران نیز زمینه آموزش فراهم کرده است. آقای ایروانی با اشاره به بحران بشری در افغانستان تحت حاکمیت حکومت فعلی تاکید کرده است که «سیاسی کردن» کمک‌ها بیشتر به مردم افغانستان آسیب می‌رساند. باید گفت که پس از تسلط دوباره حکومت سرپرست بر افغانستان، صدها هزار شهروند کشور به دلیل چالش‌های اقتصادی و امنیتی به ایران و پاکستان فرار کرده‌اند. این در حالی است که نماینده‌گان سایر کشورهای همسایه در شورای امنیت سازمان ملل نیز با ابراز نگرانی از افزایش فعالیت «گروه‌های تروریستی» در خاک افغانستان، خواستار مبارزه جدی حکومت فعلی با این گروه‌ها شده‌اند.

همزمان با نگرانی نهادهای حقوق بشری از عدم حضور زنان افغانستان در نشست سوم دوحه، رزا اوتونبایوا، نماینده ویژه سازمان ملل متحد از حذف زنان در این نشست حمایت کرده و می‌گوید که نمایندگان کشورها مطالبات زنان را با حکومت سرپرست مطرح خواهند کرد. خانم اوتونبایوا این اظهارات را در صحبت با خبرنگاران مطرح کرده و گفت که بدون حضور زنان افغانستان مطالبات آن‌ها از سوی نمایندگان ویژه ۲۲ کشور جهان برای افغانستان در نشست سوم دوحه با حکومت فعلی مطرح خواهد شد. خبرگزاری اسوشیتدپرس به نقل از نماینده ویژه دبیر کل سازمان ملل برای افغانستان نوشته است که هیچ‌کسی شرایطی را در مورد نشست سوم دوحه بر این سازمان تحمیل نکرده است. خانم اوتونبایوا افزود: «هیچ زن افغان در آن حضور نخواهد داشت. رزماری دی کارلو، معاون سیاسی سازمان ملل ریاست این نشست را بر عهده خواهد داشت. ۲۲ نماینده ویژه در امور افغانستان که زن هستند نیز در آن‌جا [نشست سوم دوحه] حضور خواهند داشت.» گفتنی است که عدم حضور زنان افغانستان در نشست سوم دوحه با انتقاد شدید نهادهای حقوق بشری روبه‌رو شده است. پیشتر مقامات حکومت فعلی گفته بودند که یکی از شرایط آن‌ها برای اشتراک در این نشست عدم حضور نمایندگان زنان افغانستان است. پیش از این تیرانا حسن، مدیر اجرایی دیدبان حقوق بشر گفته بود که به‌رغم سرکوب شدید زنان و دختران توسط حکومت فعلی در افغانستان، سازمان ملل در نظر دارد تا نشستی را بدون این‌که حقوق زنان در دستور کار باشد، برگزار می‌کند. اگنس کالامارد، دبیر کل عفو بین‌الملل نیز گفته است که اگر به بحران حقوق بشر در افغانستان به اندازه کافی رسید‌گی نشود و زنان مدافع حقوق بشر و سایر ذینفعان از جامعه مدنی افغانستان مشارکت نکنند، اعتبار این نشست از بین خواهد رفت. با این وجود، نماینده ویژه سازمان ملل متحد برای افغانستان ابراز امیدواری کرد که هیأتی از حکومت فعلی به ریاست امیرخان متقی، وزیر امور خارجه در نشست آینده دوحه شرکت کند. باید گفت که قرار است نشست سوم دوحه به میزبانی سازمان ملل و با حضور نمایند‌گان ویژه کشورها برای افغانستان از ۳۰ جون تا ۱ جولای برگزار شود.

مسوولان محلی از ولایت فاریاب می‌گویند که یک زن ۲۶ ساله به علت خشونت‌ خانواد‌گی دست به خودکشی زده‌ است. محمد‌اسماعیل فرقانی، مدیر عمومی مبارزه با جرایم جنایی فرماندهی‌ پولیس فاریاب گفت که این زن روز (شنبه، ۲ سرطان) در روستای «ایشان» از مربوطات ولسوالی دولت‌آباد فاریاب خودش را حلق‌آویز کرده و به زندگی‌اش پایان داده است. وی گفت که این زن جوان در نتیجه‌ای خشونت‌های خانوادگی دست به این اقدام زده‌ است. او افزود که تحقیقات در این مورد آغاز شده است. همچنین چهار روز قبل از عید قربان نیز یک زن در ولسوالی قیصار فاریاب، به علت خشونت‌های خانواد‌گی خودکشی کرده بود. باید گفت که آمار خودکشی در این اواخر در سراسر افغانستان در میان زنان افزایش یافته است. بیماری‌های روانی، ازدواج‌های اجباری، خشونت خانوادگی و فشار‎های روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی خودکشی‌ها بیان شده است. همچنین با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمی‌توانند برای خشونت‌های وارده‌ی شان شکایت کنند و این‌گونه خشونت‌‌ها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا می‌کند.

فوزیه کوفی، عضو پیشین مجلس نمایندگان حکومت پیشین افغانستان و رییس حزب موج تحول به نشست سوم دوحه واکنش نشان داده و می‌گوید که حذف زنان، نهادهای مدنی و نیروهای دموکراتیک شکست دیگری برای سازمان ملل است که اکنون خود را تنها بازیگر افغانستان می‌داند. خانم کوفی با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود، نوشته است که طراحی نشست دوحه بر میل حکومت سرپرست افغانستان و در تضاد با قطعنامه ۲۷۲۱ شورای امنیت است. او تاکید کرد که کنار گذاشتن جمهوری اسلامی افغانستان از پروسه اول دوحه منجر به شکست عمیقی شد که در پی آن همه نهادهایی که با خون و سرمایه جمعی مردم افغانستان و شریکان بین‌المللی آن‌ها ساخته شده بود، فرو پاشید. وی که عضو هیأت مذاکره‌کننده دولت سابق افغانستان با حکومت فعلی بود، درباره پیامدهای ناگوار نشست سوم دوحه نیز هشدار داده است. همچنین فعالان حقوق بشر و حقوق زنان می‌گویند سازمان ملل، زنان و نیروهای دموکراتیک مخالف حکومت فعلی را از نشست سوم دوحه حذف کرده است. پیش از این حکومت فعلی هم برای شرکت در سومین نشست دوحه شرط‌هایی تعیین کرده بودند. تعیین اجندای دلخواه حکومت فعلی، واگذاری کرسی افغانستان در ملل متحد به حکومت سرپرست و دعوت‌نکردن از اعضای جامعه مدنی از جمله شرط‌های حکومت برای شرکت در نشست سوم دوحه بود. همچنین حکومت فعلی از سازمان ملل خواسته است که از تعیین نماینده ویژه جدید برای افغانستان منصرف شود. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت فعلی روز (یکشنبه، ۲۸ جوزا) اعلام کرد که نمایندگان حکومت در سومین نشست دوحه در باره افغانستان شرکت خواهند کرد. آقای مجاهد گفت «پس از بررسی اجندای نشست سوم دوحه، تصمیم به شرکت در این نشست را گرفت» چون آن را به «نفع افغانستان» می‌داند. قرار است نشست سوم دوحه به میزبانی سازمان ملل و با حضور نمایندگان ویژه کشورها در امور افغانستان به تاریخ ۱۰ و ۱۱ سرطان برگزار می‌شود.

مدیر اجرایی دیدبان حقوق بشر حذف موضوع حقوق زنان و دعوت نشدن زنان در نشست دوحه را «تکان‌دهنده» خواند. تیرانا حسن با انتقاد تندی از برگزاری نشست سوم دوحه گفت که حذف زنان، خطر مشروعیت‌بخشی به حکومت سرپرست را به دنبال دارد و به اعتبار سازمان ملل آسیب جبران‌ناپذیر وارد می‌کند. تیرانا حسن تاکید کرد که با وجود نقض حقوق زنان و دختران توسط حکومت سرپرست در افغانستان که منجر به جدی‌ترین بحران حقوق زنان در جهان شده است، دریافته که هیچ بحثی درباره زنان و حقوق آن‌ها در نشست دوحه وجود ندارد. این سازمان براساس گزارش‌های گفته است که هیچ زنی از افغانستان برای شرکت در این نشست دعوت نشده است. حکومت سرپرست نیز گفته که طبق دستور کاری که سازمان ملل دستور با این حکومت در میان گذاشته، موضوعات مورد بحث در نشست دوحه بر بخش‌های خصوصی، مالی، بانکی و مواد مخدر متمرکز خواهد بود. علاوه بر دیدبان حقوق بشر، گروه‌های مدافع حقوق زنان نیز، انتقادهای جدی را درباره این نشست مطرح کرده‌اند. آنها تاکید می‌کنند که هرگونه نشست بین‌المللی در مورد افغانستان بدون حضور و مشارکت کامل زنان، فاقد مشروعیت است. باید گفت که قرار است که نشست دوحه در تاریخ ۳۰ جون و ۱ جولای به میزبانی سازمان ملل در قطر برگزار شود. همچنین مقامات حکومت سرپرست پس از گفتگوهای طولانی با نمایندگان سازمان ملل برای شرکت در نشست دوحه ابراز آمادگی کردند. نماینده دبیرکل سازمان ملل گفته بود که فرمت جدید تنها راه پیش رو بوده است. به گفته او، این آخرین نشست دوحه نیست و روند گفت‌وگوها ادامه خواهد یافت.