منابع محلی از ولایت غور میگویند که یک کودک ۱۲ ساله به دلیل لغزش کوه زخمی شده، اما به دلیل بسته بودن راهها و نبود خدمات صحی در این ولایت، جان باخته است. منبع در صحبت با رسانه گوهرشاد گفت که این رویداد روز گذشته (یکشنبه، ۳۰ ثور) در روستایی «جنداک» از مربوطات ولسوالی مرغاب ولایت غور رخ داده است. منبع تاکید کرد که این کودک عبدالرقیب نام داشت و حدود ۱۲ سال نیز سن داشته است. راههای موصلاتی ولسوالی ولایت غور و به ویژه راه ولسوالی مرغاب به دلیل بارندگی و سیلابهای مدهوش مسدود شده است. شماری از باشندگان ولسوالی مرغاب ولایت غور خواستار بازگشایی فوری راههای این ولسوالی به روی رفتوآمد هستند. این در حالی است که سیلابهای چند روز گذشته در بخشهای مختلف غور، علاوه بر وارد کردن تلفات جانی و خسارات هنگفت مالی به باشندگان این ولایت، بیشتر جادههای این ولایت را نیز به روی رفتوآمد بسته کرده است.
برچسب: رسانه گوهرشاد
برنامه جهانی غذا درتازهترین مورد اعلام کرده است که ۳۰۹ میلیون تن در سال جاری میلادی در سراسر جهان با «ناامنی حاد غذایی» مواجه هستند. این نهاد با نشر گزارشی گفته است که ۴۲ میلیون تن در ۴۵ کشور جهان در «وضعیت اضطراری یا بدتر از گرسنگی» قرار دارند. اما برنامه جهانی غذا از این کشورها نام نبرده است. برنامه جهانی غذا تاکید کرد که تغییرات اقلیمی، درگیریها، نابرابری، فقر و پیامدهای بیماری کرونا از عوامل گرسنگی این افراد در جهان است. در گزارش برنامه جهانی غذا آمده است: «این عوامل با سوق دادن میلیونها انسان آسیبپذیر به ناامنی غذایی، هزینههای دسترسی افراد نیازمند را افزایش داده است. برنامه جهانی غذا فعالیتهایی را برای جستجو راهحلهایی برای رفع گرسنگی انجام میدهد.» بربنیاد آمار سازمان ملل متحد، ۶۰ درصد مردم گرسنه در مناطقی زندگی میکنند که تحت تأثیر درگیریها قرار دارند. در حالی این نهاد این گزارش را نشر میکند که پیش از این سازمان جهانی غذا (WFP) اعلام کرده بود که تقریباً نیمی از جمعیت افغانستان، یعنی ۱۹.۷ میلیون تن با گرسنگی حاد مواجهاند.
یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد برای افغانستان میگوید که بازگشت دستهجمعی شهروندان افغان از پاکستان، کارزار تطبیق واکسن پولیو برای کودکان در کشور را دشوار کرده است. استفان لاووریر، رییس برنامه محو بیماری فلج کودکان یونیسف در دیدار از گذرگاه تورخم این موضوع را مطرح کرده است. وی خواستار اقدامهای بیشتر برای محو بیماری پولیو یا فلج کودکان در میان مهاجران برگشتکننده از پاکستان شده است. این در حالی است که در حال حاضر افغانستان و پاکستان تنها کشورهای جهان هستند که بیماری فلج کودکان در آنها به صفر نرسیده است. با وجود این که مسوولان حکومت سرپرست بارها ادعا دارند که بیماری پولیو در کشور محو شده است، اما سازمان صحی جهان دستکم دو مورد مثبت پولیو را در جریان سال جاری میلادی در ولایتهای کنر و نورستان گزارش داده است. همچنین در سال گذشتهی میلادی شش مورد مثبت بیماری فلج کودکان در افغانستان ثبت شده بود که همه در ولایت ننگرهار است. بیماری فلج کودکان بیماری ویروسی است که با مدفوع فرد مبتلا پخش میشود و در بیشتر موارد نشانههای آن تا زمانی که به مراحل پیشرفته نرسیده، در فرد مبتلا دیده نمیشود. تب، سردردی، گلودردی، استفراغ و بدن دردی از نشانههای شایع این بیماری است که در برخی بیماران دیده میشود.
نویسنده: مهدی مظفری موانع تکریم و کرامت زنان در افغانستان موضوعی پیچیده و چند وجهی است که ریشه در تاریخ، فرهنگ، سیاست و ساختارهای اجتماعی این کشور دارد. در طول دهههای گذشته، زنان افغانستان با چالشهای متعددی برای دستیابی به حقوق و کرامت انسانی خود روبرو بودهاند. مقالهی حاضر، به واکاوی موانع تکریم و کرامت زنان در افغانستان میپردازد. موانعی که ریشه در تار و پود فرهنگ و سیاست و اجتماع این سرزمین دارد. ازدواج اجباری، خشونت خانگی، محرومیت از تحصیل و فرصت های شغلی، و نگاه ابزاری به زن، تنها گوشهای از این موانع ستمگرانه هستند. در سلسله شمارگان این مقاله، تلاش خواهیم کرد تا زوایای پنهان این معضل را به تصویر کشیده و راهکارهایی برای عبور از این سایۀ ظلمانی ارائه دهیم. هدف ما، نه تنها به تصویر کشیدن رنج زنان افغانستان، بلکه بیدار کردن وجدان جامعه و تلاش برای ایجاد تغییری بنیادین در اینگونه نگرشها و ساختارهای ستمگرانه است. ما به دنبال آیندهای روشن هستیم که در آن زنان افغانستان، در سایهی صلح و احترام، طعم شیرین کرامت انسانی را بچشند. موانع فرهنگی تکریم زن در افغانستان تکریم زن در افغانستان با موانع فرهنگی متعددی روبرو است که ریشه در تاریخ، سنت و باورهای جامعه دارد. برخی از این موانع عبارتند از: مردسالاری «مردسالاری» یکی از اصلیترین موانع فرهنگی تکریم و کرامت زنان در افغانستان است. مردسالاری به معنای دادن اولویت و اهمیت بیشتر به نقش و حقوق مردان در خانواده و اجتماع و سیاست نسبت به زنان است. در این چارچوب، زن از حقوق فردی و اجتماعی کمتری نسبت به مردان برخوردار است. همچنین زنان در اجتماع مردسالارانه با نگاههای نازلی روبروست. مردسالاری به صورت حادّ آن به شکلهای مختلفی مانند تبعیض در حقوق قانونی، محدودیت در دسترسی به تحصیلات و کار، تبعیض در حقوق و آزادیها، خشونت خانگی و اجتماعی علیه زنان و... بروز میدهد. در بسیاری از مناطق افغانستان، فرهنگ مردسالاری حاکم است و مردان در سطوح مختلف جامعه از جمله خانواده، سیاست و اقتصاد قدرت و نفوذ بیشتری دارند. این فرهنگ در افغانستان باعث شده است که اکثر شهروندان این کشور حتی بسیاری از زنان افغان، زنان را به عنوان موجوداتی ضعیف و وابسته به مردان ببینند و نقش آنها را در خانه و خانواده محدود کنند. بررسی قوانین و نقش زنان در اجتماع و سیاست افغانستان، به روشنی نشان میدهد که زنان هیچ سهمی در اجتماع و سیاست کشور ندارند و «مردسالاری» به معنای واقعی آن در افغانستان ریشه دوانده است. اینکه این نگاه به شدت تبعیضآمیز چگونه در فرهنگ و سنت افغانستان ریشه دوانده است، دلایل و عوامل گوناگونی دارد. امّا دو عامل میتواند سهم بیشتری در این فرایند داشته باشد. ۱. ساختار قبیلهای: افغانستان جامعهای قبیلهای است و در بسیاری از قبایل، مردان از قدرت و نفوذ بیشتری نسبت به زنان برخورداراند. بدون شک این عامل، حتما قویترین محرکی است که نگاه جنسیتی مردسالاری را در فرهنگ افغانستان تقویت بخشیده است. ۲. دین: اسلام، دین اکثریت مردم افغانستان است. مبلّغان مسلمان افغان با تأثیرپذیری از ساختار قبیلهای، قرائتی به شدت جنسیتی از اسلام به مردم ارائه داده اند. به عنوان مثال، این مبلّغان از وظایف زنان بیشتر سخن رانده اند تا وظایف دینی مردان و در اکثر سخنرانیهای تبلیغیشان زنان را بیشتر مورد خطابت قرار داده تا مردان. اینگونه تبلیغ دینی که تنها زن مورد تخاطب قرار میگیرد؛ باعث شده است که حقوق زنان در فرهنگ و اجتماع افغانستان نادیده گرفته شود. برای کمرنگ کردن نگاه جنسیتی در افغانستان، بر مبلّغان دینی و فعالان فرهنگی لازم است به حقوق دینی و مدنی زنان بپردازند و از وظایف مردان در قبال زنان بیشتر سخن بگویند. تفاسیر نادرست مذهبی برخی برداشتهای غلط از متون مذهبی، به توجیه فرودستی زنان و محدودیتهای آنان در زمینههای مختلف مانند آموزش، اشتغال و مشارکت اجتماعی میپردازند. این تفاسیر نادرست، که مغایر با آموزههای حقیقی دین هستند، مانع بزرگی بر سر راه توانمندسازی زنان و نیل به برابری جنسیتی محسوب میشوند. در افغانستان، تفسیرهای نادرست و انحرافی از آموزههای دین اسلام نقشی مخرب در به چالش کشیدن کرامت و حقوق زنان داشته است. این تفاسیر غلط که اغلب توسط مردان قدرتمند و مبلّغان دینی ترویج میشوند، به عنوان توجیهی برای سرکوب زنان، محدود کردن آزادیهای آنها و انکار حقوق اساسی آنها به کار میرود. پیامدها و تأثیرات مخرّب برداشتهای برخی رهبران و مروجان دین از اسلام –در افغانستان- بسیار زیاد است. امّا مهمترین آنها از این قرار اند: محدودیتهای تحرک و آزادی: رهبران حکومت فعلی افغانستان و برخی از مروجان دین، تفسیر نادرستی از اسلام در این کشور ارائه میدهند که زنان را به انزوا و محدودیت در تحرک و آزادیهای اجتماعی سوق میدهد. این تفسیر غلط، زنان را از حق تحصیل، کار، و مشارکت در جامعه محروم میکند و آنها را در خانهها حبس میکند. خشونت و تبعیض: زنان افغان تحت حاکمیت حکومت خودخوانده اسلامی و در جوامعی که تحت تأثیر تفاسیر نادرست از دین قرار دارند، با خشونت خانگی، آزار جنسی، و تبعیض جنسیتی روبرو هستند. این خشونت و تبعیض، کرامت و عزت نفس زنان را لگدمال میکند و آنها را در معرض آسیبهای روحی و جسمی قرار میدهد. ازدواج اجباری و کودکهمسری: متأسفانه برخی از مروجان دین، ازدواج اجباری و کودکهمسری را ترویج میکنند که این امر البته به نفع دختران و زنان نیست. این رسم غلط که نتیجه برداشت ناقص و ناصحیح از دین اسلام است، آینده تحصیلی و شغلی دختران را به خطر جدّی میاندازند و آنها را در معرض خطر بارداری زودهنگام و مشکلات سلامتی قرار میدهد. محرومیت از حقوق اساسی: زنان افغان در بسیاری از موارد از حقوق اساسی مانند حق مالکیت، حق طلاق، و حق حضانت فرزندان محروم هستند. این محرومیتها، استقلال و قدرت تصمیمگیری زنان را سلب میکند و آنها را در موقعیتهای آسیبپذیر قرار میدهد. این قوانین البته برداشت ناصحیح برخی مروجان دینی از اسلام است. امّا، بسیاری از نواندیشان دینی و کسانی که تحقیق علمی از متون دینی میکنند، دریافتهاند که زنان از منظر اسلام حقیقی دارای حقوق مالکیت هستند و همچنین ایشان میتوانند با شرایطی حق طلاق را بدست آورند. نادیده گرفتن نقش زنان در جامعه: برداشت ناقص و ناصحیح از اسلام، نقش زنان در جامعه را نادیده میگیرد و آنها را به موجوداتی ضعیف و ناتوان تقلیل میدهد. این طرز تفکر، ارزش و تواناییهای زنان را انکار میکند و مانع مشارکت کامل آنها در پیشرفت جامعه میشود. در کنار این موارد، لازم به ذکر است که از دید اسلامشناسان و محققان مسلمان و رهبران به حق مسلمان، اسلام حقیقی همانا دین رحمت و کرامت است و هیچگاه زن را موجودی ضعیف و ناتوان نمیداند. اسلام به زنان حقوق و آزادیهای بسیاری اعطا کرده و آنها را تشویق به تحصیل، کار، و مشارکت در جامعه میکند. برداشت ناقص و ناصحیح از اسلام توسط رهبران حکومت فعلی افغانستان و برخی از مروجان دین، نه تنها مسبب ظلم به زنان است، بلکه به کل جامعه و به دین اسلام نیز آسیب میرساند.
شماری از شهروندان افغانستان در شهر هلسینکی فنلند به مناسبت روز جهانی فرهنگ هزارهگی، خانهی فرهنگ هزارهها را در این کشور ایجاد کردند. خانهی فرهنگ هزارهها در فنلند روز (یکشنبه،۳۰ ثور) با حضور وکلای پارلمان اروپا، وکلای پارلمان فنلند به شمول وزیر خارجه سابق این کشور، داکتر سیما سمر رییس پیشین کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، شاعران، نویسندگان، فعالان حقوق بشر فنلند و جامعهی مهاجر افغانستان در این کشور افتتاح شده است. در محفل افتتاحیهی خانهی فرهنگ هزارهها، معاون شهردار هلسینکی، عضو پارلمان فنلند و وزیر خارجهی پیشین این کشور، فعالین حقوق بشر و شماری دیگر از فعالان جامعهی مدنی در مورد تنوع فرهنگی در شهر هلسینکی، زنان و جامعهی هزارهها، شرایط و دشواریهای آنها در افغانستان صحبت کردند. این در حالی است که نوزدهم می، بهعنوان روز فرهنگ هزارهگی از سوی فعالان جامعهی مدنی هزاره نامگذاری شده و از آن در بسیاری از کشورها از جمله پاکستان، ایران و برخی از کشورهای اروپایی و آمریکایی تجلیل میشود. باید گفت که هدف از تجلیل روز جهانی فرهنگ هزارهگی، بهتصویر کشیدن فرهنگ و رسوم مردم هزاره است. امروز هم شماری از شهروندان کشور در شهر شماری از کشورها از «روز فرهنگ هزارهگی» تجلیل کردند.
مسوولان محلی در ولایت فاریاب میگویند که شمار جانباختگان سیل طی دو روز اخیر در این ولایت به ۶۶ نفر رسیده است. عصمت مرادی، سخنگوی والی فاریاب امروز (یکشنبه، ۳۰ ثور) این آمار را اعلام کرده است. آقای مرادی تاکید کرد که شب گذشته سیلاب در ولسوالیهای بلچراغ، چهلگزی، گرزیوان و قیصار تلفات و خسارات هنگفت برجای گذاشته است. وی افزود که در این ولسوالیها ۶۶ نفر جان باخته، پنج نفر زخمی و هشت نفر دیگر مفقود شدند. باید گفت که تا اکنون مسوولان محلی آمارهای متفاوت از تلفات سیلاب در فاریاب ارائه کردند. شمسالله محمدی، رییس اطلاعات و فرهنگ فاریاب میگوید که تنها ۴۱ نفر در روستای «قورچی» ولسوالی بلچراغ، پنج نفر در ولسوالی چهلگزی و یک نفر در قرغان جان باختهاند. وی افزوده است که شمار تلفات به ۴۷ نفر رسیده است و احتمال افزایش آمار وجود دارد. ولایت غور نیز روز جمعه شاهد سرازیرشدن سیلاب شدید بود که تا اکنون از جان باختن ۵۰ نفر گزارش شده است.
شماری از زنان معترض و اعضای گروه موسوم به «جنبش شنبههای ارغوانی» خواستار پرداخت حق عضویت افغانستان در سازمان ملل متحد از پول صندوق امانی در سوئیس شدهاند. نصیراحمد فایق، سرپرست نمایندگی افغانستان در سازمان ملل متحد گفته است که افغانستان بهدلیل عدم پرداخت حق عضویت در سازمان ملل متحد، از حق رأی مجمع عمومی این سازمان محروم شده است. آقای فایق تاکید کرد که تعلیق حق رأی «مطابق طرزالعمل کاری مجمع عمومی سازمان ملل» است و جنبهی سیاسی ندارد. سرپرست نمایندگی افغانستان در سازمان ملل گفت: «مطابق منشور سازمان ملل، هر عضو مجمع عمومی که دو سال پیهم حقالعضویت خود را نپردازد، حق رأی آن در این مجمع تا پرداخت وجوه لازم یا ارائهی دلایلی که نشان دهد مشکل فراتر از کنترل کشور عضو است، به تعلیق در میآید.» جنبش شنبههای ارغوانی با نشر اعلامیهای گفته است که با احترام به منشور سازمان ملل متحد، از دبیرکل این سازمان میخواهد با محرومیت افغانستان از حق رأی، مردم این کشور و بهویژه زنان، اقوام آسیبپذیر و اقلیتهای مذهبی را تحت فشار قرار ندهد و با پذیرش وضعیت افغانستان بهعنوان شرایط اضطراری و خارج از حیطهی اختیار مردم این کشور، اجازه دهد که افغانستان از حق رأی برخوردار باشد. در ادامه آمده است که حق رأی مهمترین امتیازی است که نمایندهی افغانستان در سازمان ملل متحد میتواند با استفاده از آن در برابر تصامیم و مواضع این سازمان و بهویژه کشورهای حامی حکومت سرپرست از منافع و حق شهروندان افغانستان دفاع کند. زنان معترض میگویند: «ما خواهان پرداخت حق عضویت افغانستان در سازمان ملل متحد از صندوق امانی و یا هم از کمکهای هفتهوار چهل میلیون دالری هستیم که به حکومت فعلی داده میشود.» این در حالی است که کرسی افغانستان در سازمان ملل متحد در حال حاضر در اختیار دیپلمات حکومت پیشین است. تلاشهای حکومت فعلی برای تصاحب این کرسی ناکام مانده است.
سازمان جهانی صحت اعلام کرده است که سیلابهای اخیر در شمالشرق افغانستان ۲۱ ولسوالی را در ولایتهای بدخشان، بغلان و تخار متاثر کرده است که در این سیلابها ۲۰۲ زن جان باختهاند. سازمان جهانی صحت با نشر گزارشی در مورد وضعیت سیلابزدگان در ولایتهای شمال گفته است که سیلابهای پسین تا ۱۶ می سال جاری، در مجموع ۲۱۴ کشته و ۳۲۸ مجروح داشته است. در میان جانباختگان ۱۲۸ کودک زیر پنج سال و ۲۰۲ زن نیز شامل هستند. در گزارش آمده است که در سیلهای اخیر ولسوالیهای برکه و نهرین بغلان با بیشترین چالشها روبرو بوده و بیشترین آسیب را دیده است. سازمان جهانی صحت میگوید که کارمندان این نهاد در ساحه حضور دارد و برای آسیبدیدگان از تهیهی دارو و خدمات پزشکی اطمینان حاصل کرده است. در بخشی از این گزارش آمده است که تقریباً هشت هزار و ۶۹۶ خانه ویران یا آسیب دیده است. هزاران نفر دیگر بدون سرپناه شدهاند. زیرساختهای حیاتی، از جمله جادهها، پلها و تأسیسات بهداشتی آسیب دیده است. سازمان جهانی بهداشت تاکید کرد که بین ۱۰-۱۵ می ۲۰۲۴، با همکاری شرکای خود در مجموع به ۷ هزار و ۴۷۶ نفر سیلزده در سه ولایت خدمات صحی ارائه کرده است. دریافت کنندگان کمکها شامل دو هزار و ۹۰۵ زن، یک هزار و ۶۴۷ مرد، یک هزار و ۸۹۸ دختران و یک هزار و ۲۶ پسر بودهاند. این در حالی است که پس از آن برخی از ولایتهای دیگر از جمله فاریاب، غور و دایکندی نیز سیل جاری شده است. بر اساس آمار ابتدایی اعلان شده از سوی مسوولان محلی تنها در غور بیش از ۵۰ نفر جانباخته و هنوز دهها نفر دیگر نیز مفقود هستند. در ولایت فاریاب نیز آمار جانباختگان تا اکنون ۲۵ نفر گزارش شده است.
سازمان داکتران بدون مرز در تازهترین مورد اعلام کرده است که در چهار ماه اول سال جاری میلادی پنج هزار کودک مشکوک ابتلا به بیماری سرخک (سرخکان) در مراکز صحی تحت مدیریت یا حمایت این نهاد در افغانستان بستری شدند. این نهاد امروز (یکشنبه، ۳۰ ثور) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است، هرچند که این آمار در حال حاضر رو به کاهش است، اما اقداماتی برای جلوگیری از شیوع آن در آینده لازم است. سازمان داکتران بدون مرز به نقل از هماهنگکنندهی بخش صحی این نهاد در افغانستان گفته است که بهترین راه برای جلوگیری از شیوع سرخکان، واکسن کردن کودکان است. وی تاکید کرد که واکسیناسیون برای جلوگیری از بیماری سرخک کودکان را از سن ششماهگی تحت پوشش قرار دهد. در ادامه آمده است که این کودکان با وجود اینکه تحت تأثیر شیوع سرخک قرار میگیرند، اما تحت پوشش واکسیناسیون قرار ندارند. باید گفت که بیماری سرخ یکی از بیماریهای مسری است که از فرد مبتلا به افراد دیگری که واکسن نشدهاند به سرعت انتقال مییابد. پیش از این سازمان جهانی صحت نیز از افزایش موارد ابتلا به این بیماری در افغانستان هشدار داده بود و از خانوادهها خواسته بود که کودکان خود را واکسن کنند. سرخک نوعی عفونت سیستم تنفسی است که یک ویروس آرانآ از خانواده پارامیکسوویریده آن را ایجاد میکند. علائم سرخک شامل تب، سرفه، آبریزش بینی، و راش پوستی در نقاط مختلف بدن است.
بخش زنان سازمان ملل متحد برای افغانستان اعلام کرده است که زنان و دختران در افغانستان خواستار برخورداری از حقوق اولیه، برابری و کرامت انسانی هستند. این نهاد با باز نشرکردن گزارشی تحت عنوان «زنان توقف ناپذیر، جنبش زنان افغان» که از سوی این نهاد تهیه شده بود، نوشته است که زنان افغانستان همان حقوقی را میخواهند که همهی زنان در سراسر جهان میخواهند. در گزارش آمده است که زنان و دختران در افغانستان، خواستار برخورداری از حقوق اولیهی شان هستند. گزارش به نقل از زنان افغانستان نوشته است: «ما نمیخواهیم قلعهای در آسمان ساخته شود. ما حقوق اولیه خود را میخواهیم.» بخش زنان سازمان ملل متحد برای افغانستان نیز نوشته: «آنچه زنان افغانستانی میخواهند، همان چیزیست که همهی زنان میخواهند؛ زندگی به انتخاب خود، با برابری و کرامت داشته باشند.» این نهاد سازمان ملل متحد میگوید که هرچند حکومت فعلی در تلاش حذف زنان افغانستان از جامعه، فضای عمومی، آموزشی و بخشهای تصمیمگیری هستند؛ اما زنان این محدودیتها را نمیپذیرند و از تلاشهایشان دست بر نمیدارند. بخش زنان سازمان ملل متحد، پیش از این افغانستان را یکی از خطرناکترین کشورهای برای زنان و دختران توصیف کرده بود. این در حالی است که حکومت فعلی در نزدیک به سه سال گذشته، با صدور بیش از ۵۰ فرمان زنان و دختران را از تمام حقوقشان محروم کرده و آنان را از زندگی عمومی نیز حذف کرده است.