مرکز پژوهشی و سیاست «لاجورد یولی» کنفرانس دو روزه‌ای را تحت عنوان «تحلیل انتقادی فرآیند دوحه» با حضور شماری از زنان و چهره‌های مخالف حکومت سرپرست در شهر «انقره» ترکیه برگزار کرد. این مرکز با نشر اعلامیه‌ای گفته است: «پیشنهاد می‌گردد تا زمینه‌ی حضور معنی‌دار مردم افغانستان اعم از جریان‌های سیاسی، نهادهای آکادمیک، فعالین مدنی و زنان فراهم گردد.» در اعلامیه آمده است که اشتراک‌کننده‌ها در این نشست، سومین نشست دوحه را با اهمیت و این روزها را «لحظه‌ی حساس» در مورد سرنوشت مردم افغانستان عنوان کرده است. مرکز پژوهشی و سیاست «لاجورد یولی» گفت که اشتراک‌کنندگان در این نشست، تاکید کرده‌اند که حضور معنی‌دار نمایندهای جامعه‌ی مدنی افغانستان در این نشست‌ها برای طرح مطالبات مردم این کشور بدون هراس از حکومت فعلی به‌عنوان «یک مسئله» مطرح است و معیار و شرایط انتخاب نمایندگان و مکانیزم‌های پاسخ‌گویی آن‌ها نیز باید مشخص شود. در اعلامیه آمده است که در پایان کنفرانس دو روزه، چهره‌های مخالف حکومت فعلی از سازمان ملل متحد خواسته‌اند که بر اساس قطعنامه‌ی ۲۷۲۱ شورای امنیت این سازمان، نماینده‌ی ویژه‌‌ی برای افغانستان تعیین شود و در ایجاد گروه تماس توازن منطقه‌ای و بین‌المللی نیز درنظر گرفته شود. در این کنفرانس از جمله شاه‌گل رضایی و راحله دوستم، از اعضای پیشین شورای ملی افغانستان، نصیراحمد اندیشه، نماینده‌ی افغانستان در جنیوا و فیض‌الله ذکی، وزیر پیشین کار و امور اجتماعی کشور حضور داشتند. باید گفت که رهبران سازمان ملل متحد، قرار است در ۳۱ جون و اول جولایی با مقام‌های حکومت فعلی در دوحه برای کنفرانس دو روزه و نمایندهای ویژه‌ی کشورهای جهان در مورد افغانستان دیدار کنند، اقدامی که به‌طور گسترده‌ی به‌دلیل مشروعیت بخشیدن به حکومت فعلی، مورد انتقاد قرار گرفته است.

گروهی از فعالان حقوق زنان اهل افغانستان در دیدار با وزیر امور خارجه آلبانیا، از این کشور خواستند از زنان و دختران افغانستان حمایت کند. فوزیه کوفی، عضو پیشین مجلس نمایندگان حکومت پیشین افغانستان و رییس حزب موج تحول می‌گوید در این دیدار درباره به رسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی در افغانستان و ایجاد سازوکار قوی پاسخگویی نیز صحبت شده است. وی تاکید کرد که نمایندگان فعالان حقوق زنان افغانستان از دولت آلبانیا خواستند که از زنان و دختران افغان حمایت کند تا آن‌ها قادر شوند روایت خود را خلق کنند. از سویی هم، ایگلی حسنی، وزیر امور جارجه‌ی آلبانیا گفت دولت این کشور از تبعیض سیستماتیکی که علیه زنان و دختران در افغانستان اعمال می‌شود، نگران است. وی به فعالان حقوق زنان افغانستان در این دیدار وعده داد که دولت آلبانیا از تمامی پلتفرم‌های جهانی که در آن عضو است، به نفع زنان و دختران افغانستان استفاده خواهد کرد. او تاکید کرد: «ما تلاش می‌کنیم صدای زنان افغانستان باشیم.» این در حالی است که دولت آلبانیا پس از به قدرت رسیدن حکومت سرپرست در افغانستان در اسد ۱۴۰۰ به گونه موقت میزبان ده‌ها خانواده افغان بود که از ترس حکومت فعلی از افغانستان فرار کرده بودند. فوزیه کوفی می‌گوید که فعالان حقوق زنان افغانستان در این دیدار از میزبانی دولت آلبانیا از پناه‌جویان افغان در روزهای دشوار، قدردانی کردند. همچنین وزیر خارجه‌ی آلبانیا به زنان افغان وعده داد که دولت این کشور از زنان افغان در شورای حقوق بشر سازمان ملل حمایت خواهد کرد. در حالی وزیر امور خارجه‌ی آلبانیا از حقوق زنان و دختران دفاع می‌کند که حکومت فعلی نزدیک به سه سال گذشته، محدودیت‌های شدیدی علیه دختران و زنان وضع کرده است. در حال حاضر دختران و زنان به مکتب و دانشگاه نمی‌توانند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

فوزیه کوفی، عضو پیشین مجلس نمایندگان حکومت پیشین افغانستان و رییس حزب موج تحول برنده‌ی جایزه‌ی «دستاورهای زنان آسیایی» در سال ۲۰۲۴ میلادی شد. این جایزه عصر دیروز (پنج‌شنبه، ۱۷ جوزا) در شهر لندن بریتانیا به خانم کوفی اعطا شد و وی پس از دریافت این جایزه گفت: «در قرن ۲۱، زنان در کشور من از هر حقی محروم شده‌اند. تحصیل، کار و آزادی، افغانستان به یک زندان باز برای زنان تبدیل شده است. این عادی نیست و نباید عادی تلقی شود.» خانم کوفی وی تاکید کرد: «همانطور که خواهران من در افغانستان به مقاومت در برابر وضعیت موجود ادامه می‌دهند، ما باید در حمایت از آن‌ها بایستیم و صدای آن‌ها را برای تغییر تقویت کنیم.» باید گفت که این جایزه به شماری دیگر از زنان آسیایی در بخش‌های هنر‌ و فرهنگ، خدمات اجتماعی، تکنالوژی، رسانه، ورزش، کارآفرینی و ساینس اهدا شد. فوزیه کوفی در دو دوره به عنوان نماینده‌ی مردم بدخشان در مجلس نمایندگان حضور داشته و عضو پیشین هیات مذاکره‌کننده‌ی صلح با حکومت سرپرست در دوحه بود. این در حالی است که پس از بازگشت حکومت فعلی به قدرت، زنان افغانستان در حال حاضر از تمامی حقوق اساسی خود محروم شده‌اند، آنان از مکتب بازمانده و اجازه‌ی کار در دفتر‌های خصوصی و دولتی را ندارند. جایزه‌ی «دستاورهای زنان آسیایی» برای تقدیر از فعالیت زنان در آسیا در سال ۱۹۹۹ میلادی از سوی نصرت محبوب لیلانی، مشهور به «پینکی لیلانی»، نویسنده و مدافع حقوق زنان هندی – بریتانیایی بنیانگذاری شده است و همه‌ ساله در بخش‌های مختلف به زنانی از آسیا اهدا می‌شود. در سال ۲۰۲۲ میلادی حمیرا رضایی، زن مهاجر اهل افغانستان مقیم بریتانیا برنده‌ی این جایزه در بخش امور اجتماعی و بشردوستانه شده بود.

نهاد حقوق بشری موسوم به «فمنا» از عمل‌کرد سازمان ملل متحد در قبال افغانستان انتقاد کرده و گفته است که زنان و دختران کشور برای اعاده‌ی حقوق خود همچنان به مبارزات و به اعتراضات‌شان ادامه می‌دهند. این نهاد با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نسبت به نشست دوحه در مورد افغانستان با حضور نمایندگان حکومت فعلی و به نمایندگان ویژه کشورها برای افغانستان واکنش نشان داده و رویکرد سازمان ملل در قبال افغانستان را «مشکل‌ساز» خوانده است. در ادامه آمده است: «در حالی‌که سازمان ملل متحد در حال آماده شدن برای تشکیل نشست بعدی فرستادگان ویژه در دوحه است، ما در همبستگی تزلزل‌ناپذیر با زنان شجاع افغانستان هستیم که به مبارزه برای حقوق خود و شنیده شدن صدایشان ادامه می دهند.» نهاد موسوم به فمنا تاکید کرد که مقامات سازمان ملل متحد برای تضمین مشارکت حکومت فعلی به افغانستان سفر می‌کنند و این سفرها، صدای زنان در این کشور تضعیف می‌شود و از مشارکت معنادار در این بحث‌های حیاتی حذف می‌شود. در اعلامیه آمده است که در ناامیدی زنان افغانستان، سازمان ملل متحد و جامعه‌ی جهانی در قبال افغانستان و همچنین عدم توجه مداوم آن‌ها به مطالبات و مشارکت معنادار زنان سهیم هستند. فمنا به نقل از زنان معترض افغانستان گفته است که اگر هدف اولیه‌ی نشست دوحه «عادی‌سازی حکومت فعلی» باشد، زنان آن را محکوم و تحریم می‌کنند. فمنا افزود که زنان افغانستان از هرگونه گفتگو که حکومت فعلی را مشروعیت ببخشد، خودداری خواهند کرد. در ادامه آمده است که زنان افغانستان در داخل و خارج از کشور از فرستادگان ویژه و جامعه‌ی جهانی خواسته‌اند که برای مشارکت جامعه‌ی مدنی در این نشست‌ها محکم بایستند و حکومت فعلی را از حق دیکته کردن شرایط مشارکت محروم کنند. این نهاد گفت که زنان افغانستان از سازمان ملل متحد و جامعه‌ی جهانی می‌خواهند که به جای آوردن حکومت فعلی به دوحه، آن‌ها را به دادگاه کیفری بین‌المللی کشانده و به‌خاطر جنایات‌شان علیه بشریت محاکمه شوند. در حالی این نهاد به نشست دوحه واکنش نشان می‌دهد که در آن از حضور نمایندگان احزاب و جریان‌های سیاسی و مدنی و به ویژه زنان افغانستان اسمی برده نشده و به‌جای آن از حکومت فعلی دعوت شده است.

سازمان امنیت و همکاری اروپا در نشستی در اتریش از حق آموزش و اشتغال زنان افغان حمایت کرد و از جهان خواسته است برای حل این مشکل گام‌های عملی بردارد. این سازمان با برگزاری نشستی تحت عنوان «حقوق زنان افغانستان، مشکل منطقه‌ای با تاثیر جهانی» گفته است که چالش‌های زنان افغان پیامدهای گسترده برای ثبات و امنیت منطقه‌ دارد. نشست سازمان امنیت و همکاری اروپا با حضور نمایندگان و کارشناسان کشورهای مختلف در مقر ویانا، پایتخت اتریش، با محوریت چالش‌های زنان افغان برگزار شد. این نشست از سوی مقدونیه شمالی به عنوان رییس دوره‌ای سازمان امنیت و همکاری اروپا برگزار شد. در این نشست بر راهکارهای عملی برای توانمندسازی زنان افغان و کاهش چالش‌های آنان تاکید شد. این سازمان با نشر اعلامیه‌ای گفته است که از حقوق زنان افغان به‌ویژه حق آموزش و اشتغال آنان حمایت می‌کند و خواهان حمایت و همکاری پایدار بین‌المللی است. همچنین منیژه باختری، سفیر افغانستان در اتریش نیز در این نشست حضور داشته و در مورد وضعیت زنان و دختران در حاکمیت حکومت سرپرست صحبت کرد. خانم باختری در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که وضعیت افغانستان پیامدهای غیرقابل انکاری برای جهان دارد. او تاکید کرد که این وضعیت تهدیدهای فزاینده‌ی امنیتی برای منطقه، سازمان امنیت و همکاری اروپا و فراتر از آنرا ایجاد می‌کند. سفیر افغانستان در اتریش، بر حمایت از توان‌مندسازی زنان در افغانستان تاکید کرده و گفته که حمایت از زنان افغانستانی کمک مستقیم به مبارزه با تروریسم، قاچاق مواد مخدر و جنایت‌های سازمان‌یافته می‌کند. این در حالی است که حکومت سرپرست از حدود سه‌سال به این طرف، با ممنوعیت حق آموزش و اشتغال زنان افغان، تمامی حقوق اساسی زنان را نقض کرده است. جهان به‌رغم تاکید برای تامین حقوق زنان، حکومت سرپرست تا اکنون از موضع زن‌ستیزانه خود عقب نرفته است. این سازمان گفته که چالش‌های زنان افغان اعم در بخش آموزش، مراقبت‌های صحی و اشتغال، پیامدهای گسترده بر امنیت منطقه خواهد داشت. سازمان همکاری و امنیت اروپا با فراخوانی بر تداوم همبستگی جامعه جهانی برای حمایت از حقوق زنان و دختران افغان تاکید کرد.

بخش زنان سازمان ملل متحد در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که در افغانستان از ۱۱۳ سازمان زنان در ۱۹ ولایت افغانستان حمایت می‌کند و زنان با حمایت این سازمان، از طریق کار و فعالیت اجتماعی کسب درآمد می‌کنند. این نهاد با نشر گزارشی تحت عنوان «بازسازی جنبش زنان در افغانستان، یک سازمان در یک زمان» گفته است که از طریق آموزش مناسب و ایجاد مهارت برای ابتکاره‌های زنان بودجه‌ی اولیه در مقیاس‌های کوچک را فراهم می‌کند. برنامه‌ی «بازسازی جنبش زنان در افغانستان» از سوی سازمان ملل متحد در اواسط سال 2022 میلادی راه اندازی شده است. در ادامه آمده است که از ماه مه 2024، برنامه شاخص «بازسازی جنبش زنان در افغانستان» با 113 سازمان در 19 ولایت همکاری کرده و دست‌کم از 515 زن حمایت کرده است. آنان از این طریق حقوق دریافت می‌کنند. بر اساس داده‌های سازمان بین‌المللی کار، نرخ اشتغال زنان تا پایان سال ۲۰۲۲ در مقایسه با پیش از تسلط حکومت سرپرست، 25 درصد کم‌تر شده است. حکومت سرپرست، از دسامبر ۲۰۲۲، کار زنان در سازمان‌های غیردولتی ملی و بین‌المللی را منع کرد. همچنین بخش زنان سازمان ملل با اشاره به کاهش نرخ اشتغال زنان و محدودیت‌های کاری آنان افزوده است که پی‌گیری یک تعداد محدودی از کارها و راه‌اندازی شغل‌های کوچک خانگی، راه نجاتی ضروری برای زنان است تا مهارت‌های خود را برای کار آینده ایجاد کنند و امید خود را بازگردانند. آلیسون داویدیان، نماینده‌ی ویژه بخش زنان سازمان ملل متحد در افغانستان می‌گوید که حمایت از سازمان‌های مردمی تحت رهبری زنان نه تنها به حفظ آنان کمک می‌کند؛ بلکه زنان را برای کارهای بزرگ‌تر در آینده آماده می‌کند. او تاکید کرد: «تعهد ما به سرمایه‌گذاری در سازمان‌های زنان، نه تنها از نظر مالی؛ بلکه از طریق سرمایه‌گذاری فنی پایدار و طولانی‌مدت و ظرفیت‌سازی برای تضمین موفقیت، ایجاد انگیزه در آنان و ارتقای پایداری‌شان است.» این در حالی است که حکومت فعلی پس از تسلط بر افغانستان، در کنار اقدام‌های محدود کننده‌ی دیگر، کار زنان در بخش‌های مختلف را گام‌به‌گام ممنوع کرد. اکنون زنان فقط در بخش‌های محدودی چون کارهای خانگی، تجارت‌های کوچک و متوسط مصروف هستند.

الیف شافاک، نویسنده‌ی مشهور ترکی-بریتانیایی از عادی‌سازی محدودیت‌های حکومت سرپرست بر زنان و دختران افغانستان انتقاد کرده و می‌گوید که زنان و دختران افغان نباید فراموش شود. خانم شافاک با نشر پیامی در حساب کاربری اینستاگرام خود از سخنان یک کارشناس روابط بین‌المللی غربی که گفته است حکومت فعلی «با وجود همه چیز» امنیت را در این کشور تامین کرده، انتقاد کرد. نویسنده‌ی مشهور رمان ملت عشق با اشاره به بخشی از سخنان این تحلیل‌گر افزود: «با شنیدن چنین نظرهای خونم به جوش می‌آید.» وی تاکید کرد که آن‌چه را که این کارشناس غربی «با وجود همه چیز» می‌نامد، ابتدایی‌ترین حق زنان و دختران افغانستان است. این نویسنده، در ادامه نوشته که وضعیت زنان و دختران در حاکمیت حکومت فعلی جزییات «بسیار بی‌اهمیت» برای این تحلیل‌گر است. زنان برای آنان فقط قربانیان کوچک هستند، جزییات بسیار بی‌اهمیت. خانم شافاک، ویدیویی از شماری از دختران دانش‌آموز را همراه با یک آهنگ اعتراضی دختران منتشر کرده و افزوده که دختران افغانستان نباید فراموش شود. قابل ذکر است که پیش از این نیز این نویسنده‌ی ترکی از محدودیت‌های حکومت فعلی بر زنان انتقاد کرده بود. او پیشتر در واکنش به سخنان ملا هبت‌الله آخوندزاده، رهبر حکومت فعلی مبنی بر «سنگ‌سار زنان در ملاء‌عام» گفته بود که حکومت سرپرست نفرت سیستماتیک از زنان را به هر گوشه‌ی از جامعه و زندگی، گسترش می‌دهد. این در حالی است که حکومت فعلی پس از به‌دست گرفتن قدرت در افغانستان، به‌گونه‌ی بی‌سابقه زنان و دختران را سرکوب کرده و آنان از حقوق ابتدایی و اساسی‌شان محروم کرده است. در حال حاضر، زنان و دختران از آموزش بالاتر از صنف ششم منع شده، هم‌چنان حق کار، گشت‌وگذار آزادانه، مشارکت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مدنی، حضور در مکان‌های عمومی را ندارند.

نمایندگی دائمی امارات متحده‌ی عربی در سازمان ملل، از دیدارش با رینا امیری، نماینده‌ ویژه‌ی آمریکا در امور زنان افغانستان، در مورد سومین نشست دوحه و اهمیت آموزش دختران در افغانستان خبر داده است. این نمایندگی امروز (پنج‌شنبه ۱۰ جوزا) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود از ممنوعیت‌ آموزش دختران در افغانستان ابراز نگرانی کرده و گفت ک این گفتگو بر سومين نشست آتی دوحه و محدودیت‌های روزافزون حکومت سرپرست بالای زنان و دختران افغانستان متمرکز بوده است. در ادامه آمده است که ممنوعیت آموزش دختران تحت حاکمیت حکومت سرپرست، نگرانی مشترک او با نماینده‌ ویژه‌ی آمریکا در امور زنان افغانستان است. نمایندگی امارات در سازمان ملل گفت: «علاوه‌بر گفتگو درباره‌ی سومین نشست آتی دوحه، که قرار است ماه آینده با حضور فرستادگان ویژه برگزار شود، ما درباره‌ی نگرانی‌های مشترک در مورد وضعیت زنان و دختران افغانستانی، و اهمیت تضمین دسترسی آنان به آموزش صحبت کردیم.» باید گفت که قرار است سومین نشست دوحه به میزبانی سازمان ملل متحد به تاریخ ۳۰ جون و اول جولای (۱۰ و ۱۱ سرطان) با حضور نمایندگان ویژه‌ی کشورها برای افغانستان برگزار شود. در حالی این نگرانی‌ها از وضعیت افغانستان به‌ویژه‌ آموزش دختران از سوی کشورهای جهان مطرح می‌شود که نزدیک به سه سال می‌شود، حکومت فعلی زنان و دختران را از حقوق اولیه شان از جمله حق آموزش، کار، سفر و تفریح و مشارکت‌های سیاسی محروم ساخته است.