ادم ووسورنو، یک مقام اوچا یا نهاد هماهنگ‌کننده کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل متحد اعلام کرده است که حکومت سرپرست حدود ۱.۴ میلیون زن و دختر نوجوان را در افغانستان از حق آموزش و تحصیل محروم کرده است. ادم ووسورنو پس از سفر چهار روزه‌اش به افغانستان در یک نشست خبری گفت که نگرانی جامعه‌ی جهانی و نهادها را در این زمینه با مقام‌های حکومت فعلی مطرح کرده است. او تاکید کرد: «محدودیت‌های اعمال‌شده بر زنان امدادرسان افغان لایه‌ای از پیچیدگی را بر روند کمک‌رسانی در افغانستان اضافه کرده است. همچنان حدود ۱.۴ میلیون زن و دختر نوجوان هنوز زیر ممنوعیت تحصیل هستند.» وی افزود که مقام‌های حکومت فعلی می‌گویند که آنان برای فراهم‌سازی زمینه آموزش و تحصیل دختران در کشور نیاز به زمان بیشتر دارند. ادم ووسورنو در نشست خبری گفت: «ما وقت نداریم. هر چه بیشتر منتظر بمانیم، میلیون‌ها کودک بیشتر تحت تأثیر قرار خواهند گرفت و تأثیر بیشتری بر جامعه خواهد گذاشت.» او علاوه کرد که نهادهای کمک‌رسان در زمینه کمک‌رسانی از طریق زنان و دختران در افغانستان با محدودیت‌های روبرو هستند. خانم ووسورنو از حکومت سرپرست خواسته است که تا محدودیت‌های آموزشی و کاری علیه زنان و دختران در کشور را لغو کند. براساس معلومات این نهاد، در حال حاضر بیش از ۱۵ میلیون تن در افغانستان با سطوح بالایی ناامنی غذایی مواجه هستند و سیلاب‌های اخیر مرگ‌بار در شمال کشور به این چالش افزوده است. حکومت سرپرست پس از تسلط بر افغانستان، در گام نخست دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب ممنوع و سپس دروازه دانشگاه‌ها را نیز به روی زنان و دختران بسته کرده‌اند.

سیما سمر، نخستین رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان مدال «رییس» را از دانشگاه تافتس ایالات متحده‌ی آمریکا به دلیل فعالیت‌هایش در عرصه‌ی حقوق بشر و ترویج آموزش به‌دست آورد. رییس دانشگاه تافتش، در مراسم فراغت دانش‌جویان این دانشگاه گفت که بالاترین جایزه خود، «مدال رییس»، را به خانم سیما سمر به دلیل تلاش‌های بی‌وقفه‌ی او برای بهبود حقوق بشر به وی اهدا می‌کند. وی از فعالیت‌های سیما سمر ستایش کرده و تاکید کرد که دفاع بی‌وقفه و تلاش‌های خستگی‌ناپذیرش برای ترویج حقوق زنان و بهبود وضعیت اجتماعی و سیاسی آنان، برای او تحسین بین‌المللی به ارمغان آورده است. رییس این دانشگاه افزود که تعهد داکتر خانم سمر به آموزش و توان‌مندسازی زنان و دختران هیچ حد و مرزی نمی‌شناسد. سیما سمر نیز یکی از سخن‌رانان اصلی این نشست بود. او با یادآوری از دوره‌ی دانش‌جویی و آموزشی‌ خودش گفت که به‌دلیل بی‌ثباتی سیاسی و تهاجم اتحاد جماهیر شوروی سابق به افغانستان، نتوانسته که مدرک دیپلوم خودش را از دانشگاه کابل دریافت کند. او در این مراسم به محدودیت‌های حکومت فعلی بر زنان و دختران نیز اشاره کرده و گفته است که حکومت بار دیگر آموزش دختران بالاتر از صنف ششم را ممنوع کرده و تطبیق سیاست‌های زنان و دختران را بار دیگر از زندگی عمومی حذف کرده است. خانم سمر گفت: «خوشحالم که با شما بوده‌ام و دستیابی شما به هدف‌ها و رویاهای‌تان در فلچر را مشاهده کردم. شما بسیار خوش‌شانس هستید که به این دانشگاه معتبر دسترسی دارید و توانایی بهره‌برداری از آزادی و حقوق خود را دارید. متأسفانه، کشورم بار دیگر به دست حکومت فعلی، افتاده است که تبعیض جنسیتی را اجرا می‌کند، جایی که زنان و دختران رسماً از آموزش بالاتر از صنف ششم ممنوع شده‌اند و به طور کامل از زندگی عمومی کنار گذاشته شده‌اند.» وی در این مراسم گفت که تبعیض بر اساس جنسیت، ریشه‌ اصلی درگیری‌های خشونت‌آمیز است. جهانی با صلح، امنیت و توسعه‌ی پایدار بدون حقوق بشر ممکن نخواهد بود و هیچ‌کدام از اینها بدون مشارکت کامل زنان امکان‌پذیر نیست. سیما سمر در این مراسم از دانش‌جویان خواست که حقوق بشر و برابری را در مرکز کار و زندگی روزمره شان قرار دهند. خانم سمر، سیاست‌مدار، پزشک و فعال حقوق بشر نخستین وزیر امور زنان افغانستان بود. وی، از سال ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۸ در سمت رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان فعالیت کرد. او، در ۲۸ جدی ۱۳۹۷ به‌عنوان عضو بورد عالی مشورتی دبیرکل سازمان ملل متحد در امور میانجی‌گری صلح تعیین شد.

اسحاق دار، معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه پاکستان می‌گوید که حکومت سرپرست افغانستان باید اصل سیاست همه‌شمول و رعایت حقوق تمام شهروندان و به‌ویژه زنان و دختران این کشور پابند باشد. وزیر خارجه پاکستان این اظهارات را در نشست شانگهای مطرح کرده و گفت که حکومت فعلی اصول پذیرفته‌شده جهانی از جمله مشارکت و احترام به حقوق همه افغان‌ها، به‌ویژه زنان و دختران را رعایت کند. همچنین افزون بر این، اسحاق دار در این نشست بار دیگر از حکومت فعلی خواسته است تا جلو گروه‌های تروریستی در افغانستان را بگیرند. وی تاکید کرد که حکومت سرپرست اقدام‌های «ملموس و موثری» را برای تضمین خاک افغانستان اتخاذ و اطمینان حاصل کنند که «گروه‌های تروریستی» از خاک این کشور در برابر هیچ کشوری کار نمی‌گیرد. او در ادامه افزوده است: «گروه تماس برای افغانستان به هدف ایجاد پلتفرمی برای همکاری عملی، در سازمان شانگهای احیا شود.» همچنین پیش از این، قاسم جومارت توکایف، رییس‌ جمهور قزاقستان، در نشستی با وزیران امور خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای (SCO)  گفته بود که وضعیت افغانستان نیازمند توجه دقیق است. در حالی وزیر خارجه پاکستان خواهان رعایت حقوق زنان و دختران افغانستان می‌شود که حکومت فعلی نزدیک به سه سال گذشته، محدودیت‌های شدیدی علیه دختران و زنان وضع کرده است. در حال حاضر دختران و زنان به مکتب و دانشگاه نمی‌توانند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

نثاراحمد مصدق، رییس اتحادیه‌ی داکتران ولایت هرات به ادامه‌ی ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم واکنش نشان داده و می‌گوید که حکومت سرپرست باید دروازه مکاتب و دانشگاه‌ها را به روی تمام دختران افغانستان باز کند. آقای مصدق این اظهارات را روز گذشته (سه‌شنبه، ۱ جوزا) در مراسم تحت عنوان «ارسال اولین محموله دوایی تولید افغانستان به کشورهای عربی، گامی دیگر به سوی خودکفایی تولیدات داخلی» مطرح کرده و گفت که حکومت فعلی «برای پاک شدن دیده پر اشک دختران دروازه‌های مکاتب و دانشگاه‌ها را باز کنید.» وی تاکید کرد: قبلاً در خانه‌های مردم به دلیل اختطاف و دزدی غم و اندو وجود داشت، اما اکنون به دلیل ادامه‌ی محرومیت دختران از حق آموزش در خانه‌های مردم افغانستان غم و اندو وجود دارد. پس فرق این و آن چی شد؟» او خطاب به حکومت فعلی گفت: «در چوک تازه تاسیس معارف هرات نوشته کردید « اقراء» یعنی بخوان، اما به دختران می‌گوید که نخوان.» رییس اتحادیه داکتران ولایت هرات با استناد به دو حدیث پیامبر اسلام به جایگاه تحصیل زنان در اسلام ‌می‌گوید در اسلام برای فراگیری آموزش تبعیض جنسیتی وجود ندارد. او می‌گوید: «پیامبر اسلام می‌فرماید تعلیم برای هر مومن و مومنه فرض است و در حدیث دیگر می‌گوید که برای کسب تعلیم به چین بروید. به کجا حضرت محمد(ص) گفت که مرد نرود و زن برود و زن برود و مرد نرود؟» آقای مصدق تاکید کرد که حضرت محمد (ص) اولین فرد بود که برای زنان حق زندگی، آزادی و مبارزه داده است و زنان در جامعه اسلامی می‌توانند به‌عنوان وزیر، رییس ادارات دولتی و موسسات خصوصی، وکیل و شهردار کار کنند. زیرا زنان مانند مردان می‌توان نهی از منکر کنند و کار کنند. وی از حکومت فعلی خواسته به‌خاطر مصلحت، خواست جامعه و حفظ خون شهدا دروازه‌های مکاتب و دانشگاه‌ها را بروی دختران را باز کنند. همچنین او در مراسم گفت که ۹۰ درصد نیروهای حکومت فعلی طرفدار باز شدن دروازه‌های مکاتب و دانشگاه‌ها هستند و برای پاک‌شدن « دیده پر اشک دختران»، ۱۰ فیصد باقی‌مانده را برای رفع ممنوعیت قناعت داده شود. آقای مصدق می‌گوید که برای از میان برداشتن مشکلات افغانستان باید کار به اهل کار سپرده شود. باید اعضای حکومت سرپرست منطق پذیر شوند و اجازه بده که کار به اهل او سپرده شود. این مراسم به مناسبت ارسال اولین محموله‌ی دوایی به خارج از کشور در هرات برگزار شده بود و مقامات اداره محلی و شماری از داکتران و تجار حضور داشتند.

بخش زنان سازمان ملل متحد برای افغانستان اعلام کرده است که زنان و دختران در افغانستان خواستار برخورداری از حقوق اولیه، برابری و کرامت انسانی هستند. این نهاد با باز نشرکردن گزارشی تحت عنوان «زنان توقف ناپذیر، جنبش زنان افغان» که از سوی این نهاد تهیه شده بود، نوشته است که زنان افغانستان همان حقوقی را می‌خواهند که همه‌ی زنان در سراسر جهان می‌خواهند. در گزارش آمده است که زنان و دختران در افغانستان، خواستار برخورداری از حقوق اولیه‌ی شان هستند. گزارش به نقل از زنان افغانستان نوشته است: «ما نمی‌خواهیم قلعه‌ای در آسمان ساخته شود. ما حقوق اولیه خود را می‌خواهیم.» بخش زنان سازمان ملل متحد برای افغانستان نیز نوشته: «آن‌چه زنان افغانستانی می‌خواهند، همان چیزی‌ست که همه‌ی زنان می‌خواهند؛ زندگی به انتخاب خود، با برابری و کرامت داشته باشند.» این نهاد سازمان ملل متحد می‌گوید که هرچند حکومت فعلی در تلاش حذف زنان افغانستان از جامعه، فضای عمومی، آموزشی و بخش‌های تصمیم‌گیری هستند؛ اما زنان این محدودیت‌ها را نمی‌پذیرند و از تلاش‌هایشان دست بر نمی‌دارند. بخش زنان سازمان ملل متحد، پیش از این افغانستان را یکی از خطرنا‌ک‌ترین کشورهای برای زنان و دختران توصیف کرده بود. این در حالی است که حکومت فعلی در نزدیک به سه سال گذشته، با صدور بیش از ۵۰ فرمان زنان و دختران را از تمام حقوق‌شان محروم کرده و آنان را از زندگی عمومی نیز حذف کرده است.

اصیلا وردک، دیپلمات پیشین و یکی از اشترک‌کنند‌گان نشست ناروی می‌گوید که محور اصلی بحث این نشست درباره آموزش دختران، مهاجران، کمک‌های بشری، کار و تقویت اقتصادی زنان بوده است. خانم وردک امروز (پنج‌شنبه، ۲۷ ثور) در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که در نشست اخیر اسلو از هر قشر، قومیت و حتی نمایند‌گان حکومت سرپرست نیز شرکت کرده بودند. با این وجود شماری از فعالان حقوق زن در واکنش به دعوت از نمایند‌گان حکومت فعلی به اسلو و گفتگو با آنان، در مقابل وزارت خارجه ناروی تجمع اعتراضی برگزار کرده بودند. آنان گفته‌اند که کشورهای جهان نباید با حکومت فعلی افغانستان گفتگو کند و آن را  به رسمیت بشناسد. اصیلا وردک اما در پاسخ به این انتقادها نوشته است که «زنان اهل معامله و خیانت نیستند؛ حکومت فعلی دشمن مشترک تمام زنان است. قبل از واردنمودن هر گونه تهمت لطفاً معلومات‌تان را مکمل کنید.» باید گفت که ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور افغانستان، نیز یکی از اشتراک‌کنندگان این نشست بود. پیش از این، انجمن تحقیقات حقوق بشر گفته بود که ریچارد بنت در این نشست درباره حقوق زنان و دختران در افغانستان، فرآیندهای پاسخ‌گویی در مورد نقض حقوق بشر و تأثیرات محیطی جنگ بر کودکان و نسل‌های آینده گفتگو کرده است.

هیدر بار، معاون بخش زنان دیدبان حقوق بشر می‌گوید که حکومت سرپرست هیچ نوع علاقه‌ و تعهدی نسبت به حقوق بشر به‌ویژه حقوق زنان و دختران افغانستان ندارد. خانم بار در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که حکومت فعلی در گذشت نیز هیچ تعهدی نسبت به دموکراسی نداشته بود. وی تاکید کرد: «آن‌چه که باید روشن بسازم، این‌ست که متأسفانه حکومت فعلی هرگز تعهدی نسبت به زنان افغانستان، مردم، دموکراسی، حقوق بشر و مسائل مربوط به آنها نداشته. حالا هم ندارد.» حکومت فعلی با تسلط دوباره بر افغانستان، بیش‌از ۵۰ فرمان محدود‌کننده علیه زنان و دختران صادر کرده و اکنون در افغانستان زنان از حقوق اولیه خود از جمله حق آموزش، کار، سفر و تفریح و مشارکت‌های سیاسی محروم هستند. حکومت سرپرست به دلیل وضع محدودیت‌ها علیه زنان، از سوی کشورهای جهان به نقض حقوق بشر متهم است. اما حکومت فعلی همواره این ادعاها را رد کرده و گفته است که آنان حقوق زنان را مطابق به شریعت اسلامی تامین کرده است. باید گفت که حکومت در بیش از دو سال گذشته، محدودیت‌های شدیدی علیه دختران و زنان وضع کرده است. در حال حاضر دختران و زنان به مکتب و دانشگاه نمی‌توانند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.