شهرزاد اکبر، رییس پیشین کمیسیون حقوق بشر افغانستان و مسوول نهاد مدافع حقوق بشری زیر نام «رواداری» حذف زنان افغان را از نشست سوم دوحه توسط سازمان ملل را مایه «شرمساری» عنوان کرده است. خانم اکبر با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که نشست سوم دوحه در مورد میلیون‌ها دختر محروم از آموزش و تحصیل در افغانستان چه خواهد کرد؟ وی تاکید کرد: «واقعاً مایه شرمساری است که سازمان ملل و یک دولت عرفانی تصادفی [حکومت سرپرست] تصمیم می‌گیرند تا زنان افغان را از یک نشست بین‌المللی در مورد افغانستان حذف کنند.» باید گفت که با تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان، میلیون‌ها دختر از آموزش و تحصیل محروم شده‌اند. حذف نمایندگان زنان و جامعه مدنی افغانستان از نشست سوم دوحه با انتقاد شدید نهادهای حقوق بشری روبه‌رو شده است. پیش از این اگنس کالامارد، دبیر کل عفو بین‌الملل نیز گفته است که اگر در نشست سوم دوحه به بحران حقوق بشر در افغانستان به اندازه کافی رسید‌گی نشود و زنان مدافع حقوق بشر و سایر ذینفعان از جامعه مدنی افغانستان مشارکت نکنند، اعتبار این نشست از بین خواهد رفت. همچنین چند روز پیش هم شبکه همبسته‌گی زنان نشست سوم دوحه را «معامله با تروریسم» خوانده بود. این شبکه در بیانیه‌ای از کشورها و سازمان‌های اشتراک‌کننده در این نشست خواسته بود که دست از «معامله با حکومت فعلی» بردارند و با چنین نشست‎‌های تعاملی زمینه به رسمیت‌شناسی حکومت سرپرست را فراهم نکنند.

سازمان ملل متحد در تازه‌ترین مورد، با نشر گزارش اعلام کرده است که زنان خبرنگار در افغانستان از زمان تسلط حکومت فعلی بر کشور با محدودیت‌های شدیدی روبرو هستند. سازمان ملل متحد با نشر در مورد افغانستان که از سوی آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل در شورای امنیت در نیویارک ارائه شده است، آمده است که حقوق و آزادی‌های اساسی زنان و دختران در افغانستان هنوز هم  به شدت محدود است. در گزارش سازمان ملل متحد در مورد افغانستان آمده است که به تاریخ ۲۰ ماه مارچ سال روان میلادی، با شروع سال تحصیلی جدید در کشور، دختران بالاتر از صنف ششم همچنان با ممنوعیت مواجه شدند و امسال نیز نتوانستند به مکتب بروند. سازمان ملل تاکید کرد که در مراسم آغاز سال جدید تحصیلی در افغانستان، وزارت معارف حکومت فعلی در دعوت‌نامه‌ی خود به رسانه‌ها برای پوشش رسانه‌ای آن برنامه، به خبرنگاران زن دستور داد که به دلیل «نبود مکان مناسب» در این برنامه شرکت نکنند. این سازمان گفت که زنان خبرنگار در افغانستان با محدودیت‌های شدیدی روبرو هستند و آزادی‌های اساسی آنها از جمله دسترسی به اطلاعات و آزادی گشت‌وگذار آنان به شدت محدود شده است. سازمان ملل متحد می‌گوید که خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ای به صورت خودسرانه بازداشت می‌شوند و نشرات دو شبکه‌ی تلویزیونی نیز متوقف شده است. همچنین در بخش دیگر این گزارش آمده است که تا هنوز مقام‌ها و نظامیان حکومت پیشین افغانستان از سوی حکومت فعلی تهدید می‌شوند که شامل بازداشت‌های خودسرانه، شکنجه، بدرفتاری و اعدام می‌شود. در گزارش سازمان ملل متحد در مورد افغانستان آمده است که حکومت فعلی در ماه فیبروری سال جاری میلادی سه مورد اعدام افراد را به شکل علنی انجام داده و گفته‌اند که این اعدام‌ها از سوی سه دادگاه عالی و با تایید رهبر حکومت سرپرست اجرا شده است. قابل ذکر است که در حالی این گزارش در نشست شورای امنیت سازمان ملل ارائه می‌شود که تا دو هفته دیگر سومین نشست از سوی سازمان ملل متحد در مورد افغانستان در دوحه پایتخت کشور قطر برگزار شود. گفته می‌شود که در سومین نشست دوحه از نمایندگان زنان و جامعه مدنی افغانستان دعوت نشده است.

همزمان با هزار روزه شدن محرومیت دختران بالاتار از صنف ششم از آموزش در افغانستان، گوردون براون، فرستاده ویژه سازمان ملل متحد برای آموزش جهانی، خواستار اتحاد جهان در حمایت از دختران افغانستان شده است. آقای براون با حمایت از کارزار «صدای دختران افغانستان» گفت که انکار حق آموزش یک امر «شنیع و ناقض» منشور سازمان ملل متحد است. او تاکید کرد که انکار حق برخورداری از آموزش با کیفیت یک امر شنیع و ناقض منشور ملل متحد، کنوانسیون حقوق کودک و حقوق اساسی بشر است. کارزار «صدای دختران افغانستان» از سوی نهاد موسوم «آموزش نمی‌تواند منتظر بماند» راه‌اندازی شده است. این نهاد با نشر اعلامیه‌ای هزار روز محرومیت دختران افغانستان از آموزش را نقطه عطف غم‌انگیز برای حقوق بشر، حقوق کودکان و حقوق دختران خوانده است. از کارزار این نهاد، چهره‌های شناخته‌شده از جمله ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل، خالد حسینی، نویسنده و ضیاءالدین یوسف‌زی، از بنیانگذار نهاد «ملاله» حمایت کردند. همچنین گوردون براون در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که دختران افغانستان اکنون هزار روز تحصیلی را از دست داده‌اند که هرگز نمی‌توانند آن را جبران کنند. وی افزود: «زمان آن فرا رسیده است که تمام جهان متحد شوند تا از حکومت سرپرست مطالبه کنند که حقوق اولیه انسانی هر دختری را رعایت کنند.» سفارت بریتانیا برای افغانستان نیز در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که زنان و دختران در افغانستان هزار روز یادگیری را از دست داده‌اند. این سفارت گفت که زنان تحصیل کرده و توانمند برای صلح، ثبات و توسعه در افغانستان حیاتی هستند. باید گفت که حکوم سرپرست پس از تسلط دوباره بر افغانستان، ابتدا مکاتب دخترانه را تعطیل کردند، اما وزارت معارف این گروه در سوم ماه حمل سال ۱۴۰۱ خورشیدی اعلام کرد که مکاتب به‌روی دختران بالاتر از صنف ششم تا اطلاع ثانوی مسدود است. پس از آن حکومت فعلی تحصیل دختران در دانشگاه‌ها را نیز منع کرده‌ و آموزشگاه‌های خصوصی را نیز به‌روی آنان بسته‌اند. از آن زمان تا اکنون جامعه‌ی جهانی و دیگر نهادهای بین‌المللی بارها خواستار لغو ممنوعیت آموزش و تحصیل دختران شده‌اند، اما حکومت فعلی همچنان این ممنوعیت را ادامه می‌دهند.

ریچارد بنت، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل برای افغانستان، در پیوند به ۱۰۰۰ روزه شدن محرومیت دختران بالاتر از صنف ششم از آموزش می‌گوید که میلیون‌ها دختر در افغانستان هنوز از آرزوهای‌شان دست نکشیده‌اند. آقای بنت این اظهارات را روز (جمعه، ۲۵ جوزا) در یک فراخوان حمایت از دختران افغانستان در حساب کاربری ایکس خود نوشته است و او در این فراخوان گفته است که هزار روز محرومیت دختران از آموزش غیرقابل تصور است و پذیرفتنی نیست. گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر بر حمایت از دختران و زنان افغانستان تاکید کرده و گفت:‌ «ما باید در کنار دختران ایستاده شویم.» باید گفت که حدود ۱۰۰۰ روز از نخستین دستور حکومت فعلی برای بستن درب مکاتب به روی دختران بالاتر از صنف ششم می‌گذرد. همچنان حدود ۶۰۰ روز از بسته شدن دروازه دانشگاه‌ها به روی دختران می‌گذرد. شماری از نهادهای آموزشی جهانی، به مناسبت هزار روز محرومیت دختران از آموزش، این محدودیت‌های حکومت فعلی را نقطه‌ عطف غم‌انگیز در حقوق کودکان و دختران عنوان کرده‌ و خواستار رفع این ممنوعیت شده‌اند. همچنین چند روز قبل یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد اعلام کرده بود که با گذشت ۱۰۰۰ روز از ممنوعیت دختران بالاتر از صنف ششم از آموزش در افغانستان تحت کنترول حکومت فعلی، آنان سه میلیارد ساعت درسی‌شان را از دست داده‌اند.

حکومت سرپرست پس از تسلط بر افغانستان، در حالی آموزش دختران بالاتر از صنف ششم را منع کرده است که سایت خبری «سی‌بی‌اس» گزارش داده است که باوجود محرومیت‌ها، اما برخی از دختران نوجوان و شجاع در افغانستان از پذیرش فرمان‌های حکومت فعلی، «سر باز زدند» و به فراگرفتن آموزش به‌صورت غیر رسمی روی آورده‌اند. این سایت خبری، به سراغ دختران دانش‌آموز، دانش‌جو و آموزگارهای رفته است که پس از روی کار آمدن حکومت فعلی، خانه‌نشین شدند. آنان اما می‌گویند که مکتب‌های مخفی را به هدف مبارزه با محدودیت‌ها و دست یافتن به ادامه‌ی آموزش دور از چشم حکومت سرپرست، ایجاد کرده‌اند. سایت خبری سی‌بی‌اس تاکید کرد: «با وجود این خطرها، بسیاری از دختران افغانستان از از دست دادن امید، خودداری کرده‌اند و برای ادامه‌ی تحصیل به مکتب‌های غیررسمی و دور از چشم حکومت فعلی روی آورده‌اند.» به‌باور این دختران، امید آنان این است که اگر حکومت فعلی تغییر یا از طریق فشارهای بین‌المللی مجبور شوند محدودیت‌های خود را کاهش دهند، مکتب‌های مخفیانه به آنان کمک می‌کند تا از طریق همتاهای بین‌المللی خود قادر به قبولی در امتحانات شوند. باید گفت که حکومت سرپرست تنها چند روز پس از گرفتن قدرت، ممنوعیت‌های گسترده‌ی را بر حقوق زنان و‌ دختران وضع کرد. صدها هزار دختر در پی فرمان‌های حکومت فعلی، امیدهای شان را از دست داده و آموزش را رها کرده‌اند. دیده بان حقوق بشر، نیز در بیانیه‌ای گفته بود که جامعه‌ی افغانستان و آینده‌ی این کشور با از دست دادن بسیاری از زنان حرفه‌ای «هرگز به طور کامل بهبود نخواهد یافت»، به ویژه‌ی در کشوری که پیش از این با نرخ پایین سواد جوانان دست‌وپنجه نرم می‌کردند. همچنین هم سازمان ملل متحد، حکومت فعلی را به اجرای «آپارتاید جنسیتی» با احکام، سیاست‌ها و سیستم تبعیض نهادینه شده علیه زنان و دختران متهم می‌کند و افغانستان را تحت سلطه‌ی «اسلام‌گرایان تندرو» به «قبرستان امیدهای مدفون شده‌ی دختران» می‌خواند.

اداره ملی امتحانات حکومت سرپرست اعلام کرده است که امتحان کانکور ۱۴۰۳ خورشیدی آغاز شده است. اداره ملی امتحانات با نشر خبرنامه‌ای گفته است که این آزمون صبح امروز (پنج‌شنبه، ۱۷ جوزا) در ۱۶ ولایت کشور آغاز شده است. در خبرنامه آمده است که روند ثبت‌نام داوطلبان کانکور در ولایات لوگر، پروان، کاپیسا،‌ پنجشیر، غزنی،‌ پکتیا، پکتیکا، زابل، بامیان، سمنگان، نورستان، بادغیس، هرات، غور، میدان‌وردک و کنر روز )سه‌شنبه، ۱۵ جوزا(، آغاز شده بود. مرحله‌ی اول تا ۱۹ جوزا ادامه خواهد داشت. مرحله‌ی دوم به روزهای اول و دوم سرطان در کابل برگزار خواهد شد. در مرحله‌ی سوم، به روزهای هفتم و هشتم سرطان، آزمون کانکور در ولایت‌های تخار، قندوز، بلخ، جوزجان، سرپل، فاریاب، ارزگان، بغلان، دایکندی و بدخشان برگزار می‌شود. در مرحله‌ی چهارم از ۱۴ تا ۱۶ سرطان آزمون کانکور ولایت‌های ننگرهار، لغمان، خوست، قندهار، هلمند، فراه و نیمروز اخذ خواهد شد. قابل ذکر است که اداره امتحانات حکومت سرپرست تا اکنون آماری منتشر نکرده است که چه تعداد دانش‌آموز در کانکور امسال شرکت می‌کنند. اما پس از حاکمیت حکومت سرپرست در افغانستان داوطلبان کانکور کاهش یافته است. باید گفت که هزاران دانش‌آموز پسر فارغ صنف دوازدهم در حالی آزمون کانکور را سپری می‌کنند که دختران در دومین سال پیهم از اشتراک‌ در این امتحان منع شده‌اند. حکومت فعلی در اوایل تسلطش بر کشور، آموزش دختران بالاتر از صنف ششم را منع کرد. بیش از ۹۰۰ روز از ممنوعیت آموزش دختران در کشور می‌گذرد و میلیون‌ها شهروند خواستار بازگشایی مکاتب به روی فرزندان‌شان هستند‌.

ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم با صدور فرمان حکومت سرپرست، دو روز قبل وارد ۹۰۰دمین روز خود شد. شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی از دو روز به این طرف، کارزار دادخواهی برای دختران دانش‌آموز در افغانستان را به راه انداخته‌اند. کاربران شبکه‌های اجتماعی نسبت به ممنوعیت «غیر قابل توجیه» آموزش و تحصیل دختران ابراز نگرانی کرده و آن را به شدت محکوم کرده‌اند. ضیاء‌الدین یوسفزی، یک‌ کاربر در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که ممانعت از حضور ۴.۳ میلیون دختر در مکتب ضایعه جبران‌ناپذیر برای خودشان، خانواده‌ها و‌ کشورشان است. سارا یکی دیگر از کاربران شبکه‌های اجتماعی، نوشته است: «۹۹۰ روز است که دختران از حق تحصیل و آموزش محروم هستند، این بی‌عدالتی باید پایان یابد.» داوود محمدی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که منع آموزش دختران، افغانستان را به چند قرن عقب خواهد برد. او از سران حکومت سرپرست خواست که به دختران و زنان افغانستان اجازه دهد تا به آموزش بگردند و افغانستان به آموزش دختران نیاز دارد. باید گفت که این کارزار برای پایان دادن به ممنوعیت آموزش دختران در حالی به راه افتاده که حدود ۵۳۰ روز از محرومیت دختران از حق تحصیل و رفتن به دانشگاه‌ها نیز می‌گذرد. این در حالی است که حکومت سرپرست در ماه‌های نخست ورودشان به کابل، دختران بالاتر از صنف ششم را از آموزش محروم کرده و سال دوم حاکمیت‌شان درب دانشگاه‌ها به‌روی دختران را بستند. کاربران شبکه‌های اجتماعی در حالی این خواست‌ها را برای رفع ممنوعیت آموزش دختران مطرح‌ می‌کنند که انتظار می‌رود در نشست سوم دوحه در پایان ماه جاری میلادی، موضوع آموزش دختران یکی از خواست‌های مهم جهان از حکومت فعلی باشد.