فریبا رضایی، اولین زنی که به نمایندگی از افغانستان در بازیهای المپیک شرکت کرده بود، به دلیل منع ورزش زنان و دختران توسط حکومت سرپرست، خواستار تحریم ورزشی نمایندگان حکومت فعلی در المپیک پاریس شده است. خانم رضایی به رسانهها گفته است: «چگونه ممکن است که زنان و دختران افغانستان حتی حق ورزش نداشته باشند، اما به حکومت فعلی اجازه داده شده که یک تیم ورزشی کاملا مردانه به المپیک پاریس بفرستد.» وی تاکید کرد: «شرکت در المپیک سال ۲۰۰۴ در آتن یونان برای من بزرگترین تجربهای بود که داشتم، مفتخر بودم از اینکه امتیاز انتخاب شدن را داشتم، که اولین زنی باشم که به نمایندگی از افغانستان در تاریخ این کشور در المپیک شرکت میکند.» او افزود: «برای من فقط بازیهای المپیک مطرح نبود، بیشتر از آن، در آن زمان افغانستان تازه از جنجالها رهایی یافته بود و برای ما یک روز نو بود.» فریبا رضایی تاکید کرد: « در آن سالها دختران زیادی الهام گرفتند که به ورزش روی بیاورند، زیرا برای آنها فراتر از ورزش، آزادی بود و اینکه حقوق زنان مورد توجه قرار بگیرد و زنان افغان به عرصه جهانی برگردند و به دنیا نشان بدهند که زنان ورزشکار افغان حضور دارند و مهماند». خانم رضایی گفت ورزش به او انرژی مبارزه برای حقوقاش را میداد. همچنین او در بخشی از صحبتهایش با اشاره به حضور کریکت افغانستان در المپیک گفت در صورتی که تیم کریکت زنان نباشد، تیم مردان هم نباید باشند. قرار است شماری از ورزشکاران زن افغانستان با پرچم تیم مهاجران در المپیک پاریس شرکت کنند. کمیته بینالمللی المپیک گفته است که در المپیک پاریس برای اولینبار سهمیه ورزشکاران ۵۰-۵۰ و به تساوی میان زن و مرد توزیع شده است.
برچسب: محدودیت
منابع محلی از ولایت غور میگویند که یک دختر جوان در این ولایت خودش را به دریا انداخته و خودکشی کرده است. منبع گفت که این رویداد روز گذشته (سهشنبه، ۱ جوزا) در ساحهی پل عمومی از مربوطات ولسوالی دولتیار غور رخ داده است. منبع تاکید کرد که این دختر جوان خودش را به رود هریرود پرتاب کرده و جان باخته است. همچنین شماری از رسانهها از این دختر به نام جمیله یاد کرده و در مورد سنش جزییات ندادهاند. تا اکنون دلیل و انگیزهی این رویداد مشخص نشده است. با این وجود، مولوی عبدالحی زعیم، رییس اطلاعات و فرهنگ غور به رسانه گوهرشاد گفت که شایعاتی در مورد خودکشی یک دختر در ولسوالی دولتیار وجود، اما ریاست اطلاعات و فرهنگ نمیتواند این موضوع را رسماً تایید کند. آقای زعیم گفت که تحقیقات در این مورد آغاز شده است. این در حالی است که هشت روز پیش نیز یک دختر ۱۹ ساله در روستای «اتوی» ولسوالی شیگل ولایت کنر خودکشی کرد. باید گفت که آمار خودکشی در این اواخر در سراسر افغانستان در میان زنان افزایش یافته است. بیماریهای روانی، ازدواجهای اجباری، خشونت خانوادگی و فشارهای روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی خودکشیها بیان شده است. همچنین با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمیتوانند برای خشونتهای واردهی شان شکایت کنند و اینگونه خشونتها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا میکند.
شماری زنان معترض و اعضای ائتلاف جنبشهای اعتراضی زنان افغانستان، در پیوند به سیلابهای اخیر در کشور از عملکرد حکومت سرپرست انتقاد کرده و میگویند که محدودیتهای حکومت و کمبود امدادرسانهای زن، روند کمکرسانی به زنان و کودکان را کُند کرده است. ائتلاف اعتراضی زنان افغانستان امروز (دوشنبه ۳۱ ثور) با نشر یک نوار تصویری در حساب کاربری ایکس خود گفته است که محدودیتهای روزافزون حکومت فعلی، دسترسی زنان و کودکان را به کمکهای بشردوستانه به مشکل مواجه کرده است. زنان معترض میگویند: «عدم حضور زنان در نهادهای بینالمللی و در بین نیروهای امدادرسان، زنان باردار و مادران شیرده که نیاز جدی و فوری به امکانات پزشکی دارند را به مشکل مواجه کرده است.» این جنبش با ابراز همدردی با خانوادههای قربانیان، تاکید کردند که محدودیتهای حکومت فعلی، زنان را از هر نوع امکانات محروم ساخته و جانشان را در خطر انداخته است. همچنین جنبش «زنان بهسوی آزادی» نیز در واکنش به سیلابهای اخیر با نشر اعلامیهای در حساب کاربری ایکس خود میگوید که سه سال حاکمیت حکومت فعلی و بلایای طبیعی در افغانستان، بیشترین آسیب را به زنان و کودکان زده است. در این اعلامیه آمده است: «در سه سال حاکمیت سیاه و شوم حکومت فعلی، بلایای طبیعی، نرسیدن کمکهای بشردوستانه به زنان نیازمند، کوچهای اجباری، مالیاتهای سنگین، چور و چپاول اموال خصوصی و عامه و هزاران جنایت نکبتبار دیگر، مردم افغانستان بهویژه زنان را با بدترین شرایط ممکن مواجه ساخته است.» این جنبش تاکید کرد: «حکومت فعلی با وضع محدودیتها بر زنان و دختران، همچنان باعث فقر خانوادهها شده است. با خانهنشین نمودن زنان و ممنوعیتهای کاری، حکومت نان را از دسترخوانهای شهروندان افغانستان ربوده است.» این جنبشها ضمن رسیدگی به وضعیت زنان و کودکان به مناطق سیلابزده از جامعهی جهانی و سازمانهای بینالمللی میخواهند که در کنار زنان افغانستان ایستاده و بهخاطر سهولت در روند امدادرسانی، حکومت فعلی را وادار به لغو ممنوعیتهای کاری کنند. این در حالی است که زنان و کودکان در نتیجهی این سیلابها بهگونهی وحشتناک آسیب دیدهاند. حکومت فعلی بتاریخ ۲۴ دسامبر سال ۲۰۲۲ کار زنان در موسسات غیردولتی داخلی و خارجی را تا امر ثانی منع کرد. در این مدت باوجود درخواستهای مکرر و نگرانیها از اختلال در روند امدادرسانی، حکومت فعلی این فرمان را لغو نکرده است.
بخش زنان سازمان ملل متحد برای افغانستان اعلام کرده است که زنان و دختران در افغانستان خواستار برخورداری از حقوق اولیه، برابری و کرامت انسانی هستند. این نهاد با باز نشرکردن گزارشی تحت عنوان «زنان توقف ناپذیر، جنبش زنان افغان» که از سوی این نهاد تهیه شده بود، نوشته است که زنان افغانستان همان حقوقی را میخواهند که همهی زنان در سراسر جهان میخواهند. در گزارش آمده است که زنان و دختران در افغانستان، خواستار برخورداری از حقوق اولیهی شان هستند. گزارش به نقل از زنان افغانستان نوشته است: «ما نمیخواهیم قلعهای در آسمان ساخته شود. ما حقوق اولیه خود را میخواهیم.» بخش زنان سازمان ملل متحد برای افغانستان نیز نوشته: «آنچه زنان افغانستانی میخواهند، همان چیزیست که همهی زنان میخواهند؛ زندگی به انتخاب خود، با برابری و کرامت داشته باشند.» این نهاد سازمان ملل متحد میگوید که هرچند حکومت فعلی در تلاش حذف زنان افغانستان از جامعه، فضای عمومی، آموزشی و بخشهای تصمیمگیری هستند؛ اما زنان این محدودیتها را نمیپذیرند و از تلاشهایشان دست بر نمیدارند. بخش زنان سازمان ملل متحد، پیش از این افغانستان را یکی از خطرناکترین کشورهای برای زنان و دختران توصیف کرده بود. این در حالی است که حکومت فعلی در نزدیک به سه سال گذشته، با صدور بیش از ۵۰ فرمان زنان و دختران را از تمام حقوقشان محروم کرده و آنان را از زندگی عمومی نیز حذف کرده است.
رینا امیری، نماینده ویژه ایالات متحده آمریکا در امور زنان و حقوق بشر افغانستان میگوید که حکومت فعلی باید محدودیتهای «فلجکننده» علیه زنان و دختران در افغانستان را حذف کند. خانم امیری با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود با قربانیان سیلابهای اخیر در سراسر افغانستان ابراز غمشریکی کرده است. او تاکید کرد که این سیلابها جان افراد زیادی را گرفته و خسارات قابل توجهی به بار آورده است. وی افزود که برای مقابله با ویرانیهای تغییرات آب و هوا (تغییرات اقلیمی) حکومت سرپرست باید از قدرت کُل جمعیت استفاده کرده و محدودیتهای فلج کننده علیه زنان و دختران را حذف کند. این در حالی است که در نتیجه سیلابهای ویرانگر اخیر در ولایتهای افغانستان به ویژه در بغلان تا اکنون ۸۰ نفر کُشته و زخمی شده که کودکان و زنان نیز در میان قربانیان این سیلابها هستند.
یک نشست دو روزه تحت عنوان «توانمندسازی زنان از طریق آموزش» در شهر وین پایتخت کشور اتریش، بهمناسبت بیستوهشتمین سالگرد کانون فرهنگ افغانستان در اتریش و دومین سالگرد جشنواره اهدای تندیس رابعه بلخی برگزار شد. گلچهر یفتلی، فعال حقوق زن در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این نشست بهخاطر توانمندسازی و بررسی وضعیت زنان افغانستان در دو محـفل جداگانه در بخشهای متفاوت و با حضور نمایندهی شهرداری شهر وین، اعضای برجستهی احزاب سیاسی، فعالان حقوق بشر، حقوق زنان و خبرنگاران برگزار شده است. خانم یفتلی گفت: «در هر دو روز نشست، همهی اشتراککنندگان روی وضعیت زنان و دختران تحت حاکمیت حکومت سرپرست صحبت کردند و به شرایط دشوار حقوق بشری در این کشور پرداختند.» او میگوید که اشتراککنندگان این نشست از کشورهای غربی بهویژه سیاستمداران اروپایی حاضر در این نشست خواستهاند تا از زنان افغانستان حمایت کنند. این در حالی است که حکومت سرپرست پس از تسلط دوبارهی شان بر افغانستان بیش از ۵۰ فرمان محدودکننده بالای زنان و دختران صادر کرده که همواره این زنان بهخاطر تأمین حقوق خود و توانمندسازی نسل آینده، چی در داخل و چی در بیرون از کشور در مقابل حکومت فعلی صدا بلند کردند. در حالی زنان و دختران علیه سیاستهای تبعیضآمیز حکومت فعلی مبارزه میکنند که حکومت فعلی نزدیک به سه سال گذشته، محدودیتهای شدیدی علیه دختران و زنان وضع کرده است. در حال حاضر دختران و زنان به مکتب و دانشگاه نمیتوانند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
مرکز خبرنگاران افغانستان درتازهترین مورد اعلام کرده است که رامین امیری، مدیر مسوول تلویزیون «صلح» در هرات پس از ۴۸ روز از زندان حکومت سرپرست آزاد شده است. این مرکز با نشر اعلامیهای گفت که خبر آزادی آقای امیری را جواد امین، نمایندهی بخش رسانههای ریاست عمومی استخبارات حکومت سرپرست در نشستی با خبرنگاران در ریاست اطلاعات و فرهنگ هرات، اعلام کرده است. در اعلامیه آمده است که آقای امیری در ارتباط با یک موضوع مالی از سوی اداره استخبارات حکومت فعلی در هرات بازداشت شده بود و به قید ضمانت آزاد شده است. مرکز خبرنگاران افغانستان تاکید کرد که پروندهاش رامین امیری هنوز باز است و به محکمه فرستاده شده است. این مرکز افزود که مدیر مسوول تلویزیون صلح در دوم ماه حمل از سوی استخبارات حکومت فعلی بازداشت و پس از مدتی به زندان مرکزی هرات منتقل شده بود. مرکز خبرنگاران افغانستان از آزادی رامین امیری استقبال کرده، اما گفته است که احضار و بازداشت طولانی مدت او را بدون اینکه مراحل قانونی رعایت شده باشد، خلاف قانون رسانههای کشور میداند. این مرکز خواستار رسیدگی به شکایت احتمالی از آقای امیری از طریق کمیسیون رسیدگی به شکایات و تخلفات رسانهای تحت مدیریت وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت فعلی شده است. مرکز خبرنگاران افغانستان میگوید که کمیسیون میتواند برمبنای قانون رسانههای همگانی موضوع را بررسی کند و در صورت تشخیص، رأی بدهد که شکایت از طریق نهادهای عدلی و قضایی حکومت فعلی رسیدگی شود. باید گفت که پیش از این، گروهی از خبرنگاران تبعیدی افغان در آمریکایی شمالی و اروپا طی یک نامه سرگشاده از یوناما یا دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد خواسته بودند تا زمینه آزادی رامین امیری از بند حکومت فعلی را فراهم کند. این در حالی است که پیش از این نیز حکومت فعلی ندامحمد نوری، خبرنگار رادیو و تلویزیون ملی پروان زیر را پس از سه روز از زندان آزاد کردند. حکومت سرپرست پس از تسلط دوبارهشان بر افغانستان، محدودیتهای شدیدی بر رسانهها و خبرنگاران وضع کرده است.
فدراسیون بینالمللی فوتبال (فیفا) در اولین ردهبندی رسمی فوتسال خود اعلام کرده است که تیمهای ملی فوتسال مردان و زنان افغانستان در جایگاه ۳۰ و ۴۸ جهان قرار گرفتهاند. فدراسیون بینالمللی فوتبال اولین ردهبندی رسمی فوتسال در بخش مردان و زنان را روز گذشته (دوشنبه، ۱۷ ثور) منتشر کرده است. براساس ردهبندی فدراسیون بینالمللی فوتبال، تیم ملی فوتسال برزیل هم در بخش مردان و هم در بخش زنان، در جایگاه نخست جهان قرار دارد. در این ردهبندی آمده است که در بخش مردان، برزیل، پرتگال، اسپانیا، ایران و آرژانتین، بهترتیب پنج تیم برتر جهان هستند. همچنین در بخش زنان، برزیل، اسپانیا، پرتگال، آرژانتین و کلمبیا پنج تیم برتر جهان هستند. این حالی است که تیم ملی فوتسال مردان افغانستان به تازگی برای اولینبار به جام جهانی صعود کرده است و بزرگترین افتخار ورزشی کشور را رقم زده است. باید گفت که تیم ملی فوتسال زنان افغانستان در حالی در میان ۶۹ کشور، در جایگاه ۴۸ جهان قرار گرفته است که پس از تسلط دوبارهی حکومت سرپرست وضعیت آن روشن نیست. تیم ملی فوتسال زنان افغانستان در زمان حکومت پیشین در رقابتهای مختلف منطقهای شرکت میکرد.
شماری از زنان معترض و اعضای شبکهی (مشارکت سیاسی زنان افغانستان) در روز جهانی آزادی مطبوعات گفتهاند که رسانهها در افغانستان زیر «تیغ سانسور» شدید حکومت سرپرست قرار دارند. اعضای این شبکه به این مناسبت در شهر کابل در مکانهای سربسته نسبت به وضعیت بد رسانهها، خبرنگاران و آزادی بیان در افغانستان دست اعتراض زدند. آنان در این برنامهی اعتراضیشان تاکید کردند که سانسور رسانهها، ممنوعیت آزادی بیان و عدم دسترسی خبرنگاران به اطلاعات، به یکی از بزرگترین چالشهای رسانهها در افغانستان مبدل شده است. زنان معترض میگویند که رسانههای افغانستان به دلیل تلاشهای حکومت سرپرست برای وضع محدودیت و کنترل اطلاعات با محدودیتهای جدی در زمینهی اطلاعرسانی و آزادی بیان مواجه هستند. شبکهی مشارکت سیاسی زنان افغانستان میگوید که خبرنگاران زن در افغانستان امنیت جانی و مصونیت شغلی ندارند و بسیاری از آنها با مشکلات شدید اقتصادی روبرو شدند. این شبکه افزود که حضور خبرنگاران زن در رسانههای افغانستان به عنوان صدای قدرتمند برای حقوق زنان و مسایل مربوط به آنها بسیار مهم و حیاتی است. اعضای این جنبش همچنین میگویند که در حال حاضر هیچ قانونی برای حمایت از جامعهی رسانهای در افغانستان وجود ندارد و خبرنگاران با تهدیدات جدی، آزار و اذیت، شکنجه و زندان مواجه هستند. این در حالی است که پس از تسلط دوبارهی حکومت فعلی در افغانستان، برخی از رسانهها بهدلیل چالشهای اقتصادی و محدودیتهای حکومت بسته شدند و دهها خبرنگار در کشور بهویژه خبرنگاران زن وظیفههایشان را از دست دادند.
ماریو کریفو، سخنگوی سفارت آمریکا برای افغانستان میگوید که آزار و اذیت خبرنگاران توسط حکومت سرپرست، بهطور ناامیدکنندهی افزایش یافته و حضور کمرنگ خبرنگاران زن در رسانههای این کشور نیز نگران کننده است. آقای کریفو همزمان با روز جهانی مطبوعات، در یک کنفرانس خبری از محدودیت دسترسی به اطلاعات در افغانستان ابراز نگرانی کرده و گفت که ممنوعیت کار زنان در حرفهی روزنامهنگاری، سبب شده تا فضای کار رسانهای در افغانستان بیشازپیش به وضعیت ناامیدکنندهتری تبدیل شود. وی از وضعیت خبرنگاران زن افغانستان، ابزار نگرانی کرده و تاکید کرد که حضور زنان در رسانههای افغانستان نیز کاهش یافته است. او افزود: «محیط نظارتی برای رسانهها همچنان مبهم است و دسترسی به اطلاعات مربوط به فعالیتهای دولت محدود شده است.» سخنگوی سفارت آمریکا برای افغانستان که از قطر فعالیت میکند، گفت که ایالات متحده به تعهد خود برای دفاع از آزادی مطبوعات در افغانستان و سراسر جهان ادامه میدهد. از سویی هم بخش زنان سازمان ملل متحد نیز با بازنشر گزارش خود در مورد فعالیتهای رسانهای خبرنگاران زن در افغانستان، گفت که ۸۰ درصد از زنان خبرنگار در افغانستان بهدلیل محدودیتها، آزار و اذیت و ارعاب مجبور به توقف کار شدند. این نهاد تاکید کرد: «آنان در روز جهانی آزادی مطبوعات، به حمایت از ابتکارات رسانهای و روزنامهنگاران زن که برای پیشبرد حقوق زنان و برابری جنسیتی تلاش میکنند، ادامه میدهند.» این در حالی است که پس از تسلط دوبارهی حکومت فعلی در افغانستان، برخی از رسانهها بهدلیل چالشهای اقتصادی و محدودیتهای حکومت بسته شدند و دهها خبرنگار در کشور بهویژه خبرنگاران زن وظیفههایشان را از دست دادند.