نویسنده: مهدی مظفری از زمان تسلط دوبارهی دولت فعلی بر افغانستان، شاهد اعمال محدودیتهای گسترده و بیسابقهای بر حقوق و آزادیهای اساسی زنان بودهایم. این محدودیتها که از سوی کارشناسان سازمان ملل متحد «جنایت علیه بشریت» و از نگاه فعالان زن افغانستانی «آپارتاید جنسیتی» توصیف میشود، زندگی میلیونها زن در افغانستان را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. در گزارش مشترکی که اخیراً توسط دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما)، بخش زنان سازمان ملل متحد و سازمان بینالمللی مهاجرت منتشر شده است، پیامدهای وخیم این سیاستها بر زنان افغان به طور مفصل بررسی شده است. پژوهشگران این گزارش با انجام صدها مصاحبه با زنان از سراسر افغانستان، تصویری روشن از وضعیت اسفبار حقوق زنان در این کشور ارائه دادهاند. شرکتکنندگان در این پژوهش در مورد چالشهایی که در زمینههای دسترسی به خدمات اساسی، احساس امنیت، سلامت روان و مشارکت اجتماعی با آن مواجه هستند، به طور مفصل صحبت کردهاند. این گزارش که بر اساس قطعنامهی (۲۷۲۱) شورای امنیت سازمان ملل متحد تهیه شده است، نشان میدهد که سیاستهای حکومت فعلی افغانستان نه تنها حقوق اساسی زنان را نقض میکند، بلکه به طور جدی به ثبات و توسعه افغانستان نیز آسیب میرساند. محرومیت زنان از تحصیل، اشتغال و مشارکت در زندگی عمومی، نه تنها نیمی از جمعیت افغانستان را از توسعه محروم میکند، بلکه پتانسیلهای عظیم این کشور را نیز هدر میدهد. جامعه جهانی و نهادهای بینالمللی باید برای مقابله با این وضعیت و حمایت از حقوق زنان افغان اقدامات جدیتری انجام دهند. عدم دسترسی به مکانیزمهای حقوقی یکی از بارزترین پیامدهای تسلط مجدد گروههای حاکم فعلی بر افغانستان، محرومیت گسترده زنان از دسترسی به مکانیزمهای حقوقی است. گزارشهای نهادهای بینالمللی به ویژه سازمان ملل متحد، تصویری تیره و تار از وضعیت زنان در این کشور ارائه میدهد. براساس این گزارشها، قریب به تمامی زنان افغان، چه از مکانیزمهای رسمی و چه از مکانیزمهای غیررسمی حل و فصل اختلافات محروم شدهاند. تنها درصد بسیار اندکی (سه درصد) از زنان مدعی شدهاند که توانستهاند به این مکانیزمها دسترسی پیدا کنند. این آمار تکاندهنده، عمق فاجعهای را نشان میدهد که زنان افغان با آن دست و پنجه نرم میکنند. علاوه بر فقدان دسترسی به مکانیزمهای حقوقی، ترس و وحشت نیز بر زندگی روزمره زنان سایه افکنده است. بسیاری از زنان اذعان کردهاند که به دلیل ترس از تبعات، هیچ گونه تعاملی با مقامات محلی گروه حاکم بر کشور نداشتهاند. این ترس عمیق ناشی از سیاستهای سرکوبگرانه این گروه و محدودیتهای شدید اعمال شده بر زنان است. در واقع، حاکمان فعلی افغانستان با ایجاد جوّی از ترس و ارعاب، تلاش میکند تا زنان را از مطالبه حقوق خود بازدارند. علاوه بر موانع ساختاری، موانع اجتماعی نیز مانع دسترسی زنان به عدالت شده است. بسیاری از زنان برای طرح مشکلات خود مجبورند به واسطه مردان با نفوذ یا رهبران مذهبی متوسل شوند. این امر نه تنها به منزلهی تحقیر و توهین به زنان است، بلکه نشاندهندهی تبعیض جنسیتی عمیق در جامعه افغانستان است. در واقع، زنان در این جامعه به حاشیه رانده شدهاند و از حق ابتدایی خود برای دسترسی به عدالت محروم شدهاند. این وضعیت نه تنها برای زنان بلکه برای کل جامعه افغانستان تهدیدی جدی محسوب میشود، زیرا نیمی از جمعیت این کشور از حقوق اولیه خود محروم شدهاند. محرومیت زنان از مشارکت در تصمیمگیری محرومیت زنان از حق مشارکت در تصمیمگیری، یکی از ابعاد تاسفبار حاکمیت گروه فعلی بر افغانستان است. این سیاست تبعیضآمیز، زنان را به حاشیه رانده و از کلیه عرصههای زندگی اجتماعی، سیاسی و اقتصادی حذف کرده است. زنان افغان که زمانی نقش فعال و تأثیرگذاری در جامعه داشتند، امروزه از ابتداییترین حقوق انسانی خود محروم شدهاند. زنان افغان که با نمایندگان سازمان ملل متحد گفتوگو کردهاند، بر عمق این بحران تأکید کردهاند. آنها بیان کردهاند که در هیچ مرحلهای از تصمیمگیری، از جمله در تدوین قوانین و سیاستهای عمومی، نقشی ندارند. این در حالی است که قوانین وضع شده، به طور مستقیم بر زندگی و آینده آنها تاثیرگذار است. اما زنان نه تنها نمیتوانند بر این قوانین تاثیر بگذارند، بلکه حتی نمیتوانند از مجاری قانونی برای احقاق حقوق حداقلی که گروههای حاکم برای آنها قائل شدهاند، اقدام کنند. حاکمیت گردانندگان فعلی افغانستان، به معنای بازگشت به قرون وسطی برای زنان این کشور است. پیش از تسلط این گروه، زنان افغان حضور فعال و گستردهای در جامعه داشتند. آنها در پارلمان، دانشگاهها، رسانهها و سازمانهای غیردولتی فعالیت میکردند و در تدوین قوانین کشور نقش ایفا میکردند. اما اکنون، زنان از کلیه عرصههای عمومی حذف شدهاند و حق اعتراض و ابراز نظر آنها به شدت محدود شده است. این وضعیت نه تنها به زنان افغانستان، بلکه به کل جامعه افغانستان آسیب میرساند و مانع از توسعه و پیشرفت این کشور میشود. احساس ناامنی و مشکلات روانی بحران روانی در افغانستان، به ویژه در میان زنان، ابعاد گستردهای یافته است. براساس گزارش جامع سازمان ملل متحد، احساس ناامنی در جامعه به شدت افزایش یافته است. ۶۵ درصد از زنان افغان اذعان داشتهاند که هنگام خروج از منزل به تنهایی، احساس امنیت نمیکنند. این آمار تکاندهنده، عمق ریشه دواندن ترس و اضطراب در جامعه را نشان میدهد. حتی حضور مردان همراه با زنان در اماکن عمومی، نمیتواند به طور کامل احساس امنیت را برای آنان تضمین کند. این وضعیت نشان از ایجاد جوّی از ترس و محدودیت در زندگی روزمره زنان افغان دارد. محدودیتهای شدید اعمال شده توسط حاکمان فعلی کشور بر زندگی زنان، تأثیرات مخرب و طولانی مدتی بر سلامت روان آنان گذاشته است. بیش از نیمی از زنان شرکتکننده در این پژوهش، وضعیت سلامت روان خود را بسیار بد یا بد توصیف کردهاند. احساس افسردگی، اضطراب و انزوا، به عنوان شایعترین مشکلات روانی گزارش شده است. سخنرانی اخیر رهبر گروه حاکم مبنی بر دفاع از اعمال خشونت علیه زنان، بر شدت یافتن این بحران افزوده است. این اظهارات، احساس ناامیدی و یأس را در میان زنان تقویت کرده و آیندهای تاریک را پیش روی آنان قرار داده است. دختران دانشآموز و دانشجو، از جمله آسیبپذیرترین گروهها در این شرایط هستند. محرومیت از حق آموزش، لطمهای جبرانناپذیری به آینده آنان وارد کرده و به افسردگی و ناامیدی گسترده منجر شده است. افزایش قابل توجه موارد خودکشی در میان دختران، گواهی بر عمق تأثیرات مخرب این سیاستها است. این وضعیت، نه تنها به سلامت روان فردی دختران آسیب میزند، بلکه به توسعه اجتماعی و اقتصادی افغانستان نیز لطمه شدید وارد میکند. محرومیت از آموزش نیمی از جمعیت، پتانسیل عظیمی را از این کشور سلب میکند. پیامدهای مخرّب و انسانسوز سیاستهای گروه حاکم بر جامعه زنان خلاصه نمیشود! اگرچه سازمان ملل متحد عمدتاً بر پیامدهای فاجعهبار سیاستهای حاکمان کنونی کشور بر زندگی زنان افغانستان تمرکز کرده است، اما اثرات ویرانگر این گروه بر تمامی ابعاد زندگی مردم افغانستان انکارناپذیر است. در واقع، سیاستهای گروه فعلی به یک بحران انسانی گسترده در این کشور منجر شده است؛ به طوری که بیش از دو سوم جمعیت افغانستان در فقر شدید به سر میبرند و به کمکهای بشردوستانه نیاز مبرم دارند. ۱۷ میلیون نفر از این جمعیت در شرایط بسیار آسیبپذیر قرار دارند و زندگی روزمره آنها با تهدید جدی روبرو است. علاوه بر بحران اقتصادی، تبعیض و نقض حقوق بشر نیز به طور چشمگیری افزایش یافته است. اقلیتهای مذهبی و قومی، به ویژه شیعیان هزاره، بیش از پیش مورد آزار و ستم قرار میگیرند و از دسترسی به حقوق اساسی خود محروم شدهاند. آزادیهای مدنی و سیاسی به شدت محدود شده و فضای عمومی تحت کنترل شدید گروههای حاکم قرار دارد. این شرایط نه تنها بر زندگی روزمره مردم تأثیر گذاشته، بلکه به زیرساختهای کشور نیز آسیب جدی وارد کرده و روند توسعه را معکوس کرده است. بخشهای مهمی مانند آموزش، بهداشت و زیرساختهای شهری به شدت تضعیف شدهاند و این امر آینده نسلهای آینده افغانستان را به خطر انداخته است. به طور خلاصه، سیاستهای گروه حاکم به یک بحران چند وجهی در افغانستان منجر شده است که نیازمند توجه جدی جامعه جهانی و اتخاذ اقدامات فوری برای بهبود وضعیت انسانی مردم این کشور است.
برچسب: زنان و دختران
همزمان با برگزاری بازیهای المپیک ۲۰۲۴ پاریس، سمیرا اصغری، عضو کمیتهی بینالمللی المپیک میگوید که زنان و دختران افغانستان نباید از سوی جامعهی جهانی فراموش شود. کمیتهی بینالمللی المپیک به نقل از خانم اصغری نوشته است که حضور دختران افغانستان در بازیهای المپیک پاریس ۲۰۲۴ در وضعیتی که حکومت سرپرست، ورزش دختران را ممنوع کرده، نشان دهندهی قدرت زنان و دختران است. او تاکید کرد که سه ورزشکار زن به نمایندگی از افغانستان در بازیهای المپیک حضور دارند و حضور آنان در این رویداد ورزشی، واضحترین نشانهای است که حکومت فعلی نتوانسته ورزش زنان یا روحیه آنان را درهم بشکنند. وی افزود که نباید ۲۰ میلیون زن و دختر افغانستانی که از حقوق اولیه خود برای دسترسی به آموزش، کار، بهداشت و ورزش محروم اند، فراموش شوند. عضو کمیتهی بینالمللی المپیک در بخش از این مقاله به چالشهای فرهنگی و اجتماعی فرا راه ورزش دختران نیز اشاره کرده و گفته است که دختران در دو دههی گذشته باوجود این مشکلها مبارزه کرده و به ورزش روی آوردند. او علاوه کرد که اما حکومت فعلی پس از به دست گرفتن قدرت برای دومین بار، همهی دستآوردهای بیست سال گذشته را واژگون کرده است. در بخش از این مقاله به محدودیتهای حکومت فعلی بر زنان و دختران نیز اشاره شده و آمده است که دختران اجازهی آموزشهای بالاتر از صنف ششم، کار و ورزش را ندارند. خانم اصغری میگوید که پس از به قدرت رسیدن حکومت فعلی، ورزشکاران زن مجبور شدند که پیراهنهای ورزشی خود را بسوزانند، مدالهای خود را دفن کنند، وسایل ورزشی را پنهان کرده و یا از کشور فرار کنند. سمیرا اصغری افزود که این بازی پایانی برای زنان و دختران افغانستانی نیست. به گفتهی وی، دولتها، سازمان ملل متحد و دیگر بازیگران کلیدی برای بازگرداندن حقوق اولیهی انسانی زنان افغانستانی باید بر حکومت فعلی فشار وارد کنند. قابل ذکر است که حکومت فعلی پس از بهدست گرفتن قدرت بیش از ۵۰ فرمان بههدف محدود کردن دختران و زنان در بخشهای مختلف صادر کرده است. باید گفت که این درخواستها در حالی مطرح میشود که بازیهای المپیک امسال در پاریس جریان دارد. سه ورزشکار زن نیز به نمایندگی از افغانستان شرکت دارند.
برنامه جهانی غذا در افغانستان اعلام کرده است که در سال جاری میلادی به پنج میلیون زن و دختر در سراسر کشور کمکهای غذایی و تغذیهای توزیع کرده است. این نهاد با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که به شماری از زنان کمکهای نقدی نیز کرده است. در ادامه آمده است که با کمک بخش زنان سازمان ملل متحد، به تعدادی از زنان و دختران افغانستانی بستههای بهداشتی و خانگی کمک میکند. برنامه جهانی غذا جزییات بیشتر در مورد دریافتکنندگان کمکهای نقدی، بستههای بهداشتی و خانگی ارائه نکرده است. قابل ذکر است که افغانستان پس از حاکمیت حکومت فعلی با بحران بشری روبرو است. براساس آمار سازمان ملل متحد، ۲۳.۷ میلیون نفر در افغانستان نیازمند کمکهای بشری هستند. سازمانها و نهادهای که کمکهای بسردوستانه را به مردم افغانستان ارائه میکنند، از کمبود بودجه برای کمکرسانی به نیازمندترین افراد، ابراز نگرانی کردهاند. همچنین پیش از این گروه کاری زنان، صلح و امنیت در گزارشی گفته بود که در افغانستان، ۲۳.۷ میلیون نفر که تقریبا ۸۰ درصد آنان زنان و کودکان هستند به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند. به گفتهی این نهاد، پیشبینی میشود که یک سوم افغانستانیها در سال ۲۰۲۴، با سطوح اضطراری ناامنی غذایی مواجه شوند که به طور نامتناسبی بر زنان و دختران تأثیر میگذارد. در کنار آن، نزدیک به سه سال است، حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده است. حکومت سرپرست زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاهها، مراکز آموزشی و کار در نهادهای داخلی و بینالمللی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که صدها هزار تن از کار بیکار و میلیونها دختر از آموزش باز بمانند.
همزمان با شروع بازیهای المپیک ۲۰۲۴ پاریس دیدبان حقوق بشر بار دیگر توجهها را به محدودیتهای حکومت فعلی بر زنان و دختران در افغانستان جلب میکند. این نهاد امروز (شنبه، ۶ اسد) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که حکومت سرپرست از زنان و دختران افغانستان و حقوق آنان سوءاستفاده میکند. دیدبان حقوق بشر میگوید: «با شروع المپیک پاریس، میلیونها زن و دختر در افغانستان از حق تحصیل و ورزش محروم میشوند.» این سازمان تاکید کرد که حکومت سرپرست باید به این سوءاستفادهها پایان داده و محدودیتهای حقوق اولیه زنان و دختران را لغو کنند. در حالی دیدبان حقوق بشر این اظهارات را مطرح میکند که بازیهای المپیک پاریس ۲۰۲۴ روز گذشته آغاز شد و مشعل آن را دو تن از دختران ورزشکار افغانستان حمل کردند. در افغانستان، اما حکومت فعلی طی حدود سه سال، محدودیتهای زیادی را در زمینههای مختلف، از جمله ورزش بر زنان و دختران وضع کردند. در کنار آن، نزدیک به سه سال است، حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاهها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند. علیرغم واکنشها و محکومیتهای جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیمشان دربارهی آموزش زنان و دختران عقبنشینی نکردهاند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.
شبکه خبری-تحلیلی اورسیا میگوید که بهدلیل محدودیتهای حکومت سرپرست بهشمول ممنوعیت آموزش، سلامت روان دختران و زنان بدتر شده و همچنان میزان اضطراب، افسردگی و خودکشی نیز افزایش یافته است. این شبکه با نشر گزارشی گفته است که ممنوعیت آموزش تنها یکی از جنبههای سیاست گستردهتر حکومت سرپرست برای حذف زنان از زندگی عمومی است. در گزارش آمده است که حکومت فعلی پس از بهدست گرفتن قدرت، وعده داده است که تعلیق آموزش دختران موقتی است و منتظر وضعیت مناسب برای ادامهی آموزش زیر قوانین اسلامی هستند. حالا تقریباً سه سال از آن گذشته و مکتبها و دانشگاهها هنوز برای دختران بسته است. این شبکه تاکید کرد که حکومت فعلی آموزش را مسالهی داخلی عنوان میکند و این وضعیت حتا امید کمی را برای بازگشایی مکتبهای دخترانه فراهم نمیکنند. شبکه خبری-تحلیلی اورسیا، اقدامهای حکومت فعلی را سرکوبکننده عنوان کرده و گفته است که زنان و دختران از زندگی عمومی حذف شدهاند. همچنان از پیامدهای اعمال این سیاستها هشدار داده و نوشته این وضعیت افزون بر نسل کنونی؛ نسل آیندهی افغانستانیها را نیز ویران میکند. همچنین در بخشی از این گزارش به مبارزه و دادخواهی زنان برای حقوق شان نیز اشاره شده و آمده است که زنان و دختران با وجود واقعیت تلخ، به مقاومتشان ادامه دادهاند. شبکه خبری اورسیا نوشته است که زنان و دختران افغانستان برای حقوقشان در خیابانها اعتراض کردند، اکنون در خطر بازداشت و خشونت قرار دارند. این شبکه گفت که رها کردن این زنان برای مبارزهی اشتباه جدی است و جامعهی بینالمللی موظف به حمایت، پشتیبانی و همبستگی با زنان افغانستان میباشد. باید گفت که حکومت سرپرست پس از تسلط بر افغانستان، با صدور بیش از ۵۰ فرمان، زنان و دختران را در جنبههای مختلف محدود و حقوق شان را نقض کرده است. همچنین در این مدت، حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاهها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
کمیسیون حقوق بشر کانگرس آمریکا به ادامهی محدودیت بر زنان و دختران افغانستان واکنش تند نشان داده و میگوید که وضعیت زنان و دختران در کشور پس از آگست سال ۲۰۲۱، بهگونهای چشمگیری بدتر شده است. این کمیسیون با نشر بیانیهای گفته است که محدودیتهای شدید و غیرانسانی حکومت سرپرست توانایی زنان را در مشارکت در زندگی عمومی به شدت کاهش داده است. کمیسیون حقوق بشر گانگرس آمریکا تاکید کرد که کنترل بر زندگی خصوصی زنان و دختران افغانستان از سوی حکومت فعلی تشدید شده است. در بیانیه آمده است که نشستی را درباره وضعیت زنان افغانستان بهزودی برگزار میکند. این کمیسیون میگوید که در این نشست، از هیدبار، مسوول بخش زنان دیدهبان حقوق بشر و میترا مهران، فعال حقوق زن و همچنان وحیده امیری، یکی از زنان معترض دعوت شدهاند. قابل ذکر است که نزدیک به سه سال میشود حکومت فعلی محدودیتهای سختگیرانهای را بر زنان و دختران افغانستان وضع کردهاند که کارشناسان سازمان ملل این محدودیتها را مصداق آپارتاید جنسیتی در افغانستان عنوان میکنند. همچنین در این مدت، حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاهها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
برنامه جهانی غذا در افغانستان در تازهترین مورد اعلام کرده است که فضاهای عمومی و فرصتهای کاری برای زنان و دختران افغان در کشور درحال کوچک شدن است. این نهاد نشر گزارش تصویری در حساب کاربری ایکس خود گفته است که برای زنان و دختران افغانستان در سراسر کشور زمینهی کسب درآمد را فراهم میکند. برنامه جهانی غذای سازمان ملل متحد تاکید کرد که راهکارهای آنان به یک راه نجات برای زنان و دختران در سراسر افغانستان تبدیل شده است. برنامه جهانی غذا در یکی از فرصتهای کاری، شماری از زنان و دختران را در یک پروژهی خیاطی و کیفدوزی را آموزش میدهد. همچنان برای این دختران ماهانه ۶ هزار و ۴۰۰ افغانی میدهد. این نهاد به نقل از راضیه، یکی از این دختران میگوید که با استفاده از این فرصت کاری، خیاطی را یاد میگیرد و با معاشش به خانوادهاش کمک اقتصادی میکند. او از ادامهی ممنوعیت آموزشی دختران نیز ابراز نگرانی کرده، تاکید کرد که دختران با فراگیری حرفههای مختلف به آیندهی شان امیدوار باشند. حکومت سرپرست پس از بهدست گرفتن قدرت، بیش از ۵۰ فرمان به هدف محدودکردن زنان و دختران در بخشهای مختلف صادر کرده است. زنان و دختران در نتیجهی این فرمانها از زندگی عمومی حذف شده و از ابتداییترین حقوقشان نیز محروماند. همچنین نزدیک به سه سال است، حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاهها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند. علیرغم واکنشها و محکومیتهای جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیمشان دربارهی آموزش زنان و دختران عقبنشینی نکردهاند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.
سازمان بینالمللی مهاجرت، یوناما و بخش زنان سازمان ملل متحد در گزارش ربعوار مشترک خودشان گفتهاند که حدود ۶۴ درصد از زنان و دختران افغانستان هنگام بیرون شدن از خانه، احساس امنیت و مصوونیت نمیکنند. در گزارش مشترک که امروز (چهارشنبه، ۳ اسد) توسط این سازمانها منتشر شده، آمده است که زنـان و دختران افغانستان در اکثریت اوقات از نشستهای عمومی کنار گذاشته میشوند، مجبور هستند به اعضای مرد خانواده و جامعه اتکا کنند و این موضوع خطر عادیسازی حذف آنها از سطوح مختلف تصمیمگیری در کشور را تشدید میکند. در گزارش نشر شده با ۸۸۸ زن در ۳۳ ولایت افغانستان گفتگو شده است. این گفتگوها از تاریخ ۱۷ تا ۲۹ ماه اپریل سال جاری صورت گرفته است. طبق گزارش سازمان بینالمللی مهاجرت، یوناما و بخش زنان سازمان ملل متحد، ۵۹ درصد زنان و ۳۶ فیصد مردان در صحبت با این سازمانها گفتهاند که زنان باید سهم ۵۰ درصدی در تمام تصمیمگیریهای مرتبط به افغانستان داشته باشند. در این گزارش آمده است که زنان و دختران در حال حاضر از حضور در مراحل مختلف تصمیمگیری در مورد زندگیشان محروم هستند. زنان و دختران از سازمان ملل متحد و جامعهی جهانی خواستهاند که از طریق دادخواهیهای مستقیم با حکومت سرپرست، مشورت با جامعهی مدنی، نشست مستقیم زنان با حکومت و پیوند دادن کمکها برای زنان، شرایط آنها را بهبود دهند. در گزارش آمده است که ۶۴ درصد از زنان مصاحبهکننده گفتهاند که هنگام خارج شدن از خانه بدون همراه مرد، احساس مصونیت نمیکنند و ۵۰ درصد از آنها گفتهاند که هنگام بیرون شدن از خانه به همراه یک مرد از اعضای خانوادهی خود، احساس امنیت میکنند. همچنین در بخش دیگری از این گزارش آمده است که تنها سه درصد از زنان به خدمات آموزشی دسترسی دارند. در ادامه آمده است که ۱۵ درصد از زنان به خدمات صحت روانی و ۶۷ درصد هم به خدمات صحی و بهداشتی دسترسی دارند. طبق این گزارش، سه درصد زنان به خدمات حل منازعات رسمی و هفت درصد به حل منازعات غیر رسمی دسترسی دارند و ۱۸ درصد هم گفتهاند که به هیچ یک دسترسی ندارند. در بخش دیگری از این گزارش آمده است که اکثریت زنان مورد مطالعه، گفتهاند که وضعیت درآمدزایی برای زنان در کشور بهطور قابل توجهی بدتر شده است. گزارش در ادامه گفته است که زنان افغانستان میخواهند در نشستهای جامعهی جهانی حضور داشته باشند و قـادر بـه نمایندگی از نیازها و تجارب تمام زنان کشور باشند. زنان خاطرنشان کردهاند که به مکانیزم رسمی برای حل و فصل منازعات دسترسی ندارند. آنان اضافه کردهاند که مسوولان حکومت فعلی در برابر حقوق کمی که به آنان در نظر گرفته شده است، پاسخگو نیستند.
مسوولان در فرماندهی پولیس ولایت غزنی یک مرد که قبلاً دو همسر خود را در ولسوالی قرهباغ این ولایت کشته بود، اکنون بر صورت همسر سومش اسید پاشیده و او را نابینا کرده است. ابوخالد سرحدی، سخنگوی فرماندهی پولیس غزنی ضمن تایید این رویداد، از دستگیری متهم خبر داد. آقای سرحدی گفت که این فرد در قریه مانجو ولسوالی اندر غزنی حین فرار بازداشت شد. او تاکید کرد که زن قربانی تیزابپاشی، بینایی خود را از دست داده است. سخنگوی فرماندهی پولیس غزنی افزود که متهم مشکلات روانی دارد. اسیدپاشی به زنان یکی از موارد خشونت علیه زنان است. برخی از زنان به علت نوع پوشش، اختلافات خانوادگی و خشونتهای ناموسی مورد حمله با اسید در کشورهایی چون ایران قرار گرفتهاند. همچنین پس از تسلط دوبارهی حکومت سرپرست بر افغانستان، قتلهای مرموز زنان، کودکان و جوان در در سراسر کشور و بهویژه در ولایت فاریاب افزایش کمپیشینه یافته است. بیماریهای روانی، خصومت شخصی، ازدواجهای اجباری، خشونت خانوادگی و فشارهای روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی این قتلها بیان شده است. همچنین با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمیتوانند برای خشونتهای واردهی شان شکایت کنند و اینگونه خشونتها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا میکند.
امانویل مکرون، رییس جمهور فرانسه به محدودیتهای حکومت سرپرست علیه زنان و دختران واکنش نشان داده و میگوید که دختران و زنان افغانستان از تصمیم خروج آمریکا از این کشور متأثر شدند و با این حال باید به آینده امیدوار باشند. آقای مکرون با اشاره به قوی بودن مردم افغانستان، از زنان و دختران افغانستان خواست که «به آینده امیدوار باشند.» وی این اظهارات را در صحبت با رادیو آزادی مطرح کرده و گفت: «آنچه در توان داشتیم انجام دادیم تا بعد از این تصمیم [خروج آمریکا] و پیامدهای آن در افغانستان، پناهجویان را بپذیریم و از مردم حفاظت کنیم.» او تاکید کرد: «این را هم میدانم که مردم شما چقدر قوی هستند و میخواهم این پیام را به زنان و دختران افغانستان بدهم که به آینده امیدوار باشند.» رییس جمهور فرانسه اعتراف کرد که زنان و دختران افغان از این تصمیم آسیب دیده و روزانه بهای آن را میپردازند. قابل ذکر است که با روی کار آمدن حکومت سرپرست در افغانستان، این گروه محدودیتهای سختگیرانهای بر دختران و زنان کشور وضع کرده است. باید گفت که در ۲۲ سرطان سال روان دادگاه ملی پناهندهگی فرانسه (سیاندیای) طی حکمی اعلام کرده بود که همه زنان معترض افغان که قربانی رویکرد سختگیرانه حکومت فعلی هستند و در برابر آن مبارزه میکنند، میتوانند پناهندگی این کشور را دریافت کنند. بربنیاد فیصله دادگاه ملی پناهندگی فرانسه، زنان معترض افغانستان یک «گروه اجتماعی» به حساب میآیند و باید بهعنوان پناهنده از آنان حمایت شود. در حالی رییس جمهور فرانسه از حقوق زنان و دختران افغانستان دفاع میکند که نزدیک به سه سال است، حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاهها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند. علیرغم واکنشها و محکومیتهای جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیمشان دربارهی آموزش زنان و دختران عقبنشینی نکردهاند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.