قربانعلی دری نجف‌آبادی، نماینده علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران با انتقاد از رویکرد حکومت سرپرست در برابر مردم می‌گوید که این حکومت با شهروندان افغانستان به ویژه شیعیان برخورد «عادلانه» کند. خبرگزاری ایسنا گزارش داده است که آقای نجف‌آبادی این اظهارات را روز (جمعه، ۱۹ اسد) در خطبه نماز جمعه در شهر «اراک» ولایت مرکزی ایران مطرح کرده است. او در خطبه نماز جمعه‌اش از حکومت فعلی خواسته است که در نحوه رفتارشان با مردم تجدید نظر کنند. قربانعلی دری نجف‌آبادی در حالی این اظهارات را مطرح می‌کند که چند روز پیش کمیسیون دولتی آزادی مذهبی آمریکا نیز در گزارشی اعلام کرده بود که نقض حقوق اقلیت‌های مذهبی، از جمله شیعیان در افغانستان زیر سلطه حکومت فعلی به‌شدت ادامه دارد. بربنیاد این گزارش، حکومت فعلی آزادی مذهبی شیعیان را محدود کرده است. قابل ذکر است که حکومت فعلی پس از تسلط دوباره بر افغانستان، محدودیت‌های شدیدی را علیه اقلیت‌های مذهبی، از جمله شیعیان وضع کرده‌اند. چندی پیش پیش هم روزنامه جمهوری اسلامی ایران در پی تصمیم حکومت فعلی مبنی بر بستن تلویزیون خصوصی تمدن و دانشگاه خاتم‌النبیین در مطلبی نگاشته بود که این گروه به‌دنبال «غارت دارایی معنوی شیعیان» در افغانستان است. در ادامه محدودیت‌های مذهبی حکومت فعلی علیه شیعیان، سال گذشته و امسال حکومت از شیعیان خواسته بود که از نصب داربست و پرچم‌های بزرگ مذهبی در سطح شهر خودداری کنند. همچنین حکومت فعلی گشایش «سقاخانه» و توزیع نوشیدنی در روزهای محرم را منع کرده بود. در کنار آن، رهبران اهل تشیع افغانستان بارها از حکومت سرپرست خواستار به رسمیت شناختن فقه جعفری شده‌اند، با این حال این گروه تاکنون به صورت رسمی در این مورد ابراز نظر نکرده‌اند.

منیژه تلاش، ورزشکار اهل افغانستان و عضو تیم پناهندگان ‏که در المپیک ۲۰۲۴ پاریس شرکت کرده بود، به دلیل نشان دادن شعار سیاسی (زنان افغان را آزاد کنید) از این بازی‌ها حذف شده است.‏ روزنامه اندیاتودی امروز (شنبه، ۲۰ اسد) گزارش داده است خانم تلاش دیروز در مقابل ایگورو ایندیا، از هالند رقابت کرد و پس از پایان مسابقه عبارت (زنان افغان را آزاد کنید) که با خط درشت روی شنل آبی او حک شده بود، به نمایش گذاشت. این ورزشکار اهل افغانستان، نه تنها در مسابقه بریک‌دانس برابر «ایندیا ساردجو» از نیدرلند شکست خورده، ‏بلکه از بازی‌های المپیک ۲۰۲۴ پاریس نیز حذف شده است. دلیل حذف این ورزشکار زن افغان سرپیچی از قوانین بازی‌های المپیک عنوان شده است.‏ مطابق قوانین المپیک، نمایش پیام‌های سیاسی در رقابت‌ها ممنوع است. ماده ۵۰ منشور المپیک هر نوع تظاهرات یا تبلیغات سیاسی، مذهبی ‏و نژادی را در محل برگزاری المپیک یا مناطق دیگر ممنوع کرده است. با آن‌که خانم تلاش پیش از بازی‌های رفت‌و‌برگشت از رقابت‌ها حذف شده، اما توانسته است پیامش در مورد حقوق زنان افغانستان را در بزرگ‌ترین میدان ورزشی ‏به نمایش بگذارد. منیژه تلاش ۲۱ ساله که پس از تسلط حکومت فعلی بر افغانستان به اسپانیا پناه برده است، اولین رقصنده‌ی بریک از افغانستان است که در المپیک حضور یافته است. او در مقابل حریف هالندی خود شکست خورد و پس از پایان مسابقه به رسانه‌ها گفت که به‌دلیل «ترس از طالبان» افغانستان را ترک نکرده است. به گزارش سی‌ان‌ان، او افزوده است: «من افغانستان را ترک کردم چون می‌خواهم برای دختران افغا‌نستان، برای زندگی آینده‌ام و برای همه، آنچه از دستم بر می‌آید انجام دهم.»

کارشناسان سازمان ملل متحد، به‌شمول ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق‌‌بشر این سازمان برای افغانستان از حضور ورزشکاران زن اهل افغا‌نستان در المپیک ۲۰۲۴ پاریس ستایش کرده‌اند و خواستار افزایش حمایت و اختصاص منابع بیشتر به آنان شدند. کارشناسان سازمان ملل متحد با ارسال نامه‌ای به کمیته‌ی بین‌المللی المپیک نوشته‌اند که نهادهای ورزشی بین‌المللی مؤظف هستند تا سیاست‌های ظالمانه‌ی حکومت سرپرست در افغانستان را به چالش بکشند و از ورزشکاران زن در هرکجا که هستند، حمایت کنند. آنان از نهادهای بین‌المللی ورزشی خواسته‌اند که از هرگونه اقدامی که می‌تواند به‌عنوان همدستی با سیاست‌های «تبعیض‌آمیز و غیرقانونی» حکومت سرپرست تعبیر شود، خودداری کنند. کارشناسان سازمان ملل متحد در این نامه، از«ترکیب متوازن جنسیتی» تیم افغانستان در المپیک پاریس که با حمایت کمیته‌ی بین‌المللی المپیک تشکیل شده، ستایش و آن را یک شروع خوش‌آیند توصیف کرده‌اند و اما گفتند که این کمیته باید کارهای بیشتری انجام دهد. در نامه آمده است که حکومت فعلی نزدیک به سه سال است که زنان و دختران افغا‌نستان را از شرکت در همه‌ی رشته‌های ورزشی منع کرده است و این امر نقض غیرقابل قبول حقوق آنان است. در ادامه آمده است: «این ممنوعیت بخشی از سیستم نهادینه‌شده‌‌ی حکومت فعلی در مورد تبعیض و ظلم جنسیتی است که ممکن است به جنایت علیه بشریت تبدیل شود.» کارشناسان سازمان ملل متحد تاکید کردند: «ضروری است که زنان ورزشکار الهام‌بخش و با استعداد افغانستانِ در اوج ورزش در پاریس و همچنین در مسابقات دیگر دیده شوند، به‌ویژه زمانی‌که از زندگی عمومی در کشور خود طرد شده‌اند. مشارکت آن‌ها در مقابل ظلم و ستم سیستماتیک طالبان و طرد زنان و دختران است.» مقام‌های سازمان ملل متحد می‌‎گویند که در نامه‌ی خودشان، مسوولیت نهادهای ورزشی را تحت منشور سازمان ملل متحد، اعلامیه‌ی جهانی حقوق‌بشر و منشور المپیک یادآوری کرده‌اند و از این که برخی از اعضای کمیته‌ی بین‌المللی المپیک قادر نیستند و یا نمی‌خواهند به تعهدات سازمانی خود در مورد حق مشارکت برابر و بدون تبعیض زنان و دختران عمل کنند، ابراز نگرانی کرده‌اند. باید گفت که در المپیک پاریس هفت ورزشکار زن افغا‌نستانی حضور دارند که همه در تبعید بسر می‌برند؛ سه نفر در تیم افغانستان و چهار نفر در تیم پناهندگان. تیم افغانستان برای المپیک پاریس متشکل از سه ورزشکار مرد و سه ورزشکار زن است که از سوی کمیته‌ی بین‌المللی المپیک و در مشوره با مقام‌های پیشین کمیته‌ی المپیک افغانستان تشکیل شده است.

انجمن وکلای آمریکا می‌گوید که همه‌ی دولت‌ها اقدامات نسل‌کشی علیه مردم هزاره و دیگر گروه‌های اقلیت تحت تعقیب در افغانستان را به رسمیت بشناسند و از آن جلوگیری کنند. این انجمن در گزارشی به کنگره‌ی آمریکا گفته است که مردم هزاره از اواخر قرن نزدهم قربانی اعمال خشونت‌آمیز و کشتار جمعی غیرقابل توصیف به دست حاکمان مختلف افغانستان بوده و این روند تاهنوز نیز ادامه دارد. انجمن وکلای آمریکا خواستار اقدام دفتر عدالت جنایی جهانی وزارت امور خارجه‌ی ایالات متحده برای ترویج عدالت و تلاش‌های پاسخ‌گویی برای پایان دادن به معافیت از مجازات برای نسل‌کشی در افغانستان شده است. همچنین این انجمن از کنگره‌ی آمریکا خواسته است که برای تقویت چارچوب‌های ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی به هدف جلوگیری از جنایات جمعی در افغانستان و محافظت از گروه‌هایی در معرض خطر مانند هزاره‌ها اقدام کند. این انجمن مروری کوتاه بر برخی رویدادهایی است که به‌گفته‌ی این انجمن، به وخامت اوضاع حقوق بشری مردم هزاره کمک کرده و مساوی با نسل‌کشی است. در گزارش آمده است که اولین نمونه‌ی قتل‌عام وحشیانه علیه هزاره‌ها که توسط مؤرخان ثبت شده، در زمان عبدالرحمان‌خان، حاکم پشتون از ۱۸۸۰ تا ۱۹۰۱ رخ داده که نزدیک به ۶۰ درصد هزاره‌ها قتل‌عام و به کشورهای همسایه و آسیای مرکزی آواره شده‌اند. در گزارش آمده است که عبدالرحمان‌خان هزاره‌ها را به‌عنوان «کافر» طبقه‌بندی کرد و با تجاوز و قتل، هزاره‌جات را تخلیه و با صدور فرمان‌های سلطنتی اجازه‌ی استفاده از زمین‌های هزاره‌ها توسط کوچی‌ها را صادر کرد. انجمن وکلای آمریکا می‌گوید که تبعیض و انسانیت‎‌زدایی که توسط عبدالرحمان‌خان برای توجیه آزار و اذیت هزاره‌ها به‌کار می‌رفت، دوباره توسط حکومت فعلی در دهه‌ی ۱۹۹۰ مورد استفاده قرار گرفت. قتل‌عام افشار همچنین در  گزارش انجمن وکلای آمریکا به نقل از دیدبان حقوق بشر آمده است که در جریان جنگ‌های تنظیم‌های جهادی از سال ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۳، «شواهد قانع‌کننده‌ی» وجود داشت مبنی بر این‌که جناح‌ها به‌طور منظم و عمداً غیرنظامیان و مناطق غیرنظامی را برای حمله هدف قرار می‌دادند و بی‌پروا و بدون تفکیک سلاح به مناطق غیرنظامی شلیک می‌کردند. به نقل از این گزارش، در فبروری ۱۹۹۳ نیروهای جمعیت اسلامی و اتحاد اسلامی بر سر منطقه‌ی افشار کابل با نیروهای حزب وحدت درگیر شدند، اگرچه گفته می‌شود که نیروهای حزب وحدت از منطقه فرار کردند، اما گروه‌های جناح جمعیت و اتحاد در جریان حمله‌ی زمینی به هزاره‌ها حمله کردند. انجمن وکلای آمریکا نوشته است که گزارش‌های دیگر حاکی از آن است که افراد مسن، زنان، کودکان و حتا سگ‌های‌شان سر بریده شده و بدن‌شان در چاه‌ها انداخته شدند. این علاوه بر گزارش شاهدان عینی از تجاوز جنسی، شکنجه، آدم‌ربایی، غارت، و کار اجباری است. قتل‌عام مزار شریف در گزارش انجمن وکلای آمریکا درباره‌ی کشتار غیرنظامیان عمدتا هزاره توسط نیروهای حکومت فعلی در مزار شریف آمده است که اگرچه هزاره‌ها تحت آزار و اذیت دولت ربانی (۱۹۹۲-۱۹۹۶) قرار گرفتند، اما ظهور مجدد حکومت فعلی در آن زمان، مشکلات بزرگ دیگری را برای امنیت این گروه قومی ایجاد کرد. در این گزارش به نقل از دیدبان حقوق بشر آمده است که در جریان تسلط حکومت فعلی در آن زمان، بر شهر مزار شریف در آگوست ۱۹۹۸ تخمین زده می‌شود که بین دو هزار تا پنج هزار غیرنظامی «به‌طور سیستماتیک و وحشیانه اعدام شده‌اند». کارشناسان خاطرنشان کردند که این خشونت «یک عیاشی از کشتار است که به‌دلیل تعصبات نژادی و مذهبی انجام می‌شود.» قتل‌عام یکاولنگ در سال ۲۰۰۱ میلادی همچنین در بخشی از گزارش انجمن وکلای آمریکا آمده است که در ماه جنوری ۲۰۰۱، نیروهای حکومت فعلی در آن زمان، عملیات جست‌وجو را در یکاولنگ بامیان انجام دادند و ۳۰۰ مرد غیرنظامی را بازداشت کردند. طبق این گزارش، این افراد به نقاط تجمع معینی برده شدند و سپس توسط جوخه‌ی تیراندازی در معرض دید عموم تیرباران شدند. این انجمن تاکید کرد که حکومت فعلی در آن زمان، این اقدامات شنیع را به‌عنوان «مجازات دسته‌جمعی» برای باشندگان محلی که با نیروهای مخالف همکاری می‌کردند، در نظر داشتند. ادامه‌ی اعمال نسل‌کشی انجمن وکلای آمریکا در گزارش خود گفته است که نسل‌کشی هزاره‌ها تا امروز ادامه دارد. طبق گزارش این انجمن، از زمان عبدالرحمان‌خان، بسیاری از کسانی که قدرت را در افغانستان در دست داشتند، از جمله حکومت فعلی و جناح‌های جدیدتر مانند داعش خراسان به جنایات علیه هزاره‌ها ادامه داده‌اند. در این گزارش آمده است که حتی در کشورهای دیگر، هزاره‌ها دیگر در امنیت نیستند و در خطر خشونت و تبعید اجباری توسط سایر دولت‌های منطقه قرار دارند. درگیری هزاره‌ها و کوچی‌ها همچنین در گزارش انجمن وکلای آمریکا به درگیری در هزاره‌جات، به‌ویژه غزنی و میدان وردک بین کوچی‌های پشتون و هزاره‌ها بر سر چراگاه نیز اشاره شده است. در گزارش آمده است که اقدامات عبدالرحمان‌خان در مصادره‌ی زمین از هزاره‌ها و دادن آن به کوچی‌ها از طریق فرمان سلطنتی تأثیرات آسیب‌زای ماندگاری بر جامعه‌ی هزاره داشت. کارشناسان معتقد اند که حکومت فعلی به سوءاستفاده از رویدادهای تاریخی برای ادامه‌ی الگوهای خشونت علیه هزاره‌ها ادامه می‌دهند. کوچ‌های اجباری در گزارش انجمن وکلای آمریکا آمده است که کوچ‌های اجباری به ابزار رایج حکومت سرپرست در برابر هزاره‌ها تبدیل شده است. در گزارش آمده است که هزاران هزاره از ولایت‌های هلمند، کابل، میدان وردک و بلخ در سه سال گذشته به زور از خانه‌های خود بیرون رانده شده‌اند. طبق این گزارش، در سال ۲۰۲۱ تخمین زده می‌شود که بیش از دو هزار و ۵۰۰ خانواده‌ی هزاره مجبور به ترک خانه‌های خود شدند و هیچ راه‌حل قانونی برای اعتراض به دستورات به آنان داده نشد. در این گزارش به خشونت علیه هزاره‌ها در جوی‌ نو ارزگان اشاره شده و آمده است که این مردم با کوچ ‌اجباری مواجه‌اند. از زمان تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان، موارد متعددی از قتل باشندگان منطقه‌ی هزاره‌نشین ولسوالی خاص ارزگان گزارش شده است.