سازمان صحی جهان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که حمایت خود را از مبارزه با بیماری سل «توبرکلوز» در افغانستان تجدید کرده است. سازمان جهانی صحت این اظهارات را امروز (دوشنبه، ۴ حمل) به مناسبت روز جهانی بیماری سل «توبرکلوز» در حساب کاربری ایکس خود مطرح کرده و گفته است که همکاری آنها با شرکای بین‌المللی خود در افغانستان ادامه دارد. سازمان صحی جهان تاکید کرده است: «ما کاملاً متعهد به ارایه حمایت فنی ضروری برای مقابله با سل در افغانستان هستیم.» پیش از این، وزارت صحت عامه حکومت سرپرست اعلام کرده بود که این بیماری سالانه از ۱۰ تا ۱۲ هزار تن قربانی می‌گیرد. سازمان صحی جهان توبرکلوز را همچنان یک بیماری تهدیدکننده در سطح جهان خوانده است. این در حالی است که پس از تسلط حکومت فعلی بر افغانستان، شماری از زیادی از داکتران متخصص به کشورهای دیگر پناهنده شده و اکنون سیستم صحت افغانستان با مشکل کمبود داکتران متخصص، کمبود امکانات و دوا مواجه می‌باشد. همچنین وضع محدودیت علیه زنان و دختران باعث شده است که نهادهای بین‌المللی کمک‌هایش را در بخش صحت افغانستان نیز کاهش دهند.

نمایشگاه «عیدبازار» هرات به هدف حمایت از سرمایه‌های کوچک و بازاریابی برای تولیدات داخلی، توسط اتحادیه تاجران صادرکننده تولیدات داخلی افتتاح گردیده و تا شب عید ادامه خواهد داشت. مسلم رهجو، برگزارکننده این نمایشگاه می‌گوید که ۲۰۰ غرفه در این عیدبازار در نظر گرفته شده است که از این میان ۱۲۶ غرفه آن، برای بانوان اختصاص داده شده است. آقای رهجو تاکید کرد که در این غرفه‌ها محصولات مختلفی از جمله کفش، لباس، صنایع دستی و کالاهای ویژه عید به نمایشگاه گذاشته‌ شده‌اند. وی افزوده است که یکی از خوبی‌های عیدبازار، فروش اجناس با تخفیف ۲۰ درصد نسبت به دوکان‌های داخل شهر است‌ که همین موضوع باعث شده استقبال مردم از نمایشگاه زیاد باشد. همچنین اسلام‌جار والی، هرات در بازدید از بخش‌های مختلف این نمایشگاه، بر حمایت بیشتر تولیدات داخلی تاکید نمود و از همکاری همه‌جانبه اداره محلی در بازاریابی محصولات شرکت‌های تولیدی اطمینان داد. از سوی هم، بازدیدکنندگان عیدبازار می‌گویند که این نمایشگاه واقعاً یک فرصت خوب برای خانواده‌ها می‌باشد و همچنان قیمت‌ها نسبت به بازار ارزان‌تر و کیفیت محصولات هم عالی است. با این حال غرفه‌داران این نمایشگاه می‌گویند: «این عیدبازار فرصتی عالی برای ما می‌باشد تا محصولات خویش‌را به طور مستقیم به مشتریان معرفی کنیم و استقبال مردم بسیار خوب بوده است.» زنان اشتراک‌کننده در این نمایشگاه از کاهش بازار فروش محصولات، افزایش بهای مواد خام و عدم دسترسی به برنامه‌های حمایتی ابراز نارضایتی کردند. شماری از صنعت‌گران، واردات کالای‌های مشابه و محدودیت ویزای سفر و‌ مشکلات در زمینه‌ی مواد خام را از چالش‌های کلیدی کارشان عنوان می‌کنند. آنان گفته‌اند هنوز بازار کالاهای وارداتی خارجی در کشور نسبت به کالاهای داخلی گرم‌تر است. در حالی زنان دست‌آوردهای هنری را به نمایش گذاشته‌اند که حکومت در بیش از سه سال گذشته، محدودیت‌های شدیدی علیه دختران و زنان وضع کرده است. در حال حاضر دختران و زنان به مکتب و دانشگاه نمی‌توانند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

بنیاد ملاله یوسف‌زی، برنده جایزه صلح نوبل و فعال حقوق زنان از رهبران جهان خواسته است که «آپارتاید جنسیتی» در افغانستان را به‌عنوان جنایت علیه بشریت به رسمیت بشناسند و برای پاسخگو کردن عاملان آن، اقدام کنند. این بنیاد با انتشار اعلامیه‌ای گفته است: «دختران و زنان افغانستان چهار سال است از تحصیل محروم شدند و هیچ راهی برای بازگشت به مکتب ندارند. نه به دلیل جنگ یا بحران، بلکه فقط به این دلیل که دختر هستند.» سحر هلیمزای، مدیر ابتکار افغانستان در بنیاد ملاله تاکید کرده است که تسلط حکومت فعلی نتیجه یک روند صلح ناکام، ادعاهای نادرست درباره تغییر رویکرد حکومت فعلی و بی‌توجهی دولت‌ها به واقعیت‌های موجود بود. سحر هلیمزاری تاکید کرده است: «نتیجه این بی‌توجهی، افراطی‌ترین نظام آپارتاید جنسیتی در تاریخ معاصر بوده است.» بنیاد ملاله یوسف‌زی می‌گوید که با سازمان‌های بومی که علی‌رغم ممنوعیت آموزش متوسطه، همچنان زمینه تحصیل را برای دختران فراهم می‌کنند، همکاری می‌کند و از فعالانی که با وجود خطرات ایستادگی می‌کنند، حمایت می‌نماید. این بنیاد از رهبران گروه ۲۰ که امسال در آفریقای جنوبی گرد هم می‌آیند، خواسته است که علیه تبعیض جنسیتی اقدام کنند. در اعلامیه آمده است: «آیا برای پایان دادن به آپارتاید جنسیتی اقدام خواهید کرد، یا در تاریخ به‌خاطر سکوت‌تان یاد خواهید شد؟» قابل ذکر است که پس از تسلط حکومت سرپرست در افغانستان، آموزش دختران بالاتر از صنف ششم ممنوع شد. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن، زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. همچنین جامعه‌ی جهانی بارها از حکومت فعلی خواسته است که محدودیت‌های آموزشی بر دختران را بردارد. با این حال، حکومت سرپرست تا اکنون در این زمینه تغییری ایجاد نکرده است. سازمان‌های حقوق بشری و نهادهای بین‌المللی این سیاست‌ها را «آپارتاید جنسیتی» خوانده و خواستار پاسخگویی حکومت سرپرست شده‌اند.

اداره‌ی امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست در ولسوالی مالستان ولایت غزنی به روحانیان و متنفذان این ولسوالی هدایت داده است که حجاب زنان و دختران را مطابق قانون امر به معروف و نهی از منکر تعریف کنند و از عواقب بدحجابی آگاهی دهند. این اداره با نشر ابلاغیه‌ای، با استناد به قانون امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی گفته است که پنهان‌کردن چهره‌ی زنان و دختران «به‌دلیل ترس از فتنه ضروری و صدای زن مثل خواندن آهنگ، نعت و قرائت در مسجد عورت» است. در بخشی از ابلاغیه آمده است که لباس زنان نازک و کوتاه و چسپ نباشد، و زنان بدن و روی خود را از مردان نامحرم پنهان کنند. اداره‌ی امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست تاکید کرده است که نظرکردن مردان بالغ بیگانه به بدن و روی زنان و نگاه‌کردن زنان بالغ به مردان بیگانه حرام است. همچنین اداره‌ی امر به معروف و نهی از منکر در ولسوالی مالستان در بخشی از ابلاغیه‌ی خود تأکید کرده است که در مساجد سه وقت آذان داده شود. این اداره افزوده است که روزه و عید باید مطابق دستور مقام عالی باشد و از تجلیل نوروز و سایر روزهایی که در شریعت اصل ندارد، اجتناب و در صورت تخلف برخورد قانونی شود. در ابلاغیه آمده است که در مراسم عروسی، ختم و خیرات از مصارف گزاف جلوگیری شود. این اداره در ابلاغیه‌ی خود به خودکشی افراد اشاره کرده و گفته است که باید عوامل خودکشی معلوم و درباره‌ی عواقب آن صحبت شود. اداره‌ی امر به معروف حکومت فعلی می‌گوید که از نظر این گروه «زنا، تجاوز جنسی، زنکه‌بازی، چشم‌چرانی، نکاح اجباری و مسافرت طولانی شوهر» از عوامل خودکشی است. همچنین این اداره خواستار همکاری مردم در تامین امنیت این ولسوالی شده است.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل اعلام کرده است که در سال ۲۰۲۴ میلادی به ۶۸۸ هزار تن در افغانستان آب نوشیدنی سالم فراهم کرده است. این نهاد امروز (یک‌شنبه، ۳ حمل) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود به مناسبت روز جهانی آب گفته است که آب سالم در مکاتب، شفاخانه‌ها و خانه‌ها فراهم شده است. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل هر کودک را سزاوار نوشیدن آب سالم دانسته و بر حفظ سلامت آنان تأکید کرده است. در ادامه آمده است: «دختران و زنان اغلب مسوول جمع‌آوری آب هستند و به دلیل کمبود آب، بیشترین آسیب را می‌بینند. به همین دلیل است یونیسف امکانات آب سازگار با آب و هوا را مستقیماً برای خانواده های نیازمند به درب خانه هایشان می‌آورد. اکثر آنها از انرژی خورشیدی استفاده می‌کنند و بقیه شیرهای آب آشامیدنی تمیز هستند.» این در حالی است که کمیته صلیب سرخ در روز جهانی آب گفته است که ۳۳ میلیون تن در افغانستان به آب نوشیدنی سالم دسترسی ندارند. همچنان، یونیسف پیش‌تر در گزارشی افزوده بود که در ۲۵ ولسوالی ولایت‌های شرقی افغانستان در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ آب نوشیدنی سالم فراهم کرده است. پیش از این سازمان ملل متحد هشدار داده بود که اگر اقدامی نشود، آب‌های زیرزمینی کابل تا سال ۲۰۳۰ میلادی خشک خواهد شد.

سازمان حقوق بشری حال‌وش گزارش داد که یک کودک ۱۰ ساله اهل افغانستان در یک چاه ۲۰۰ متری در ولایت سیستان و بلوچستان ایران سقوط کرده و جان باخته است. در گزارش سازمان حقوق بشری حال‌وش آمده است که پیکر این کودک ۱۰ ساله با دوربین رویت شده، اما هنوز با گذشت بیش از سه روز بیرون کشیده نشده است. در گزارش آمده است که این کودک ظهر (پنج‌شنبه ۳۰ حوت) در چاه سقوط کرده و مسوولان حکومتی ایران اکنون تصمیم گرفته‌اند که پیکر این کودک در همان محل چاه دفن و نماز جنازه نیز بر بالای دهانه چاه اقامه شود. در ادامه آمده است که این رویداد در روستای ناصرآباد از توابع ولسوالی سیب و سوران ولایت سیستان و بلوچستان ایران رخ داده است. در گزارش آمده است که نام این کودک افغان صیدالله نور محمد اعلام شده است. بر اساس جزییات ارائه شده، با دوربینی که به درون چاه فرستاده شده، پیکر بی‌جان صیدالله رویت شده، اما به‌دلیل شرایط فنی چاه و کمبود شدید تجهیزات، امکان خارج کردن جسد فراهم نشده است. براساس گزارش سازمان حقوق بشری حال‌وش تصمیم برای دفن این کودک افغان در چاه، « از روی ناچاری» اتخاذ شده است. همچنین کانال خبری حال‌وش در تلگرام گزارش داده است که به دنبال بی‌تفاوتی نهادهای مسوولان جمهوری اسلامی، فعالان اجتماعی نامه‌ای سرگشاده و اعتراضی نوشتند. در نامه بر «ضرورت اقدام فوری برای بازیابی پیکر صیدالله»، بدون هیچ‌گونه تبعیض نژادی یا ملیتی تاکید شده است. آن‌ها با بیان اینکه «افغانستانی بودن این کودک نباید دلیلی برای سهل‌انگاری یا بی‌تفاوتی باشد»، خواستار آن شدند که کرامت انسانی فارغ از مرز و ملیت پاس داشته شود و هیچ تفاوتی میان جان یک انسان افغان یا ایرانی قائل نشوند.

سازمان عفو بین‌الملل می‌گوید که ممنوعیت آموزشی دختران افغانستان غیر قابل توجیه بوده و نقض حقوق اساسی بشر برای آموزش است. سازمان عفو بین‌الملل این اظهارات با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود به ‌مناسبت آغاز سال تعلیمی در افغانستان مطرح کرده و گفته است که حکومت سرپرست افغانستان باید به دختران در هر سنی، اجازه‌ی رفتن به مکتب بدهد. در ادامه آمده است که مسوولان حکومت فعلی باید از بهانه‌های بدبینانه برای پیش‌برد برنامه‌های تبعیض‌آمیز خود دست بردارند. همچنین سازمان عفو بین‌الملل از مردم سراسر جهان خواسته است که طوماری را برای پاسخ‌گو کردن حکومت فعلی توسط جامعه‌ی جهانی امضا کنند. همچنین یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل نیز اعلام کرده است که با آغاز سال تعلیمی جدید، تقریبا ۴۰۰ هزار دختر دیگر از حق آموزش محروم شده‌اند و تعداد آنها به ۲.۲ میلیون نفر رسیده است. کاترین راسل، مدیر اجرایی یونیسف گفته است که این محدودیت همچنان به آینده‌ی میلیون ها دختر در افغانستان آسیب می‌رساند. خانم راسل تاکید کرده است که اگر این ممنوعیت تا سال ۲۰۳۰ میلادی ادامه یابد، بیش از چهار میلیون دختر از حق تحصیل فراتر از دوره ابتدایی محروم خواهند شد که پیامدهای آن برای دختران و برای افغانستان فاجعه‌بار است. در حالی سازمان عفو بین‌الملل از محدودیت آموزشی دختران افغانستان، انتقاد می‌کند که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب، دانشگاه و ورزش منع کرده‌ است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. قابل ذکر است که در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. همچنین جامعه‌ی جهانی بارها از حکومت فعلی خواسته است که محدودیت‌های آموزشی بر دختران را بردارد. با این حال، حکومت سرپرست تا اکنون در این زمینه تغییری ایجاد نکرده است.

کمیته‌ بین‌‌المللی صلیب سرخ درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که تخمین زده می‌شود که ۳۳ میلیون نفر در افغانستان با کمبود شدید آب مواجه هستند. این نهاد امروز (شنبه، ۲ حمل) با نشر گزارشی در وب‌سایت خود به‌مناسبت «روز جهانی آب» گفته است که بارندگی نامنظم، افزایش دمای هوا و خشک‌سالی باعث کاهش دسترسی مردم افغانستان به آب شده است. مارتین دی بویر، رییس برنامه‌های کمیته‌ بین‌‌المللی صلیب سرخ در افغانستان هشدار داده است: «برای میلیون‌ها افغان که پیش از این نیز با چالش‌های زیادی روبرو بودند، تأمین آب برای آشامیدن، پخت‌وپز یا آبیاری محصولات کشاورزی اغلب غیرممکن است.» در گزارش آمده است: «این موضوع تأثیرات ویرانگری بر سلامت مردم و دسترسی آنان به غذا دارد و همچنین مانعی برای توسعه‌ی اقتصادی افغانستان است.» رییس برنامه‌های کمیته‌ بین‌‌المللی صلیب سرخ تاکید کرده است که کمبود زیرساخت‌های ضروری، از جمله سیستم‌های تأمین آب، بندها و شبکه‌های آبیاری چالش‌ها را بیشتر می‌کند. در ادامه آمده است که دسترسی به آب سالم یکی از مسائل حیاتی افغانستان است که بر صحت عمومی، امنیت غذایی و ثبات اقتصادی تأثیر می‌گذارد. همچنین ورونیکو وبر اویدو پینتو، رییس برنامه آب و اسکان کمیته‌ بین‌المللی صلیب سرخ در افغانستان افزوده است: «آب فقط یک نیاز نیست، بلکه پایه و اساس زندگی است. در افغانستان، تغییرات اقلیمی دسترسی به آب را برای میلیون‌ها نفر تهدید می‌کند.» ورونیکو وبر اویدو پینتو می‌گوید: «با کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و افزایش رویدادهای شدید اقلیمی، تقویت مدیریت منابع آبی مقاوم در برابر تغییرات اقلیمی برای حفظ منابع آب شیرین افغانستان و کمک به جوامع برای سازگاری با شوک‌های اقلیمی ضروری است.» بهبود دسترسی به آب همچنین کمیته‌ بین‌‌المللی صلیب سرخ در بخشی از گزارشش گفته است که در سال ۲۰۲۴ میلادی، به ۱.۱۲ میلیون نفر در افغانستان کمک کرده است که به آب آشامیدنی سالم دسترسی بهتری داشته باشد. در گزارش آمده است که از این افراد با بازسازی زیرساخت‌ها و حمایت از تأمین انرژی پایدار در مناطق شهری مانند فیض‌آباد، هرات، کابل، قندهار، خوست، قندوز، میمنه و شیندند، کمک کرده است. پیش از این سازمان ملل متحد هشدار داده بود که اگر اقدامی نشود، آب‌های زیرزمینی کابل تا سال ۲۰۳۰ میلادی خشک خواهد شد.

اتحادیه‌ی اروپا برای افغانستان اعلام کرده است که پنج میلیون یورو را برای برنامه‌های آموزشی صحی زنان در مراکز صحی عاجل اختصاص داده است. این نهاد با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این برنامه‌ی سه‌ساله، به‌منظور بهبود دسترسی به مراقبت‌های صحی باکیفیت و توسعه مهارت‌های تخصصی در میان دستیاران، نرس‌ها و قابله‌ها راه‌اندازی شده است. در اعلامیه آمده است که افغانستان در حال حاضر با بحران‌های چند بعدی روبرو است، نزدیک به دو سوم جمعیت آن در فقر زندگی می‌کنند و بیش از نیمی از آن‌ها نیازمند کمک‌های بشردوستانه هستند. در ادامه آمده است که خروج گسترده‌ی کارکنان بخش صحی و محدودیت‌های آموزشی علیه زنان و دختران، پایداری نیروی کار صحی در افغانستان را با چالش مواجه کرده است. اتحادیه‌ی اروپا برای افغانستان هشدار داده است که تحولات سیاسی و محدویت‌های حکومت سرپرست علیه تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی، دسترسی به مراقبت‌های صحی را به یکی از مشکلات اساسی مردم مبدل کرده است. نمایندگی این اتحادیه تاکید کرده است که بودجه‌ی این اتحادیه به آموزش مداوم صدها کارمند صحی محلی در مراکز صحی رایگان عاجل در کابل، لشکرگاهِ هلمند و عنابه‌ی پنجشیر اختصاص خواهد یافت. در بخشی از اعلامیه آمده است که برنامه‌های آموزشی این پروژه سه‌ساله، ظرفیت فردی و جمعی را در بخش مراقبت‌های صحی افزایش داده و هم‌زمان دسترسی مردم به خدمات رایگان و باکیفیت را بهبود خواهد بخشید. دژان پانیک، مدیر بخش افغانستان سازمان ایمرجنسی (EMERGENCY) گفته است: «هدف ما این است که هر کارمند صحی در افغانستان، چه در یک شهر پر جمعیت و چه در یک روستای دورافتاده، مهارت‌ها و منابع لازم برای ارایه مراقبت‌های استثنایی را در اختیار داشته باشد.» قابل ذکر است که حکومت سرپرست پس از بازگشت دوباره به قدرت، با وضع محدودیت‌های شدید علیه زنان و دختران در افغانستان، آنان را از آموزش، تحصیل و کار محروم کرده‌اند. همچنان اوایل زمستان سال گذشته‌ی خورشیدی، طی فرمانی تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی خصوصی در سراسر کشور را نیز ممنوع اعلام شد.