بخش زنان سازمان ملل متحد (UN Women) درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که بیش از یک میلیون دختر در افغانستان به‌طور سیستماتیک از تحصیل محروم هستند. اين نهاد امروز (پنج‌شنبه، ۲۲ جوزا) با نشر یک نوار تصویری در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که از زنان و دختران افغانستان حمایت می‌کند. در ادامه آمده است که با حمایت نهاد Girls2lead، برای توانمندسازی زنان و دختران جوان افغانستان، فرصت‌های آموزشی را فراهم کرده است. بخش زنان سازمان ملل متحد مشخص نکرده که برای چه تعداد از زنان و دختران جوان در افغانستان زمینه‌ی آموزش را فراهم کرده است. در حالی این سازمان از آموزش زنان و دختران جوان در افغانستان خبر می‌دهد، که ۹۰۵ روز می‌شود که حکومت سرپرست دروازه‌های دانشگاه‌های خصوصی و دولتی را به‌روی دختران در کشور مسدود کرده است. همچنین علاوه بر دروازه‌های دانشگاه‌ها، ۱۳۶۰ روز می‌شود که دروازه‌های مکاتب نیز به‌روی دختران بالاتر از صنف ششم مسدود است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. در این میان، فعالیت‌هایی چون صنایع‌دستی، خیاطی و کارهای محدود خانگی، از معدود گزینه‌های باقی‌مانده برای آنان به شمار می‌رود. یونیسف و شماری از نهادهای بین‌المللی تلاش دارند از طریق همین فرصت‌های محدود، راهی برای توان‌مندسازی زنان و دختران در افغانستان باز کنند.

ایندریکا راتوات، معاون نماینده‌ی ویژه سازمان ملل متحد در امور افغانستان از افزایش میزان مرگ‌ومیر مادران در این کشور به شدت ابراز نگرانی کرده است. آقای راتوات با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نسبت به افزایش مرگ‌ومیر مادران و نوزادان در افغانستان هشدار داده و بر اهمیت گسترش برنامه‌های حمایتی از قابله‌ها تاکید کرده است. وی از جامعه‌ی جهانی خواستار اقدام فوری برای پشتیبانی از آنان شده است. این در حالی است که چندی پیش سازمان جهانی بهداشت نیز با نشر گزارشی از افزایش آمار مرگ‌و‌میر مادران در افغانستان ابراز نگرانی کرده و گفته بود که روزانه ۲۴ مادر و ۱۶۷ نوزاد در این کشور به‌دلیل مرگ‌ومیر قابل‌ پیش‌گیری مربوط به زایمان و بارداری جان‌شان را از دست می‌دهند. قابل ذکر است که با روی کار آمدن دوباره‌ی حکومت سرپرست در آگوست ۲۰۲۱ میلادی در افغانستان و وضع ممنوعیت‌ها بالای زنان از جمله ممنوعیت آموزش، کار، سفر بدون محرم، دست‌رسی مردم این کشور به‌ویژه زنان و کودکان به مراقبت‌های بهداشتی محدود شده‌ است.

اوچا یا دفتر کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل در افغانستان هشدار داده است که با کاهش شدید بودجه مواجه است و برای رسیدگی به نیازهای بیش از ۱۲ میلیون نفر به ۱.۶۲ میلیارد دالر نیاز دارد. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که تقریبا نیمی از جمعیت افغانستان از جمله بیش از پنج میلیون زن به کمک‌ بشردوستانه اضطراری نیاز دارند. در گزارش برنامه نیازها و پاسخ بشردوستانه افغانستان در سال ۲۰۲۵ میلادی آمده است که سازمان‌های بشردوستانه با کاهش شدید بودجه مواجه‌ هستند. در ادامه آمده است که حدود ۲۲.۹ میلیون نفر در افغانستان به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند. دفتر کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل در افغانستان تاکید کرده است که هدف کمک‌های بشردوستانه در ابتدا نزدیک به ۱۷ میلیون نفر را در بر می‌گرفت که این هدف به‌دنبال کاهش شدید بودجه، به ۱۲.۵ میلیون نفر کاهش یافته است. در ادامه آمده است که صدها هزار نفر در افغانستان به کمک‌های غذایی، سرپناه اضطراری، مراقبت‌‎های بهداشتی، خدمات تغذیه، آموزش، آب آشامیدنی و کمک‌های نقدی نیاز دارند. در این گزارش آمده است: «خدمات حفاظتی برای زنان، کودکان، افراد دارای معلولیت و سایر گروه‌های در معرض خطر همچنان محور اصلی باقی مانده‌اند.» اوچا افزوده است که از دست رفتن چندین تامین‌کننده مالی، شکاف بزرگی در پاسخ بشردوستانه سال ۲۰۲۵ میلادی ایجاد کرده و تیم کشوری بشردوستانه افغانستان «اچ‌سی‌تی» را وادار به بازنگری فوری در اولویت‌های اصلی کرده است.

رسانه‌های آمریکایی اعلام کرده‌اند که محمد خطیبی، نوجوانی از افغانستان که در مکتب متوسطه «مرسر در ایالت ویرجینیا» درس می‌خواند، موفق به دریافت جایزه ریاست‌جمهوری ایالات متحده برای برتری آموزشی شده است. در گزارش‌ها آمده است که این جایزه از سوی وزارت معارف ایالات متحده و کاخ سفید به دانش‌آموزان ممتاز اعطا می‌شود. این جایزه که با امضای دونالد ترمپ، رییس‌جمهور ایالات متحده و وزیر معارف این کشور همراه است، به دانش‌آموزانی تعلق می‌گیرد که عملکرد تحصیلی برجسته، تعهد به یادگیری و ویژگی‌های شخصیتی ممتاز از خود نشان داده باشند. محمد خطیبی درباره دریافت این افتخار گفته است: «بسیار سپاس‌گزار و خوشحالم که این افتخار را به‌دست آوردم. در عین حال، به یاد دانش‌آموزان بااستعدادی در افغانستان هستم که به چنین فرصت‌هایی دسترسی ندارند. آرزو دارم روزی همه‌ی دانش‌آموزان در محیطی امن و پشتیبان یاد بگیرند، بزرگ بیندیشند و به اهداف‌شان برسند. آموزش باید یک حق باشد، نه یک امتیاز. می‌خواهم موفقیتم الهام‌بخش دیگران باشد و به کسانی که هنوز در پی فرصت‌اند، کمک کنم.» همچنین در پیامی که همراه این جایزه ارسال شده، دونالد ترمپ دریافت‌کنندگان این افتخار را «رهبران آینده» توصیف کرده و نوشته است: «ملت ما در آینده برای رهبری و راهنمایی به شما نگاه خواهد کرد. با هم می‌توانیم بزرگ‌ترین و موفق‌ترین دوره تاریخ کشورمان را آغاز کنیم؛ یک عصر طلایی واقعی.» محمد خطیبی پس از بازگشت حکومت سرپرست به قدرت در سال ۲۰۲۱ میلادی، همراه با بخشی از خانواده‌اش از افغانستان به ایالات متحده پناه آورد. مکتب مرسر در بیانیه‌ای عمومی، با تبریک به او، محمد خطیبی را «الگویی الهام‌بخش برای سایر دانش‌آموزان» توصیف کرده و موفقیتش را نشانه‌ای از ظرفیت‌های بالقوه جوانان مهاجر دانسته است؛ ظرفیتی که با دسترسی به آموزش با کیفیت و حمایت مناسب شکوفا می‌شود. جایزه ریاست‌جمهوری برای برتری آموزشی بالاترین افتخار در چارچوب «برنامه جوایز آموزشی ریاست‌جمهوری ایالات متحده» است. دریافت‌کنندگان این جایزه باید معدل تحصیلی بالای ۳.۵ داشته باشند، توصیه‌نامه از آموزگاران دریافت کنند و در داخل و خارج از کلاس، انگیزه، صداقت و ابتکار نشان دهند.

برنامه جهانی غذا اعلام کرده است که برای بسیاری از شهروندان افغانستان که با گرسنگی روبرو هستند، غذاهای کمکی تنها راه نجات‌شان است. این سازمان با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس گفته است که موترهای برنامه جهانی غذا در افغانستان روزها در زمین‌های ناهموار و کوه‌ها سفر می‌کنند تا غذای نجات‌بخش را به جوامعی که دسترسی به آن‌ها سخت است، برسانند. در ادامه آمده است: «برای بسیاری از شهروندان افغانستان که با گرسنگی روبرو هستند، این غذا تنها راه نجات آن‌هاست.» قابل ذکر است که در سال‌های گذشته کمک‌های غذایی توانسته میلیون‌ها خانواده را از فاجعه گرسنگی در نقاط مختلف کشور نجات دهد. با این حال، کاهش شدید منابع مالی موجب شده است تا برنامه جهانی غذا ارایه خدمات به بخش بزرگی از نیازمندان را متوقف کند. این در حالی است که دونالد ترمپ در نخستین روز ورودش به کاخ سفید، دستور تعلیق ۹۰ روزه تمامی کمک‌های خارجی را صادر کرده بود. در اعلامیه کاخ سفید آمده بود که این کمک‌ها تا بررسی دقیق و سنجش میزان هماهنگی آن‌ها با سیاست‌های جدید آمریکا متوقف خواهد شد. قابل ذکر است که این دستور باعث توقف عملیات اداره توسعه بین‌المللی آمریکا در سراسر جهان شد و در همان روند ارائه خدمات حیاتی از قبیل غذا، کمک‌های دارویی و بشردوستانه را در سراسر جهان مختل کرده است. پس از سقوط دولت پیشین افغانستان، کاهش کمک‌های بین‌المللی معیشت میلیون‌ها تن را در کشور با بحران جدی روبه‌رو کرده است.

منابع محلی از ولایت قندهار می‌‌گویند که یک مرد در این ولایت همسرش را با چاقو به شکل بسیار فجیع «سربریده» است. دست‌کم دو منبع تایید کردند که این رویداد روز (سه‌شنبه، ۲۰ جوزا) در ساحه‌ی «یخ کاریز- کالونی حاجی قادر» از مربوطات حوزه ۱۵ شهر قندهار رخ داده است. منبع تاکید کرد که این زن حدود ۲۵ سال سن داشته و از وی سه فرزند، شامل یک نوزاد دختر، به‌جامانده است. منبع افزوده است که شوهر این زن فضل محمد نام داشته و معتاد به مواد مخدر بوده است. منبع در مورد هویت این زن و دلیل اصلی قتل او چیزی نگفته است، اما می‌گوید که فضل محمد، همسرش را همیشه لت‌وکوب می‌کرد. همچنین فرماندهی پولیس حکومت سرپرست در قندهار نیز این رویداد را تایید کرده و گفته است که فضل محمد را به اتهام قتل همسرش بازداشت کرده است. پس از تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان، قتل‌های مرموز زنان، کودکان و جوان در در سراسر کشور افزایش کم‌پیشینه یافته است. بیماری‌های روانی، خصومت شخصی، ازدواج‌های اجباری، خشونت خانوادگی و فشار‎های روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی این قتل‌ها بیان شده است. همچنین با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمی‌توانند برای خشونت‌های وارده‌ی شان شکایت کنند و این‌گونه خشونت‌‌ها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا می‌کند.

موسسه ماین‌پاکی هلوترست درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که بیش از ۸۰ درصد قربانیان انفجار ماین‌ها در افغانستان کودکان هستند. اين سازمان روز (سه‌شنبه، ۲۰ جوزا) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که در حال حاضر ۶.۴ میلیون تن در افغانستان در معرض خطر مواد منفجره قرار دارند. سازمان هلوترست در ادامه تاکید کرده است که بر اساس آمار این سازمان، از هر ۵ تن در افغانستان، یک نفر از «ساحه‌ی عاری از ماین» بهره‌مند می‌شود. در ادامه آمده است که بیش از ۱۴۰۰ کیلومتر مربع زمین را پاک‌سازی کرده و به بیش از ۱۷ میلیون نفر کمک کرده است. موسسه هلوترست از جامعه‌ی بین‌المللی خواسته است که حمایت خود از پروسه ماین‌پاکی در افغانستان را حفظ کند. این موسسه افزوده است که از سال ۱۹۸۸ میلادی تا اکنون هزار و ۴۰۰ کیلومتر زمین را در افغانستان از ماین پاکسازی کرده و به این ترتیب به بیش از ۱۷ میلیون نفر کمک کرده است. در سال جاری میلادی به‌دلیل قطع کمک‌های مالی امریکا، بودجه‌ی برنامه‌های بشردوستانه در افغانستان، از جمله برنامه‌ی ماین پاکی، به شدت کاهش یافته است. سازمان ملل متحد بارها از کمبود بودجه و پیامدهای آن هشدار داده و خواستار کمک‌های بیشتر جامعه جهانی شده است. این در حالی است که سه روز پیش در نتیجه‌ی انفجار سرگلوله در ولایت پکتیا، یک کودک جان باخت و چهار تن دیگر زخمی شد. ماین‌ها و مهمات منفجر نشده باقی مانده از دوران‌های جنگ در کشور، سالانه جان‌ ده‌ها تن به‌ویژه کودکان را می‌گیرد.

سازمان حقوق‌بشری «هه‌نگاو» اعلام کرده است که ۵۰ روز پس از ناپدیدشدن دختر جوان اهل افغانستان، بخش‌هایی از پیکر مثله ‌شده‌ی‌ او در تهران پیدا شد. این سازمان، هویت این دختر را کبرا رضایی ۲۶ ساله گزارش داده است. براساس معلومات موجود، بخشی از اندام‌های او به‌تاریخ ۱۳ جوزا از میان زباله‌ها توسط ساکنان محل کشف شده و آزمایش‌های ژنتیکی (دی‌ان‌ای) هویت او را تأیید کرده است. مقام‌های ایرانی تا اکنون هیچ توضیح روشنی درباره این قتل نداده‌اند. سازمان حقوق‌بشری هه‌نگاو تاکید کرده است که کبرا رضایی هنگام بیرون شدن از خانه و در مسیر رفتن به محل کارش ربوده شد و سپس به قتل رسیده است. با گذشت چند روز از کشف اجزای بدن قربانی، پولیس ایران هنوز اطلاعات روشنی به خانواده مقتول ارائه نکرده و تنها اعلام کرده که دو مظنون بازداشت شده‌اند. بر اساس این گزارش، تا اکنون سایر بخش‌های بدن، تلفن همراه و مدارک شناسایی این زن پیدا نشده است. همچنین هه‌نگاو نوشته است که روز شنبه ۱۷ جوزا، در حالی که خانواده قربانی آماده برگزاری مراسم خاکسپاری بود، نیروهای حکومتی با دخالت مستقیم مانع تدفین شدند و تا این لحظه نیز از صدور مجوز رسمی برای دفن پیکر کبری رضایی خودداری کرده‌اند. گفته شده است که این اقدام، رنج و فشار مضاعفی را بر خانواده کبرا رضایی وارد کرده است. سازمان هه‌نگاو یک نهاد حقوق بشری غیردولتی است که بر نقض حقوق بشر در ایران تمرکز دارد و گزارش‌هایی درباره سرکوب، بازداشت، اعدام و خشونت علیه اقلیت‌ها منتشر می‌کند. همچنین خبرگزاری دولتی ایران (ایرنا) به نقل از سید اکبر عربی، فرمانده انتظامی شهرستان پیشوا از بازداشت قاتل یک دختر جوان در این شهرستان خبر داده است. آقای عربی اضافه کرده است که پس از کشف جسد دختر جوان در یکی از مناطق پیشوا، پولیس آگاهی با استفاده از روش‌های علمی و اطلاعاتی، توانست در مدت زمان کوتاهی هویت متهم را شناسایی و او را در یک عملیات غافلگیرانه بازداشت کند. وی افزوده است که متهم پس از بازجویی‌های اولیه به ارتکاب قتل اعتراف کرده است. اما در این خبر به هویت مقتول اشاره نشده است.

رضا ابراهیمی، جوان نخبه اهل افغانستان و دانشجوی دانشگاه تهران، با ثبت چهار اختراع بین‌المللی در زمینه تشخیص و درمان بیماری سرطان، گامی بزرگ در تحول روش‌های پزشکی برداشته است. رضا ابراهیمی، جوان نخبه افغانستانی با ارائه اختراعات نوآورانه در زمینه تشخیص و درمان بیماری سرطان، افق‌های جدیدی را در علم پزشکی گشوده است. این پژوهشگر برجسته و نخبه که عضو فدراسیون بین‌المللی انجمن‌های مخترعان (IFIA) در سوئیس است، تا اکنون چهار اختراع بین‌المللی را در سازمان ثبت اختراعات اروپا (EPO) به ثبت رسانده است. رضا ابراهیمی تاکید کرده است که دو اختراع برجسته او شامل کیت تشخیص سرطان و کیت درمان سرطان است که توانایی دگرگونی روش‌های متداول پزشکی را دارند. او افزوده است که این اختراعات می‌توانند تحولی اساسی در شناسایی زودهنگام و درمان مؤثر بیماری سرطان ایجاد کنند و امیدی تازه برای بیماران و جامعه پزشکی در سراسر جهان به ارمغان آورند. قابل ذکر است که دستاوردهای رضا ابراهیمی نه تنها افتخاری برای افغانستان، بلکه گامی مهم در پیشرفت علم پزشکی در سطح جهانی به شمار می‌رود.