سازمان داکتران بدون مرز در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که در چهار ماه اول سال جاری میلادی پنج هزار کودک مشکوک ابتلا به بیماری سرخک (سرخکان) در مراکز صحی تحت مدیریت یا حمایت این نهاد در افغانستان بستری شدند. این نهاد امروز (یک‌شنبه، ۳۰ ثور) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است، هرچند که این آمار در حال حاضر رو به کاهش است، اما اقداماتی برای جلوگیری از شیوع آن در آینده لازم است. سازمان داکتران بدون مرز به نقل از هماهنگ‌کننده‌ی بخش صحی این نهاد در افغانستان گفته است که بهترین راه برای جلوگیری از شیوع سرخکان، واکسن کردن کودکان است. وی تاکید کرد که واکسیناسیون برای جلوگیری از بیماری سرخک کودکان را از سن شش‌ماهگی تحت پوشش قرار دهد. در ادامه آمده است که این کودکان با وجود این‌که تحت تأثیر شیوع سرخک قرار می‌گیرند، اما تحت پوشش واکسیناسیون قرار ندارند. باید گفت که بیماری سرخ یکی از بیماری‌های مسری است که از فرد مبتلا به افراد دیگری که واکسن نشده‌اند به سرعت انتقال می‌یابد. پیش از این سازمان جهانی صحت نیز از افزایش موارد ابتلا به این بیماری در افغانستان هشدار داده بود و از خانواده‌ها خواسته بود که کودکان خود را واکسن کنند. سرخک نوعی عفونت سیستم تنفسی است که یک ویروس آران‌آ از خانواده پارامیکسوویریده آن را ایجاد می‌کند. علائم سرخک شامل تب، سرفه، آبریزش بینی، و راش پوستی در نقاط مختلف بدن است.

شماری از زنان معترض و اعضای جنبش مقتدر زنان افغانستان و جنبش آزادگان در تبعید می‌گویند که زنان افغانستان به طور کامل از حقوق بشری، حقوق اساسی و شهروندی خود محروم هستند. اعضای این جنبش‌ها در یک حرکت اعتراضی در شهر اسلام‌آباد، پایتخت پاکستان گفتند که زنان و دختران افغانستان به ‌‌دلیل جنسیت‌شان از فضای سیاسی و اجتماعی حذف شده و با ستم و «آپارتاید جنسیتی» روبرو هستند. در قطعنامه‌‌ای این دو جنبش اعتراضی آمده است که با وجود اینکه زنان افغانستان به‌طور پراکنده از جاده‌های کابل تا شهرهای دیگر جهان فریاد می‌کشند؛ اما جامعه‌ی جهانی در مقابل اعتراضات آنان بی‌صداست. در ادامه آمده است که خاموشی جامعه‌ی جهانی نسبت به مبارزات زنان و دختران، زنان افغانستان را از اعتراضات منصرف نمی‌کند؛ بلکه آن‌ها را به ادامه‌ی مبارزه و اعتراضات‌شان از طریق کارزارها و فعالیت‌های جهانی بیشتر تشویق می‌کند. آنان در این قطعنامه آپارتاید جنسیتی در افغانستان را به شدت وحشتناک توصیف کردند. زنان معترض می‌گویند که زنان افغانستان از مبارزات خود در برابر آپارتاید جنسیتی و تقاضای شناخته شدن و جرم انگاری این ستم دست نمی‌کشند. قابل ذکر است که حمایت از کارزار جهانی مبارزه علیه آپارتاید جنسیتی به رهبری زنان افغانستان همچنان ادامه دارد و گروه‌های زنان معترض و فعالان حقوق بشر از این کارزار پشتیبانی می‌کنند.

حنان حسن بلخی، رییس بخش شرق مدیترانه‌ی سازمان جهانی صحت در دیدار با مقام‌های حکومت سرپرست، بر حقوق آموزش زنان و دختران در این کشور تاکید کرده است. خانم بلخی در جریان هفته‌ی گذشته به کابل سفر کرده و با شماری از مقام‌های حکومت فعلی از جمله، عبدالسلام حنفی، معاون اداری رییس‌الوزرا و قلندر عباد، وزیر صحت عامه‌ی حکومت فعلی دیدار داشته است. وی با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که وی در کنار مسایل دیگر در مورد آموزش دختران نیز با مقام‌های حکومت فعلی گفتگو کرده است. او آموزش زنان و دختران را نیاز حیاتی عنوان کرده و بر حق آموزش آنان تاکید کرده است. به گفته‌ی این مقام سازمان جهانی صحت، آموزش زنان به‌طور قابل توجهی بر سلامت و رفاه عمومی مردم تاثیر می‌گذارد. خانم بلخی در این سفرش بر تضمین دسترسی عادلانه به مراقبت‌های بهداشتی نیز تاکید کرده است. حنان بلخی تاکید کرد که سازمان جهانی بهداشت با جامعه‌ی مدنی افغانستان در برنامه‌های بشردوستانه همکاری خواهد کرد. او افزود: «من به عنوان مدیر منطقه‌ای، متعهد به حمایت بیش‌تر برای پیش‌برد صحت افغانستان هستم.» باید گفت که حکومت سرپرست، پس از تسلط بر افغانستان، در نخستین اقدام شان آموزش زنان و دختران بالاتر از صنف ششم را ممنوع کرد. این حکومت در ادامه، دانشگاه‌های خصوصی و دولتی را نیز به‌روی دختران مسدود کرد. حکومت فعلی باوجود خواست‌های مکرر سازمان‌های مختلف بین‌الملل، جامعه‌ی جهانی و مردم افغانستان؛ فرمان‌های محدود کننده بر زنان و دختران را لغو نکرده‌اند.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد، یک‌بار دیگر حمایت خود را از دختران دانش‌آموز در سراسر افغانستانی اعلام کرده است. یونیسف امروز (سه‌شنبه، ۱۸ ثور) در حساب کاربری ایکس خود با نشر یک نوار تصویری از دختران دانش‌آموز می‌گوید که با شرکای خود از دانش‌آموزان حمایت می‌کند، تا زمینه‌ی یادگیری را برای هر کودک فراهم سازد. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد تاکید کرد:«هر روز صبح، شمار زیادی از دختران در شرق افغانستان از تپه‌های بلند بالا می‌روند، تا به صنف آموزشی خود برسند.» در این نوار تصویری آمده است که یونیسف و حامی‌های آن گام‌به‌گام حمایت خود را ادامه می‌دهند، تا زمینه‌ی یادگیری را برای هر کودک مهیا کنند. باید گفت که قبل از آن، یونسکو یا سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی سازمان ملل گفته بود که با ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم ۱.۴ میلیون دختر افغانستانی از آموزش محروم شده است. این در حالی است که حکومت سرپرست پس از به دست گرفتن قدرت، در نخستین اقدام آموزش دختران بالاتر از صنف ششم را در کشور ممنوع کرد. در بیش از دو و نیم سال گذشته بارها جامعه‌ی جهانی و سازمان‌های بین‌المللی خواستار لغو این فرمان شدند.

اوچا یا دفتر هماهنگ‌کننده کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل متحد، از قطع‌ شدن احتمالی برخی اقلام امدادی برای نیازمندان در سراسر افغانستان هشدار داده است. اوچا با نشر اعلامیه‌ای گفته است که بین ماه اپریل تا ماه جون برخی منابع حیاتی مانند سرپناه، مواد صحی، مواد خوراکه، تغذیه، حفاظت و آموزش در افغانستان با خطر قطع شدن مواجه است. دفتر هماهنگ‌کننده کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل محتد، دلیل قطع برخی از کمک‌های بشردوستانه به نیازمندان در افغانستان را کمبود بودجه خوانده است. اوچا تاکید کرد: «با توجه به چالش‌های تدارکات محلی برای اقلام خاص و زمان طولانی حمل و نقل، بودجه اضافی برای حمایت از تدارکات اولیه و تحویل منابع اصلی بسیار مهم است.» این نهاد افزود که از ماه اپریل تا جون سال روان میلادی ۶.۹ میلیون دالر در بخش آموزش، ۱۲.۷ میلیون دالر در بخش سرپناه اضطراری و مواد غیرخوراکه، ۵۴.۲ میلیون دالر در بخش مصوونیت غذایی و زراعتی، ۹.۹ میلیون دالر در بخش صحت و ۳۶.۳ میلیون دالر در بخش تغذیه نیاز است تا احتیاجات لازم برای نیازمندان در کشور فراهم شود. دفتر هماهنگ‌کننده کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل متحد می‌گوید که در بخش‌های دیگر، از جمله حفاظت از کودکان، آب آشامیدنی صحی، حفظ‌الصحه و سایر موارد نیز کمبود بودجه وجود دارد. این در حالی است که سازمان‌های امدادی بارها گفته بودند که در سال جاری میلادی بیش از نیمی جمعیت افغانستان به نحوی به کمک‌های بشردوستانه نیاز خواهند داشت. پیش از این نیز، دبیر کل سازمان ملل متحد از کمبود بودجه برای نیازمندان در افغانستان هشدار داده بود.

فدراسیون بین‌المللی فوتبال (فیفا) در اولین رده‌بندی رسمی فوتسال خود اعلام کرده است که تیم‌های ملی فوتسال مردان و زنان افغانستان در جایگاه ۳۰ و ۴۸ جهان قرار گرفته‌اند. فدراسیون بین‌المللی فوتبال اولین رده‌بندی رسمی فوتسال در بخش مردان و زنان را روز گذشته (دوشنبه، ۱۷ ثور) منتشر کرده است. براساس رده‌بندی فدراسیون بین‌المللی فوتبال، تیم ملی فوتسال برزیل هم در بخش مردان و هم در بخش زنان، در جایگاه نخست جهان قرار دارد. در این رده‌بندی آمده است که در بخش مردان، برزیل، پرتگال، اسپانیا، ایران و آرژانتین، به‌ترتیب پنج‌ تیم برتر جهان هستند. همچنین در بخش زنان، برزیل، اسپانیا، پرتگال، آرژانتین و کلمبیا پنج تیم برتر جهان هستند. این حالی است که تیم ملی فوتسال مردان افغانستان به تازگی برای اولین‌بار به جام جهانی صعود کرده است و بزرگ‌ترین افتخار ورزشی کشور را رقم زده است. باید گفت که تیم ملی فوتسال زنان افغانستان در حالی در میان ۶۹ کشور، در جایگاه ۴۸ جهان قرار گرفته است که پس از تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست وضعیت آن روشن نیست. تیم ملی فوتسال زنان افغانستان در زمان حکومت پیشین در رقابت‌های مختلف منطقه‌‌ای شرکت می‌کرد.

منیژه باختری، نویسنده و سفیر افغانستان در اتریش در مراسم اهدای جایزه‌ی «رابعه بلخی» گفت که حکومت سرپرست حقوق اجتماعی و سیاسی زنان را انکار کرده و از طریق سیاست‌های تفکیک جنسیتی و آپارتاید جنسیتی زنان و دختران افغانستان را سرکوب می‌کند. خانم باختری ویدیوی سخنرانی خود، در این مراسم را در حساب کاربری فیس‌بوک خود نشر کرده و با اشاره به فعالیت‌های رابعه‌ی بلخی گفته است که تقریباً ۱۱۰۰ سال از تاریخ تلخ رابعه بلخی می‌گذرد، اما زنان و دختران افغانستان هنوز هم قربانی سنت‌ها و کلیشه‌ها هستند. وی با اشاره به نهادینه‌سازی سیستم آپارتاید جنسیتی در افغانستان گفته است که بدون داشتن شرایط حقوقی و کنوانسیون‌های بین‌المللی نمی‌توان حکومت فعلی را به عنوان حکومت‌ خودکامه مسوول قرار داد. خانم باختری در این مراسم تاکید کرده است که تنها با آپارتاید جنسیتی نمی‌توان حکومت فعلی را شکست داد؛ اما این می‌تواند یکی از راه‌ها برای مبارزه با آنان باشد. وی به محدودیت‌های موجود بر زنان و دختران نیز اشاره کرده و افزود که اکنون دختران نه تنها که از رفتن به مکتب منع شده‌اند؛ بلکه آنان حتا حق بلند کردن صدای شان را نیز ندارند. این در حالی است که حکومت سرپرست علاوه بر این زنان و دختران را در بعدهای وسیع از زندگی اجتماعی محدود کرده است؛ دادخواهی‌ها و حق‌خواهی زنان را نیز با خشونت سرکوب می‌کند. دومین دور اهدای تندیس «رابعه بلخی» به فعالان حقوق زن افغانستان، در روز‌های سوم و چهارم ماه (می ۲۰۲۴) در ویانا پایتخت کشور اتریش برگزار شد.

همزمان با روز جهانی آزادی مطبوعات، سازمان گزارشگران بدون مرز با نشر گزارشی اعلام کرده است که افغانستان براساس شاخص جهانی آزادی مطبوعات در سال ۲۰۲۴ میلادی با ۲۶ پله سقوط در جایگاه ۱۷۸ قرار گرفته است. این سازمان با نشر گزارشی در مورد رده‌بندی شاخص جهانی آزادی مطبوعات نوشته است که افغانستان در سال ۲۰۲۴ میلادی از میان ۱۸۰ کشور جهان با ۱۹.۹ امتیاز و سقوط ۲۶ رتبه نسبت به سال گذشته، در جایگاه ۱۷۸ قرار گرفته است. در ادامه آمده است که افغانستان سال گذشته میلادی در رده‌بندی سازمان گزارشگران بدون مرز در جایگاه ۱۵۲ قرار داشت. براساس معلومات این سازمان، در این رده‌بندی کوریای شمالی پیشتر از افغانستان در جایگاه ۱۷۷، سوریه و اریتره پس از افغانستان در دو جایگاه آخر جدول قرار دارند که جز بدترین کشورها به لحاظ آزادی مطبوعات تعریف شدند. سازمان گزارشگران بدون مرز تاکید کرده است که حکومت سرپرست پس از بازگشت به قدرت، خبرنگاران را بی‌وقفه مورد آزار و اذیت قرار می‌دهند، ۴۴ رتبه جایگاه خود را از دست داده است. در ادامه آمده است که ناروی، دنمارک و سویدن به ترتیب سه کشور در بهترین وضع آزادی مطبوعات قرار داشته که در صدر جدول جایگاه دارند. این در حالی است که پس از حاکمیت حکومت سرپرست در افغانستان محدودیت‌های گسترده بر رسانه‌ها و خبرنگاران وضع شده است. خبرنگاران با محدودیت‌های شدید و رسانه‌ها با سانسور بی‌وقفه مواجه هستند. مرکز خبرنگاران افغانستان نیز اعلام کرده است که در یک سال گذشته دست‌کم ۱۳۶ مورد نقض آزادی رسانه‌ها و خبرنگاران در کشور را ثبت کرده که شامل ۷۳ مورد تهدید و ۶۴ مورد بازداشت خبرنگاران بوده است. یافته‌های مرکز خبرنگاران افغانستان نشان می‌دهد که از ماه می سال ۲۰۲۳ میلادی تا اکنون، رسانه‌ها و خبرنگاران در کشور به لحاظ سطح آزادی و برخورداری از حقوق بنیادی‌ و قانونی‌شان با محدودیت‌های بسیار بیشتری نسبت به دوره‌ی زمانی قبل از آن مواجه بوده‌اند و حقوق‌شان به شکل گسترده‌تری نقض شده است.

همزمان با روز جهانی آزادی مطبوعات، ریچارد بنت، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد برای افغانستان نسبت به وضعیت رسانه‌ها در کشور ابراز نگرانی کرده است. آقای بنت با نشر پیام در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که نگران محدودیت‌های روزافزون بر رسانه‌ها و‌ بازداشت خودسرانه خبرنگاران در افغانستان است. وی تاکید کرد: «روزنامه‌نگاری در افغانستان ضروری است.» گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد برای افغانستان از جامعه‌ی جهانی خواسته است که از خبرنگاران کشور حمایت کند. آقای بنت این اظهارات را به مناسبت ۳ می، روز جهانی آزادی مطبوعات مطرح کرده است. همچنین سازمان گزارشگران بدون مرز (RSF) نیز در تازه‌ترین مورد گفته است که آمارها نشان می‌دهد که افغانستان تحت تسلط حکومت سرپرست از نظر آزادی مطبوعات، ۲۶ پله سقوط کرده و یکی از خطرناک‌ترین کشورها به خبرنگاران و رسانه‌ها است. این در حالی است که پس از حاکمیت طالبان در افغانستان محدودیت‌های گسترده بر رسانه‌ها و خبرنگاران وضع شده است که دیگر رسانه‌های آزاد در این کشور اجازه‌ی فعالیت ندارند.

نمایندگان شماری از کشورها در سازمان ملل متحد، از جمله فرانسه، آلمان، بریتانیا و آمریکا با ابراز نگرانی از وضعیت وخیم زنان و دختران در افغانستان تحت کنترول حکومت فعلی، می‌گویند که دولت افغانستان باید در این زمینه پاسخگو قرار داده شود. نمایندگان کشورها در نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد که در مورد بررسی گزارش پنج سال گذشته این شورا در مورد افغانستان برگزار شده بود، گفته‌اند که زنان و دختران افغانستان طی نزدیک به سه سال گذشته با انواع خشونت‌ها و محدودیت‌ها از سوی حکومت فعلی روبرو شدند. میشل تیلور، نماینده آمریکا در شورای حقوق بشر سازمان ملل در این نشست گفت که وضعیت حقوق بشری در افغانستان در حال «نابودی کامل» قرار داد. وی از حکومت فعلی خواسته است تا همه فرمان‌های تبعیض‌آمیز علیه زنان و دختران، به‌ویژه فرمان‌هایی که حق کار و آموزش را برای آنان محدود کرده است، لغو کنند. او بر تحقیق همه‌جانبه و پیگیری موارد خشونت جنسیتی و جرایم اخلاقی در افغانستان تاکید کرد. از سویی هم، نماینده آلمان در سازمان ملل نیز رویکرد حکومت فعلی با زنان و دختران در افغانستان را «تبعیض جنسیتی سیستماتیک» عنوان کرده است. همچنین نمایند‌گان بریتانیا و فرانسه نیز از وضعیت بد حقوق بشری در افغانستان انتقاد کرده و گفته‌اند که حقوق زنان، کودکان و اقلیت‌ها از سوی حکومت سرپرست در کشور نقض شده است. نیکولا دو ریویر، نماینده فرانسه در سازمان ملل متحد تاکید کرد که حکومت فعلی مردم را مجبور به اطاعت کرده است. در کنار این، نماینده‌گان برخی از کشورهای اسلامی، از جمله اندونیزیا، ترکیه و کویت نیز بر لغو محدودیت‌های کاری و آموزشی در افغانستان تاکید کرده‌اند. نماینده ترکیه در نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل خواستار ادامه حمایت جامعه جهانی از مردم افغانستان شده و بر لغو همه محدودیت‌های کاری و آموزشی بر زنان تاکید کرده است. این در حالی است که پیشتر شورای حقوق بشر سازمان ملل در گزارش ملی خود بر تشکیل دولت فراگیر در افغانستان تاکید کرده بود.