صندوق جمعیت سازمان ملل متحد اعلام کرده است در حالی که جهان به ۹ صدهزار قابله‌ نیازمند است، بسیاری از زنان و دخترانی که به آنها متکی هستند، نادیده گرفته می‌شوند. این نهاد با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که قابله‌ها در مواقع بحرانی جان انسان‌ها را نجات می‌دهند و قابله‌های آموزش‌دیده که در یک محیط کاملا کاربردی کار می‌کنند، می‌توانند از دو سوم مرگ و میر مادران و نوزادان و جلوگیری کنند. در ادامه آمده است که قابله‌ها می‌توانند ۹۰ درصد از کل خدمات ضروری سلامت جنسی، باروری، مادران و نوزادان را ارائه دهند. صندوق جمعیت سازمان ملل متحد افزوده است که با این حال، آنها به دلیل کمبود سرمایه‌گذاری و حمایت، تنها ۱۰ درصد از نیروی کار بهداشت را تشکیل می‌دهند. این سازمان تاکید کرده است که از سال ۲۰۰۸ میلادی به این‌سو با شرکا و دولت‌ها برای ایجاد نیروی کار قابله‌های «آموزش‌دیده و دارای پشتیبانی خوب در محیط‌های کم منابع»  همکاری کرده است. این نهاد تصریح کرد که برای «تقویت آموزش و پرورش قابله‌ها، ایجاد محیط توانمندساز و سازوکار نظارتی برای قابله‌ها و آماده‌سازی قابله‌ها برای ارایه‌ی خدمات جامع و یک‌پارچه سلامت جنسی، باروری، مادران، نوزادان و نوجوانان» تلاش می‌کند. در حالی جهان به صدها هزار قابله نیازمند است که افغانستان از نظر نرخ بالای مرگ‌ومیر مادران در رتبه‌ی هفتم جهان قرار دارد. حکومت سرپرست پس از بازگشت دوباره به قدرت، علاوه بر محدویت‌های اجتماعی و حقوقی علیه زنان و دختران، دروازه‌های مکاتب و دانشگاه‌ها را به‌روی آن‌ها بسته‌اند. همچنین حکومت فعلی در زمستان ۱۴۰۳ خورشیدی تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی خصوصی را نیز ممنوع اعلام کردند. این تصمیم واکنش‌های سازمان‌ جهانی صحت و سازمان‌های مدافع حقوق بشری را در پی داشت. سازمان جهانی صحت در اعلامیه‌ای نوشت که ممنوعیت تحصيل دختران در انستیتوت‌های طبی می‌تواند سیستم صحی افغانستان را فلج کند.

دختران کریکت‌باز افغانستان می‌گویند که برای زن بودن و ورزش کردن کشورشان را ترک کرده و در افغانستان دیگر جایی برای دختران ورزشکار نیست. فیروزه امیری، یکی از زنان ورزشکار افغانستان که به دلیل محدودیت‌های حکومت فعلی دیگر اجازه بازی در کشور را ندارد، حالا در استرالیا همراه با دیگر دختران افغانستان‌ تیم کریکت تشکیل داده در گفتگو با رسانه «اندیا تودی» گفته است: «برای زن بودن و ورزش کردن کشورم را ترک کردم. در افغانستان دیگر جایی برای دختران ورزشکار نیست.» دختران کریکت‌باز که سال‌ها آموزش دیده و رقابت کرده بودند، دیگر نمی‌توانند در مسابقات شرکت کنند یا حتا تمرین داشته باشند. فیروزه امری تاکید کرده است: «زمانی که ممنوعیت‌ها شروع شد، تمرینات ما لغو شد، مسابقات تیم ملی متوقف شد و به ما گفتند نباید دیگر بازی کنیم. این برای من و دوستانم خیلی سخت بود.» او افزوده است که پس از تهدیدها و ناامنی‌ها، علیه او و همرانش درخواست پناهندگی دادند و به استرالیا رسیدند. وی تصریح کرد که در این کشور با کمک نهادهای حمایت از مهاجران و ورزشکاران، توانستند دوباره تیم دختران کریکت افغانستان را شکل دهند. این دختران می‌گویند: «این تیم حالا نه فقط برای بازی، بلکه برای رساندن پیام‌های حقوق زنان و تاکید بر اهمیت آزادی ورزش زنان در افغانستان فعالیت می‌کند.» این دختران ورزشکاران می‌گویند: «ما نمی‌خواهیم به عنوان قربانی دیده شویم. ما می‌خواهیم ثابت کنیم که زنان افغانستانی توانمند هستند و می‌توانند در هر زمینه‌ای موفق باشند.» او با امید می‌گوید: «دلمان برای وطن‌مان تنگ شده است، اما ما می‌خواهیم با بازی کریکت، صدای زنان افغانستان را به گوش جهان برسانیم. ما می‌خواهیم روزی دوباره در وطن خودمان بازی کنیم و شاهد آزادی و پیشرفت زنان باشیم.» تشکیل این تیم جدید مورد حمایت برخی نهادهای بین‌المللی حقوق بشر و ورزشکاران جهانی قرار گرفته است. باید گفت که از زمان تسلط حکومت فعلی، قوانین سخت‌گیرانه‌ای علیه زنان وضع شده است؛ حضور زنان در ورزشگاه‌ها ممنوع و فعالیت در بسیاری از رشته‌های ورزشی زنان ممنوع شده است.

ویگاه مقربی، فیلم‌ساز و دانشجوی دکترای سینما در دانشگاه استانبول، دومین دور جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه دانشجویان را با هدف تقویت آموزش و تجربه‌ فیلم‌سازی برگزار کرد. ویگاه مقربی گفته است که این جشواره روز گذشته (شنبه، ۱۰ جوزا) در شهر استانبول ترکیه برگزار شده و در این جشنواره، ۴۵۰ فیلم از کشورهای مختلف ارسال شد و شش فیلم برتر موفق به دریافت جایزه شدند. در این جشنواره ۲۹ فیلم منتخب از میان ۴۵۰ اثر ارسالی به مرحله رقابت راه یافتند و شش فیلم برتر توسط هیأت داوران به دریافت جایزه شایسته شناخته شدند. خانم مقربی تاکید کرده است که این رویداد با هدف ایجاد بستری برای آموزش، تبادل تجربه و تقویت مهارت‌های فیلم‌سازی میان دانشجویان بین‌المللی برگزار شد. نخستین دور این جشنواره در سال ۲۰۲۳ میلادی با اشتراک بیش از ۸۰ فیلم از کشورهای مختلف برگزار شد و در آن چهار فیلم برتر موفق به کسب جایزه شدند. مرحله نخست جشنواره امسال به‌صورت دوره آموزشی و در قالب صنف‌های تخصصی در «آکادمی سینما» برگزار شد. گزارش شده است که این برنامه با حمایت «دفتر ترک‌های خارج از کشور و جوامع نسبی» طراحی شده است. برگزارکننده این برنامه گفت: «این جشنواره ادامه خواهد داشت و به‌گونه‌ای ویژه برگزار خواهد شد. این رویداد فرصت بسیار خوبی را برای دانشجویان خارجی فراهم می‌کند تا فرهنگ و کشور خود را معرفی کنند.» ویگاه مقربی، هنرمند تئاتر و فیلم‌ساز اهل افغانستان، دانش‌آموخته رشته تئاتر از دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه کابل و دارای کارشناسی ارشد سینما از دانشگاه مرمره ترکیه است. او تاکنون در بیش از ۱۵ فیلم کوتاه به عنوان کارگردان و در حوزه‌های فنی فعالیت داشته است و فیلم کوتاه «آینه» او جوایز متعددی در جشنواره‌های بین‌المللی کسب کرده است.

دفتر توسعه سازمان ملل متحد اعلام کرده است که ۹۷ درصد جمعیت افغانستان با فقر انرژی روبرو هستند و برق خورشیدی در این کشور، فراتر از روشنایی خانه‌ها، امید را تقویت می‌کند. این دفتر امروز (یک‌شنبه، ۱۱ جوزا) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که در تلاش توسعه انرژی تجدیدپذیر است و این انرژی کلینیک‌ها، مشاغل و زندگی را متحول می‌کند. اعلامیه به نقل از کانی ویگناراجا، دستیار دبیرکل سازمان ملل متحد و مدیر منطقه‌ای دفتر توسعه این سازمان نوشته است که دهه‌ها جنگ و کمبود سرمایه‌گذاری، افغانستان را به یکی از ناامن‌ترین کشورهای جهان از نظر انرژی تبدیل کرده است. وی تاکید کرده است که افغانستان به ۴.۸۵ گیگاوات برق نیاز دارد؛ اما تولید داخلی برق این کشور ۰.۶ گیگاوات است. کانی ویگناراجا افزوده است که در حال حاضر میانگین مصرف انرژی در سال در افغانستان تنها ۷۰۰ کیلووات و ۳۰ برابر کم‌تر از میانگین جهانی است. او در ادامه هشدار داده است که خاموشی‌های مکرر و هزینه‌های بالای انرژی ضروری‌ترین خدمات مانند مراقبت‌های بهداشتی را مختل می‌کند و آسیب‌پذیرترین افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این مقام بین‌المللی در بخشی از صحبت‌هایش گفته است که با بیش از ۳۰۰ روز آفتابی در سال، ظرفیت تولید برق خورشیدی افغانستان بی‌نظیر است. همچنین استفن رودریکز، نماینده‌ی دفتر توسعه سازمان ملل در افغانستان می‌گوید که این سازمان از سال ۲۰۲۱ میلادی موفق شده است که هزاران سیستم برق خورشیدی را در سراسر کشور نصب کند. او تصرحی کرد که این سیستم‌ها در حال حاضر برق خدمات ضروری، از جمله حدود ۵۰۰ شفاخانه و مکتب را فراهم می‌کند و ۳.۷ میلیون نفر از آن مستفید می‌شوند. قابل ذکر است که افغانستان در حال حاضر به برق وارداتی متکی است. برق وارداتی نیز نیازهای این کشور به برق را برآورده نمی‌کند و در حال حاضر شهرهای بزرگ با چالش جدی برق مواجه‌ اند. با این وجود حکومت فعلی در تلاش استفاده از ظرفیت‌های داخلی برای تأمین انرژی مورد نیاز کشور می‌باشد.

همزمان با روز جهانی «نه به تنباکو»، سازمان جهانی صحت درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که از هر چهار بزرگ‌سال در افغانستان، یک تن تنباکو مصرف می‌کند. این سازمان امروز (شنبه، ۱۰ جوزا) با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که نسوار رایج‌ترین نوع تنباکوی مصرفی در میان افغان‌ها است. سازمان جهانی صحت در ادامه آمده هشدار داده است که صنعت تنباکو نسل جدید را هدف قرار داده است. این سازمان خواستار محافظت از جوانان در برابر آسیب‌های ناشی از مصرف تنباکو شده است. همچنین این نهاد خاطرنشان کرده است که مصرف تنباکو در میان جوانان، به‌ویژه پسران نوجوان افغان، در حال افزایش است. به گفته‌ی این نهاد، استفاده از تنباکو تنها سلامت فرد مصرف‌کننده را تهدید نمی‌کند، بلکه آسیب‌های گسترده‌ای به خانواده‌ها و ساختارهای اجتماعی نیز وارد می‌کند و فشار مضاعفی بر نظام‌های صحی وارد می‌سازد. ادوین سنیزا سالوادور، نماینده سازمان جهانی بهداشت در افغانستان می‌گوید میزان مصرف تنباکو در میان نوجوانان و جوانان پسر رو به افزایش است. این سازمان گفته است که مصرف تنباکو همچنان یکی از عوامل اصلی مرگ‌های قابل پیشگیری است و به افراد، خانواده‌ها و جوامع آسیب‌های جدی وارد می‌کند. در اعلامیه‌ی‌ این سازمان آمده است که شرکت‌های تولید تنباکو با پنهان‌سازی حقیقت، زیان‌های این ماده را پشت طعم‌های مختلف، جلوه‌های فریبنده و ادعاهای نادرست درباره بی‌ضرر بودن آن مخفی می‌کنند. این سازمان هشدار داد که شرکت‌ها با به‌کارگیری روش‌های گمراه‌کننده، جوانان را به مصرف تشویق می‌کنند و مصرف‌کنندگان فعلی را معتاد نگه می‌دارند و این روند به گسترش بیماری و افزایش فقر در جوامع می‌انجامد. روز جهانی «بدون تنباکو» هر سال به تاریخ ۳۱ می از سوی سازمان جهانی بهداشت برگزار می‌شود. هدف از این روز آگاهی‌دهی درباره خطرات تنباکو و تشویق کشورها به کاهش مصرف آن است.

در ادامه‌ی اخراج مهاجران از پاکستان و ایران، بیش از ده سازمان فرهنگی و رسانه‌ای بین‌المللی و داخلی با نشر یک اعلامیه‌ی مشترک، خواستار توقف «اخراج دسته‌جمعی و خودسرانه‌ی» مهاجران افغانستان از پاکستان شدند. این سازمان‌ها با نشر اعلامیه‌ای گفته‌اند که نویسندگان، هنرمندان، خبرنگاران و مدافعان حقوق‌ بشر، در صورت اخراج به افغانستان همچنان با تهدیدهای جدی، از جمله بازداشت خودسرانه، شکنجه، کشته شدن و حتی زندان مواجه خواهند شد. انجمن بین‌المللی قلم، گزارشگران بدون مرز، کمیته‌ی حفاظت از خبرنگاران، انجمن بین‌المللی زنان در رادیو و تلویزیون، شبکه بین‌المللی شهرهای پناهگاه (آیکورن)، سازمان «ارتباط هنرمندان در معرض خطر»، «فری‌پرس ان‌لیمتید»، «فرانت‌لاین دیفندرز»، «ایندیکس آن سینسورشیپ»، نی، خبرنگاران افغانستان در تبعید در آمریکای شمالی و جنوبی، انجمن‌های قلم افغانستان، آمریکا، آلمان و ناروی از جمله امضاکنندگان این اعلامیه می‌باشند. در ادامه آمده است: «در میان افرادی که بیش از همه در معرض خطر پیگرد قرار دارند، نویسندگان، خبرنگاران، هنرمندان و مدافعان حقوق بشر هستند که همچنان با تهدیدهای جدی، از جمله بازداشت‌های خودسرانه، شکنجه و زندان روبرو هستند.» این سازمان‌ها تاکید کردند: «زنان و دخترانی که به افغانستان بازگردانده می‌شوند نیز با سطوح بی‌سابقه‌ای از سرکوب در تمامی جنبه‌های زندگی‌شان مواجه خواهند شد که مصداق آپارتاید “جنسیتی” است.» این سازمان‌ها گفته‌اند که بسیاری از مهاجران افغانستان که پس از تسلط حکومت سرپرست به پاکستان رفته‌اند، برنامه داشتند که به کشورهای امن مهاجرت کنند، اما تعلیق مسیرهای ویزای بشردوستانه و عدم حمایت کافی از شهروندان در معرض خطر افغانستان در کشورهای مختلف جهان، از جمله ایالات متحده، بریتانیا و آلمان، باعث شده است که بسیاری از آنان در شرایط ناامن و بی‌ثبات گرفتار شوند. در اعلامیه آمده است که برنامه‌ی اخراج دسته‌جمعی و اجباری مهاجران از پاکستان برای بیش از یک میلیون پناهنده و پناه‌جوی اهل افغانستان، موج تازه‌ای از ترس را ایجاد کرده است. قابل ذکر است که پاکستان از اول اپریل سال جاری میلادی روند اخراج اجباری مهاجران افغانستان را آغاز کرد و افراد بدون اسناد و دارندگان کارت شهروندی افغانستان را اخراج می‌کند. براساس آمار سازمان بین‌المللی مهاجرت، تا اکنون بیش از ۱۳۰ هزار مهاجر از پاکستان اخراج و به افغانستان بازگشته‌اند.

ذکیه خدادادی، پاراتکواندوکار اهل افغانستان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که برنده مدال برنز مسابقات آزاد پاراتکواندوی اوپن (Rio Open G2 2025) کشور برازیل شده است. خانم خدادادی صبح امروز (پنج‌شنبه، ۸ جوزا) با نشر پیامی در حساب کاربری اینستاگرام خود نوشته است که «با افتخار مدال برنز پاراتکواندو در اوپن برازیل» را به دست آورده است. همچنین این پاراتکواندوکار اهل افغانستان در ادامه نوشته است: «این مدال فقط برای من نیست، برای تمام زنان افغانستان است که با وجود تمام سختی‌ها هنوز ایستاده‌اند.» ذکیه خدادای در ادامه نوشته: «ممکن است با موانع روبرو شویم، اما هرگز تسلیم نمی‌شود. ما بلند می‎شویم، همیشه.» قابل ذکر است که ذکیه خدادادی، در اوایل سال جاری خورشیدی به‌دلیل حمایت از حقوق زنان در افغانستان، به‌ویژه حق آموزش و ورزش دختران، برنده‌ی رده رهبری نوظهور جایزه‌ی روز جهانی زن ۲۰۲۵ میلادی کمیته بین‌المللی پارالمپیک شد. همچنین ذکیه خدادادی نخستین زن ورزشکار افغانستانی بود که در بازی‌های پارالمپیک توکیو ۲۰۲۰ میلادی شرکت و لقب زن شجاع این رقابت ورزشی را از آن خود کرد. این دختر افغانستانی پیش از این مدال طلای مسابقات قهرمانی پاراتکواندوی اروپا، مدال برنز مسابقات جایزه‌ی بزرگ جهانی سال ۲۰۲۲ میلادی، مدال نقره مسابقات بین‌المللی در کشور البانیا و مدال برنز مسابقات پاراتکواندو مصر در سال ۱۳۹۵ شمسی را به گردن آویخته است.

وزارت صحت عامه‌ی حکومت سرپرست درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که کارزار جدید تطبیق واکسن پولیو امروز (دوشنبه، ۵ جوزا) در سراسر کشور آغاز شده است و تا سه روز دیگر خواهد شد. شرافت زمان امرخیل، سخنگوی این وزارت با نشر یک پیام ویدیویی در حساب کاربری ایکس گفته است که در جریان این کارزار سه روزه، ۱۱.۸ میلیون کودک زیر پنج سال، واکسن پولیو دریافت خواهند کرد. آقای امیرخیل تاکید کرده است که در جریان این کارزار، تابلیت «آلبندازول» نیز بری کودکان ۲۴ تا ۵۹ ماهه توزیع خواهد شد. سخنگوی وزارت صحت عامه‌ی حکومت فعلی افزوده است: «هدف از توزیع این تابلیت‌ها، جلوگیری از بیماری‌های مرتبط با کرم در اطفال است.» همچنین صفحه‌ی «افغانستان عاری از پولیو» اعلام کرد که کارزار جدید تطبیق واکسن پولیو امروز (دوشنبه، ۵ جوزا) در سراسر کشور آغاز می‌شود. این صفحه با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود از خانواده‌ها خواسته است که «سهم خود را برای افغانستان عاری از پولیو» انجام دهند. بر اساس آمار سازمان جهانی صحت، در سال جاری میلادی دو مورد مثبت بیماری فلج اطفال در افغانستان در ولایت‌های بادغیس و هلمند شناسایی شده است. آمار این سازمان همچنین نشان می‌دهد که در سال جاری میلادی ۱۸ مورد مثبت ویروس محیطی پولیو نیز در افغانستان ثبت شده است که شامل هشت مورد در قندهار، شش مورد در هلمند و یک‌ مورد در هرکدام از ولایت‌های لغمان، کابل، ننگرهار و زابل می‌شود. در حال حاضر افغا‌نستان و پاکستان تنها کشورهای جهان هستند که ویروس فلج اطفال یا پولیو در آن ریشه‌کن نشده است. این در حالی است که در سال گذشته میلادی، ۲۵ مورد انسانی پولیو و ۱۱۳ مورد محیطی آن در افغانستان ثبت شده بود. از جمله موارد انسانی، ۱۴ مورد در قندهار، هفت مورد در هلمند، دو مورد در ارزگان، یک مورد در کنر و یک مورد در نورستان ثبت شده بود. چند وقت پیش سازمان جهانی صحت اعلام کرده بود که عربستان سعودی متعهد به کمک ۵۰۰ میلیون دالر برای محو فلج اطفال در افغانستان و پاکستان شده است.

اتحادیه‌ی اروپا و برنامه توسعه‌ی سازمان ملل متحد اعلام کرده است که از سال ۲۰۲۲ میلادی تا اکنون با اعطای کمک‌های مالی و آموزشی به بیش از سه هزار کسب‌وکار کوچک و متوسط تحت مدیریت زنان در سراسر افغانستان، زمینه‌ی کار را برای بیش از هشت هزار نفر را فراهم کرده‌اند. بخش زنان سازمان ملل متحد با نشر گزارشی نوشته است که این حمایت‌ها در قالب کمک‌هزینه، تجهیز و بازسازی بازارها و مرکزهای آموزشی صورت گرفته است. در گزارش آمده است که در مرحله‌ی نخست این برنامه، یک شرکت زعفران در هرات موفق شده با نوسازی تجهیزات و دریافت سرمایه‌ی اولیه، افزون بر افزایش تولید، ۲۰ زن را به ‌صورت مستقیم استخدام کند. همچنین در ولایت بادغیس، نیز یک مرکز اجتماعی زنان که به تازگی بازسازی شده، با پشتیبانی در اتحادیه‌ی اروپا و سازمان ملل بیش از ۱۷۰ کارآموز را زیر پوشش قرار داده است. در گزارش آمده که اصلی‌ترین مانع گسترش تجارت زنان و دختران در افغانستان دسترسی محدود به منبع‌های مالی‌ست؛ زیرا بسیاری از آنان وام بانکی دریافت کرده نمی‌توانند. برنامه‌ی توسعه‌ی سازمان ملل تاکید کرده است که افزون بر پشتیبانی مالی از کسب‌وکارهای زنان و دختران، برای بیش از چهار هزار زن دوره‌های آموزشی کسب‌وکار و مهارت‌های فنی را نیز، برگزار کرده است. باید گفت که این برنامه‌ها در حالی برگزار می‌شود که زنان و دختران از کارهای رسمی در بسیاری از بخش‌ها، سازمان‌ها و نهادها منع شدهاند. در این میان، صنایع‌دستی، خیاطی و کسب‌وکارهای کوچک و متوسط از محدود شغل‌های باقی‌مانده برای زنان و دختران در این کشور است. در نزدیک به چهار سال گذشته، شماری از سازمان‌ها و نهادها تلاش کرده که از این طریق زنان و دختران را پشتیبانی کند تا کسب درآمد کنند.