خبرگزاری تسنیم درتازه‌ترین مورد گزارش داده است که کافه «خانه کابل» متعلق به پناه‌جویان اهل افغانستان در تهران به دلیل بکارگیری پناه‌جویان بدون مدرک و نداشتن مجوز کار، پلمب شده است. خبرگزاری در گزارشی نوشته است: «این واحد صنفی محلی برای تجمع اتباع غیرمجاز بوده است.» در گزارش آمده است که کافه «خانه کابل» پس از انجام بررسی‌های لازم توسط نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، پلمب و بسته شده است. این رسانه به نقل از مقام‌های انتظامی جمهوری اسلامی ایران نوشته است که این کافه بدون مجوز یا پروانه کار فعالیت کرده و پناه‌جویان بدون مدرک را استخدام کرده بود. قابل ذکر است که در ماه‌های اخیر، جمهوری اسلامی ایران شرایط کار و زندگی را برای مهاجران اهل افغانستان به شدت دشوار کرده و بسیاری از آنها را بازداشت و اخراج کرده است. مقام‌های این کشور همچنین اخیراً حدود ۲۰ واحد تجاری را در یزد به دلیل استخدام مهاجران بدون مدرک تعطیل کرده‌اند. با این وجود کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهند‌گان اعلام کرده است که مقام‌های ایرانی قصد دارند دو میلیون مهاجر افغانستانی بدون مدرک قانونی را تا پایان سال جاری خورشیدی اخراج کنند. این سازمان روز (شنبه، ۱ جدی) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس گفته است که صدها هزار مهاجر اهل افغانستان در سال جاری از ایران به کشور بازگشته‌اند و برگشت بیش‌تر آنان اجباری بوده است. گفتنی است که بیش‌تر این مهاجران به دلیل محدودیت‌های حکومت فعلی از جمله تهدید، فقر و بیکاری به کشورهای همسایه پناه برده‌اند. باید گفت که در حال حاضر، ایران میزبان میلیون‌ها مهاجر اهل افغانستان است که بسیاری از آن‌ها فاقد مجوز قانونی هستند. گزارش‌ها حاکی از آن است که ایران تحت فشار است تا تعداد قابل توجهی از این افراد را بازگرداند، طوری که دولت ایران برنامه‌ریزی کرده است تا تا مارس ۲۰۲۵، دو میلیون افغانستانی را اخراج کند. با افزایش تعداد بازگشت‌کنندگان، حکومت تحت فشار فزاینده‌ای قرار دارد تا نیازهای آن‌ها را برآورده کند. حدود ۶۰٪ از بازگشت‌کنندگان مسکن دائمی را اولویت اصلی خود می‌دانند، اما بسیاری در پیدا کردن مسکن مناسب با مشکل روبرو هستند.

وزارت مهاجرین و عودت‌کنندگان حکومت سرپرست در تازه‌ترین مورد از اخراج ۳۲۵ شهروند افغانستان از ترکیه خبر داده است. این وزارت امروز (یک‌شنبه، ۲۰ عقرب) با نشر خبرنامه‌ای گفته است، این مهاجران‌ که دارای اسناد و بدون اسناد بودند، طی روز اخیر از طریق هوایی به کشور منتقل شده‌اند. وزارت مهاجرین و عودت‌کنندگان تاکید کرد که مقام‌های حکومتی از برگشت‌کنندگان در میدان هوایی کابل استقبال کردند. در خبرنامه‌ی وزارت مهاجرین آمده است که برای برگشت‌کنندگان حمایت‌های حقوقی و معادل ۱۵۰ یورو کمک مالی از سوی سازمان بین‌المللی مهاجرت ارائه شده است. قابل ذکر است که ترکیه پیش از این هم مهاجران اهل افغانستان را اخراج کرده است. شهروندان افغانستان برای مهاجرت به کشورهای اروپایی و یا کار به ترکیه می‌روند. اخراج مهاجران افغانستان از ایران و پاکستان نیز از یک سال به این طرف به شدت جریان دارد. گفتنی است که پس از حاکمیت حکومت فعلی بر افغانستان، مهاجرت شهروندان کشور افزایش یافته است. مقصد عمده‌ی مهاجران، ایران، پاکستان و ترکیه هستند.

اعضای جنبش شنبه‌های ارغوانی در واکنش به تیرباران شدن شماری از پناه‌جویان اهل افغانستان توسط مرزبانان ایرانی خواستار پرداخت «غرامت» به خانواده‌‌های قربانیان این رویداد از سوی تهران شده است. این جنبش امروز (دوشنبه، ۱۴ عقرب) با نشر اعلامیه‌ای گفته است که تیرباران شدن شماری از پناه‌جویان افغانستانی به هیچ عنوان قابل توجیه نیست. در اعلامیه آمده است: «ما خواهان پرداخت غرامت فوری به خانواده‌های داغ‌دیده، رسید‌گی به زخمیان و انتقال اجساد قربانیان به افغانستان از سوی دولت ایران هستیم. هرچند این اقدامات نمی‌تواند عدالت کامل را تأمین کند، اما می‌تواند گام ضروری در راستای پاسخ‌گویی تهران باشد.» زنان معترض می‌گویند که ایران به‌عنوان یکی از حامیان نزدیک حکومت سرپرست افغانستان، به‌جای برخورد «انسانی، اسلامی و مبتنی بر همسایه‌گی»، دست به «کشتار بی‌رحمانه‌‌ای» پناه‌جویان در مرزهای این کشور زده است. جنبش شنبه‌های ارغوانی تاکید کرد که تحقیق حکومت فعلی در مورد تیراندازی مرزبانان ایرانی بر پناه‌جویان افغانستانی مستقل و بی‌طرف نیست، زیرا این گروه در تلاش کاهش آمار قربانیان این رویداد است. در اعلامیه آمده است: «ما خواهان انجام تحقیقات مستقل و تشکیل هیأت مشترک از سوی نهادهای معتبر حقوق بشری بین‌المللی به سرپرستی سازمان بین‌المللی مهاجرت هستیم.» همچنین جنبش شنبه‌های ارغوانی در بخشی از اعلامیه خواستار عدم تکرار چنین رویدادها از سوی مرزبانان ایرانی شده است. این در حالی است که ماه گذشته خورشیدی سازمان حقوق بشری حال‌وش از تیرباران شدن بیش از ۲۰۰ پناه‌جوی افغان در منطقه «کلگان» ولایت سیستان و بلوچستان ایران خبر داده بود. این اقدام مرزبانان ایرانی با واکنش برخی از نهاد بین‌المللی روبه‌رو شده بود. مسوولان حکومت سرپرست افغانستان تنها جان باختن دو تن را در این رویداد تأیید کرده‌اند.

احمدرضا رادان، فرمانده نیروی انتظامی ایران در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که دو میلیون مهاجر فاقد مدرک اهل افغانستان را تا پایان امسال اخراج می‌کنند. شبکه‌ی خبری آی‌اف‌پی نیوز گزارش داده است که رادان این اظهارات را در دیدار با شماری از اعضای مجلس ایران ابراز کرده است. آقای رادان تاکید کرد که مسأله افزایش اتباع غیرمجاز در ایران به یک نگرانی جدی مبدل شده است. فرمانده نیروی انتظامی ایران افزوده است که افغانستانی‌های که به صورت قانونی وارد ایران می‌شوند از حمایت دولت برخوردار هستند. قابل ذکر است که ایران در چندین دهه گذشته میزبان میلیون‌ها شهروند افغانستان بوده است، اما بیش از یک سال می‌شود که روزانه صدها مهاجر افغانستانی را به‌گونه اجباری اخراج می‌کند. ایران همواره ادعا کرده که هیچگونه کمکی از سوی سازمان ملل و دیگر نهادهای امدادرسان در امور پناه‌جویان دریافت نکرده است. همچنین پس از تسلط دوباره حکومت سرپرست بر افغانستان، موج عظیمی از افغانستانی‌ها مجبور به ترک کشور شده که اکثریت آنان به ایران و پاکستان مهاجر شده‌اند. آمارهای غیررسمی نشان می‌دهد که در حال حاضر بیش از هشت میلیون شهروندان افغانستان در ایران مهاجر زند‌گی می‌کنند. این در حالی است که برخی از مهاجران افغانستانی در ایران گفته‌اند که پولیس ایران روزانه صدها نفر را از بخش‌های مختلف آن کشور بازداشت و پس از مدتی توقیف، اخراج می‌کند. آنان می‌گویند که پولیس ایران حتا شبانه وارد محل بود و باش مهاجران افغانستانی شده و به آزار و اذیت آنان می‌پردازند.

ریچارد بنت، گزارشگر ویژه‌ی حقوق‌‌ بشر سازمان ملل متحد به گزارش‌های کشته و زخمی‌شدن شماری از شهروندان افغانستان در منطقه‌ی مرزی ولایت سیستان و بلوچستان واکنش نشان داده و به‌شدت ابراز نگرانی است. آقای بنت ناوقت شب گذشته (چهارشنبه، ۲۵ میزان) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که نیاز فوری به وضاحت در این مورد است. گزارشگر ویژه‌ی حقوق بشر سازمان ملل تاکید کرد: «از مقامات می‌خواهم که به‌طور شفاف تحقیقات انجام دهند. به وضوح و شفافیت فوری نیاز است.» او خواهان کرامت و امنیت برای افغان‌ها در سراسر دنیا شده است. همچنین نمایندگی افغانستان در سازمان ملل متحد و شماری از جریان‌های سیاسی افغانستان نیز خواستار تحقیق در این مورد شده‌اند. باید گفت که رسانه و نهاد حقوق‌‌ بشری «حال وش» که بیشتر خبرهای سیستان و بلوچستان ایران را پوشش می‌دهد، گزارش داده است که مرزبانان ایران یک‌شنبه‌شب (۲۱ میزان) با کمین در منطقه‌ی مرزی «کلگان» ولسوالی سراوان ولایت سیستان و بلوچستان این کشور، به گروهی از پناه‌جویان افغانستان تیراندازی کردند. براساس پیام‌های صوتی‌ای که در شبکه‌های اجتماعی دست‌ به دست می‌شودو، شمار پناه‌جویان حدود ۳۰۰ نفر بوده‌اند. در این پیام‌های صوتی گفته می‌شود که از میان این افراد ۵۰ تا ۶۰ نفر جان سالم بدر برده‌اند و متباقی کشته یا زخمی شده‌اند. در عین حال، حسن کاظمی قمی، نماینده‌ی ویژه ایران و سرپرست سفارت آن کشور در کابل گفته است که گزارش‌ها در این مورد «صحت» ندارد. او در حساب کاربری ایکس خود نوشته است: «در نتیجه پی‌گیری‌های مستقیم از طریق منابع معتبر تا این لحظه، مشخص گردید که اخبار در زمینه‌ی جان‌باختن ده‌ها اتباع غیرقانونی در مرز سراوان صحت ندارد.» ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت سرپرست گفته است که در این مورد تحقیق و پس از روشن شدن موضوع، تصمیمات لازم را اتخاذ می‌کنند.

سازمان بین‌المللی مهاجرت اعلام کرده است که برگشت ۶۰ درصد عودت‌کنندگان شهروندان افغانستان از ایران اجباری و ۴۰ درصد دیگر داوطلبانه بوده است. این سازمان در گزارشی با ابراز نگرانی از افزایش برگشت و اخراج اجباری مهاجران افغانستان از ایران گفته است که از جنوری ۲۰۲۳ تا ماه جولای امسال، حدود ۱.۷ میلیون افغانستانی از ایران به کشور خود برگشته و اکثر آنان اخراج شده‌اند. در گزارش آمده است که در این مدت، ۸۴۱ هزار و ۵۲۱ بازگشت‌کننده از ایران از سوی سازمان بین‌المللی مهاجرت کمک دریافت کرده‌اند. در ادامه آمده است: «سازمان بین‌المللی مهاجرت و همکاران آن، بار دیگر از همه‌ی کشورها خواستار توقف فوری بازگشت اجباری افغانستانی‌ها، چه در کوتاه ‌مدت و چه در دراز مدت می‌باشد.» سازمان بین‌المللی مهاجرت تاکید کرد تا زمانی که شرایط برای اطمینان از «بازگشت‌ مصوون، با عزت و داوطلبانه مهاجران افغانستانی» از کشورهای منطقه انجام نشود، باید این کشورها روند بازداشت و اخراج آنان را متوقف کنند. همچنین عباس استانکزی، معین سیاسی وزارت خارجه‌ی حکومت سرپرست می‌گوید که مهاجران افغانستانی در ایران با مشکلات زیادی مواجه‌اند و او از مقام‌های ایرانی خواست تا با مهاجران «ترحم و شفقت» کنند. آقای ستانکزی روز (یک‌شنبه، ۲۳ میزان) در نشستی در کابل گفت که برخی رسانه‌ها و افراد در ایران اطلاعات نادرستی را علیه مهاجران افغانستان پخش می‌کنند. وی بیان اینکه، این کار برای آزار و اذیت مهاجران افغانستانی در ایران انجام می‌شود، گفت: «خواست ما از حکومت و رهبری ایران این است که از ترحم، شفقت اسلامی و برادری کار گرفته و به حقوق همسایگان احترام بگذارید.» معین سیاسی وزارت خارجه افزود که مهاجران افغانستانی در ایران «بار دوش حکومت ایران نیستند» و آنها در آن کشور، در زمینه‌های مختلف کار کرده و از «برکت افغان‌ها ایران امروز آباد» است. این در حالی است که برخی از مهاجران افغانستانی در ایران گفته‌اند که پولیس ایران روزانه صدها نفر را از بخش‌های مختلف آن کشور بازداشت و پس از مدتی توقیف، اخراج می‌کند. آنان می‌گویند که پولیس ایران حتا شبانه وارد محل بود و باش مهاجران افغانستانی شده و به آزار و اذیت آنان می‌پردازند. در تازه‌ترین مورد، احمد رضا رادان، فرمانده عمومی نیروی انتظامی ایران، بار دیگر بر اخراج اجباری مهاجران از آن کشور تاکید کرده و گفت که تا پایان سال جاری خورشیدی، قرار است دو میلیون مهاجر فاقد مدرک را از ایران اخراج کنند. آقای رادان در مصاحبه با یکی از تلویزیون‌های ایران به مهاجرانی که فاقد مدارک قانونی هستند، مهلت داد تا پایان سال جاری به کشورهای شان بازگردند.