افزایش بیماری تنفسی در افغانستان، سازمان جهانی صحت اعلام کرده است که در ماه جنوری سال جاری میلادی، بیش از ۲۰۶ هزار نفر در افغانستان به بیماری تنفسی مبتلا شده و از این جمله ۵۰۶ نفر جان باخته‌اند. این سازمان با نشر گزارش ماهانه‌ی خود گفته است که عفونت حاد تنفسی یا سینه‌بغل همچنان یک چالش مهم صحی در افغانستان است. در گزارش آمده است که موارد ابتلا به این بیماری در ماه جنوری ۲۰۲۵ میلادی در مقایسه با دسامبر ۲۰۲۴ بیش از ۵۴ درصد و موارد مرگ‌ومیر آن ۰.۲ درصد افزایش یافته است. سازمان جهانی صحت تاکید کرده است: «این امر بر نیاز فوری به تقویت مدیریت واقعه، بهبود دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی و تأکید مداوم بر واکسیناسیون و اقدامات پیشگیرانه برای کاهش تأثیر عفونت حاد تنفسی تأکید می‌کند.» همچنین در طول دوره‌ی گزارش (جنوری) سازمان جهانی صحت، هفت هزار و ۳۰۳ مورد مشکوک ابتلا به سرخک و ۴۲ مورد مرگ مرتبط با آن نیز گزارش شده است. این سازمان افزوده است که این آمار نشان‌دهنده‌ی افزایش نگران‌کننده‌ی ۷۱.۴ درصدی در موارد مشکوک در مقایسه با دسامبر ۲۰۲۴ است. باید گفت که در ماه دسامبر چهار هزار و ۲۶۲ مورد ابتلا و ۲۵ مورد مرگ ثبت شده بود. سازمان جهانی صحت گفته است که در ماه جنوری ۵۶۵ مورد ابتلا به کرونا و سه مورد مرگ‌ومیر نیز گزارش شده که در مقایسه با ماه دسامبر کاهش ۱۴ درصدی را نشان می‌دهد. براساس گزارش سازمان جهانی صحت، تعداد موارد مشکوک به بیماری کنگو در ماه جنوری نیز با کاهش ۲۳ درصد نسبت به ماه قبل، ۲۳ مورد و یک مورد مرگ ثبت شده است. قابل ذکر است که در ماه جنوری سال جاری میلادی، ۷۱ مورد تب دنگی و هزار و ۹۹ مورد بیماری ملاریا نیز ثبت شده است. سازمان جهانی صحت افزوده است که آمار مبتلایان این دو بیماری به‌گونه‌ی قابل توجه در سراسر افغانستان کاهش یافته است.

شماری از زنان معترض و اعضای جنبش «زنان برای صلح و آزادی» به مناسبت «۸ مارچ، روز جهانی زن» می‌گویند که وضعیت زنان و دختران افغانستان در کشور «وحشتناک و اسف‌بار» است. جنبش زنان برای صلح و آزادی امروز (سه‌شنبه، ۱۴ حوت) با نشر اعلامیه‌ای هشدار داده‌اند که وضعیت زنان هنوز در «بدترین حالت» قرار دارد و آنان از سازمان ملل خواسته‌اند که تبعیض جنسیتی در افغانستان زیر کنترول حکومت سرپرست را به‌رسمیت بشناسد. در اعلامیه آمده است، با وجودی‌که زنان در کشورهای اسلامی دیگر در همه عرصه‌ها فعال هستند، اما در افغانستان از همه حقوق شان محروم ساخته‌ شده‌اند. اعضای این جنبش هشدار داده‌اند که در صورت عدم توقف، این وضعیت «وحشتناک» دامن‌گیر سایر کشورها خواهد شد. این زنان می‌افزایند که جهان باید عاملان «تبعیض جنسیتی» در افغانستان را محاکمه کند. این در حالی است که حکومت فعلی پس از تسلط مجدد بر افغانستان، زنان را از تحصیل، کار و آزادی‌های فردی محروم کرده‌اند. همچنین درتازه‌ترین مورد ولکر ترک، کمیشنر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد دیروز در نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد گفت که زنان و دختران در افغانستان در خانه‌های‌شان زندانی شده‌اند. او با اشاره به محدویت‌های حکومت سرپرست علیه آموزش، کار و آزادی زنان و دختران در افغانستان گفت که آنان تحت «آپارتاید جنسیتی» با حمایت دولت قرار دارند. ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور افغانستان نیز روز پنج‌شنبه هفته‌ی گذشته در نشست شورای حقوق بشر نسبت به وخامت وضعیت حقوق بشر در افغانستان زیر حاکمیت حکومت فعلی هشدار داد.

سازمان ملل متحد بار دیگر بر حق آموزش زنان و دختران افغانستان تاکید کرده و خواستار یک دادخواهی جهانی برای تضمین آموزش دختران و زنان این کشور شده است. این سازمان با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است: «همه از یک آسمان، یک زمین و یک رؤیا برخوردارند؛ پس چرا نباید همگی از حق برابر آموزش بهره‌مند باشند؟» سازمان ملل متحد فراخوان «صدای دختران افغانستان» را بار دیگر منتشر کرده و بر لغو فرمان ممنوعیت آموزش دختران از سوی حکومت سرپرست تاکید کرده است. این سازمان از مردم سراسر جهان خواسته است که با به اشتراک‌گذاری این فراخوان، از حق آموزش دختران در افغانستان حمایت کنند. قابل ذکر است که «صدای دختران افغانستان» یک کارزار جهانی است که با هدف لغو فرمان‌های محدودکننده‌ی حکومت فعلی، از جمله ممنوعیت آموزش دختران و نیز بلند کردن صدای زنان و دختران در عرصه‌های بین‌المللی راه‌اندازی شده است. بر اساس آمار سازمان ملل متحد، تا اکنون ۱۸۴ میلیون نفر به‌صورت آنلاین، ۴.۱ میلیون نفر به‌صورت حضوری و بیش از ۵۰ رهبر جهانی و چهره‌های برجسته بین‌المللی، از جمله نویسندگان، هنرمندان، سازمان‌های مدنی، مقام‌های سازمان ملل و فعالان حقوق بشر، از این کارزار حمایت کرده‌اند. باید گفت که این کارزار در بیش از سه سال گذشته بارها از سوی سازمان ملل و سایر نهادهای حقوق بشری مطرح شده است؛ اما تا اکنون تغییری در سیاست‌های حکومت فعلی ایجاد نکرده است. بااین‌حال، نهادهای حقوق بشری همچنان نسبت به پیامدهای منفی این ممنوعیت هشدار داده و خواستار بازگشایی مراکز آموزشی برای دختران شده‌اند. گفتنی است که اکنون یک هزار و ۲۵۹ روز از محرومیت دختران افغانستان از آموزش بالاتر از صنف ششم می‌گذرد. حکومت سرپرست پس از تسلط دوباره بر افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از رفتن به مکتب منع کردند و سپس درهای دانشگاه‌ها را نیز به‌روی دختران بستند. همچنان در تازه‌ترین اقدام، تحصیل دختران در انستیتوت‌های طبی را نیز منع کرده‌ است و به این ترتیب دختران را به‌صورت کامل از دسترسی به آموزش رسمی محروم کرده است. در کنار آن زنان و دختران از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان نیز منع شده‌اند.

اوچا یا اداره‌ هماهنگی کمک‌های بشردوستانه‌ سازمان ملل متحد درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که ماه‌ رمضان درحالی فرا می‌رسد که در افغانستان، میلیون‌ها نفر وعده‌ غذایی بعدی‌‌شان را ندارند. اوچا همزمان با فرارسیدن ماه‌ رمضان با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که نزدیک به ۱۵ میلیون تن در این کشور با ناامنی شدید غذایی مواجه‌اند. در اعلامیه آمده است که ۳.۱ میلیون تن در سطح چهارم ناامنی غذایی قرار دارند. اداره‌ هماهنگی کمک‌های بشردوستانه‌ سازمان ملل متحد با اشاره به کمبود بودجه برای کمک‌رسانی افزوده است که تنها ۹.۹ میلیون از ۱.۰۹ میلیارد دالر بودجه‌ مورد نیاز برای پاسخ‌گویی به این بحران جمع‌آوری شده است. این دفتر خواهان افزایش کمک‌های بشردوستانه به افغانستان شده است. این درحالی است که پیش از این نیز برخی مردم در افغانستان در صحبت با رسانه گوهرشاد از افزایش قیمت مواد غذایی و نبود راه درآمد همزمان با فرارسیدن ماه رمضان ابراز نگرانی کردند. پس از روی‌کارآمد حکومت سرپرست در افغانستان، توانایی شمار زیادی از شهروندان افغانستان در تأمین نیازهای زندگی شان کاهش و میزان نیازمندی به کمک‌های انسان‌دوستانه افزایش یافته است؛ چیزی که سازمان ملل متحد و نهادهای مربوط به این سازمان همواره از آن نگرانی کرده اند.

برنامه جهانی غذا درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که زنان و دختران در افغانستان با برخی از «حادترین نیازهای غذایی» در این کشور رو‌برو هستند. این سازمان امروز (سه‌شنبه، ۷ حوت) در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که کمبود بودجه برای کمک‌رسانی بیش‌ترین تاثیر را روی زنان می‌گذارد. برنامه جهانی غذا تاکید کرده است که تلاش می‌کند تا افغانستان در زمانی که بحران‌ها سراسر جهان را فراگرفته، فراموش نشود. همچنین سمیر ونملی، مدیر منطقه‌ای برنامه جهانی غذا در آسیا و اقیانوسیه در ویدیویی می‌گوید: «باید اطمینان حاصل شود که آسیب‌پذیرترین افراد به‌گونه مناسب، به موقع و به‌گونه ایمن کمک دریافت می‌کنند.« او بر ادامه کمک‌های بشردوستانه به مردم افغانستان و بحران جاری در این کشور اشاره کرده و گفت: «این کاملا حیاتی است که ما در کنار مردم افغانستان بمانیم.» این سازمان بین‌المللی پیش از این نیز گفته بود که دسترسی به غذا فقط یک نیاز نیست؛ بلکه «یک حق انسانی» است. با این حال برنامه جهانی غذا در گزارشی گفته است که به دلیل کاهش بودجه، رسیدگی به تمام نیازمندان در افغانستان دشوار شده است. همچنین بر اساس گزارش اوچا یا دفتر هماهنگی کمک‌های بشردوستانه ملل متحد، در سال ۲۰۲۵ میلادی، ۲۲.۹ میلیون تن در افغانستان به کمک‌های بشردوستانه نیاز خواهند داشت. از طرفی هم اوچا در گزارشی از ماه جنوری میلادی خود گفته است که مداخلات مسوولان حکومت فعلی و رویدادهای مرتبط با دسترسی نهادها به نیازمندان در ماه گذشته، منجر به تعلیق ۵۶ پروژه بشردوستانه در افغانستان شده است. این سازمان افزوده است که تعلیق این پروژه‌ها از ۱ الی ۳۰ روز به طول انجامیده و از این میان، ۴۸ درصد این پروژه‌ها همچنان به حالت تعلیق باقی مانده‌اند.

پیر کراهنبول، رییس کمیته بین‌المللی صلیب سرخ، خواستار حمایت پایدار جامعه‌ی جهانی از افغانستان و مردم آن شده است. این کمیته با نشر اعلامیه‌ای گفته است که پیر کراهنبول در سفر هفت روزه به افغانستان بحران انسانی و اقتصادی را در این کشور به بررسی گرفته است. در اعلامیه کمیته‌ بین‌المللی صلیب سرخ آمده است که رییس این کمیته بر اقدامات بشردوستانه بی‌طرفانه و مستقل به منظور رسید‌گی به بحران بشری در افغانستان تاکید کرده است. او تاکید کرده است که وضعیت حقوق بشری و بحران اقتصادی در افغانستان «بسیار وخیم» است. رییس کمیته بین‌المللی صلیب سرخ افزوده است که چهار دهه جنگ در افغانستان تقریباً همه خانواده‌ها را تحت تأثیر قرار داده است. وی در سفرش به افغانستان تذکر داده که این نهاد برای رسید‌گی به چالش‌های موجود در این کشور متعهد است. قابل ذکر است که دونالد ترمپ، رییس جمهور آمریکا، بلافاصله پس از ورود به کاخ سفید، کمک‌های بشردوستانه واشنگتن به افغانستان را به حالت تعلیق درآورد. تصمیمی که تقریباً همه مردم افغانستان را به شدت متأثر ساخته است. کارشناسان اقتصادی به این باور هستند که ادامه تعلیق کمک‌های آمریکا به افغانستان، بحران انسانی را به شدت افزایش می‌دهد. همچنین اوچا یا دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های بشردوستانه‌ی سازمان ملل متحد گفته است که برای رسیدگی به مناطق آسیب‌پذیر در افغانستان در فصل زمستان و بحران فقر؛ به ۶۰۳.۵ میلیون دالر بودجه به‌صورت فوری نیاز است. این دفتر در سال جاری میلادی برای کمک‌رسانی به مردم افغانستان ۳.۰۶ میلیارد دالر بودجه درخواست کرده بود؛ اما گفته می‌شود بخشی از این بودجه تأمین شده است. به‌گفته‌ی اوچا، بیش از ۲۳ میلیون نفر در افغانستان نیاز به کمک دارند. نهادهای امدادرسان خارجی همچنین پیش‌بینی کرده بود که زمستان دشواری در انتظار مردم افغانستان خواهد بود.

برنامه جهانی غذا درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که دسترسی به غذا فقط یک نیاز نیست، بلکه یک حق انسانی است. این سازمان ضمن تعهد به کمک‌رسانی برای افراد نیازمند در افغانستان، در حساب کاربری ایکس خود نوشته است: «تلاش می‌کند تا هیچ‌کس در سراسر افغانستان گرسنه نخوابد.» پیش از این برنامه جهانی غذا گفته بود که به دلیل کاهش بودجه، رسیدگی به تمام نیازمندان در افغانستان دشوار شده است. این سازمان پیش از این در گزارشی گفته است کاهش کمک‌های بین‌المللی و توقف کمک‌های مالی خارجی ایالات متحده بحران غذایی در کشور را عمی‌تر می‌کند و باعث می‌شود که بسیاری از مردم تنها با «نان و چای» زندگی کنند. همچنین اوچا یا دفتر هماهنگی کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل متحد گزارش داده است که در سال ۲۰۲۵ میلادی، ۲۲.۹ میلیون تن در افغانستان به کمک‌های بشردوستانه نیاز خواهند داشت. این سازمان در بخشی از گزارشش گفته بود که مداخلات نیروهای حکومت سرپرست و رویدادهای مرتبط با دسترسی نهادها به نیازمندان در ماه گذشته، منجر به تعلیق ۵۶ پروژه بشردوستانه در افغانستان شده است. این سازمان می‌گوید که تعلیق این پروژه‌ها از ۱ الی ۳۰ روز به طول انجامیده و از این میان، ۴۸ درصد این پروژه‌ها همچنان به حالت تعلیق باقی مانده‌اند.

کمیسیار عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان برای افغانستان اعلام کرده است که یک زن با کمک نقدی این نهاد با ایجاد تجارت قالین‌بافی در ولایت هرات برای ۵۰ تن فرصت‌های شغلی ایجاد کرده است. این سازمان با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود از این زن به‌نام «آیناز» نام برده است. کمیسیار عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان برای افغانستان تاکید کرده است:‌‌ «کارمندان من می‌گویند که این شغل به آن‌ها کمک کرده تا اعتماد به نفس خود را بازیابند.» قابل ذکر است که با تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست در افغانستان، زنان و دختران با محدودیت‌های سنگین از جمله منع کار، آموزش، تحصیل و آزادی گشت‌وگذار روبرو شده‌اند. همچنین وزارت اقتصاد تحت کنترول حکومت فعلی در نامه‌ای به سازمان‌های غیردولتی خارجی و داخلی به تاریخ ۸ جدی امسال بار دیگر بر توقف فعالیت زنان در این موسسات تاکید کرده است. طبق این اعلامیه، تمامی موسسات غیردولتی موظف‌ هستند از این دستور پیروی کرده و اقدامات لازم را مطابق آن انجام دهند. وزارت اقتصاد در این نامه هشدار داده‌اند که اگر موسسه یا سازمان غیردولتی از این دستور سرباز بزند و به استخدام و کار زنان ادامه بدهد، جواز فعالیت آن از سوی وزارت اقتصاد زیر اداره آنان لغو خواهد شد. این اقدام حکومت فعلی با واکنش‌های تند جامعه‌ی جهانی و نهادهای بشردوستانه روبرو شده است.

کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد از تمامی کشورها خواسته که به بازگشت‌های اجباری اتباع افغانستان، به‌ویژه افراد آسیب‌پذیر از جمله اقلیت‌های قومی و مذهبی، زنان و دختران، روزنامه‌نگاران، فعالان حقوق بشر و اعضای حرفه‌های هنری مانند موسیقی‌دانان، پایان دهند. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که بازرسان حقوق بشر هشدار داده‌اند که بیش از ۴۰۰ هزار نفری که از اتباع افغانستان که به کشورشان بازگشته‌اند، با «آزار و اذیت» روبرو شده‌اند. در گزارش آمده است که گروه‌های آسیب‌پذیر به‌ویژه اقلیت‌های قومی، فعالان حقوق بشر و زنان و دختران از جمله کسانی هستند که ممکن است در معرض خطرات جدی در افغانستان قرار گیرند. کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد و سازمان بین‌المللی مهاجرت هم‌چنان خواستار تعلیق کامل بازگشت‌های اجباری اتباع افغانستانی از کشورهای مختلف هستند. سازمان‌های بین‌المللی تاکید کرده‌اند که باید به وضعیت حقوقی و انسانی تمامی اتباع افغانستانی توجه ویژه‌ای شود و از اخراج افرادی که ممکن است با خطرات جدی روبرو شوند، جلوگیری گردد. این نهادها هشدار داده‌اند که این افراد ممکن است که در معرض خطرات جدی از جمله «آزار و اذیت‌های فیزیکی و روانی، نقض حقوق بشر و تهدیدات امنیتی» در کشور خود قرار گیرند. همچنین سازمان‌های بین‌المللی در گزارش‌شان خواستار اقدامات لازم برای حمایت از حقوق بشر و رفاه اتباع افغانستان در کشورهای میزبان هستند. این سازمان‌ها می‌گویند که باید تدابیر لازم برای حفظ امنیت، سلامت و رفاه این افراد در کشورهای میزبان اتخاذ شود تا از آسیب‌های احتمالی پیش‌گیری شود و حقوق انسانی آنان در این کشورها رعایت گردد. باید گفت که در نوامبر سال گذشته میلادی، محسین نقوی، وزیر داخله‌ی پاکستان گفته بود که اتباع افغانستان پس از تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۲۳ بدون مجوز مناسب حق زندگی در منطقه‌ی اسلام‌آباد را نخواهند داشت. این تصمیم سبب شد که بسیاری از اتباع برای جلوگیری از بازداشت، مجبور به ترک پاکستان شوند و بیش از 0.4 میلیون نفر به افغانستان بازگشتند. این در حالی است که دولت پاکستان در پاسخ به نگرانی‌های نهادهای بین‌المللی اطمینان داد که اعتبار کارت‌های ثبت‌نام پناهندگان تا تاریخ ۳۰ جون ۲۰۲۴ تمدید شده است.