هما طرزی، جوانترين فرزند محمدصديق طرزی، نواده غلام محمدخان طرزی شاعر بزرگ قرن ۱۹ افغانستان است که در هفتم جنوری ۱۹۵۱ میلادی در شهر کابل زاده شد. هما طرزی بعد از پایان دورهای تحصیل در دانشگاه کابل و اخذ دیپلوم در رشتهای علوم تربیتی، جهت ادامهای تحصیلات و اخذ دکترای ادبیات فارسی در دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت، اما بحران ناشی از کودتای کمونيستی در افغانستان و سپس انقلاب اسلامی در ايران، سبب شد که تحصيلات را نيمه تمام رها کند و در ماه فبروری سال ۱۹٧۹میلادی عازم ایالات متحده آمریکا شود و در شهر نيويارک اقامت گزيند. بانو طرزی از آوان جوانی شعر میسرود که اشعارش بین سالهای ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۵ به طور مرتب در نشریات معتبر افغانستان چون: مجله پشتون ژغ، میرمن، ژوندون، اردو و روزنامه پر تیراژ کاروان بطور مرتب به چاپ رسیده است. همزمان آثار او در مجلات معتبر ایران مثل سخن، یغما و اطلاعات هفتگی به چاپ میرسید. هما نخستین بانویست که شعر سپید و آزاد را در افغانستان سرود و نیز دو مجموعه کامل عرفانی را تقدیم دوستان شعر کلاسیک معنوی نمود. هما طرزی بعد از مهاجرت به شهر نیویارک اندوختههای ادبیاش را برای مدتی کنار گذاشت و به هنر دیگرش، طراحی و دیزاین لباس پرداخت. از سال ۱۹۷۹ تا ۱۹۹۲ به این هنر ادامه داد و از سال ۱۹۹۲ تا سال ۱۹۹۹ در شرکت Bergdorf Goodman به عنوان مدیر اصلاح و تعمیر لباس ایفای وظیفه نمود. از سال ۱۹۹۹ تا سال ۲۰۰۸ در شرکت طراح معروف ایتالیایی Giorgio Armani به عنوان رئیس اصلاح و تعمیر لباس در ایالات متحده آمریکا مشغول کار بود و از سال ۲۰۰۸ تا اکنون در شرکت Lord & Taylor به عنوان رئیس اصلاح و تعمیر لباس ایفای وظیفه نموده است. یکی از هنرهای دیگر هما، نقاشیهای اوست. نقاشیهای هما بازتاب دهنده والایی مقام و موقف زن در جامعه است یعنی در موقع سرایش شعر هم همین مفهوم را در نظر داشته است. هما هنر نقاشی را هم از خانوادهاش به ارث برده و یکی از هنرمندانیست که برای اشعارش نقاشی میکند و یا برای نقاشی هایش شعر میسراید. هما طرزی از شمار شاعران پر آوازۀ سالهای شصت و هفتاد سدهای پيش در افغانستان و ايران است، اما بهدلايل خاص، بيش از سی سال سکوت کرد و شعرهای خود را از انظار پنهان نگهداشت. تا اکنون پنج اثر از مجموعه غزلیات و یکی هم گزینهای اشعار از وی زیور چاپ یافته است. هما طرزی در باره سرودههایش میگوید که در عصر کوچهای پی در پی متاسفانه از اشعار قدیمیاش تعداد زیادی در دست نیست و آنچه موجود است به همت والای عدهی از دوستان از نشریات مختلف جمعآوری شده است، که برخی از آنها در مجموعهای (میلاد نسترنها ) که نخستین گزینه سرودههای اوست، گنجانیده شده است که در سال ۲۰١۱ به چاپ رسید. در سال ۲۰۱۲ دومین گزینهاش بنام (زمزمههای نیایش) در آمریکا به چاپ رسید. در بهار ۲۰۱۳ سومین گزینهی او بهنام (کوچ پرندگان) و در تابستان همان سال چهارمین گزینه شعری وی بهنام (نوید سحری) به دست نشر سپرده شد. (شکوه برفها) پنجمین گزینهی سرودههای اوست که در آمریکا به زینت چاپ آراسته گردیده است. در مورد اشعار هما طرزی، استاد لطیف ناظمی تقریظ زیبای نگاشته است که برخی از نکات آن برای معرفی کلام بانو طرزی قابل تذکر است: «بیشترین شاعر زنان ما در آن سالها نقاب سیاهی روی حس و عاطفه شان کشیده بودند تا جامعهی واپس مانده، از نفرت و نفرینشان، دست بردارد. دروغ میگفتند؛ حرف دلشان را بر زبان نمیآوردند تا تازیانهی شماتت و نفرت، شانههای خاطرشان را نیلگون نسازد.آنچه را که حس میکردند؛ نمینوشتند و هرچه مینوشتند حس و خواستشان نبود، نه میراثدار رابعهی بلخی بودند و نه مرده ریگی از مهستی و فروغ در شعرشان بود. سرودههای بیخون پارهیی ازاین شاعر زنان، نشخواری از شاعر مردان پارینه بود و تکرار صداهای تکرار شده در رواق فرسودهی تاریخ. تو از گلوی دیگران فریاد نمیزدی. صدای تو از خودت بود؛ صدایی که در آن خود سرایی شاعری را گواه بودیم.» آقای ناظمی علاوه میکند: «همواره خود را میسرودی؛ بیهرگونه پنهان کاری. یادم میآید در همان سالها در یکی از سرودههایت نوشته بودی. من منفجر میشوم؛ من منفجر میشوم و متولیان ادبیات با تمسخر به این گفتهات خندیده بودند. من در همان زمان، آنان را به دو گفتگوی (فروغ فرخزاد) رجعت داده بودم که گفته بود، به من چه که شاعر فارسی زبانی کلمهای انفجار را در شعرش نیاورده است. من از صبح تا شب به هرطرف که نگاه می کنم میبینم چیزی منفجر میشود. من وقتی میخواهم شعر بگویم دیگر به خودم که نمیتوانم خیانت کنم» تو در همان فضای هول و هراس بی باکانه، فریاد میزدی.» ای مرد! در سیاهی چشمان مست تو، صدها هزار شام بهاری پنهان شده آن لحظهیی که جان من و تو در هم نهان شوند وین جسمهای غمکش و افسرده و کهن با این همه هوس، با این همه نیاز، محو زمان شوند من عشق را برای تو تکرار میکنم شعر مرگ مادر او در سال ۱۹۷۰ برنده جایزه اول ادبی در دانشگاه کابل گردید که تا اکنون بارها به چاپ رسیده است. هما نخستین زنی است که شعر سپید آزاد را در افغانستان سرود وهمچنان اولین زنی است که دو مجموعه کامل عرفانی را تقدیم دوستان شعرکلاسیک معنوی مینماید . مرگ مادر فغان که مرگ تو روز خوشم سیه کرده ست گل جوانی من پر پر و تبه کرده ست خراب گشت و بهم ریخت کاخ امیّدم که غم به کلبه ی دل همچو سیل ره کرده ست چه گویمت که ز مرگ تو بر سرم چه گذشت؟ ببین، که دخترت اکنون اسیر ماتم شد ز آه سینه ی پرسوز، شام شد سحرم که درد و زخم دلم بی دوا ، مرهم شد چه بود مادر من ؟ رونق جوانی من نوازش و سخنش، عشق و کامرانی من عتاب او شرر خارهای بلهوسی نگاه او گل باغ غم نهانی من ولی گذشت دریغا، و پر ز اشک گذشت براه تیره ی غم چشم انتظار مرا ز مرگ خویش شکست او پر "هما"یش را به باد حادثه بسپرد اختیار مرا نویسنده: قدسیه امینی
برچسب: رسانه گوهرشاد
یوناما یا دفتر هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان اعلام کرده است که فعالیتهای وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست تأثیرات منفی بر حقوق و آزادیهای شهروندان افغانستان و تأثیر تبعیضآمیز و نامتناسب بر زنان داشته است. یوناما امروز (سهشنبه، ۱۹ سرطان) با نشر گزارشی دربارهی تأثیر فعالیتهای وزارت امر به معروف و نهی از منکر بر حقوق بشر گفته است که مأموریت و دیدگاه این وزارت «اصلاح جامعه است-بهگونهای که مردم از مجموعه ارزشهای سازگار با دیدگاه طالبانی و تفسیر این گروه از قانون اسلامی طبعیت کنند.» در گزارش یوناما آمده است که وزارت امر به معروف، فرمانهای رهبر حکومت و دستورالعملهایی را که امر به معروف و نهی از منکر میپندارد، تطبیق میکند. دفتر هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان تاکید کرد که عدم پایبندی به هر یک از این دستورالعملها، گاهی ممکن است منجر به مجازات شدید شود. در گزارش آمده است که بسیاری از دستورالعملها با زندگی اجتماعی و خصوصی زنان تداخل دارند. یوناما افزود که از جمله، ممنوعیت آرایشگاههای زنانه، ممنوعیت حضور زنان در فیلمها و تعطیلکردن عمدی سایر مشاغل و کسبوکار زنان، حق آنان برای کار و دستیابی به معیارهای زندگی مناسب را محدود میکند. همچنین در بخشی از گزارش آمده است که الزام سفر زنان با محرم مرد، باعث محدودیت بر حق آزادی و گشتوگذار و دسترسی آنان به اشتغال و مراقبتهای صحی میشود. این سازمان هشدار داده است که ممنوعیت دسترسی زنان به پارکها، ورزشگاهها و حمامهای عمومی، بر حق آنان برای حصول سلامت جسمی و روحی تأثیر میگذارد. یوناما در بخشی از گزارشش گفته است که محدودیت بر دسترسی زنان به داروهای پیشگیری از بارداری، حق آنان به سلامت جنسی و صحت باروری را نقض کرده است. دفتر هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان میگوید که بحش حقوق بشر این دفتر در ولایتهای بلخ و میدان وردک، مواردی را ثبت کرده است که مسوولان امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست به مراکز محلی صحی دستور داده است که برای زنان داروی جلوگیری از بارداری ندهند. یوناما گفت که وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی طیفی وسیعی از ممنوعیتها را بههدف جلوگیری از فعالیتهایی که غیراسلامی میداند، وضع کرده است. در گزارش آمده است که شنیدن موسیقی، استفاده از قلیان، نصب تصاویر انسان و حیوان، تجلیل از نوروز و روز عاشقان منع شده است. پیش از این هم نهادهای حقوق بشری گفته بودند که وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست نقش گستردهای در نقض حقوق و آزادیهای شهروندان دارند.
ملاله یوسفزی، فعال آموزش دختران و برنده جایزه نوبل از کییر استارمر، نخستوزیر جدید بریتانیا خواسته است که مسأله ممنوعیت دختران و زنان از آموزش در افغانستان تحت سلطه حکومت سرپرست را در اولویت قرار دهد. خانم یوسفزی این اظهارات را در حساب کاربری ایکس خود مطرح کرده است. وی تاکید کرد: «همانطوری که برنامههای سیاست خارجی و توسعه بریتانیا را در ۱۰۰ روز آینده تعیین میکنید، بسیار مهم است که حقوق و آموزش دختران را در سرتاسر جهان با توجه ویژه به دخترانی که تحت رژیم آپارتاید جنسیتی حکومت فعلی از تحصیل در افغانستان منع شدهاند، در اولویت قرار دهید.» او خطاب به کییر استارمر گفت که دختران در همه جا روی اتحاد و رهبری شما حساب میکنند. کییر استارمر پس از پیروزی حزب کارگر در انتخابات پارلمانی بریتانیا بهعنوان نخستوزیر جدید این کشور انتخاب شده است. استارمر در نخستین گام فرستادن پناهجویان به رواندا را لغو کرده است. باید گفت که نزدیک به سه سال که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاهها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند. علیرغم واکنشها و محکومیتهای جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیمشان دربارهی آموزش زنان و دختران عقبنشینی نکردهاند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.
وزارت مالیه حکومت سرپرست افغانستان میگوید حقوق کارمندان زن شاغل را مانند گذشته «برابر با مردان» پرداخت میکند. ملا هبتالله آخوندزاده، رهبر حکومت سرپرست در تاریخ ششم جوزا سال جاری اعلام کرده بود که حقوق کارمندان زن در ادارات دولتی ماهانه پنج هزار افغانی معادل (حدود ۷۰ دالر) است. این فرمان با واکنش گسترده در داخل و خارج مواجه شده و شماری از داکتران زن و استادان در شهر کابل دست به اعتراض زدند. احمدولی حقمل، سخنگوی وزارت مالیه حکومت سرپرست در این مورد به رسانهها گفته است: «این حکم فقط در باره آن دسته از کارکنان زن است که سر کار نمیروند و معاش (حقوق) آنها به پنج هزار افغانی کاهش یافته است.» آقای حقمل تاکید کرد که وزارت مالیه حقوق کارمندان زن در ماه جوزا را پرداخت میکند. این در حالی است که اخیراً برخی رسانهها و معلمان زن در کابل گفتند که وزارت معارف پرداخت حقوق معلمان زن را تعلیق کرده است. معلمان و استادان زن دانشگاهها که خانهنشین شدهاند میگویند پنج هزار افغانی برای مخارج زندگی آنها کافی نیست. این تصمیم حکومت فعلی با انتقاد زنان و فعالان حقوق بشری روبرو شده است. باید گفت که حکومت فعلی پس از تسلط دوبارهشان بر افغانستان، محدودیتهای شدیدی را علیه زنان در کشور وضع کرده است. همچنین پیشتر ولکر ترک، کمیشنر عالی شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد کاهش دستمزد کارمندان زن توسط حکومت فعلی را مانعی دیگر فراراه زنان خوانده بود. شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد چند روز پیش با نشر اعلامیهای به نقل از ولکر ترک گفته بود: «این تصمیم تبعیضآمیز و به شدت خودسرانهی اخیر، به دنبال تصمیمها برای محدود کردن دسترسی زنان و دختران به آموزش و کار، محدود کردن آزادی رفتوآمد و محدود کردن حضور آنان در مکانهای عمومی، به تضعیف بیشتر حقوق بشر در افغانستان میانجامد.»
منابع محلی از ولایت بدخشان میگویند که یک زن ۴۰ ساله در شهر فیضآباد، مرکز این ولایت با خوردن مواد سمی به زندگیاش پایان داده است. منبع در صحبت با رسانه گوهرشاد گفت که این زن باشنده ساحه «ده پایان چته» از مربوطات ناحیه چهارم شهر فیضآباد بود و روز (دوشنبه، ۱۸ سرطان) پس از جنجال خانوادگی، با خوردن مرگ موش دست به خودکشی زده است. منبع تاکید کرد که این زن ۴۰ ساله پس از انتقال به شفاخانهی ولایتی بدخشان جان باخته است. منبع در مورد اینکه از این زن چند کودک بجامانده است، جزییات نداده است. با این هم، ذبیحالله امیری، رییس اطلاعات و فرهنگ بدخشان در صحبت با رسانه گوهرشاد مرگ این زن را تایید کرده و گفت که تحقیقات جریان تا دلیل مرگ این زن مشخص شود. آقای امیری افزود که تا اکنون مشخص نیست که این خودکشی کرده است یا به مرگ طبیعی خود فوت کرده است. باید گفت که یک هفته پیش نیز یک جوان ۲۱ساله در مرکز بدخشان با خوردن مرگ موش خودکشی کرده بود. قابل ذکر است که خودکشی پس از تسلط حکومت سرپرست بر کشور در بین زنان، دختران و جوانان افزایش یافته است. بیماریهای روانی، ازدواجهای اجباری، خشونت خانوادگی و فشارهای روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی خودکشیها بیان شده است. همچنین با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمیتوانند برای خشونتهای واردهی شان شکایت کنند و اینگونه خشونتها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا میکند.
مسوولان کارزار مبارزه با بیماری پولیو یا فلج کودکان در ولایت قندهار میگویند که در سال جاری میلادی، هفت مورد مثبت پولیو در زون جنوب ثبتشده که چهار مورد آن در قندهار است. دفتر مطبوعاتی والی قندهار این آمار را به نقل از داکتر صدیقالله پتیال، نمایندهی کارزار محو پولیو در زون جنوب منتشر کرده است. دفتر مطبوعاتی والی قندهار جزییات نداده است که از هفت مورد مثبت پولیو، سه مورد دیگر آن در کدام ولایتهای جنوبی است. براساس گزارشهای موجود، از چهار مورد مثبت پولیو یا فلج کودکان در قندهار، دو مورد آن بهتازگی در ولسوالیهای شاهولیکوت و ارغستان این ولایت ثبت شده است. در گزارشهای محلی آمده است که یک کودک پنجسالهی پسر در ولسوالی شاهولیکوت و یک کودک چهارونیمسالهی پسر دیگر در ولسوالی ارغستان به بیماری فلج کودکان مبتلا شدهاند. در گزارشها آمده است که خانوادههای این کودکان از پاکستان برگشته بودند. این در حالی اس تکه چند وقت پیش سازمان صحی جهان گزارش داده بود که دستکم دو مورد مثبت پولیو در جریان سال جاری میلادی در ولایتهای کنر و نورستان ثبت شده است. کارزار تطبیق واکسن پولیو در ۲۳ ولایت کشور آغاز شد ممانعت از تطبیق واکسن پولیو؛ یک کودک پنج ساله در هرات برای همیشه فلج شد دو مورد مثبت پولیو در نورستان و کنر ثبت شد به دلیل عدم دسترسی مردم به خدمات صحی و نبود کلینیکهای معیاری در روستاها، آمار کلی از تعداد موارد مثبت پولیو در کشور در دست نیست. باید گفت که در سال گذشتهی میلادی شش مورد مثبت بیماری فلج کودکان در افغانستان ثبت شده بود که همه در ولایت ننگرهار بود. روز گذشته (دوشنبه، ۱۸ سرطان) کارزار تطبیق واکسن پولیو در ۲۳ ولایت آغاز شد. مسوولان محلی در قندهار گفتهاند که در جریان این کارزار ۶۰۰ هزار کودک زیر پنج سال در این ولایت و بیش از دو میلیون کودک در سطح زون واکسن دریافت خواهند کرد. در حال حاضر افغانستان و پاکستان تنها کشورهای جهان اند که بیماری فلج کودکان در آنها به صفر نرسیده است.
کمیته بینالمللی المپیک با آنکه از تشکیل تیم شش نفری ورزشکاران افغانستان برای اشتراک در المپیک پاریس خبر داده بود، اکنون مقامات حکومت سرپرست میگویند، سه ورزشکار زن که شامل شش ورزشکار است را به رسمیت نمیشناسند. اتل مشوانی، سخنگوی ریاست تربیت بدنی که تحت کنترول حکومت فعلی فعالیت دارد، این موضوع را در صحبت با خبرگزاری فرانسه مطرح کرده و گفته است که در حال حاضر ورزش دختران در افغانستان زیر اداره این گروه متوقف است و آنان نمیتوانند به نمایندگی از کشور در این رقابتها اشتراک کنند. آقای مشوانی تاکید کرد که حکومت سرپرست افغانستان تنها سه نماینده مرد را به رسمیت میشناسد. باید گفت که در ماه گذشته کمیته بینالمللی المپیک اعلام کرده بود که افغانستان در رقابتهای المپیک ۲۰۲۴ پاریس در یک حرکت نمادین با یک تیم برابری جنسیتی که شامل سه زن و سه مرد است به میدان خواهد رفت. مارک آدامز، سخنگوی کمیته بینالمللی المپیک در ۲۴ جوزای سال روان میلادی در یک نشست خبری با انتقاد از محدودیتهای حکومت سرپرست بر ورزشکاران زن گفته بود که هیچ یک از مقامهای این گروه در این رقابتها اجازه اشتراک نخواهد داشت. وی گفته بود که ورزشکاران مرد در بخشهای دوش، جودو و شنا اشتراک خواهند کرد و ورزشکاران زن نیز در بخش دوش و بایسکیلسواری رقابت میکنند. شش ورزشکار بهشامل سه زن از افغانستان در المپیک ۲۰۲۴ شرکت میکنند المپیک پاریس؛ فریبا رضایی: بدون شرکت زنان افغان، تیم مردان هم نباید حضور داشته باشد منع ورزش زنان؛ ورزشکار زن افغان خواستار محرومیت افغانستان از بازیهای المپیک شد این در حالی است که پس از به قدرت رسیدن حکومت سرپرست در افغانستان، حکومت فعلی محدویتهای زیادی بر زنان وضع کرده است. حکومت فعلی در کنار آموزش، تحصیل و کار، زنان را از رفتن به ورزشگاه نیز منع و تمام تیمهای ملی ورزشی که دختران در آن حضور داشتند را لغو کرده است. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند. علیرغم واکنشها و محکومیتهای جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیمشان دربارهی آموزش زنان و دختران عقبنشینی نکردهاند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.
منابع صحی از ولایت بدخشان میگویند که فعالیت شفاخانه ۶۰ بستر نسایی و ولادی این ولایت بهدلیل قطع کمکهای سازمان جهانی صحت از یک هفته به این طرف متوقف شده است. دستکم سه منبع در صحبت با رسانهگوهرشاد تایید کرد که فعالیت این شفاخانه از اول ماه جاری میلادی (۱۱ سرطان) متوقف شده است. منبع افزود که این شفاخانه از سوی سازمان جهانی صحت تمویل میشد، اما این سازمان از اول ماه جولای، حمایت خود را از این شفاخانه قطع کرده است. منبع میگوید که با توقف فعالیت شفاخانه نسایی و ولادی ولایت بدخشان، ۷۳ نفر از داکتران و کارمندان این شفاخانه بیکار شدهاند. به گفتهی منبع، شفاخانه نسایی و ولادی بدخشان دارای ۶۰ بستر است و به بسیاری از بیماران زن در این شفاخانه رسیدگی میشد. منبع افزود که با توقف فعالیت آن، بسیاری از بیماران زن با مشکلات گسترده مواجه خواهند شد. سازمان جهانی صحت تا اکنون در مورد قطع کمکهای خود به این شفاخانه اظهارنظر نکرده است. از سویی هم، شفقالله همدرد، رییس شفاخانه ولایتی بدخشان با تایید این موضوع گفت که شفاخانه ۶۰ بستر نسایی و ولادی این ولایت به دلیل عدم پرداخت هزینه آن از سوی سازمان صحی جهان بسته شده است و تلاشهای آنان با ادارات ذیربط، بزرگان محلی و مرکزی جهت ادامه فعالیتهای این بخش صحی بینتیجه باقی مانده است. آقای همدرد تاکید کرد که با مسدود ماندن شفاخانه ۶۰ بستر نسایی و ولادی و تراکم نفوس بیش از یک ملیون و ۳۰۰ هزار نفری در بدخشان، احتمال مرگومیر مادران و نوزادان در این ولایت افزایش چشمگیر پیدا کند. پیش از این اوچا یا دفتر هماهنگکنندهی کمکهای بشردوستانهی سازمان ملل متحد از کاهش بودجهی بشردوستانه برای افغانستان و تأثیرات بر بخشهای مختلف، از جمله بخش صحت شکایت کرده بود. این نهاد در اول ماه جاری میلادی اعلام کرد که فقط ۶۹۶ میلیون دالر بودجه دریافت کرده است که ۲۲.۸ درصد از درخواست اولیهی آنان را تشکیل میدهد.
یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد اعلام کرد که بیش از ۲۴ درصد کودکان بین پنج تا ۱۷ ساله در افغانستان اضطراب را تجربه میکنند و ۱۵ درصد آنها دچار افسردگی هستند. یونیسف با نشر گزارشی گفته است که کودکان اهل افغانستان ۱۰ مرتبه بیشتر از نرخ میانگین جهانی با بیماریهای روانی درگیر هستند. این نهاد تاکید کرد که بیماریهای روانی در میان کودکان افغانستان میراث جنگ، مهاجرت، آوارگی و فقر اقتصادی است. حوادث مکرر طبیعی و مهمات انفجاری مشکلات روانی کودکان افغان را افزایش داده است. یونیسف تاکید کرد که کودکان «بخش آسیبپذیر جامعه» هستند و آنها در زمان بحران در سطح بالایی از اضطراب، تروما و اختلال در زندگی روزمره مواجهاند. در گزارش صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل آمده است که اقدامات محدودکننده مستمر بر آموزش دختران در افغانستان دسترسی آنها را به خدمات بهداشتی و حمایت از سلامت روان کاهش داده است. این سازمان در ادامه افزود که در غیاب سیستم رسمی حمایت از کودکان، ۷۵۰ «واحد دوستانه» فعال در زمینه حقوق کودکان را در سراسر افغانستان اداره میکند. در ادامه آمده است که کودکان در این واحدها از مشورههای روانی نیز برخوردارند. این نهاد تاکید کرد که پارسال از طریق همین واحدها، از نزدیک به چهار میلیون کودک در ۳۴ ولایت افغانستان مراقب کرده و به آنها حمایتهای روانی ارایه کرده است. در گزارش یونیسف آمده است که این سازمان در سال ۲۰۲۳ نزدیک به سه هزار مددکار اجتماعی را در افغانستان آموزش داد که نیمی از آنها را زنان تشکیل میدادند. صندوق حمایت از کودکان ملل متحد در گزارش اخیر خود گفته است در نظر دارد از ۳.۶ میلیون کودک افغان در سال ۲۰۲۴ مراقبت کند و به آنان خدمات سلامت روان ارائه دهد.
برنامهی توسعهی سازمان ملل متحد در افغانستان، اعلام کرده است از طریق پروژهی جایگزینی کشت موادمخدر در افغانستان برای بیش از چهار صد زن کشاورز زمینهی کار را فراهم کرده است. این نهاد با نشر گزارشی گفته است که با بودجهی ۹۰ میلیون دالری که از سوی ادارهی بینالمللی موادمخدر و ایالات متحده تمویل شده است، از طریق پروژهی کشاورزی مبتنی بر جامعه از هزاران کشاورزان سابق خشخاش که در تغییر محصولات کشاورزیشان موفق بوده، حمایت میکند. در گزارش آمده است که در بخش از این پروژه بر توانمندسازی زنان کشاورز در بخش بدیل کشت خشخاش نیز تلاشها از سوی نهادهای سازمان ملل جریان دارد. برنامهی توسعهی سازمان ملل از خانمی با نام مستعار عایشه یاد کرده که در شهر مزارشریف با حمایت این نهاد، یک واحد پروسس بادنجان رومی تحت رهبری زنان را راهاندازی کرده است. در بخشی از این گزارش آمده است که برنامهی توسعهی سازمان ملل علاوه بر توانمدسازی زنان کشاورز در بخشهای دیگر نیز از تجارتهای زنان که فرصت کاری و رهبری را برای زنان ایجاد میکند، حمایت کرده است. برنامهی توسعهی سازمان ملل گفت که بیش از ۱۰۰ تجارت کشاورزی در افغانستان را حمایت کرده و همچنان مأموریتهای تجاری را تسهیل کرده که منجر به فروش بینالمللی قابل توجهی از محصولات افغانستان، بهویژه میوههای خشک و آجیل شده است. باید گفت که هرچند حکومت سرپرست کار زنان و دختران در بخشهای مختلف را ممنوع کرده است؛ اما کسبوکارهای خصوصی از بخشهای است که زنان حق کار را در این بخشها دارند. همچنین باید گفت که ممنوعیت کاری زنان، اقتصاد افغانستان را به شدت متاثر کرده است. بر اساس آمار سازمان ملل، ممنوعیت کار زنان سالانه حدود یک میلیارد دالر به اقتصاد افغانستان آسیب میرساند. سازمان ملل در حالی این هشدار ار میدهد که افغانستان یکی از جدیترین بحران بشری را در سطح جهان تجربه میکند که زنان و دختران بیشترین بار این بحران را متحمل میشوند.