سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که افغانستان، بنگله‌دیش و پاکستان در صدر فهرست ناامنی غذایی، از این سازمان در سال‌های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ میلادی، قرار گرفته‌اند. این سازمان گزارشی از ناامنی غذایی منتشر کرده که نشان می‌دهد این سه کشور در بدترین وضعیت ناامنی غذایی قرار دارند و ۲۹۵ میلیون تن در ۵۳ کشور با سطوح حاد گرسنگی مواجه هستند. در گزارش آمده است که این آمار نسبت به سال ۲۰۲۳ میلادی، حدود ۱۳ میلیون تن افزایش یافته است. سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد تاکید کرده است که درگیری‌های مسلحانه، شوک‌های اقتصادی و تغییرات اقلیمی از جمله عوامل ناامنی غذایی در کشورهای عمدتاً آسیایی عنوان شده‌اند. طبق گزارش این سازمان بین‌المللی، کشورهایی مانند افغانستان، اتیوپیا، نیجریا، جمهوری دموکراتیک کانگو، سوریه و یمن از سال ۲۰۱۶ میلادی تا اکنون همواره در فهرست کشورهای درگیر گرسنه‌گی حضور داشته‌اند. قابل ذکر است که بحران انسانی و تغییرات اقلیمی، افغانستان را همچنان در فهرست کشورهای دچار گرسنگی نگه داشته است.

مجید پارسا، مدیر آموزش و پرورش شهر تهران اعلام کرد که ثبت‌نام دانش‌آموزان مهاجر افغانستانی برای سال تحصیلی جدید تنها در صورت ارائه مدارک مورد تایید وزارت داخله ایران انجام خواهد شد و سال گذشته حدود ۶۰ هزار دانش‌آموز مهاجر در مکتب‌های تهران تحصیل می‌کردند. آقای پارسا حضور دانش‌آموزان اهل افغانستان را عامل تراکم در صنف‌های درسی در مکاتب تهران خواند و گفته است که خروج مهاجران بدون اسناد اقامتی از چرخه آموزش در برخی مناطق به‌ویژه مناطق جنوبی تهران باعث کاهش تراکم دانش‌آموزی در صنف‌های درس می‌شود. وی پیش‌بینی کرده که با وضع محدودیت برای ثبت‌نام دانش‌آموزان مهاجر در برخی مکاتب تراکم از ۴۰ نفر به ۳۳ نفر کاهش می‌یابد. همچنین او در بخشی از صحبت‌هایش تاکید کرده است که جمعیت دانش‌آموزان مهاجر در شهرستان‌های/ولسوالی‌های تهران همچنان بالاست و نیاز به برنامه‌ریزی آموزشی و زیرساختی بیشتر در این مناطق احساس می‌شود. مقام‌های وزارت آموزش و پرورش ایران پیش‌تر اعلام کرده بودند که به‌منظور کاهش حضور فیزیکی دانش‌آموزان مهاجر در مکاتب ایران، در حال بررسی زمینه‌های همکاری با وزارت معارف حکومت سرپرست برای راه‌اندازی آموزش آنلاین ویژه برای دانش‌آموزان افغانستانی هستند. علیرضا کاظمی، وزیر آموزش و پرورش ایران تاکید کرده بود که ایران آمادگی دارد تا در چارچوب تفاهم‌نامه همکاری سه‌جانبه، تمام دانش‌آموزان افغانستان را از طریق شبکه آموزش بومی آموزش داده و بر اساس اساسنامه مکاتب مجازی، مدارک تحصیلی معتبر صادر کند. مقام‌های ایرانی می‌گویند که این طرح می‌تواند بخشی از فشار موجود بر نظام آموزشی ایران را کاهش دهد و هم‌زمان دسترسی به آموزش را برای مهاجران بدون مدارک در خارج از سیستم رسمی را تسهیل کند. این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران در ماه‌های اخیر روند اخراج مهاجران افغانستانی را شدت بخشیده است. نهادهای حقوق بشری می‌گویند که با این اقدام صدها هزار مهاجر، به‌ویژه دختران افغانستانی، با بازگشت به افغانستان تحت کنترول حکومت فعلی، از حق آموزش محروم می‌شوند.

نصیراحمد فایق، سرپرست نمایند‌گی دایمی افغانستان در سازمان ملل متحد به کوچ اجباری باشندگان ولسوالی پنجاب بامیان واکنش نشان داده و می‌گوید که کوچ اجباری باشندگان بومی روستای «رشک» در ولسوالی پنجاب «ظلم آشکار» و شدیدا محکوم است. آقای فایق با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است: «اقدام حکومت سرپرست در کوچ اجباری باشندگان بومی ولسوالی پنجاب ولایت بامیان و فیصله به نفع کوچی‌ها، نه‌تنها نقض آشکار حق مالکیت و کرامت انسانی است، بلکه مغایر با آموزه‌های روشن اسلام، اصول عدالت اجتماعی و تعهدات بین‌المللی در زمینه‌ی حقوق بشر می‌باشد.» وی در ادامه تاکید کرد: «اسلام مالکیت مشروع را محترم شمرده و ظلم، اجبار و تصرف غیرقانونی اموال مردم را به‌شدت نهی کرده است. هیچ فرد یا گروهی، حتا به‌نام دولت، حق ندارد خانه و زمین مردم را بدون فیصله‌ی محاکم مشروع و پرداخت بهای معادل آن به زور تصرف و به دیگران توزیع کند.» او افزوده است که برخورد تبعیض‌آمیز با شهروندان افغانستان، به‌ویژه در زمینه‌ی اسکان کوچی‌ها، نه‌تنها ناقض عدالت است، بلکه سبب تشدید شکاف‌های قومی، افزایش بی‌اعتمادی، و تقویت فضای خصومت و تفرقه میان مردم شده است. سرپرست نمایندگی افغانستان در سازمان ملل متحد تصریح کرد: «کوچی‌ها بی‌گمان بخشی از ملت افغانستان‌ اند و باید مانند سایر شهروندان، در چارچوب قانون، عدالت و مشورت با باشندگان محلی برای‌شان زمینه‌ی زندگی فراهم گردد، نه از طریق زور، تهدید و جانب‌داری قومی.» این در حالی است که حکومت فعلی پس از فیصله‌ی یک دعوای حقوقی به نفع کوچی‌ها، دو روز پیش ۲۵ خانواده را در روستای «رشک» پشته غرغری ولسوالی پنجاب بامیان کوچ دادند. رسانه‌های محلی گزارش داده‌اند که هیأتی از مسوولان حکومت فعلی همراه با کوچی‌ها به این روستا آمدند و اسباب و اثاثیه باشندگان محل را از خانه‌های آنان بیرون انداختند و خانه‌ها را قفل کردند. این اقدام با واکنش‌های گسترده‌ی شهروندان و فعالان کشور مواجه شده است.

دولت ناروی اعلام کرده است که یک مکتب ابتدایی دخترانه را در ولسوالی «المار» ولایت فاریاب با هزینه‌ی ۲۲ میلیون افغانی ساخته است. وزارت معارف با نشر اعلامیه‌ای در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که این مکتب در روستایی «ایتی اوروق» از مربوطات ولسوالی المار افتتاح شده است. این مکتب با امکانات و تجهیزات مدرن آموزشی ساخته شده و از این طریق برای ۴۶۸ دانش‌آموز دختر زمینه‌ی آموزش معیاری فراهم شده است. در ادامه آمده است که این مکتب دخترانه در زمینی به مساحت سه هزار کیلومتر مربع ساخته شده و دارای ۱۳ صنف آموزشی است. قابل ذکر است که دولت ناروی در سال‌های اخیر از جمله کشورهای کمک‌کننده در بخش آموزش در افغانستان بوده و پیش از این نیز در شماری از ولسوالی‌های دورافتاده‌ی این کشور اقدام به ساخت و تجهیز مکتب‌ها کرده است. براساس معلومات موجود، به دلیل دهه‌ها درگیری، نظام معارف افغانستان از رشد و انکشاف متوازن محروم بوده و در بسیاری از روستاهای دوردست افغانستان ساختمان مکتب وجود ندارد. دانش‌آموزان مجبور اند که در فضاهای باز و غیرمعیاری درس‌های شان را به پیش ببرند. در حالی این مکتب دخترانه ساخته شده است که حکومت سرپرست از زمان تسلط دوباره بر افغانستان محدودیت‌های گسترده بر حقوق و آزادی‌های اساسی زنان وضع و آنان را از آموزش و کار محروم کرده‌اند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

برنامه‌ی توسعه‌ی سازمان ملل متحد درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که در سال ۲۰۲۵ میلادی، با بهره‌گیری از انرژی خورشیدی، برق ۶۶ مرکز صحی را در سراسر افغانستان تامین کرده و خدمات بهداشتی مداوم را برای ۲۶۱ هزار و ۴۲۴ نفر، از جمله ۱۶۸ هزار زن، فراهم کرده است. این ناد امروز (چهارشنبه ۸ اسد) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که هدف از این برنامه را پشتیبانی از دسترسی پایدار مردم، به‌ویژه زنان، به مراقبت‌های بهداشتی عنوان کرده است. این حمایت‌ها در حالی از سوی برنامه توسعه‌ی سازمان ملل متحد صورت می‌گیرد که نهادهای فعال در حوزه‌ی حمایت‌ از زنان بار‌ها هشدار داده‌اند که قطع کمک‌های بین‌المللی می‌تواند پیامدهای فاجعه‌باری برای زنان افغانستانی داشته باشد. همچنین در بسیاری از ولایت‌ها، تنها مرکزهای موجود برای مراقبت‌های بهداشتی زنان توسط سازمان‌های بین‌المللی تأمین و مدیریت می‌شوند. قابل ذکر است که حکومت فعلی تا اکنون دست‌کم ۸۰ فرمان محدودکننده برای زنان صادر کرده است که اکثر آن‌ها آزادی‌های ابتدایی مانند آموزش، کار و سفر آزادانه را نشانه گرفته‌اند. اکنون زنان در مناطق روستایی به‌طور ویژه‌تری از خدمات بهداشتی محروم اند و در معرض خشونت و محرومیت قرار دارند. همچنین چندی پیش نیز صندوق جمعیت سازمان ملل متحد، از وضعیت بهداشت زنان و دختران در افغانستان ابراز نگرانی کرد و خواهان دوام پشتیبانی جامعه‌ی جهانی به این کشور شد.

یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد برای افغانستان اعلام کرده است که ولایت بدخشان بالاترین آمار افراد مبتلا به سوءتغذیه را در کشور دارد. این نهاد با نشر گزارشی گفته است که احتمال می‌رود در سال جاری میلادی، ۱۶۵ هزار کودک و ۹۳ هزار زن باردار و شیرده در این ولایت به سوءتغذیه حاد دچار شوند. صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل تاکید کرد که در ۱۳ ولایت شمال و شرق افغانستان، پروژه‌ای از سوی یونیسف به‌طور جامع با هدف پیشگیری از سوءتغذیه در حال اجرا است. در بخشی از گزارش آمده است: «در افغانستان، بیش از یک‌پنجم زنان دچار سوءتغذیه حاد هستند و حدود یک‌سوم نیز از کم‌خونی (آنمی) رنج می‌برند.» همچنین پیش از این، یونیسف گفته بود که احتمال دارد در سال جاری میلادی، ۳.۵ میلیون کودک و یک میلیون زن باردار به سوءتغذیه حاد مبتلا شوند. سازمان‌ملل نیز پیشتر با اشاره به تشدید سوءتغذیه در میان زنان و کودکان، هشدار داد که افغانستان در میان ۱۵ کشور با بالاترین نرخ سوءتغذیه کودکان قرار دارد و چهار زن از هر ۱۰ زن نیز با سوءتغذیه مواجه‌اند. تشدید بحران گرسنگی و سوءتغذیه ناشی از آن، زنگ خطر را برای میلیون‌ها نیازمند در افغانستان به‌صدا درآورده است؛ سازمان ملل هشدار داده است حدود یک‌سوم جمعیت افغانستان به کمک غذایی نیاز دارند و ۳.۱ میلیون نفر در آستانه قحطی قرار گرفته‌اند. پس از قطع کمک‌های مالی آمریکا و کاهش کمک‌های بشردوستانه‌ی سایر کشورها، نهادهای سازمان ملل متحد بارها از افزایش سوءتغذیه در افغانستان هشدار داده‌اند.