زلمی خلیلزاد، نمایندهی پیشین وزارت خارجهی آمریکا در امور صلح افغانستان در جلسه استماعیه مجلس نمایندگان این کشور با انتقادهای شدید اعضای این مجلس مواجه شد که یکی از آنان نبود شرط رعایت حقوق زنان و دختران در مفاد توافقنامه دوحه بود. آقای خلیلزاد در جلسه کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان این کشور درباره ناکامی دولت بایدن برای اجرایی توافقنامه دوحه شهادت داده و گفت: «تصمیم تبدیل افغانستان به کشوری مدرن و دموکراتیک نشدنی و ناواقعی بود.» وی در پاسخ به سوال یانگ کیم، عضو این مجلس درباره حقوق زنان و دختران افغانستان گفت که آمریکا نمیتوانست بهخاطر رعایت حقوق زنان و دختران در آن کشور بماند. او افزود که در جهان نقض حقوق بشر زیاد اتفاق میافتد. نمایندهی پیشین وزارت خارجهی آمریکا در امور صلح افغانستان تاکید کرد که حکومت سرپرست در نشست دوحه وعده داده بود که مانع کار و آموزش دختران نمیشوند، اما خلاف آن عمل کردند. همچنین زلمی خلیلزاد ضعف ارتش افغانستان را یکی از عوامل سقوط حکومت خواند و گفت اردوی ملی درگیر اختلافات سیاسی داخلی بود. این در حالی است که توافقنامه دوحه در فوریه ۲۰۲۰ بین آمریکا و طالبان امضا شد و، براساس آن، آمریکا در اوت ۲۰۲۱ به حضور نظامی خود در افغانستان پایان داد و حکومت سرپرست پس از دو دهه جنگ و شورشگری دوباره بر افغانستان حاکم شدند.
برچسب: #حقوق بشر
در آستانهی برگزاری دومین نشست نمایندگان ویژهی کشورها در امور افغانستان به میزبانی سازمان ملل متحد در دوحه، رینا امیری، نماینده ویژهی آمریکا در امور زنان افغانستان، بر اهمیت حمایت از زنان و دختران و حقوق بشر در کشور تاکید کرده است. خانم امیری این اظهارات در دیدار با امینه محمد، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد مطرح کرده و گفت که در این دیدار در مورد اهمیت حمایت از زنان و دختران افغان و حقوق بشر در افغانستان صحبت کرده است. او تاکید کرد: «سیاستهای افراطی حکومت فعلی علیه زنان افغانستان، تهدیدی برای حقوق زنان در منطقه و فراتر از آن است.» خانم امیری در حالی بر حمایت از حقوق زنان و دختران افغان تاکید میکند که بهتازگی یوناما یا دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان با نشر یک گزارش جدید گفته که ۷۰ درصد از زنان در افغانستان از آزار و اذیت توسط حکومت سرپرست میترسند. در گزارش آمده است که ۶۷ درصد از زنان افغان گفتهاند که بهرسمیتشناسی حکومت فعلی میتواند بحران حقوق زنان را تشدید کند و خطر تقویت و گسترش محدودیتهای موجود توسط فعلی را افزایش دهد. این در حالی است که سازمان ملل متحد اعلام کرده است که قرار است در روزهای ۱۸ و ۱۹ فبروری سال جاری میلادی در دوحه، پایتخت قطر در مورد افغانستان نشستی برگزار کند. براساس گفتههای مقامات سازمان ملل، در این نشست نمایندگان کشورها برای افغانستان شرکت کرده و در مورد وضعیت کشور گفتگو خواهند کرد.
در آستانهی برگزاری دومین نشست نمایندگان ویژهی کشورها در امور افغانستان به میزبانی سازمان ملل متحد در دوحه، سازمان عفو بینالملل از اشتراککنندگان خواسته است که به معافیت از مجازات نقض حقوقبشر در زیر حاکمیت حکومت سرپرست پایان دهد. دیروس موچنا، از مدیران ارشد سازمان عفو بینالملل که در یک نشست خبری صحبت میکرد، گفت :«این نشست یک فرصت مهم برای اقدام هماهنگ و متحد برای حمایت از حقوق همهی مردم افغانستان، بهویژه زنان و دختران است.» وی تاکید کرد: «فرهنگ معافیت از مجازات که به نقض شدید حقوقبشر توسط حکومت سرپرست کمک میکند، باید فوراً مورد توجه قرار گیرد.» او افزود که حکومت سرپرست در بیش از دوونیم سال گذشته نشان داد که تعهدات افغانستان تحت قوانین بینالمللی را نادیده میگیرند و آزادی بیان، اجتماعات مسالمتآمیز، تجمعات و دسترسی به عدالت را به شدت محدود کرده است. آقای موچنا میگوید که محدودیتهای تبعیضآمیز بر حقوق زنان و دختران که به هدف حذف کامل آنها از عرصهی عمومی اجرا میشود، در ماههای اخیر تشدید کرده است. این مقام سازمان عفو الملل گفت که جامعهی بینالمللی نمیتواند به رویکرد «معمولی» در قبال وضعیت حقوقبشر در افغانستان ادامه دهد. وی تاکید کرد: «در دوحه، دبیرکل سازمان ملل متحد، مقامات ارشد سازمان ملل متحد و همه فرستادگان ویژه شرکتکننده در نشست از منطقه و فراتر از آن باید اصرار داشته باشند که حکومت فعلی فوراً تمام محدودیتهای محدودکننده حقوق زنان و دختران را لغو کرده و همه کسانی را که خودسرانه دستگیر و به طور غیرقانونی بازداشت شدهاند آزاد کنند.» این در حالی است که سازمان ملل متحد اعلام کرده است که قرار است در روزهای ۱۸ و ۱۹ فبروری سال جاری میلادی در دوحه، پایتخت قطر در مورد افغانستان نشستی برگزار کند. براساس گفتههای مقامات سازمان ملل، در این نشست نمایندگان کشورها برای افغانستان شرکت کرده و در مورد وضعیت کشور گفتگو خواهند کرد.
در آستانهی برگزاری نشست نمایندگان ویژهی کشورها در مورد افغانستان در دوحه، شماری از زنان معترض و اعضای «جنبش شنبههای ارغوانی» میگویند که حکومت سرپرست تغییرپذیر و انعطافپذیر نیستند و باید از بدیل حکومت فعلی حمایت شود. جنبش شنبههای ارغوانی امروز (شنبه، ۲۸ دلو) با نشر اعلامیهای گفته است که با وجود تلاشهای فراوان ملی و بینالمللی و سرازیرشدن میلیونها دالر کمک، کاملاً روشن شده که حکومت فعلی قابل تغییر و انعطاف نیستند و به ابتداییترین حقوق انسانی و بشری شهروندان کشور و به ویژه زنان و اقوام آسیبپذیر احترام نمیگذارند. این میگوید که تجربهی حاکمیت حکومت فعلی در دور نخست و دوونیم سال گذشته ثابت میسازد که این حکومت توانایی تعامل با مردم افغانستان و جامعهی جهانی را ندارد. در اعلامیه آمده است که یوناما یا دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در کابل بدون توجه به واقعیتهای عینی جامعه، سیاست سفیدنمایی حکومت فعلی را در پیش گرفته است و بهدنبال تعامل بیشتر با این حکومت است. در ادامه آمده است که تعامل و دعوت حکومت فعلی در نشستهای سازمان ملل متحد، به حکومت سرپرست جرأت بیشتر میدهد تا بدون ترس از پیگرد، محدودیتها را شدید کند. جنبش شنبههای ارغوانی افزود که سازمان ملل متحد برای حل بحران، اقداماتی را که مردم افغانستان توقع داشتند انجام نداده است. این جنبش از جامعهی جهانی و سازمان ملل متحد خواسته است که به خواست مردم افغانستان، منشور آن سازمان، اعلامیهی جهانی حقوق بشر، میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی و سایر اسناد بینالمللی احترام گذاشته و از تعامل، باجدهی، دعوت نمایندگان حکومت فعلی و سازش با آن خودداری کنند. این در حالی است که دومین نشست نمایندگان ویژهی کشورها در امور افغانستان قرار است در روزهای یکشنبه و دوشنبهی هفتهی جاری به میزبانی دبیرکل سازمان ملل متحد در دوحه، پایتخت قطر برگزار شود. براساس گفتههای مقامات سازمان ملل، در این نشست نمایندگان کشورها برای افغانستان شرکت کرده و در مورد وضعیت کشور گفتگو خواهند کرد.
با وجود سرکوب هزارهها و وضع محدودیت علیه زنان و دختران در افغانستان، اعضای «خانه فرهنگ هزارهها» در فنلند در دیدار با اعضای کمیتهی حقوقبشر پارلمان آن کشور، خواستار اقدام فوری دولت فنلند برای توقف سرکوب زنان و به رسمیتشناسی «نسلکشی هزارهها» در افغانستان شدند. خانه فرهنگ هزارهها با نشر اعلامیهای گفته است که این دیدار در مقر پارلمان فنلند انجام شده و اعضای این نهاد از نمایندگان پارلمان و دولت آن کشور خواستهاند که در راستای پایان دادن به ممنوعیت تحصیل و کار زنان در افغانستان، اقدام جدی و عملی انجام دهند. در ادامه آمده است که آنان در این دیدار «وضعیت دشوار» زنان افغانستان را با اعضای کمیتهی حقوقبشر پارلمان فنلند در میان گذاشتند. در اعلامیه آمده است که اعضای خانه فرهنگ هزارهها در این نشست بازداشتهای خودسرانه زنان و دختران هزاره و سرکوب و به حاشیه راندن هزارهها را با اعضای کمیتهی حقوقبشر پارلمان فنلند نیز مطرح کرده است. آنان میگویند که خانه فرهنگ هزارهها در فنلند طومار دادخواهی خود را به اینکا هوپسون و نسیمه رمزیار، اعضای کمیتهی حقوقبشر پارلمان فنلند، تسلیم کردهاند. اعضای خانه فرهنگ هزارهها در این طومار خواستار اقدام دولت فنلند برای پایان دادن به سرکوب زنان و به رسمیتشناسی نسلکشی هزارهها و همچنان خواستار اعطای بورسیه و ویزای بشردوستانه به زنان افغانستان شدند. در حالی اعضای خانه فرهنگ هزارهها از کمیتهی حقوق بشر پارلمان فنلند خواستار به رسمیتشناسی نسلکشی هزارهها و توقف سرکوب زنان میشوند که مردم هزاره در افغانستان همواره مورد نسلکشی و قتل عام واقع شدهاند. با تسلط حکومت سرپرست در افغانستان، چندین حمله مردم هزاره را در کابل، هرات و بغلان هدف قرار داده که این حملات دهها تن کشته و صدها تن دیگر زخمی شدند. همچنین زنان و دختران در افغانستان نیز طی دو سال گذشته با محدودیتهای شدید مواجه شدهاند، زنان و دختران از آموزش، کار و فعالیتهای اجتماعی بازماندهاند.
شماری از فعالان جامعه مدنی و حقوق بشر افغانستان با نشر گزارشی گفتهاند که از طی دوونیم سال از تسلط حکومت سرپرست در افغانستان، حدود ۸۸ هزار و ۴۵۵ مورد سوءاستفاده جنسی افراد حکومت از زنان در سراسر کشور ثبت شده است. فعالان جامعه مدنی و حقوق بشر افغانستان با نشر گزارشی ۴۷ صفحهای دوونیم سال تسلط حکومت سرپرست را مورد بررسی قرار دادهاند. در گزارش آمده است که در این مدت حدود ۱۴ هزار و ۸۱۲ مورد سوءاستفاده جنسی از کودکان نیز ثبت شده است. آنان در این گزارش از ناپدید شدن زنان و مردان غیرنظامی ابزار نگرانی کردهاند. فعالان جامعه مدنی و حقوق بشر افغانستان تاکید کرد که طی دو سال از عمر حکومت سرپرست، دستکم ۷۰ هزار و ۳۰۵ واقعهی ناپدید شدن زنان و مردان غیرنظامی رخ داده است. آنان میگویند که رویدادهای گزارش شده در این تحقیق شامل زنانی است که به «بردگی» گرفته شده یا به مکانهای نامعلوم منتقل میشوند و مردان غیرنظامی که توسط افراد حکومت سرپرست هدف قرار گرفتهاند. به گفتهی آنان، این عملکرد حکومت سرپرست «نقض قابل توجه حقوق اولیه بشر» است و باید به آن بهگونه فوری رسیدگی شود. این در حالی است که پیش از این نیز نهادهای بینالمللی در مورد نقض حقوق بشر بهویژه حقوق زنان و دختران از سوی حکومت سرپرست در افغانستان ابراز نگرانی کردهاند. در حالی فعالان جامعه مدنی و حقوق بشر افغانستان از نقض گستردهی حقوق زنان خبر میدهند که بیش از دو سال میشود که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاهها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند. علیرغم واکنشها و محکومیتهای جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیمشان دربارهی آموزش زنان و دختران عقبنشینی نکردهاند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.
در ادامهی سرکوب و بازداشت زنان و دختران جوان به اتهام بیحجابی از شهر کابل و شماری دیگر از شهرها، فرشته عباسی، پژوهشگر بخش آسیا در دیدبان حقوق بشر میگوید که بحران زنان در افغانستان بسیار گسترده و نگرانکننده است. خانم عباسی این اظهارات را در یک بحث که به وضعیت حقوق بشر در افغانستان اختصاص یافته بود، در شبکه ایکس مطرح کرده و گفت، بحرانی که فعلاً در افغانستان خصوصآً در مورد زنان وجود دارد، خیلی متفاوت است، وضعیتی است که در هیچ جای دیگر دنیا تجربه نشده و نخواهد شد. او تاکید کرد: «مهم این است که در مورد حقوق زنان و دختران افغان به اندازهی کافی صحبت کنیم. ما باید مسوولیت شخصی خود را در مقابل آن آنجام دهیم، تا حداقل معلومات باشد که چه دارد، اتفاق می افتد.» وی افزود که بخش افغانستان دیدبان حقوق بشر در نظر دارد تا دوشنبه هفتهی آینده یک گزارش دیگر را در مورد وضعیت بشری و زنان در افغانستان منتشر کند. در حالی پژوهشگر بخش آسیا در دیدبان حقوق بشر از وضعیت زنان و دختران در افغانستان ابراز نگرانی میکند که طی هفتههای گذشته، دهها دختر از شهر کابل و دیگر شهرهای افغانستان به اتهام بیحجابی بازداشت شدند. شماری از این دختران جوان بعد از ساعت آزاد و شماری نیز تا اکنون در زندان به سر میبرند. همچنین بیش از دو سال میشود که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاهها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند. علیرغم واکنشها و محکومیتهای جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیمشان دربارهی آموزش زنان و دختران عقبنشینی نکردهاند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.
با وجود سرکوب و بازداشت زنان و دختران جوان به اتهام بیحجابی از شهر کابل و دیگر ولایات، رینا امیری، نمایندهی آمریکا در امور زنان و حقوق بشر در افغانستان میگوید که بر اساس گزارشها، برخی از زنانی که بهدلیل حجاب بازداشت شده و یکشبه با زندان مواجه شدهاند، بهخاطر ترس از آبروریزی دست به خودآزاری و خودکشی زدهاند. خانم امیری امروز (شنبه، ۲۱ دلو) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است اقداماتی که تحت عنوان فرمان انجام میشود، توهینآمیز است و تأثیر ویرانگر بر زنان، دختران و خانوادهها دارند. او تاکید کرد: « افغانها خطرات خارقالعادهای را متحمل میشوند تا در برابر اقدامات توهینآمیز که تحت عنوان فرمان حجاب انجام میشود، صحبت کنند.» وی افزود: «صدها زن و دختر بازداشت شدهاند و مورد آزار و اذیت و جریمههای فلجکننده قرار گرفتهاند. بنا به گزارش، برخی از افرادی که یکشبه با زندان مواجه شده بودند، از ترس آبروریزی دست به خودآزاری و خودکشی زدند.» نمایندهی آمریکا در امور زنان و حقوق بشر در افغانستان میگوید: «باید پاسخگویی وجود داشته باشد و به سرکوب و آزار بیامان زنان و دختران افغان پایان داده شود.» او گفت که این اقدامات پتانسیل نیمی از جمعیت را هدر میدهد و خودکفایی، ثبات و امید را از افغانستان ربوده است. این در حالی است که حکومت سرپرست با تشدید محدودیت بر زنان و دختران، اخیراً در برخی از شهرها، از جمله کابل شماری از زنان و دختران جوان را بهدلیل چگونگی پوشش و عدم رعایت حجاب مورد قبول این حکومت بازداشت کردهاند. این اقدامات حکومت فعلی واکنشهای منفی گستردهای در پی داشته است. همچنین حکومت سرپرست پس از دست یافتن به قدرت، محدودیتهای شدید علیه زنان و دختران وضع کرده و اکنون زنان و دختران در افغانستان از تحصیل، کار و آزادی گشتوگذار محروم هستند.
شماری از زنان معترض و اعضای جنبش موسوم به «روزنهی آزادی زنان افغانستان» که به تازگی اعلان موجودیت کرده، به محدودیتهای حکومت سرپرست علیه زنان واکنش نشان داده و میگویند که حکومت فعلی به بهانههای مختلف زنان و دختران افغانستان را سرکوب میکند. این جنبش امروز (پنجشنبه، ۱۹ دلو) در یک مکان سربسته در شهر کابل دست به اعتراض زده و گفتهاند که حکومت فعلی مردم افغانستان بهویژه زنان را مورد آزار و اذیت، شکنجه و بدرفتاری قرار داده و با اقدامات زنستیزانه جامعه را به سمت یک فاجعهی بشری سوق داده است. آنان تاکید کردند که در مقابل حکومت سرپرست به مبارزه و دادخواهی ادامه میدهند و هرگز از موضع خودشان کوتاه نمیآیند. معترضین میگویند که افغانستان در حال حاضر در مقطع تاریخی «شکننده و حساس» قرار دارد و حکومت فعلی با وضع محدودیتها بر وخامت اوضاع میافزاید زنان معترض به باور هستند که افزایش بیکاری، محرومیت زنان از حق آموزش و کار، گشتوگذار آزادانه و بحران مهاجرت و بیسرنوشتی مردم افغانستان فقر، بیکاری و گرسنگی را تشدید کرده است. آنان میگویند که حکومت سرپرست اکنون به حریم خصوصی و ناموس مردم افغانستان دست انداخته و زنان و دختران را به بهانههای مختلف بازداشت و شکنجه میکند. این درحالی است که حکومت سرپرست با تسلط بر افغانستان، محدودیتهای شدیدی علیه زنان و دختران وضع کرده و آنان را از تمامی حقوق اولیه و اساسی محروم کرده است.
شماری از زنان معترض و فعالان مدنی دعوت از حکومت سرپرست در نشست دوحه، پایتخت قطر به رهبری سازمان ملل متحد و عادیسازی روابط با این حکومت را محکوم کرده و گفتهاند، حکومتی که فعلا در افغانستان حاکم میباشد، سزاوار محاکمهاند نه مذاکره. معترضان امروز (پنجشنبه، ۱۹ دلو) با نشر اعلامیهای گفتهاند: «لازم است که با صراحت اعلام کنیم که هیچکسی در هیچ نشستی و موقعیتی در مسیر مشروعیتبخشی به حکومت فعلی از زنان و زنان معترض نمایندگی نمیتوانند.» معترضان به این باور میباشند، هرکسی که در نشست دوحه بهعنوان نمایندهی زنان معترض اشتراک کند، مبارزه را به بیراهه میکشاند. زنان معترض و فعالان مدنی میگویند که آنان فقط به زبان مبارزه به مصاف حکومت فعلی خواهند رفت؛ نه زبان مذاکره. در اعلامیه آمده است که زنان بهعنوان قربانی تبعیضهای حکومت سرپرست، حکومت را سزاوار محاکمه در محاکم تطبیقکنندهی عدالت جهانی میدانند. این در حالی است که دومین نشست نمایندگان ویژهی کشورها در امور افغانستان قرار است در روزهای ۱۸ و ۱۹ ماه جاری میلادی به میزبانی دبیرکل سازمان ملل متحد در دوحه برگزار شود. مقامات حکومت سرپرست میگویند که در این نشست دعوت شدهاند، اما پس از دریافت آجندا دربارهی اشتراک خود تصمیم میگیرند. سایر اشتراککنندگان این نشست تا اکنون اعلام نشده است. در این نشست که بر اساس قطعنامهی ۲۷۲۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد برگزار میشود، پیشنهادات گزارش «ارزیابی مستقل افغانستان» که توسط فریدون سینیرلیاوغلو، هماهنگکنندهی سازمان ملل صورت گرفته بررسی میشود.