کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان درتازه‌ترین مورد هشدار داده است که زنان مهاجر افغانستانی به سرزمینی بازمی‌گردند که در آن با محدودیت‌های شدید و فضای نابرابر روبرو هستند. این نهاد، با نشر گزارشی تصویری در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که ده‌ها هزار مهاجر افغانستانی، بیش‌تر با دستان خالی و بدون امکانات، به کشورشان بازگشته‌اند. در گزارش آمده است که زنان و دختران در حالی به افغانستان بازمی‌گردند که شرایط زندگی برای آن‌ها به‌طور خاص دشوار شده است. کمیساریای عالی سازمان ملل متحد تاکید کرده است که زنان و کودکان، آسیب‌پذیرترین قشر بازگشت‌کنندگان هستند. کمیساریای عالی سازمان ملل متحد به نقل از اسما، مادر دو دختر و یکی از بازگشت‌کنندگان، در این گزارش گفته که از آینده‌ی دخترانش در حکومت سرپرست نگران است. اسما افزوده است: «می‌ترسم دخترانم از آموزش باز بمانند. برای ساختن آینده، آن‌ها به کتاب، قلم و آموزش نیاز دارند. حالا نمی‌دانم چطور زندگی را ادامه بدهیم.» این سازمان همچنان از وضعیت وخیم انسانی در افغانستان ابراز نگرانی کرده و گفته که در شرایطی که ده‌ها هزار مهاجر از کشورهای میزبان بازگردانده می‌شوند، نزدیک به نیمی از جمعیت این کشور به کمک‌های انسان‌دوستانه نیاز دارند. این هشدار در حالی مطرح می‌شود که کشورهای همسایه، به‌ویژه پاکستان و ایران، در ماه‌های اخیر روند اخراج مهاجران افغانستانی را شدت بخشیده‌اند. پیش از این نیز، نهادهای مدافع حقوق بشر و فعالان حقوق زنان، بارها نسبت به بازگشت اجباری زنان و دختران به افغانستان ابراز نگرانی کرده‌اند.

پایگاه خبری و تحلیلی «انصاف نیوز» ایران درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که بقایایی جسد کبرا رضایی، مهاجر جوان اهل افغانستان که پس از حدود ۵۰ روز ناپدید‌شدن به‌صورت فجیع به قتل رسیده بود، از خانه‌ی یک مرد ایرانی کشف شده است. این پایگاه خبری و تحلیلی در گزارشی نوشته است که پولیس پس از مظنون‌شدن خانواده‌ی کبرا رضایی به این مرد ۳۲ ساله‌ی ایرانی، با مجوز قضایی وارد خانه‌ی او شد و «باقی‌مانده‌ی پیکر تکه‌تکه‌شده‌ی کبرا، که ظاهراً با استفاده از اسید تلاش شده بود آثار آن از بین برود» را کشف کرده است. پیش از این بخشی دیگر از «جسد مثله‌شده‌ی»‌ این زن مهاجر اهل افغانستان از شهرستان «پیشوا» در تهران و از میان زباله‌ها کشف و با آزمایش «دی‌ان‌ای» هویت او تایید شده بود. همچنین سایت خبری «انصاف‌نیوز» در گزارشی نوشته است که این مرد از همکاران کبرا رضایی بوده و بررسی‌های فنی و تحلیل داده‌های تلفن همراه نیز نشان داده که «آخرین سیگنال موبایل کبرا پیش از ناپدید شدن، در نزدیکی محل سکونت این فرد ثبت شده» است. در ادامه آمده است که از این مرد به نام «ع. خ» نام برده شده و گفته شده است که او نگهبان یک کارخانه‌ی تولید لوازم خانگی در پاکدشت تهران بوده است. در گزارش آمده است که متهم در بازجویی‌های اولیه اتهام قتل این زن جوان اهل افغانستان را رد کرده بود، اما پس از ارائه‌ی شواهد از سوی پولیس، به ارتکاب جرم قتل اعتراف کرده است. این مرد در اظهارات خود گفته است که پس از آن‌که از نامزدی کبرا مطلع شده، «دچار حالت شدید عصبی و مرتکب جنایت» شده است. قابل ذکر است که اتهامات مطرح شده علیه این مرد شامل «قتل عمد، مثله‌ کردن جسد و تلاش برای از بین بردن آثار جرم از طریق استفاده از اسید» است. ممانعت از تصویربرداری در مراسم خاکسپاری همچنین بر اساس گزارش «انصاف‌نیوز» پس از پیدا شدن بقایایی جسد کبرا رضایی، مراسم خاکسپاری او روز دوشنبه (۱۹ جوزا) تحت نظارت شدید پولیس ایران برگزار شد. این رسانه به نقل از چند نفر از شرکت‌کنندگان نوشته است که پولیس به آنان اجازه‌ی تصویربرداری و گفت‌وگو با رسانه‌ها را نداد. در گزارش به نقل از یکی از شرکت‌کنندگان آمده است که خانواده‌ی کبرا رضایی از گفتگو با رسانه‌ها «معذور» است و به آنان گفته شده است که پیگیر «قصاص» متهم نباشند. این رسانه افزوده است که خواهر کبرا رضایی نیز با چهره‌ای «کاملا پوشیده» در مراسم خاکسپاری حضور داشت که نشانه‌ای از فضای پرتنش و نگران‌کننده‌ای بود که خانواده با آن روبه‌روست. قتل فجیع این زن مهاجر اهل افغانستان در حالی انجام شده است که در یک سال اخیر، موج‌های گسترده‌ای از مهاجرستیزی در ایران به راه افتاده و بارها مهاجران افغانستان در جاده‌ها و مکان‌های عمومی مورد آزار و اذیت‌ و لت‌وکوب قرار گرفته‌اند. علاوه بر این، دولت ایران نیز در سال جاری خورشیدی فشارها بر مهاجران افغانستان را افزایش داده و اسناد اقامت قانونی حدود دو میلیون نفر را باطل کرده است.

محمد صادق معتمدیان، والی تهران ایران درتازه‌ترین مورد مدعی شده است که مهلت قانونی «تعیین تکلیف» مهاجران افغانستانی دیروز (شنبه، ۱۷ جوزا) پایان یافته است. آقای معتمدیان این اظهارات را در صحبت با خبرگزاری ایرنا مطرح کرده و گفته است که پس از این، حضور این مهاجران «غیرقانونی» تلقی می‌شود و در صورت مشاهده، دستگیر و از ایران اخراج می‌شوند. والی تهران در ادامه تاکید کرده است که جمعیت «مهاجران غیرمجاز» در این کشور حدود دو میلیون نفر برآورد شده که ۸۰۰ هزار نفر آن در تهران حضور دارند. این مقام ایرانی افزوده است که از ابتدای سال جاری خورشیدی، شناسایی و اخراج این مهاجران با جدیت در دستور کار آنان قرار داشته است. همچنین او در بخشی از صحبت‌هایش گفت که با کارگاه‌های که «مهاجران غیرمجاز» را استخدام کنند، برخورد می‌شود و برای آنان هم جریمه نقدی و هم حبس درنظر گرفته شده است. در ادامه آمده است: «بنابراین نه تنها با مهاجران غیرمجاز، بلکه با افراد یا مجموعه‌هایی که به هر دلیلی با این روند همکاری داشته باشند نیز برخورد خواهد شد.» محمد صادق معتمدیان تصریح کرد که اگر مهاجری به‌ صورت رسمی در این ولایت اقامت داشته باشد، باید اقامت و اشتغال وی بر اساس نیازهایی باشد که از سوی ما احصا شده است. این مقام می‌گوید که تعیین اولویت‌های اشتغال و اسکان مهاجران قانونی در دست تدوین است و با همکاری وزارت داخله و وزارت کار ایران به‌زودی نهایی خواهد شد. این در حالی است که ایران در سال جاری خورشیدی اخراج مهاجران افغانستانی را به‌صورت چشم‌گیر افزایش داده و مدارک اقامتی میلیون‌ها مهاجر را باطل کرده است. جمهوری اسلامی ایران «برگه سرشماری» حدود دو میلیون مهاجر افغانستانی را باطل اعلام کرده و به این افراد پس از دو بار مراجعه به دفاتر موسوم به «دفتر کفالت» کارت خروج می‌دهد. اخراج مهاجران افغانستانی از ایران در یک ماه اخیر شدت بیشتری گرفته است و اکثر اخراج‌شدگان خانواده‌هایی هستند که سال‌ها در ایران زندگی کرده‌اند.

در ادامه‌ی اخراج مهاجران از پاکستان و ایران، بیش از ده سازمان فرهنگی و رسانه‌ای بین‌المللی و داخلی با نشر یک اعلامیه‌ی مشترک، خواستار توقف «اخراج دسته‌جمعی و خودسرانه‌ی» مهاجران افغانستان از پاکستان شدند. این سازمان‌ها با نشر اعلامیه‌ای گفته‌اند که نویسندگان، هنرمندان، خبرنگاران و مدافعان حقوق‌ بشر، در صورت اخراج به افغانستان همچنان با تهدیدهای جدی، از جمله بازداشت خودسرانه، شکنجه، کشته شدن و حتی زندان مواجه خواهند شد. انجمن بین‌المللی قلم، گزارشگران بدون مرز، کمیته‌ی حفاظت از خبرنگاران، انجمن بین‌المللی زنان در رادیو و تلویزیون، شبکه بین‌المللی شهرهای پناهگاه (آیکورن)، سازمان «ارتباط هنرمندان در معرض خطر»، «فری‌پرس ان‌لیمتید»، «فرانت‌لاین دیفندرز»، «ایندیکس آن سینسورشیپ»، نی، خبرنگاران افغانستان در تبعید در آمریکای شمالی و جنوبی، انجمن‌های قلم افغانستان، آمریکا، آلمان و ناروی از جمله امضاکنندگان این اعلامیه می‌باشند. در ادامه آمده است: «در میان افرادی که بیش از همه در معرض خطر پیگرد قرار دارند، نویسندگان، خبرنگاران، هنرمندان و مدافعان حقوق بشر هستند که همچنان با تهدیدهای جدی، از جمله بازداشت‌های خودسرانه، شکنجه و زندان روبرو هستند.» این سازمان‌ها تاکید کردند: «زنان و دخترانی که به افغانستان بازگردانده می‌شوند نیز با سطوح بی‌سابقه‌ای از سرکوب در تمامی جنبه‌های زندگی‌شان مواجه خواهند شد که مصداق آپارتاید “جنسیتی” است.» این سازمان‌ها گفته‌اند که بسیاری از مهاجران افغانستان که پس از تسلط حکومت سرپرست به پاکستان رفته‌اند، برنامه داشتند که به کشورهای امن مهاجرت کنند، اما تعلیق مسیرهای ویزای بشردوستانه و عدم حمایت کافی از شهروندان در معرض خطر افغانستان در کشورهای مختلف جهان، از جمله ایالات متحده، بریتانیا و آلمان، باعث شده است که بسیاری از آنان در شرایط ناامن و بی‌ثبات گرفتار شوند. در اعلامیه آمده است که برنامه‌ی اخراج دسته‌جمعی و اجباری مهاجران از پاکستان برای بیش از یک میلیون پناهنده و پناه‌جوی اهل افغانستان، موج تازه‌ای از ترس را ایجاد کرده است. قابل ذکر است که پاکستان از اول اپریل سال جاری میلادی روند اخراج اجباری مهاجران افغانستان را آغاز کرد و افراد بدون اسناد و دارندگان کارت شهروندی افغانستان را اخراج می‌کند. براساس آمار سازمان بین‌المللی مهاجرت، تا اکنون بیش از ۱۳۰ هزار مهاجر از پاکستان اخراج و به افغانستان بازگشته‌اند.

نادر یاراحمدی، رییس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت داخله جمهوری اسلامی می‌گوید که حضور مهاجران افغانستان در ایران باید محدود شود و حتی کسی که ۴۰ سال در ایران حضور دارد، پناهنده محسوب نمی‌شود. آقای یاراحمدی این اظهارات را در در مراسم افتتاح مرکز ساماندهی اتباع خارجی در کرمان مطرح کرده و در این مراسم درباره جمعیت مهاجران افغانستانی صحبت کرده است. این مقام جمهوری اسلامی با ادعای اینکه عرف در تمام دنیا بر این است که ۳ درصد جمعیت کشور را مهاجران خارجی تشکیل می‌دهد، گفت: «ما با آلمان و آمریکا مقایسه می‌شویم، اما بر مبنای سه درصد باید ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تبعه بیشتر نداشته باشیم.» نادر یاراحمدی تاکید کرده که در کرمان بنابر جمعیت این استان شمار مهاجران افغان نباید بیش از صد هزار نفر باشد. همزمان اسکندر مومنی، وزیر داخله جمهوری اسلامی گفته که ایران ظرفیت پذیرش مهاجران را ندارد و اولویت اصلی دولت اخراج حدود دو میلیون مهاجر فاقد مدرک اقامت است. آقای مومنی افزوده است که این افراد فرصت‌های شغلی را اشغال کرده و در حال حاضر یارانه‌های قابل‌توجهی صرف مهاجران می‌شود. این مقام ایرانی می‌گویند که آنان باید به افغانستان بازگردند و کشور خود را آباد کنند. این در حالی است که ایران روند اخراج مهاجران غیرقانونی افغانستانی را تشدید کرده است. همچنین قابل ذکر است که پاکستان در ۱۸ ماه گذشته بیش از یک میلیون مهاجر افغان فاقد مدرک را اخراج کرده است. روند اخراج مهاجران افغان از کشورهای همسایه در حالی ادامه دارد که نبود فرصت‌های شغلی و محدودیت‌های وضع‌شده، شهروندان افغانستان را به مهاجرت واداشته است. قابل ذکر است که پس از تسلط دوباره‌ی حکومت فعلی بر افغانستان شمار زیاد فعالان مدنی، مدافعان حقوق بشر و حقوق زن، خبرنگاران، دگرباشان جنسی، نظامیان پیشین و افغان‌هایی که با نیروهای خارجی در افغانستان همکار بودند، به دلیل هراس از انتقام‌جویی و یا هم رسیدگی به درخواست‌های پناهندگی‌شان به کشورهای اروپایی و آمریکایی به پاکستان و ایران رفته‌اند که برخی از آنان هنوز هم منتظر طی مراحل درخواست‌های پناهندگی‌شان اند.

اسکندر مومنی، وزیر امور داخله‌ی ایران در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که کشورش ظرفیت پذیرش مهاجران غیرقانونی افغانستان را ندارد و باید به کشورشان بازگردند. رسانه‌های ایرانی به نقل از آقای مومنی گزارش داده‌اند که مهاجران فاقد مدرک قانونی باید ایران را ترک کنند. وی در ادامه تاکید کرده است: «در حال حاضر حدود دو میلیون تبعه‌ غیرمجاز در کشور حضور دارند که باید به کشور خود بازگردند.» وزیر امور داخله‌ی ایران افزوده است که شهروندان افغانستان فرصت‌های شغلی زیادی را در این کشور اشغال کرده‌اند. این مقام ایرانی می‌گویند که آنان باید به افغانستان بازگردند و کشور خود را آباد کنند. این در حالی است که ایران روند اخراج مهاجران غیرقانونی افغانستانی را تشدید کرده است. همچنین قابل ذکر است که پاکستان در ۱۸ ماه گذشته بیش از یک میلیون مهاجر افغان فاقد مدرک را اخراج کرده است. روند اخراج مهاجران افغان از کشورهای همسایه در حالی ادامه دارد که نبود فرصت‌های شغلی و محدودیت‌های وضع‌شده، شهروندان افغانستان را به مهاجرت واداشته است. قابل ذکر است که پس از تسلط دوباره‌ی حکومت فعلی بر افغانستان شمار زیاد فعالان مدنی، مدافعان حقوق بشر و حقوق زن، خبرنگاران، دگرباشان جنسی، نظامیان پیشین و افغان‌هایی که با نیروهای خارجی در افغانستان همکار بودند، به دلیل هراس از انتقام‌جویی و یا هم رسیدگی به درخواست‌های پناهندگی‌شان به کشورهای اروپایی و آمریکایی به پاکستان و ایران رفته‌اند که برخی از آنان هنوز هم منتظر طی مراحل درخواست‌های پناهندگی‌شان اند.

محسن نقوی، وزیر امور داخله‌ی پاکستان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که از نوامبر ۲۰۲۳ میلادی تا اکنون یک میلیون و ۲ هزار و ۲۳۰ مهاجر افغانستانی از این کشور اخراج شدند. آقای نقوی این اظهارات را در گزارشی به شورای ملی این کشور مطرح کرده و گفته است که بیش از ۱.۳۷ میلیون مهاجر افغانستان دارنده کارت «پی‌او‌آر» از سال ۲۰۰۷ میلادی به این‌سو تحت برنامه کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناه‌جویان به این کشور بازگشت داده شده‌اند. در ادامه آمده است که اعتبار کارت شهروندی افغانستان (ای‌سی‌سی) را نیز تمدید نخواهد کرد. پاکستان که میزبان یکی از بزرگترین جمعیت پناه‌جویان کشور در درازمدت بوده است، در بحبوحه تیرگی روابط دوجانبه با حکومت فعلی و افزایش نگرانی‌های امنیتی، تصمیم به اخراج مهاجران بدون مدرک کشور گرفته است. همچنین سازمان بین‌المللی مهاجرت اعلام کرده که در ادامه روند اخراج اجباری مهاجران افغانستان، از اول ماه اپریل تا ۱۲ می سال روان میلادی، بیش از ۱۲۸ هزار تن از پاکستان اخراج شده‌اند. با این حال، چالش‌های سیاسی و اقتصادی داخلی، با تأثیرات بلندمدت بر ثبات اجتماعی، باعث دشواری‌های بیش‌تر برای مهاجران بازگشته و جامعه افغانستان شده است. باید گفت که پاکستان از نزدیک به دو ماه به این‌سو مرحله دوم اخراج اجباری مهاجران افغانستان را نیز روی دست گرفته که طی آن، هزاران شهروند افغانستان از این کشور با اجبار به افغانستان برگشت داده شده‌اند. در این میان مهاجران بازگشته از برخورد نادرست، زشت و خلاف ارزش‌های انسانی توسط پولیس پاکستان نیز سخن می‌زنند.

مسوولان صحی در ولایت ننگرهار می‌گویند که از آغاز موج دوم بازگشت اجباری مهاجران افغانستانی از پاکستان، ۳۴ نوزاد در اردوگاه موقت در مرز تورخم متولد شدند. سید محمد شاهد، مسوول کمیته صحی در این اردوگاه گفته است که دو نوزاد از طریق سزارین و بقیه طبیعی به دنیا آمده‌اند. آقای شاهد تاکید کرده است که کودکان و مادران‌شان تمام خدمات صحی لازم را دریافت می‌کنند. وی در ادامه گفت که تعدادی از موسسات بین‌المللی و خیریه صحی نیز در اردوگاه فعالیت دارند و خدمات صحی را به مهاجران بازگشت‌کننده ارائه می‌کنند. همچنین نظر افغان، نماینده یک بنیاد خیریه گفت: «در این سه روز، پزشکان متخصص به درمان بیماران خواهند پرداخت و برای آن‌ها داروهایی به ارزش صدها هزار افغانی به‌صورت رایگان توزیع خواهد شد.» در همین حال، پناهندگانی که به اجبار از پاکستان اخراج شده‌اند، می‌گویند که به‌دلیل دسترسی نداشتن به آب آشامیدنی و سرپناه، به بیماری‌های مختلفی مبتلا شده‌اند. این در حالی است که سازمان جهانی صحت پیش از این نسبت به شیوع بیماری‌های عفونی در میان مهاجران بازگشته از پاکستان هشدار داده بود. موج تازه‌ای بازگشت مهاجران از اوایل اپریل ۲۰۲۵ از پاکستان آغاز شد. بر اساس آمار، حدود ۱۵۰ هزار مهاجر در این ماه از پاکستان وارد افغانستان شده‌اند. پاکستان از اول اپریل اخراج اجباری مهاجران افغانستانی که دارای کارت شهروندی افغانستان (پی‌اوآر) و (آی‌سی‌سی) استند را آغاز کرد. با آغاز این روند نگرانی‌ها از افغانستانی‌ها در معرض خطر نیز افزایش یافته است. به ویژه زنان و دختران که در افغانستان از حقوق ابتدایی خود محروم اند و شماری از آنان پس از حاکمیت حکومت فعلی به دلیل محدودیت‌های موجود بر زنان و دختران به این کشور پناهنده‌ شده‌ بودند. پیش این نیز، شماری از نهادهای حقوق بشری از اخراج اجباری مهاجران افغانستانی از پاکستان و سرنوشت نامعلوم آنان در حاکمیت حکومت سرپرست ابراز نگرانی کرده و از دولت پاکستان خواسته بودند که این روند را متوقف کنند.

کمیته بین‌المللی صلیب سرخ درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که در ۱۸ ماه گذشته، نزدیک به یک میلیون مهاجر افغان از پاکستان اخراج شده‌اند. این کمیته روز (جمعه، ۱۲ ثور) با نشر گزارشی گفته است که تنها در ماه اپریل سال جاری میلادی، ۱۴۵ هزار مهاجر از پاکستان اخراج شدند. کمیته بین‌المللی صلیب سرخ تاکید کرده است که مهاجران پس از بازگشت، در کمپ‌ها با چالش‌های جدی مواجه می‌شوند؛ به‌گونه‌ای که حتا تا چهار خانواده در یک چادر اسکان داده می‌شوند. در گزارش آمده است که روزانه چهار تا شش هزار تن وارد کشور می‌شوند و این موج بازگشت، فشار زیادی بر خدمات بهداشتی و منابع غذایی وارد کرده است. کمیته بین‌المللی صلیب سرخ برای رسید‌گی به نیازهای بازگشت‌کننده‌گان، ۲۵ میلیون فرانک سوئیس درخواست کمک کرده است. در حالی‌ که پاکستان و ایران اقدام به اخراج جمعی مهاجران افغانستانی کرده‌اند، حکومت سرپرست آمادگی لازم برای پذیرش بازگشت‌کنندگان را ندارند. این در حالی است که پاکستان از اول اپریل اخراج اجباری مهاجران افغانستانی که دارای کارت شهروندی افغانستان (پی‌اوآر) و (آی‌سی‌سی) استند را آغاز کرد. با آغاز این روند نگرانی‌ها از افغانستانی‌ها در معرض خطر نیز افزایش یافته است. به ویژه زنان و دختران که در افغانستان از حقوق ابتدایی خود محروم اند و شماری از آنان پس از حاکمیت طالبان به دلیل محدودیت‌های موجود بر زنان و دختران به این کشور پناهنده‌ شده‌ بودند. پیش این نیز، شماری از نهادهای حقوق بشری از اخراج اجباری مهاجران افغانستانی از پاکستان و سرنوشت نامعلوم آنان در حاکمیت حکومت سرپرست ابراز نگرانی کرده و از دولت پاکستان خواسته بودند که این روند را متوقف کنند.