رزا اوتنبایوا، رییس یوناما یا نماینده‌ ویژه‌ی دبیرکل سازمان ملل متحد برای افغانستان بر نقش «حیاتی» کارمندان زن در روند کمک‌رسانی در وضعیت بحرانی تاکید کرده و از تمویل‌کنندگان خواسته است ‏تا برای حمایت از مردم آسیب‌دیده دست در زلزله کنر به کار شوند. یوناما یا دفتر نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که نماینده‌ ویژه‌ی دبیرکل سازمان ملل از ولایت‌های زلزله‌زده در شرق افغانستان بازدید کرده و گفته است که ملل متحد برای حمایت از مردم مناطق آسیب‌دیده ‏خواستار ۱۳۹ میلیون دالر شده است که بدون تمویل این بودجه زندگی مردم ‏آسیب‌دیده در زمستان پیشرو با خطر جدی مواجه است.‏ در حالی رزا اوتنبایوا بر نقش حضور زنان در روند امدادرسانی تاکید می‌کند که حکومت سرپرست هفته‌ی گذشته ورود کارمندان زن به دفترهای سازمان ملل در کابل را ممنوع کرد. در پی این ممنوعیت، رزا اتنبایوا، در نشستی با امیرخان متقی، وزیر امور خارجه‌ی حکومت فعلی خواستار لغو ممنوعیت کار زنان شد. وی در ادامه هشدار داده است که اقدام توزیع‌ کمک‌های بشردوستانه‌ی ‏حیاتی را با خطر مواجه می‌کند.‏ همچنین عرفات جمال، رییس کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان نیز، اعلام کرد که فعالیت این نهاد را در تمامی مرکزهای بازگشت‌کنندگان متوقف کرده است. این موضع‌گیری در حال صورت می‌گیرد که افغانستان با بحران‌های چندبعدی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. بازگشت‌ صدها هزار نفر از ایران و پاکستان، زمین‌لرزه‌ی اخیر در ولایت‌های مشرقی و نیازمندی بالا به کمک‌های انسان‌دوستانه؛ بر ضرورت کار زنان در بخش‌های بشری تاکید دارد.

منابع محلی از ولایت فاریاب می‌گویند که یک زن جوان در ولسوالی ‏خواجه‌ سبزپوش این ولایت توسط برادرش به شکل فجیع به قتل رسیده است.‏ دست‌کم دو منبع با تایید این رویداد گفته‌اند که این زن مطلقه/بیوه بود و خانواده‌اش می‌خواست که ‏او را به اجبار دوباره به شوهر بدهد، اما خود او این موضوع چندین و چندبار رد کرده بود. منبع تاکید کرد که این ‏زن جوان (شنبه‌شب، ۲۲ سنبله) در روستای «پخل‌تاغک» از مربوطات ولسوالی خواجه سبز‌پوش ‏در مقابل چشمان دیگر اعضای خانواده توسط برادرش ‏تیرباران شده است.‏ همچنین یک منبع دیگر در ادامه افزود که شوهر قبلی‌ این زن درگذشته بود و از وی یک کودک پسر نیز به جا مانده است. قابل ذکر است که تا اکنون مقام‌های محلی در فاریاب در مورد این قتل به رسانه‌ها ‏چیزی نگفته‌اند.‏ این در حالی است که هفته‌ی گذشته نیز دو زن در ولسوالی‌های دولت‌آباد و شرین‌تگاب ‏فاریاب به قتل رسیده بودند. پس از تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان، قتل‌های مرموز زنان، کودکان و جوان در در سراسر کشور افزایش کم‌پیشینه یافته است. بیماری‌های روانی، خصومت شخصی، ازدواج‌های اجباری، خشونت خانوادگی و فشار‎های روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی این قتل‌ها بیان شده است. همچنین با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمی‌توانند برای خشونت‌های وارده‌ی شان شکایت کنند و این‌گونه خشونت‌‌ها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا می‌کند.

وزارت معارف حکومت سرپرست درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که براثر زمین‌لرزه در شرق کشور ۲۶۸ دانش‌آموز مکاتب و مدارس دینی جان باخته و ۸۶۲ دانش‌آموز دیگر زخمی شده‌اند. این وزارت با نشر اعلامیه‌‌ای گفته است که در مجموع حدود ۲۰۰ هزار دانش‌آموز تحت تأثیر زمین‌لرزه در شرق کشور به ویژه ولایت کنر قرار گرفته‌اند. در اعلامیه آمده است که تعداد زیادی از مراکز تعلیمی براثر زمین‌لرزه به‌صورت قسمی یا کلی تخریب شده و جریان آموزش دانش‌آموزان را مختل کرده است. وزارت معارف حکومت سرپرست در ادامه تاکید کرده است که شمار زیادی از دانش‌آموزان مکاتب و مدارس دینی در ولایت‌های زلزله‌زده دچار مشکلات روانی و جسمانی شده ‌و به کمک‌های فوری نهادهای امدادرسان و دولت نیاز دارند. قابل ذکر است که پیش از این سازمان نجات کودکان گفته بود که براثر زمین‌لرزه در شرق افغانستان، ۲۶۰ هزار کودک تحت تأثیر قرار گرفته‌اند و به کمک فوری نیاز دارند. این در حالی است که زمین‌لرزه‌ای با قدرت شش ریشتر دو هفته پیش شرق کشور را لرزاند و بیشترین تلفات و خسارات را در ولایت کنر برجای گذاشت. براساس آمار اوچا یا دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های بشردوستانه‌ی سازمان ملل متحد، در این زمین‌لرزه دو هزار و ۱۶۴ نفر جان باخته و سه هزار و ۴۲۸ نفر دیگر زخمی شده‌اند. اوچا گفته است که جان‌باختگان شامل ۵۱۶ زن، ۴۷۶ مرد، ۵۰۹ دختر و ۶۶۳ پسر می‌شوند. براساس آمار این نهاد، زخمیان نیز شامل هزار و ۸۷۵ زن و هزار و ۵۵۳ مرد می‌شوند. با این وجود، حکومت شمار قربانیان را حدود دو هزار و ۲۰۵ نفر اعلام کرده و گفته است که بیش از ۳۶۰۰ نفر دیگر نیز زخمی شدند.

عرفات جمال، نماینده‌ی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد برای افغانستان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که در پی ممنوعیت کار زنان ‏در دفترهای سازمان ملل توسط حکومت سرپرست، توزیع کمک‌های نقدی برای ‏بازگشت‌کنندگان از پاکستان و ایران متوقف شده است. آقای جمال این اظهارات را در یک نشست خبری در جنوا مطرح کرده و گفته است که توزیع ‏کمک نقدی بدون کارمندان زن ممکن نیست، زیرا دریافت‌کنندگان ‏زن باید ثبت بیومتریک شوند. او در ادامه تاکید کرده است که بدون کارمندان زن، کمیساریای عالی ‏پناهندگان سازمان ملل متحد باید زنان را مجبور کند که اطلاعات ‏بیومتریک خود را توسط مردان ثبت کنند.‏ در ادامه آمده است که به همین دلیل مراکز توزیع کمک نقدی و حمایت از نهم ‏سپتامبر تعطیل شده است. نماینده‌ی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل افزوده است: «این تصمیم برای بسیاری از بازگشت‌کنندگان ‏عواقبی خواهد داشت و این یک تصمیم ‏عملیاتی بود که قصد مجازات افراد یا صدور بیانیه‌ای را نداشت، ‏اما نشان داد که این آژانس در شرایط خاص نمی‌تواند بدون ‏کارمندان زن کار کند.» این در حالی است که حکومت سرپرست قبلاً دستور ممنوعیت کار زنان در نهادهای غیردولتی را ‏صادر کرده بودند، اما کارمندان دفترهای سازمان ملل متحد تا روزهای اخیر ‏می‌توانستند سر کار بروند.‏ حکومت فعلی به‌تازگی در راستای اجرای فرمان خود، در ورودهای ‏دفترهای سازمان ملل متحد نیرو مستقر کرده و مانع ورود زنان به ساحه‌ی کار ‏می‌شود.‏ دفتر سازمان ملل متحد خواستار لغو محدودیت‌ها شده است. قابل ذکر اس که افغانستان در حال حاضر با بحران بازگشت مهاجران و پی‌آمدهای ‏زمین‌لرزه‌ی ویرانگر مواجه است.‏ از آغاز سال میلادی، حدود ۲.۶ میلیون نفر، معادل شش درصد جمعیت، به کشور بازگشته‌اند. این روند همچنان ادامه دارد.‏ سازمان ملل می‌گوید که به همراه ‏شرکای خود، کمک‌های فوری را هم در نقاط مرزی و هم در ‏مناطق بازگشت‌ به بازگشت‌کنندگان ارائه می‌داد تا به خانواده‌ها ‏در شروع بازسازی زندگی شان کمک کند. با توقف این کمک‌ها وضعیت بازگشت‌کنندگان وخیم‌تر خواهد شد.‏

مقام‌های محلی در ولایت ننگرهار درتازه‌ترین مورد اعلام کرده‌اند که در پی فروریختن دیوار یک خانه ‏در ولسوالی چپرهار این ولایت، دو کودک جان باخته و نُه نفر دیگر به شمول زنان و کودکان زخمی شده‌اند.‏ سید طیب حماد، سخنگوی فرماندهی پولیس ننگرهار گفته است که این ‏حادثه شامگاه روز گذشته (جمعه، ۲۱ سنبله) در روستای هادیاخیل از مربوطات ولسوالی چپرهار ‏رخ داده است.‏ او در ادامه تاکید کرده است که همه‌ی قربانیان این رویداد اعضای یک خانواده هستند که در ‏کنار دیوار جدیدی که در عرض یک روز چندین متر بلند شده بود، زندگی می‌کردند. همچنین یک منبع دیگر گفته است که دو کودک حدوداً هفت تا هشت‌ساله در این حادثه ‏جان باختند و ۹ نفر دیگر، به‌شمول زنان و کودکان زخمی شده‌اند.‏ منبع تصریح کرد که زخمیان به شفاخانه ولایتی ننگرهار منتقل شدند و وضعیت سلامتی قناعت‌بخش گزارش شده است. قابل ذکر است که در گذشته نیز رویدادهای مشابهی به دلیل فرسودگی ساختمان‌ها در شماری از ولایت‌های کشور به وقوع پیوسته که در آن‌ها شماری از شهروندان، به‌ویژه زنان و کودکان، جان باخته‌اند.

ریچارد بنت، گزارشگر ویژه‌ی شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد برای افغانستان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که حکومت سرپرست باید محدودیت‌ها علیه کارکنان زن ملل متحد را لغو کنند. آقای بنت روز (جمعه، ۲۱ سنبله) با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود، خواستار لغو محدودیت‌ها علیه کارمندان زن سازمان ملل در «سطح ملی» شده است. وی در ادامه تاکید کرده است: «جلوگیری از دسترسی زنان به محل کار یا حمایت از جوامع نیازمند، گواه دیگری است بر اینکه حکومت فعلی تا زمانی که مسیر خود را تغییر ندهند، نباید به وضعیت عادی بازگردند.» او افزوده است: «من قویاً با یوناما همصدا می‌شوم و از حکومت فعلی می‌خواهم که محدودیت‌های اعمال شده بر کارمندان زن در سطح ملی را لغو کنند.» سازمان ملل متحد در افغانستان نیز در اعلامیه‌‌ای خواستار لغو محدودیت‌های حکومت سرپرست علیه کارمندان زن شد. سازمان ملل نوشته است که به تاریخ ۷ سپتامبر سال جاری میلادی، نیروهای دولتی مانع ورود کارمندان و قراردادی‌های زن سازمان ملل به دفاتر این نهاد در کابل شدند. یوناما تصریح کرد که این محدودیت سپس به دفاتر ساحوی سازمان ملل در سراسر کشور گسترش یافت و با اطلاعیه‌های کتبی یا شفاهی از سوی حکومت فعلی اعمال گردید. سازمان ملل با نشر اعلامیه‌ای گفته است که نیروهای حکومتی در ورودی دفاتر سازمان ملل در ولایت‌های کابل، هرات و مزار شریف حضور دارند تا مانع ورود کارمندان زن به دفاتر نهادهای سازمان ملل شوند. سازمان ملل گفته: «این موضوع به‌ویژه با توجه به محدودیت‌های مداوم بر حقوق زنان و دختران در افغانستان، نگران‌کننده است.» سازمان ملل متحد در افغانستان گفته است که این محدودیت‌ها نقض قوانین بین‌المللی مربوط به مصونیت‌ها و امتیازات کارکنان سازمان ملل است و در تلاش است هرچه زودتر این محدودیت‌ها را لغو کند. همچنین حکومت فعلی پس از تسلط بر افغانستان، زنان و دختران را از آموزش و ‏تحصیل محروم کرده است. حکومت فعلی در آخرین محدودیت خود، ‏دروازه‌های انستیتوت‌های طبی را به‌روی دختران بست، در حالی که ‏بخش صحت افغانستان با کمبود پرسنل مواجه است.‏ این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

دادگاه عالی حکومت سرپرست درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که ۱۱ تن، به شمول چهار زن را در ولایت تخار به اتهام روابط خارج از ازدواج و سرقت، شلاق زده است. این دادگاه امروز (پنج‌شنبه، ۲۰ سنبله) با نشر اعلامیه‌ای گفته است که این افراد در ولسوالی‌های ینگی‌قلعه و خواجه بهاءالدین ولایت تخار با حضور مسوولان محلی و مردم ملکی مجازات شدند. در اعلامیه آمده است که این افراد از چهار ماه تا سه سال زندان و همچنان به ۳۹ ضربه شلاق محکوم شده‌اند. حکومت فعلی روز گذشته نیز چهار تن را در ولایت‌های بلخ و لغمان شلاق زده و به زندان محکوم کرده بودند. براساس گزارش‌های رسانه‌ها، حکومت سرپرست از آغاز سال جاری میلادی تا اکنون، بیش از ۶۰۰ تن را در سراسر کشور مورد مجازات بدنی قرار داده‌اند. حکومت سرپرست از زمان تسلط دوباره بر افغانستان، بارها افراد متهم را در ملاءعام شلاق زده است. همچنین حکومت فعلی ده نفر را در حضور صدها تماشاگر اعدام کرده‌ است. نهادهای بین‌المللی حقوق‌‌ بشری اعدام و مجازات بدنی علنی افراد متهم را خلاف قوانین بین‌المللی و کرامت انسانی می‌دانند و خواستار توقف آن هستند. پیشتر ریچارد بنت، گزارشگر ویژه سازمان‌ ملل برای افغانستان، اجرای حکم شلاق را ناقض قوانین بین‌المللی دانست و افزوده است: «این مجازات‌های شدید در سال ۲۰۲۵ میلادی به‌طور چشم‌گیری افزایش یافته‌اند و باید فورا متوقف شوند.»

استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل درباره بحران انسانی رو به گسترش در افغانستان هشدار داد و می‌گوید که بیش از ۹ میلیون نفر، یعنی حدود یک‌چهارم جمعیت این کشور، با ناامنی حاد غذایی روبرو هستند. آقای دوجاریک این اظهارات را در یک نشست خبری در نیویارک مطرح کرده و گفته است که با منابع دست داشته، این سازمان در هر ماه می‌تواند کمتر از یک میلیون نفر را تحت پوشش قرار دهد و بحران انسانی در افغانستان هر روز وخیم‌تر می‌شود. او به نقل از برنامه جهانی غذا گفته است که در سال ۲۰۲۵ میلادی میزان سوءتغذیه حاد در افغانستان به بالاترین سطح خواهد رسید و بیش از ۴.۷ میلیون کودک و زن نیازمند درمان فوری خواهند بود. سخنگوی دبیرکل سازمان ملل در ادامه تاکید کرد که علت اصلی این وضعیت کاهش شدید کمک‌های غذایی از سوی هشت سازمان بین‌المللی است و برای ارائه کمک‌های غذایی فوری و حمایت از مردم نیازمند در زمستان پیش رو، سازمان ملل به‌طور فوری به ۵۶۸ میلیون دالر نیاز دارد. همچنین وی با اشاره به زلزله اخیر در کنر افزوده است که زلزله اخیر در شرق افغانستان فشار مضاعفی بر خانواده‌های آسیب‌پذیر وارد کرده است. این مقام سازمان ملل تصریح کرد که در ولایت کنر با توزیع بیسکویت‌های مغذی و دیگر اقلام ضروری، بخشی از نیازها تامین شده و برای پشتیبانی از عملیات بشردوستانه چادرهایی برپا گردیده است، اما به دلیل محدودیت منابع، کمک‌ها تنها به بخشی از نیازمندان اختصاص یافته است. سازمان ملل متحد پی‌هم از کاهش شدید کمک‌های بین‌المللی برای افغانستان هشدار داده است. تعلیق کمک‌های آمریکا دولت را به‌شدت تحت فشار قرار داده است. ایالات متحده امریکا به زلزله‌زدگان کنر نیز کمک نکرد. این درحالی است که آمریکا بزرگترین حامی مالی افغانستان در بیش از دو دهه گذشته بوده است. این کشور در دوره حاکمیت حکومت فعلی نیز حدود ۳.۵ میلیارد دالر به افغانستان کمک کرده است.

اوچا یا دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های بشردوستانه‌ی سازمان ملل متحد درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که طبق آخرین آمار، براثر زمین‌لرزه در شرق افغانستان دو هزار و ۱۶۴ نفر به شمول یک هزار و ۲۵ زن جان باخته و سه هزار و ۴۲۸ نفر زخمی شده‌اند. این نهاد با نشر گزارشی گفته است که جان‌باختگان شامل ۵۱۶ زن، ۴۷۶ مرد، ۵۰۹ دختر و ۶۶۳ پسر می‌شوند و همچنان زخمیان نیز شامل هزار و ۸۷۵ زن و هزار و ۵۵۳ مرد می‌شوند. در ادامه آمده است که براثر این زمین‌لرزه پنج هزار و ۹۵۰ خانه ویران شده و هزار و ۱۹۵ خانه‌ی دیگر آسیب دیده‌اند. در ادامه آمده است که روند بررسی در چهار روستا هنوز ادامه دارد و ممکن است شمار تلفات نیز افزایش یابد. باید گفت که پیش از این مسوولان حکومت سرپرست اعلام کرده بودند که براثر زمین‌لرزه تنها در کنر، دو هزار و ۲۰۵ نفر جان باخته و سه هزار و ۶۴۰ نفر زخمی شده‌اند. مسوولان تاکید کرده بودند که براثر این زمین‌لرزه شش هزار و ۷۸۲ خانه نیز ویران شده‌اند. حکومت در آمارهای اولیه‌ی خود گفته بودند که ۱۲ نفر دیگر در ولایت ننگرهار براثر زمین‌لرزه جان باخته‌اند و ده‌ها خانه در این ولایت و ولایت‌های لغمان، نورستان و پنجشیر نیز تخریب شده‌اند. با این وجود دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های بشردوستانه‌ی سازمان ملل متحد در گزارش خود گفته است که براثر زمین‌لرزه بین ۳۱ آگوست و چهار سپتامبر، در مجموع ۴۱۱ روستا آسیب دیده‌اند که ۷۱ روستای آن در ولسوالی‌های چپه‌دره، سوکی، دره پیچ، نورگل و وته‌پور ولایت کنر، ولسوالی‌های دره نور و کوزکنر ولایت ننگرهار و ولسوالی علینگار ولایت لغمان قرار دارند. این نهاد در ادامه تاکید کرده است که زمین‌لرزه در مجموع به هفت هزار و ۱۴۷ خانواده، شامل ۴۶ هزار و ۱۳۷ نفر در شرق افغانستان آسیب زده است. همچنین در بخشی از گزارش آمده است که تا اکنون دست‌کم ۶۰ هزار و ۸۷۲ نفر از زلزله‌زدگان کمک‌های غذایی و حمایت تخصصی تغذیه دریافت کرده‌اند و برای حدود ۳۰ هزار نفر آب آشامیدنی سالم فراهم شده است. در ادامه گزارش آمده است که هزار و ۶۶۶ بسته لوازم سرپناه اضطراری، هزار و ۴۸۶ بسته لوازم تعمیر سرپناه اضطراری، بسته‌های استاندارد اقلام غیرغذایی، بسته‌های لباس زمستانی، پتو، دو هزار و ۴۶۰ نوع مختلف بسته‌ی بهداشتی، سه هزار و ۷۸۰ بسته و ۴۶۰ هزار قرص «آکوا» نیز به خانواده‌های آسیب‌پذیر توزیع شده است. باید گفت که زمین‌لرزه‌ای با قدرت شش ریشتر، یک‌شنبه‌شب هفته‌ی گذشته ولایت‌های شرق افغانستان را لرزاند و بیشترین تلفات و خسارات را در کنر برجای گذاشت.