اوچا یا دفتر هماهنگی کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل متحد در افغانستان می‌گوید که موادمنفجره در سراسر کشور در هر ماه حدود ۱۱۰ نفر قربانی می‌گیرد. اوچا با نشر آمارهای در گزارشی تازه‌ی خود گفته است که در سال گذشته میلادی، ۸۹ درصد این قربانیان را کودکان تشکیل می‌دادند. این نهاد تاکید کرد که از سال ۱۹۸۹ میلادی به این‌سو در افغانستان، ۴۵ هزار نفر قربانی ماین‌های زمینی و بقایای موادمنفجره شده‌اند. ایندفتر هماهنگی کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل متحد در افغانستان افزود که دفتر خدمات ماین‌روبی ملل متحد در خصوص پیش‌برد فعالیت‌هایش در کشور در سال ۲۰۲۴، با کمبود بودجه مواجه است. اوچا می‌گوید که اگر خدمات ماین‌روبی در افغانستان تمویل مالی نشود، جان ۳.۴ میلیون تن در سراسر کشور به خطر می‌افتد. در این گزارش آمده است که افغانستان یکی از کشورهایی است که بیش‌ترین آلودگی را به ماین‌های زمینی و موادمنفجره بقایای جنگ دارد که به طور قابل توجهی بازیابی و ثبات در این کشور را مختل می‌کند. در ادامه آمده است که ۱.۲ میلیون متر مربع زمین در سراسر افغانستان، توسط ماین‌ها، موادمنفجره دست‌ساز و بقایای جنگ، آلوده شده است. اوچا گفته است که زمین های آلوده افغانستان شامل ۲۶۲ ولسوالی است که شامل مناطق نزدیک به موسسات آموزشی و منابع آب می‌باشند. بر اساس گزارش دفتر هماهنگی کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل متحد در افغانستان، از ماه جنوری ۲۰۲۲ تا فبروری ۲۰۲۴، در اثر انفجار این مواد و بقایای جنگ، ۱۴۰۱ جان خود را از دست داده‌اند که ۸۶ درصد آنان کودکان بوده‌اند. دفتر هماهنگی کمک‌های بشردوستانه ملل متحد، یکی از عوامل مهم در این رویدادها را جمع‌آوری پارچه‌های فلزی به هدف کسب درآمد از سوی خانواده‌ها در افغانستان می‌داند.

همزمان با اعلام نتایج آزمون سراسری کانکور از سوی حکومت سرپرست، مدافعان حقوق بشر و فعالین حقوق زنان، این آزمون را «تک‌جنسیتی» عنوان کرده و گفته‌اند که ادامه‌ی ممنوعیت آموزش دختران، آینده‌ی کشور را فلج می‌کند. شهرزاد اکبر، رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر در زمان حکومت پیشین افغانستان، امروز (دوشنبه، ۱ اسد) به نتایج آزمون سراسری کانکور بدون حضور دختران واکنش نشان داده و در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که حکومت فعلی همچنان به حذف زنان از تمامی حوزه‌های زندگی عمومی از جمله دسترسی به آموزش‌های متوسطه، لیسه و دانشگاهی ادامه می‌دهند. خانم اکبر هشدار داد که ممنوعیت دختران از آموزش و تحصیل، آینده‌ی جامعه‌ی افغانستان را فلج می‌کند. همچنین اورزلا نعمت، پژوهشگر اهل افغانستان هم در حساب کاربری ایکس خود در پیوند به نتایج آزمون سراسری کانکور نوشته است که آزمون کانکور یک سال دیگر بدون حضور دختران برگزار شد. او تاکید کرد که این تبعیض سیستماتیک نمونه‌ای از «آپارتاید جنسیتی» و جنایتی علیه ملت افغانستان در درازمدت است. قابل ذکر است که نتایج آزمون سراسری کانکور ۱۴۰۳ روز گذشته از سوی اداره‌ی ملی امتحانات که تحت کنترل حکومت فعلی است، اعلام شد. بر اساس این اعلام، اتل خان رحیم‌زوی از لیسه حبیبیه با کسب ۳۵۹.۶ نمره به عنوان فرد شماره یک کانکور امسال معرفی شده و به دانشگاه طبی کابل راه‌ یافته است. سید مجید از بلخ، شفیع‌الله نظامی از فراه و ارشاد احمد از ولایت لغمان به ترتیب مقام‌های دوم تا چهارم کانکور امسال را از آن خود کرده‌اند. آزمون سراسری کانکور امسال نیز بدون حضور دختران و در پنج مرحله برگزار شد‌. ندامحمد ندیم، وزیر تحصیلات عالی گفته است که شمار کامیاب‌شدگان امسال نسبت به پارسال بیشتر است. در حالی نتایج امتحان کانکور امسال اعلام می‌شود که نزدیک به سه سال که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده‌ است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. علی‌رغم واکنش‌ها و محکومیت‌های جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیم‌شان درباره‌ی آموزش زنان و دختران عقب‌نشینی نکرده‌اند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.

منابع محلی از ولایت قندهار می‌گویند که پنج کودک در این ولایت در پی انفجار یک ماین به جا مانده از جنگ‌های قدیم زخمی شده‌اند. دست‌کم سه منبع تایید کردند که این رویداد پیش از چاشت امروز (دوشنبه، ۱ اسد) در منطقه «تیموریانو»، از مربوطات ولسوالی دند ولایت قندهار رخ داده است. منابع تاکید کردند که این ماین درحالی انفجار کرده است که کودکان مصروف بازی با آن بودند. از سویی هم منابع صحی می‌گویند که از میان این پنج کودک وضعیت صحی دو تن آنان وخیم گزارش شده است. منبع در مورد جنسیت، هویت و سن این کودکان معلومات ارائه نکرده است. تا اکنون مسوولان امنیتی از ولایت قندهار در این مورد چیزی نگفته‌اند. باید گفت که موجودیت مواد انفجاری و مهمات به‌جامانده از جنگ‌های گذشته در غزنی، از نگرانی جدی مردم به ویژه روستانشینان تبدیل شده است. جنگ‌افزارهای باقی مانده از جنگ‌های طولانی افغانستان هرازگاهی از شهروندان این کشور، به‌ویژه کودکان قربانی می‌گیرد. باید گفت که افغانستان، یکی از آلوده‌ترین کشورها به مواد منفجرناشده‌ی جنگی است که بیشتر قربانیان آن کودکان هستند. اوچا یا دفتر هماهنگ‌کننده‌ی کمک‌های انسان‌دوستانه‌ی سازمان ملل متحد در افغانستان پیشتر گزارش داده بود که ماهانه ۶۰ تن که بیشترشان کودکان هستند، در نتیجه‌ی انفجار ماین‌های به‌جامانده از جنگ در افغانستان کشته یا دچار معلولیت می‌شوند. براساس آخرین گزارش‌ها، نزدیک به ۶۰۶ کیلومتر مربع خاک افغانستان آلوده به ماین و مهمات انفجاری است.

نهاد حقوق بشری موسوم به «موسسه‌‌ی تحکیم و رفاه زنان و اطفال افغانستان» می‌گوید که به‌دلیل محدودیت‌های روزافزون حکومت سرپرست بر زنان و دختران، نرخ اعتیاد به مواد مخدر در میان زنان افزایش یافته است. این موسسه با نشر اعلامیه‌ای از افزایش نرخ اعتیاد زنان به مواد مخدر ابراز نگرانی و گفت که افزایش کشت خشخاش تحت حاکمیت حکومت فعلی به مشکل فزاینده‌ی مواد مخدر دامن‌زده و هزاران زن افغانستانی را تحت تاثیر قرار داده است. در این اعلامیه به عامل‌های که باعث افزایش اعتیاد زنان می‌شود؛ نیز اشاره شده است. در ادامه آمده است که تعطیلی مکتب‌ها و دانشگاه‌ها، ممنوعیت کار زنان، محدودیت در آزادی حرکت، انزوا از زندگی عمومی و گسترش فقر، زنان و دختران را در ناامیدی قرار داده است. این موسسه ادعا می‌کند که زنان و دختران برای آرامش ذهنی مجبور شده‌اند که به مواد مخدر رو آوردند. در اعلامیه آمده است:«فقر هم‌چنان یک مساله‌ی فراگیر در افغانستان است و تحت حکومت خشن فعلی، تنها بدتر شده است. خانواده‌هایی که برای بقا تلاش می‌کنند اغلب به لبه‌ی پرتگاه رانده می‌شوند و در چنین شرایط وخیم، برخی از زنان به مواد مخدر به عنوان مکانیزم مقابله روی می‌آورند.» موسسه‌ی تحکیم و رفاه زنان و کودکان در بخشی از اعلامیه‌اش افزوده که انگ اجتماعی در مورد اعتیاد به مواد مخدر وضعیت را پیچیده‌تر کرده و زنان معتاد به مواد مخدر؛ نه تنها که با آسیب‌های جسمی و روحی اعتیاد روبرو هستند، با طرد اجتماعی نیز مواجه اند. به گفته‌ی این نهاد، افزایش اعتیاد زنان به مواد مخدر نشانه‌ای از مسائل سیستمی گسترده‌تری‌ست که تحت حاکمیت حکومت فعلی جریان دارد. موسسه‌ی تحکیم رفاه زنان و اطفال افغانستان از جامعه بین‌المللی خواسته که این بحران رو به رشد را بپذرفته و در این مورد اقدام کند. به گفته‌ی این نهاد، تلاش برای مبارزه با اعتیاد به مواد مخدر شامل ارایه‌ی خدمات توان‌بخشی و حمایتی ویژه‌ی زنان، فضاهای امنی که زنان بتوانند بدون ترس از انتقام یا قضاوت به دنبال کمک باشند، ضروری است. این ادعا در حالی مطرح می‌شود که به تازگی سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده با همکاری بخش زنان سازمان ملل متحد، ابتکار جدیدی را برای درمان زنان معتار روی دست دارد. براساس آمار این سازمان حدود ۴ میلیون نفر در افغانستان به مواد مخدر معتاد اند. براساس آخرین آمار سازمان ملل متحد، بین یک تا دو میلیون نفر در افغانستان به مواد مخدر مبتلا اند که حدود ۳۵ درصد آنان زنان است.

مسوولان امر به معرف و نهی از منکر حکومت سرپرست در ولایت بدخشان می‌گویند که شماری از آلات موسیقی را در این ولایت به آتش کشیده‌اند. سمیع‌الله سروش، آمر محتسبان امر به معروف و نهی از منکر بدخشان امروز (یک‌شنبه، ۳۱ سرطان) گفت که این ابزارهای موسیقی از ولسوالی‌های مختلف این ولایت ضبط شده است. آقای سروش تاکید کرد که در پیوند به جمع‌آوری آلات موسیقی هیچ کس بازداشت نشده، اما به تعداد ۴۵ آلات موسیقی به آتش کشیده شده است. قابل ذکر است که با روی‌کارآمدن حکومت فعلی در کشور، حکومت محدودیت‌های زیادی را علیه زند‌گی اجتماعی شهروندان و به ویژه زنان و دختران وضع کرده است. این در حالی است که حکومت فعلی به شدت با موسیقی مخالف می‌باشد، نواختن و شنیدن موسیقی را حرام می‌داند و باور دارد که آلات موسیقی وسایل شیطانی است. این وزارت پیش از این نیز نواختن و شنیدن موسیقی را برای شهروندان کشور منع کرده و به‌جای آن، ترانه‌ها و نعت‌های ساخته‌شده‌ی خودشان را ترویج می‌کنند‌.

اداره ملی امتحانات تحت کنترول حکومت سرپرست امروز (یک‌شنبه، ۳۱ سرطان) نتایج کانکور سال ۱۴۰۳ را بدون حضور دختران اعلام کرده است. براساس اعلام این اداره، اتل‌خان رحیم‌زوی از لیسه حبیبیه کابل با ۳۵۹.۶۱ نمره، اول‌نمره‌ی عمومی کانکور شده است. در اعلامیه‌ی اداره ملی امتحانات آمده است که او به دانشگاه طبی کابل راه یافته است. طبق اعلام اداره امتحانات، سید حامد هاشمی از بلخ با ۳۵۷.۷۱ نمره، دوم‌نمره و شفیع‌الله نظامی با ۳۵۷.۲۵ نمره از ولایت فراه سوم‌نمره شده‌اند. ارشاد احمد با ۳۵۷.۱۵ نمره از ولایت لغمان به‌عنوان چهارم‌نمره‌ی کانکور اعلام شده است. همچنین پنجم‌نمره‌ صفی‌الله مهاجر از ولایت هرات است. آزمون سراسری کانکور امسال نیز بدون حضور دختران و در پنج مرحله برگزار شد‌. ندامحمد ندیم، وزیر تحصیلات عالی گفته است که شمار کامیاب‌شدگان امسال نسبت به پارسال بیشتر است. در حالی نتایج امتحان کانکور امسال اعلام می‌شود که نزدیک به سه سال که حکومت سرپرست دختران بالاتر از صنف ششم را در افغانستان از رفتن به مکتب منع کرده‌ است. وزارت تحصیلات عالی حکومت فعلی، زنان و دختران افغان را از تحصیل در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی نیز بازداشته است. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند. علی‌رغم واکنش‌ها و محکومیت‌های جهانی، حکومت سرپرست تا اکنون از تصمیم‌شان درباره‌ی آموزش زنان و دختران عقب‌نشینی نکرده‌اند. حکومت فعلی کار زنان در ادارات دولتی و غیردولتی را نیز منع کرده است.

منابع محلی از ولایت ارزگان می‌گویند که افراد ناشناس ملای یک مسجد را در ولسوالی ارزگان خاص با ضربات چاقو کشتند. دست‌کم سه منبع گفته‌اند که رستم رحیمی هزاره‌تبار-شیعه ملای مسجد منطقه ششپر در داخل مسجد توسط افراد ناشناس کشته شده است. ساکنان محلی می‌گویند که روز گذشته (شنبه، ۳۰ سرطان) دو فرد ناشناس رستم رحیمی را به مسجد دعوت کرده و کشتند. تصاویری که در اختیار رسانه‌ها قرار گرفته است، نشان می‌دهد که بدن این مرد خون‌آلود است. ساکنان محلی می‌گویند که این بیست‌ویکمین مورد از قتل و کشتار باشندگان منطقه ششپر طی سه سال گذشته است. منبع تاکید کرد که پس از کشته‌شدن ملای مسجد، افراد حکومت سرپرست با حضور در محل حادثه، تاکید کرده‌اند که این موضوع را پیگیری می‌کنند.   ریچارد بنت: از حملات بر هزاره‌ها و شیعیان افغانستان باید جلوگیری شود دولت بریتانیا: نگران افزایش حملات علیه هزاره‌های افغانستان هستیم حمله به نمازگزاران شیعه در هرات؛ سفارت ایران: خواستار شناسایی و مجازات عاملان آن هستیم   قابل ذکر است که سال گذشته یوناما یا هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان کشتار و خشونت علیه هزاره‌‌های ولسوالی ارزگان خاص را تایید کرد. یونوما سال گذشته گزارش داد که قتل شش نفر از هزاره‌های ولسوالی ارزگان خاص را طی ماه‌های جولای تا سپتامبر ثبت کرده است. یوناما درباره عاملان این کشتار چیزی نگفته است. در سال‌های گذشته گزارش‌هایی از قطع درختان میوه و آتش‌زدن خانه‌ها و اموال ساکنان ولسوالی ارزگان خاص منتشر شده است. نهادهای حقوق بشری می‌گویند هزاره‌ها تحت حاکمیت حکومت فعلی به دلیل قومیت و مذهب شان با خشونت روبرو هستند. عفو بین‌الملل بارها از «حملات سیستماتیک» بر جامعه هزاره‌‌‌ در افغانستان سخن زده و گفته این حملات جنایت علیه بشریت است.

فدراسیون خبرنگاران اهل افغانستان در تبعید می‌گوید که با گذشت نزدیک به سه سال از حاکمیت حکومت سرپرست وضعیت هر روز بدتر شده می‌رود و کشور زیر حاکمیت حکومت فعلی جای امن برای خبرنگاران، مدافعان حقوق بشر، کنشگران مدنی و نیروهای امنیتی نیست. این فدراسیون در یک تجمع دادخواهی از اخراج اجباری خبرنگاران، مدافعان حقوق بشر و نیروهای امنیتی سابق از ایران ابراز نگرانی کرد و خواستار توقف اخراج اجباری آنان شده است. اعضای فدراسیون خبرنگاران افغان در تبعید تاکید کرد: «پس از بازگشت حکومت سرپرست به قدرت و اعمال محدودیت‌های بی‌شمار و ترس از تعقیب دستگیری و شکنجه صدها تن از خبرنگاران، مدافعان حقوق افراد در معرض خطر افغانستان را ترک کردند و به امید رفتن به کشورهای مهاجرپذیر به ایران پناه آورده‌اند.» این فدراسیون با نشر اعلامیه‌ای گفته است که با تشدید روند اخراج اجباری میلیون‌ها مهاجر اهل افغانستان از جمله افراد در معرض خطر در ایران به دلیل اخراج اجباری از سوی دولت این کشور، در وضعیت دشواری قرار گرفته‌اند. همچنین محمد رجا، عضو فدراسیون خبرنگاران افغان در تبعید می‌گوید: «ما از ترس تعقیب و شکنجه کشور خود را ترک کردیم و اکنون در ایران با خطر اخراج فوری و اجباری روبرو هستیم.» وی تاکید کرد که در صورت اخراج از ایران آنها با خطر دستگیری، شکنجه و سایر رفتارهای غیرانسانی از سوی حکومت فعلی مواجه خواهند شد. او ضمن انتقاد جدی از کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد در ایران گفت: «جهان پناه‌جویان افغان، به خصوص افراد در معرض خطر را فراموش کرده است.» همچنین سویتا گوهری، خبرنگار آزاد و فعال حقوق بشر می‌گوید که در میان کسانی که اخراج می‌شوند، افرادی نیز هستند که جانشان با خطر جدی روبرو است. این در حالی است که روز پنج‎‌شنبه هفته‌ی گذشته سازمان بین‌المللی مهاجرت گفته بود که از ماه اپریل تا جون سال روان، ۸۵۸ هزار و ۱۷۰ تن از ایران و پاکستان به افغانستان بازگشته و ۵۳۲ هزار و ۸۵۴ تن نیز به این کشورها مهاجرت کرده‌اند. در گزارش آمده بود که ۵۶ درصد از این افغان‌ها به‌گونه اجباری، ۴۶ درصد به‌طور داوطلبانه و ۳۹ درصد نیز به دلیل مشکلات اقتصادی از ایران بازگشته‌اند. پس از فروپاشی حکومت پیشین افغانستان، میلیون‌ها نفر، شامل فعالان حقوق بشر و روزنامه‌نگاران، به ایران و پاکستان پناه بردند. اکنون، ایران و پاکستان اعلام کرده‌اند که افغان‌هایی که اقامت معتبر ندارند را اخراج می‌کنند.