شماری از زنان معترض و اعضای «جنبش زنان به سوی آزادی» به وضعیت بحرانی مهاجران افغانستان در ایران و دیگر کشورهای همسایه واکنش نشان داده و خواستار رسیدگی به وضعیت آن‌ها شدند. این جنبش با نشر اعلامیه‌ای وضعیت کنونی مهاجران اهل افغانستان در کشورهای همسایه را بحرانی عنوان کرده و از سازمان ملل متحد و نهادهای بین‌المللی خواسته‌ است تا برای حفظ جان و کرامت مهاجران افغانستان که در شرایط ناامن، جنگ، فقر و بیکاری ناچار به ترک کشور خود شده‌اند، اقدام کنند. در اعلامیه آمده است که در حال حاضر مهاجران افغانستان با مشکلات متعددی در کشورهای همسایه روبرو هستند. جنبش زنان به سوی آزادی تاکید کرد: «فقر و بیکاری در کشور، بسیاری از این افراد را به انتخاب مسیرهای قاچاق و خطرناک واداشته است تا به امید آینده‌ای بهتر و برای حفظ جان خود و خانواده‌های‌شان به ایران، پاکستان و سایر کشورها پناه ببرند.» این جنبش افزود: «اما متاسفانه، مهاجران اهل افغانستان پس از ورود به این کشورها با رفتارهای تبعیض‌آمیز و آزاردهنده مواجه شده و اغلب تحت فشار و تهدید هستند.» در ادامه آمده است که مهاجران افغانستان در ایران از مشکلات متعددی از جمله نبود خدمات اجتماعی، نداشتن امکان دسترسی به شغل و تحصیل و برخوردهای غیرانسانی رنج می‌برند. آنان می‌گویند که یکی از موارد نگران‌کننده، تیراندازی نیروهای مرزی ایران به سمت مهاجران افغانستان است که در پی این اقدامات، شمار از آن‌ها جان باخته‌اند. بر اساس بیانیه، تیراندازی‌های اخیر که به کشته شدن چندین شهروند افغانستان منجر شده، نشان از رفتار خشونت‌آمیز و برخوردهای ناهمدلانه‌ی دولت ایران با مهاجران دارد. این در حالی است که حدود دو هفته قبل نهاد حقوق بشری موسوم به حال‌وش مدعی شده بود که در پی تیراندازی مرزبانان ایرانی بر مهاجران افغانستان در منطقه‌ی سراوان، ده‌ها نفر کشته‌ شده‌اند. حسن کاظمی قمی، نماینده‌ی ویژه رییس‌جمهور ایران و سفیر این کشور در کابل وقوع این رویداد را رد کرده بود.

منابع از ولایت جوزجان می‌گویند که نوزادان شش‌گانگی که سه روز قبل در شهر شبرغان، مرکز این ولایت به دنیا آمده بودند، فوت کردند. منبع به نقل امین‌الله، پدر این نوزادان به رسانه گوهرشاد گفته است که هر شش نوزاد روز گذشته (چهارشنبه، ۹ عقرب) به‌دلیل مشکلات صحی درگذشته‌اند. نوزادان شامل دو پسر و چهار دختر بودند. باید گفت که روز دوشنبه هفته‌ی جاری مسوولان شفاخانه‌ی خصوصی «شکران» که این کودکان در آنجا به دنیا آمده بودند، وضعیت صحی نوزادان و مادر‌‌شان را قناعت‌بخش توصیف کرده و گفته بودند هر شش نوزاد سالم هستند. امین‌الله که باشنده‌ی اصلی ولایت فاریاب است، امروز (پنج‌شنبه، ۱۰ عقرب) گفت که همسرش نیز تحت مراقبت‌های صحی قرار دارد. امین‌الله تاکید کرد که وضعیت اقتصادی مناسب ندارد و نیازمند کمک است. این در حالی است که در ماه اسد نیز مسوولان صحی در دایکندی از تولد پنج‌گانگی خبر داده بودند. در آن زمان گزارش شده بود که دو نفر از این نوزادان نیز پس از تولد فوت کرده‌اند. افغانستان از جمله کشورهایی است که مر‌گ‌ومیر مادران و نوزادان در آن بالا است. سازمان ملل متحد اعلام کرده است که افغانستان بیشترین تعداد مرگ‌و میر مادران هنگام زایمان را دارد و هر دو ساعت یک زن در هنگام زایمان جان خود را از دست می‌دهد.

سازمان عفو بین‌الملل می‌گوید که حقوق زنان و دختران افغانستان با حملات شدید و فزاینده‌ای مواجه است که بر تمام عرصه‌های زندگی آنان تأثیر می‌گذارد. این سازمان در واکنش به اظهارات اخیر خالد حنفی، سرپرست وزارت امر به معروف و نهی از منکر درباره‌ی صدای زنان گفته است: «پس از ممنوعیت صحبت‌کردن زنان در ملاء‌عام، اکنون حکومت فعلی می‌گویند که زنان نمی‌توانند آن‌قدر بلند دعا کنند تا زن دیگری بشنود.» این سازمان تاکید کرد که حکومت سرپرست باید فوراً تمام احکام و اقداماتی را که حقوق بشری زنان و دختران را نقض می‌کند لغو کنند. در ادامه آمده است: «این محدودیت‌های اضافی در حالی صورت می‌گیرد که زنان و دختران در افغانستان با حملات شدید فزاینده‌ای علیه حقوق خود مواجه هستند که بر تمام زمینه‌های زندگی آنها تأثیر می‌گذارد.» این در حالی است که خالد حنفی، سرپرست وزارت امر به معروف و نهی از منکر اخیرا گفته است که در قانون امر به معروف آمده است که «زنان نمی‌توانند ترانه، قرائت و آهنگ را به آواز بلند بخوانند.» وزیر امر به معروف و نهی از منکر گفته است، هنگامی که یک زن بالغ نماز می‌خواند، یک زن بالغ دیگر از مقابل او عبور می‌کند، اجازه ندارد «الحمد‌لله و سبحان‌الله» بگوید. آقای حنفی گفته است که زنان اجازه‌ی «آذان و تکبیرات را ندارند، چطور آواز بخوانند.» قابل ذکر است که در قانون امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست آمده است «پنهان‌کردن چهره‌‌ی زن به‌دلیل ترس از فتنه ضروری است». حکومت فعلی صدای بلند زنان را جزء عورت دانسته که باید پوشیده شود. باید گفت که زنان و دختران افغانستان پس از حاکمیت حکومت فعلی با محرومیت و محدودیت شدید مواجه شده‌اند. در حال حاضر زنان و دختران بالاتر از صنف ششم نمی‌توانند به مکتب و دانشگاه و سر کار بروند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

با وجود منع آموزش دختران بالاتر از صنف ششم توسط حکومت سرپرست، مولوی عبدالکبیر، معاون سیاسی ریاست‌الوزرای می‌گوید که آنان حامی علم و آموزش است. مولوی عبدالکبیر این سخن را روز (چهارشنبه، ۹ عقرب) در دیدار با استادان شماری از دانشگاه‌های خصوصی افغانستان در کابل مطرح کرده است. او تاکید کرد که حکومت فعلی علاوه بر آموزه‌های دینی، به علوم عصری نیز ارزش می‌دهد. معاون سیاسی رییس‌الوزرای حکومت فعلی پیش‌تر نیز در گفتگو با آموزگاران مکتب‌های خصوصی افغانستان سخن مشابهی زده بود. مولوی عبدالکبیر در حالی از آموزش و اهمیت علم سخن می‌زند که دختران بیش از سه سال است که از مکتب و دانشگاه محروم شده‌اند. باید گفت که محدودیت‌‌های حکومت فعلی، باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به‌ باشگاه‌های ورزشی، رستورانت‌ها، حمام‌های عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بین‌المللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شده‌اند.

منابع محلی از ولایت بادغیس می‌گویند که یک دختر ۱۸ ساله در این ولایت به دلیل مخالفت ازدواج با یک مرد مسن از سوی برادرش به شکل فجیع به قتل رسیده است. دست‌کم سه منبع به رسانه گوهرشاد گفته‌اند که این رویداد (دوشنبه‌شب، ۷ عقرب) در منطقه «جلایی» از مربوطات ولسوالی جوند ولایت بادغیس رخ داده است. منبع تاکید کرد که این دختر با ضرب گلوله به قتل رسیده است. همچنین یک منبع دیگر گفت که این دختر به دلیل رابطه نامشروع از سوی برادرش به قتل رسیده است. با این وجود، صدیق‌الله صدیقی، سخنگوی فرماندهی پولیس بادغیس در صحبت با رسانه گوهرشاد قتل این دختر را تایید کرده اما گفت که تا اکنون مشخص نیست توسط برادرش به قتل رسیده یا خیر. او گفت که این دختر به دلیل رابطه نامشروع به قتل رسیده و تحقیقات در مورد عامل قتل جریان دارد. وی افزود که به اتهام قتل این دختر تا اکنون چهار نفر به شمول پدر و برادرش بازداشت شده‌اند. گفتنی است که پیش از این نیز رویدادهای مشابه در نقاط مختلف کشور رخ داده بود. چند روز پیش هم یک دختر ۲۴ ساله در هرات از سوی برادرش با ضربات چاقو به قتل رسیده بود. پس از تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان، قتل‌های مرموز زنان، کودکان و جوان در در سراسر کشور افزایش کم‌پیشینه یافته است. بیماری‌های روانی، خصومت شخصی، ازدواج‌های اجباری، خشونت خانوادگی و فشار‎های روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی این قتل‌ها بیان شده است. همچنین با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمی‌توانند برای خشونت‌های وارده‌ی شان شکایت کنند و این‌گونه خشونت‌‌ها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا می‌کند.

مسوولان در وزارت صحت‌ عامه‌ی حکومت سرپرست می‌گویند که در حال حاضر حدود ده مرکز تداوی زنان و کودکان معتاد را در سراسر افغانستان در اختیار دارند و این مراکز به‌گونه منظم به تداوی معتادان می‌پردازند. شرافت زمان امرخیل، سخنگوی وزارت صحت عامه گفته است که آنان توانسته اند در سه سال گذشته با استفاده از همین مراکز، هزاران معتاد را تداوی کنند. آقای امرخیل تاکید کرد: «در سه سال گذشته بیش از چهار هزار و دو صد زن معتاد تداوی شده‌اند. همچنان بخش‌های مشوره‌دهی و تعقیب آنان فعال است، تا ما بتوانیم مانع اعتیاد مجدد آنان شویم. همین اکنون در کابل و ولایت‌ها حدود ده مرکز تداوی در اختیار ما است و در آن بطور خاص تداوی زنان و کودکان صورت می‌گیرد.» در حالی سخنگوی وزارت صحت عامه فعال نگه‌داشتن مراکز تداوی زنان و کودکان معتاد را مطرح می‌کند که به دلیل نبود امکانات و افراد مسلکی، تنها در ولایت نیمروز، از جمله بیست بستر موجود، تنها ده بستر آن فعال بوده و توسط زنان و کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرند. یک ارزیابی تازه شبکه تحلیلگران افغانستان نشان می‌دهد که مراکز ترک اعتیاد، به ویژه مراکز تداوی زنان و کودکان معتاد در وضعیت بدی قرار دارد. قابل ذکر است که پیش از به قدرت رسیدن حکومت فعلی در سال ۲۰۲۱ میلادی، در مجموع ۸۴ مرکز تداوی معتادان در ۳۲ ولایت افغانستان فعال بود، اما در دو سال اول حاکمیت حکومت فعلی اکثریت این مراکز به دلیل کمبود افراد مسلکی و امکانات مسدود شد. حال وزارت صحت عامه حکومت طالبان ادعا میکند که به شمول ده مرکز زنان و کودکان معتاد، در مجموع شصت کلینیک تداوی و مراکز بزرگ مراقبت از معتادان در افغانستان فعال است.

سازمان جهانی صحت در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که یک واقعه جدید مثبت محیطی فلج کودکان یا پولیو در ولایت هلمند به ثبت رسیده است. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که با این مورد جدید، افغانستان در سال جاری میلادی گواه ۸۵ واقعه مثبت محیطی پولیو بوده است. در گزارش آمده است که این واقعه مثبت محیطی پولیو در شهر لشکرگاه مرکز ولایت هلمند ثبت شده است. پیش از این سازمان جهانی صحت اعلام کرده بود که در ماه میزان سال جاری، سه واقعه مثبت بیماری فلج کودکان در ولایت‌های قندهار و هلمند ثبت شده‌اند. این سازمان می‌‌گوید که دو واقعه مثبت پولیو در ولسوالی‌های میوند و غورک قندهار و یک واقعه مثبت دیگر در ولسوالی نهرسراج ولایت هلمند بوده‌ است. افغانستان و پاکستان تنها دو کشوری در جهان با رویدادهای مثبت بیماری فلج کودکان هستند. سازمان جهانی صحت گفته است که شمار واقعه‌های محیطی پولیو ثبت‌شده در سال جاری تا اکنون به ۴۸۷ مورد می‌رسد که ۸۵ واقعه در افغانستان و ۴۰۲ واقعه مثبت دیگر در پاکستان هستند. سازمان جهانی صحت چندی قبل گفته بود که ۵۰ مورد مثبت بیماری پولیو (فلج کودکان) در سال جاری میلادی در افغانستان و پاکستان ثبت شده است. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که از این تعداد، ۲۲ مورد در افغانستان و ۲۸ مورد دیگر در پاکستان شناسایی شده است. سازمان جهانی صحت تاکید کرد که موارد مثبت پولیو نسبت به سال گذشته افزایش چشم‌گیری یافته است. در گزارش آمده است که در سال ۲۰۲۳ میلادی تنها شش مورد در افغانستان و شش مورد دیگر در پاکستان ثبت شده بود.

مسوولان محلی از ولایت کاپیسا می‌گویند که مردی در این ولایت، یک زن ۴۵ ساله و دو دخترش را تیرباران کرده است. عبدالفتاح فایز، سخنگوی فرماندهی پولیس کاپیسا گفته است که این رویداد در روستای قطب‌الدین‌خیل، از مربوطات ولسوالی حصه دوم کوهستان رخ داده است. آقای فایز تاکید کرد که این افراد نخست توسط شلیک کلاشینکوف زخمی شده بودند، اما در شفاخانه جان باخته‌اند. وی افزود که این رویداد روز (دوشنبه، ۷ میزان) رخ داده بود. سخنگوی فرماندهی پولیس کاپیسا دلیل وقوع این رویداد را خصومت‌های خانواد‌گی عنوان کرده است. عبدالفتاح فایز می‌گوید که دو تن از سوی آنان در پیوند به این رویداد بازداشت شده‌اند. این رویداد در حالی رخ داده است که حکومت سرپرست پس از به تسلط دوباره‌شان، با راه‌اندازی بازرسی خانه‌به‌خانه «اسلحه‌های غیرقانونی» را در تمام نقاط کشور جمع‌آوری کرده‌اند. پس از تسلط دوباره‌ی حکومت سرپرست بر افغانستان، قتل‌های مرموز زنان، کودکان و جوان در در سراسر کشور افزایش کم‌پیشینه یافته است. بیماری‌های روانی، خصومت شخصی، ازدواج‌های اجباری، خشونت خانوادگی و فشار‎های روحی ناشی از فقر و بیکاری عوامل اصلی این قتل‌ها بیان شده است. همچنین با تسلط حکومت سرپرست بر افغانستان اکثریت نهادهای حامی حقوق زنان متوقف شده است. زنان در افغانستان چون گذشته با مراجعه به نهادهای عدلی و قضایی، دیگر نمی‌توانند برای خشونت‌های وارده‌ی شان شکایت کنند و این‌گونه خشونت‌‌ها پایدار باقی مانده و افزایش پیدا می‌کند.

وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت سرپرست در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که «محتسبین شهری» این وزارت هفت نفر به‌شمول دو زن را به اتهام «فساد اخلاقی» از شهر کابل بازداشت کرده‌اند‌. این وزارت امروز (سه‌شنبه، ۸ عقرب) با نشر اعلامیه‌‌ای گفته است که این افراد از نواحی مختلف شهر کابل بازداشت شده‌اند‌. در اعلامیه آمده است که این افراد پس از تحقیقات ابتدایی به «نهادهای مربوطه» سپرده شده‌اند. این در حالی است که مأموران امر به معروف و نهی از منکر طالبان در ۱۴ ماه میزان نیز شش نفر را در کابل به اتهام «روابط نامشروع» بازداشت کرده بودند. قابل ذکر است که این دومین مورد از بازداشت افراد در کابل از سوی مأموران وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت فعلی پس از توشیح قانون امر به معروف و نهی از منکر این گروه است.