مسوولان محلی در ولایت بلخ میگویند که نمایشگاه هفتروزهی کتاب بهمنظور ترویج فرهنگ مطالعه میان شهروندان در شهر مزار شریف، مرکز این ولایت راهاندازی شده است. عطامحمد ساهو، آمر اطلاعات ریاست اطلاعات و فرهنگ بلخ میگوید که این نمایشگاه امروز (سهشنبه، ۲۶ ثور) در مرکز این ولایت برگزار شده و در این نمایشگاه ۳۰ هزار عنوان کتاب به نمایش گذاشته شده است. وی تاکید کرد که این نمایشگاه تا آخر ماه ثور بهروی بازدیدکنندگان باز خواهد بود. از سویی هم، شماری از بازدیدکنندگان از برگزاری این نمایشگاه استقبال کرده و گفتهاند که برگزاری چنین نمایشگاههایی میتواند شهروندان را به کتابخوانی تشویق کند. وحید عمری، یکی از بازدیدکنندگان گفت که برگزاری این چنین نمایشگاهها خوب است و شهروندان را به کتابخوانی تشویق میکند، اما دختران و زنان جامعه در خانه هستند و نمیتوانند در نمایشگاه شرکت کنند. آقای عمری تاکید کرد: « دختران افغانستان، تشنه علم و دانش هستند و میخواهند کتاب بخوانند و مطالعه کنند.» وی خطاب به حکومت سرپرست گفت: «صدای دختران را بشنوید! عشق آنان به درس و مشق که از عمق وجودشان برمیخیزد، ندای برای نجات آیندهای است که در تاریکی و با نابودی دستوپنجه نرم میکند. به آنا حق تحصیل، حق علم، حق انتخاب و حق زندگی آزادانه بدهید. بگذارید در پرتو دانش شکوفا شوند و به آیندهای روشنتر امیدوار باشند.» همچنین یاسین، یکی از بازدیدکنندگان این نمایشگاه گفته است: «خیلی خوب است اینگونه نمایشگاهها. وقتی آدم از پیادهروی رد میشود با کتاب سر میخورد و چشم آدم به کتاب میافتد. بدون شک شهروندان را تشویق به کتابخوانی میکند.» این در حالی است که با تسلط دوبارهی حکومت سرپرست، بیشتر کتابفروشیها در شهرهای مختلف کشور با رکود مواجه بوده است. افزایش میزان فقر و مسدودشدن مراکز آموزشی بهروی دختران و زنان، از عوامل رکود بازار کتاب گفته میشود.
برچسب: رسانه گوهرشاد
سازمان نجات کودکان (Save the Children) اعلام کرده است که در پی بارش شدید باران و جاری شدن سیل در بغلان حدود ۴۰ هزار کودک بیخانمان شدهاند. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که در پی این رویدادها بیش از ۱۲هزار خانه در ولایت بغلان به صورت کلی و قسمی ویران شدند. در گزارش آمده است که سیلاب روزهای اخیر در بغلان، زندگی حدود ۸۰ هزار نفر را تحت تاثیر قرار داده است. سازمان نجات کودکان تاکید کرد که کارمندانش هنگام بازدید از یکی از روستاهای آسیبدیده در بغلان، که حدود ۱۹ کودک از جمله پنج کودک یک خانواده در آنجا جان باختهاند، با باشندگان این روستا گفتگو کردند. سازمان نجات کودکان به نقل از عذرای ۱۳ساله نوشته است: «سیلاب ناگهان از دیوار خانه ما بلند شد. همه به مکان امن میدویدند، اما بسیاری از مردم جان باختند. تجربه وحشتناکی بود. من هنوز میترسم که سیل دوباره بیاید.» ارشد ملک، ریيس سازمان نجات کودکان، گفته است: «بسیاری از کودکان همه چیز خود را از دست دادند. نه تنها خانههای خود را بلکه مکاتب و محلهایی را که را در آن بازی میکنند.» سازمان نجات کودکان از جامعه بینالمللی خواست که برای مقابله با پیامدهای فوری و بلندمدت بحران آبوهوایی شدید در افغانستان از طریق کمکهای مالی اضافی اقدام کند. این در حالی است که پیشتر یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد اعلام کرده بود که در پی جاری شدن سیل در شمال افغانستان دستکم ۵۰ کودک جان باختهاند. براساس آمارهای سازمان نجات کودکان زندگی ۳۱۰ هزار کودک براثر سیل شمال افغانستان تحت تاثیر قرار گرفته است.
اوچا یا دفتر هماهنگکنندهی کمکهای بشردوستانهی سازمان ملل متحد از کشته شدن ۱۸۰ نفر بهشمول ۵۰ زن و ۵۱ کودک بر اثر سیلابهای اخیر در شمال افغانستان خبر داده است. اوچا امروز (سهشنبه، ۲۵ ثور) با نشر گزارشی از آمار و ارقام خسارات جانی و مالی سیلابهای اخیر گفته است که ۸ هزار و ۹۷۵ خانه در سیلابهای اخیر در افغانستان ویران شده است. در ادامه آمده است که سیلابها در کل ۲۱ ولسوالی، بهشمول پنج ولسوالی در بدخشان، ده ولسوالی در بغلان و شش ولسوالی در تخار را تحت تأثیر قرار داده است. دفتر هماهنگکنندهی کمکهای بشردوستانهی سازمان ملل متحد تاکید کرد که در این سیلابها هشت و هزار و ۹۷۵ خانه آسیب دیده و آمار کشته شدگان هر لحظه در حال افزایش است. در بخش گزارش اوچا نوشته شده است که بر اثر سیلابها در بغلان شش مکتب و ۱۰ هزار و ۲۰۰ جریب باغ تخریب، دو هزار و ۲۶۰ راس مواشی تلف و ۵۰ پل و ۳۰ بند برق نیز آسیب دیدهاند. قابل ذکر است که در اثر بارندگیهای اخیر، سیلابهای شدید در چند ولایت کشور جاری شده که بر اساس آمار زنان و کودکان زیادی در بین کشتهشدگان و آسیبدیدگان اند.
جوئل سندوفر، مدیر مأموریت نهاد انکشافی ایالات متحده امریکا (USAID) در افغانستان اعلام کرده است که در سه ماه اول ۲۰۲۴ میلادی، ۱۸۷ هزار کودک زیر یک سال در کابل به حمایت این نهاد واکسن سرخکان دریافت کردند. جوئل سندوفر با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که طی این مدت ۲۹ نفر براثر بیماری سرخکان در افغانستان جان باختهاند. وی تاکید کرد:«با واکسن کردن کودکان در برابر تمام بیماریهای قابل پیشگیری مانند سرخکان حیات او را نجات دهید.» افزایش بیماری سرخکان نگرانی شهروندان کشور را برانگیخته است. این در حالی است که سال گذشته تنها در شفاخانه ولایتی بدخشان نُه هزار و ۷۷۶ واقعه مثبت سرخکان ثبت شد و از این میان ۲۱ کودک در پی آن جان باختند. سازمان صحی جهان (WHO) نیز در ماه حوت سال گذشته گفته بود که که آمار مبتلایان به سرخکان در کشور از هفته سوم نوامبر سال گذشته به اینسو افزایش یافته است. همچنین این سازمان پیشتر اعلام کرده بود که در دو ماه اول سال ۲۰۲۴ میلادی بیش از هفت هزار مورد مشکوک بیماری سرخکان در افغانستان به ثبت رسیده است. باید گفت که تحولات بزرگ سیاسی و سقوط نظام جمهوری در افغانستان سبب شد تا نظام صحی کشور نظم گذشته را نداشته باشد و با رویکارآمدن حکومت سرپرست بهشدت متأثر شده است. همچنین وضع محدودیتهای حکومت فعلی علیه کارمندان زن در نهادهای مددرسان نیز سبب شده است تا آنان نتوانند بهگونه اساسی برای مردم، بهویژه در بخش صحت کمکرسانی کنند.
دانشکدهی مطالعات دین و صلح در کالج ترینیتی دوبلین، نمایشگاهی از ۲۱ قالین دستباف زنان افغان را برگزار کرده است. این نمایشگاه زیر نام «زیباییشناسی آشوب» برگزار شده و نشان میدهد که زنان و دختران افغانستان چگونه جنگ را در نقشونگار قالینها روایت میکنند. در اعلامیهی کالج ترینیتی دوبلین آمده است که این نمایشگاه با همکاری سامان خدایاریفرد، کارشناس فرش و کلکسیونر ایرانی برگزار شده است. برگزار کنندگان نمایشگاه «زیبایی آشوب» میگویند این قالینها برای نخستین بار در دوبلین به نمایش گذاشته شدهاند. به گفته آنها این قالینها نمادی از رنج جنگ است که به زیباترین شکل به هنر بدل شدهاند. اعلامیه به نقل از پروفیسور گیلیان وایل، رییس دانشکده مطالعات دین و صلح نوشته است که این فرشها میتواند گونهای از هنر اعتراضی به شمار آیند. وی تصریح کرد که نقشهای هندسی و طرحهای گلدار این فرشها با در آمیختگی با اشکال تانکها و سلاحها، منعکسکننده اختلال جنگ در زندگی روزمره است. برگزار کنندگان، این نمایشگاه هنری را در نوع خودش منحصر به فرد خوانده و هنر قالینبافی زنان و دختران افغانستان را ستایش کردهاند. در همین حال، سامان خدایاریفرد، نقش زنان در تولید قالینهای راوی جنگ را ارزنده خوانده و گفت که بافتقالین از هنرهای خانگی و زنان افغانستان است که ریشه در سنت دیرینه آن سرزمین دارد. در حالی قالین دستباف زنان افغان در نمایشگاه «زیباییشناسی آشوب» به نمایش گذاشته میشود که حکومت در بیش از دو سال گذشته، محدودیتهای شدیدی علیه دختران و زنان وضع کرده است. در حال حاضر دختران و زنان به مکتب و دانشگاه نمیتوانند. این اقدام حکومت فعلی باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
مسوولان در فرماندهی پولیس ولایت ننگرهار میگویند که سه دختر در این ولایت در یک کانال آب غرق شدند. عبدالبصیر زابلی، سخنگوی فرماندهی پولیس ننگرهار گفت که این رویداد روز (دوشنبه، ۲۴ ثور) در حوزه نهم شهر جلالآباد، مرکز این ولایت رخ داده است. آقای زابلی تاکید کرد که این رویداد زمانی رخ داد که یک دختر در آب کانال لباس میشست و غرق شد و دو دختر دیگر برای نجاتش تلاش کردند و آنها نیز در آب غرق شدند. وی افزود که دختران جان باخته با همدیگر خویشاوند بودند. اما یک رسانه محلی به نقل از سخنگوی پولیس نوشته است که این دختران با هم خواهر بودند. سخنگوی فرماندهی پولیس ننگرهار افزود که دختران غرق شده ۱۵، ۱۷ و ۱۸ سال سن داشتند. او تصریح کرد که نیروهای پولیس مستقر در حوزهی نهم امنیتی شهر جلالآباد با همکاری باشندگان محل، این دختر خواهر را از بند بیرون کشیده و به شفاخانه منتقل کردهاند. آقای زابلی گفته است که ابتدا گمان میرفت این دختر خواهر زندهاند؛ اما وقتی به شفاخانه رسیدند، داکتران اعلام کردند که آنان جان باختهاند. او افزوده است که اجساد این سه دختران به خانوادههایشان تحویل داده شده است. این در حالی است که روز دوشنبه هفته گذشته نیز دو دختر جوان در روستای «پوچی» از مربوطات ولسوالی ارغستان ولایت قندهار هنگام تلاش برای برداشتن آب از یک بند غرق شدند.
مسوولان در فرماندهی پولیس ولایت ننگرهار میگویند که نیروهای آنان سه نفر را به جرم خرید و فروش موی زنان بازداشت کردهاند. پولیس ولایت ننگرهار امروز (دوشنبه، ۲۴ ثور) با نشر خبرنامهای گفته است که این افراد توسط نیروهای پولیس مستقر در حوزهی هفتم امنیتی شهر جلالآباد، مرکز این ولایت بازداشت شدند. فرماندهی پولیس ننگرهار تاکید کرد که این سه نفر درحالی که سعی داشتند ۳۷ گونی (کیسه) موی زنان را جابهجا کنند، توسط نیروهای پولیس بازداشت شدهاند. در خبرنامه آمده است که این مقدار موی زنان در دو کامیون جاسازی شده و قرار بود که توسط این افراد به پاکستان منتقل شود. پولیس ننگرهار میگوید که یکی از افراد بازداشت شده مالک کامیونها است که در زمینهی پرورش ماهی نیز فعالیت دارد و دو نفر دیگر رانندگان کامیونها میباشند. در خبرنامه پولیس آمده است که افراد بازداشت شده در حال حاضر تحت نظارت مدیریت مبارزه با جرایم جنایی ولایت ننگرهار قرار دارند. این در حالی است که خرید و فروش و قاچاق موی زنان از خاک افغانستان به پاکستان و ایران پیش از این نیز وجود داشته است. اما حکومت سرپرست در اعلامیههای مختلف گفته است که خرید و فروش موی زنان خلاف شریعت بوده و آن را ممنوع اعلام کرده است.
شماری از زنان و اعضای «جنبش شنبههای ارغوانی» با اعضای خانوادههای قربانیان سیلابهای اخیر در ولایتهای شمال و شرق کشور ابراز غمشریکی کرده و میگویند که حکومت سرپرست آنطور که در سرکوب مردم شتاب دارند، تعهدی قوی برای ارائهی خدمات به آنها ندارند. اعضای جنبش شنبههای ارغوانی امروز (دوشنبه، ۲۴ ثور) با نشر نوارهای ویدیویی در شبکههای اجتماعی گفتهاند که با آنکه نزدیک به یک هفته از سیلابهای مرگبار در ولایات بغلان، تخار، بدخشان و غور میگذرد و تلفات جانی و مالی سنگینی بر مردم وارد شده است؛ اما حکومت فعلی در ارائه خدمات به آسیبدیدگان رویدادهای طبیعی، ناکام بودهاند. آنان از آغاز کارزار جمعآوری کمک برای سیلابزدگان خبر داده و میگویند که بیشتر قربانیان این رویدادها در شمال و شرق کشور را زنان و کودکان تشکیل میدهند. اعضای جنبش شنبههای ارغوانی از نهادهای امدادرسان میخواهند که از کمکهای خود به سیلابزدگان کشور دریغ نکنند. یکی از اعضای این جنبش تاکید کرد که شهروندان کشور انتظار دارند تا نهادهای امدادرسان تنها به ارائهی آمار قربانیان اکتفا نکنند؛ بلکه تیمهای نجات تشکیل داده و برای نجات افراد آسیبدیده فورا اقدام کنند. این در حالی است که ولایتهای بغلان، تخار، هرات، بدخشان و غور در روزهای اخیر شاهد سیلابهای مدهش بوده و تلفات و خسارات سنگین بر شهروندان کشور وارد کرده است. یونیسف یا صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد دیروز گفته بود که دستکم ۲۴۰ نفر از جمله ۵۱ کودک در ولایتهای شمال و شرق کشور در پی سیلابهای اخیر جان باختهاند.
پس از بسته شدن دروازههای مکاتب و دانشگاهها به روی دختران و ممنوعیت آنان از کار و فعالیت در ادارات دولتی و موسسات خارجی، زنان و دختران شاغل بیکار و خانهنشین شدند. در هرات اما دو بانوی جوان، پس از گذشت چندین ماه از وضع محدویتها بر کار و تحصیل دختران، تصمیم گرفتند به محدودیتها نه گفته و راه فراری از پستوی خانه برایشان پیدا کنند. مهتاب عبداللهی و حلیمه محمدی، دو بانوی جوان در هرات، از معدود دخترانی در افغانستان هستند که به محدویتها نه گفته و برای رسیدن به استقلالیت مالی، کارگاه تولید و فروشگاه لباسهای سنتی افغانی و لباسهای هزارگی «برند لباس سنتی شیرین» را راه اندازی کردند. این دو بانوی جوان که هر دو دانشجوی دانشگاه هرات بودند، پس از وضع محدودیتها و بسته شدن دروازههای دانشگاهها به روی دختران، به فکر راهاندازی کارگاه تولید و فروشگاه لباس شدند. آنان پس از چندماه برنامهریزی و پسانداز کردن پول، فعالیت کارگاه تولید و فروشگاه «برند لباس سنتی شیرین» را آغاز کردند. خانم عبداللهی، میگوید با آنکه راهاندازی کارگاه تولید لباس سرمایهی بیشتری نیاز داشت، اما آنان با سرمایهی اندک، کارشان را شروع کردند: «هر کدام ما ۱۰ هزار افغانی داشتیم. پولهای خود را روی هم گذاشتیم و کار «برند لباس سنتی شیرین» را شروع کردیم. با آنکه با ۲۰ هزار افغانی بیش از ۳ دست لباس نمیشد تهیه کرد.» [caption id="attachment_12929" align="aligncenter" width="664"] عکس ارسالی به رسانه گوهرشاد[/caption] این کارگاه تولید لباس سنتی افغانی، تنها دست مهتاب و حلیمه را نگرفت، آن دو به سرعت چند بانوی دیگری را نیز استخدام کردند تا آنان نیز بتوانند از این فرصت بهرهمند شوند و فعالیت کنند: «به جز ما دو نفر، ۷ خانم دیگر (برشکار، مهرهدوز، خیاط، عکاس، مدل، طراح و فروشنده) نیز در کنار ما مصروف کار شدهاند.» به نظر میرسد ابن بانوان برای تلاشهایشان دورنمای قشنگ و البته بزرگتری را ترسیم کرده اند. مسوول کارگاه تولید و فروشگاه «برند لباس سنتی شیرین» میگوید آنان قصد دارند، کار تولید لباسشان را تبدیل به «برند» جهانی کنند: «سه ماه میشود که روی طرح یک لباس جدید کار میکنیم. این کار ترکیبی از طرح لباس سنتی و جدید است. در روزهای آینده لباس طراحی شده ما وارد بازار خواهد شد. تمرکز ما بر روی تولید لباسهای بهروز و مدلهای جدید است تا از این طریق بتوانیم کار خود را در سطح جهانی گسترش دهیم.» بانو عبداللهی، میگوید با آنکه بیش از چندماه از راهاندازی کارگاهشان نمیگذرد، اما چندین سفارش از داخل و خارج از کشور داشته اند: «تا حالا سفارشهایی از ولایتهای کابل، هلمند، غور داشتیم، چند سفارش دیگر از کشورهای آمریکا و ایران نیز داشتیم.» او خواهان حمایت موسسات داخلی و خارجی از زنان تجارت پیشه است: «بزرگترین مشکل ما، مشکل اقتصادی است و البته مشکل بازار. اگر دستوبال ما باز باشد و اگر بازار مناسب باشد ما میتوانیم بهتر از این، کار کنیم. طرحهای جدیدی روی لباسهای تولیدی خود پیاده کنیم.» پیش از این نیز، شماری از زنان تجارت پیشه و کسبهکار هرات گفته بودند که حمایتهای بین المللی از زنان بشدت کاهش یافته و حمایتهای داخلی نیز بیشتر بر مردان متمرکز است تا بر زنان. با این حال خانم عبداللهی باورمند است که محدودیتها نمیاتواند سد راه او و کار آنان شود: «محدودیتها باعث میشود که آدمها بیشتر تلاش کنند. کار و تلاش، راههای فرار از تنگدستی است و البته راههای فرار از محدودیت. درست است که دروازههای مکاتب و دانشگاهها به روی ما [دختران] بسته است، اما این باعث نمیشود که در گنج خانه بنشینیم و زانوی غم بغل کنیم.» [caption id="attachment_12928" align="aligncenter" width="651"] عکس ارسالی به رسانه گوهرشاد[/caption] مسوول کارگاه تولید و فروشگاه «برند لباس سنتی شیرین»، خطاب به باقی دختران و زنان افغانستان میگوید: «شروع کنید، نه بگویید به محدودیتها. به هر چیزی که جلوی پیشرفت شما را میگیرد، نه بگویید. کافیست به خود باور داشته باشید، آن وقت است که میتوانید بحرانها را از سر راه خود بردارید. هیچ وقت تسلیم نشوید.» این در حالی است که تقریبا سه سال از قدرتگیری حکومت فعلی میگذرد. طی این مدت زنان از رفتن به دانشگاهها، مکاتب، فعالیت در موسسات، ادارات و سایربخشها محروم شدند. شرایطی که نابودی هزاران آرزوی زنان و دختران افغان را به همراه داشت و آنان را مجبور ساخت دست به انتخابهایی زنند که هرگز آن را تصور نمیکردند. با گذشت نزدیک به سال اما هیچ بهبودی در وضعیت حقوقی زنان و برداشته شدن محدودیتها ایجاد نشده است. گزارشگر: سینا
صندوق امانی ویژهی سازمان ملل متحد برای افغانستان گفته است که در افغانستان زنان و دختران با چالشهای نامتناسبی از جمله محدودیتهای حکومت سرپرست روبرو هستند و بر حفظ تمرکز بر سرمایهگذرای بر زنان و حمایت از آنان تاکید شود. این صندوق با نشر گزارشی نوشته است که صندوق امانی ویژهی سازمان ملل متحد از سال ۲۰۲۱ میلادی تا اکنون بیش از ۱.۶۷ میلیون زن را در سراسر افغانستان حمایت کرده است. در گزارش آمده است که سرمایهگذاری روی زنان و دختران در افغانستان بیش از هر زمان دیگری حیاتی است. در ادامه آمده است که مردم افغانستان در سالهای اخیر با مشکلهای فوق العادهای مواجه بودهاند. دههها درگیری همراه با بلایای طبیعی و تأثیرات تغییرات آبوهوایی، رنج بسیار زیادی را به همراه داشته است بهویژه برای زنان که حقوق آنان به میزان قابل توجهی تضعیف شده است. این صندوق نوشته است که برای رسیدگی به مسایل پیچیده، تلاش دارند که زنان را به عنوان عوامل تغییر مثبت توانمند کند. این نهاد تاکید کرد که زنان و دختران افغانستان با چالشهای بیسابقهای روبرو هستند و برابری جنسیتی در کار آنان نقش اساسی دارد. صندوق امانی ویژهی سازمان ملل متحد برای افغانستان تصریح کرد که با استفاده از رویکرد «توسط زنان، برای زنان» ابتکارات تحت رهبری زنان را اولویتبندی میکند و ابزارهای موفقیت را در اختیار آنان قرار میدهند. این صندوق، بیش از ۹۰ «خانه بهداشت خانواده» را ایجاد کرده است. کلینیکهای اجتماعی با کارکنان و قابلههای محلی که مراقبتهای بهداشتی ضروری باروری، مادر و کودک را ارائه میدهند. در بخش از این گزارش آمده است که نرخ باسوادی در میان زنان ۲۳ درصد است که این آمار در روستاهای کشورها حتا کمتر نیز میباشد. صندوق، استقلال اقتصادی برای زنان را مهم عنوان کرده و گفته است که شرکتهای کوچک و متوسط متعلق به زنان را هدف قرار میدهد. به سرمایه، مهارتها و بازار، زنان کارآفرین را حمایت میکند. این نهاد افزوده که بیش از ۷۰ درصد از شرکتهای کوچک و متوسط تحت حمایت صندوق متعلق به زنان است. صندوق امانی ویژهی سازمان ملل متحد برای افغانستان همچنان نوشته که کار سازمان ملل متحد در افغانستان مملو از چالشها، بهویژه محدودیتهاییست که بر نقش زنان در سازمانهای غیردولتی محلی و بینالمللی تأثیر میگذارد. این در حالی است که حکومت سرپرست کار زنان در نهادهای دولتی و غیردولتی را ممنوع کرده است.