محمد سلیمی، سرپرست مرکز امور بین‌الملل و مکتب‌های خارجی ایران اعلام کرده است که دانش‌آموزان «اتباع خارجی» که مهاجران افغانستان را نیز شامل می‌شود، به شرط ارائه معرفی‌نامه‌ای که توسط دفاتر اقامت و اشتغال اتباع خارجی یا مرکز امور اتباع و مهاجران خارجی این کشور صادر می‌شود، می‌توانند در مکتب‌ها ثبت‌نام کنند. رسانه‌های ایرانی با نشر گزارشی گفته‌اند که روند ثبت‌نام دانش‌آموزان مهاجر افغانستان در مکتب‌های این کشور سر از تاریخ ۱۵ اسد آغاز می‌شود و تا ختم ماه سنبله ادامه خواهد داشت. اما محمد سلیمی گفته است: «ثبت‌نام یا جابه‌جایی دانش‌آموزان مطابق با شهر یا استان (ولایت) قید شده در معرفی‌نامه انجام می‌شود و ثبت‌نام دانش‌آموزان اتباع خارجی در مناطق غیرمجاز ممنوع است.» در ادامه تاکید کرده است که روند ثبت‌نام دانش‌آموزان مهاجر افغانستان در سال تحصیلی ۱۴۰۴ و ۱۴۰۵ هجری خورشیدی در مکتب‌های ایران تابع سیاست‌های دولت این کشور است و همه ساله شیوه‌نامه ثبت‌نام «اتباع و مهاجران خارجی» با همکاری و هماهنگی مرکز امور اتباع و مهاجران خارجی وزارت داخله ایران ارسال می‌شود. سرپرست مرکز امور بین‌الملل و مکتب‌های خارجی ایران افزوده است که والدین دانش‌آموزان مهاجر افغانستان در تهران می‌توانند به سایت «kanoonnobat.ir» مراجعه و پس از دریافت نوبت با مراجعه به دفاتر کفالت در تهران با گرفتن معرفی‌نامه (ثبت‌نام) در مکتب‌ها به ثبت نام در منطقه محل اقامت خود اقدام کنند. این مقام ایرانی گفته است: «اتباع و مهاجران دیگر ولایت‌های مجاز، به دفاتر کفالت و اداره‌های امور اتباع مراجعه و پس از بررسی مدارک آنان در صورت داشتن شرایط، معرفی نامه ثبت‌نام دریافت و با مراجعه به مکتب‌های نزدیک محل اقامت، در صورت داشتن ظرفیت، نسبت به ثبت نام اقدام کنند.» محمد سلیمی می‌افزاید که دانش‌آموزان تازه وارد مهاجر صرفاً با داشتن «شناسه ده رقمی یکتا» می‌توانند در فرآیند سنجش آغاز ورود به مکتب ابتداییه شرکت کنند. در حالی ایران شرط تازه‌ی در روند ثبت نام دانش‌آموزان گذاشته است که در بعد از جنگ ایران و اسرائیل، اخراج اجباری مهاجران غیرقانونی به شدت افزایش یافته است.

نادر یاراحمدی، رییس مرکز امور اتباع و مهاجران خارجی وزارت داخله‌ی ایران درتازه‌ترین مورد هشدار داده است که دانش‌آموزان مهاجر که والد یا سرپرست قانونی آنان اجازه‌ی اقامت را ندارند، تا پانزدهم سرطان فرصت دارند که پس از پایان امتحانات و دریافت کارنامه، ایران را ترک کنند. آقای یاراحمدی این اظهارات را در گفتگو با خبرگزاری ایرنا مطرح کرده و گفته است که ادامه‌ی تحصیل برای این گروه در سال تحصیلی آینده ممکن نخواهد بود؛ حتا در صورتی که این دانش‌آموزان داوطلب آزمون سراسری باشند. وی تاکید کرده است: «دانشجویان اتباع به‌دلیل برخورداری از گذرنامه و امکان تمدید اقامت، از شرایط متفاوتی بهره‌مند هستند. در مورد دانشجویان، مشکلی برای ادامه‌ی حضور قانونی در کشور وجود ندارد.» بخش از دانش‌آموزان مهاجر در ایران دختران اهل افغانستان هستند؛ دانش‌آموزانی که با بازگشت به افغانستان از درس و تحصیل محروم می‌شوند. با تسلط حکومت سرپرست بر کشور، آموزش دختران بالاتر از صنف ششم ممنوع شده است. در حال حاضر دختران حق دسترسی به آموزش‌های طبی نیز ندارند. ایران در سال جدید از بیش از دو مهاجر دارای برگه شماری خواسته است که به افغانستان برگردند. در حال حاضر روند بازگشت این مهاجران جریان دارد. طبق معلومات موجود، بخشی از مهاجران زنان و خانواده‌های تحت سرپرستی زنان هستند. رییس مرکز امور اتباع و مهاجران خارجی وزارت داخله‌ی ایران تاکید کرده است که در مورد زنان سرپرست خانوار، چنانچه بازگشت به کشور مبدأ برای آنان با خطر جانی یا مشکلات حاد همراه باشد، موضوع در کمیسیون‌های مربوط، به‌ویژه کمیسیون پزشکی بررسی می‌شود. وی افزوده است که در صورت تایید، این افراد مشمول شرایط استثنایی شده و اجازه‌ی اقامت موقت یا درمان در ایران برای آنان صادر خواهد شد. همچنین او در بخشی صحبت‌هایش با بیان این‌که به‌کارگیری افراد غیرمجاز در ایران ممنوع است، گفته است کسانی که در سال‌های گذشته موفق به دریافت سند هویتی موقت شده‌اند، توانستند کد شغلی دریافت کنند، داوطلبانه به کشور خود بازگردند و پس از دریافت گذرنامه و ویزا، مجددا با توافق یک کارفرما وارد ایران شوند. وی افزوده است که حدود ۴۰۰ هزار نفر دارای کد شغلی، در صورت خودمعرفی و خروج داوطلبانه، می‌توانند از تسهیلات ویزا بهره‌مند شوند؛ اما چنانچه پیش از خروج، بازداشت شوند، از دریافت ویزا محروم خواهند شد. نادر یاراحمدی تصریح کرد: «اتباعی که از این مسیر قانونی وارد کشور شوند، پس از توافق با یک کارفرما و صدور کارت کار، می‌توانند با مدت مجوز یک‌ساله، مشغول به کار شوند. این مجوز سالانه تمدید خواهد شد، مشروط به آن‌که کارفرما رضایت داشته باشد. این افراد مانند کارگران ایرانی از بیمه و دیگر امکانات قانونی برخوردار خواهند بود.»

مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی ایران درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که برگه سرشماری و گذرنامه دست‌نویس برای ثبت نام دانش‌آموزان افغان در ایران اعتبار ندارند. این مرکز در اطلاعیه‌ای از شرایط ثبت نام دانش‌آموزان خارجی در سال جدید تحصیلی در این کشور خبر داد و گفته است که تنها دارندگان کارت شناسایی دارای اعتبار، گذرنامه دارای پروانه اقامت یا گذرنامه دارای پروانه اقامت یا گذرنامه با روادید خانواری الکترونیکی و دفترچه اقامت (عادی، ویژه یا پناهندگی) می‌توانند در مکتب‌های ایران ثبت‌نام کنند. در ادامه اعلامیه آمده است که هرگونه مدارک دیگر، شامل برگه سرشماری و پاسپورت (گذرنامه) غیرالکترونیک و پاسپورت خانوار، برای ثبت‌نام معتبر نیستند. قابل ذکر است که پاسپورت خانوار سندی است که معمولا دولت افغانستان برای خانواده‌ها صادر می‌کند و در آن اطلاعات چند عضو خانواده مثل والدین و فرزندان به‌طور مشترک درج می‌شود. این نوع پاسپورت برخلاف پاسپورت‌های انفرادی رایج، سندی است که همه اعضای خانواده را تحت پوشش قرار می‌دهد و بیشتر برای اهداف ثبت‌نامی یا مهاجرتی استفاده می‌شود. براساس این بخشنامه، علاوه بر کودکان دارای برگه سرشماری که اخیرا از آموزش در مکتب‌های ایران محروم شده‌اند، کودکان افغانستانی دارای مدرک پاسپورت خانواری هم از چرخه آموزش حذف می‌شوند. این در حالی است که چندی پیش نادر یاراحمدی، رییس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت داخله جمهوری اسلامی ایران از هماهنگی با وزارت آموزش و پرورش این کشور برای ایجاد بستر آموزش مجازی در افغانستان برای دانش‌آموزان مهاجر دارای برگه سرشماری خبر داد که باید تا پایان ماه سرطان سال جاری از ایران خارج شوند. وی گفته بود که در سال جدید تنها دانش آموزانی که دارای شناسه و مدرک اقامتی هستند، در مکاتب ایران ثبت نام خواهند شد.

سازمان ملل متحد اعلام کرده است که پس از حدود یک و نیم سال جنگ در غزه و تعطیلی مکاتب، دانش‌آموزان و معلمان فلسطینی بار دیگر به صنف‌های درس بازگشته‌اند. سازمان ملل اعلام کرده است که از آغاز سال تحصیلی جدید در غزه در روز (یکشنبه ۵ حوت) بیش از ۱۰۰ هزار دانش‌آموز در سراسر نوار غزه در مکتب‌ها ثبت‌نام کرده‌اند. استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل گفته است که تا اکنون «۱۶۵ مکتب دولتی در غزه بازگشایی شده‌اند» و برای نخستین‌بار در ۱۶ ماه گذشته، اکثر دانش‌آموزان امکان حضور در صنف‌های درس را پیدا کرده‌اند. اعلامیه به نقل از سیف نشبت، یکی از دانش‌آموزان نوشته است که او با ابراز خوشحالی از بازگشت به مکتب، گفت که با وجود اینکه امکانات محدود است و محیط مناسبی برای آموزش وجود ندارد، اما آنها مصمم‌ هستند که روند آموزشی را ادامه دهند. این دانش‌آموز تاکید کرده است: «ماه‌های گذشته برای من و بسیاری از هم‌صنفی‌هایی دشوار بوده و نگرانی از دست دادن آینده‌مان را در پی داشته، اما تصمیم به ازسرگیری آموزش در غزه، امید را به ما بازگرداند.» سیف نشبت تصریح کرد که تلاش می‌کند تا عقب‌ماندگی ۱۵ ماه گذشته را جبران کرده و تحصیلات خود را بدون تأخیر ادامه دهد. براساس گزارش رسانه‌های بین‌المللی، مجموع خسارات وارده به بخش آموزش غزه از دو میلیارد دالر فراتر تخمین زده می‌شود. این در حالی است که مقام‌های فلسطینی گزارش داده‌اند که ۸۵ درصد مکتب‌های غزه بر اثر حملات هوایی اسرائیل از کار افتاده‌اند. وزارت معارف فلسطین اعلام کرده که دانش‌آموزان در ساختمان‌هایی که هنوز پابرجا مانده‌اند، یا در مراکز آموزشی جایگزینی که در سراسر این منطقه جنگ‌زده ایجاد شده‌اند، به آموزش ادامه خواهند داد. مقامات فلسطین تخمین زده‌اند که از اکتبر ۲۰۲۳ میلادی تا اکنون، بیش از ۱۲ هزار دانش‌آموز و ۸۰۰ معلم کشته شده‌اند و بیش از هزار نهاد آموزشی تخریب شده است. وزارت معارف از سازمان‌های حقوق بشری خواسته است که بر اسرائیل فشار آورند تا زمینه دسترسی به مواد ضروری آموزشی فراهم شود. در طول جنگ در غزه بارها گزارش‌هایی از هدف قرار دادن مدارس، پناهگاه‌های غیرنظامی و بیمارستان‌ها توسط ارتش اسرائیل منتشر شد. این حملات واکنش‌های گسترده بین‌المللی را به دنبال داشته است.