نادر یاراحمدی، رییس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت داخله جمهوری اسلامی می‌گوید که حضور مهاجران افغانستان در ایران باید محدود شود و حتی کسی که ۴۰ سال در ایران حضور دارد، پناهنده محسوب نمی‌شود. آقای یاراحمدی این اظهارات را در در مراسم افتتاح مرکز ساماندهی اتباع خارجی در کرمان مطرح کرده و در این مراسم درباره جمعیت مهاجران افغانستانی صحبت کرده است. این مقام جمهوری اسلامی با ادعای اینکه عرف در تمام دنیا بر این است که ۳ درصد جمعیت کشور را مهاجران خارجی تشکیل می‌دهد، گفت: «ما با آلمان و آمریکا مقایسه می‌شویم، اما بر مبنای سه درصد باید ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تبعه بیشتر نداشته باشیم.» نادر یاراحمدی تاکید کرده که در کرمان بنابر جمعیت این استان شمار مهاجران افغان نباید بیش از صد هزار نفر باشد. همزمان اسکندر مومنی، وزیر داخله جمهوری اسلامی گفته که ایران ظرفیت پذیرش مهاجران را ندارد و اولویت اصلی دولت اخراج حدود دو میلیون مهاجر فاقد مدرک اقامت است. آقای مومنی افزوده است که این افراد فرصت‌های شغلی را اشغال کرده و در حال حاضر یارانه‌های قابل‌توجهی صرف مهاجران می‌شود. این مقام ایرانی می‌گویند که آنان باید به افغانستان بازگردند و کشور خود را آباد کنند. این در حالی است که ایران روند اخراج مهاجران غیرقانونی افغانستانی را تشدید کرده است. همچنین قابل ذکر است که پاکستان در ۱۸ ماه گذشته بیش از یک میلیون مهاجر افغان فاقد مدرک را اخراج کرده است. روند اخراج مهاجران افغان از کشورهای همسایه در حالی ادامه دارد که نبود فرصت‌های شغلی و محدودیت‌های وضع‌شده، شهروندان افغانستان را به مهاجرت واداشته است. قابل ذکر است که پس از تسلط دوباره‌ی حکومت فعلی بر افغانستان شمار زیاد فعالان مدنی، مدافعان حقوق بشر و حقوق زن، خبرنگاران، دگرباشان جنسی، نظامیان پیشین و افغان‌هایی که با نیروهای خارجی در افغانستان همکار بودند، به دلیل هراس از انتقام‌جویی و یا هم رسیدگی به درخواست‌های پناهندگی‌شان به کشورهای اروپایی و آمریکایی به پاکستان و ایران رفته‌اند که برخی از آنان هنوز هم منتظر طی مراحل درخواست‌های پناهندگی‌شان اند.

اسکندر مومنی، وزیر امور داخله‌ی ایران در تازه‌ترین مورد اعلام کرده است که کشورش ظرفیت پذیرش مهاجران غیرقانونی افغانستان را ندارد و باید به کشورشان بازگردند. رسانه‌های ایرانی به نقل از آقای مومنی گزارش داده‌اند که مهاجران فاقد مدرک قانونی باید ایران را ترک کنند. وی در ادامه تاکید کرده است: «در حال حاضر حدود دو میلیون تبعه‌ غیرمجاز در کشور حضور دارند که باید به کشور خود بازگردند.» وزیر امور داخله‌ی ایران افزوده است که شهروندان افغانستان فرصت‌های شغلی زیادی را در این کشور اشغال کرده‌اند. این مقام ایرانی می‌گویند که آنان باید به افغانستان بازگردند و کشور خود را آباد کنند. این در حالی است که ایران روند اخراج مهاجران غیرقانونی افغانستانی را تشدید کرده است. همچنین قابل ذکر است که پاکستان در ۱۸ ماه گذشته بیش از یک میلیون مهاجر افغان فاقد مدرک را اخراج کرده است. روند اخراج مهاجران افغان از کشورهای همسایه در حالی ادامه دارد که نبود فرصت‌های شغلی و محدودیت‌های وضع‌شده، شهروندان افغانستان را به مهاجرت واداشته است. قابل ذکر است که پس از تسلط دوباره‌ی حکومت فعلی بر افغانستان شمار زیاد فعالان مدنی، مدافعان حقوق بشر و حقوق زن، خبرنگاران، دگرباشان جنسی، نظامیان پیشین و افغان‌هایی که با نیروهای خارجی در افغانستان همکار بودند، به دلیل هراس از انتقام‌جویی و یا هم رسیدگی به درخواست‌های پناهندگی‌شان به کشورهای اروپایی و آمریکایی به پاکستان و ایران رفته‌اند که برخی از آنان هنوز هم منتظر طی مراحل درخواست‌های پناهندگی‌شان اند.

محسن نقوی، وزیر امور داخله‌ی پاکستان درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که از نوامبر ۲۰۲۳ میلادی تا اکنون یک میلیون و ۲ هزار و ۲۳۰ مهاجر افغانستانی از این کشور اخراج شدند. آقای نقوی این اظهارات را در گزارشی به شورای ملی این کشور مطرح کرده و گفته است که بیش از ۱.۳۷ میلیون مهاجر افغانستان دارنده کارت «پی‌او‌آر» از سال ۲۰۰۷ میلادی به این‌سو تحت برنامه کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناه‌جویان به این کشور بازگشت داده شده‌اند. در ادامه آمده است که اعتبار کارت شهروندی افغانستان (ای‌سی‌سی) را نیز تمدید نخواهد کرد. پاکستان که میزبان یکی از بزرگترین جمعیت پناه‌جویان کشور در درازمدت بوده است، در بحبوحه تیرگی روابط دوجانبه با حکومت فعلی و افزایش نگرانی‌های امنیتی، تصمیم به اخراج مهاجران بدون مدرک کشور گرفته است. همچنین سازمان بین‌المللی مهاجرت اعلام کرده که در ادامه روند اخراج اجباری مهاجران افغانستان، از اول ماه اپریل تا ۱۲ می سال روان میلادی، بیش از ۱۲۸ هزار تن از پاکستان اخراج شده‌اند. با این حال، چالش‌های سیاسی و اقتصادی داخلی، با تأثیرات بلندمدت بر ثبات اجتماعی، باعث دشواری‌های بیش‌تر برای مهاجران بازگشته و جامعه افغانستان شده است. باید گفت که پاکستان از نزدیک به دو ماه به این‌سو مرحله دوم اخراج اجباری مهاجران افغانستان را نیز روی دست گرفته که طی آن، هزاران شهروند افغانستان از این کشور با اجبار به افغانستان برگشت داده شده‌اند. در این میان مهاجران بازگشته از برخورد نادرست، زشت و خلاف ارزش‌های انسانی توسط پولیس پاکستان نیز سخن می‌زنند.

مسوولان صحی در ولایت ننگرهار می‌گویند که از آغاز موج دوم بازگشت اجباری مهاجران افغانستانی از پاکستان، ۳۴ نوزاد در اردوگاه موقت در مرز تورخم متولد شدند. سید محمد شاهد، مسوول کمیته صحی در این اردوگاه گفته است که دو نوزاد از طریق سزارین و بقیه طبیعی به دنیا آمده‌اند. آقای شاهد تاکید کرده است که کودکان و مادران‌شان تمام خدمات صحی لازم را دریافت می‌کنند. وی در ادامه گفت که تعدادی از موسسات بین‌المللی و خیریه صحی نیز در اردوگاه فعالیت دارند و خدمات صحی را به مهاجران بازگشت‌کننده ارائه می‌کنند. همچنین نظر افغان، نماینده یک بنیاد خیریه گفت: «در این سه روز، پزشکان متخصص به درمان بیماران خواهند پرداخت و برای آن‌ها داروهایی به ارزش صدها هزار افغانی به‌صورت رایگان توزیع خواهد شد.» در همین حال، پناهندگانی که به اجبار از پاکستان اخراج شده‌اند، می‌گویند که به‌دلیل دسترسی نداشتن به آب آشامیدنی و سرپناه، به بیماری‌های مختلفی مبتلا شده‌اند. این در حالی است که سازمان جهانی صحت پیش از این نسبت به شیوع بیماری‌های عفونی در میان مهاجران بازگشته از پاکستان هشدار داده بود. موج تازه‌ای بازگشت مهاجران از اوایل اپریل ۲۰۲۵ از پاکستان آغاز شد. بر اساس آمار، حدود ۱۵۰ هزار مهاجر در این ماه از پاکستان وارد افغانستان شده‌اند. پاکستان از اول اپریل اخراج اجباری مهاجران افغانستانی که دارای کارت شهروندی افغانستان (پی‌اوآر) و (آی‌سی‌سی) استند را آغاز کرد. با آغاز این روند نگرانی‌ها از افغانستانی‌ها در معرض خطر نیز افزایش یافته است. به ویژه زنان و دختران که در افغانستان از حقوق ابتدایی خود محروم اند و شماری از آنان پس از حاکمیت حکومت فعلی به دلیل محدودیت‌های موجود بر زنان و دختران به این کشور پناهنده‌ شده‌ بودند. پیش این نیز، شماری از نهادهای حقوق بشری از اخراج اجباری مهاجران افغانستانی از پاکستان و سرنوشت نامعلوم آنان در حاکمیت حکومت سرپرست ابراز نگرانی کرده و از دولت پاکستان خواسته بودند که این روند را متوقف کنند.

کمیته بین‌المللی صلیب سرخ درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که در ۱۸ ماه گذشته، نزدیک به یک میلیون مهاجر افغان از پاکستان اخراج شده‌اند. این کمیته روز (جمعه، ۱۲ ثور) با نشر گزارشی گفته است که تنها در ماه اپریل سال جاری میلادی، ۱۴۵ هزار مهاجر از پاکستان اخراج شدند. کمیته بین‌المللی صلیب سرخ تاکید کرده است که مهاجران پس از بازگشت، در کمپ‌ها با چالش‌های جدی مواجه می‌شوند؛ به‌گونه‌ای که حتا تا چهار خانواده در یک چادر اسکان داده می‌شوند. در گزارش آمده است که روزانه چهار تا شش هزار تن وارد کشور می‌شوند و این موج بازگشت، فشار زیادی بر خدمات بهداشتی و منابع غذایی وارد کرده است. کمیته بین‌المللی صلیب سرخ برای رسید‌گی به نیازهای بازگشت‌کننده‌گان، ۲۵ میلیون فرانک سوئیس درخواست کمک کرده است. در حالی‌ که پاکستان و ایران اقدام به اخراج جمعی مهاجران افغانستانی کرده‌اند، حکومت سرپرست آمادگی لازم برای پذیرش بازگشت‌کنندگان را ندارند. این در حالی است که پاکستان از اول اپریل اخراج اجباری مهاجران افغانستانی که دارای کارت شهروندی افغانستان (پی‌اوآر) و (آی‌سی‌سی) استند را آغاز کرد. با آغاز این روند نگرانی‌ها از افغانستانی‌ها در معرض خطر نیز افزایش یافته است. به ویژه زنان و دختران که در افغانستان از حقوق ابتدایی خود محروم اند و شماری از آنان پس از حاکمیت طالبان به دلیل محدودیت‌های موجود بر زنان و دختران به این کشور پناهنده‌ شده‌ بودند. پیش این نیز، شماری از نهادهای حقوق بشری از اخراج اجباری مهاجران افغانستانی از پاکستان و سرنوشت نامعلوم آنان در حاکمیت حکومت سرپرست ابراز نگرانی کرده و از دولت پاکستان خواسته بودند که این روند را متوقف کنند.

کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان برای افغانستان از بازگشت اجباری مهاجران افغانستانی از پاکستان ابراز نگرانی کرده و هشدار داده است که در این میان، زنان و دختران با آینده‌ای نامعلوم و با دسترسی محدود به آموزش و کار روبرو هستند. این نهاد با نشر پیامی در حساب کاربری ایکس خود نوشته است که از آغاز ماه اپریل نزدیک به ۱۲۰ هزار مهاجر افغانستانی از پاکستان اخراج شده‌اند. عرفات جمال، رییس کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان که از گذرگاه تورخم در شرق افغانستان دیدار کرده، گفته است که بسیاری از این مهاجران برای نخستین بار به وطن‌شان قدم می‌گذارند و گروه‌های آسیب‌پذیر به ویژه زنان و دختران نگران آینده‌شان هستند. رییس کمیساریای عالی سازمان ملل تاکید کرده است که این زنان و دختران نگران هستند؛ زیرا در وطن‌شان با محدودیت‌هایی در زمینه‌ی آموزش، کار و حتا گشت‌وگذار آزادانه روبرو می‌شوند. جمال به اشاره به چهار دهه درگیری در افغانستان افزوده که نیمی از جمعیت افغانستان برای ادامه‌ی زندگی شان به کمک‌های انسان‌دوستانه نیاز دارند و اکنون موج بزرگ از بازگشت‌کنندگان سبب بدتر شدن وضعیت بشری در این کشور شده است. وی همچنین به اهمیت، کمک‌های جامعه‌ی جهانی در این بازه‌ی زمانی تاکید کرده و گفته است که با کم‌بود شدید بودجه برای ادامه‌ی کمک‌های انسان‌دوستانه به بازگشت‌کنندگان روبرو است. این در حالی است که پاکستان از اول اپریل اخراج اجباری مهاجران افغانستانی که دارای کارت شهروندی افغانستان (پی‌اوآر) و (آی‌سی‌سی) استند را آغاز کرد. با آغاز این روند نگرانی‌ها از افغانستانی‌ها در معرض خطر نیز افزایش یافته است. به ویژه زنان و دختران که در افغانستان از حقوق ابتدایی خود محروم اند و شماری از آنان پس از حاکمیت طالبان به دلیل محدودیت‌های موجود بر زنان و دختران به این کشور پناهنده‌ شده‌ بودند. پیش این نیز، شماری از نهادهای حقوق بشری از اخراج اجباری مهاجران افغانستانی از پاکستان و سرنوشت نامعلوم آنان در حاکمیت حکومت سرپرست ابراز نگرانی کرده و از دولت پاکستان خواسته بودند که این روند را متوقف کنند.

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت سرپرست اخراج اجباری مهاجران افغانستان از پاکستان را «غیراسلامی و غیرانسانی» و برخلاف تمام اصول دانسته و به شدت محکوم کرده‌اند. آقای مجاهد این اظهارات را در یک نشست ویژه دولتی که به ریاست ملا محمدحسن آخوند، نخست‌وزیر حکومت فعلی برگزار شده بود، مطرح کرده و گفته است که اشتراک‌کنندگان این نشست اخراج مهاجران افغانستان از پاکستان را همچنین خلاف آموزه‌های اسلامی، اصول بین‌المللی و حقوق همسایگی خواندند. در این در این نشست علاوه بر اعضای کابینه، عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی، عبدالسلام حنفی، معاون اداری و مولوی عبدالکبیر، معاون سیاسی سابق و سرپرست کنونی وزارت مهاجرین و عودت‌کنندگان شرکت کرده بودند. سخنگوی حکومت فعلی تاکید کرده است که آنان از احزاب سیاسی، علما و چهره‌های با نفوذ پاکستان نیز خواسته‌اند که مسوولیت اسلامی و همسایگی خود را در قبال مهاجران افغانستان ادا کنند. در ادامه آمده است که مقام‌های ارشد طالبان در این نشست گفته‌اند: «بر همگان روشن است که مردم افغانستان و پاکستان ده‌ها سال است که باهم ارتباط خوبی دارند و ما می‌خواهیم که این ارتباط دینی، تاریخی و فرهنگی همین‌گونه دوامدار باقی بماند، زیرا این ارتباط نیاز و ضرورت مردم دو کشور است و این‌گونه اقدامات نادرست به ضرر هردو کشور است.» همچنین مسوولان حکومتی از سازمان ملل متحد و نهادهای بین‌المللی نیز خواسته‌اند که برای جلوگیری از فاجعه‌ی انسانی و بازگرداندن آبرومندانه‌ی مهاجران افغانستان، به‌ وظایف خود عمل کنند. این در حالی است که پاکستان به مهاجران افغانستان تا پایان ماه مارچ سال جاری میلادی مهلت داده بود که شهرهای اسلام‌آباد و راولپندی را داوطلبانه ترک کنند. بر اساس تصمیم این کشور، پس از پایان این مهلت، مهاجرانی که کارت سازمان ملل متحد را دارند به سایر شهرهای پاکستان منتقل و سایر مهاجران، از جمله دارندگان کارت شهروندی افغانستان (ای‌سی‌سی) به افغانستان اخراج می‌شوند. باید گفت که با پایان این مهلت، پولیس پاکستان روند بازداشت و اخراج مهاجران افغانستان را آغاز کرده است. بر اساس آمار سازمان بین‌المللی مهاجرت، تنها در دو روز اخیر بیش از هشت هزار نفر از پاکستان به افغانستان اخراج شده‌اند. این سازمان اخراج مهاجران افغانستان را نقض حقوق بشر دانسته و خواستار توقف آن شده است.

حجب صدیقی، دادستان عمومی ولایت تایباد خراسان رضوی ایران درتازه‌ترین مورد اعلام کرده است که ورود مهاجران افغانستانی فاقد مدرک به ایران در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال قبل آن دست‌کم ۵۰ درصد کاهش یافت. آقای صدیقی این اظهارات را امروز (یک‌شنبه، ۱۷ حمل) در نزدیک مرز دوغارون در صحبت رسانه‌ها مطرح کرده و گفته است که نیروهای امنیتی پارسال از ورود ۳۳ هزار و ۵۸۲ شهروند افغانستانی فاقد مدرک به خاک ایران جلوگیری کردند. دادستان عمومی ولایت تایباد ایران تاکید کرده است که اجرای طرح دیوارکشی در مرز ایران و افغانستان، برخوردهای دستگاه‌ قضایی با مهاجران و همراهی و هماهنگی نهادهای دولتی در کاهش ورود مهاجران افغانستانی فاقد مدرک نقش مهم داشته است. این مقام جمهوری اسلامی افزوده است که روزانه ده‌ها مهاجر افغانستانی فاقد مدرک توسط نیروهای امنیتی در ۱۱ ولایت ایران بازداشت و از طریق مرز دوغارون به مقامات حکومت سرپرست تحویل داده می‌شوند. دادستان عمومی ولایت تایباد هشدار داد که مرزهای مشترک ایران و افغانستان برای هرگونه ورود بدون مدرک قانونی ناامن است و با «متجاوزین به طور قاطع و قانونی برخورد» می‌شود. این در حالی است که جمهوری اسلامی اخیرا روند بازداشت و اخراج مهاجران افغانستانی را به شدت افزایش داده است. به گزارش مقامات جمهوری اسلامی، در سال گذشته یک میلیون و۱۲۰ هزار مهاجر افغان از ایران اخراج شده‌اند. این مقامات تاکید کردند که در سال جاری نیز به همین میزان مهاجر افغان را اخراج خواهند کرد. قابل ذکر است که پس از تسلط دوباره‌ی حکومت فعلی بر افغانستان شمار زیاد فعالان مدنی، مدافعان حقوق بشر و حقوق زن، خبرنگاران، دگرباشان جنسی، نظامیان پیشین و افغان‌هایی که با نیروهای خارجی در افغانستان همکار بودند، به دلیل هراس از انتقام‌جویی و یا هم رسیدگی به درخواست‌های پناهندگی‌شان به کشورهای اروپایی و آمریکایی به پاکستان و ایران رفته‌اند که برخی از آنان هنوز هم منتظر طی مراحل درخواست‌های پناهندگی‌شان اند. ایران و پاکستان در سه‌ونیم سال گذشته هزاران مهاجر را به طور اجباری اخراج کرده و سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ای علیه آنان در این کشور وضع کرده است. این در حالی است که ایران و پاکستان استخدام کارگران افغانستانی را در شماری از ولایت‌های این کشور ممنوع کرده و نیز روند اخراج اجباری پناه‌جویان را تشدید کرده است. در این مدت کارزارهای گسترده‌ای علیه مهاجران افغانستان در شبکه‌های اجتماعی از سوی کاربران ایرانی و پاکستان راه‌اندازی شده است.

دفتر سازمان عفو بین‌الملل در بخش جنوب آسیا در کارزار تازه‌ای خود خواهان لغو برنامه اخراج مهاجران اهل افغانستان از پاکستان شده است. این دفتر با نشر اعلامیه‌ای گفته است که هدف این کارزار بلند کردن صدای شهروندان افغانستان می‌باشد که در معرض اخراج غیرقانونی از پاکستان قرار دارند. اعلامیه به نقل از بابو رام پنت، معاون منطقه‌ای بخش جنوب آسیا در سازمان عفو بین‌الملل نوشته است: «شهروندان اهل افغانستان، از جمله پناهنده‌گان و پناه‌جویان، از زمان اعلام طرح مرحله‌ای اخراج توسط مقام‌های پاکستانی در اکتوبر ۲۰۲۳، در ترس و نگرانی زندگی می‌کنند. بسیاری از این افغان‌ها بیش از چهار دهه است که در پاکستان ساکن هستند.» وی در ادامه افزوده است: «اکنون دولت پاکستان با پافشاری بر سیاست‌هایی که با تعهدات حقوق بشری‌اش—به‌ویژه اصل منع بازگرداندن اجباری—تضاد دارد، زنده‌گی آنان را به ‌شدت تهدید می‌کند.» این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که روند اخراج اجباری سه روز پیش در پشاور آغاز شده است. همچنین علی امین گنداپور، وزیر اعلی ایالت خیبرپختونخوا، روز پنج‌شنبه هفته‌ی گذشته در یک نشست خبری سیاست حکومت فدرال پاکستان در قبال مهاجران افغانستان را نادرست خوانده بود. قابل ذکر است که پس از تسلط دوباره‌ی حکومت فعلی بر افغانستان شمار زیاد فعالان مدنی، مدافعان حقوق بشر و حقوق زن، خبرنگاران، دگرباشان جنسی، نظامیان پیشین و افغان‌هایی که با نیروهای خارجی در افغانستان همکار بودند، به دلیل هراس از انتقام‌جویی و یا هم رسیدگی به درخواست‌های پناهندگی‌شان به کشورهای اروپایی و آمریکایی به پاکستان و ایران رفته‌اند که برخی از آنان هنوز هم منتظر طی مراحل درخواست‌های پناهندگی‌شان اند. ایران و پاکستان در سه‌ونیم سال گذشته هزاران مهاجر را به طور اجباری اخراج کرده و سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ای علیه آنان در این کشور وضع کرده است. این در حالی است که ایران و پاکستان استخدام کارگران افغانستانی را در شماری از ولایت‌های این کشور ممنوع کرده و نیز روند اخراج اجباری پناه‌جویان را تشدید کرده است. در این مدت کارزارهای گسترده‌ای علیه مهاجران افغانستان در شبکه‌های اجتماعی از سوی کاربران ایرانی و پاکستان راه‌اندازی شده است.