شماری از زنان معترض و اعضای جنبش شنبههای ارغوانی از سازمان ملل متحد و نهادهای بینالمللی حقوق بشری خواستهاند تا به نقض گسترده و سیستماتیک حقوق بشر، بهویژه حقوق زنان توسط حکومت سرپرست پاسخی فوری و قاطعانه بدهند. جنبش شنبههای ارغوانی امروز(یکشنبه، ۲۲ میزان) با نشر اعلامیهای گفته است که جنایات حکومت فعلی طی سه سال گذشته نه تنها زنان افغانستان را هدف قرار داده، بلکه تعهد جهانی به حقوق بشر و عدالت بینالمللی را نیز به چالش کشیده است. اعلامیه به تجاوزهای جنسی هولناک در زندانها، ازدواجهای اجباری با نیروهای حکومت فعلی و حتا ربوده شدن زنان از خیابانها تحت بهانههای شرعی مانند پوشش حجاب و اجرای «امر به معروف» اشاره کرده است. در ادامه آمده است که این اقدامات، علاوه بر نابود کردن زندگی زنان افغانستان، ساختار اجتماعی و فرهنگی کشور را نیز به شدت تحت تأثیر قرار داده است. در اعلامیه آمده است که حکومت فعلی از خشونتهای جنسی بهعنوان ابزاری برای سرکوب و خفه کردن اعتراضات زنان علیه رژیم خود استفاده میکند. اعلامیه افزوده است که حکومت فعلی تلاش میکند با استفاده از ترس و وحشت، هر گونه مخالفت و مقاومت زنان را در نطفه خفه کنند. زنان معترض از جامعهی جهانی میخواهند تا با اعمال فشارهای دیپلماتیک و اقتصادی، از ادامهی این رفتارهای ضد بشری در افغانستان جلوگیری کنند. جنبش شنبههای ارغوانی به جامعهی جهانی هشدار داده است که عدم اقدام فوری و جدی در برابر این جنایات، تنها به تشدید فاجعهی انسانی در افغانستان منجر خواهد شد. همچنین این جنبش از سازمان ملل و دیگر نهادهای حقوق بشری خواسته است تا نظارت مستقلی بر جنایات فعلی در افغانستان داشته و با اعمال تحریمهای شدید و مداخلهی بشردوستانه، مانع از تداوم خشونتها شوند. جنبش شنبههای ارغوانی این مساله را آزمونی جدی برای تعهد جامعهی جهانی به حقوق بشر و عدالت میداند. در حالی این جنبش خواستار توجه نهادهای بینالمللی میشود که حکومت سرپرست پس از بازگشت به قدرت در افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از تحصیل محروم و سپس دانشجویان دختر را از رفتن به دانشگاهها منع کردند. باید گفت که محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
برچسب: رسانه گوهرشاد
یوناما یا دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در کابل به مناسبت روز جهانی کاهش خطر بلاهای طبیعی، خواستار حمایت بیشتر بینالمللی از افغانستان شده است. یوناما امروز (یکشنبه، ۲۲ میزان) در حساب کاربری ایکس خود نوشته است: «در سرتاسر افغانستان، جوامع همچنان از بلایای مکرر ناشی از خطرات طبیعی و شوکهای محیطی و اقلیمی متحمل تلفات سنگینی میشوند.» در ادامه تاکید کرد: «در روز جهانی کاهش خطر بلاها، ما خواستار حمایت بیشتر بینالمللی برای بهبود و تابآوری هستیم.» ۱۳ اکتبر از سوی سازمان ملل متحد بهعنوان روز جهانی کاهش اثرات بلاهای طبیعی نامگذاری شده است. چند روز پیش نیز یوناما گفته بود که با گذشت یک سال از وقوع زمینلرزه «مرگبار» در هرات، هنوز شمار زیادی از آسیب دیدهگان این زمینلرزه نیازمند کمکهای بشری هستند. دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد گفته است که افغانستان بهشدت متأثر از رویدادهای طبیعی است. شعار این روز در سال ۲۰۲۴ میلادی، «آموزش بهعنوان راه نجات جوانان در کاهش خطر بلایا» تعیین شده است. افغانستان از جمله کشورهای بهشدت آسیبپذیر و با کمترین آمادگی در برابر خطرات طبیعی، از جمله زمینلرزه و سیل است. همچنین سیل در بهار امسال تلفات و ویرانیهای گستردهای در شماری از ولایتها برجای گذاشت. این در حالی است که این کشور با بحران اقتصادی و فقر نیز مواجه است.
حسن خمینی، نواسهی روحالله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران میگوید که تبلیغات «بیدلیل» و «دروغین» علیه مهاجران اهل افغانستان در آن کشور به شدت شکل گرفته است. وبسایت «جماران نیوز» گزارش داده است که حسن خمینی این اظهارات را در دیدار با اعضا و مسوولان «شورای هماهنگی هیأتهای مذهبی مهاجرین افغانستانی» مطرح کرده است. آقای خمینی تاکید کرد: «تبلیغات بیدلیلی علیه مهاجران شکل گرفته است و شاید برگزاری این جلسه در این شرایط، عمدتاً برای این بود که بگویم این تبلیغات شکل گرفته دروغین است.» وی افزود: «نقش برادران ما در افغانستان و بهخصوص شیعیان افغانستان در طول سالهای بعد از انقلاب برای مردم ایران نه تنها مخرب نبوده، بلکه بسیار مولد و مثبت نیز بوده است.» وی در این دیدار به نقش شهروندان اهل افغانستان در «ادوار مختلف تاریخ انقلاب اسلامی» ایران اشاره کرده و خواستار خنثاسازی تبلیغات علیه مهاجران افغانستان شده است. باید گفت که این اظهارات در حالی مطرح شده است که پس از رویکارآمدن مسعود پزشکیان بهعنوان رییسجمهور در ایران، فشارها بر مهاجران افغانستان در آن کشور افزایش یافته و اخراج اجباری گستردهی آنان آغاز شده است. همچنین در کنار این موارد، موجهای گستردهای از تبلیغات منفی علیه مهاجران افغانستان در شبکههای اجتماعی از سوی شهروندان ایران شکل گرفته و مواردی از آزارواذیت، ضربوشتم و حتا قتل مهاجران نیز گزارش شده است. گفتنیست که ایران از سالها به اینسو میزبان میلیونها افغانستانی است. در ماههای اخیر این کشور، روند اخراج اجباری شهروندان افغانستان را آغاز کرده است. پس از حاکمیت حکومت فعلی در آگوست 2021، تعدادی از شهروندان افغانستان بهشمول زنان معترض، فعالان حقوق زن، نظامیان پیشین و خبرنگاران به کشورهای مختلف از جمله ایران مهاجرت کردند.
سازمان نجات کودکان در تازهترین مورد اعلام کرده است که هر دقیقه دو دختر در کشورهای آسیبپذیر جهان، ازدواج میکنند. این سازمان با نشر گزارشی گفته است که بیش از دو سوم دختران در این کشورها در سنین نوجوانی از آموزش محروم میشوند و با ازدواج زودهنگام مواجهاند. سازمان نجات کودکان به مناسبت روز جهانی دختر گفت که ۳۲ میلیون دختر در مناطق آسیبپذیر در خطر ازدواج زودهنگام و ناپایداری شدید هستند. به گزارش این سازمان، هر ۳۰ ثانیه یک دختر در کشورهای آسیبپذیر جهان ازدواج میکند. در ادامه آمده است که عوامل بحرانزایی مانند درگیریها، تغییرات اقلیمی و شوکهای اقتصادی، آسیبپذیری دختران را افزایش داده و منجر به ازدواج زودهنگام آنها میشود. در گزارش آمده است که یکچهارم دختران در این کشورها پیش از ۱۸ سالگی زایمان میکنند و حداقل ۵.۹ میلیون دختر یا پناهندهاند یا در شرایط پناهندگی زندگی میکنند. سازمان نجات کودکان از ازدواج کودکان بهعنوان نقض حقوق دختران ذکر شده و بر لزوم اقدام فوری برای بهبود وضعیت آنها تاکید شده است. همچنین گفته شده است که بحرانهای اقلیمی، اقتصادی و درگیریها خانوادهها را به ازدواج دادن دخترانشان مجبور میکند. بر اساس این گزارش، ۱۷۰ میلیون دختر نوجوان در کشورهای آسیبپذیر بزرگ میشوند. این دختران دو برابر بیشتر از دخترانی که در کشورهای با ثباتتر زندگی میکنند، در معرض خطر ازدواج زودهنگام قرار دارند. قابل ذکر است که یازدهم اکتبر روز جهانی دختر است. به مناسبت این روز بسیاری از مدافعان حقوق آموزش از حکومت فعلی افغانستان خواستند تا دروازههای مکتب و دانشگاهها را به روی دختران باز کند. حکومت فعلی در سه سال گذشته به درخواستهای جامعهی جهانی برای بازگشایی مکاتب و دانشگاهها به روی دختران پاسخ نداده است.
شماری از زنان معترض و اعضای شبکه مشارکت سیاسی زنان افغانستان میگویند که در سال ۲۰۲۱ میلادی در بیش از صد کشور جهان به خاطر محدودیتهای بیشماری که برای زنان و دختران در افغانستان وضع شده بود، دست به تظاهرات اعتراضی زده و برای حق و حقوق زنان دادخواهی کردند. این شبکه با نشر اعلامیهای گفته است که مکتبهای دخترانه در افغانستان بازگشایی گردد و به گروگانگیری سیاسی از دختران و زنان کشور پایان بخشیده شود. در بخشی از این اعلامیه به مناسبت دهم اکتوبر روز جهانی همبستگی زنان جهان با زنان افغانستان از کشورهای جهان خواسته شده تا حکومت فعلی به دلیل «اعمال ضد بشری» به دادگاه بینالمللی کشانده شوند. در ادامه آمده است که زندانیان مدنی، سیاسی و نظامیان حکومت پیشین که بعد از عفو عمومی بازداشت شدهاند، باید آزاد شوند. شبکه مشارکت سیاسی زنان افغانستان بار دیگر خواهان بهرسمیتشناسی آپارتاید جنسیتی در کشور شده و همچنان در اعلامیه این نهاد آمده که حقوق اقلیتهای قومی ، مذهبی و جنسیتی رعایت شود. باید گفت که دهم اکتبر تاریخی است که زنان در بیش از شصت کشور جهان به حمایت از زنان افغانستان تظاهراتی را انجام دادند. در کانادا نیز زنان افغانستان و ایران و کانادایی با برگزاری مظاهرهای در میدان اصلی شهر از زنان افغانستان حمایت کرده و از جهانیان خواستند تا حکومت حکومت فعلی را به رسمیت نشناسند. باید گفت که حکومت سرپرست پس از بازگشت به قدرت در افغانستان، دختران بالاتر از صنف ششم را از تحصیل محروم و سپس دانشجویان دختر را از رفتن به دانشگاهها منع کردند. باید گفت که محدودیتهای حکومت فعلی، باعث شده است که میلیونها دانشآموز دختر از آموزش باز بماند. در کنار آن زنان از رفتن به باشگاههای ورزشی، رستورانتها، حمامهای عمومی، معاینه توسط پزشکان مرد، سفر بدون محرم و کار در موسسات غیردولتی داخلی و بینالمللی و حتی دفاتر سازمان ملل در افغانستان منع شدهاند.
یونیسف یا صندوق حمایت کودکان سازمان ملل میگوید که از هر هشت دختر در جهان، یک دختر قبل از ۱۸ سالگی، مورد تجاوز یا آزار جنسی قرار گرفته است. یونیسف با نشر گزارشی به مناسبت روز جهانی دختر گفته است که طی ۱۲ سال، ۳۷۰ میلیون دختر زیر سن قانونی با خشونت جنسی مواجه شدند. در ادامه آمده است که این آمار در کنار، آزار و اذیت کلامی یا آنلاین، به ۶۵۰ میلیون نفر در سراسر جهان میرسد. آمارهای گزارش صندوق کودکان سازمان ملل مبتنی بر نظرسنجیهای نمایندگیهای این سازمان در ۱۲۰ کشور جهان در فاصله سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۲ است. این اطلاعات نشان میدهد که کشورهای جنوب صحرای آفریقا با ۷۹ میلیون دختر و زن (۲۲ درصد به نسبت جمعیت)، بیشترین تعداد قربانیان خشونت جنسی را دارند. یونیسف نوشته است که پس از جنوب صحرای افریقا، ۷۵ میلیون نفر در شرق و جنوب شرق آسیا (هشت درصد جمعیت)، ۷۳ میلیون نفر در آسیای مرکزی و جنوبی (۹ درصد جمعیت)، ۶۸ میلیون نفر در اروپا و آمریکای شمالی (۱۴ درصد جمعیت)، ۴۵ میلیون در آمریکای لاتین و دریای کارائیب (۱۸ درصد جمعیت)، ۲۹ میلیون در شمال آفریقا و غرب آسیا (۱۵ درصد جمعیت) و شش میلیون در اقیانوسیه (۳۴ درصد جمعیت) در ردیفهای بعدی قرار دارند. بر اساس گزارش موجود، خشونت جنسی علیه کودکان فراگیر است و در تمامی مرزهای جغرافیایی و فرهنگها رخ میدهد. صندوق کودکان سازمان ملل با بیان این که دختران و زنان بیشتر تحت تاثیر خشونتها قرار میگیرند، یادآور شد که پسران و مردان نیز قربانی تجاوز و آزار جنسی هستند. این سازمان نوشته است که حدود ۲۴۰ تا ۳۱۰ میلیون پسر و مرد در جهان، تجاوز یا آزار جنسی را در دوران کودکی تجربه کردهاند. در ادامه آمده است که اگر اشکال غیرفیزیکی آزار جنسی به این موارد اضافه شود، حدود ۴۱۰ تا ۵۳۰ میلیون نفر از مردان را در بر خواهد گرفت. یونیسف گفت که خشونت جنسی علیه کودکان، «لکهای بر وجدان اخلاقی ما» است. در گزارش آمده است: «این آسیبهای عمیق و ماندگار اغلب به دست افرادی که کودک آنها را میشناسد و به آنها اعتماد دارد و در مکانهایی که باید احساس امنیت کند، رخ میدهند.» صندوق کودکان سازمان ملل متحد برای نخستین بار این آمار را ارائه کرده و اعلام کرده که نتایج آن ۸۰ درصد جمعیت جهان را در برمیگیرد.
دو خبرنگار زن اهل افغانستان برنده چهارمین دور جایزه «لادلی برای حساسیت جنسیتی» در سال ۲۰۲۴ میلادی شناخته شدهاند. وصلت ضحیخان، گزارشگر پیشین روزنامه ۸صبح و زرغونه صالحی، گزارشگر خبرگزاری پژواک به شمول ۱۲ خبرنگار دیگر این جایزه را برنده شدهاند. نهاد لادلی اعلام کرده است که در این فهرست در کنار دو خبرنگار زن افغانستانی، نام ۱۲ خبرنگار دیگر از کشورهای پاکستان، سریلانکا، نیپال، بوتان، بنگلهدیش و مالدیو نیز وجود دارد. این جوایز از سوی سازمان «Population First» که یک سازمان اجتماعی مستقر در بمبیی هند است و بیش از دو دهه برای ترویج حساسیت جنسیتی در رسانهها کار کرده، ایجاد شده است. گفتنی است که مراسم اهدای این جوایز به تاریخ ۹ اکتوبر سال روان میلادی در بمبیی هند برگزار شده بود. در حالی این دو خبرنگار زن اهل افغانستان برنده جایزه لادلی میشوند که زنان خبرنگار در افغانستان با محدودیت شدید مواجه هستند و بیش از ۹۰ صد خبرنگاران زن نیز از کارشان بیکار شدند. همچنین حکومت حکومت فعلی پس از روی کار آمدن در آگوست ۲۰۲۱، ابتدا مکاتب دختران بالاتر از صنف ششم را بست و سپس در اواخر سال ۲۰۲۲ دختران را از رفتن به دانشگاه منع کرد. سازمان ملل متحد و بسیاری از سازمانهای بینالمللی بارها از حکومت فعلی خواستهاند که این ممنوعیت را بردارند و به همه دختران اجازه آموزش دهند، اما حکومت فعلی موضع خود را در این باره تغییر نداده است. این محدودیتهای در داخل و خارج از کشور با محکومیت گستردهای روبرو شده، اما حکومت حکومت فعلی همواره ادعا کرده است که حقوق زنان در چارچوب شریعت اسلامی در افغانستان تامین است، ادعایی که مورد قبول زنان افغانستان و جامعه جهانی نیست.
در ادامه نگرانی از ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم در افغانستان، یونسکو یا ادارهی آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد میگوید که اگر این ممنوعیت تا سال ۲۰۳۰ ادامه یابد، بیش از ۴ میلیون دختر تحت تاثیر قرار خواهند گرفت. یونسکو با نشر پیامی به مناسبت روز جهانی دختر در حساب کاربری ایکس خود با اشاره به محدودیتهای حکومت سرپرست بر آموزش دختران بالاتر از صنف ششم گفت که در حال حاضر ۱.۴ میلیون دختر در افغانستان از آموزش محروم هستند. همچنین کمیته سویدن برای افغانستان نیز به مناسبت این روز گفته است که برعلاوه این رقم، دخترانی هم هستند که هرگز به مکتب نرفتهاند و از فقر و جنگ رنج میبرند و به دلیل قاعدههای مضر جنسیتی از آموزش دور نگهداشته شدهاند. این کمیته تاکید کرده است که نیاز مبرم به سرمایهگذاری در بخش معارف در افغانستان وجود دارد. در عین حال، یک سازمان مستقل به نام فمینا که از مدافعان حقوق بشر و سازمانهای زنان در خاورمیانه و شمال افریقا حمایت میکند، جنایات حکومت فعلی بر دختران و زنان افغانستان را بیپیشینه خوانده است. این سازمان در حساب کاربری ایکس خود نوشته که دختران افغانستان هنوز از دسترسی به آموزش محروم هستند و صدای آنها جرم تلقی میشود. همچنین، میلانی جولی، وزیر خارجه کانادا میگوید که این کشور متعهد است که بر اساس قوانین بینالمللی حکومت فعلی را به دلیل تبعیض جنسیتی پاسخگو بسازد. او گفت: «زنان و دختران در افغانستان با مشکلات غیرقابل تصوری روبرو هستند و از آنها باید دفاع شود.» این در حالی است که حکومت حکومت فعلی پس از روی کار آمدن در اگست ۲۰۲۱، ابتدا مکاتب دختران بالاتر از صنف ششم را بست و سپس در اواخر سال ۲۰۲۲ دختران را از رفتن به دانشگاه منع کرد. سازمان ملل متحد و بسیاری از سازمانهای بینالمللی بارها از حکومت فعلی خواستهاند که این ممنوعیت را بردارند و به همه دختران اجازه آموزش دهند، اما حکومت فعلی موضع خود را در این باره تغییر نداده است. این محدودیتهای در داخل و خارج از کشور با محکومیت گستردهای روبرو شده، اما حکومت حکومت فعلی همواره ادعا کرده است که حقوق زنان در چارچوب شریعت اسلامی در افغانستان تامین است، ادعایی که مورد قبول زنان افغانستان و جامعه جهانی نیست.
مسوولان در فرماندهی پولیس ولایت بادغیس میگویند که دو کودک در پی سقوط به چاه، جان باختهاند. صدیقالله صدیقی، سخنگوی پولیس بادغیس به رسانه گوهرشاد گفت که این رویداد صبح امروز (شنبه، ۲۱ میزان) در روستای «پنیرک» از مربوطات ولسوالی بالامرغاب رخ داده است. آقای صدیقی تاکید کرد که این دو کودک بهدلیل ریزش درپوش چاه به داخل سقوط کردهاند. باید گفت که موارد مشابه در گذشته نیز مرگآفرین بوده است. همچنین در تازهترین مورد، تلاشها برای نجات یک کودک از چاه در ولسوالی «دهیک» ولایت غزنی به ناکامی انجامید و چهار امدادگر نیز بهدلیل شارتی برق وسایل شان جان باختند. سراجالدین حقانی، سرپرست وزارت داخلهی حکومت سرپرست دستور داده است که روی تمام چاهها باید پوشانده شود و با کسانی که از این دستور سرپیچی کند، برخورد صورت میگیرد.
امروزه، بسیاری از افراد در محیط کار با استرس شغلی مواجه میشوند. این نوع استرس، یکی از عوامل اصلی فشارهای روانی و جسمی در جوامع مدرن است و میتواند تأثیرات منفی زیادی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشد. استرس شغلی زمانی به وجود میآید که نیازهای کاری بیش از تواناییهای فرد برای انجام وظایف باشد یا زمانی که فرد احساس کند منابع لازم برای انجام کارهایش در دسترس نیست. درک این مسئله و تلاش برای کاهش آن، یکی از گامهای اساسی برای بهبود کیفیت زندگی کاری و شخصی است. به طور کلی، استرس شغلی هنگامی اتفاق میافتد که فشارهای محیط کار از توانایی فرد برای مقابله و مدیریت این فشارها فراتر رود. این استرس میتواند ناشی از حجم بالای کار، ساعات طولانی کار، عدم پشتیبانی مناسب از سوی همکاران و مدیران، یا حتی تغییرات سازمانی باشد. اگر این عوامل بهموقع شناسایی و مدیریت نشوند، ممکن است تأثیرات منفی طولانیمدتی بر سلامت جسمی و روانی فرد داشته باشند. عوارض استرس شغلی استرس شغلی میتواند به عوارض مختلفی منجر شود که به سه دسته کلی فیزیولوژیک، روانشناختی و رفتاری تقسیم میشوند. این عوارض به تدریج بر کیفیت زندگی فرد اثر میگذارند و حتی میتوانند به بیماریهای جدیتر منجر شوند. عوارض فیزیولوژیک: استرس شغلی میتواند تأثیرات منفی فراوانی بر سلامت جسمانی داشته باشد. افراد مبتلا به استرس شغلی معمولاً با مشکلاتی نظیر سردردهای مزمن، دردهای عضلانی و مفصلی، افزایش فشار خون و مشکلات قلبی مواجه میشوند. همچنین، سیستم ایمنی بدن در برابر بیماریها تضعیف میشود و احتمال ابتلا به بیماریهای مختلف افزایش مییابد. عوارض روانشناختی: از نظر روانی، استرس شغلی میتواند به مشکلاتی مانند اضطراب، افسردگی، بیقراری و کاهش تمرکز منجر شود. افراد ممکن است احساس ناامیدی کنند و از کار خود رضایت نداشته باشند. این شرایط میتواند به ضعف در تصمیمگیری و کاهش کارایی ذهنی منجر شود و در نهایت، فرسودگی روانی را به دنبال داشته باشد. عوارض رفتاری: استرس شغلی تأثیر مستقیمی بر رفتارهای روزمره فرد دارد. افرادی که تحت فشار زیاد در محیط کار قرار دارند، ممکن است دچار بینظمی شوند، در انجام کارها کندی نشان دهند یا به تصمیمات ریسکی و ناگهانی روی آورند. این افراد ممکن است به راحتی از کوره در بروند و حتی رفتارهای تهاجمی یا بیثباتی از خود نشان دهند. همچنین، در برخی موارد، استرس شغلی میتواند به کاهش تعهد فرد به کار منجر شود؛ به طوری که فرد دیر به محل کار میرسد یا زمانهای استراحت خود را بیش از حد طولانی میکند. عوامل ایجاد استرس شغلی عوامل متعددی میتوانند منجر به ایجاد استرس شغلی شوند که از مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد: حجم کار بیش از حد: کار زیاد و نیاز به انجام وظایف متعدد در مدت زمان محدود، از عوامل اصلی ایجاد استرس شغلی است. این شرایط باعث میشود فرد احساس کند که توانایی انجام تمامی وظایف را ندارد و دچار اضطراب شود. عدم حمایت و منابع کافی: زمانی که فرد احساس میکند که از سوی همکاران یا مدیران حمایت نمیشود یا منابع لازم برای انجام کارهایش را در اختیار ندارد، این امر به استرس بیشتری منجر میشود. کنترل کم بر محیط کار: احساس ناتوانی در کنترل شرایط محیط کار، یکی از عوامل مهم ایجاد استرس شغلی است. وقتی فرد نمیتواند تصمیمات خود را بهدرستی اعمال کند یا تأثیری بر روند کاری نداشته باشد، دچار استرس میشود. تغییرات سازمانی ناگهانی: تغییرات ناگهانی در محیط کار، مانند تغییر مدیران یا سیاستهای سازمانی، میتواند فشارهای زیادی بر کارکنان وارد کند. این تغییرات باعث میشود که افراد احساس ناپایداری و ناامنی کنند. ساعات کاری زیاد و نامشخص: کارکردن بهطور مداوم و بدون داشتن زمان کافی برای استراحت، میتواند به خستگی جسمی و روانی منجر شود. این وضعیت اغلب به استرس طولانیمدت تبدیل میشود و توانایی فرد در انجام کارهای روزمره را کاهش میدهد. راهکارهای مقابله با استرس شغلی برای مقابله با استرس شغلی، راهکارهای متعددی وجود دارد که در صورت بهکارگیری آنها، میتوان به بهبود کیفیت زندگی کاری و کاهش فشارهای روزانه کمک کرد. مدیریت زمان: یکی از مهمترین راهکارها برای کاهش استرس شغلی، یادگیری مدیریت زمان است. افراد باید بتوانند وظایف خود را اولویتبندی کنند و زمان مناسبی برای انجام هرکدام از آنها اختصاص دهند. نه گفتن به مسئولیتهای اضافی: یکی از دلایل عمده استرس شغلی، پذیرفتن بیش از حد مسئولیتهاست. یادگیری مهارت "نه گفتن" به درخواستهای غیرضروری و بیش از توان، میتواند از ایجاد فشارهای اضافی جلوگیری کند. ایجاد مرز بین کار و زندگی شخصی: یکی دیگر از راهکارهای مهم، مشخص کردن مرزهای واضح بین کار و زندگی شخصی است. افراد نباید اجازه دهند که مشکلات کاری وارد زندگی شخصی آنها شود. استراحتهای کوتاه و منظم: در طول روز کاری، استراحتهای کوتاه و منظم میتواند به تجدید انرژی و کاهش خستگی کمک کند. حتی چند دقیقه پیادهروی یا تنفس عمیق میتواند تأثیر مثبت زیادی بر کاهش استرس داشته باشد. ورزش و فعالیت بدنی: ورزش منظم یکی از بهترین راهکارها برای کاهش استرس است. فعالیتهای فیزیکی به ترشح هورمونهای مثبت کمک کرده و باعث تقویت جسم و روح میشود. حمایت اجتماعی: افراد باید از حمایت همکاران، دوستان و خانواده خود در مواقع استرسزا استفاده کنند. گفتگو و تبادل تجربیات با دیگران میتواند به کاهش احساس فشار کمک کند. استرس شغلی یکی از چالشهای اساسی زندگی مدرن است که میتواند بر سلامت جسمی، روانی و کارایی افراد تأثیرات منفی بگذارد. درک دقیق عوامل ایجادکننده این استرس و بهکارگیری راهکارهای مناسب برای کاهش آن، به افراد کمک میکند تا زندگی کاری خود را به شکلی سالمتر و مؤثرتر مدیریت کنند. همچنین، سازمانها و مدیران باید با ایجاد محیط کاری حمایتگر و فراهم کردن منابع لازم، به کاهش فشارهای کاری کارکنان کمک کنند تا بهرهوری و سلامت آنها بهبود یابد. نویسنده: مرضیه بهروزی «روانشناس بالینی»